MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W 2012 ROKU

Transkrypt

1 MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W 2012 ROKU część pierwsza Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, maj 2013 rok

2 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w województwie kujawsko-pomorskim w 2012 roku część pierwsza charakteryzuje podaż i popyt na pracę w regionie. Zamieszczono w nim dane o strukturze bezrobotnych oraz zgłoszonych do powiatowych urzędów pracy wolnych miejscach pracy i miejscach aktywizacji zawodowej według zawodów i sekcji Polskiej Klasyfikacji Działalności. Źródłem tych informacji są dane statystyczne przekazywane przez powiatowe urzędy pracy na podstawie programu badań statystycznych statystyki publicznej na 2012 r. Dodatkowo w raporcie uwzględniono także wyniki, prowadzonych wśród pracodawców, badań własnych. Publikacja została przygotowana w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą, który współfinansowany jest przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Kopiowanie i rozpowszechnianie może być dokonane z podaniem źródła Monitoring of shortage and surplus occupations in Kujawsko-Pomorskie Voivodship in 2012 first part characterizes supply and demand for a job in the region. The publication contains data of the unemployed structure, job offers and vocational activation offers submitted to Poviat Labour Offices according to the occupations and the Polish Classification of Activities. The source of information is a statistic data from the reports prepared by Local Labour Offices. In addition, the report includes the result of conducted among employers own research. The publication was prepared within a project Labour Market under Magnifying Glass co-financed by European Union within European Social Fund. Reproducing and dissemination can be performed with indicating the source

3 SPIS TREŚCI 1. Wprowadzenie 1 2. Ogólna charakterystyka rynku pracy Bezrobocie rejestrowane podstawowe dane Bezrobotni według przynależności ostatniego miejsca pracy do sekcji PKD Nowe rejestracje bezrobotnych w 2012 r. według przynależności ostatniego miejsca pracy do sekcji PKD. Bezrobotni w końcu 2012 r. według przynależności ostatniego miejsca pracy do sekcji PKD Bezrobotni według zawodów Nowe rejestracje bezrobotnych w 2012 r. według zawodów Bezrobotni w końcu 2012 r. według zawodów Bezrobotni według płci i zawodów Bezrobotni w okresie do 12 zakończenia nauki według zawodów Bezrobotni bez stażu pracy Bezrobotni pozostający bez pracy powyżej 12 miesięcy Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zgłoszone do powiatowych urzędów pracy w województwie kujawsko-pomorskim. Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według przynależności pracodawcy do sekcji PKD Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych w województwie kujawsko-pomorskim w 2012 r... Zapotrzebowanie na kadry w wymiarze kwalifikacyjno-zawodowym w świetle badań ankietowych pracodawców Planowane zmiany w zatrudnieniu do końca 2012 r Zapotrzebowanie na pracowników według sekcji PKD Zapotrzebowanie na pracowników i kompetencje według wielkich grup zawodów 6.4. Zmiany w zatrudnieniu w perspektywie pięcioletniej Podsumowanie Słownik podstawowych pojęć Summary in English Aneks statystyczny

4 ANEKS STATYSTYCZNY Tabela 1. Tabela 2. Tabela 3. Tabela 4. Tabela 5. Tabela 6. Tabela 7. Tabela 8. Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej w województwie kujawsko-pomorskim w 2012 r. według sekcji PKD Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej w województwie kujawsko-pomorskim w 2012 r. według sekcji PKD i powiatów.. Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej w województwie kujawsko-pomorskim w 2012 r. według wielkich grup zawodowych.. Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej w województwie kujawsko-pomorskim w 2012 r. według zawodów i specjalności.. Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej w powiatach województwa kujawsko-pomorskiego w 2012 r. według zawodów i specjalności. Tabela zawiera zawody, w których przynajmniej jeden z 3 paramentów (bezrobotni zarejestrowani w okresie, bezrobotni zarejestrowani w końcu okresu lub wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zgłoszone w okresie) wyniósł minimum 10. Zawody nadwyżkowe o najniższym różnym od zera wskaźniku intensywności nadwyżki w województwie kujawsko-pomorskim w 2012 r.. Planowane przyjęcia do pracy do końca 2012 r. według wielkich grup zawodów oraz sekcji PKD przedsiębiorstwa wyniki z badania pracodawców.. Planowane zwolnienia z pracy do końca 2012 r. według wielkich grup zawodów oraz sekcji PKD przedsiębiorstwa wyniki z badania pracodawców

5 TABLE OF CONTENTS Introduction 1 2. General characteristics of the labour market Registered unemployment basic data The unemployed according to the classification of their last job in the PKD section... New registrations of the unemployed in 2012 according to the classification of their last job in the PKD section... The unemployed at the end of 2012 according to the classification of their last job in the PKD section The unemployed according to profession New registrations of the unemployed in 2012 according to profession The unemployed at the end of 2012 according to profession The unemployed according to sex and profession The unemployed in the period of up to 12 months since completing education according to profession The unemployed without job seniority Persons without employment for over 12 months Jobs and professional activation positions submitted to the poviat labour offices in the Kujawsko-Pomorskie Voivodship Available jobs and professional activation positions according to the employer s classification in the PKD section Available jobs and professional activation positions according to profession Analysis of deficit and surplus professions in the Kujawsko-Pomorskie 32 Voivodship in Personnel demand in qualification and profession aspect according to 39 opinion poll among employers Planned changes in employment up to Demand for employees by PKD section Demand for employees and competences by large occupational group Changes in employment in five-years term Summary Glossary of basic terms Summary in English Statistical annex

6 STATISTICAL ANNEX Table 1. Table 2. Table 3. Table 4. Table 5. Table 6. Table 7. Table 8. The unemployed and available jobs and professional activation positions according to PKD section in the Kujawsko-Pomorskie Voivodship in The unemployed and available jobs and professional activation positions according to poviats and PKD section in the Kujawsko-Pomorskie Voivodship in The unemployed and available jobs and professional activation positions according to large occupational groups in the Kujawsko-Pomorskie Voivodship in The unemployed and available jobs and professional activation positions in the Kujawsko-Pomorskie Voivodship in 2012 according to profession and speciality The unemployed and available jobs and professional activation positions in the poviats of the Kujawsko-Pomorskie Voivodship in 2012 according to profession and speciality. The table includes professions in which one of three factors (general number of the unemployed registered in the period, unemployed registered at the end of the period or available jobs and professional activation positions registered in the period) amounted to minimum 10 Surplus occupations with the lowest surplus intensity indicator (different from zero) in the Kujawsko-Pomorskie Voivodship in Employment planned till the end of 2012 by large occupational group and PKD section of economic entity the employers survey results. Planned redundancy till the end of 2012 by large occupational group and PKD section of economic entity the employers survey results

7 1. WPROWADZENIE Zgodnie z ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2004 r. (Dz.U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 z późn. zm.) do zadań samorządu województwa w zakresie polityki rynku pracy należy m.in. badanie popytu na pracę, w tym prowadzenie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. W celu określenia jednolitych dla całego kraju zasad realizacji monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych Departament Rynku Pracy w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej (obecnie Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej) w 2003 r. opracował Zalecenia metodyczne do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych został w nich zdefiniowany jako proces systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących kształtowania popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno-zawodowym. Zawód deficytowy to taki, na który występuje wyższe zapotrzebowanie na rynku pracy niż liczba osób poszukujących zatrudnienia w tym zawodzie. Analogicznie zawód nadwyżkowy to taki, na który występuje mniejsze zapotrzebowanie na rynku pracy niż liczba osób poszukujących pracy. Głównym celem monitoringu zawodów jest zapewnienie bieżącej koordynacji szkoleń dla bezrobotnych oraz kształcenia zawodowego zgodnego z potrzebami rynku pracy. Do szczegółowych zadań tego badania należy zaliczyć: określenie kierunków i natężenia zmian zachodzących w strukturze zawodowo-kwalifikacyjnej na lokalnym rynku pracy; stworzenie bazy informacyjnej w celu opracowania przyszłych struktur zawodowo-kwalifikacyjnych w układzie lokalnym; określenie odpowiednich kierunków szkolenia bezrobotnych zapewniających większą efektywność organizowanych szkoleń; usprawnienie poradnictwa zawodowego przez wskazanie zawodów deficytowych i nadwyżkowych; usprawnienie pośrednictwa pracy przez uzyskanie informacji o planowanych wolnych miejscach pracy i aktywizacji zawodowej na rok przyszły oraz przewidywanej liczbie osób kończących naukę według zawodów; ułatwienie realizacji programów specjalnych aktywizujących osoby długotrwale bezrobotne w celu promowania ich ponownego zatrudnienia; 1

8 bieżącą korektę poziomu, struktury i treści kształcenia zawodowego (dotyczy władz oświatowych oraz dyrekcji szkół). Monitoring zawodów jest prowadzony na trzech poziomach terytorialnych: powiatowym, wojewódzkim i krajowym. Raport wojewódzki, sporządzany w odstępach półrocznych, stanowi syntezę raportów powiatowych z województwa kujawsko-pomorskiego. Badanie półroczne zawiera analizę zawodów deficytowych i nadwyżkowych w I półroczu danego roku. Raporty roczne dodatkowo zawierają informacje z Głównego Urzędu Statystycznego dotyczące prowadzonego badania popytu na pracę i bezrobotnych absolwentów szkół wyższych oraz dane z Systemu Informacji Oświatowej (SIO) dotyczące absolwentów szkół ponadgimnazjalnych. Raporty z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych są przeznaczone przede wszystkim dla pracowników: administracji samorządowej i rządowej, szkół ponadgimnazjalnych, poradni psychologiczno-pedagogicznych oraz innych instytucji zainteresowanych określaniem kierunków zmian zachodzących w strukturze zawodowej na rynku pracy. Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu wykonuje zadania związane z monitorowaniem zawodów deficytowych i nadwyżkowych przez realizację w ramach Poddziałania Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Wsparcie osób pozostających bez zatrudnienia na regionalnym rynku pracy własnego projektu systemowego Rynek Pracy pod Lupą. 1 Projekt ten jest wdrażany w partnerstwie ze wszystkimi 20 działającymi w regionie powiatowymi urzędami pracy. Jego realizacja ma na celu pozyskanie i upowszechnienie wiedzy na temat zapotrzebowania na pracowników o określonych zawodach i umiejętnościach oraz na temat rynku szkoleniowego w województwie kujawsko-pomorskim. Cel ten zostanie osiągnięty dzięki prowadzeniu monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych oraz badań pracodawców i instytucji szkoleniowych z terenu województwa. Zakres tematyczny monitoringu dotyczy zawodów i specjalności określonych w klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy wprowadzonej Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r. (Dz.U. z 2010 r. Nr 82, poz. 537 z późn. zm.). 1 Więcej informacji na temat projektu można znaleźć na stronie internetowej 2

9 Przy monitoringu uwzględniono ponadto poziom i strukturę bezrobotnych oraz zgłaszanych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), która obowiązuje na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) (Dz.U. z 2007 r. Nr 251, poz. 1885) OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA RYNKU PRACY W końcu grudnia 2012 r. na terenie województwa kujawsko-pomorskiego w Krajowym Rejestrze Urzędowym Podmiotów Gospodarki Narodowej REGON zarejestrowanych było podmiotów gospodarki narodowej (nie licząc osób prowadzących indywidualne gospodarstwo rolne), z czego na sektor publiczny przypadało 3,2%, a na sektor prywatny 96,8% podmiotów. Podmioty zarejestrowane na terenie województwa stanowiły 4,7% wszystkich podmiotów w kraju. W województwie w 2011 r. (dane najaktualniejsze) na 10 tys. mieszkańców przypadało 879 podmiotów; wskaźnik ten był niższy od średniej dla kraju, która wyniosła 1004 podmioty. 3 W ciągu roku liczba podmiotów gospodarczych w województwie wzrosła o 2,0% (3631 jednostek, rok wcześniej liczba podmiotów zmniejszyła się o 0,9%). W kraju wzrost ten był dynamiczniejszy i wyniósł 2,7% (rok wcześniej spadek o 1,0%). Z analizy rodzaju prowadzonej działalności (według Polskiej Klasyfikacji Działalności 2007) wynika, że najwięcej podmiotów w województwie należało do sekcji handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle (27,5%). Licznie reprezentowanymi sekcjami były również budownictwo (11,8%); przetwórstwo przemysłowe (9,2%) oraz działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (7,3%). Największy roczny wzrost liczby zarejestrowanych podmiotów odnotowano w: edukacji (o 22,3%) 4 ; wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 12,4%); administrowaniu i działalności wspierającej (o 9,6%) oraz górnictwie i wydobywaniu Obie klasyfikacje dostępne są na stronie internetowej Urzędu Statystycznego w y: Bank Danych Lokalnych (BDL) GUS, Zgodnie z objaśnieniami Urzędu Statystycznego w y zamieszczonymi w publikacji Podmioty Gospodarki Narodowej w Rejestrze REGON w województwie kujawsko-pomorskim. Stan na koniec 2012 r. tak duży wzrost liczby podmiotów gospodarczych w sekcji edukacja wywołany jest wejściem w życie z dniem r. przepisów ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o systemie informacji oświatowej (Dz.U. Nr 139, poz. 814 z późn. zm.), wprowadzającej zmiany do ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. nr 88, poz. 439 z późn. zm.). 3

10 (o 7,2%). Zmniejszyła się natomiast liczba firm w dwóch sekcjach: transport i gospodarka magazynowa (o 2,0%) oraz handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle (o 0,7%). W porównaniu z końcem 2011 r. liczba podmiotów gospodarczych usytuowanych w miastach zwiększyła się o 1,4%. Na wsi wzrost ten był dynamiczniejszy i wyniósł 3,3%. Mimo to przeważająca część podmiotów gospodarczych była zlokalizowana na terenach miejskich 70,6%. W czterech miastach na prawach powiatu (w y, u, Toruniu i Włocławku) znajdowało się 46,8% wszystkich podmiotów (rok wcześniej 47,0%), w tym w samej y 23,1%. Powiatami ziemskimi o największej liczbie podmiotów w województwie były powiaty inowrocławski jednostek (7,1%) i bydgoski podmiotów (6,0%). Najmniej jednostek zarejestrowanych było w powiatach grudziądzkim 2614 podmiotów (1,4%) i wąbrzeskim 2310 (1,2%). Roczny wzrost liczby podmiotów odnotowano we wszystkich powiatach, największy w bydgoskim (o 4,9%), włocławskim (3,9%) i toruńskim (3,8%), a najmniejszy w u (0,4%) i powiecie nakielskim (0,3%). Zdecydowaną większość działających na terenie województwa podmiotów stanowiły jednostki o liczbie pracujących do 9 osób 95,2% ( podmioty). Odsetek podmiotów o liczbie pracujących od 10 do 49 osób wynosił 3,8% (7094 podmioty), a podmiotów zatrudniających powyżej 49 osób 1,0% ogółu (1838 podmiotów). Wykres 1. Struktura podmiotów gospodarki narodowej w województwie kujawsko-pomorskim według liczby pracujących. Stan w końcu grudnia 2012 r. (w %) 92,6 2,6 3,8 1,0 do 5 osób od 6 do 9 osób od 10 do 49 osób powyżej 50 osób Źródło: Opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS. W 2012 r., podobnie jak w latach wcześniejszych, podmioty o liczbie pracujących do 9 osób działały głównie w sekcji handel i naprawy (28,0%). Podmioty o liczbie pracujących od 10 do 49 osób najczęściej prowadziły działalność w zakresie edukacji (21,1%) oraz przetwórstwa przemysłowego (19,7%). Podmioty o liczbie pracujących od 50 osób skupione były głównie w sekcji przetwórstwo przemysłowe (27,2%). 4

11 Najaktualniejsze publikowane przez Urząd Statystyczny w y dane na temat liczby pracujących dotyczą sektora przedsiębiorstw. 5 W końcu grudnia 2012 r. w województwie kujawsko-pomorskim w sektorze przedsiębiorstw pracowało osób (o 1,3% mniej niż rok wcześniej, w kraju wzrost o 1,5%). Najdynamiczniejszy roczny spadek liczby pracujących odnotowano w działalności związanej z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi (o 8,3%) oraz działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej (o 3,0%). Roczny wzrost liczby pracujących nastąpił w transporcie i gospodarce magazynowej (o 8,7%) oraz dostawie wody; gospodarowaniu ściekami i odpadami oraz działalności związanej z rekultywacją (o 3,3%). Prawie połowa pracujących (47,5%) była skupiona w przetwórstwie przemysłowym. Liczną grupę stanowiły także osoby pracujące w handlu hurtowym i detalicznym, naprawie pojazdów samochodowych, włączając motocykle (20,6%) oraz budownictwie (10,0%). 6 W ciągu roku w sektorze przedsiębiorstw nastąpił nieznaczny wzrost (o 0,7%) przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto, które w 2012 r. w województwie kujawsko-pomorskim wyniosło 3229,68 zł 78,6% średniego wynagrodzenia w kraju. Najwyższe średnie wynagrodzenie otrzymywały osoby pracujące w takich sekcjach, jak: informacja i komunikacja 5277,12 zł (14,7% mniej niż rok wcześniej był to najwyższy spadek względny), działalność związana z obsługą rynku nieruchomości 4190,12 zł (0,6% więcej niż rok wcześniej) oraz działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 4068,83 zł (5,7% więcej niż rok wcześniej był to najwyższy wzrost względny). Najniższe średnie wynagrodzenie brutto przypadało pracownikom następujących sekcji: działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca 2092,58 zł (1,1% więcej niż rok wcześniej), a także działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 2333,15 zł (3,1% mniej niż rok wcześniej). 7 5 Zgodnie ze słownikiem pojęć zamieszczonym na stronie internetowej Głównego Urzędu Statystycznego ( do sektora przedsiębiorstw należą podmioty prowadzące działalność gospodarczą w zakresie: 1. leśnictwa i pozyskiwania drewna; 2. rybołówstwa w wodach morskich; 3. górnictwa i wydobywania; 4. przetwórstwa przemysłowego; 5. wytwarzania i zaopatrywania w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych; 6. dostawy wody; gospodarowania ściekami i odpadami oraz działalności związanej z rekultywacją; 7. budownictwa; 8. handlu hurtowego i detalicznego; naprawy pojazdów samochodowych, włączając motocykle; 9. transportu i gospodarki magazynowej; 10. działalności związanej z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi; 11. informacji i komunikacji; 12. działalności związanej z obsługą rynku nieruchomości; 13. działalności prawniczej, rachunkowo-księgowej i doradztwa podatkowego, działalności firm centralnych (head office); doradztwa związanego z zarządzaniem; działalności w zakresie architektury i inżynierii; badań i analiz technicznych; reklamy, badania rynku i opinii publicznej; pozostałej działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej; 14. działalności w zakresie usług administrowania i działalności wspierającej; 15. działalności związanej z kulturą, rozrywką i rekreacją; 16. naprawy i konserwacji komputerów i artykułów użytku osobistego i domowego; 17. pozostałej indywidualnej działalności usługowej. 6 Bank Danych Lokalnych (BDL) GUS, 7 Jak wyżej. 5

12 3. BEZROBOCIE REJESTROWANE PODSTAWOWE DANE W grudniu 2012 r. w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko-pomorskiego zarejestrowanych pozostawało bezrobotnych. 8 względem największej liczby bezrobotnych lokowało to nasz region na siódmym miejscu w kraju (rok wcześniej szóste miejsce). Mapa 1. Liczba bezrobotnych i stopa bezrobocia w powiatach województwa kujawsko-pomorskiego w końcu grudnia 2012 r. Pod TUCHOLSKI SĘPOLEŃSKI 25,1% ,1% 3807 BYDGOSKI 13,7% 5243 ŚWIECKI 18,7% 6667 CHEŁMIŃSKI 24,7% 4454 GRUDZIĄDZKI 28,2% 4064 GRUDZIĄDZ 22,9% 8380 WĄBRZESKI 22,4% 3120 BRODNICKI 15,4% 4562 NAKIELSKI 23,6% 6655 BYDGOSZCZ 8,5% TORUŃSKI 19,1% 6970 TORUŃ 9,5% 8808 GOLUBSKO- -DOBRZYŃSKI 23,7% 4050 RYPIŃSKI 20,4% 3494 ŻNIŃSKI 22,6% 5813 INOWROCŁAWSKI ALEKSANDROWSKI 23,6% ,1% 4914 LIPNOWSKI 28,4% 7146 Stopa bezrobocia w procentach: 10,0 i mniej MOGILEŃSKI 20,8% 3709 Polska - 13,4% RADZIEJOWSKI 24,2% ,6% WŁOCŁAWSKI 28,4% 9480 WŁOCŁAWEK 10,1-17,0 17,1-24,0 24,1 i więcej województwo kujawsko-pomorskie - 17,9% Podregion bydgosko-toruński - 10,6% Podregion grudziądzki - 21,6% Podregion włocławski - 23,6% Źródło: Opracowanie własne na podstawie Sprawozdania MPiPS-01 o rynku oraz danych GUS na temat stopy bezrobocia. 8 Źródłem danych o osobach bezrobotnych jest Sprawozdanie MPiPS-01 o rynku pracy przekazywane na podstawie programu badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2012 przez powiatowe urzędy pracy do wojewódzkich urzędów pracy do piątego dnia roboczego każdego miesiąca z danymi za poprzedni miesiąc. 6

13 W tym samym okresie wojewódzka stopa bezrobocia rejestrowanego (charakteryzująca udział bezrobotnych w liczbie osób aktywnych zawodowo) wyniosła 17,9%. Pod względem najwyższej stopy bezrobocia lokowało to region na trzecim miejscu w kraju (za województwami warmińsko-mazurskim i zachodniopomorskim). Najwyższą stopę bezrobocia w województwie odnotowano dla powiatów lipnowskiego i włocławskiego (w obu po 28,4%) oraz powiatu grudziądzkiego (28,2%). W regionie stopa bezrobocia niższa od średniej wojewódzkiej utrzymuje się w dwóch miastach na prawach powiatu w y (8,5%) i Toruniu (9,5%) oraz w powiatach bydgoskim (13,7%) i brodnickim (15,4%). Wykres 2. Liczba bezrobotnych i stopa bezrobocia w województwie kujawsko-pomorskim w latach Stan w końcu okresu ,7 24,4 24,7 23,6 22,3 25, ,9 16,9 19,2 19,2 14,9 13,3 16,2 17,0 17,0 17,9 20,0 15, , ,0 0,0 liczba bezrobotnych stopa bezrobocia Źródło: Opracowanie własne na podstawie Sprawozdania MPiPS-01 o rynku oraz danych GUS na temat stopy bezrobocia. W ciągu roku zarówno wojewódzka, jak i krajowa stopa bezrobocia wzrosła o 0,9 pkt. proc. Liczba bezrobotnych w województwie zwiększyła się o 9217 osób, tj. o 6,6% (w kraju wzrost o 7,8%). Wzrost liczby bezrobotnych nastąpił w 21 z 23 powiatów. Największy zarówno bezwzględny, jak i względny wzrost zanotowano w Toruniu (o 1428 osób 19,3%). Nieznaczny spadek liczby bezrobotnych wystąpił w 2 powiatach: sępoleńskim (o 88 osób, tj. 2,4%) oraz lipnowskim (o 6 osób, tj. 0,1%). 7

14 3.1. BEZROBOTNI WEDŁUG PRZYNALEŻNOŚCI OSTATNIEGO MIEJSCA PRACY DO SEKCJI PKD Dane o bezrobotnych według przynależności ostatniego miejsca pracy do sekcji PKD zostały opracowane na podstawie załącznika nr 2 do Sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy, poszukujący pracy oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej. Zgodnie z programem badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2012 załącznik ten jest przekazywany przez powiatowe urzędy pracy do wojewódzkich urzędów pracy do 10. dnia roboczego lipca z danymi za I półrocze danego roku oraz do 10. dnia roboczego stycznia z danymi za II półrocze roku poprzedniego NOWE REJESTRACJE BEZROBOTNYCH W 2012 R. WEDŁUG PRZYNALEŻNOŚCI OSTATNIEGO MIEJSCA PRACY DO SEKCJI PKD W okresie od stycznia do grudnia 2012 r. w województwie kujawsko-pomorskim do ewidencji bezrobotnych trafiły osoby. W porównaniu z rokiem wcześniejszym było to o 7793 osoby (4,6%) więcej. Wśród osób nowo rejestrujących się zdecydowaną większość stanowiły osoby rejestrujące się po raz kolejny od 1990 r. 82,2% (rok wcześniej 82,0%). Zgłaszający się do powiatowych urzędów pracy to przeważnie osoby, które wcześniej pracowały 83,2%. Podobnie jak w latach ubiegłych największy napływ bezrobotnych nastąpił z zakładów, które prowadziły działalność w zakresie: przetwórstwa przemysłowego (18,0%) oraz handlu hurtowego i detalicznego; naprawy pojazdów samochodowych, włączając motocykle (15,4%), a także budownictwa (10,3%). W odniesieniu do roku 2011 silny względny spadek liczby nowych rejestracji nastąpił wśród osób, których ostatnie miejsce pracy należało do sekcji administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne oraz pozostała działalność usługowa (w obu po 8,5% nowych rejestracji mniej). Spośród sekcji o znaczącym udziale w liczbie bezrobotnych (min. 1%) istotny roczny wzrost liczby nowych rejestracji nastąpił w działalności w zakresie usług administrowania i działalności wspierającej (o 22,2%), a także w budownictwie (o 20,3%). W 2012 r. poza osobami mającymi staż pracy zarejestrowały się także osoby dotychczas niepracujące. Było to o 1402 osoby (4,5%) mniej niż rok wcześniej. 8

15 Tabela 1. Nowe rejestracje bezrobotnych w województwie kujawsko-pomorskim w 2011 i 2012 r. według sekcji PKD Nowe rejestracje bezrobotnych 2011 r r. Wyszczególnienie zmiana liczba % Przetwórstwo przemysłowe ,1 Dotychczas niepracujący ,5 Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle ,9 Budownictwo ,3 Działalność niezidentyfikowana ,6 Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca ,2 Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne ,5 Pozostała działalność usługowa ,5 Rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo i rybactwo ,8 Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi ,7 Transport i gospodarka magazynowa ,1 Edukacja ,0 Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna ,0 Opieka zdrowotna i pomoc społeczna ,0 Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją ,7 Działalność finansowa i ubezpieczeniowa ,3 Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją ,9 Informacja i komunikacja ,8 Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości ,2 Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników; gospodarstwa domowe produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby ,7 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych ,5 Górnictwo i wydobywanie ,4 Organizacje i zespoły eksterytorialne ,6 Razem ,6 Źródło: Opracowanie własne na podstawie załącznika 2 do Sprawozdania MPiPS-01 Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy, poszukujący pracy oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej. W tym samym czasie z rejestrów bezrobotnych wyłączono osób (o 1203 osoby 0,7% mniej niż rok wcześniej). Niespełna połowę wszystkich wyłączeń stanowiły podjęcia pracy (44,3%; rok wcześniej 45,6%). Pozazatrudnieniowe formy aktywizacji (szkolenia, staże, prace społecznie użyteczne, przygotowanie zawodowe dorosłych) rozpoczęło bezrobotnych 63,0% więcej niż w 2011 r. 9 9 W 2011 r. liczba bezrobotnych podejmujących pozazatrudnieniowe formy aktywizacji była niższa niż w latach wcześniejszych ze względu na znaczne zmniejszenie środków Funduszu Pracy przyznanych dla województwa na finansowanie programów na rzecz promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia i aktywizacji zawodowej. W odniesieniu do roku 2010 r., z uwzględnieniem środków z rezerwy Ministra Pracy i Polityki Społecznej, środki te zostały ograniczone o 58,6%. 9

16 BEZROBOTNI W KOŃCU 2012 R. WEDŁUG PRZYNALEŻNOŚCI OSTATNIEGO MIEJSCA PRACY DO SEKCJI PKD Zgodnie ze stanem w dniu 31 grudnia 2012 r. w ewidencji powiatowych urzędów pracy pozostawało bezrobotnych poprzednio pracujących i osób dotychczas niepracujących, co stanowiło odpowiednio 83,7% i 16,3% ogółu bezrobotnych (rok wcześniej 82,3% i 17,7%). Wykres 3. Bezrobotni w województwie kujawsko-pomorskim według przynależności ostatniego miejsca pracy do sekcji PKD. Stan w końcu 2012 r , , ,0 28,0 21, ,0 7, , ,1 14,0 6,9 7, Przetwórstwo przemysłowe Dotychczas niepracujący -1,3 Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle Budownictwo Działalność niezidentyfikowana -5,6 Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne Pozostała działalność usługowa -1,6 Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca Rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo i rybactwo Pozostałe sekcje* 0,0-7,0-14,0-21,0-28,0-35,0 Liczba bezrobotnych Zmiana liczby bezrobotnych w odniesieniu do roku wcześniejszego (w%) *Do pozostałych sekcji PKD należą: 1. Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi (2,3% ogółu bezrobotnych); 2. Opieka zdrowotna i pomoc społeczna (1,8%); 3. Edukacja (1,8%); 4. Transport i gospodarka magazynowa (1,7%); 5. Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (1,5%); 6. Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją (1,0%); 7. Działalność finansowa i ubezpieczeniowa (0,9%); 8. Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją (0,9%); 9. Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości (0,5%); 10. Informacja i komunikacja (0,4%); 11. Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników; gospodarstwa domowe produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby (0,3%); 12. Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych (0,2%); 13. Górnictwo i wydobywanie (0,1%); 14. Organizacje i zespoły eksterytorialne (0,03%). Źródło: Opracowanie własne na podstawie załącznika 2 do Sprawozdania MPiPS-01 Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy, poszukujący pracy oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej. Osoby poprzednio pracujące najczęściej reprezentowały sekcje, w których nastąpił największy napływ bezrobotnych, czyli: przetwórstwo przemysłowe ( bezrobotnych 10

17 18,8% ogółu; rok wcześniej 19,0%) oraz handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle ( osób 15,7%; rok wcześniej 15,5%). 10 Analizując sytuację bezrobotnych według przynależności ostatniego miejsca pracy do sekcji PKD, należy pamiętać, iż najczęściej reprezentowane przez nich sekcje (przetwórstwo przemysłowe oraz handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle i budownictwo), to jednocześnie gałęzie gospodarcze charakteryzujące się największą liczbą podmiotów gospodarczych oraz największą liczbą pracujących w województwie. W ciągu roku liczba osób poprzednio pracujących wzrosła o 8,3%. Duży względny wzrost nastąpił wśród bezrobotnych, których ostatnie miejsce pracy było związane z działalnością w zakresie usług administrowania i działalnością wspierającą (o 33,3%) oraz budownictwem (o 23,6%). Spadek liczby bezrobotnych odnotowano jedynie w dwóch sekcjach: administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne (o 5,6%) oraz pozostała działalność usługowa (o 1,6%). W tym samym czasie populacja bezrobotnych bez stażu pracy zmniejszyła się o 1,3% BEZROBOTNI WEDŁUG ZAWODÓW Dane o bezrobotnych według zawodów opracowano na podstawie załącznika nr 3 do Sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności. Zgodnie z programem badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2012 załącznik ten jest przekazywany przez powiatowe urzędy pracy do wojewódzkich urzędów pracy do 10. dnia roboczego lipca z danymi za I półrocze danego roku oraz do 10. dnia roboczego stycznia z danymi za II półrocze roku poprzedniego. W statystyce rynku pracy bezrobotni poprzednio pracujący klasyfikowani są według wykonywanego w ostatnim miejscu pracy, a osoby dotychczas niepracujące zgodnie z zawodem wyuczonym (potwierdzonym świadectwem lub dyplomem kształcenia szkolnego bądź kursowego). Oddzielną grupę stanowią osoby bez. Obejmuje ona tych, którzy jednocześnie spełniają dwa warunki nie mają świadectwa (dyplomu) ukończenia kształcenia szkolnego lub kursowego i nie dysponują udokumentowaną ciągłością pracy (w okresie minimum roku) w jednym zawodzie. 10 Szczegółowe informacje o bezrobotnych według przynależności ostatniego miejsca pracy według sekcji PKD zawierają Tabele 1 i 2 w Aneksie statystycznym. 11

18 Zawody i specjalności zostały określone zgodnie z obowiązującą od 1 lipca 2010 r. klasyfikacją zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy. Struktura klasyfikacji jest wynikiem grupowania zawodów z uwzględnieniem dwóch aspektów kwalifikacji, tj. ich poziomu i specjalizacji. Powyższe kryteria posłużyły przyporządkowywaniu poszczególnych zawodów i specjalności do grup elementarnych, a tych z kolei do szerszych grup średnich, dużych i wielkich. Obecnie struktura klasyfikacji obejmuje 10 grup wielkich (1-cyfrowy kod zawodów), 43 duże (2-cyfrowy kod zawodów), 132 średnie (3-cyfrowy kod zawodów) oraz 444 grupy elementarne (4-cyfrowy kod zawodów). Grupy elementarne zawierają 2366 zawodów i specjalności (6-cyfrowy kod zawodów). W niniejszym opracowaniu szczegółową analizą objęto grupy wielkie oraz konkretne zawody. W celu łatwiejszej identyfikacji w klasyfikacji z 2010 r. zawody szkolne zostały opatrzone symbolem S, a ich nazwy pokrywają się z nazwami zawodów ujętych w przepisach oświatowych klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz.U. z 2007 r., Nr 124, poz. 860) NOWE REJESTRACJE BEZROBOTNYCH W 2012 R. WEDŁUG ZAWODÓW Od stycznia do grudnia 2012 r. w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko-pomorskiego zarejestrowało się bezrobotnych mających zawód i bezrobotnych bez. Stanowiło to odpowiednio 79,4% i 20,6% ogółu nowo zarejestrowanych. W porównaniu z 2011 r. wzrosła liczba nowych rejestracji zarówno osób mających zawód (o 5,4%), jak i bez (o 1,6%). Wśród osób, które miały zawód, do powiatowych urzędów pracy najczęściej zgłaszali się przedstawiciele następujących wielkich grup zawodów: robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy, pracownicy usług i sprzedawcy oraz technicy i inny średni personel. Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy to grupa obejmująca zawody wymagające wiedzy, umiejętności i doświadczenia niezbędnych do uzyskiwania i obróbki surowców, wytwarzania i naprawy towarów oraz budowy, konserwacji i naprawy dróg, konstrukcji i maszyn. W całkowitym napływie do rejestrów bezrobotnych odsetek przedstawicieli tej grupy wyniósł 23,6% ( osób). Dużą liczbę nowych rejestracji zaobserwowano również w grupie wielkiej pracownicy usług i sprzedawcy. Skupia ona zawody wymagające wiedzy, umiejętności i doświadczenia, które są niezbędne do świadczenia usług ochrony, usług osobistych związanych m.in. z podróżowaniem, prowadzeniem gospodarstwa, dostarczaniem żywności, opieką osobistą oraz 12

19 do sprzedawania i demonstrowania towarów w sklepach hurtowych lub detalicznych. Przedstawiciele tej grupy ( bezrobotnych) stanowili 17,9% całkowitego napływu bezrobotnych. Zarejestrowani w grupie techników i innego średniego personelu obejmującej zawody wymagające wiedzy, umiejętności i doświadczenia niezbędnych do wykonywania głównie prac technicznych i podobnych, związanych z badaniem i stosowaniem naukowych oraz artystycznych metod działania stanowili 11,2% ogółu nowo zarejestrowanych ( bezrobotnych). Wykres 4. Nowe rejestracje bezrobotnych w województwie kujawsko-pomorskim w 2012 r. według wielkich grup zawodowych SPECJALIŚCI TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL PRACOWNICY BIUROWI PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ PRACOWNICY PRZY PRACACH PROSTYCH POZOSTAŁE GRUPY* BEZ ZAWODU *Do pozostałych grup należą: siły zbrojne oraz przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy. Źródło: Opracowanie własne na podstawie załącznika 3 do Sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności. W porównaniu z 2011 r. w większości wielkich grup zawodowych nastąpił wzrost liczby nowych rejestracji. Wśród grup mających duży udział w populacji bezrobotnych (min. 1%) najsilniejszy wzrost nowych rejestracji nastąpił w grupach specjalistów (o 10,5%, 1388 osób) oraz pracowników przy pracach prostych (o 9,6%, 1251 osób). Liczba nowo zarejestrowanych nieznacznie zmniejszyła się w grupie rolników, ogrodników, leśników i rybaków (o 0,6%, 19 osób). Badając strukturę zawodową nowo zarejestrowanych bezrobotnych na najniższym poziomie agregacji, można zauważyć, że do urzędów pracy najczęściej zgłaszały się osoby bez oraz przedstawiciele profesji zawartych w Tabeli 2. Nowe rejestracje bezrobotnych wymienionych w tabeli 2 stanowiły 59,8% łącznego napływu bezrobotnych, 64,2% rejestrujących się kobiet, 55,9% mężczyzn i 67,7% osób w okresie do 12 miesięcy od dnia. 13

20 Kod Tabela 2. Nowe rejestracje bezrobotnych w 2012 r. według zawodów (zarejestrowanych 1000 i więcej osób) Nazwa Nowe rejestracje bezrobotnych liczba udział w w tym osoby w okresie do 12 udział liczba w Bez , , Sprzedawca S , , Ślusarz S , , Technik ekonomista S , , Robotnik gospodarczy ,6 52 1, Murarz S , , Robotnik budowlany ,0 1 0, Kucharz S , , Stolarz S , , Krawiec S ,1 21 1, Mechanik pojazdów samochodowych S , , Kucharz małej gastronomii S , , Technik mechanik S , , Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym ,2 2 0, Szwaczka ,1 30 1, Fryzjer S , , Sprzątaczka biurowa ,9 0 0, Piekarz S ,8 54 3, Magazynier ,8 47 3, Technik prac biurowych S ,3 97 6, Mechanik samochodów osobowych ,1 34 2, Cukiernik S , , Malarz budowlany ,8 6 0, Technik rolnik S ,7 87 7, Tokarz w metalu ,6 5 0, Kelner S ,7 87 7, Pedagog , , Pakowacz ,1 0 0, Specjalista administracji publicznej , , Technik żywienia i gospodarstwa domowego S , ,5 S dany zawód objęty jest kształceniem w systemie oświaty i występuje w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. Źródło: Opracowanie własne na podstawie załącznika 3 do Sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności BEZROBOTNI W KOŃCU 2012 R. WEDŁUG ZAWODÓW 31 grudnia 2012 r. w rejestrach powiatowych urzędów pracy województwa kujawsko-pomorskiego pozostawało bezrobotnych mających zawód i osoby bez, co stanowiło odpowiednio 80,3% i 19,7% bezrobotnych. W porównaniu z rokiem wcześniejszym liczba bezrobotnych mających zawód wzrosła o 7,4%, a osób bez o 3,5%. 14

21 Wykres 5. Bezrobotni w wielkich grupach zawodowych w województwie kujawsko-pomorskim w końcu 2012 r SPECJALIŚCI TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL PRACOWNICY BIUROWI PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ PRACOWNICY PRZY PRACACH PROSTYCH POZOSTAŁE GRUPY* BEZ ZAWODU * Do pozostałych grup należą: siły zbrojne i przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy. Źródło: Opracowanie własne na podstawie załącznika 3 do Sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności. W omawianym okresie w powiatowych urzędach pracy najliczniej reprezentowane były grupy: robotników przemysłowych i rzemieślników, pracowników usług i sprzedawców oraz osób bez. Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy ( osoby) w końcu 2012 r. stanowili 23,6% ogółu zarejestrowanych. W grupie tej najwięcej bezrobotnych pozostawało w takich zawodach, jak: ślusarz (3747 zarejestrowanych), murarz (2873 zarejestrowanych), krawiec (2618 zarejestrowanych), szwaczka (1888 zarejestrowanych). Wśród bezrobotnych mających zawód dużą liczbę stanowiły także osoby z zawodami należącymi do grupy wielkiej pracownicy usług i sprzedawcy ( osób, 19,7% zarejestrowanych). Prawie połowę zarejestrowanych w tej grupie stanowią sprzedawcy ( osób) jest to zawód najliczniej reprezentowany przez osoby bezrobotne. Silnie reprezentowanymi zawodami były także: robotnik gospodarczy (3381 osób), kucharz (2752 osoby), kucharz małej gastronomii (1767 osób) oraz fryzjer (1516 osób). Osoby ujęte w tabeli 3 stanowiły aż 61,9% ogółu bezrobotnych, w tym 19,7% bezrobotnych to osoby bez. Wymienione w tabeli stanowiły 67,5% bezrobotnych tej płci, 55,4% bezrobotnych mężczyzn, 68,0% bezrobotnych w okresie do 12, 81,8% bezrobotnych bez stażu pracy oraz 54,8% bezrobotnych poprzednio pracujących, pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy. 15

22 Kod Tabela 3. Bezrobotni według zawodów stan w końcu 2012 r. (powyżej 800 osób) Nazwa Zarejestrowani bezrobotni - stan w dniu r. osoby w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki bez stażu poprzednio pracujący pozostający bez pracy powyżej roku Bez Sprzedawca S Ślusarz S Technik ekonomista S Robotnik gospodarczy Murarz S Kucharz S Krawiec S Robotnik budowlany Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym Szwaczka Sprzątaczka biurowa Kucharz małej gastronomii S Fryzjer S Stolarz S Technik mechanik S Mechanik pojazdów samochodowych S Technik prac biurowych S Piekarz S Technik rolnik S Malarz budowlany Cukiernik S Magazynier Mechanik samochodów osobowych Rolnik S Kelner S Technik handlowiec S Tokarz w metalu Pakowacz Technik żywienia i gospodarstwa domowego S S dany zawód objęty jest kształceniem w systemie oświaty i występuje w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. Źródło: Opracowanie własne na podstawie załącznika 3 do Sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności. W porównaniu z końcem grudnia 2011 r. liczba bezrobotnych wzrosła we wszystkich wielkich grupach zawodowych. Znaczny wzrost poziomu bezrobocia dotyczył grup: robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (o 9,8%, 3121 osób), operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń (o 9,5%, 619 osób) oraz pracownicy przy pracach prostych (o 9,0%, 1109 osób). Należy zwrócić uwagę, że posiadanie przez bezrobotnego danego nie zawsze jest równoznaczne z umiejętnościami i możnością wykonywania określonej profesji. Najczęściej wynika to z długiej przerwy w wykonywaniu (37,4% ogółu bezrobotnych pozostaje w rejestrach powyżej roku), braku odpowiednich uprawnień i świadectw w tym 16

23 kwalifikacyjnych (32,6% bezrobotnych to osoby bez kwalifikacji zawodowych) oraz z braku doświadczenia zawodowego (22,0% bezrobotnych) BEZROBOTNI WEDŁUG PŁCI I ZAWODÓW W końcu 2012 r. w ewidencji powiatowych urzędów pracy województwa kujawsko- -pomorskiego pozostawało bezrobotnych kobiet i bezrobotnych mężczyzn, co stanowiło odpowiednio 54,1% i 45,9% ogółu zarejestrowanych. Największy udział kobiet w ogóle bezrobotnych można było zaobserwować w powiatach rypińskim (60,0%) i mogileńskim (59,2%). Mniej niż połowę ogółu bezrobotnych stanowiły jedynie w powiecie aleksandrowskim (49,1%). W porównaniu z analogicznym okresem roku wcześniejszego populacja kobiet pozostających bez pracy wzrosła o 2245 osób (2,9%), a bezrobotnych mężczyzn o 6972 osoby (11,4%). Zmiany te spowodowały spadek udziału kobiet w ogóle bezrobotnych o 1,9 pkt. proc. Tabela 4. Bezrobotni w województwie kujawsko-pomorskim w 2012 r. według powiatów Nowe rejestracje Zarejestrowani w końcu okresu Powiaty liczba % liczba % Aleksandrów Kujawski , ,1 Brodnica , , , , , ,7 Chełmno , ,7 Golub-Dobrzyń , , , , , ,1 Inowrocław , ,8 Lipno , ,7 Mogilno , ,2 Nakło nad Notecią , ,2 Radziejów , ,9 Rypin , ,0 Sępólno Krajeńskie , ,5 Świecie , , , , , ,4 Tuchola , ,8 Wąbrzeźno , , , , , ,9 Żnin , ,4 Województwo , ,1 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy. Mimo że w 2012 r. do ewidencji bezrobotnych częściej zgłaszali się mężczyźni (52,8% całkowitego napływu), w końcu okresu to jednak stanowiły ponad połowę 17

24 zarejestrowanych (54,1%). Jest to spowodowane tym, że znacznie dłużej pozostają w ewidencji osób bezrobotnych. W omawianym okresie bez pracy powyżej roku pozostawało 43,7% bezrobotnych kobiet oraz 30,1% bezrobotnych mężczyzn. Niezależnie od płci większość bezrobotnych miała zawód. Zawód wyuczony lub wykonywany miało 79,3% bezrobotnych kobiet i 81,5% bezrobotnych mężczyzn. Strukturę zawodową bezrobotnych według płci na poziomie wielkich grup zawodowych prezentuje wykres 6. Wykres 6. Bezrobotni w województwie kujawsko-pomorskim według wielkich grup zawodowych i płci. Stan w końcu 2012 r KOBIETY MĘŻCZYŹNI SPECJALIŚCI TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL PRACOWNICY BIUROWI PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 288 OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ 357 PRACOWNICY PRZY PRACACH PROSTYCH POZOSTAŁE GRUPY* BEZ ZAWODU * Do pozostałych grup należą: przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy (288 zarejestrowanych kobiet i 309 zarejestrowanych mężczyzn) oraz siły zbrojne (48 zarejestrowanych mężczyzn). Źródło: Opracowanie własne na podstawie załącznika 3 do Sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności. Z danych przedstawionych na wykresie 6 wynika, że to przede wszystkim (na poziomie wielkich grup zawodowych) pracownicy usług i sprzedawcy oraz osoby bez. Na najniższym poziomie agregacji konkretnych zawodów bezrobotne to najczęściej osoby bez ( kobiet) oraz przedstawicielki następujących profesji: sprzedawca kobiet; technik ekonomista 2955 kobiet; krawiec 2567 kobiet; kucharz 2280 kobiet; szwaczka 1873 ; sprzątaczka biurowa 1795 kobiet; fryzjer 1463 ; 18