Analiza spółek. Cechy wspaniałych spółek

Transkrypt

1 Analiza spółek Jeżeli chcesz byd dobrym inwestorem musisz wiedzied jak zanalizowad i wycenid spółkę. Nie będziesz wtedy kupowad spółek nie generujących żywej gotówki oraz nie będziesz przepłacad. Z pewnością widziałeś kiedyś analizę spółki sporządzoną przez bank czy inną instytucję finansową. Zrozumiałeś ich sposób wyceny? Oni lubią przedstawiad wszystko skomplikowanie i bawid się w matematyków, do grosza ustalając cenę docelową. Ty patrząc na tabele liczb, porównao, założeo, szacunków i wyliczeo myślisz sobie, że to wszystko musi byd strasznie skomplikowane. Zbyt dużo osób patrzy tylko na cenę docelową rekomendacji ślepo wierząc w poprawnośd analizy. W koocu jak ci eksperci mogą się mylid? Prawdą jest jednak, że inwestowanie to sztuka, a nie matematyka. Jeżeli widzisz grubego gościa nie musisz wiedzied ile waży, aby wiedzied że jest gruby. Poniżej prezentujemy na co zwracad szczególną uwagę przy analizach i dlaczego. Cechy wspaniałych spółek Analizując finanse spółki zwracamy uwagę na 5 głównych obszarów: wysokie WPO, regularne dywidendy, stabilne marże, stabilny bilans i wysokie ROE. Wszystkie wartości przenikają się nawzajem. Jedno zależy od drugiego. Nigdy nie inwestujemy w spółkę spełniającą tylko jedno kryterium. Spółka musi spełniad wszystkie pięd.

2 Wysokie wolne przepływy operacyjne (WPO) Firma prowadzi działalnośd uzyskując przychód, czasem zysk. Zysk jest jednak wartością księgową i może byd bardzo swobodnie kształtowany w ramach przepisów o rachunkowości. Co z tego, że firma ma wysoki zysk księgowy, jeżeli nie ma żadnej gotówki ze sprzedaży swoich produktów? Jak opłaci rachunki? Dlatego zawsze zwracamy uwagę na gotówkę jaką firma systematycznie generuje ze swojej działalności (środki pieniężne z działalności operacyjnej zwane krócej przepływy operacyjne). Wygenerowaną gotówkę spółka może przeznaczyd na co tylko chce. Jest jednak jedna pozycja, która jest obowiązkowa. Jest nią wydatek na rzeczowe aktywa trwałe. Wszelkie aktywa, które posiada spółka zużywają się, więc firma musi konserwowad maszyny, aby poziom produkcji i jakośd wyrobów pozostały bez zmian. Gdy od przepływów operacyjnych odejmiemy obowiązkowe wydatki na rzeczowe aktywa trwałe zostaniemy z gotówką, którą spółka może rozdysponowad jak tylko chce. Tę gotówkę nazywamy wolne przepływy operacyjne WP. Firma może za nią m.in.: przejąd nowe biznesy, wejśd na nowe rynki, zatrzymad gotówkę w firmie lub wypłacid ją akcjonariuszom w postaci dywidendy. Gdy spółka systematycznie generuje ujemne wolne przepływy operacyjne jest to bardzo zły znak. My chcemy posiadad spółki, które systematycznie generują duże ilości WPO. Regularne dywidendy Gdy spółka regularnie wypłaca dywidendy oznacza to, że posiada nadmiar gotówki (prawdopodobnie generuje wysokie wolne przepływy operacyjne). Firma wchodzi na nowe rynki, zwiększa przychody, przejmuje spółki i jeszcze ma pieniądze na wypłatę dywidendy. Jest to fontanna tryskająca dolarami. Chcemy ją posiadad. Zysk księgowy da się sfałszowad, ale żywą gotówkę pojawiającą się na twoim koncie maklerskim- nie.

3 Stabilny bilans Nawet jeżeli spółka płaci dywidendy i generuje wysokie wolne przepływy operacyjne może byd w tarapatach przez nieodpowiedzialne zadłużenie się. Spółki, które nas interesują to spółki mające albo więcej pieniędzy niż długu albo generujące zdecydowanie więcej gotówki niż koszty obsługi tego zadłużenia. Stabilne i możliwie wysokie marże operacyjne Jeżeli spółka posiada przez dłuższy czas stabilne i dosyd wysokie marże operacyjne musi to oznaczad, że posiada jakąś specjalną cechę (przewagę konkurencyjną), która chroni ją przed konkurencją. Normalnie gospodarka działa tak, że w sektorze charakteryzującym się dobrymi marżami pojawia się wiele nowych graczy. Obniżają oni ceny swoich produktów, zabierają klientów, marże spadają. Dlatego jeżeli spółka przez lata ma stabilną marżę świadczy to o tym, że w jakiś wyjątkowy sposób zatrzymuje klientów u siebie. Wysoki zwrot na kapitale (ROE) Przy założeniu spółki akcyjnej akcjonariusze wpłacają do niej środki i w ten sposób powstaje kapitał zakładowy (wartośd księgowa). Im więcej spółka zarabia rocznie w stosunku do kapitału tym lepiej. ROE oznacza inaczej wysokośd oprocentowania twoich środków (twojego wkładu). Lepiej zarabiad 15% niż 5%. ROE jest mocno zależne od wielkości WPO, im wyższe WPO tym wyższe ROE. Inne cechy wspaniałych firm Przewaga konkurencyjna firma bez żadnej przewagi nad konkurencją nie jest warta naszych pieniędzy. Prędzej czy później jej marże się skurczą lub staną się negatywne. Firma straci klientów na rzecz lepszej konkurencji i zniknie ona z rynku. Nasza spółka musi posiadad jakąkolwiek przewagę konkurencyjną, aby zatrzymywad u siebie klientów. Może to byd: marka, reputacja, bardzo niskie koszty, jakośd produktów czy usług, know-how, patenty, pozycja monopolowa, jakośd obsługi klientów, różnorodnośd oferty etc.

4 Wspaniały zarząd jeżeli mamy do czynienia z niekompetentnym lub nieuczciwym zarządem to przez błędne decyzje lub korupcję spółka może w szybki sposób znaleźd się na granicy bankructwa. Lepiej wsiąśd do samochodu z dobrym kierowcą. Podróż będzie płynna i bezpieczna. Charakterystyka sektora sektor, gdzie jest dużo zainteresowania, klientów, pieniędzy i inwestycji jest najlepszym sektorem. Może to byś sektor rozwijający się (zdrowe jedzenie, aplikacje internetowe) lub dojrzały (alkohol). Byle nie był to sektor upadający jak np. płyty CD. Jeżeli inwestujesz w produkt, który jest wysoko uzależniający jak np. cukier (czekolada, cukierki), tytoo (papierosy), alkohol (piwo, whisky), nikotyna (kawa, coca cola) to możesz byd pewien, że będzie on istniał zawsze i masz bardzo duże prawdopodobieostwo na zarobienie pieniędzy. Pamiętaj, że w upadającym sektorze nawet wspaniały zarząd nic nie zmieni. Z kolei nudne, ale stabilne sektory to zyskowne sektory. Możliwości wzrostu niepotrzebny jest astronomiczny wzrost przychodów z roku na rok, ale chcemy aby nasza spółka na przestrzeni kilku lat zwiększyła trochę swoje obroty. Chociaż w tempie wzrostu gospodarczego kraju. Potrzeba, aby spółka się rozwijała. Wtedy będzie miała więcej zysków i gotówki, którą będzie mogła dzielid się z akcjonariuszami. Oczekujemy coraz wyższych dywidend. Może to byd poprzez ekspansję na nowe rynki, zwiększone wydatki na reklamę, udoskonalenie produktu lub poprzez demografię. Jeżeli wyż demograficzny wchodzi w okres wieku starczego to logiczne, że zwiększy się popyt na lekarstwa, a więc przychody spółek farmakologicznych wzrosną. Zrozumied biznes musisz wiedzied w jaki sposób twoja firma zarabia pieniądze. Wtedy będziesz mógł ocenid jej przewagę konkurencyjną, sens jej działalności, możliwości rozwoju czy ewentualne zagrożenia. Będziesz sypiał spokojnie. Inne - jak specyficzne czynniki ryzyka związane z działalnośd danej spółki czy zależnośd od jakiegoś odbiorcy.

5 Oczekiwana stopa zwrotu Aby oszacowad ile średnio i w przybliżeniu zarobimy na inwestycji patrzymy na: Zwrot na kapitale (ROE) jak pisaliśmy powyżej ROE określa w przybliżeniu ile będziemy zarabiad średnio-rocznie Stopę dywidendy, roczny wzrost dywidendy, skup akcji własnych jeżeli spółka z roku na rok będzie średnio zwiększad wartośd wypłacanych dywidend o 8 % to wartośd tej inwestycji powinna ciągle wzrastad (biznes generujący 200 złotych rocznie jest więcej warty niż biznes generujący 100zł) i to właśnie o 8% średniorocznie. Do tego dodajemy skup akcji własnych, który sprawia, że zyski firmy są dzielone na mniejszą ilośd akcji (dostajemy więcej). Jeżeli spółka skupia średniorocznie 2% wszystkich akcji w obiegu rocznie to właśnie o tyle powinna wzrastad wartośd naszej inwestycji. Dodajmy na koniec stopę dywidendy równą 4% i mamy łącznie: 8% (wzrost dywidendy) + 2% (skup akcji) + 4% (stopa dywidendy) = 14% średniorocznego zysku na inwestycji. Artykuły podstawowe, nie ekscytujące Czytając nasze analizy spółek zauważysz jedną wspólną cechę wszystkich produktów sprzedawanych przez te firmy- są to dobra podstawowe (często wysoce uzależniające), bez których życie człowieka wyglądałoby zupełnie inaczej: tłuszcze roślinne (margaryny, oleje), słodycze (czekolady, ciastka, żelki), napoje słodkie (oranżada), napoje alkoholowe (wino, wódka), artykuły wykooczenia wnętrz (karnisze, rolety, panele) itd. W biznesach tych nie ma nic ekscytującego. Nie jest to nowy Facebook czy Apple. Produkty te cieszą się nieustannym i trwałym popytem. Nie są uzależnione od tymczasowej mody czy innych trendów. Nie muszą byd wysoce innowacyjne i spełniad wysokich norm technologicznych jak smartfony. Produkty podstawowe były, są i będą; w bardzo zbliżonej formie. Czy wydaje Ci się, że za 20 lat ludzie nie będą smarowad kanapki margaryną albo nie będą chcieli napid się kieliszka wina do obiadu? Ten nieustanny i trwały popyt sprawia, że możemy byd pewni o wyniki spółek produkujących artykuły podstawowe.

6 Produkcja i sprzedaż artykułów podstawowych nie jest ekscytująca, ale to po prostu działa. Kolejną cechą, która łączy produkty naszych firm jest marka. Bardzo często firmy, które polecamy są największym graczem na rynku. Nic dziwnego skoro przez lata zbudowały sobie reputację i uznanie klientów. Konsument wybierający się na zakupy kupuje z reguły to co zna, to co lubi, to o czym słyszał. Dlatego tak kluczową rolę odgrywa marka. Łącząc te dwie cechy produktu: artykuł podstawowy oraz znaną markę otrzymujemy stabilny i nieustanny popyt, co zapewnia przyszłośd naszym firmom na lata. Myśl samodzielnie Jeżeli przedstawione w analizach fakty i dane nie przekonują Cię co do sensowności inwestycji to nie inwestuj w daną spółkę. Myśl za siebie. Posiadamy bardzo duże przekonanie co do jakości i sensu naszych inwestycji, każda z analizowanych spółek spełnia surowe kryteria doboru, jednak nie zawsze musisz się z nami zgadzad. Lepiej sypiad spokojnie i kupowad tylko to co nas przekonuje. Kupuj do W analizach podajemy maksymalne ceny do których możesz inwestowad w daną spółkę. Są to ceny z uwzględnieniem marginesu bezpieczeostwa. Wyliczamy na podstawie różnych danych (cash flow, dywidenda, wartośd księgowa, stopy procentowe) wartośd spółki. Gdy cena rynkowa jest poniżej tej wartości to polecamy taką spółkę. Pamiętaj, że skuteczna inwestycja to sztuka, a nie dokładna nauka ścisła. Jeżeli będziesz stosował jedną prostą zasadę inwestowania w spółki, których cena rynkowa jest nie wyższa niż 15xWPO na akcję to możesz byd pewny, że nigdy nie przepłacisz. Nie pład za spółki więcej niż podana w analizach cena maksymalna. Jeżeli jakaś spółka jest aktualnie notowana powyżej ceny maksymalnej to poczekaj. Rynek jest z natury zmienny i bardzo możliwe, że da ci szanse do wejścia w tę inwestycję.

7 Pamiętaj, że trzymanie gotówki na koncie w poszukiwaniu okazji to bardzo dobre zachowanie. Tak robią wyrafinowani inwestorzy. Jeżeli nie ma dziś żadnej spółki do kupna to czekaj. Traktuj czekającą gotówkę jako duże zyski do osiągnięcia w przyszłości. Wiele osób martwi się tym, że gotówka leży i nie pracuje. Nie ma sensu marnowad pieniędzy na średnie okazje. Aby kupid spółki po dobrych cenach, które zawsze się pojawiają raz na jakiś czas trzeba mied wolną gotówkę. Radzimy dywersyfikowad portfel. Kupuj kilka różnych pozycji. Jeżeli nie ma kilku spółek w cenach kupuj do - czekaj. W miarę możliwości i warunków rynkowych będziemy się starali rekomendowad nowe akcje. Jednak nie możesz od nas wymagad częstych rekomendacji. Dobre okazje nie zdarzają się codziennie. Może się zdarzyd, że długimi miesiącami nie polecimy żadnej nowej spółki. Rynkowe wahania cen Nie przejmuj się codziennymi wahaniami cen. Bądź gotowy na to, że rynek może przecenid twoją spółkę bardzo mocno w krótkim terminie. Pomimo, że jest już ona tania. Często powtarzamy, że nikt nie jest w stanie przewidzied krótkoterminowych (do kilku miesięcy/ lat) ruchów cenowych. Jeżeli jednak wiesz co kupujesz i ile jest to na prawdę warte to nie popsujesz sobie humoru przez codzienne notowania. Bądź cierpliwy. Rynek przez dłuższy czas może nie doszacowywad wspaniałego biznesu. W dłuższym terminie możesz byd pewien, że cena akcyjna odzwierciedli jego wartośd. Pamiętaj, że kupujesz akcje z perspektywą co najmniej kilkuletnią i liczysz na rozwój biznesu i na coraz wyższe dywidendy. Nie używaj zlecenia obronnego stop loss. Gdy coś wspaniałe i tanie stanie się jeszcze taosze to jaki jest sens sprzedaży? Powinieneś kupowad. Śledź natomiast rozwój biznesu i jego wyniki. Gdy zajdzie jakaś drastyczna zmiana biznesowa i zagrozi naszym pozycjom poinformujemy Cię o tym i ewentualnie wtedy wycofamy się z inwestycji.

8 Pracuj, oszczędzaj, inwestuj Możesz zainwestowad swoje oszczędności dziś i poczekad 10 lat. Nic nie dokupywad. Twoje wyniki będą bardzo dobre. Jednak dodatkowe kwoty jakie jesteś w stanie zaoszczędzid i zainwestowad niesamowicie zwiększą Twoje rezultaty inwestycyjne. Nawet dodatkowe 200 złotych miesięcznie będzie miało ogromny wpływ na przestrzeni lat. W miarę możliwości oszczędzaj i dokupuj tanie spółki. Faktem jest, że zdecydowana większośd milionerów to ciężko pracujący i inwestujący ludzie. Tak mówią statystyki. Mało kto zdobywa milion w łatwy sposób np. przez szybką spekulację na giełdzie. Jest to marzenie wielu. Jednak złudne. Bogactwo buduje się powoli. Pamiętaj abyś zawsze posiadał gotówkę (np. na lokacie) o równowartości co najmniej sześciokrotności Twojej miesięcznej pensji. Gotówkę do której możesz zawsze sięgnąd. Dzięki temu będziesz miał za co opłacid rachunki i przeżyd kilka miesięcy na wypadek utraty pracy czy innego nieszczęścia. Nie będziesz zmuszony do sprzedawania akcji. Reinwestycja dywidend Nie zapominaj dokupowad nowych akcji za otrzymywane dywidendy. Przy mniejszym kapitale wartości dywidend mogą byd małe. Może Ci nie starczyd na kupno całej nowej akcji albo prowizja maklerska będzie stanowiła zbyt dużą częśd zakupu. Poczekaj zatem aż otrzymasz dywidendy od kilku spółek i dokup jedną wybraną przez ciebie spółkę. Uwagi Raporty Inwestora Skazanego na Sukces mają też cel edukacyjny. Staramy się zamieścid ciekawe fakty, statystki, spostrzeżenia, wnioski. Chcemy abyś nauczył się inwestowad. Abyś myślał jak wyrafinowany inwestor. Abyś był świadomy. Otwórz się na wiedzę. Zachęcamy do lektury i dyskusji.

9 Pamiętaj, że nie możemy udzielad indywidualnych porad inwestycyjnych. Nie jesteśmy do tego upoważnieni. Chętnie odniesiemy się do wszystkich Twoich pytao i wątpliwości w ogólny sposób. Jednak nie możemy Ci mówid co masz robid. Każda sytuacja jest indywidualna i wymaga odpowiedniego podejścia. Jak zawsze oczekujemy Twojego feedbacku (pozytywnego czy negatywnego). Powiedz nam co myślisz. Chcemy nieustannie rozwijad nasz biznes dla Ciebie. Udanych inwestycji, Zespół Inedukacjo Uwagi prawne: Inedukacjo jest firmą wydawniczą i publikuje różne treści : artykuły, wskaźniki, analizy, wykresy, strategie, raporty i wszystkie inne informacje. Treści te są dostarczane tylko i wyłącznie w celach informacyjnych i edukacyjnych i nie powinny byd odbierane jako indywidualne porady inwestycyjne czy inne. Nasze analizy i rekomendacje są tworzone na podstawie raportów finansowych, aktualnych wydarzeo, rozmów, informacji prasowych i na podstawie naszej wiedzy i naszego doświadczenia. Nasze opracowania mogą zawierad błędy i nie powinieneś podejmowad swoich decyzji inwestycyjnych tylko na podstawie naszych informacji. To twoje pieniądze i twoja odpowiedzialnośd. Czytelnicy powinni byd świadomi, że handel akcjami i innego typu instrumentami finansowymi jest ryzykowny. Historyczne rezultaty nie dają pewności co do przyszłych rezultatów. Nie dajemy żadnej gwarancji, że klienci i czytelnicy osiągną lub mogą osiągnąd podane przez nas wyniki. Inwestowanie zawsze zawiera możliwośd strat finansowych. Nie ponosimy żadnej odpowiedzialności za twoje straty i zyski. Wszystkie analizy i rekomendacje oraz inne treści nie są przygotowywane w oparciu o indywidualne potrzeby i sytuację Klienta i nie stanowią doradztwa inwestycyjnego w rozumieniu Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Inedukacjo nie ponosi odpowiedzialności za szkody poniesione w wyniku decyzji podjętych na podstawie analiz i innych rekomendacji. Czytelnik ponosi wyłączną odpowiedzialnośd za własne decyzje inwestycyjne. Wszystkie opracowania są własnością intelektualną Inedukacjo i nie mogą byd udostępniane ani kopiowane bez pisemnej zgody Inedukacjo. Kontakt: inedukacjo@gmail.com