Producenci zbóż. twórcy zrównoważonego rolnictwa

Transkrypt

1 Producenci zbóż twórcy zrównoważonego rolnictwa

2 Twórcy zrównoważonej żyw Producenci zbóż, twórcy zrównoważonego rolnictwa W 28 państwach członkowskich UE uprawę zbóż prowadzi się na 56,9 mln ha. Zboża pozwalają wyżywić ludzi i zwierzęta, a ponadto od niedawna wykorzystuje się je do celów niespożywczych. Przyczyniają się one do trzech filarów zrównoważonego rozwoju regionów pod względem gospodarczym, środowiskowym i społecznym. Producenci zbóż od 50 lat stawiają czoła wyzwaniom w zakresie żywności i sprostają także tym, których możemy się spodziewać w ciągu kolejnych 50 lat. W dalszym ciągu będą zapewniać Europejczykom zdrową żywność za rozsądną cenę, a jednocześnie utrzymają potencjał eksportu do regionów dotkniętych brakiem zbóż, a w szczególności do basenu Morza Śródziemnego. Co więcej, dzięki coraz większej solidarności z rolnikami na całym świecie przekażą im swoją wiedzę fachową i kompetencje. Sprawny sektor gospodarczy Europa jest pierwszym na świecie producentem zbóż: co roku produkuje niemal 280, z czego 11 % przeznaczonych jest na eksport. Europa znajduje się w czołówce światowych eksporterów: 1. miejsce na świecie pod względem eksportu pszenicy miękkiej, jęczmienia i słodu, 2. pszenicy durum i 3. owsa i żyta. Miesięczna wartość eksportu europejskich zbóż w 2013 r. równa była wartości sprzedaży 6 airbusów A380.

3 ności Produkcja zbóż w 2012 r Niemcy Francja 68,3 10,7 mld Węgry Rumunia Hiszpania Polska 28,5 Włochy 45,4 9,7 mld ,4 2,2 mld 12,6 2,5 mld 16,6 3,9 mld 5,6 mld 16,9 4 mld Dzięki nadwyżce handlowej wysokości 18,2 mld euro w 2013 r. sektor rolny i rolno-spożywczy stanowi 40 % pozytywnego bilansu handlowego UE. Sam sektor zbóż, dzięki 13,2 mld euro w 2013 r., przyczynia się w znacznym stopniu do równowagi naszego bilansu płatniczego. Różne krajowe plany na rzecz żywienia i zdrowia stawiają na pierwszym miejscu produkty zbożowe. Aby wesprzeć zdrowe i zrównoważone diety zaleca się w nich wyższe spożycie zbóż. Dzięki regularnej produkcji zbóż w UE działalność eksportowa przyczynia się do bezpieczeństwa żywnościowego Europy i państw sąsiadujących. W ten sposób stawi ona czoła przyszłym wyzwaniom.

4 Twórcy zrównoważonej żyw Model organizacji Sektor zbóż to sektor zorganizowany i ustrukturyzowany, o niezwykle dynamicznym dziale marketingu (zbiórki, przechowywania i sprzedaży). Spółdzielnie rolnicze zbierają ponad 50 % europejskiej produkcji zbóż. Dzięki powołaniu instytutów technicznych sektor ten korzysta z badań stosowanych i z rozwoju. Producenci w dużym stopniu angażują się w innowacje poprzez struktury techniczne, za które odpowiadają i którymi niekiedy zarządzają. Szybko zaczynają stosować innowacje technologiczne (Internet, GPS, czujniki itp.) i organizacyjne (forma spółki w przypadku ponad 30 % gospodarstw, wspólne środki produkcji, znaczenie sektora spółdzielczego i handlowego itp.).

5 ności Uznanie dla wiedzy technicznej i agronomicznej Dzięki badaniom i rozwojowi produkcji (umiejętności techniczne i lepsza wiedza na temat jakości) jakość europejskich zbóż jest doceniana, a ponadto co roku czynione są postępy. Od momentu utworzenia WPR poziom jakości europejskiej pszenicy określany właściwością wypieku wzrósł trzykrotnie. Europejska produkcja zbóż jest bardzo zaawansowana również pod względem technicznym: w 2013 r. w celu wyprodukowania 100 t pszenicy potrzeba było 18 ha, podczas gdy w 1958 r. niezbędne było 40 ha. Na rzecz produkcji, zbiórki, przechowywania i konserwacji zbóż opracowuje się W 1975 r. z jednego hektara można było wyżywić 3 osoby, podczas gdy w 2020 r. będzie to ponad 8 osób. różne podejścia dot. jakości oparte na konkretnych specyfikacjach. Pozwala to na identyfikowalność oraz na opanowanie i kontrolę wiarygodnych celów jakości sanitarnej.

6 Twórcy nowego, ekologiczn Uprawa zbóż pozytywnie wpływa na jakość środowiska, a ponadto w roślinach i glebie możliwe jest magazynowanie węgla. Dla rolników dbałość o narzędzie pracy (glebę) i przestrzeń życiową (wieś) oznacza dopasowanie stosowanych technik, tak aby umożliwiły one ochronę wody, powietrza, gleby i różnorodności biologicznej. Do technik tych należy zaliczyć: uproszczone techniki uprawy gleby, płodozmian, żywopłoty, ochronę gleby podczas sadzenia mieszanego, obszary trawiaste, ukierunkowanie środków produkcji itp. Rolnicy dbają o ziemię i żyjące na niej stworzenia, przez co w dużym stopniu przyczyniają się do ochrony środowiska. Odpowiedź na globalne wyzwania Poprzez swoje działania proponują rozwiązania problemów środowiskowych, w tym nie tylko wyzwań dla całej planety (poszukiwanie rozwiązań alternatywnych dla benzyny czy ograniczenie emisji gazów cieplarnianych), ale także wyzwań lokalnych (ochrona jakości wody, gleby, powietrza i różnorodności biologicznej). Emisje gazów cieplarnianych pod kontrolą Zboża pochłaniają dwutlenek węgla wychwytują go z atmosfery podczas okresu wzrostu, a ponadto przechowują część w glebie dzięki korzeniom i pozostałościom z upraw. Dzięki fotosyntezie rolnictwo i lasy to jedyne sektory przyczyniające się do wychwytywania CO 2. Rozwiązania alternatywne dla benzyny osiągnąć bez udziału rolnictwa. Dlatego też w 2012 r. niemal 5 % energii zużytej w Europie przez samochody pochodziło z bioetanolu wyprodukowanego ze zbóż, kukurydzy i buraków. W 2008 r. węgiel roślinny stanowił 7 % zaopatrzenia sektora chemicznego w surowce. Jeden hektar zbóż wiąże rocznie 5-6 ton CO 2. Poprzez dyrektywę w sprawie odnawialnych źródeł energii Europa postawiła sobie za cel, że do 2020 r. 20 % energii będzie pochodzić ze źródeł odnawialnych. Tego celu nie uda się

7 ego świata 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% Innowacyjne rozwiązania w dłuższej perspektywie 5% 0% Biopaliwa, chemia roślin i biomasa umożliwiają natychmiastową reakcję. Rozwiązania te wpisują się również w perspektywę długofalową dzięki możliwościom postępów w dłuższym lub krótszym okresie bez powodowania zachwiań na europejskich rynkach żywności. Biopaliwa drugiej generacji będą wykorzystywać wszystkie zasoby roślinne rolnicze i nierolnicze, spożywcze i niespożywcze. Aktualna generacja daje zatem czas niezbędny do opracowania innych zasobów (odpady drewna, słoma itp.). Powierzchnia wody: 3 % Tereny miejskie: 5% Nieuprawiane tereny rolne: 3 % Tereny zalesione: 45% Trwałe użytki zielone: 19,5% Grunty orne: 24.5%

8 Twórcy nowego, ekologiczn Odpowiedź na wyzwania lokalne Rolnicy bezustannie dostosowują swoje praktyki, mając na celu ochronę środowiska. Dla rolnika ochrona środowiska to przede wszystkim dbałość o narzędzia pracy glebę oraz o przestrzeń życiową wieś. Ochrona zasobów wodnych Ok. 6 % powierzchni użytków rolnych podlega nawadnianiu. Rolnik zarządza tym dobrem publicznym i wykorzystuje wszelkie narzędzia, dzięki którym ogranicza marnowanie. W 2005 r. zużycie wody w rolnictwie spadło o 30 % w porównaniu z 1995 r. przy jednakowym nakładzie produkcji. We Francji w celu odpowiedniej dbałości o rośliny do produkcji pszenicy i rzepaku na ha wykorzystuje się satelity. Jeśli chodzi o jakość, obszary trawiaste wzdłuż brzegów rzek ograniczają odpływ powierzchniowy o ok. 80 %, a tym samym umożliwiają ochronę jakości wody oraz ograniczają niemal całkowicie ryzyko przedostawania się środków ochrony roślin do wód powierzchniowych. Ponadto obszary trawiaste pozwalają na większą różnorodność biologiczną oraz na tworzenie nisz ekologicznych. W ciągu 20 lat ograniczono o 35 % ilość nawozów, a w ciągu 10 lat ograniczono o 21 % ilość środków ochrony roślin.

9 ego świata Źródło różnorodności biologicznej Różnorodność upraw zapewnia zróżnicowane siedliska dla wielu gatunków żyjących na terenach rolniczych. Niektóre ptaki, np. kuropatwy i przepiórki, jako miejsce reprodukcji wybierają właśnie pola pokryte zbożami. Działania prowadzone wspólnie ze stowarzyszeniami myśliwych umożliwiają utrzymanie populacji zwierzyny łownej.

10 Twórcy więzów społecznych Uprawa zbóż wpływa na jakość i różnorodność krajobrazu, dzięki czemu jest atrakcją turystyczną i kulturową obszarów wiejskich. Zaawansowanie technologiczne i wiedza europejskich producentów zbóż stawia ich w światowej czołówce. Są to kobiety i mężczyźni o odpowiednim wykształceni, dumni ze swojego zawodu oraz gotowi do udzielenia odpowiedzi na oczekiwania społeczeństwa. Rolnictwo, które od wieków kreuje krajobraz, jest podstawą europejskiego społeczeństwa, gwarantem nie tylko jego samowystarczalności żywnościowej, ale także jego jedności i tożsamości. Rolnik dzięki integracji ze społeczeństwem i stałemu kontaktowi z rzeczywistością zawsze stanowił pewny punkt odniesienia w tym zmiennym świecie. Duże zaufanie Europejczyków do rolników znajduje odzwierciedlenie w europejskich sondażach. Zaufanie to opiera się na wspólnych wartościach, takich jak ochrona przyrody, uczciwość, przejrzystość, odwaga i nowoczesność. Dynamiczne wsie Producenci zbóż sprzyjają utrzymaniu zróżnicowanych krajobrazów, ulegających zmianom zgodnie z porami roku i stanowiących bardzo istotny element równowagi terytorialnej i społecznej. Te chronione krajobrazy naturalne są coraz chętniej wybieraną alternatywą dla stresujących, zanieczyszczonych i bezosobowych miast. 20 % Europejczyków spędza wakacje na wsi. Gospodarstwa produkujące zboża są płucami gospodarki wiejskiej, a jednocześnie siłą napędową przedsiębiorstw w całym łańcuchu, co umożliwia utrzymanie i rozwój ponad miejsc pracy niemożliwych do przeniesienia. Wyksztalcenie rolnicze bezpośrednio związane z zatrudnieniem również odgrywa istotną rolę. Ponadto rolnicy zróżnicowali swoje źródła dochodów. Ok. 33 % uzyskuje dochody spoza rolnictwa.

11 Dynamiczne tereny Dzięki surowcom wysokiej jakości producenci zbóż jako twórcy gospodarki bliskości wytwarzają produkty lokalne stanowiące podstawę gastronomii i sztuki kulinarnej. Co więcej, rolnicy są i pozostaną niezastąpioną stroną zainteresowaną w lokalnej gospodarce zasobami naturalnymi i dobrami publicznymi. Istnieje ścisły związek pomiędzy sektorem produkcji zwierzęcej i produkcji zbóż. Ok. 40 % zbóż produkowanych w UE wykorzystuje się do produkcji pasz. Dziś potrzeba 1,5 kg zbóż, aby wyhodować kilogramowego kurczaka oznakowanego Label Rouge oraz 3 kg zbóż do wyhodowania kilogramowego kurczaka z wolnego wybiegu. Aby wyprodukować kilogram szynki, potrzeba 8 kg kukurydzy, w przypadku szynki suszonej jest to 10 kg. Jakość i konkurencyjność europejskich zbóż przyczynia się do wzrostu poziomu produkcji zwierzęcej w Europie. Europejskie dziedzictwo kulturowe opiera się na różnorodności terenów, wartościach kobiet i mężczyzn, ich wiedzy oraz wywodzących się z niej produktach. Producenci zbóż dostarczają, gwarantują i przekazują dalej to bogactwo rolne. Jednocześnie promują je w perspektywie zrównoważonej gospodarki.

12 Jęczmień Pszenica Pszenżyto Żyto Orkisz Kukurydza Owies Sorgo Niniejszą broszurę opracowała Copa-Cogeca przy wsparciu Passion Céréales: