Przedmiotowy system oceniania z języka polskiego

Transkrypt

1 Przedmiotowy system oceniania z języka polskiego Justyna Trela

2 Spis treści Część I I. Wprowadzenie. II. Zasady oceniania. III. Metody informowania o osiągnięciach ucznia. IV. Sprawdzanie osiągnięć ucznia ogólne kryteria ocen. V. Kryteria wymagań. VI. Dostosowanie wymagań dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Część II VII. Przedmiotowy System Oceniania w klasie I. VIII. Przedmiotowy System Oceniania w klasie II. IX. Przedmiotowy System Oceniania w klasie III. 2

3 I WPROWADZENIE Przedmiotowy System Oceniania z języka polskiego został opracowany na podstawie Statutu Publicznego Gimnazjum im. M. Konopnickiej w Strykowicach Górnych. Na wniosek nauczycieli języka polskiego dyrektor szkoły zatwierdził do realizacji podręczniki i program nauczania języka polskiego opracowany przez wydawnictwo WSiP Świat w słowach i obrazach. Program nauczania języka polskiego przygotowano z myślą o kształceniu literackim i kulturowym oraz językowym. Został opracowany do cyklu podręczników Witolda Bobińskiego Świat w słowach i obrazach oraz Zofii Czarnieckiej Rodzik Gramatyka i stylistyka. W pracy dydaktycznej wykorzystywane są materiały dydaktyczne, diagnostyczne, rozkłady i kryteria oceniania opracowane przez wydawnictwo WSiP. Część pierwsza zawiera treści wspólne dla klasy I, II, III: zasady oceniania, metody informowania o osiągnięciach ucznia, metody sprawdzania osiągnięć ucznia ogólne kryteria oceny, dostosowanie wymagań dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Część druga to uzupełniające się przedmiotowe kryteria oceniania dla klasy I, II, III. II ZASADY OCENIANIA l. Każdy uczeń jest oceniany zgodnie z zasadami jawności i sprawiedliwości. 2. Uczeń jest klasyfikowany dwa razy w roku: oceną śródroczną i oceną roczną. 3. Każdy uczeń w ciągu semestru powinien otrzymać minimum 4 oceny. 4. Ocenie podlegają następujące formy aktywności ucznia: - pisemne odpowiedź na pytania, rozwiązywanie wskazanych zadań, wykonanie ćwiczeń, punktowane sprawdziany gramatyczne, redagowanie tekstu użytkowego, dyktanda, redagowanie formy literackiej wypracowanie, - ustne kilkuzdaniowa wypowiedź, dialog, czytanie tekstów, opowiadanie, recytowanie, prezentacja, - aktywność w czasie lekcji i pozalekcyjna, np. prace na rzecz gabinetu języka polskiego, wykonywanie gazetek, redagowanie artykułów, udział w projekcie edukacyjnym itp. 3

4 5. Ocenę śródroczną i roczną ustala się na podstawie ocen bieżących z podstawowych umiejętności: odbioru wypowiedzi i wykorzystania zawartych w nich informacji, analizy i interpretacji tekstów kultury oraz tworzenia wypowiedzi. Ocena klasyfikacyjna nie jest średnią arytmetyczną ocen cząstkowych - największą wagę będą miały oceny z prac klasowych. 6. Nauczyciel zapowiada prace klasowe z tygodniowym wyprzedzeniem poprzez wpis ołówkiem do dziennika. 7. Prace klasowe są obowiązkowe. Jeśli uczeń z uzasadnionych przyczyn nie był na pracy klasowej, powinien napisać ją w terminie wyznaczonym przez nauczyciela. 8. Ustala się min. 1 wypracowanie klasowe, 1 sprawdzian z nauki o języku, 1 test polonistyczny, 1 sprawdzian ortograficzny w półroczu. 9. Prace niesamodzielne otrzymają ocenę niedostateczną. 10. Kartkówki mogą obejmować materiał z 3 ostatnich lekcji i nie muszą być zapowiadane przez nauczyciela. 11. Uczeń dwa razy w ciągu semestru może zgłosić nieprzygotowanie do lekcji z wyjątkiem tych, na których pisana jest praca klasowa. 12. Trzykrotny brak pracy domowej (o ile uczeń wcześniej nie zgłosił tego nauczycielowi) równa się ocenie niedostatecznej. 13. Pracę domową może uczeń oddać w terminie późniejszym, jeśli nie napisał jej z przyczyn uzasadnionych. 14. Nie ocenia się ucznia do 3 dni po dłuższej (powyżej 7 dni) usprawiedliwionej nieobecności w szkole oraz ucznia znajdującego się w trudnej sytuacji losowej. 15. Uczeń ma obowiązek prowadzić zeszyt przedmiotowy. 16. Każdy uczeń ma prawo do zaliczenia mu dodatkowych ocen za wykonane prace nadobowiązkowe. 17. Aktywność ucznia na lekcji jest oceniana plusem (+). Uzyskanie pięciu plusów pozwala na wpisanie oceny za aktywność do dziennika 18. Wszystkie prace pisemne lub odpowiedzi ustne mogą być oceniane z wykorzystaniem skali punktowej i przeliczanej na oceny. 19. Wszystkie prace pisemne są archiwizowane przez rok; uczeń lub rodzic / opiekun mają prawo wglądu do tych prac. 20. Uczeń, który został laureatem Wojewódzkiego lub Rejonowego Konkursu Języka Polskiego otrzyma z końcem roku ocenę celującą z języka polskiego. 4

5 21. Tryb ustalania śródrocznej i rocznej oceny klasyfikacyjnej, zasady informowania o przewidywanej ocenie klasyfikacyjnej, tryb ustalania wyższej niż przewidywana roczna ocena klasyfikacyjna oraz inne zagadnienia, nieuwzględnione w PSO, realizowane są zgodnie z zapisami Wewnętrznego Oceniania zawartego w Statucie Szkoły. III METODY INFORMOWANIA O OSIĄGNIĘCIACH UCZNIÓW: 1.Wpisy do dziennika klasowego. - oceny: celujący (6), bardzo dobry (5), dobry (4), dostateczny (3), dopuszczający (2), niedostateczny (1). 2.Dodatkowe metody bez wpisu do dziennika: - recenzje prac (oceny opisowe), - opisowe oceny ustne, - plusy za aktywność na lekcji, - punkty na sprawdzianach. 5

6 IV METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA OGÓLNE ZASADY I KRYTERIA OCEN. 1. Praca pisemna (praca klasowa i domowa) różne formy wypowiedzi: - zgodność z tematem, - poprawność merytoryczna, - stopień rozwinięcia tematu, - kompozycja, - poprawność i bogactwo języka, - poprawność interpunkcyjna i ortograficzna, - estetyka i przejrzystość zapisu. Prace mogą być oceniane z uwzględnieniem stopnia realizacji wymienionych kryteriów (recenzja i ocena) lub z zastosowaniem skali punktowej przeliczanej na oceny. 2. Inne prace klasowe: - test z zadaniami zamkniętymi, - sprawdzian wiadomości i umiejętności z pytaniami otwartymi, - sprawdzian z treści lektury, - sprawdzian z wiedzy o literaturze lub nauki o języku, - test polonistyczny, - test diagnostyczny i podsumowujący. Ogólne kryteria oceny testów punktowanych: 0 30% pkt niedostateczny 31 50% pkt dopuszczający 51 74% pkt dostateczny 75 90% pkt dobry % pkt bardzo dobry 100% i zadanie dodatkowe celujący Krótkie sprawdziany, kartkówki mogą być oceniane z wykorzystaniem innej skali punktowej ze względu na poziom trudności sprawdzianu. Należy podać je przed sprawdzianem. 6

7 3. Dyktando Podstawowa zasada oceniania: Celujący praca bez błędów Bardzo dobry 1 błąd ortograficzny Dobry 2 błędy ortograficzne Dostateczny 3 błędy ortograficzne Dopuszczający 4 błędy ortograficzne Niedostateczny 5 i więcej błędów ortograficznych Dwa błędy ortograficzne drugorzędne są równe jednemu błędowi podstawowemu. Pięć błędów interpunkcyjnych jest równoważne jednemu błędowi ortograficznemu. Błędy podstawowe: - w zakresie pisowni wyrazów z ó u, rz ż (w tym wyjątki od pisowni rz po spółgłoskach), ch h; - w zakresie pisowni nie z różnymi częściami mowy; - w pisowni wielką i małą literą (z wyjątkiem pisowni przymiotników dzierżawczych); - w zakresie pisowni cząstki by z osobowymi formami czasownika. Błędy drugorzędne: Pozostałe odstępstwa od reguł ortograficznych, w tym m.in.: w zapisie przedrostków roz-, bez-, wes-, wz-, ws-; błędy pisowni zakończeń -ji, -ii, -i; błędy w pisowni nosówek ą, ę oraz połączeń om, on, em, en; dzielenie wyrazów przy przenoszeniu do nowej linii; pisownię wyrazów przyimkowych, pisownię zakończeń ski, -cki, -dzki, -stwo, -wstwo; pisownię przedrostków z-, s-, ś-; pisownię by z pozostałymi częściami mowy. Jako błędy ortograficzne drugorzędne traktowane są także błędy w zapisie wyrazów rzadko stosowanych, o niskiej frekwencji w języku potocznym. Za jeden błąd ortograficzny przyjmuje się kilkukrotne popełnianie przez ucznia błędu w tym samym wyrazie, a także powtarzanie tego samego błędu w zapisie wyrazów należących do tej samej rodziny. Każde dyktando poprzedzone jest przypomnieniem określonych zasad ortograficznych, przeprowadzeniem ćwiczeń, pracą ze słownikiem ortograficznym. Dyktanda są oceniane zgodnie z przyjętymi ogólnymi zasadami, szczegółowe kryteria są podawane przed każdym dyktandem. Uczniowie ze stwierdzoną dysleksją, jeśli napiszą na ocenę pozytywną oceniani są wg tych samych kryteriów, ale otrzymują jedną ocenę wyżej, jeśli napiszą na jedynkę nie otrzymują 7

8 oceny niedostatecznej, przepisują tekst dyktanda w domu do zeszytu. Za bezbłędne przepisanie dyktanda otrzymują ocenę dopuszczającą. 4. Odpowiedź ustna: - znajomość zagadnienia, - umiejętność kojarzenia różnych informacji i wyciągania wniosków, - sposób rozumowania, - poprawność języka i bogactwo słownika, - rozumienie i stosowanie terminów. 5. Recytacja: - znajomość tekstu, - właściwe tempo mówienia, - wyraźne mówienie, - wyraziste mówienie, interpretacja głosowa, - ogólny wyraz artystyczny. Ocena zgodnie z realizacją wymienionych kryteriów lub z wykorzystaniem skali punktowej. 6. Praca z tekstem kultury (analiza i interpretacja): - ocena formułowana na podstawie zakresu kształcenia literackiego i kulturowego rozpisanego na poziomy wymagań. 7. Samokształcenie: - wyszukiwanie i porządkowanie informacji w różnych źródłach, - wykorzystanie technik multimedialnych, - korzystanie ze słowników, - korzystanie z zasobów bibliotecznych. 8. Praca w formie projektu: - zgodność projektu z tematem, - bogactwo i oryginalność wyrażonej treści, - oryginalność zastosowanej techniki (technologii), - estetyka wykonania, - prezentacja. 8

9 Ocenie mogą również podlegać obowiązkowe projekty edukacyjne w gimnazjum, jeżeli mają charakter przedmiotowy. 9. Aktywność na lekcji: - zaangażowanie, udział w dyskusji, - ciekawa i rzeczowa prezentacja przygotowanych materiałów, - zgodność z poleceniem, - umiejętność pracy indywidualnej i grupowej. 10. Współpraca w grupie w związku z realizacją konkretnych zadań: - ogólne zaangażowanie w pracę grupy, - bezpośredni wkład w realizację powierzonego zadania, - stopień wywiązania się z pełnionej funkcji, - umiejętność współpracy z innymi, - rozumienie własnej sytuacji w grupie. 11. Praca dodatkowa: - osiągnięcia w konkursach szkolnych, rejonowych i wojewódzkich, - twórczość własna, - inwencja twórcza, inicjowanie, samodzielność i efektywność w realizacji zadań dodatkowych. 9

10 Prace pisemne propozycja przeliczenia punktów na oceny: 5 p. 5 p. bardzo dobry; 4 p. dobry; 3 p. dostateczny; 2 p. dopuszczający; 0 1 p. niedostateczny 6 p. 6 p. bardzo dobry; 5 p. dobry; 4 p. dostateczny; 3 p. dopuszczający; 0 2 p. niedostateczny 14 p. 14 p. (praca bez błędów językowych, ortograficznych i interpunkcyjnych) celujący; p. bardzo dobry; p. dobry; 9 10 p. dostateczny; 7 8 p. dopuszczający; 0 6 p. niedostateczny 16 p. 16 p. (praca bez błędów językowych, ortograficznych i interpunkcyjnych) celujący; p. bardzo dobry; p. dobry; p. dostateczny; 8 9 p. dopuszczający; 0 7 p. niedostateczny 17 p. 17 p. - (praca bez błędów językowych, ortograficznych i interpunkcyjnych) celujący; p. bardzo dobry; p. dobry; 9 11 p. dostateczny; 6 8 p. dopuszczający; 0 5 p. niedostateczny 18 p. 18 p. - (praca bez błędów językowych, ortograficznych i interpunkcyjnych) celujący; p. bardzo dobry; p. dobry; p. dostateczny; 8 10 p. dopuszczający; 0 7 p. niedostateczny 19 p. 19 p. - (praca bez błędów językowych, ortograficznych i interpunkcyjnych) celujący; p. bardzo dobry; p. dobry; p. dostateczny; 9 10 p. dopuszczający; 0 8 p. niedostateczny 10

11 V KRYTERIA WYMAGAŃ Kryteria wymagań rozpisane na poziomy podstawowy i ponadpodstawowy zawarte są w przedmiotowych systemach oceniania dla klasy I, II i III. Uwzględniają one zakres kształcenia literackiego i kulturowego oraz językowego. Z wymaganiami podstawowymi powinna poradzić sobie zdecydowana większość zespołu klasowego. W zależności od stopnia sprostania tym wymaganiom uczniowie otrzymują ocenę dopuszczającą lub dostateczną. Natomiast za opanowanie umiejętności zapisanych jako ponadpodstawowe ocenę dobrą lub bardzo dobrą. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie opanował w stopniu minimalnym wymagań określonych dla poziomu podstawowego, jego wiedza i umiejętności nie pozwalają na kontynuowanie nauki na wyższym poziomie, a uczeń nie podejmuje prób sprostania tym wymaganiom, nawet przy pomocy nauczyciela. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który nie opanował w stopniu minimalnym wymagań określonych dla poziomu podstawowego, jego wiedza i umiejętności pozwalają na samodzielne lub przy pomocy nauczyciela wykonywanie zadań o niewielkim stopniu trudności. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który posiadł kompetencje określone dla poziomu wymagań podstawowych, a ponadto jego wiedza i umiejętności są użyteczne w życiu i niezbędne do kontynuowania nauki na wyższym szczeblu. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który posiadł kompetencje określone dla poziomu wymagań podstawowych, a ponadto opanował część wymagań określonych dla poziomu ponadpodstawowego. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który opanował poziom wymagań podstawowych i ponadpodstawowych. 11

12 Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który w pełni opanował poziom wymagań podstawowych i ponadpodstawowych, a jego wiadomości i umiejętności wykraczają poza treść podstawy programowej. VI DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ DLA UCZNIÓW O SPECJALNYCH POTRZEBACH EDUKACYJNYCH 1. Uczniowie posiadający orzeczenie Poradni Psychologiczno Pedagogicznej dotyczące kształcenia specjalnego realizują program nauczania danej klasy dostosowany do potrzeb i możliwości ucznia, ograniczony do treści zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego. 2. Uczniowie posiadający orzeczenie Poradni Psychologiczno Pedagogicznej lub wskazanie zespołu ds. wsparcia uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych zalecające dostosowanie wymagań do indywidualnych potrzeb i możliwości ucznia realizują program nauczania danej klasy dostosowany do potrzeb i możliwości ucznia, ograniczony do treści zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego. 3. Wobec uczniów, którzy posiadają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, opinię Poradni Psychologiczno Pedagogicznej lub wskazanie zespołu ds. wsparcia uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych zalecające dostosowanie wymagań do indywidualnych potrzeb i możliwości ucznia, nauczyciele stosują metody i formy pracy dostosowane do ich możliwości oraz dostosowują wymagania edukacyjne i zasady oceniania. 4. Dostosowując wymagania edukacyjne do indywidualnych potrzeb i możliwości uczniów mających trudności w nauce, należy realizować treści zapisane w podstawie programowej kształcenia ogólnego. 5. Formy możliwych dostosowań, np. - niewymaganie głośnego czytania przy zaburzonej technice czytania, - więcej czasu na czytanie tekstów (poleceń, instrukcji), dodatkowe wyjaśnienia, - pozwalanie na korzystanie z książek mówionych czy obowiązkowe poznawanie fragmentów tekstów (przy dłuższych lekturach), - dzielenie materiału na mniejsze partie, - wydłużenie czasu na odpowiedź, 12

13 - formułowanie jasnych, prostych, precyzyjnych poleceń, pytania dodatkowe, unikanie pytań problemowych, - zapowiadanie odpowiedzi z wyprzedzeniem, - uwzględnienie zaburzonej grafomotoryki przy ocenie prac pisemnych, - zróżnicowanie zadań zadawanych do domu, poleceń w czasie lekcji zmniejszona ilość, stopień, trudność i obszerność zadań, - utrwalanie materiału i przygotowywanie do prac klasowych w czasie dodatkowych konsultacji, - dostosowywanie kryteriów oceniania prac pisemnych dla uczniów ze specyficznymi trudnościami w czytaniu i pisaniu (dysgrafia, dysleksja), itp. 6. Dostosowania na sprawdzianach i pracach klasowych, np. - zróżnicowane zadania, - obniżona punktacja, - kryteria oceniania prac pisemnych uwzględniające specyficzne trudności w nauce, - wydłużenie czasu pracy, - przygotowanie w miarę możliwości sprawdzianów i kartkówek w formie testów, - sprawdziany ortograficzne w formie zadań do uzupełniania, ortogramy podane wcześniej, - korzystanie z pomocy dydaktycznych słowniki, podręczniki, itp. 7. O wyborze metod dostosowania decyduje nauczyciel ze względu na zalecenia zawarte w opiniach i orzeczeniach oraz badane kompetencje polonistyczne. 13