Rola komunikacji w ochronie zdrowie na przykładzie systemu teleinformatycznego Zintegrowany Informator Pacjenta

Transkrypt

1 ROZDZIAŁ XV DOBROSTAN A STAN ZDROWIA 1 Instytut Zdrowia Publicznego, Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach Institute of Public Health, Faculty of Medicine and Health Sciences, Jan Kochanowski University in Kielce 2 Zakład Ekonomiki i Zarządzania w Ochronie Zdrowia, Wydział Zdrowia Publicznego w Bytomiu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach School of Public Health in Bytom, Medical University of Silesia in Katowice, Departament of Health Care Economics and Management, Katowice, Poland AGNIESZKA STRZELECKA 1, MAGDALENA SYRKIEWICZ-ŚWITAŁA 2 Rola komunikacji w ochronie zdrowie na przykładzie systemu teleinformatycznego The role of communication in the health care on the example of ICT system "Integrated Patient Information" Słowa kluczowe: komunikacja, ochrona zdrowia, system teleinformatyczny Key words: communication, health care, ICT system Komunikacja w obszarze ochrony zdrowia jest ważnym elementem w procesie leczenia pacjenta. A. Bukowska-Piestrzyńska [1] definiuje komunikację jako dwukierunkowy proces, który wymaga zaangażowania nie tylko nadawcy komunikatu, ale również odbiorcy. Komunikat ten jest teleologiczny, ponieważ jego zadaniem jest spełnienie określonego celu, który jednocześnie warunkuje formę nadawanej informacji. Komunikat powinien być dostosowany do odbiorcy: czytelny, pełny i zrozumiały.

2 DOBROSTAN A STAN ZDROWIA Relacje pacjent-lekarz-placówka ochrony zdrowia, mimo regulacji prawnych są powiązane z subiektywnymi ocenami uczestników procesu. Wskazuje na to I. Rudawska, według której pacjent jest przede wszystkim pozbawiony zdolności obiektywnej oceny wartości usługi nie tylko przed skorzystaniem z niej, ale i po jej zakończeniu [13]. Komunikacja w omawianym obszarze nie jest pozbawiona emocji, które często związane są ze stanem zdrowia pacjenta, brakiem spodziewanych skutków terapii, deficytem informacji na temat jego zdrowia i świadczeń zdrowotnych. To skutkuje wystąpieniem stresu w interakcji pacjent-lekarz a także pozbawia strony wzajemnego zaufania. Według K. Krot, podczas świadczenia usług medycznych duże znaczenie odgrywa proces komunikacji werbalnej i niewerbalnej, realizujący wiele różnorodnych funkcji od prezentacji objawów choroby przez pacjenta do wzajemnego zrozumienia. Rozwój nowoczesnych technologii zapewnia przekaz informacji w sposób punktowy, czyli skierowany do konkretnego pacjenta w określonym czasie [9]. Nowe technologie informacyjne przenikają do wszystkich dziedzin życia, w tym również w obszar ochrony zdrowia i są bezpośrednio kształtowane przez nowoczesne technologie i media [15]. Rozwiązania te mogą być pomocne w przekazywaniu informacji i danych pomiędzy placówkami ochrony zdrowa oraz w komunikacji pomiędzy pacjentem a personelem tych zakładów [11]. Terminu informacja powszechnie zaczęto stosować w nauce na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych ubiegłego wieku [16]. Według J. Kisielnickiego i H. Sroki informacja jest to taki rodzaj zasobów, który pozwala na zwiększenie naszej wiedzy o nas i otaczającym nas świecie [7]. M. Kisilowska definiuje system informacyjny w perspektywie czysto technicznej jako system przetwarzania i/lub wyszukiwania informacji, obecnie najczęściej zautomatyzowany, którego celem jest zaspokojenie potrzeb informacyjnych jego użytkowników [8]. System informatyczny to wydzielona i skomputeryzowana część systemu informacyjnego [7], który powinien cechować się otwartą architekturą, modułową budową oraz być zgodny ze standardami międzynarodowymi [12]. Każdy moduł powinien umożliwić realizację zadań na każdym szczeblu danej organizacji oraz posiadać skończona liczbę sposobów ich realizacji [5]. Ścieżki kliniczne, na każdym poziomie modelowania, powinny być zapisywane jako procesy z uwzględnieniem standardów pozwalających na ich łatwe przemieszczanie między różnymi poziomami i kontekstami ich powstawania oraz systemami informatycznymi jak i placówkami ochrony zdrowia [6]. Interoperacyjność i możliwość wewnętrznego działania w sektorze ochrony zdrowia zależne są od dwóch istotnych standardów. Pierwszym jest standard horyzontalny stanowiący grupę norm pozwalających na modelowanie danych. Charakteryzuje je uniwersalne zastosowanie. Standardy wertykalne natomiast związane są z interoperacyjnością, konstrukcją elektronicznej dokumentacji medycznej (EHR). Standardy specyficzne dla e-zdrowia przekształcane są na podobieństwo standardów horyzontalnych [2]. Do rozwiązań informatycznych, które są wykorzystywane w obszarze e-zdrowia można zaliczyć funkcje pozwalające pacjentom na wyszukiwanie informacji na temat zdrowia za pomocą Internetu, bądź funkcje pomocne w zarządzaniu 182

3 Agnieszka Strzelecka, Magdalena Syrkiewicz-Świtała Rola komunikacji w ochronie zdrowie na przykładzie systemu teleinformatycznego daną placówką medyczną. Rozwiązania e-zdrowia realizowane są poprzez narzędzia takie jak: strony internetowe poświęcone zdrowiu, bazy danych pacjentów, system elektronicznej rezerwacji procedur, przesyłanie drogą on-line raportów dotyczących zdrowia i przebiegu leczenia pacjentów do innych placówek medycznych, usługi telemedyczne, portale zdrowotne oraz inne usługi i narzędzia oparte na technologii ICT [4,10]. System informacji w Polsce według Ustawy o Systemie Informacji w Ochronie Zdrowia [10] powinien obejmować bazy tworzone przez podmioty zobowiązane do ich prowadzenia, zawierające informacje o udzielonych, udzielanych i planowanych świadczeniach opieki zdrowotnej, usługodawcach i pracownikach medycznych oraz usługobiorcach. W lipcu 2013 roku Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) uruchomił system teleinformatyczny (ZIP). Jest on ogólnopolskim serwisem udostępniającym zarejestrowanym użytkownikom historyczne dane o ich leczeniu i finansowaniu leczenia, gromadzone od 2008 r. przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Dzięki ZIP osoba ubezpieczona może dowiedzieć się za pośrednictwem Internetu m.in. o leczeniu i udzielonych jej świadczeniach, a także o posiadanym prawie do świadczeń zdrowotnych 18]. System ten w szczególności pozwala pozyskać informacje związane z [19]: świadczeniami medycznych (datę pobytu, miejsce udzielenia świadczenia medycznego, typ i koszt świadczenia) informacjami dotyczącymi deklaracji podstawowej opieki zdrowotnej (typ deklaracji, miejsce udzielania świadczenia, imię i nazwisko pracownika medycznego, koszt miesięczny) informacjami na temat zrealizowanych recept refundowanych (data wystawienia i data realizacji recepty, miejsce realizacji (nazwa i adres apteki), lista leków, opłata pacjenta, koszt refundacji) informacjami związanymi z leczeniem uzdrowiskowym sfinansowanym przez narodowy fundusz zdrowia (numer skierowania, data wystawienia skierowania przez lekarza, data wpływu do oddziału NFZ, oddział kierujący NFZ, miejsce i termin leczenia, koszt refundacji NFZ) informacjami dotyczącymi kolejki oczekujących w celu otrzymania jednego świadczenia opieki zdrowotnej świadczeniobiorca może wpisać się na jedną listę oczekujących u jednego świadczeniodawcy (stan na dany dzień, rodzaj świadczenia, miejsce udzielania świadczeń, kategoria medyczna, data wpisu planowy termin udzielania świadczenia, rodzaj kolejki) informacjami na temat zaopatrzenia ortopedycznego (data odbioru, podmiot realizujący, wyrób medyczny, koszt pacjenta, koszt refundacji NFZ). 183

4 DOBROSTAN A STAN ZDROWIA Ryc. 1. Rejestr usług medycznych system teleinformatycznych Zintegrowany Informator Pacjenta Narodowy Fundusz Zdrowia Źródło: Pacjent może komunikować się z Narodowym Funduszem Zdrowia w razie stwierdzenia nieprawidłowości w systemie teleinformatycznym Zintegrowany Informator Pacjenta w zakresie udzielonych świadczeń medycznych poprzez ich zgłoszenie. W tym celu należy wypełnić formularz, który zawiera informacje takie jak: login użytkownika, kod świadczeniodawcy, kod instalacji, ID zestawu świadczeń, wersje statystyczną epizodu, datę świadczenia medycznego oraz miejsce jego udzielenia, czyli nazwę i adres podmiotu, koszt refundacji, rodzaj nieprawidłowości oraz imię i nazwisko, numer telefonu, bądź adres korespondencji osoby zgłaszającej nieprawidłowość. Celem badań była próba ustalenia roli komunikacji w ochronie zdrowia na przykładzie systemu teleinformatycznego na podstawie opinii badanych studentów Wydziału Lekarskiego i Nauk o Zdrowiu UJK. 184

5 Agnieszka Strzelecka, Magdalena Syrkiewicz-Świtała Rola komunikacji w ochronie zdrowie na przykładzie systemu teleinformatycznego MATERIAŁ I METODA Badania zostały przeprowadzone w lutym 2016 roku wśród studentów studiów niestacjonarnych drugiego stopnia oraz słuchaczy studiów podyplomowych Wydziału Lekarskiego i Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Dobór próby był celowy. W badaniach uczestniczyło 101 osób w tym 81 (80,20%) kobiet i 20 (19,80%) mężczyzn. Miejsce zamieszkania badanych: miasto, taką odpowiedź wskazało 52,48% badanych (n=53), wieś 47,52% (n=48) [Tab. I]. Tab. I. Miejsce zamieszkania badanych Kategoria Miasto Wieś Razem n % n % n % Kobieta 40 39, , ,20 Mężczyzna 13 12,87 7 6, ,80 Razem 53 52, , ,00 Najmłodszy badany był w wieku 22 lat a najstarszy w wieku 51 lat. Najwięcej badanych było w przedziale wiekowym lat (n=69, 68,32%), następnie lat (n=21, 20,79%), lat (n=10, 9,90%) [Tab. II, Ryc. 2]. Tab. II. Wiek badanych Tabela liczności: wiek Przedział wiekowy Liczba Procent Od Do Liczba Procent Skumulow. Skumulow. 22 x<= , , <x<= , , <x<= , ,00 Braki , ,

6 DOBROSTAN A STAN ZDROWIA 55 Wykres ramka-wąsy Ryc. 2. Wiek badanych Mediana = 25 25%-75% = (23, 33) Min-Maks = (22, 49) Badanie przeprowadzono za pomocą ankiety własnej konstrukcji składającej się z pytań zamkniętych. Warunkiem wypełnienia ankiety była zgoda badanego na jej uzupełnienie. Uzyskane wyniki badań przedstawiono w formie tabel i wykresów. Dane gromadzono w arkuszu kalkulacyjnym Excel należącym do pakietu MS Office firmy Microsoft. Funkcje arkusza (autofiltr, sortowanie, wyszukiwanie) zostały wykorzystane do wstępnej weryfikacji danych. Statystyczną analizę danych realizowano przy pomocy programu STATISTICA 10 firmy StatSoft. WYNIKI Tab. III. Płeć a umiejętność obsługi komputera deklarowana przez badanych Bardzo dobra Dobra Dostateczna Słaba Razem Kategoria n % n % n % n % n % Kobieta 23 22, , ,87 4 3, ,20 Mężczyzna 9 8,91 5 4,95 6 5,94 0 0, ,80 Razem 32 31, , ,81 4 3, ,00 Wszyscy badani wskazali, że posiadają komputer z łączem internetowym w domu. Na pytanie dotyczące umiejętności obsługi komputera najwięcej badanych wskazała kategorię dobra (n=46, 45,54%), następnie bardzo dobra (n=32, 31,68%), dostateczna (n=19, 18,81%) i słaba (n=4, 3,96%) [Tab. III, Ryc. 3]. 186

7 Agnieszka Strzelecka, Magdalena Syrkiewicz-Świtała Rola komunikacji w ochronie zdrowie na przykładzie systemu teleinformatycznego Kobieta Mężczyzna 45 40, , , ,91 4,95 5,94 3, Bardzo dobra Dobra Dostateczna Słaba Ryc. 3. Płeć a umiejętność obsługi komputera deklarowana przez badanych Tab. IV. Wiedza badanych na temat systemu teleinformatycznego Kategoria Nie Tak Razem n % n % n % Kobieta 54 53, , ,20 Mężczyzna 10 9, , ,80 Razem 64 63, , ,00 Na pytanie o wiedzę badanych na temat systemu teleinformatycznego Zintegrowany Informator Pacjenta, 63,37% badanych (n=64) odpowiedziało, że jej nie posiada, a 36,63% (n=37) że słyszało o takim rozwiązaniu [Tab. IV, Ryc. 4]. Nie Tak 36,63% 63,37% Ryc. 4. Wiedza badanych na temat systemu teleinformatycznego (ogółem %) 187

8 DOBROSTAN A STAN ZDROWIA Tab.V. Komunikacja placówek ochrony zdrowia z pacjentem - informowanie o systemie teleinformatycznym w opinii badanych Nie udzielono Udzielono Kategoria informacji informacji Razem n % n % n % Kobieta 77 76,24 4 3, ,20 Mężczyzna 17 16,83 3 2, ,80 Razem 94 93,07 7 6, ,00 Badania wykazały brak komunikowania placówek ochrony zdrowia z pacjentem w zakresie nowych technologii. Niewielki odsetek badanych (n=7, 6,93%) wskazał, że placówki informowały o systemie teleinformatycznym Zintegrowany Informator Pacjenta [Tab. V, Ryc. 5]. Nie udzielono informacji Udzielono informacji 6,93% 93,07% Ryc.5. Komunikacja placówek ochrony zdrowia z pacjentem - informowanie o systemie teleinformatycznym w opinii badanych (ogółem%) Tab. VI. Udzielenie informacji przez placówki ochrony zdrowia dotyczących miejsca, do którego należy się zgłosić, aby zostać czynnym użytkownikiem systemu teleinformatycznego w opinii badanych Kategoria Brak wiedzy Posiada wiedzę Razem n % n % n % Kobieta 64 63, , ,20 Mężczyzna 17 16,83 3 2, ,80 Razem 81 80, , ,00 188

9 Agnieszka Strzelecka, Magdalena Syrkiewicz-Świtała Rola komunikacji w ochronie zdrowie na przykładzie systemu teleinformatycznego Tylko co piąty badany (n=20, 19,80%) wie gdzie ma się udać, aby zostać czynnym użytkownikiem systemu teleinformatycznego "Zintegrowany Informator Pacjenta" [Tab. VI, Ryc. 6]. Brak wiedzy Posiada wiedzę 19,80% 80,20% Ryc. 6. Udzielenie informacji przez placówki ochrony zdrowia dotyczących miejsca, do którego należy się zgłosić, aby zostać czynnym użytkownikiem systemu teleinformatycznego w opinii badanych (ogółem %) Tab. VII. Czynne użytkowanie systemu teleinformatycznego w opinii badanych Brak deklaracji Czynny Kategoria użytkowania użytkownik Razem n % n % n % Kobieta 73 72,28 8 7, ,20 Mężczyzna 19 18,81 1 0, ,80 Razem 92 91,09 9 8, ,00 Przeprowadzone badania, wykazały, że tylko 8,91% (n=9) jest czynnymi użytkownikami omawianego systemu teleinformatycznego. Ponad 90% badanych (n=92) wskazało, na brak deklaracji użytkownika omawianego rozwiązania [Tab. VII, Ryc. 7]. 189

10 DOBROSTAN A STAN ZDROWIA Brak deklaracji użytkowania Czynny użytkownik 8,91% 91,09% Ryc. 7. Czynne użytkowanie systemu teleinformatycznego w opinii badanych (ogółem %) 190 OMÓWIENIE WYNIKÓW BADAŃ WŁASNYCH Badania przeprowadzono wśród studentów studiów niestacjonarnych drugiego stopnia i słuchaczy studiów podyplomowych, posiadających wykształcenie wyższe (licencjackie, bądź magisterskie). Osoby biorące udział w badaniu wskazały, że mają dostęp do komputera z łączem internetowym a umiejętność obsługi komputera jest dobra, lub bardzo dobra (77,22% ogółu badanych) [Tab. III]. Według badań J. Czapińskiego duże znaczenie dla korzystania z mediów ma wykształcenie, osoby lepiej wykształcone znacznie częściej korzystają z Internetu. Następuje stopniowe nasycenie rynku, na przykład 95% rodzin z dziećmi posiada komputer i dostęp do Internetu [2]. Badania wykazały, że 36,63% [Tab. IV] ogółu badanych słyszało o systemie teleinformatycznym, a jedynie ponad 6% [Tab. V] ogółu badanych wskazało, że to placówka ochrony zdrowia poinformowała badanego o istnieniu omawianego rozwiązania. Wynika stąd, że placówki, w których leczą się ankietowani nie udzielają pełnej informacji na temat działającego systemu, większość badanych nie wie jak zostać jego czynnym użytkownikiem. Zadaniem ZIP jest udostępnienie pacjentom informacji na temat udzielonych świadczeń i ich kosztów. Dane te są uporządkowane i pomocne w procesie leczenia. Brak informacji dla pacjenta skutkuje tym, że system nie spełnia swojej funkcji. Badania wykazały braki w komunikacji, a przede wszystkim informacji pacjentów na temat rozwiązań technologicznych, które mogą wpływać na poprawę jakości świadczonych usług przez placówki ochrony zdrowia [Tab. VI, VII]. Z danych przekazanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia wynika, że w 2014 r. w Polsce było prawie milion zarejestrowanych użytkowników w Zintegrowanym Informatorze Pacjenta. Według badań przeprowadzonych przez Główny Urząd Statystycznych [12] liczba zarejestrowanych użytkowników w ZIP na 10 tys. ludności w województwie świętokrzyskim w 2013 roku wynosiła ogółem 205 osób, a w 2014 roku wyniosła 297

11 Agnieszka Strzelecka, Magdalena Syrkiewicz-Świtała Rola komunikacji w ochronie zdrowie na przykładzie systemu teleinformatycznego osób. Z przedstawionych badań wynika, że niewielki odsetek społeczeństwa korzysta z omawianego rozwiązania. Komunikacja z pacjentem, przekazywanie informacji na temat świadczeń zdrowotnych jest bardzo istotnym elementem w procesie leczenia. Niepokojące zatem jest to, że rozwiązanie technologiczne, które daje pacjentowi możliwość pełnej informacji na temat udzielonych świadczeń zdrowotnych jest tak rzadko używaną usługą. Omawiając role komunikacji w ochronie zdrowia na przykładzie Zintegrowanego Informatora Pacjenta, można stwierdzić, że zgodnie z definicją komunikacji brakuje w tym przypadku odbiorcy komunikatu (czynnego użytkownika ZIP). Wydaje się, że system ochrony zdrowia jest niedoskonały w sferze komunikacji z pacjentem. Brak pełnego, czytelnego przekazu sprawia, że omawiany system staje się mało użyteczny dla pacjenta, pomimo tego że funkcjonuje nie jest wykorzystywany. W tym miejscu należy postawić pytanie o przyczyny tego stanu rzeczy. Czy brak odpowiedniego poinformowania pacjentów sprawia, że paradoksalnie są oni pozbawieni dostępu do informacji na temat własnego stanu zdrowia? Aby ZIP działał efektywnie należy przeprowadzić kampanie informacyjną i dotrzeć do potencjalnych użytkowników. Według autorek badań taka kampania powinna być przeprowadzona w najniższej skali w siedzibach placówek. Poświęcenie kilku chwil pacjentowi w recepcji otworzy mu drogę do samodzielnego i świadomego współuczestniczenia w systemie ochrony zdrowia. Należy pamiętać. że pacjent jest częścią systemu ochrony zdrowia w Polsce, dlatego tak ważne jest, aby zyskał pełną podmiotowość. WNIOSKI 1. Badanie wykazało braki w komunikacji na linii pacjent-placówka ochrony zdrowia, a przede wszystkim informacji pacjentów, na temat rozwiązań technologicznych. 2. Według badanych, placówki ochrony zdrowia nie udzielają pełnej informacji na temat działającego systemu teleinformatycznego. 3. Większość badanych nie wie, jak zostać czynnym użytkownikiem systemu teleinformatycznego. PIŚMIENNICTWO 1. Bukowska-Piestrzyńska A. Marketing usług zdrowotnych. Od budowania wizerunku placówki do zadowolenia klientów. Wydawnictwa fachowa Ce.DeWu.pl, Warszawa Czubek A, Szymańska J, Byczyński E. Zastosowanie normalizacji w systemach IT w ochronie zdrowia. Zdr Publ 2012;122(3): Diagnoza społeczna Warunki i jakość życia Polaków. Czapiński J. Panek T. (red.) 4. Furtak M, Książek P, Warchoł-Sławińska E, i współ. Rozwój rynku ochrony zdrowia prognozy przyszłości. Zdr Publ 2011; 121(1):

12 DOBROSTAN A STAN ZDROWIA 5. Gunia G. Wdrażanie zintegrowanych systemów informatycznych. Wydawnictwo Fundacji Centrum Nowych Technologii, Bielsko Biała Gzik T, Kędzierski P, Koszela J. Analiza rozwiązań informatycznych wykorzystywanych do wspierania modelowania procesów wspomagania decyzji medycznych. W: Modelowanie i zastosowanie komputerowych systemów medycznych. Red. M. Cieciura, W. Olchowik, Vizja Press&IT Sp. z o.o; Warszawa 2009; Kisielnicki J, Sroka H. Systemy informacyjne biznesu. Informatyka dla zarządzania. Agencja Wydawnicza Placet, Warszawa Kisilowska M. Modelowanie rozległych systemów informacyjnych. Zdrowie i kultura. Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, Warszawa Krot K. Jakość i marketing usług medycznych. ABC a Wolters Kluwe business, Warszawa Matysiewicz J, Smyczek S. Modele relacji jednostek medycznych z pacjentami w otoczeniu wirtualnym. Wydawnictwo PLACET, Warszawa Papińska-Kacperek J. Społeczeństwo informacyjne. PWN, Warszawa Piętka E. Zintegrowany system informacyjny w pracy szpitala. PWN, Warszawa Rudawska I. Opieka zdrowotna. Aspekty rynkowe i marketingowe. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Społeczeństwo informacyjne w Polsce. Wyniki badań statystycznych z lat , Główny Urząd statystyczny, [pobrano 17 lutego 2016 r.]. 15. Szewczyk A. Społeczeństwo informacyjne nowa jakość życia społecznego. W: Społeczeństwo informacyjne problemy rozwoju. Red. A. Szewczyk, Difin, Warszawa 2007; Unold J. Teoretyczno-metodologiczne podstawy przetwarzania informacji w cyberprzestrzeni. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław Ustawa O systemie informacji w ochronie zdrowia z dnia 28 kwietnia 2011 roku. (Dz. U. z 2011 r. Nr 113, poz. 657, Nr 174, poz ). 18. Zintegrowany Informator Pacjenta Narodowy Fundusz Zdrowia gov.pl/ap-portal/user/menu/open@info?view=001[pobrano 15 lutego 2016 r.]. 19. Zintegrowany Informator Pacjenta Narodowy Fundusz Zdrowiahttps://zip.nfz. gov.pl/ap-zipmed/user/med/cmzo@default [pobrano 15 lutego 2016 r.]. 192

13 Agnieszka Strzelecka, Magdalena Syrkiewicz-Świtała Rola komunikacji w ochronie zdrowie na przykładzie systemu teleinformatycznego STRESZCZENIE Komunikacja w obszarze ochrony zdrowia jest ważnym elementem w procesie leczenia pacjenta. Nowe technologie mogą być pomocne w przekazywaniu informacji i danych pomiędzy placówkami ochrony zdrowa a pacjentem. Przykładem takiej komunikacji może być system teleinformatyczny Narodowego Funduszu Zdrowia, który jest aktywny dla pacjentów od lipca 2013 roku. Celem badań była próba ustalenia roli komunikacji w ochronie zdrowia na przykładzie systemu teleinformatycznego ZIP na podstawie opinii badanych studentów Wydziału Lekarskiego i Nauk o Zdrowiu UJK. Badania wskazały, że placówki ochrony zdrowia nie informują pacjentów o systemie Zintegrowany Informator Pacjenta (93,7% badanych), a czynnymi użytkownikami tego systemu jest tylko 8,91% badanych. Według badanych, placówki ochrony zdrowia nie udzielają pełnej informacji na temat działającego systemu, a większość nie wie jak zostać jego czynnym użytkownikiem. Zadaniem ZIP jest udostępnienie pacjentom informacji na temat udzielonych świadczeń i ich kosztów. Dane te są uporządkowane i pomocne w procesie leczenia. Brak informacji dla pacjenta skutkuje tym, że system nie spełnia całkowicie swojej funkcji. Badania wykazały braki w komunikacji, a przede wszystkim informacji pacjentów, na temat rozwiązań technologicznych, które mogą wpływać na poprawę świadczonych usług przez placówki ochrony zdrowia. ABSTRACT Communication in the field of health care is an important element in patient treatment. New technologies can be helpful in transmission of information and data between health care institutions and a patient. An example of such communication can be a data communications system Integrated Patient Information of National Health Fund, which has been active for patients since July The aim of this study was to determine the role of communication in the health care on the example of ICT ZIP system based on the opinion of the surveyed students of the Faculty of Medicine and Health Sciences of UJK. Studies indicate that health care institutions do not inform patients about the Integrated Patient Information system (93.7% of respondents) and only 8.91% of the respondents are active users of the system. According to the respondents, health care institutions do not provide full information about the operating system, and most do not know how to be the active user. The task of the ZIP is to provide patients with information on the benefits provided and their costs. The data is organized and helpful in the treatment process. No information for the patient causes that the system does not fully fulfill its function. Studies have shown deficiencies in communication and, above all, patient information on technological solutions, which may affect the improvement of services provided by the health care institutions. Artykuł zawiera znaków ze spacjami + grafika 193