STRATEGIA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU WSI, ROLNICTWA I RYBACTWA 2020 (2030)

Transkrypt

1 STRATEGIA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU WSI, ROLNICTWA I RYBACTWA 2020 (2030) Konferencja prasowa 10 maja 2018 r. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi 1

2 Powody aktualizacji krajowej strategii dla wsi i rolnictwa Dostosowanie do postanowień Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju; Uwzględnienie nowych uwarunkowań społeczno-gospodarczych: krajowych i międzynarodowych; Przygotowania do kolejnej perspektywy finansowej UE (WPR po 2020 i nowa polityka spójności); Poprawa integracji działań na rzecz wsi realizacja idei Paktu dla obszarów wiejskich. 2

3 NOWY SYSTEM DOKUMENTÓW STRATEGICZNYCH

4 DOTYCHCZASOWE FORA DYSKUSJI międzyresortowy Zespół ds. aktualizacji Strategii zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa na lata (2030) międzyresortowe Zespoły ds. aktualizacji pozostałych Strategii horyzontalnych 16 wojewódzkich Zespołów analizujących szanse i zagrożenia oraz potencjalne kierunki rozwoju obszarów wiejskich eksperci instytutów naukowych (IERGiŻ, IUNG, ITP, IHAR, IZOO, PIWET, IOR, IBPRS, IO, IWNiRZ)

5 Zidentyfikowano 19 trendów i uwarunkowań strategicznych, m.in: Uwarunkowania międzynarodowe, w tym zmiany polityk UE; Zmiany środowiskowe i klimatyczne; Zmiany demograficzne i społeczne w tym, starzenie, migracje, depopulacja, nowe modele konsumpcji; Zmiany w strukturze gospodarki rolno-żywnościowej w tym koncentracja, umiędzynarodowienie powiązań, handel; Szybki rozwój nowych technologii i nowych łańcuchów wartości na obszarach wiejskich; Zmiany w sposobie wykorzystania zasobów ziemi i rozwoju przestrzennym na obszarach wiejskich; Zmiany w sferze instytucjonalnej. 5

6 Wskazano na 6 kluczowych wyzwań: Zapewnienie odpowiednich dochodów w rolnictwie (opłacalność produkcji); Wzrost produktywności i innowacyjności w sektorze rolno-spożywczym (konkurencyjność); Ograniczenie różnic przestrzennych/regionalnych w poziomie rozwoju (spójność terytorialna); Wzrost poziomu i zróżnicowania źródeł dochodów mieszkańców wsi (różnorodność obszarów wiejskich); Zapewnienie zrównoważonego rozwoju wsi i rolnictwa w wymiarze środowiska i klimatu (trwały rozwój); Efektywne zarządzanie rozwojem wsi i rolnictwa w tym wykorzystanie możliwości związanych z politykami UE (skuteczność administracji). 6

7 Wizja i cel główny Strategii Wieś i rolnictwo w 2030 r. to obszar będący atrakcyjnym miejscem pracy, zamieszkania, wypoczynku i prowadzenia działalności rolniczej lub pozarolniczej. To również tereny dostarczające dobra publiczne i rynkowe z zachowaniem unikalnych walorów przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych dla przyszłych pokoleń. Mieszkańcy obszarów wiejskich będą posiadać szeroki dostęp do wysokiej jakości edukacji, zatrudnienia, ochrony zdrowia, dóbr kultury i nauki, narzędzi społeczeństwa informacyjnego i niezbędnej infrastruktury technicznej. Obszary wiejskie zachowają swój unikalny charakter dzięki zrównoważonemu rozwojowi konkurencyjnego rolnictwa i rybactwa. Cel główny Strategii: Stabilny ekonomicznie, społecznie i środowiskowo sektor rolno-spożywczy oraz racjonalnie zagospodarowane obszary wiejskie jako atrakcyjne miejsce zamieszkania, pracy i rekreacji. 7

8 Filary i kierunki interwencji Strategii Sposób realizacji celu głównego Strategii opisują cztery filary rozwoju: Filar I - Opłacalność produkcji rolnej Filar II - Jakość życia i środowiska na obszarach wiejskich Filar III - Pozarolnicze miejsca pracy i aktywne społeczeństwo Filar IV - Sprawna administracja rolna W ramach filarów rozwoju zostały zaprojektowane 25 kierunków interwencji wraz z pożądanymi wskaźnikami realizacji, z uwzględnieniem zróżnicowań przestrzennych lub terytorialnych. 8

9 CEL GŁÓWNY SZRWRIR EKONOMICZNIE, SPOŁECZNIE I EKOLOGICZNIE STABILNY SEKTOR ROLNO-SPOŻYWCZY ORAZ ZAGOSPODAROWANE OBSZARY WIEJSKIE JAKO ATRAKCYJNE MIEJSCE ZAMIESZKANIA, PRACY I REKREACJI FILAR I Opłacalność produkcji rolnej FILAR II Jakość życia i środowiska na obszarach wiejskich FILAR III Pozarolnicze miejsca pracy i aktywne społeczeństwo FILAR IV Sprawna administracja rolna I.1. Innowacje, cyfryzacja i przemysł 4.0. w sektorze żywnościowym II.1. Rozwój infrastruktury technicznej obszarów wiejskich III.1 Rozwój przedsiębiorczości i tworzenie nowych miejsc pracy IV.1. Zaplecze badawczo-rozwojowe 4.0. I.2. Zagwarantowanie jakości i bezpieczeństwa żywności I.3. Modernizacja i zmiany strukturalne gospodarstw I.4. Konkurencyjność sektora spożywczego i skrócenie łańcucha dostaw I.5. Budowa nowych modeli współpracy i integracja sektora I.6. Zarządzanie ryzykiem w sektorze rolnospożywczym I.7. Poszerzanie i rozwój rynków zbytu na produkty sektora rolno-spożywczego II.2. Dostępność cyfrowa obszarów wiejskich II.3. Dostępność wysokiej jakości usług publicznych II.4. Rewitalizacja wsi i małych miast II.5. Działania na rzecz pozytywnych zmian demograficznych II.6. Gospodarowanie zasobami środowiska i przestrzenią dla przyszłych pokoleń i wzrostu gospodarczego II.7. Adaptacja rolnictwa i rybactwa do zmian klimatu oraz ich udział w przeciwdziałaniu tym zmianom II.8. Gospodarka o obiegu zamkniętym i biogospodarka (w tym OZE) III.2. Wzrost umiejętności i kompetencji mieszkańców wsi III.3. Rozwój inicjatyw oddolnych poprzez tworzenie kapitału społecznego i PPP III.4. Rozwój ekonomii i solidarności społecznej na obszarach wiejskich IV.2. Nowoczesne doradztwo rolnicze IV.3. System oświaty rolniczej odpowiadający na wyzwania rozwojowe IV.4. Efektywny system nadzoru w łańcuchu rolno-spożywczym IV.5 Stabilne finansowanie rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich IV.6. Zintegrowane zarządzanie rozwojem obszarów wiejskich

10 Diagnoza wymiaru terytorialnego - przykłady Dostęp do Internetu o szybkości 100 MB/s [w % lokali]

11 Pakt dla obszarów wiejskich dokument wdrażający SZRWRiR, obejmujący m.in.: projekty strategiczne SOR pozytywnie oddziałujące na rozwój ekonomiczno-społeczny obszarów wiejskich oraz sektora rolno-spożywczego (21 projektów MRiRW oraz 63 projekty innych resortów); inne działania (krajowe) o istotnym znaczeniu dla rozwoju obszarów wiejskich (MRiRW oraz inne resorty); działania samorządów województw na rzecz rozwoju obszarów wiejskich głównie RPO (samorządy województw); działania MRiRW w ramach WPR i polityki krajowej dla rolnictwa i obszarów wiejskich. 11

12 Przykładowe wskaźniki Strategii Przeciętny miesięczny dochód na 1 osobę z gospodarstwa indywidualnego w rolnictwie/przeciętny miesięczny dochód na 1 osobę z pracy na własny rachunek; Powierzchnia użytków rolnych utrzymanych w dobrej kulturze rolnej; Odsetek długości dróg publicznych zamiejskich o nawierzchni twardej ulepszonej w całkowitej długości dróg publicznych ogółem; Odsetek ludności wiejskiej w wieku lat regularnie (co najmniej raz w tygodniu) korzystających z Internetu; Odsetek dzieci w wieku 3-5 lat objętych wychowaniem przedszkolnym w placówkach na wsi; Udział emisji gazów cieplarnianych z rolnictwa wyrażony w ekwiwalencie CO 2 w całkowitej emisji gazów cieplarnianych w Polsce; Wskaźnik zatrudnienia osób w wieku lata wg BAEL; Wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 15 lat i więcej na wsi; Współczynnik aktywności zawodowej osób w wieku 15 lat i więcej na wsi. 12

13 Zakres dalszych prac: uspójnienie z pozostałymi strategiami horyzontalnymi; doprecyzowanie wymiaru terytorialnego (udział zespołów wojewódzkich); zakończenie prac nad Paktem (czerwiec br.); uwzględnienie roli przyszłych funduszy UE (WPR polityka spójności); przygotowanie oceny ex-ante oraz oceny odziaływania na środowisko; konsultacje społeczne. 13

14 STRATEGIA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU WSI, ROLNICTWA I RYBACTWA 2020 (2030) Konferencja prasowa 10 maja 2018 r. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi 14