Mikroanaliza rentgenowska ognisk próchnicy cementu korzeniowego po zastosowaniu lakieru fluorowego Fluor Protector i chlorheksydynowego Cervitec
|
|
- Jadwiga Maciejewska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Czas. Stomat., 2005, LVIII, 3 Mikroanaliza rentgenowska ognisk próchnicy cementu korzeniowego po zastosowaniu lakieru fluorowego Fluor Protector i chlorheksydynowego Cervitec X-ray microanalysis of carious lesions in the root cement following application of Fluor Protector fluoride varnish and Cervitec chlorhexidine varnish Aniela Brodzikowska Z Zakładu Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie Kierownik: dr hab. n. med. E. Jodkowska Streszczenie Celem badań była ocena składu chemicznego ognisk próchnicy cementu korzeniowego pokrywanych lakierem fluorowym Fluor Protector i chlorheksydynowym Cervitec. Wyniki badań dowodzą, że po zastosowaniu zarówno lakieru Fluor Protector, jak i Cervitec nastąpił proces remineralizacji. Summary The aim of the study was an evaluation of the chemical composition of carious lesions in the root cement which were covered with Fluor Protector fluoride varnish and Cervitec chlorhexidine varnish. Results of the study show that following the application of both Fluor Protector and Cervitec varnish, remineralization occurred.. HASŁA INDEKSOWE: próchnica cementu korzeniowego, mikroanaliza rentgenowska, wapń, fosfor, remineralizacja KEYWORDS: root caries, X-ray microanalysis, calcium, phosphorus, remineralization Badania nad zapobieganiem i leczeniem próchnicy cementu korzeniowego są wykonywane od dawna. Kierunkiem, z którym badacze i klinicyści wiążą nadzieje, jest remineralizacja wczesnych zmian próchnicowych. Obecnie stosuje się w tym celu przede wszystkim związki fluoru w postaci lakierów, a od niedawna również preparaty zawierające chlorheksydynę. Metody te wydają się być na tyle skuteczne, że można je stosować zarówno w zapobieganiu, jak i leczeniu próchnicy cementu korzeniowego. Wciąż jednak, nie znajdują powszechnego wykorzystania w praktyce klinicznej. Uzasadnione są zatem, próby poszerzenia wiedzy na temat skuteczności lakierów fluorowych i chlorheksydynowych w remineralizacji ognisk próchnicy cementu korzeniowego. Z badań wynika, że zarówno fluor, jak i chlorheksydyna wpływają na remineralizację ognisk próchnicy cementu korzeniowego lub na hamowanie procesu demineralizacji (6, 10, 11, 17). Fluor jest środkiem, który zapobiega powstawaniu próchnicy, zarówno w obrębie koron, jak i korzeni zębów. Wchodząc w reakcję z twardymi tkankami zęba, hamuje proces ich demineralizacji (12). Wyniki badań Stookeya i wsp. dowodzą, że fluor może zmniejszyć szybkość demineralizacji cementu korzeniowego (17). Z badań wykonanych przez Nyvad i wsp. wynika, że codzienne stosowanie pasty do zębów, za- 167
2 A. Brodzikowska Czas. Stomat., wierającej 1,100 ppm fluoru w połączeniu z 2% płukanką NaF, zapewniło prawidłowy rozkład minerałów na powierzchni cementu korzeniowego objętego próchnicą (14). Proces niszczenia cementu korzeniowego i zębiny korzeniowej jest związany, nie tylko z utratą minerałów, ale prawdopodobnie również z proteolitycznym rozkładem kolagenu (5). Stąd też, remineralizacja zębiny może być uwarunkowana nie tylko pozostającymi w tkankach minerałami, ale także stopniem uszkodzenia kolagenu i ultrastrukturalną organizacją tkanki. Zębina całkowicie zdemineralizowana jest niezdolna do zapoczątkowania procesu remineralizacji (3, 4). Zjawisko remineralizacji może nastąpić jedynie wtedy, gdy są obecne składniki mineralne. Heilman i wsp. wykonali badania, których celem było określenie lokalizacji i wielkości obszaru remineralizacji zębiny korzeniowej, w zależności od ilości minerałów i substancji międzykomórkowej powstałej po demineralizacji (6). Autorzy ci stwierdzili, że istnieją dwa rodzaje podłoża, na których jest możliwa remineralizacja, a mianowicie: powierzchowne ognisko próchnicowe o zawartości minerałów zbliżonej do obserwowanej w zdrowej tkance, oraz zmiany chorobowe o dużej utracie minerałów. Korzystny wpływ na strukturę twardych tkanek zęba, zwiększając ich stabilność ma także chlorheksydyna. Sprzyja ona remineralizacji i zmniejsza tempo demineralizacji. Huizinga i wsp. stwierdzili, że pokrycie lakierem zawierającym chlorheksydynę ognisk próchnicy cementu korzeniowego, zmniejsza głębokość zmiany chorobowej i utratę minerałów (7). Lynch i wsp. wykazali, że stosowanie lakieru chlorheksydynowego powoduje remineralizację aktywnych zmian próchnicy cementu korzeniowego, już po upływie 3 miesięcy od jego zastosowania (10, 11). Cel pracy Badania mikroanalityczne podstawowych pierwiastków tkanek twardych w ogniskach próchnicy cementu korzeniowego, traktowanych lakierem chlorheksydynowym, należą do nielicznych (8, 13, 16). Stąd celem badań, była ocena stopnia remineralizacji ognisk próchnicy cementu korzeniowego, po zastosowaniu lakieru fluorowego Fluor Protector i chlorheksydynowego Cervitec za pomocą rentgenowskiej mikroanalizy chemicznej. Materiał i metody Badania wykonano w warunkach in vitro, wykorzystując ludzkie zęby usunięte z różnych wskazań stomatologicznych najczęściej periodontologicznych i protetycznych. Były to zęby pacjentów w wieku od 35 do 75, u których ogniska próchnicy cementu korzeniowego poddawano zabiegom profilaktyczno leczniczym. Wszyscy pacjenci, przed leczeniem, podpisywali zgodę na wykonanie zabiegów profilaktycznych, jak również na ekstrakcję. Uzyskano 45 zębów z ogniskami próchnicy cementu korzeniowego i 8 zębów z obnażoną zdrową powierzchnią cementu. W zależności od stosowanych zabiegów profilaktyczno leczniczych, zęby podzielono na grupy (tab. I.). Grupa F, to 15 zębów leczonych lakierem fluorowym Fluor Protector, raz w tygodniu przez okres 3 miesięcy, grupa C, to 15 zębów, których odsłonięte powierzchnie cementu korzeniowego były pokrywane lakierem chlorheksydynowym Cervitec podobnie jak w grupie F oraz grupa N, do której zaliczono 15 zębów od pacjentów, u których wykonano tylko zabiegi profesjonalnego usunięcia złogów nazębnych i przeprowadzono instruktaż higieny jamy ustnej. Grupa kontrolna to grupa K 8 zębów z obnażoną zdrową powierzchnią cementu korzeniowego. Tak przygotowane zęby fotografowano, numerowano i przechowywano w roztworze wody destylowanej, z dodatkiem kryształków tymolu w temperaturze 4 o C (277K). Fotografie wybranych i zakwalifikowanych do badań zębów z próchnicą cementu korzeniowego ilustruje rycina 1. Oczyszczone zęby wykorzystywano do dalszych badań. Zęby przecinano za pomocą piły w płaszczyźnie policzkowo-językowej w miejscu 168
3 2005, LVIII, 3 Mikroanaliza rentgenowska ognisk próchnicy Ta b e l a I. Materiał badawczy Grupy badane Grupa K kontrolna zdrowy cement korzeniowy Próbki tkanek twardych Grupa C program leczniczy ogniska próchnicy cementu pokrywane lakierem Cervitec Grupa F Grupa N program profilaktyczny (profesjonalne usuwanie złogów i instruktaż higieny jamy ustnej) ogniska próchnicy cementu pokrywane lakierem Fluor Protector cement korzeniowy z ogniskami próchnicy Ryc. 1. Obrazy wybranych, zakwalifikowanych do badań laboratoryjnych zębów z próchnicą cementu korzeniowego; a, b, c ogniska próchnicy aktywnej w zębach nieleczonych. e ognisko próchnicy przewlekłej, ząb pokrywany lakierem Fluor Protector. d, f ogniska próchnicy przewlekłej, zęby pokrywane lakierem Cervitec. występowania widocznych zmian próchnicy cementu korzeniowego. W celu uzyskania próbek zębów do badań mikroanalitycznych (mikrosonda elektronowa) zastosowano następującą metodę preparatyki: 1) każdą próbkę umieszczano w pierścieniu z tworzywa sztucznego, a następnie zatapiano w żywicy epoksydowej (Epidian 5) z użyciem utwardzacza w stosunku 1:10 części wagowych, 2) po utwardzeniu żywicy, to jest po upływie około 24 godzin, powierzchnie próbek na przekrojach wzdłużnych lub poprzecznych szlifowano mechanicznie na papierach ściernych o gradacji od 220 do 800. Po szlifowaniu próbki dokładnie przemywano wodą bieżącą i destylowaną, oraz suszono w strumieniu chłodnego powietrza, 3) zeszlifowane powierzchnie polerowano na polerce mechanicznej firmy STRUERS z użyciem ścierniwa w postaci past diamentowych o wielkości ziarna: 15 µm, 7 µm, 3 µm, 1 µm i 1/4 µm. Wypolerowane próbki przemywano kilkakrotnie alkoholem etylowym (cz.) i suszono w strumieniu chłodnego powietrza, 4) powierzchnie próbek przeznaczone do badań pokrywano cienką (około 20nm) przewodzącą warstwą węgla w napylarce próżniowej firmy JEOL, przy ciśnieniu rzędu 10-5 mm Hg, w celu odprowadzenia do ziemi ładunków elektrycznych gromadzących się w miejscu padania wiązki elektronów. Ładunki te wpływają na energię i tor ruchu elektronów wzbudzających, zmniejszając dokładność analizy. Aby uniknąć wpływu warstewki węglowej na wyniki analizy, jednocześnie z próbkami napylano wzorce badanych pierwiastków, 5) w ten sposób przygotowane próbki przechowywano do badań w eksykatorze. 169
4 A. Brodzikowska Czas. Stomat., Ilościowa mikroanaliza rentgenowska polega na wzbudzeniu charakterystycznego dla poszczególnych pierwiastków promieniowania X w mikroobszarze próbki o objętości około 1 mm 3 przez silnie zogniskowaną na powierzchni badanej próbki wiązkę elektronów o odpowiednio dobranej energii i analizie tego promieniowania. Pomiary natężeń wybranych linii tego promieniowania na próbce i na wzorcach badanych pierwiastków umożliwiają określenie ich stężeń w badanym mikroobszarze z zastosowaniem specjalnego programu korekcyjnego, porównującego wyznaczone doświadczalnie stosunki natężeń mierzonych (z próbki i z wzorców badanych pierwiastków) z ich stężeniami w próbce. W obliczeniach stosowano firmowy program korekcyjny. Program ten jest oparty na modelu korekcji Pouchou i Pichoira (J. L. Pouchou, F. Pichoir, La Recherches Aerospatiale 5, 1984, s. 47), który jest jednym z najdokładniejszych modeli korekcji. Pozwala on na analizy próbek zawierających pierwiastki lekkie (o liczbie atomowej Z<11), jak również w przypadku, gdy liczby atomowe składników próbki różnią się znacznie. Analizy ilościowe zawartości wapnia, fosforu, tlenu, fluoru i chloru wykonywano na przekrojach poprzecznych zębów w kilku mikroobszarach położonych w warstwie zmian próchnicowych. Badania wykonano za pomocą mikroanalizatora rentgenowskiego SU-30 firmy CAMECA produkcji francuskiej, wyposażonego w dwa spektometry rentgenowskie z dyspersją długości fali (WDS), przy napięciu przyśpieszającym wiązkę elektronów i wzbudzający promieniowanie rentgenowskie w próbce o V = 15 kv i natężeniu wiązki i = 20 ma. Do analizy charakterystycznego promieniowania X składników próbki wykorzystano następujące kryształy dyfrakcyjne: PC1 (2d = 6 nm) do analizy linii K ά fluoru, PET (2d = 0,878 nm) do analizy lini K ά wapnia i chloru, TAP (2d = 2,5745) do analizy lini K ά tlenu. Jako wzorce wykorzystano następujące minerały: 1) apatyt (39,058% Ca, 18,315% P, 4,9% Cl, 1,91% Fe, 0,093% Mn i 35,724% O) do analizy wapnia, fosforu, tlenu i chloru, 2) fluoryt (48,67% F, 51,33% Ca) do analizy fluoru. W każdym mikroobszarze wykonywano 20-sekundowe pomiary natężeń charakterystycznego promieniowania X badanych pierwiastków oraz dwa 10-sekundowe pomiary tła, co pozwoliło na zapewnienie 1-3% precyzji oznaczeń. Wyniki badań Wyniki badań mikroanalizy rentgenowskiej zawartości poszczególnych pierwiastków w badanych próbkach cementu korzeniowego zdrowego i objętego zmianami próchnicowymi zestawiono w tab. II i na ryc. 2 i 3. Ryc. 2. Średnie wartości procentowo-wagowe wapnia i fosforu w badanych grupach zębów. Ryc. 3. Średnie wartości stosunku wapnia do fosforu w badanych grupach zębów. 170
5 2005, LVIII, 3 Mikroanaliza rentgenowska ognisk próchnicy Pomiary mikroanalityczne wapnia, fosforu, tlenu, fluoru i chloru wykonano w centrum zmiany próchnicowej, miejscu najwyraźniej zaznaczonego rozpadu próchnicowego. Wyniki tych badań porównywano z pomiarami uzyskanymi w zębach z klinicznie prawidłową powierzchnią cementu korzeniowego. Średnia zawartość (procentowo-wagowa) wapnia w próbkach zdrowego cementu korzeniowego (grupa K) wynosiła Ca=38,31, natomiast fosforu P=18,08, a stosunek wapnia do fosforu wynosił Ca/P=2,12. Wartości średnie wapnia i fosforu w próbkach pobranych z ogniska próchnicy cementu korzeniowego leczonych lakierem fluorowym Fluor Protector (grupa F) wynosiły odpowiednio: Ca=33,1, P=17,02, a stosunek Ca/P=1,95. Natomiast w próbkach traktowanych lakierem chlorheksydynowym Cervitec (grupa C) odnośne wartości były następujące: Ca=37,3, P=17,78, a stosunek Ca/P=2,10. Stosunek wapnia do fosforu dla zdrowego cementu korzeniowego zębów i cementu korzeniowego z ogniskami próchnicy leczonej lakierem fluorowym lub chlorheksydynowym jest podobny i utrzymuje się na niskim poziomie. Zawartości wapnia i fosforu w cemencie korzeniowym zębów ze zmianami próchnicowymi traktowanymi lakierem Fluor Protector lub Cervitec w porównaniu ze zdrowym cementem zębów są nieco niższe. Inaczej natomiast przedstawia się zawartość procentowo-wagowa pierwiastków w próbkach cementu korzeniowego zębów ze zmianami próchnicowymi nieleczonymi (grupa N). W badaniu mikroanalitycznym w tych przypadkach stwierdzono wysokie niedobory wapnia i fosforu w stosunku do wyżej podanych wartości w grupach: F,C i K. Analiza wyników wykazała zmniejszenie o 78% wapnia i o 84% fosforu w stosunku do próbek z grupy K. Większe braki stwierdzono w zakresie fosforu niż wapnia, co wyraźnie odbiło się na podwyższonym stosunku wapnia do fosforu. Próbki zębów z próchnicą cementu korzeniowego, leczoną lakierem Fluor Protector lub Cervitec, cechuje wyższy poziom wapnia i fosforu od próbek zębów nieleczonych, ale pomiędzy grupami F i C również występują różnice istotne statystycznie. Dotyczą one przede wszystkim średnich wartości wapnia, które są wyższe w grupie leczonej lakierem chlorheksydynowym Cervitec i wynoszą Ca=37,3 przy założonym poziomie istotności. Również wyższe są wartości fosforu (P=17,78), przy czym poziom istotności wynosi tutaj. Wyjątkowo wysoką zawartość fluoru (F) zarejestrowano w próbkach materiałów z grupy F (ogniska próchnicy leczone preparatem Fluor Protector), podczas gdy w pozostałych grupach zawartość tego pierwiastka nie różniła się statystycznie istotnie. Podobnie kształtuje się zawartość chloru (Cl) w próbkach traktowanych preparatem Cervitec. Wyższy poziom fluoru lub chloru, w próbkach należących do odpowiednich grup, jest rezultatem stosowania odpowiednich farmaceutyków profilaktyczno-leczniczych. Analiza otrzymanych wyników badań wykazuje, że w wyniku zastosowania dwóch lakierów: fluorkowego i chlorheksydynowego doszło do procesu remineralizacji w aktywnych ubytkach próchnicy cementu korzeniowego. W żadnej z grup testowych nie osiągnięto wprawdzie pełnej remineralizacji, to znaczy wartości procentowo-wagowe ocenianych pierwiastków nie zrównały się z wynikami otrzymanymi z badania próbek prawidłowego klinicznie cementu korzeniowego i były nieco niższe. Różnice nie były jednak znamiennie istotne, a wyniki które otrzymano, zwłaszcza w grupie, w której badane próbki zębów pokrywane były lakierem chlorheksydynowym, świadczą o wystąpieniu procesu remineralizacji, a co za tym idzie słuszności stosowania wyżej wymienionych lakierów. W badanych grupach nie zaobserwowano również procesu hipermineralizacji. Znaczne obniżenie zawartości wapnia i fosforu stwierdzono w ogniskach próchnicowych nie poddanych działaniu środków profilaktyczno leczniczych. 171
6 A. Brodzikowska Czas. Stomat., Ta b e l a I I. Zestawienie średnich wartości procentowo wagowych wybranych pierwiastków w badanych grupach zębów Pierwiastki Ca P O F Cl Ca/P Grupa C X=37,3 X=17,78 X=31,19 X=0,057 X=3,88 X=2,10 SD=1,15 SD=0,58 SD=1,74 5 SD=1,07 SD=0,089 Grupa F X=33,1 X=17,02 X=21,8 X=1,611 X=0,45 X=1,95 SD=2,58 SD=0,78 SD=5,89 SD=0,701 SD=0,173 SD=0,183 t=5,352 t=3,003 t=5,912 t=8,473 t=12,223 t=2,946 Grupa C X=37,3 X=17,78 X=31,19 X=0,057 X=3,88 X=2,10 SD=1,15 SD=0,58 SD=1,74 5 SD=1,07 SD=0,089 Grupa N X=8,14 X=2,89 X=6,97 X=0,005 X=0,23 X=2,81 SD=3,99 SD=1,80 SD=2,17 SD=0,002 SD=0,078 SD=1,24 t=27,220 t=41,483 t=33,716 t=1,747 t=13,149 t=0,667 p<0,10 Grupa C X=37,3 X=17,78 X=31,19 X=0,057 X=3,88 X=2,10 SD=1,15 SD=0,58 SD=1,74 5 SD=1,07 SD=0,089 Grupa K X=38,31 X=18,08 X=30,51 X=0,078 X=0,294 X=2,12 SD=0,36 SD=0,20 SD=1,56 SD=0,02 F=10,331 F=8,427 F=1,240 F=1,022 F=92,106 F=19,09 t=2,358 t=1,421 t=0,914 t=0,423 t=9,321 t=0,553 p<0.05 z=2,001 z=1,355 z=0,290 z=1,130 z=3,872 z=0,323 Grupa F X=33,1 X=17,02 X=21,80 X=1,611 X=0,45 X=1,95 SD=2,85 SD=0,78 SD=5,89 SD=0,701 SD=0,173 SD=0,183 Grupa N X=8,14 X=2,89 X=6,97 X=0,005 X=0,23 X=2,81 SD=3,99 SD=1,80 SD=2,17 SD=0,002 SD=0,078 SD=1,24 t=19,664 t=36,521 t=9,148 t=8,876 t=4,525 t=1,
7 2005, LVIII, 3 Mikroanaliza rentgenowska ognisk próchnicy wymi. Uzyskane w niniejszym badaniu różnice w stężeniu wybranych pierwiastków w poszczególnych próbkach cementu i zębiny korzeniowej zębów są porównywalne z nielicznymi danymi prezentowanymi przez innych autorów (8, 9, 13, 15, 16). W pracach tych analizowana jest głównie zawartość wapnia i fosforu oraz ich wzajemny stosunek w różnych próbkach cementu i zębiny korzeniowej. Brak jest natomiast w piśmienc. d. Ta b e l a I I. Zestawienie średnich wartości procentowo wagowych wybranych pierwiastków w badanych grupach zębów Pierwiastki Ca P O F Cl Ca/P Grupa F X=33,1 X=17,02 X=21,80 X=1,611 X=0,45 X=1,95 SD=2,85 SD=0,78 SD=5,89 SD=0,701 SD=0,173 SD=0,183 Grupa K X=38,31 X=18,08 X=30,51 X=0,078 X=0,294 X=2,12 SD=0,36 SD=0,20 SD=1,56 SD=0,02 F=63,897 F=15,180 F=14,20 F=37,559 F=2,41 F=80,837 t=5,118 t=3,734 t=4,062 t=6,077 t=2,270 t=2,630 z=3,872 z=2,969 z=2,775 z=3,872 z=2,292 z=2,904 Grupa N X=8,14 X=2,89 X=6,97 X=0,005 X=0,23 X=2,81 SD=3,99 SD=1,80 SD=2,17 SD=0,002 SD=0,078 SD=1,24 Grupa K X=38,31 X=18,08 X=30,51 X=0,078 X=0,294 X=2,12 SD=0,36 SD=0,20 SD=1,56 SD=0,02 F=124,36 F=34,880 F=1,923 F=1912,35 F=2,047 F=3673,24 t=21,116 t=33,865 t=27,053 t=2,542 t=1,702 t=0,443 z=3,873 z=3,873 z=3,873 z=2,356 z=1,613 z=0,774 n liczba zębów, X średnia arytmetyczna, SD odchylenie standardowe, t test t-studenta, p prawdopodobieństwo zaistnienia obserwowanych różnic w drodze losowej, z test U Manna-Whitneya, miara statystycznie nieistotna. Dyskusja Wyniki oceny składu chemicznego badanych próbek cementu korzeniowego i zębiny przy wykorzystaniu mikroanalizy rentgenowskiej pozwoliły na określenie średniego stężenia wybranych pierwiastków w próbkach tkanek prawidłowych, zmienionych próchnicowo i po zastosowaniu leczenia lakierami fluorowymi i chlorheksydyno- 173
8 A. Brodzikowska Czas. Stomat., nictwie wyników badań, dotyczących zawartości pierwiastków w zmineralizowanych tkankach korzeni zębów z próchnicą, po zastosowaniu preparatów zawierających fluor lub chlorheksydynę. W prezentowanych badaniach dokonano porównania zawartości wybranych pierwiastków w próbkach cementu i zębiny korzeniowej zdrowej, zmienionej próchnicowo i posiadającej ogniska próchnicy leczone lakierem fluorowym Fluor Protector, lub chlorheksydynowym Cervitec, w celu sprawdzenia czy nastąpiło zjawisko remineralizacji po zastosowaniu różnych programów profilaktyczno leczniczych. Remineralizacja tkanki jest, w najbardziej dosłownym tego słowa znaczeniu, przywróceniem wcześniej utraconych minerałów. W zdrowym cemencie i zębinie korzeniowej średnia zawartość wapnia wynosiła 38,31, a fosforu 18,08. Natomiast w próbkach ze zmianami próchnicowymi nieleczonymi, stwierdzono wysokie niedobory tych pierwiastków, wskazujące na toczący się proces demineralizacji. Analiza zawartości wapnia i fosforu w próbkach cementu i zębiny korzeniowej zębów objętych próchnicą i leczonych lakierem fluorowym wykazała występowanie procesu remineralizacji. Wartości pierwiastków w tych próbkach były bowiem zbliżone do wartości w próbkach zdrowych (Ca=33,1, P=17,02). W próbkach zębów, które były leczone lakierem chlorheksydynowym średnie wartości wapnia i fosforu są niemal identyczne z wartościami w próbkach zdrowych tkanek (Ca=37,3, P=17,78). Świadczy to o prawie pełnej remineralizacji tkanek po zastosowaniu lakieru chlorheksydynowego. Analiza zawartości fluoru w próbkach cementu i zębiny korzeniowej zębów leczonych lakierem Fluor Protector wykazała zdecydowanie wyższy poziom tego pierwiastka w stosunku do próbek z innych badanych grup.podobne wyniki dotyczące zawartości chloru uzyskano w próbkach zębów leczonych lakierem chlorheksydynowym. Jest to wynik zmian zachodzących na powierzchni korzenia, polegających na zdolności cementu korzeniowego i znajdującej się pod nim zębiny do zatrzymywania stosowanych preparatów leczniczych i powolnego uwalniania ich na przestrzeni nawet kilku miesięcy od momentu ich zastosowania. (2). Wiąże się to z procesem wnikania lakierów do kanalików zębinowych i stopniowego uwalniania substancji aktywnych (1), co ma istotne znaczenie w planowaniu zabiegów profilaktyczno-leczniczych. Piśmiennictwo 1. Arends J., Duschner H., Ruben J.: Penetration of varnishes into demineralized root dentine in vitro. Caries Res., 1997, 31, Arends J., Ruben J.: Chlorhexidine CHX release by dentine after varnish treatment. Caries Res., 1993, 27, Arends J., Ruben J. L., Christoffersen J., Jongebloed W. L., Zuidgeest T. G. M.: Remineralization of human dentine in vitro. Caries Res., 1990, 24, Clarkson B. H., Feagin F. F., McCurdy S. P., Sheetz J. H., Speirs R.: Effects of phosphoprotein moieties on the remineralization of human root caries. Caries Res., 1991, 25, Clarkson B. H., Hall D. L., Heilman J. R., Wefel J. S.: Effect of proteolytic enzymes on caries lesion formation in vitro. J. Oral Pathol., 1986, 15, Heilman J. R., Jordan T. H., Warwick R., Wefel J. S.: Remineralization of root surfaces demineralized in solutions of differing fluoride levels. Caries Res., 1997, 31, Huizinga E. D., Ruben J., Arends J.: Effect of an antimicrobial-containing varnish on root demineralization in situ. Caries Res., 1990, 24, Knychalska-Karwan Z., Pawlicki R.: Ubytki próchnicowe gładkich powierzchni zębów. Badania w SEM, oraz w mikroanalizatorze rentgenowskim. Magazyn Stomat., 1997, 8, Książek-Bąk H., Nytko Ł., Bulek-Juranek G., Wierucka-Młynarczyk B., Kubicka-Musiał M., Gołębiowska-Hüpsch M., Koczor-Rozmus A.: Ocena mikrotwardości oraz składu chemicznego cementu korzeniowego zębów usuniętych z powodu chorób przyzębia. Czas Stomat., 2001, XLIV, 5, Lynch E., Beighton D.: Short term effects of Cervitec on the microflora of primary root carious lesions requiring restoration. Caries Res., 1993b, 27, Lynch E., Brailsford S. R., Morris-Clapp C., Hellyer P. H., Beighton D.: Effect of Cervitec on the treatment needs of primary root caries. J. Dent. Res., 1995, 73, Mielczarek A., Rost M., Grzywacz 174
9 2005, LVIII, 3 Mikroanaliza rentgenowska ognisk próchnicy R., Wierzbicka M., Mielczarek J., Bánóczy J., Nemesz J.: Występowanie płytki nazębnej u osób zagrożonych próchnicą cementu korzeniowego. Czas. Stomat., 1992, XLV, 5, Nytko Ł., Sabat D., Książek-Bąk H., Kubicka-Musiał M., Wierucka- Młynarczyk B., Bulek-Juranek G.: Analiza struktury morfologicznej cementu korzeniowego zębów usuniętych z powodu chorób przyzębia. Czas. Stomat., 2000,LIII, 1, Nyvad B., ten Cate J. M., Fejerskov O.: Arrest of root surface caries in situ. J. Dent. Res., 1997, 76, Pawlicki R., Knychalska-Karwan Z.: Próchnica powierzchni żujących zębów trzonowych. Analiza ilościowa wapnia i fosforu w mikrosondzie rtg. Czas. Stomat., 1997, L, 4, Pawlicki R., Knychalska-Karwan Z., Karwan T.: Twarde tkanki zębów u ludzi w młodym, średnim i podeszłym wieku. Czas. Stomat., 1994, XLVII, 10, Stookey G. K., Rodlun C. A., Martin S. L., Warwick J. M.: Prevention of root surface caries with fluoride in hamsters. Caries Res., 1987, 21, 182. Otrzymano: dnia 24.IX.2003 r. Adres autorki: Warszawa ul. Miodowa
Próchnica u osób dorosłych. Zalecenia higieniczne - informacje dla zespołów stomatologicznych
Próchnica u osób dorosłych Zalecenia higieniczne - informacje dla zespołów stomatologicznych Dokładna diagnostyka choroby próchnicowej uwzględnia:» stopień zaawansowania zmian próchnicowych z użyciem systemu
Ryzyko próchnicy? Nadwrażliwość zębów? Choroby dziąseł? Profilaktyka u dzieci. Co może dać Ci profilaktyczne dbanie o zęby?
3M ESPE Skuteczna ochrona jamy ustnej Ryzyko próchnicy? Choroby dziąseł? Nadwrażliwość zębów? Profilaktyka u dzieci Co może dać Ci profilaktyczne dbanie o zęby? Drogi Pacjencie, Czy odczuwasz ból podczas
STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA
STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA Stomatologia zachowawcza- zajmuje się metodami zachowania naturalnych właściwości zębów, które zostały utracone na skutek działania bodźców zewnętrznych. Najgroźniejszym z nich
Część I Choroba próchnicowa 1. Rozdział 1 Kliniczna kariologia i stomatologia zachowawcza w XXI wieku 3
Spis treści [Kolorowe tablice zamieszczone są po stronach 78 i 302] Przedmowa: wskazówki redaktorów dotyczące korzystania z książki Przedmowa do wydania polskiego Autorzy XI XVI XVII Część I Choroba próchnicowa
Ze względu na brak potwierdzenia w badaniu przeprowadzonym wśród młodzieży (opisanym poniżej) wyniki zostały uznane za niedostatecznie przekonujące.
ZAŁĄCZNIK II WNIOSKI NAUKOWE I PODSTAWY DO WYDANIA POZYTYWNEJ OPINII ORAZ ZMIANY CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO, OZNAKOWANIA OPAKOWAŃ I ULOTKI DLA PACJENTA PRZEDSTAWIONE PRZEZ EUROPEJSKĄ AGENCJĘ
CHOROBY PRZYZĘBIA jak zmotywować pacjenta do zmiany nawyków?
CHOROBY PRZYZĘBIA jak zmotywować pacjenta do zmiany nawyków? BADANIE EPIDEMIOLOGICZNE Tylko 1,7% populacji dorosłych Polaków nie wymaga działań profilaktyczno-leczniczych w zakresie chorób przyzębia 1,7%
PRZYGOTOWANIE PRÓBEK DO MIKROSKOPI SKANINGOWEJ
Ewa Teper PRZYGOTOWANIE PRÓBEK DO MIKROSKOPI SKANINGOWEJ WIELKOŚĆ I RODZAJE PRÓBEK Maksymalne wymiary próbki, którą można umieścić na stoliku mikroskopu skaningowego są następujące: Próbka powinna się
Ocena wpływu lakieru fluorowego Duraphat na uzębienie mleczne dzieci w wieku 3 i 4 lat badania roczne*
Czas. Stomat., 2005, LVIII, 2 Ocena wpływu lakieru fluorowego Duraphat na uzębienie mleczne dzieci w wieku 3 i 4 lat badania roczne* Evaluation of the effect of Duraphat fluoride varnish on the primary
Ocena kliniczna i laboratoryjna materiałów używanych do uszczelniania dołków i zagłębień anatomicznych zębów stałych
Lek. Dent. Emil Korporowicz Ocena kliniczna i laboratoryjna materiałów używanych do uszczelniania dołków i zagłębień anatomicznych zębów stałych Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych w zakresie
Wyniki Monitoringu Stanu Zdrowia Jamy Ustnej populacji młodych dorosłych w Polsce w 2012 roku
Borgis Wyniki Monitoringu Stanu Zdrowia Jamy Ustnej populacji młodych dorosłych w Polsce w 2012 roku *Izabela Strużycka 1, Maria Wierzbicka 2, Elżbieta Jodkowska 3, Ewa Rusyan 3, Michał Ganowicz 4, Katarzyna
WSTĘP PRZYGOTOWANIE BADAŃ
Raport z realizacji Programu profilaktyki próchnicy skierowanego do dzieci uczęszczających w roku szkolnym 2009/2010 do klas I i VI szkół podstawowych finansowanego przez Miasto Poznań WSTĘP Stomatologiczne
kwestionariusze badania ankietowego, karta badania, broszura informacyjna dla pacjentek,
Dr hab. o. med. Jerzy Krupiński, emeryt. profesor oadzw. ŚUM Katedra i Zakład Stomatologii Zachowawczej z Endodoocją ŚUM w Katowicach Kraków, 5 kwietnia 2018 Recenzja pracy doktorskiej lek. dent. Marty
Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych w zakresie stomatologii streszczenie. Promotor: prof. dr hab. Kazimierz Szopiński
lek. dent. Katarzyna Kajka-Hawryluk Wpływ lokalizacji punktu trepanacyjnego zębów siecznych dolnych na ilość zachowanych tkanek zęba w przebiegu terapii endodontycznej. Badanie retrospektywne z wykorzystaniem
Uszczelnianie bruzd na powierzchni żującej zębów trzonowych jako jedna z metod zapobiegania próchnicy
Czas. Stomatol., 2010, 63, 11, 672-681 2010 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Uszczelnianie bruzd na powierzchni żującej trzonowych jako jedna z metod zapobiegania próchnicy Fissure sealing
Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego
Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu, typ przedmiotu (podstawowy, kierunkowy) Stomatologia dziecięca i profilaktyka stomatologiczna
Ocena kliniczna i laboratoryjna materiałów stosowanych do wypełnień ubytków w zębach stałych u dzieci i młodzieży
Piotr Rożniatowski Ocena kliniczna i laboratoryjna materiałów stosowanych do wypełnień ubytków w zębach stałych u dzieci i młodzieży 1. Streszczenie 2. WSTĘP Zgodnie z koncepcją stomatologii mało inwazyjnej,
Zachorowalność na próchnicę dzieci łódzkich w wieku przedszkolnym zakwalifikowanych do zabiegów profilaktyki fluorkowej
Czas. Stomat., 2005, LVIII, 5 Zachorowalność na próchnicę dzieci łódzkich w wieku przedszkolnym zakwalifikowanych do zabiegów profilaktyki fluorkowej Incidence of caries in preschool children living in
M I N I S T R A Z D R O W I A 1) z dnia r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego
Projekt z dnia 9 września 2017 r. R O Z P O R Z Ą D Z E N I E M I N I S T R A Z D R O W I A 1) z dnia... 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego
WDRAŻANIE PROCEDUR HIGIENICZNYCH
WDRAŻANIE PROCEDUR HIGIENICZNYCH w zależności od indywidualnych potrzeb pacjenta Dr n.med. Grażyna Bulek-Juranek Ustalono ponad wszelką wątpliwość inicjujące tło bakteryjne chorób przyzębia i próchnicy
Akcji Profilaktyki Stomatologicznej
Rada Opolskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia oraz Dyrekcja Opolskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ zaprasza do kontynuacji w nowym roku szkolnym 2016/2017 Akcji Profilaktyki Stomatologicznej.
Inkluzje Protodikraneurini trib. nov.. (Hemiptera: Cicadellidae) w bursztynie bałtyckim i ich badania w technice SEM
Muzeum i Instytut Zoologii Polska Akademia Nauk Akademia im. Jana DługoszaD ugosza Inkluzje Protodikraneurini trib. nov.. (Hemiptera: Cicadellidae) w bursztynie bałtyckim i ich badania w technice SEM Magdalena
Radiologiczna ocena progresji zmian próchnicowych po zastosowaniu infiltracji. żywicą o niskiej lepkości (Icon). Badania in vivo.
Renata Zielińska Radiologiczna ocena progresji zmian próchnicowych po zastosowaniu infiltracji żywicą o niskiej lepkości (Icon). Badania in vivo. Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Zakład Stomatologii
EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Prowadzenie działalności profilaktyczno-leczniczej pod nadzorem i na zlecenie lekarza
Agencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 56/2014 z dnia 22 kwietnia 2014 r. o projekcie programu Program profilaktyczny dotyczący profilaktyki próchnicy
Agencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 264/2013 z dnia 21 października 2013 r. o projekcie programu Program profilaktyki próchnicy dla dzieci w wieku
Agencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 130/2012 z dnia 16 lipca 2012 r. o projekcie programu Intensyfikacja zapobiegania próchnicy dzieci i młodzieży
Ocena skuteczności laseroterapii w dezynfekcji systemu korzeniowego zębów- badania in vitro
lek. dent. Ewa Joanna Prażmo Ocena skuteczności laseroterapii w dezynfekcji systemu korzeniowego zębów- badania in vitro Streszczenie Wstęp Bakteria Enterococcus faecalis jest jednym ze składników naturalnej
ZALECENIA W ZAKRESIE ZAPOBIEGANIA PRÓCHNICY U DZIECI NIEPEŁNOSPRAWNYCH. Opracowanie
Projekt współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej oraz ze środków Ministerstwa Zdrowia ZALECENIA W ZAKRESIE ZAPOBIEGANIA
Cervitec. Lakier ochronny o podwójnym działaniu. Podwójna ochrona jeden etap postępowania
Cervitec Lakier ochronny o podwójnym działaniu Podwójna ochrona jeden etap postępowania Cervitec Lakier ochronny o podwójnym działaniu W określonych sytuacjach klinicznych istotne jest szybkie i skuteczne
2 RAMOWY PROGRAM STAŻU PODYPLOMOWEGO LEKARZA DENTYSTY
Załącznik nr 2 RAMOWY PROGRAM STAŻU PODYPLOMOWEGO LEKARZA DENTYSTY Cel stażu: pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz doskonalenie i utrwalenie praktycznych umiejętności z zakresu promocji zdrowia oraz zapobiegania,
OCENA ELEKTRONOWO-MIKROSKOPOWA ZGŁADÓW SZKLIWA PO ZABIEGU STRIPPINGU TURBINOWEGO
ANNALES ACADEMIAE MEDICAE STETINENSIS ROCZNIKI POMORSKIEJ AKADEMII MEDYCZNEJ W SZCZECINIE 2007, 53, SUPPL. 3, 89 93 MARCIN MIKULEWICZ 1, TERESA MATTHEWS-BRZOZOWSKA 1, 2 OCENA ELEKTRONOWO-MIKROSKOPOWA ZGŁADÓW
Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego
Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu, typ przedmiotu (podstawowy, kierunkowy) Stomatologia dziecięca i profilaktyka stomatologiczna
NZOZ CENTRUM UŚMIECHU www.centrum-usmiechu.pl HIGIENA JAMY USTNEJ
HIGIENA JAMY USTNEJ W etiopatogenezie chorób przyzębia najistotniejszą rolę odgrywają miejscowe czynniki zapaleniotwórcze: płytka bakteryjna i kamień nazębny Zapalenie dziąseł jest odwracalne, może trwać
Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego
Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu, typ przedmiotu (podstawowy, kierunkowy) Stomatologia dziecięca i profilaktyka stomatologiczna
ZASTOSOWANIE OZONU W TERAPII PRÓCHNICY CEMENTU KORZENIOWEGO U OSÓB UŻYTKUJĄCYCH CZĘŚCIOWE UZUPEŁNIENIA PROTETYCZNE*
ANNALES ACADEMIAE MEDICAE STETINENSIS ROCZNIKI POMORSKIEJ AKADEMII MEDYCZNEJ W SZCZECINIE 2007, 53, SUPPL. 3, 74 80 JOANNA KUNERT, STEFANIA BRAUMAN-FURMANEK ZASTOSOWANIE OZONU W TERAPII PRÓCHNICY CEMENTU
Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego
Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu, typ przedmiotu (podstawowy, kierunkowy) Nauczanie przedkliniczne - Stomatologia dziecięca
TEMATYKA zajęć II roku semestr zimowy. ĆWICZENIA 2: Wywiad i badanie stomatologiczne zewnątrzustne. Badania dodatkowe.
TEMATYKA zajęć II roku semestr zimowy ĆWICZENIA 1: Organizacja zajęć. Ćwiczenia organizacyjne, regulamin zajęć, przydział stanowisk pracy i fantomów. ĆWICZENIA 2: Wywiad i badanie stomatologiczne zewnątrzustne.
PROGRAM ZAPOBIEGANIA PRÓCHNICY DLA DZIECI W WIEKU SZKOLNYM
Załącznik nr 1 do Umowy Nr z dnia 2011 roku PROGRAM ZAPOBIEGANIA PRÓCHNICY DLA DZIECI W WIEKU SZKOLNYM Łódź, listopad 2009 roku Wprowadzenie Program zapobiegania próchnicy dla dzieci w wieku szkolnym powstał
OCENA WYSTĘPOWANIA ANOMALII ZĘBOWYCH I MORFOLOGII WYROSTKA ZĘBODOŁOWEGO U PACJENTÓW Z ZATRZYMANYMI KŁAMI
Lek. Dent. Joanna Abramczyk OCENA WYSTĘPOWANIA ANOMALII ZĘBOWYCH I MORFOLOGII WYROSTKA ZĘBODOŁOWEGO U PACJENTÓW Z ZATRZYMANYMI KŁAMI STRESZCZENIE WSTĘP W praktyce ortodontycznej zatrzymane stałe kły, szczególnie
Teoria błędów. Wszystkie wartości wielkości fizycznych obarczone są pewnym błędem.
Teoria błędów Wskutek niedoskonałości przyrządów, jak również niedoskonałości organów zmysłów wszystkie pomiary są dokonywane z określonym stopniem dokładności. Nie otrzymujemy prawidłowych wartości mierzonej
ŚWIATŁOUTWARDZALNY, WZMOCNIONY SZKŁOJONOMEROWY ZĘBINOWO-SZKLIWNY SYSTEM ŁĄCZĄCY
GC Fuji BOND LC Przed użyciem przeczytaj uważnie instrukcję ŚWIATŁOUTWARDZALNY, WZMOCNIONY SZKŁOJONOMEROWY ZĘBINOWO-SZKLIWNY SYSTEM ŁĄCZĄCY Do użytku wyłącznie przez wykwalifikowany personel stomatologiczny
Stanowisko polskich ekspertów dotyczące indywidualnej profilaktyki fluorkowej u dzieci i młodzieży
Stanowisko polskich ekspertów dotyczące indywidualnej profilaktyki fluorkowej u dzieci i młodzieży Opracowanie pod redakcją prof. dr hab. Doroty Olczak - Kowalczyk i prof. dr hab. Urszuli Kaczmarek Warszawa,
Metody i techniki badań II. Instytut Inżynierii Materiałowej Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki ZUT
Metody i techniki badań II Instytut Inżynierii Materiałowej Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki ZUT Dr inż. Agnieszka Kochmańska pok. 20 Zakład Metaloznawstwa i Odlewnictwa agnieszka.kochmanska@zut.edu.pl
Agencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 129/2012 z dnia 16 lipca 2012 r. o projekcie programu Program profilaktyki próchnicy u dzieci na lata 2013-2015
Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego
Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu, typ przedmiotu (podstawowy, kierunkowy) Stomatologia dziecięca i profilaktyka stomatologiczna
Agencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 133/2012 z dnia 16 lipca 2012 r. o projekcie programu Program profilaktyczny zapobieganie chorobie próchnicowej
Badanie: Badanie stomatologiczne
Badanie: Badanie stomatologiczne Lek.dent. Katarzyna Zawadzka Gabinet stomatologiczny Gratis Konsultacja protetyczna (wliczona w cenę leczenia) Konsultacja implantologiczna (wliczona w cenę leczenia) 100
przytarczyce, niedoczynność przytarczyc, hipokalcemia, rak tarczycy, wycięcie tarczycy, tyreoidektomia
SŁOWA KLUCZOWE: przytarczyce, niedoczynność przytarczyc, hipokalcemia, rak tarczycy, wycięcie tarczycy, tyreoidektomia STRESZCZENIE Wstęp. Ze względu na stosunki anatomiczne oraz wspólne unaczynienie tarczycy
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu Stomatologia zachowawcza
Protetyka i implantologia
Protetyka to dział stomatologii zajmujący się przywracaniem prawidłowej funkcji żucia i mowy, estetyki naturalnego uśmiechu i rysów twarzy, dzięki uzupełnianiu braków w uzębieniu. Braki zębowe są nie tylko
Urząd Miejski Łaziska Górne. Plac Ratuszowy 1. 43 170 Łaziska Górne. woj. śląskie. nazwa programu zdrowotnego:
Załącznik nr 1 do Uchwały Nr. Rady Miejskiej w Łaziskach Górnych z dnia.. Urząd Miejski Łaziska Górne Plac Ratuszowy 1 43 170 Łaziska Górne woj. śląskie nazwa programu zdrowotnego: PROFILAKTYKA PRÓCHNICY
ZASTOSOWANIE MD-TISSUE W TERAPII ANTI-AGING
Starzenie się skóry jest rezultatem wpływu wielu czynników biologicznych, biochemicznych i genetycznych na indywidualne jednostki. Jednocześnie wpływ czynników zewnętrznych chemicznych i fizycznych determinują
LASER JAKO NARZĘDZIE DIAGNOSTYCZNE W WYKRYWANIU PRÓCHNICY
Renata Chałas 4. LASER JAKO NARZĘDZIE DIAGNOSTYCZNE W WYKRYWANIU PRÓCHNICY Wykorzystanie laserów we współczesnej stomatologii staje się coraz częściej standardem zarówno w postępowaniu diagnostycznym,
SYLABUS. rok akademicki 2016/2017
SYLABUS rok akademicki 2016/2017 Nazwa przedmiotu/modułu Nazwa jednostki/-ek w której/ -ych jest Zakład Stomatologii Dziecięcej przedmiot realizowany e-mail jednostki stdzieci@umb.edu.pl Wydział Lekarski
Stan pierwszych zębów trzonowych stałych studentów medycyny i stomatologii Akademii Medycznej w Białymstoku
Czas. Stomat., 2005, LVIII, 11 Stan pierwszych zębów trzonowych stałych studentów medycyny i stomatologii Akademii Medycznej w Białymstoku The dental status of permanent first molars in students of Dental
METODY BADAŃ BIOMATERIAŁÓW
METODY BADAŃ BIOMATERIAŁÓW 1 Cel badań: ograniczenie ryzyka związanego ze stosowaniem biomateriałów w medycynie Rodzaje badań: 1. Badania biofunkcyjności implantów, 2. Badania degradacji implantów w środowisku
SPIS TREŚCI do książki pt. Metody badań czynników szkodliwych w środowisku pracy
SPIS TREŚCI do książki pt. Metody badań czynników szkodliwych w środowisku pracy Autor Andrzej Uzarczyk 1. Nadzór nad wyposażeniem pomiarowo-badawczym... 11 1.1. Kontrola metrologiczna wyposażenia pomiarowego...
I.1.1. Asystentka stomatologiczna 322[01]
I.1.1. Asystentka stomatologiczna 322[01] Do egzaminu zostało zgłoszonych: 246 Przystąpiło łącznie: 251 przystąpiło: 223 przystąpiło: 247 ETAP PISEMNY ETAP PRAKTYCZNY zdało: 212 (95,1%) zdało: 195 (78,9%)
Profilaktyka próchnicy u kobiet ciężarnych zalecenia dla lekarzy stomatologów
Profilaktyka próchnicy u kobiet ciężarnych zalecenia dla lekarzy stomatologów W 2014 roku, z inicjatywy Polskiego Towarzystwa Stomatologii Dziecięcej i firmy Colgate powołany został Polski Oddział Sojuszu
BADANIA W SKANINGOWYM MIKROSKOPIE ELEKTRONOWYM (SEM)
BADANIA W SKANINGOWYM MIKROSKOPIE ELEKTRONOWYM (SEM) W ramach badań przeprowadzono obserwacje mikroskopowe zębów zdrowych, ze zmianami próchniczymi oraz opracowanych za pomocą proszków używanych w urządzeniach
Agencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 293/2013 z dnia 10 grudnia 2013 r. o projekcie Programu profilaktyki stomatologicznej prowadzony w latach 2013-2015
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Nazwa modułu: Stomatologia zachowawcza przedkliniczna Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów
4.5. Joduria. Grupy wieku Płeć >60 Razem Min Max Min Max Min Max
4.5. Joduria. Jodurię w porannej próbce moczu oznaczono u 489 osób (54,9%) z populacji badanej miasta Krakowa w tym u 316 kobiet (55,3%) i 173 mężczyzn (54%). Pozostała część osób nie dostarczyła próbki
Analiza i monitoring środowiska
Analiza i monitoring środowiska CHC 017003L (opracował W. Zierkiewicz) Ćwiczenie 1: Analiza statystyczna wyników pomiarów. 1. WSTĘP Otrzymany w wyniku przeprowadzonej analizy ilościowej wynik pomiaru zawartości
Wydział Lekarski UM w Łodzi Kierunek lekarsko dentystyczny Kierunek Stomatologia Nazwa Przedmiotu Stomatologia dziecięca i profilaktyka
Wydział Lekarski UM w Łodzi Kierunek lekarsko dentystyczny Kierunek Stomatologia Nazwa Przedmiotu Stomatologia dziecięca i profilaktyka stomatologiczna Jednostka prowadząca zajęcia Katedra i Zakład Stomatologii
Prezydent Miasta Lublin
Załącznik nr 3 do zarządzenia nr 21/2/2019 Prezydenta Miasta Lublin z dnia 5 lutego 2019 r. w sprawie powołania komisji konkursowej w celu przeprowadzenia konkursu ofert na wybór realizatorów w latach
Ochrona przed próchnicą i nadwrażliwością zębów do stosowania w gabinetach stomatologicznych
Ochrona przed próchnicą i nadwrażliwością zębów do stosowania w gabinetach stomatologicznych Infolinia: 0 22 636 00 10 www.colgateprofessional.com Zawiesina o wysokiej zawartości fluoru zapewniająca długotrwałą
Stomatologiczne potrzeby lecznicze u osób zakażonych HIV
Czas. Stomatol., 2006, LIX, 3 Stomatologiczne potrzeby lecznicze u osób zakażonych HIV Dental treatment needs of HIV-positive patients Magdalena Choromańska 1, Danuta Waszkiel 2, Alicja Wiercińska-Drapało
Proxyt. Profesjonalne czyszczenie i polerowanie zębów. Pasty profilaktyczne Specjalistyczne, delikatne, niezawodne
Proxyt Profesjonalne czyszczenie i polerowanie zębów. Pasty profilaktyczne Specjalistyczne, delikatne, niezawodne Pasty profilaktyczne do profesjonalnego czyszczenia i polerowania zębów. Systematyczne
PODSTAWOWE TECHNIKI PRACY LABORATORYJNEJ: WAŻENIE, SUSZENIE, STRĄCANIE OSADÓW, SĄCZENIE
PODSTAWOWE TECHNIKI PRACY LABORATORYJNEJ: WAŻENIE, SUSZENIE, STRĄCANIE OSADÓW, SĄCZENIE CEL ĆWICZENIA Zapoznanie studenta z podstawowymi technikami pracy laboratoryjnej: ważeniem, strącaniem osadu, sączeniem
x x x F= ( n) x + ( n) y = y y y x x x
Wskaźnik fuksynowy. Oblicza się według wzoru: X1 + X2 F = ------------------ n gdzie: F wskaźnik fuksynowy X1 suma wartości liczbowych zabarwionych powierzchni językowych (podniebiennych) X2 - suma wartości
WYDZIAŁ LEKARSKI II. studiów. Punkty ECTS 5. Klinika Stomatologii Zachowawczej i Endodoncji UM w Poznaniu, Wydział Lekarski II. Osoba/y zaliczająca/e
WYDZIAŁ LEKARSKI II Nazwa kierunku Nazwa przedmiotu Jednostka realizująca, wydział Koordynator przedmiotu Rodzaj przedmiotu Obszar nauczania Cel kształcenia Treści programowe Lekarsko-dentystyczny Stomatologia
CHOROBA PRÓCHNICOWA ZĘBÓW MLECZNYCH A ZAWARTOŚĆ WYBRANYCH PIERWIASTKÓW W POWIERZCHNIOWEJ WARSTWIE SZKLIWA*
ANNALES ACADEMIAE MEDICAE STETINENSIS ROCZNIKI POMORSKIEJ AKADEMII MEDYCZNEJ W SZCZECINIE 2008, 54, 2, 93 100 MONIKA SZMIDT CHOROBA PRÓCHNICOWA ZĘBÓW MLECZNYCH A ZAWARTOŚĆ WYBRANYCH PIERWIASTKÓW W POWIERZCHNIOWEJ
endodontycznego i jakością odbudowy korony zęba po leczeniu endodontycznym a występowaniem zmian zapalnych tkanek okołowierzchołkowych.
Prof. dr hab. med. Anna Walecka Emeryt PUM Zakładu Diagnostyki Obrazowej i Radiologii Interwencyjnej SPSK1 Uniwersytet Medyczny w Szczecinie Szczecin, 27.07.201 Ocena pracy doktorskiej lek. dent. Katarzyny
I ,11-1, 1, C, , 1, C
Materiał powtórzeniowy - budowa atomu - cząstki elementarne, izotopy, promieniotwórczość naturalna, okres półtrwania, średnia masa atomowa z przykładowymi zadaniami I. Cząstki elementarne atomu 1. Elektrony
UCHWAŁA Nr RADY MIEJSKIEJ w ŁODZI z dnia...
UCHWAŁA Nr RADY MIEJSKIEJ w ŁODZI z dnia... Druk BRM nr 118/2011 Projekt z dnia... 2011 r. w sprawie przyjęcia Miejskiego Programu Profilaktyki Próchnicy Dla Dzieci i Młodzieży do 18 roku życia. Na podstawie
Agencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 55/2014 z dnia 22 kwietnia 2014 r. o projekcie programu Program profilaktyki próchnicy zębów, skierowany do dzieci
Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki, Zakład Badań Specjalistycznych i Technik Dokumentacyjnych
SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI pierwszego etapu UMOWY o DZIEŁO p.t.: Wykonanie szlifów i analiza produktów korozji próbek metali konstrukcyjnych parowozów metodami mikro-chemicznymi i laserowej spektrometrii
Ocena stanu i trend próchnicy u dzieci 5-, 7- i 12-letnich z województwa małopolskiego w porównaniu do populacji polskiej
Borgis Nowa Stomatol 2018; 23(2): 55-65 https://doi.org/10.25121/ns.2018.23.2.55 *Małgorzata Staszczyk, Magdalena Kępisty, Iwona Kołodziej, Dorota Kościelniak, Iwona Gregorczyk-Maga, Jadwiga Ciepły, Anna
Nowe propozycje leczenia próchnicy zębów mlecznych na podstawie piśmiennictwa
Czas. Stomatol., 2010, 63, 10, 638-644 2010 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Nowe propozycje leczenia próchnicy zębów mlecznych na podstawie piśmiennictwa New approach to treating dental
Seria do pielęgnacji jamy ustnej TIENS
[bbbbbbbkkk [bbbbbbbkkk Zdrowe zęby, wspaniały uśmiech Seria do pielęgnacji jamy ustnej TIENS R&D Center Product Management Dept. Znaczenie opieki stomatologicznej Czy wiesz kiedy jest dzień zdrowych zębów?
Zastosowanie tomografii stożkowej (CBCT) we współczesnej endodoncji
T W Ó J P R Z E G L Ą D S T O M AT O L O G I C Z N Y T E M AT N U M E R U Zastosowanie tomografii stożkowej (CBCT) we współczesnej endodoncji tech. radiolog Jakub Baran www.3dtomo.pl P rzystępując do leczenia
EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2016 Nazwa kwalifikacji: Prowadzenie działalności profilaktyczno-leczniczej pod nadzorem i na zlecenie lekarza
że realizacja trzyletniego programu profilaktyczno-leczniczego na stan jamy ustnej u dzieci szkolnych
Czas. Stomatol., 2009, 62, 8, 637-648 2009 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Ocena wpływu trzyletniego programu profilaktycznoleczniczego na stan jamy ustnej u dzieci szkolnych Evaluation
Raport z badań dotyczący
Raport z badań dotyczący testów palności drewna sosnowego zabezpieczonego preparatem DELTA Hydrolasur 5.10. Zleceniodawca: CHEMAR S.C. J. Heliński i Spółka Brużyczka Mała 49 95-070 Aleksandrów Łódzki Zlecenie
Wpływ pasty z nanohydroksyapatytem na mikrotwardość powierzchni szkliwa z próchnicą początkową badania in vitro
STOMATOLOGIA INTERDYSCYPLINARNA Borgis Prace oryginalne Original papers Wpływ pasty z nanohydroksyapatytem na mikrotwardość powierzchni szkliwa z próchnicą początkową badania in vitro *Agnieszka Mielczarek
Próchnica zębów. Antonina Kawecka PSSE w Kamieniu Pomorskim 2015roku
Antonina Kawecka PSSE w Kamieniu Pomorskim 2015roku Rodzaje zębów Zęby (łac. dens ząb, l.mn. dentes) złożone, twarde twory anatomiczne w jamie ustnej. Stanowią element układu trawienia i służą do rozdrabniania
GC Tooth Mousse. Zapraszamy do sklepu Producent: GC Corporation 49,90 zł Waga: 0.08kg. Kod QR:
HAPPYDENTAL Rafał Rogula ul. Bajana 39b/1a 54-129 Wrocław, PL NIP 949-189-63-28 info@happydental.pl Tel. 71-349-77-90/91 Zapraszamy do sklepu www.happydental.pl GC Tooth Mousse ochronna pasta o potrójnym
Ramowy program zajęć praktycznych dla kierunku lekarsko-dentystycznego. 1. Cel praktycznego nauczania
Załącznik nr 2 Ramowy program zajęć praktycznych dla kierunku lekarsko-dentystycznego 1. Cel praktycznego nauczania Celem praktycznego nauczania jest pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz doskonalenie i
WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY
WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY WYDZIAŁ LEKARSKO-DENTYSTYCZNY KATEDRA PROTETYKI STOMATOLOGICZNEJ ANALIZA ZMIAN WARTOŚCI SIŁY RETENCJI W TRÓJELEMENTOWYCH UKŁADACH KORON TELESKOPOWYCH Rozprawa na stopień
Agencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 269/2014 z dnia 24 listopada 2014 r. o projekcie programu Projekt programu profilaktyki próchnicy lakowanie zębów
Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego
Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu, typ przedmiotu (podstawowy, kierunkowy) Nauczanie przedkliniczne - Stomatologia dziecięca
NZOZ CENTRUM UŚMIECHU www.centrum-usmiechu.pl WYBIELANIE ZĘBÓW
WYBIELANIE ZĘBÓW bezpieczna metoda pełna opieka PRZYCZYNY PRZEBARWIEŃ ZĘBÓW Stosowanie antybiotyków z grupy tetracyklin Przedawkowanie fluoru Niektóre choroby ogólnoustrojowe (choroby endokrynologiczne,
8 osób na 10 cierpi na choroby przyzębia! Wiemy jak Państwu pomóc
Terapia vectorowa bezbolesny powrót przyzębia do zdrowia W terapii tej wykorzystujemy najlepszą dostępną technologię Vector Paro, która gwarantuje delikatne i bezbolesne leczenie przyczynowe oraz podtrzymujące,
Przedkliniczna Stomatologia Zintegrowana
ĆWICZENIA 1: Organizacja zajęć. Przedkliniczna Stomatologia Zintegrowana II rok zblokowane zajęcia praktyczne + seminaria Rok akademicki 2012/13 Ćwiczenia organizacyjne, regulamin zajęć, przydział stanowisk
Przykłady wykorzystania mikroskopii elektronowej w poszukiwaniach ropy naftowej i gazu ziemnego. mgr inż. Katarzyna Kasprzyk
Przykłady wykorzystania mikroskopii elektronowej w poszukiwaniach ropy naftowej i gazu ziemnego mgr inż. Katarzyna Kasprzyk Mikroskop skaningowy Pierwszy mikroskop elektronowy transmisyjny powstał w 1931r
DZIENNIK PRAKTYK PRAKTYCZNE NAUCZANIE KLINICZNE
UNIWERSYTET MEDYCZNY IM. KROL MRCINKOWSKIEGO W POZNNIU 60-812 POZNŃ, UL.UKOWSK 70 KIERUNEK LEKRSKO-DENTYSTYCZNY DZIENNIK PRKTYK PRKTYCZNE NUCZNIE KLINICZNE KIERUNEK LEKRSKO-DENTYSTYCZNY imię i nazwisko
Skojarzone leczenie ortodontyczne i implantoprotetyczne jako rehabilitacja hipodoncji i mikrodoncji
Skojarzone leczenie ortodontyczne i implantoprotetyczne jako rehabilitacja hipodoncji i mikrodoncji Autorzy _ Jan Pietruski i Małgorzata Pietruska Ryc. 1 Ryc. 2 _Wrodzone wady zębów, dotyczące ich liczby
Zapraszamy do sklepu Producent: 5 Pillars Research 17,00 zł Waga: 0.08kg. Kod QR: Opis płukanki BLUEM 50ml (MAŁY)
HAPPYDENTAL Rafał Rogula ul. Bajana 39b/1a 54-129 Wrocław, PL NIP 949-189-63-28 info@happydental.pl Tel. 71-349-77-90/91 Zapraszamy do sklepu www.happydental.pl BLUEM 50ml - specjalistyczna PŁUKANKA do
a. Dobierz współczynniki w powyższym schemacie tak, aby stał się równaniem reakcji chemicznej.
Zadanie 1. Nitrogliceryna (C 3 H 5 N 3 O 9 ) jest środkiem wybuchowym. Jej rozkład można opisać następującym schematem: C 3 H 5 N 3 O 9 (c) N 2 (g) + CO 2 (g) + H 2 O (g) + O 2 (g) H rozkładu = - 385 kj/mol