Dane wyjściowe do programów zintegrowanego rozwoju obszarów wiejskich

Transkrypt

1 Dane wyjściowe do programów zintegrowanego rozwoju obszarów wiejskich Jacek M. Pijanowski, Jarosław Taszakowski

2 Wspólna polityka rolna UE od 2004 roku determinuje procesy zmian zachodzących na polskiej wsi. Jednym z najważniejszych instrumentów tych zmian winny być prace urządzenioworolne. Europejski paradygmat prowadzenia tych prac zakłada ich koordynację z odnową i rozwojem wsi (tereny zabudowane) oraz ochroną i kształtowaniem sfery krajobrazowo-ekologicznej (tereny otwarte i zabudowane). Takie szerokie postępowania wymagają w warunkach zachodnioeuropejskich sporządzania Programów. Jednym z najistotniejszych warunków przygotowania i realizacji takich programów jest pozyskanie odpowiednich danych, umożliwiających prowadzenie szerokich i złożonych prac projektowych. 2 z 31

3 Opracowanie modelowe 3 z 31

4 Opracowanie modelowe 4 z 31

5 Opracowanie modelowe

6 Przedwojenne zintegrowane urządzenia rolne Sposoby prowadzenia inwestycji oraz i ich zakres były podobne, jak w wiodących krajach Europy tworzono spółki melioracyjne lub stowarzyszenia, będące głównym inwestorem przedsięwzięć. Scalono wtedy 5,4 mln użytków rolnych i leśnych należących do 860 tys. gospodarstw położonych w wsiach. Równolegle zmeliorowano 2,5 mln ha użytków rolnych. W 1931 r. scalono rekordową w historii Polski powierzchnię 566 tys. ha. Plan zintegrowanej przebudowy wsi Łapsze Niżne; planowanie miejscowe + urządzenia rolne lata 30-ste XX w!!! 6 z 31

7 Okres w Polsce winien stanowić wzorzec działań na rzecz restrukturyzacji obszarów wiejskich Odzyskanie w 1918 r. niepodległości przez Polskę związane było z integracją obszarów o różnym stopniu rozwoju gospodarczego. Równolegle polityka strukturalna na obszarach wiejskich stała się istotnym czynnikiem rozwoju. Sejm II RP przyjął m.in. następujące akty prawne: ustawę o reformie rolnej (1919), ustawę o melioracjach rolnych (1921) oraz ustawę o scaleniach gruntów (1923). Premier Władysław Grabski wraz ze współpracownikami (1925 r.) Żródło: 7 z 31

8 Możliwa improwizacja w czasach obecnych 8 z 31 J.M. Pijanowski/G. Korta 2012

9 Niekorzystne struktury przestrzeni rolniczej nie tylko scalenie gruntów INWESTYCJE 9 z 31

10 Niekorzystne struktury przestrzeni rolniczej Mniejszy areał scaleń = mniejszy zakres zrealizowanych inwestycji! 10 z 31

11 Niekorzystne struktury przestrzeni rolniczej Większy areał scaleń gruntów = możliwość harmonijnej realizacji inwestycji publicznych w przestrzeni rolniczej i ochrony walorów przyrodniczych oraz kulturowych! 11 z 31

12 Niekorzystne struktury przestrzeni rolniczej 12 z 31

13 Planowanie i urządzanie obszarów wiejskich w Polsce Landmanagement Planowanie przestrzenne Rozwój obszarów wiejskich Zarządzanie geodanymi Zarządzanie i wycena nieruchomości Wszelkie działania o charakterze przestrzennym / wpływające na przestrzeń Inne W oparciu o: Magel H Landmanagement im Dienste einer eigentums- und umweltfreundlichen Kommunalentwicklung. Vermessung & Geoinformation 4/ z 31

14 Landmanagement Rozumiany pierwotnie jako proces rozwojowy, Rio de Janeiro (1992) Szczyt Narodów Zjednoczonych; UNESCO (1995) Komisja Nauki i Technologii dla Rozwoju Utworzenie dyscypliny LANDMANAGEMENT w obrębie nauk geodezyjnych przez Międzynarodową Federację Geodezji (FIG) Powołanie Instytutu na Uniwersytecie Technicznym w Monachium, 1999 Konieczność rozwinięcia i wdrożenia zintegrowanego zarządzania terenami, Johannesburg (2002) Szczyt Narodów Zjednoczonych Obecnie definiowany jest jako zintegrowany instrument rozwoju obszarów wiejskich i rozw. Komunalnego dla wspomagania: zrównoważonego rozwoju przestrzennego, zmian klimatycznych, przemian demograficznych, potrzeb energetycznych W oparciu o: Magel H Landmanagement im Dienste einer eigentums- und umweltfreundlichen Kommunalentwicklung. Vermessung & Geoinformation 4/ z 31

15 Podejście bawarskie 15 z 31

16 Podejście bawarskie Postępowanie urządzenioworolne Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi Odnowa i rozwój wsi LEADER+ Rolnictwo, Leśnictwo Gospodarka wodna Infrastruktura komunalna i regionalna Wypoczynek i turystyka Ekologia ochrona środ. 16 z 31

17 Podejście bawarskie 17 z 31

18 Dane wyjściowe Dział główny Tematy szczegółowe Źródła danych Tereny zalewowe Mapy wylewów historycznych Przebieg cieków wodnych wg dawnych map katastralnych Mapy zagrożenia powodziowego Grunty nadmiernie uwilgotnione wg dawnych map katastralnych Grunty nadmiernie uwilgotnione wg inwentaryzacji terenowej 1. Gospodarka Wodna Melioracje istniejące Poszerzenie obszaru nadbrzeża Nasadzenia, ekologizacja Melioracje planowane Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy (SUiKZPG), Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP), Programy Prac Urządzeniowo-Rolnych (PPUR) Plany rozwoju wód SUiKZPG, MPZP Strefy ochrony wód SUiKZPG, MPZP 18 z 31

19 Dane wyjściowe Dział główny Tematy szczegółowe Źródła danych 2. Rolnictwo i leśnictwo Inwentaryzacja rolnicza Strategia rozwoju rolnictwa (gospodarstw) Struktura rolniczego użytkowania ziemi Jakość i przydatność rolnicza gleb Plany zalesień Mapa erozji Przekroje dróg rolniczych Struktura wielkościowa i ilościowa gospodarstw Kierunki produkcji w rolnictwie Struktura zasiewów Strategia rozwoju gminy Struktura użytków gruntowych wg ewidencji gruntów i budynków Struktura użytków gruntowych wg inwentaryzacji terenowej Mapa aktualnego użytkowania ziemi w inwentaryzacji terenowej Gleboznawcza klasyfikacja gruntów Kompleksy rolniczej przydatności gleb MPZP, granica rolno-leśna Erozja wodna, wietrzna projekty techniczne 19 z 31

20 Dane wyjściowe Dział główny Tematy szczegółowe Źródła danych Władanie gruntami wg ewidencji gruntów i budynków Faktyczny stan władania (własność i dzierżawa) 3. Stosunki własnościowe Struktura władania gruntami Mapa przestrzennego rozmieszczenia gruntów gospodarstw o największej powierzchni Mapa przestrzennego rozmieszczenia gruntów gospodarstw o największej ilości działek Struktura gruntów różniczan Część opisowa i graficzna operatu ewidencji gruntów i budynków Rejestr i mapa ewidencji gruntów i budynków 20 z 31

21 Dane wyjściowe Dział główny Tematy szczegółowe Źródła danych Występowanie flory Występowanie fauny Plany ochrony przyrody, Opracowania ekofizjograficzne 4. Ochrona przyrody Tereny chronione Tereny podmokłe Parki narodowe Parki krajobrazowe Rezerwaty przyrody Obszary Natura 2000 Inwentaryzacja terenowa, MPZP 21 z 31

22 Dane wyjściowe Dział główny Tematy szczegółowe Źródła danych 5. Zagospodarowanie przestrzenne i infrastruktura Koncepcje zagospodarowania i plany regionalne Koncepcje zagospodarowania i plany lokalne Plany dróg Infrastruktura techniczna Infrastruktura czasu wolnego 22 z 17 Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Ponadlokalne plany branżowe (energia, wydobycie, ochrona przeciwpowodziowa, zaopatrzenie w wodę) SUiKZPG MPZP PPUR Strategia rozwoju gminy Drogi gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe - stan istniejący i plany rozwoju Sieć wodociągowa stan istniejący i plany rozwoju Sieć kanalizacyjna stan istniejący i plany rozwoju Sieć gazowa stan istniejący i plany rozwoju Sieć elektryczna stan istniejący i plany rozwoju Sieć telekomunikacyjna stan istniejący i plany rozwoju Sieć internetowa stan istniejący i plany rozwoju Szlaki turystyczne piesze i rowerowe, place zabaw

23 Dane wyjściowe Dział główny Tematy szczegółowe Źródła danych 6. Demografia Struktura wiekowa ludności Rynek pracy Dane właściwego terytorialnie urzędu statystycznego Zewnętrzna i wewnętrzna migracja zarobkowa 7. Zabytki kulturowe Obiekty objęte ochroną konserwatorską Zabytkowe budynki mieszkalne Wykopaliska Rejestr Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, MPZP Stanowiska archeologiczne 23 z 31

24 Fragment mapy użytkowania i zagospodarowania gruntów sołectwa Strzelce Wielkie (gm. Szczurowa, woj. małopolskie) 24 z 31

25 Legenda mapy użytkowania i zagospodarowania gruntów sołectwa Strzelce Wielkie (gm. Szczurowa, woj. małopolskie) 25 z 31

26 Rola rozwoju obszarów wiejskich poziom sołectwa Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Plan urządzeniowo-rolny Wieś Nielubia Gmina Żukowice, Województwo Dolnośląskie Źródło Smyk M., Małek K. : Plany urządzeniowo-rolne gmin narzędziem programowania scaleń gruntów. Wrocław z 31

27 Rola rozwoju obszarów wiejskich poziom sołectwa 27 z 31

28 Planowanie i urządzanie obszarów wiejskich Zintegrowane Realizacja ustaleń planów miejscowych Realizacja zadań z zakresu ochrony przeciwpowodziowej Pozyskanie i przygotowanie terenów pod inwestycje gminne (infr. techniczna i socjalna) Realizacja interesów rolnictwa Pozyskanie i przygoto-wanie terenów pod inwestycje ponadlokalne (duże inwestycje infrastrukturalne) Melioracje Pozyskanie terenów pod cele środowiskowe i krajobrazowe 28 z 31

29 Planowanie i urządzanie obszarów wiejskich Zintegrowane Realizacja ustaleń planów miejscowych Realizacja zadań z zakresu ochrony przeciwpowodziowej Pozyskanie i przygotowanie terenów pod inwestycje gminne (infr. techniczna i socjalna) Realizacja interesów rolnictwa Pozyskanie i przygoto-wanie terenów pod inwestycje ponadlokalne (duże inwestycje infrastrukturalne) Melioracje Pozyskanie terenów pod cele środowiskowe i krajobrazowe 29 z 31

30 30 z 31

31 31 z 31

32 Dziękuję za uwagę