Kryteria oceny w pytaniach i odpowiedziach

Transkrypt

1 Kryteria oceny w pytaniach i odpowiedziach

2 To zamawiający decyduje o doborze kryteriów pozacenowych Pytanie Jak odnieść się do przyznawania punków w ramach kryterium oceny ofert innych niż cena: 1. Wykonawca punktuje wiedzę i doświadczenie - Wykonawca powołuje się na potencjał podmiotu trzeciego, czy wówczas zasadne będzie, aby w siwz zastrzec, że punkty za potencjał podmiotu trzeciego będą przyznawane wykonawcy o 50% mniej niż w przypadku wiedzy i doświadczenia własnego wykonawcy? 2. Czy można punktować wiedzę i doświadczenie lub wykaz sprzętu wykonawcy, który złoży w wyniku wezwania do uzupełniania dokumentów (26.3)? Czy również należy przewidzieć, iż w przypadku uzupełnionych dokumentów w ramach wiedzy i doświadczenia czy wykazu sprzętu zamawiający przyzna mniejszą ilość punktów np. o 50%? Odpowiedź Sposób ustalenia kryteriów oceny ofert został pozostawiony do uznania zamawiającego i to on decyduje o poszczególnych zapisach. Skoro ustawodawca wprowadzając przepis art. 26 ust. 2b ustawy Pzp zezwolił wykonawcy na poleganie na wiedzy i doświadczeniu innych podmiotów, to zasadnym jest uznanie, że możliwe jest korzystanie z tych zasobów, aby zdobyć większą liczbę punktów w danym kryterium. Dlatego wskazany zapis należy uznać za dopuszczalny. Stosowne zapisy punktacji powinny znaleźć się w ogłoszeniu o zamówieniu i w siwz. Wyjaśnienie Zgodnie ze znowelizowanym brzmieniem art. 91 ustawy Pzp, kryteriami oceny ofert są cena albo cena i inne kryteria odnoszące się do przedmiotu zamówienia, w szczególności, jakość, funkcjonalność, parametry techniczne, aspekty środowiskowe, społeczne, innowacyjne, serwis, termin wykonania zamówienia oraz koszty eksploatacji. Co do zasady kryteria oceny ofert nie mogą dotyczyć właściwości wykonawcy, a w szczególności jego wiarygodności ekonomicznej, technicznej lub finansowej. Odmienne regulacje dotyczą usług o charakterze niepriorytetowym. Do takich zamówień nie stosuje się przepisów ustawy Pzp dotyczących terminów składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu lub terminów składania ofert, obowiązku żądania wadium, obowiązku żądania dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu, oraz zakazu ustalania kryteriów oceny ofert na podstawie właściwości wykonawcy, jak również przesłanek wyboru trybu negocjacji z ogłoszeniem, dialogu konkurencyjnego oraz licytacji elektronicznej. Warunki udziału Uzupełnianie oświadczeń i dokumentów dopuszczone dyspozycją art. 26 ust. 3 ustawy Pzp ma inny cel niż umożliwienie wykonawcy późniejszego złożenia dokumentów, których złożenie może wpłynąć na osiągnięcie przez wykonawcę większej ilości punktów w ocenie ofert. Instytucja ta powinna służyć potwierdzeniu spełniania przez wykonawców warunków udziału 2

3 w postępowaniu, a nie uzyskaniu przez wykonawców większej ilości punktów przy ocenie ofert i w konsekwencji zwiększeniu ich szans na zaproszenie do składania ofert. Uzupełnienie dokumentów Prawo zamówień publicznych przewiduje, że zamawiający wzywa wykonawców, którzy w określonym terminie nie złożyli wymaganych przez zamawiającego oświadczeń lub dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1 w/w ustawy, albo którzy złożyli wymagane przez zamawiającego oświadczenia i dokumenty, o których mowa w art. 25 ust. 1, zawierające błędy, do ich złożenia w wyznaczonym terminie, chyba, że mimo ich złożenia oferta wykonawcy podlega odrzuceniu albo konieczne byłoby unieważnienie postępowania. Powyższe stanowisko potwierdza wyrok Krajowej izby Odwoławczej z 19 kwietnia 2011 r. (sygn. akt: KIO 742/11). Izba wskazała: (...) nie wolno zamawiającemu skorzystać z uzupełnionego wykazu w sposób wykraczający ponad konieczność potwierdzenia spełnienia warunku udziału w postępowaniu (...). Nieuprawnione jest zatem poddanie ocenie i punktowaniu wiedzy i doświadczenia lub wykazu sprzętu wykonawcy, który został złożony w wyniku wezwania do uzupełniania dokumentów w trybie art. 26 ust. 3 w/w ustawy, ponad ustalone minimum. Podstawa prawna art. 5, art. 26, art. 91 ustawy z 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.). Małgorzata Niezgoda-Kamińska Prawnik z wieloletnim doświadczeniem w stosowaniu przepisów dotyczących prawa zamówień publicznych. Obecnie specjalista ds. zamówień publicznych w instytucji zamawiającej. Od wielu lat tworzy profesjonalne publikacje dotyczące zagadnień związanych ze stosowaniem ustawy Prawo zamówień publicznych. Ustalone standardy jakościowe zamówienia oznaczają brak jego indywidualnego ustalenia Pytanie Czy usługa druku materiałów informacyjno-promocyjnych może być traktowana jako usługa powszechnie dostępna o ustalonych standardach jakościowych? Czy zamawiający może w tym przypadku odstąpić od stosowania dodatkowego kryterium? Odpowiedź Usługa druku materiałów informacyjno-promocyjnych będzie usługą powszechnie dostępną o ustalonych standardach jakościowych. 3

4 Wyjaśnienie Zamawiający zgodnie z art. 91 ust. 2a ustawy Pzp zastosuje wyłączne kryterium ceny jedynie w przypadku, gdy spełnione zostaną następujące przesłanki formalne: zamawiający został wymieniony w art. 3 ust. 1 pkt 1 lub 2 ustawy Pzp; przedmiot zamówienia jest powszechnie dostępny i charakteryzuje się ustalonymi standardami jakościowymi; zamawiający dodatkowo wykaże w załączniku do protokołu postępowania, w jaki sposób zostały uwzględnione w opisie przedmiotu zamówienia koszty ponoszone w całym okresie korzystania z przedmiotu zamówienia. A zatem zastosowanie wyłącznie kryterium ceny możliwe jest dopiero po spełnieniu ustawowych przesłanek oraz realizacji narzuconych obowiązków dokumentacyjnych. Z kolei w przypadku przyjęcia dodatkowego kryterium oceny poza wyłącznym kryterium cenowym zamawiający nie ma obowiązku zamieszczania dodatkowych informacji, jako załącznika do protokołu informacji, w jaki sposób zostały uwzględnione w opisie przedmiotu zamówienia koszty ponoszone w całym okresie korzystania z przedmiotu zamówienia tzw. cyklu życia produktu. Ustalone standardy W obliczu wprowadzonej nowelizacji zasadniczym staje się kwalifikacja dokonana przez zamawiającego czy ma do czynienia z przedmiotem powszechnie dostępnym o ustalonych standardach jakościowych. Pomocnym w analizie problemu będzie komentarz do przesłanki trybu zapytania o cenę, gdzie ustawodawca wskazuje możliwość udzielenia zamówienia w tym trybie wyłącznie wtedy, gdy przedmiot zamówienia jest powszechnie dostępny o ustalonych standardach jakościowych. Powszechnie dostępny przedmiot W komentarzu dostępnym na stronach UZP w opinii: Nabywanie usług w trybie zapytania o cenę czytamy, że ustawa Pzp nie określa, co należy rozumieć przez dostawy lub usługi powszechnie dostępne, więc kierując się wykładnią językową pod pojęciem tym należałoby rozumieć dostępność dla wszystkich zainteresowanych, przy czym chodzi tu o dostępność dla wszystkich zainteresowanych takiego samego lub podobnego świadczenia, a zatem brak indywidualizowania przedmiotu świadczenia na potrzeby poszczególnych zamawiających. Natomiast pod pojęciem ustalone standardy jakościowe" należy rozumieć: typy lub gatunki (dostaw/usług) znormalizowane, odpowiadające przeciętnym, oferowanym w powszechnej ofercie standardom, nie zaś specyficznym wymaganiom zamawiającego, na skutek dostosowania standardu dostawy czy usługi do jego indywidualnych potrzeb, a zatem, o jakości niewymagającej indywidualnego ustalenia. Pojęciu temu będą zatem odpowiadać 4

5 dostawy towarów objętych produkcją masową, seryjną, a także dostawy lub usługi popularne na rynku, dostępne w stałej ofercie podmiotów zajmujących się tego typu świadczeniami, w określonym w tej ofercie, ustalonym standardzie. Przez powszechną dostępność dostaw lub usług należy rozumieć zatem oferowanie ich przez liczne podmioty na rynku, co umożliwia łatwy dostęp do tych dóbr praktycznie nieograniczonej grupie konsumentów, co z kolei łączy się wprost z powszechną konsumpcją takich dóbr czy usług. Podstawa prawna art. 91 ust. 2a Ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 907). Andrzej Łukaszewicz Od kilkunastu lat jest praktykiem w dziedzinie zamówień publicznych. Doktorant i wykładowca uczelni wyższych. Jest autorem wielu publikacji z zakresu prawa zamówień publicznych. Prowadzi szkolenia zarówno dla zamawiających, jak i wykonawców. Konsultant Polskiego Związku Rzeczoznawców Zamówień Publicznych. Wśród najczęściej stosowanych przez zamawiających pozacenowych kryteriów oceny ofert znajduje się termin rękojmi Pytanie Zamawiający ogłosił przetarg nieograniczony na budowę drogi. Wprowadził dodatkowe kryterium oceny ofert wydłużony okres rękojmi za wady powyżej 3 lat". Zamawiający podał też informację, iż okres rękojmi nie może być krótszy niż 3 lata. Przepis art. 558 Kc zezwala na umowne rozszerzenie, ograniczenie lub wyłączenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 5 sierpnia 2005r. (sygn. akt II K 28/05) przewidziany w art. 568 Kodeksu cywilnego termin wygaśnięcia uprawnień z tytułu rękojmi może być przedłużony umową stron". Czy zatem wprowadzenie powyższego kryterium jest możliwe i zgodne z prawem? Odpowiedź Zamawiający może jako kryterium oceny ofert określić okres rękojmi. Wówczas zasadne jest określenie granicznego okresu dopuszczalnej rękojmi (maksymalnego), determinującego realność rękojmi, aby uniemożliwić wykonawcom podawanie nierealnie długiego terminu w stosunku do podstawowego, celem zdobycia najwyższej ilości punktów w tym kryterium. 5

6 Wyjaśnienie W przedmiotowym przypadku należy mieć na względzie przepisy ustawy Pzp oraz Kodeksu cywilnego. W art. 91 ust. 2 ustawy Pzp wymienia się jedynie przykładowy katalog innych niż cena kryteriów oceny ofert. Oprócz wymienionych wprost w art. 91 ust. 2 ustawy Pzp kryteriów zamawiający może zatem ustanowić także inne kryteria odnoszące się do przedmiotu zamówienia. Przepisy Kodeksu cywilnego przewidują określony termin dla dochodzenia uprawnień z rękojmi. Jednakże, jeżeli strony chcą uregulować inaczej rękojmię niż przewiduje ustawa, to takie działanie znajduje oparcie w art Kodeksu cywilnego. Przywrócenie ekwiwalentności świadczeń, nawet po upływie ustawowego okresu rękojmi, nie sprzeciwia się naturze stosunku prawnego ani tym bardziej zasadom współżycia społecznego. Wynika to jednoznacznie też z wspomnianego w pytaniu art Kc, który zezwala, aby strony mogły odpowiedzialność z rękojmi rozszerzyć, ograniczyć, a nawet wyłączyć. Pełna swoboda w zakresie kształtowania stosunków w zakresie odpowiedzialności z tytułu rękojmi jest możliwa w umowach między przedsiębiorcami. Ograniczenie lub rozszerzenie odpowiedzialności z rękojmi może polegać na skróceniu lub wydłużeniu tej odpowiedzialności. Na marginesie wspomnieć można, że z informacji zamieszczonej na stronie internetowej UZP Kryteria oceny ofert po nowelizacji ustawy Prawo zamówień publicznych (na dzień 8 grudnia 2014 r.) wynika, że wśród najczęściej stosowanych przez zamawiających pozacenowych kryteriów oceny ofert znajduje się też termin rękojmi (z średnią wagą 10%). Podstawa prawna art. 91 ust. 2 i ust. 2a ustawy z 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 907 ze zm.), art. 558 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.). Andrzela Gawrońska-Baran Wiceprezes Urzędu Zamówień Publicznych w latach , obecnie dyrektor departamentu zamówień publicznych w dużej instytucji zamawiającej. Doktor nauk prawnych z kilkunastoletnim doświadczeniem w dziedzinie zamówień publicznych, specjalizujący się również w kwestiach legislacyjnych. Autorka licznych profesjonalnych publikacji poświęconych problematyce zamówień publicznych. Termin płatności jako kryterium oceny ofert w postępowaniach o udzielanie zamówień publicznych Pytanie Jednym z kryterium oceny ofert może być termin płatności faktur. Czy maksymalny termin płatności faktury może przekroczyć 30 dni? 6

7 Odpowiedź Termin płatności faktury co do zasady nie może przekroczyć 30 dni. Dopuszczalne jest ustalenie terminu 60-dniowego, jeśli jest to obiektywnie uzasadnione właściwością lub szczególnymi elementami umowy. Wyjaśnienie W pierwszej kolejności warto zwrócić uwagę, że kryterium termin płatności nie pojawia się w katalogu wymienionym w art. 91 ust. 2 ustawy Pzp ani w brzmieniu sprzed nowelizacji dokonanej ustawą z 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 1232) ani po jej wejściu w życie. Jednak z uwagi na otwarty charakter tego katalogu, należy dopuścić również inne kryteria odnoszące się do przedmiotu zamówienia, a termin płatności należy do sposobu realizacji zamówienia. Na możliwość stosowania terminu płatności, jako kryterium oceny ofert w postępowaniach o udzielanie zamówień publicznych wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z 18 września 2002 r. (sygn. akt III CZP 52/02). Sąd odpowiedział wówczas na pytanie Sądu Okręgowego w Warszawie stwierdzając, że termin płatności ceny może być przyjęty przez podmiot udzielający zamówienia publicznego jako jedno z kryteriów oceny oferty. Termin zapłaty Jednocześnie formułując takie kryterium należy pamiętać o przepisach ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz. U. poz. 403). Zgodnie z ww. ustawą, w transakcjach między przedsiębiorcami a podmiotami publicznymi, w których podmiot publiczny jest dłużnikiem, termin zapłaty za dostarczone towary lub wykonane usługi nie może przekroczyć 30 dni. Zgodnie z art. 8 ust. 3 przedmiotowej ustawy, strony transakcji handlowej mogą ustalić termin zapłaty dłuższy niż 30 dni, pod warunkiem, że ustalenie to jest obiektywnie uzasadnione właściwością lub szczególnymi elementami umowy, a termin ten nie przekracza 60 dni (dotyczy to umów, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny). Ustawa przewiduje ponadto 60-dniowy termin płatności dla podmiotów leczniczych. Odsetki ustawowe Ponadto należy pamiętać o regulacjach ustawy z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 168). Przy dłuższym niż ustawowy termin płatności wykonawca ma prawo żądać odsetek ustawowych za wydłużony okres. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest niewykonanie zobowiązania jednostki sektora finansów publicznych, którego skutkiem jest zapłata odsetek, kar lub opłat. Z życia wzięte Przykład postępowania zamawiającego, który skorzystał z kryterium termin płatności i popełnił w tym względzie błędy został opisany w Informatorze Urzędu Zamówień Publicznych nr 8/2012. Znajdziemy w nim zarzut nieuwzględnienia przepisów u.t.p.t.h. i kolejny wynikający z pierwszego dotyczący naruszenia ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o 7

8 odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 168): (...) Zamawiający nie ograniczył wykonawcom w niniejszym postępowaniu możliwości zaoferowania długości terminu płatności, skutkiem czego wykonawca ( ) określił w ofercie termin płatności nieuwzględniający bezwzględnie obowiązujących w dacie wszczęcia przedmiotowego postępowania przepisów ustawy z dnia 12 czerwca 2003 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz. U. Nr 139, poz. 1323, ze zm.) oraz ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. z 2005 r. nr 14, poz. 114 ze zm.). Zgodnie z art. 5 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, jeżeli strony w umowie przewidziały termin zapłaty dłuższy niż 30 dni, wierzyciel może żądać odsetek ustawowych za okres począwszy od 31 dnia, po spełnieniu swojego świadczenia niepieniężnego i doręczeniu dłużnikowi faktury lub rachunku do dnia zapłaty, ale nie dłuższy niż do dnia wymagalności świadczenia pieniężnego. Stosownie do art. 9 ww. ustawy, czynność prawna wyłączająca lub ograniczająca powyższe uprawnienia wierzyciela lub obowiązki dłużnika jest nieważna. Ustawa o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych wskazuje w art. 16 ust. 1, że naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest niewykonanie zobowiązania jednostki sektora finansów publicznych, którego skutkiem jest zapłata odsetek, kar lub opłat. (...) Podstawa prawna art. 91 ust. 2 ustawy z 29 stycznia 2004 roku Prawo zamówień publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.); ustawy z 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz. U. poz. 403); ustawy z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 168). Latos Ksenia Prawnik doświadczony w stosowaniu prawa zamówień publicznych. Doktorantka na wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. 8

9 9

10 Wydawca: Rafał Duluk Redakcja: Anna Śmigulska-Wojciechowska Autor: praca zbiorowa Zdjęcia w numerze pochodzą z: Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z.o.o Warszawa, ul. Łotewska 9a Tel , faks , NIP: Numer KRS: Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy. Wysokość kapitału zakładowego: zł Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. Warszawa 2015 Kryteria oceny w pytaniach i odpowiedziach chronione są prawem autorskim. Przedruk materiałów opublikowanych w Rażąco niskiej cenie w pytaniach i odpowiedziach bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. Publikacja Kryteria oceny w pytaniach i odpowiedziach została przygotowana z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy i doświadczenia autorów oraz konsultantów. Zaproponowane w publikacji Kryteria oceny w pytaniach i odpowiedziach wskazówki, porady i interpretacje nie mają charakteru porady prawnej. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w publikacji Kryteria oceny w pytaniach i odpowiedziach wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przykładów. Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonej reklamy; ma prawo odmówić zamieszczenia reklamy, jeżeli jej treść lub forma są sprzeczne z linią programową bądź charakterem publikacji oraz interesem Wydawnictwa Wiedza i Praktyka. Centrum Obsługi Klienta: Tel: cok@wip.pl Więcej Wejdź pytań na i odpowiedzi na 10