System emerytalny w Polsce informacje podstawowe. Przesłanki i cele reformy Podstawowe założenia Konstrukcja systemu 7 spotkanie, maj 2016 r.

Transkrypt

1 System emerytalny w Polsce informacje podstawowe Przesłanki i cele reformy Podstawowe założenia Konstrukcja systemu 7 spotkanie, maj 2016 r.

2 Emerytura to świadczenie pieniężne mające służyć jako zabezpieczenie bytu na starość dla osób, które ze względu na wiek nie posiadają już zdolności do pracy zarobkowej albo utraciły ją w znacznym stopniu oraz nie dysponują innymi źródłami dochodu gwarantującymi możliwość utrzymania się

3 Przesłanki reformy systemu ubezpieczeń emerytalnych Do 31 grudnia 1998 r. w Polsce obowiązywał zarządzany przez państwo system repartycyjny Podstawowe wady systemu: Systematyczny wzrost składki na ub. społeczne (z 25% w 1981 r. do 45% w 1998 r.) Brak zależności między wpłaconymi składkami a wypłaconymi świadczeniami Obniżająca się ściągalność składek, narastające zaległości, nagminne umarzanie zaległości wobec ZUS Rozbudowany system przywilejów branżowych i okolicznościowych Uzależnienie od koniunktury politycznej i nacisków społecznych Uzależnienie od zmian demograficznych Konieczność reformy uzasadniano: Groźbą katastrofy finansów ub. społecznych i finansów publicznych Wysokim udziałem budżetu państwa w finansowaniu świadczeń emrentowych Wysokim obciążeniem pracodawców kosztami pracy Niskim poziomem świadczeń

4 Przeciętne trwanie życia w wieku 0 lat w Polsce W 2014 r. w Polsce mężczyźni żyli przeciętnie 73,8 lat, a kobiety 81,6 lat. Źródło:

5

6 Źródło: GUS Źródło:

7 Nowy* system emerytalny, od przynależność uzależniona od wieku Osoby, które w chwili wejścia reformy przekroczyły 50 lat, pozostały w dotychczasowym systemie Osobom w wieku pośrednim lat pozostawiono możliwość wyboru między zmodyfikowanym starym systemem a nowym Ubezpieczeni w wieku do 30 lat (urodzeni po 31 grudnia 1968 r.) zostali objęci nowym systemem 31 grudnia 1948 r. 31 grudnia 1968 r. czas *prezentowane informacje dotyczą założeń reformy z 1998 r.

8 I filar (założenia z roku 1998) - Obowiązkowy, zarządzany przez ZUS - Działa na zasadzie repartycji - System zdefiniowanej składki a nie świadczenia - Wysokość świadczenia będzie zależała od zaewidencjonowanej wielkości opłaconej składki, od indywidualnego wkładu - Wiek emerytalny co najmniej 60 lat dla kobiet, 65 dla mężczyzn - Państwo będzie gwarantowało realną waloryzację zgromadzonych składek (waloryzacja typu mieszanego) - Ubezpieczonym, decydującym się na system dwufilarowy oblicza się kapitał początkowy - Państwo ze środków budżetowych gwarantuje uzyskanie minimalnej emerytury - Tanie funkcjonowanie I filaru w porównaniu do innych form ubezpieczenia - Wzorowany na rozwiązaniach Szwecji

9 Emerytura z FUS (I filar- założenia 98) dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. E = (ΣS + Kp) / n E - emerytura z I filaru ΣS - suma waloryzowanych składek na ub. emerytalne, zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego w ZUS Kp - zwaloryzowany kapitał początkowy (hipotetyczna emerytura dla ubezpieczonych, obliczana na ) n - średnie dalsze trwanie życia (w miesiącach) Emerytura z FUS zależy od: kwoty wpłaconych składek wskaźnika waloryzacji w poszczególnych latach wielkości zwaloryzowanego kapitału początkowego średniego dalszego trwania życia od wybranego momentu przejścia na emeryturę

10 II filar (założenia z roku 1998) - Obowiązkowy*, kapitałowy, - Przyszłe świadczenie jest uzależnione m.in. od wnoszonych składek - 7,3%* podstawy wymiaru, przekazywane jest przez ZUS do wybranego OFE - OFE zarządzane przez prywatną spółkę akcyjną Powszechne Towarzystwa Emerytalne - Wpłacone składki członków funduszy są inwestowane na rynku kapitałowym, w ściśle określony sposób - W 1998 r. zakładano, że wypłatę emerytur dożywotnich będą prowadziły powołane Zakłady Emerytalne, świadczenia wypłacane będą w jednej z czterech form - Bezpieczeństwo wkładów zapewnia system gwarancji - Wzorowany na rozwiązaniach krajów Ameryki Łacińskiej Chile, Meksyku, Argentyny

11 III filar (założenia 98) - Dobrowolny, kapitałowy - Podlega prawu prywatnemu - Obejmuje Pracownicze Programy Emerytalne (PPE) i Indywidualne Konta Emerytalne (IKE) - Do uczestnictwa zachęcają przywileje fiskalne - Wypłaty będą stanowiły fakultatywne źródło świadczenia emerytalnego - Podobne rozwiązania funkcjonują m.in. w USA i Wielkiej Brytanii

12 Źródło: System ubezpieczeń społecznych zagadnienia podstawowe, red T. Szumlicz, LexisNexis Kryteria wyodrębniania trzech filarów Zasada przystąpienia obowiązkowe dobrowolne Filar I Filar II* Filar III repartycyjne kapitałowe Zasada finansowania

13 Przesłanki kolejnych zmian w systemie emerytalnym

14 Dane wg stanu prawnego na początek 2011 r. Źródło: Zrównanie i podniesienie wieku emerytalnego, KPRM, luty 2012

15 W 2014 r. rzeczywisty średni wiek przejścia na emeryturę mężczyzn wyniósł 61 lat, a kobiet 59,8 lat. Źródło: Zabezpieczenie społeczne w Polsce ZUS, Warszawa 2015

16 Podstawa zmian Ustawa z 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw Dziennik Ustaw z dnia 6 czerwca 2012 r., poz. 637

17 Istota zmian Od 2013 r. wiek emerytalny jest podnoszony do 67 lat i zrównany dla kobiet i mężczyzn. Co cztery miesiące ma być podwyższany o jeden miesiąc. Oznacza to, że z każdym rokiem na emeryturę przechodzić będziemy o trzy miesiące później. Ustawa przewiduje też możliwość przejścia na wcześniejszą, częściową emeryturę. Prawo do takiego świadczenia miałyby kobiety 62-letnie, które mają co najmniej 35-letni staż ubezpieczeniowy (uwzględniający okresy składkowe i nieskładkowe) oraz mężczyźni, którzy ukończyli 65 lat z co najmniej 40-letnim stażem ubezpieczeniowym. Wysokość emerytury częściowej wynosi 50% kwoty emerytury ustalonej zgodnie z art. 26 i nie podlega podwyższeniu do kwoty najniższej emerytury.

18 Źródło: Zabezpieczenie społeczne w Polsce ZUS, Warszawa 2015 Wiek emerytalny w Polsce Powszechny wiek emerytalny wynosi: dla kobiet urodzonych do 31 grudnia 1952 r. 60 lat, dla mężczyzn urodzonych do 31 grudnia 1947 r. 65 lat. Od 1 stycznia 2013 r. wprowadzono podwyższanie oraz docelowo zrównanie powszechnego wieku emerytalnego: dla kobiet urodzonych od 1 stycznia 1953 r., dla mężczyzn urodzonych od 1 stycznia 1948 r. Wiek emerytalny wynoszący 67 lat obowiązuje kobiety urodzone po 30 września 1973 r. i mężczyzn urodzonych po 30 września 1953 r. Osiągnięcie powszechnego wieku emerytalnego nie jest obowiązkowym momentem zakończenia pracy zawodowej.

19 Źródło: Gazeta Wyborcza Wpływ zmian na poziom stopy zastąpienia - mężczyźni

20 Wpływ zmian na poziom stopy zastąpienia - kobiety

21 Źródło: Gazeta Prawna, 21 październik 2015 r.

22 Koszty społeczne reformy "Choć reformy te mogą czasem być niepopularne i bolesne, w tym czasie zdyscyplinowanych publicznych finansów oraz ograniczonego pola manewru w polityce fiskalnej i monetarnej reformy te mogą się także przyczynić do bardzo potrzebnego wzrostu gospodarczego w starzejących się państwach" Sekretarz generalny OECD Angel Gurria

23 Podstawowe informacje o II filarze oraz więcej o zmianach w systemie emerytalnym Organizacja i funkcjonowanie OFE Zasady członkowstwa w OFE Ocena wyników inwestycyjnych OFE Subkonto w ZUS

24 Otwarte Fundusze Emerytalne Przedmiotem działalności OFE jest gromadzenie środków pieniężnych i ich lokowanie z przeznaczeniem uzyskanego kapitału na wypłatę członkom funduszu po osiągnięciu przez nich wieku emerytalnego dożywotnich świadczeń emerytalnych Działają w oparciu o znowelizowaną ustawę o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych z r. Utworzenie OFE wymaga spełnienia określonych warunków (statut nadany przez PTE, umowa z depozytariuszem, zezwolenie od KNF, wpis do rejestru Funduszy)

25 Członkostwo w OFE (wg stanu z 1999 r.) BEZ MOŻLIWOŚCI WYBORU osoby, które w chwili wejścia reformy przekroczyły 50 lat DOBROWOLNE od roku Osobom w wieku pośrednim lat pozostawiono możliwość dokonania wyboru OFE OBOWIĄZKOWE dla ubezpieczonych w wieku do 30 lat (urodzeni po 31 grudnia 1968 r.) 31 grudnia 1948 r. 31 grudnia 1968 r. czas Można było być członkiem tylko jednego OFE (w danym czasie) Wyboru ubezpieczony powinien był dokonać w terminie do 7 dni od powstania pierwszego obowiązku ubezpieczenia jeśli nie ZUS przeprowadzał losowanie (ostatnie 31 I 2014 r.)

26 Członkowstwo w OFE od 1 lipca 2014 r. Osoby, które dopiero rozpoczynają swą aktywność zawodową, mogą (a nie jak do tej pory - muszą zawrzeć umowę z otwartym funduszem emerytalnym nie później niż w terminie 4 miesięcy, licząc od daty powstania obowiązku ubezpieczenia społecznego. Dotychczasowi członkowie OFE w okresie 1 kwietnia 2014 r. do 31 lipca 2014 r. mogli (składając stosowne oświadczenie): 1) zadeklarować, aby część jego składki była przekazywana do otwartego funduszu emerytalnego, którego jest członkiem, 2) zadeklarować, aby część jego składki była przekazywana do innego niż wybrał wcześniej otwartego funduszu emerytalnego, 3) nie podejmować żadnych działań, co jest jednoznaczne z rezygnacją z OFE- pełna składka na II filar począwszy od 1 lipca 2014 r. będzie trafiała do ZUS. Okienka transferowe 1IV-31VII IV-31VII 2016, kolejne okienka czasowe co 4 lata

27 OFE - kontynuacja Suma wpłaconych przez wszystkich członków składek stanowi aktywa OFE, którymi zarządza Powszechne Towarzystwo Emerytalne OFE posiada osobowość prawną Składki przekazywane do OFE oraz wypłaty transferowe przelicza się na jednostki rozrachunkowe

28 O co chodzi ze zmianami w OFE, rok 2011? Materiały filmowe

29 Wysokość składki emerytalnej odprowadzanej do I i II filaru Jak było? W okresie do I filaru (ZUS) Odpowiedni procent podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne przekazywany do ofe do II filaru na subkonto w ZUS razem do 30 kwietnia 2011 r. 12,22% 7,3% - 19,52% od 1 maja 2011 r. do 31 grudnia 2012 r. 12,22% 2,3% 5,0% 19,52% od 1 stycznia do 31 grudnia 2013 r. 12,22% 2,8% 4,5% 19,52% od 1 do 31 stycznia 2014 r. 12,22% 3,1% 4,2% 19,52% Jak było? od 1 lutego do 30 czerwca 2014 r. 12,22% 2,92% 4,38% 19,52% Jak jest? od 1 lipca 2014 r. dla osób, które zadeklarowały pozostanie w ofe dla osób, które nie zadeklarowały członkostwa w ofe 12,22% 2,92% 4,38% 19,52% 12,22% - 7,3% 19,52% Źródło:

30 Statystyki OFE do 2013 r. Źródło: Analizy Online, 14 lutego 2014 r.

31 Zmiany w aktywach OFE w II 2014 r. Wg danych firmy Analizy Online, wartość zgromadzonych w OFE środków na koniec grudnia 2014 r. wyniosła prawie 149,1 mld zł.

32

33 Opłaty Pobierane przez OFE od członków funduszu: Opłata od składki (opłata prowizyjna, dystrybucyjna) start w 1999 r. z poziomu 9% składki, obecnie max 1,75% składki Od maja 2011 r. zmiana OFE jest bezpłatna, niezależnie od długości stażu! Opłata pobierana z aktywów OFE: opłata za zarządzanie funduszem przez PTE, wynagrodzenie depozytariusza, koszty transakcji

34 Drugi filar funkcjonowanie Od 01 II 2014, składka 2,92% podstawy wymiaru Funkcje ZEM będzie pełnił ZUS PTE Źródło: System ubezpieczeń społecznych zagadnienia podstawowe, red T. Szumlicz, LexisNexis

35 Źródło: Rzeczpospolita ZESTAWIENIA ARCHIWALNE

36 Suwak bezpieczeństwa - transfer z OFE do ZUS środki osób, które wybrały OFE, przez 10 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego będą stopniowo przenoszone na fundusz emerytalny w Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

37 Zakłady emerytalne ZUS Wypłata świadczeń z OFE Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych Od emerytury z OFE jedynie dla kobiet Okresowa emerytura kapitałowa, dla członków OFE do ukończenia 65 r. życia Dożywotnia emerytura kapitałowa, dla członków OFE po ukończeniu 65 r. życia ukończenie 60 r. życia i kapitał w OFE=> 20*dodatek pielęgnacyjny ukończenie 65 r. życia i kwota hipotetycznej em. kapitałowej => niż 50% dodatku pielęgnacyjnego Od przepisy o funduszach dożywotnich emerytur kapitałowych

38 Formy oszczędzania w III filarze Pracownicze Programy Emerytalne Indywidualne Konta Emerytalne Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego Inne, indywidualne formy oszczędzania

39 Definicja IKE (ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego ) IKE wyodrębniony zapis w rejestrze uczestników funduszu inwestycyjnego, wyodrębniony rachunek papierów wartościowych lub inny rachunek, na którym zapisywane są instrumenty finansowe niebędące papierami wartościowymi oraz rachunek pieniężny służący do obsługi takich rachunków w podmiocie prowadzącym działalność maklerską, lub wyodrębniony rachunek w ubezpieczeniowym funduszu kapitałowym, wyodrębniony rachunek bankowy w banku, wyodrębniony rachunek IKE w dobrowolnym funduszu emerytalnym, prowadzone na zasadach określonych ustawą, a w zakresie w niej nieuregulowanym na zasadach określonych w przepisach właściwych dla tych rachunków i rejestrów;

40 Instytucje oferujące i formy IKE Banki Towarzystwa ubezpieczeniowe Domy Maklerskie Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych Dobrowolne fundusze emerytalne zarządzanie przez powszechne towarzystwa emerytalne IKE w formie lokaty bankowej, IKE w formie obligacji skarbowych, IKE w formie funduszy inwestycyjnych, IKE w formie ubezpieczenia z funduszem kapitałowym, IKE w formie dobrowolnego funduszu emerytalnego, IKE w formie rachunku maklerskiego (bezpośrednie inwestycje giełdowe)

41 Limit wpłat na IKE i zasady dostępu do środków Limit wpłat wynosi 300% przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia, W 2016 r. limit wynosi zł (3x4 055 zł) i dotyczy wielkości rocznej wpłaty na indywidualne konto emerytalne (IKE), uprawniającej do zwolnienia podatkowego Wypłata z IKE: po ukończeniu 60 lat lub emerytura + 55lat Zwrot: zawsze: kapitał+(zyski-19% podatku Belki )

42 Zasady korzystania z IKE Źródło:

43 Limit wpłat na IKE 3x przeciętne prognozowane wynagrodzenie w 2016 r. 3 x4 055 zł zł

44 Statystyki IKE Na dzień 31grudnia 2015 r. w Polsce istniało rachunków IKE. Firmy ubezpieczeniowe = 66,73% rachunków ( ) TFI = 23,93% ( ) Podmioty prowadzące działalność maklerską = 3% (25 220) Banki = 6% (52 371) Dobrowolne fundusze emerytalne zarządzane przez PTE = 0,3% (2 548) Źródło: e-gospodarka.pl

45 IKZE zmiany w ubezpieczeniach od 2012 r. Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) - to nowa dobrowolna forma oszczędzania na przyszłą emeryturę, która jest dostępna od stycznia 2012 r. W ramach IKZE przyszli emeryci mogą gromadzić dodatkowe oszczędności zapewniając sobie przy tym bieżącą ulgę podatkową. Wpłaty na IKZE mogą być odliczone od podstawy opodatkowania przez osoby osiągające dochód z różnych tytułów, w tym także z działalności gospodarczej.

46 Kto może oferować IKZE? IKZE (jedno dla jednego ubezpieczonego) mogą prowadzić: fundusze inwestycyjne podmioty prowadzące działalność maklerską zakłady ubezpieczeń banki dobrowolne fundusze emerytalne Dobrowolne fundusze emerytalne (DFE) to nowe podmioty rynku finansowego, które są tworzone i zarządzane przez Powszechne Towarzystwa Emerytalne (PTE). Według stanu na dzień roku: Łącznie IKZE (* Lista instytucji finansowych prowadzących IKZE Firmy ubezpieczeniowe rachunków TFI rachunków Podmioty prowadzące działalność maklerską rachunków Banki rachunków Dobrowolne fundusze emerytalne zarządzane przez PTE rachunków

47 Limit wpłat na IKZE Wpłaty dokonywane na IKZE w roku kalendarzowym nie mogą przekroczyć kwoty odpowiadającej 1,2-krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok (w roku 2016 maksymalna wpłata na IKZE wynosi zł)

48 Dostęp do środków zgromadzonych na IKZE Wypłata po osiągnięciu wieku emerytalnego 65 lat zarówno kobiety jak i mężczyźni oraz oszczędzanie na IKZE przez co najmniej 5 lat. (Jednorazowo lub w ratach: Okres wypłaty rat nie może być krótszy niż 10 lat lub jeśli osoba oszczędzała dłużej niż 5 lat ale krócej niż 10 lat - to przez okres gromadzenia wpłat). W każdym czasie można wystąpić o zwrot (całkowity) środków z IKZE (opłacając stosowny podatek od przychodu). Środki zgromadzone na IKE można było przenieść na IKZE tylko w roku 2012.

49 Korzyści z posiadania IKZE i statystyki IKZE zapewnia bieżącą ulgę podatkową. Wpłaty dokonane na IKZE oszczędzający może co roku odliczać od dochodu. Odliczeń dokonujemy w deklaracji PIT.

50 Najważniejsze różnice między IKE a IKZE Źródło: "III filar twojej emerytury. Przygotuj dobry plan na lepszą przyszłość" Maciej Rogala Limit wpłaty Podatek PIT przy wpłacie Zwrot pieniędzy Uzyskanie uprawnień do wypłaty Podatek PIT przy wypłacie Wypłata transferowa IKZE 1,2 przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia wpłaty odpisywane od podstawy opodatkowania - kwota podatku zwraca na podstawie zeznania podatkowego tylko w całości zgromadzonych oszczędności, wolny od podatku Belki, opodatkowany podatkiem PIT według skali podatkowej ukończony 65. rok życia w przypadku wypłaty jednorazowej - według skali podatkowej odprowadzany przez podatnika, przy wypłatach ratalnych - zaliczka na podatek według najniższej skali podatkowej opłacana przez podmiot zarządzający Z IKZE na IKZE: przy zmianie podmiotu zarządzającego lub z IKZE osoby zmarłej na IKZE osoby uposażonej (spadkobiercy); z IKE na IKZE: wyłącznie w 2012 r., w przypadku gdy nie planujemy wnosić nowych wpłat na konto emerytalne, a zamierzamy skorzystać z odpisu podatkowego IKE 300 proc. średniego wynagrodzenia wpłata wnoszona z wynagrodzenia po opodatkowaniu możliwy zwrot częściowy, opodatkowany podatkiem Belki ukończony 60. rok życia wolna od podatku z IKE na IKE: przy zmianie podmiotu zarządzającego lub z IKE osoby zmarłej na IKE osoby uposażonej (spadkobiercy); z PPE na IKE

51 Pracownicze Programy Emerytalne Podstawa ust. o pracowniczych programach emerytalnych z 22 sierpnia 1997 r., obecnie obowiązuje ust. z 20 kwietnia 2004 r. Stanowią porozumienie zawarte między pracownikami a pracodawcą, dotyczące gromadzenia środków na cele emerytalne Możliwość oszczędzania zależy od sponsora programu, którym jest pracodawca zakładający i prowadzący PPE Dobrowolne uczestnictwo Ograniczone możliwości dysponowania zgromadzonymi na rachunku uczestnika środkami

52 Składka w PPE Podstawowa ustalona jednolicie dla wszystkich uczestników, max 7% wynagrodzenia uczestnika finansowana przez PRACODAWCĘ (nie zwiększa podstawy składek na ub. społeczne, pracownik opłaca podatek) Dodatkowa deklarowana dobrowolnie i potrącana z wynagrodzenia uczestnika (max w trzykrotnej wysokości max wpłat na IKE)

53 Zwrot i wypłata środków z PPE Zwrot: W przypadku likwidacji PPE, gdy uczestnik nie wskaże rachunku do wypłaty transferowej Pomniejszone o: kwotę podatku dochodowego oraz 30% składek podstawowych wpłaconych do programu (do ZUS) Wypłata: Na wniosek uczestnika, po ukończeniu 60 lat Na wniosek uczestnika emerytura + 55 lat Po ukończeniu 70 lat (jeśli wcześniej nie złożono wniosku) Na wniosek osoby uprawnionej, w razie śmierci uczestnika Wypłata transferowa

54 Rejestr PPE powadzony przez KNF stan na dzień: 31 XII 2013 r. Liczba działających programów 1070 Liczba osób uczestniczących Wartość aktywów średnia wartość aktywów przypadająca na jednego członka PPE 375 tys. 9,4 mld zł 25,7 tys. zł Źródło: maja 2014

55 PODSUMOWANIE ZAJĘĆ Z UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

56 Zadania indywidualne komentarze Zad 1. podstawa prawna to art. 7 ustawy o systemie ub. społecznych, od I 2013 rozszerzono kategorię osób, które mają prawo do dobrowolnego objęcia ub. E i R, a ub. CH i W ich nie dotyczą Po wskazaniu E i R dobrowolnego, brak informacji o ub. CH i W Błędne komentarze dla ub. chorobowego, mylonego ze zdrowotnym ( zgłasza studenta UEK ) Brak wyjaśnienia o konieczności złożenia formularza w ZUS, jaki druk i do jakiego oddziału Brak odpowiedzi dotyczącej daty przystąpienia do ubezpieczenia (1 maja to dzień wolny od pracy) Brak informacji, że podstawą wymiaru składki jest zadeklarowana kwota nie niższa niż min. wynagrodzenie, Brak wzmianki o deklaracjach rozliczeniowych Brak informacji, że OFE od 2014 r nie jest obowiązkowe Pominięcie odpowiedzi, że składka do OFE 2,92% obliczana jest od podstawy wymiaru składek na ub E i R i przekazuje ją ZUS do OFE

57 Zad 2. Student (uczeń) a umowa o dzieło Art. 6 ust. 4 stanowi, że.. Osoba, która spełni łącznie 3 warunki: jest studentem (uczniem) pracuje na podstawie umowy zlecenia do ukończenia 26 roku życia Umowa o dzieło nie jest samoistnym tytułem do ubezpieczeń społecznych

58 Umowa zlecenie po licencjacie przed studiami magisterskimi Do kiedy jesteśmy studentem? do daty ukończenia studiów, tj. do daty: złożenia egzaminu dyplomowego, złożenia ostatniego wymaganego planem studiów egzaminu w przypadku kierunków lekarskiego, lekarsko-dentystycznego i weterynarii, zaliczenia ostatniej, przewidzianej w planie studiów praktyki w przypadku kierunku farmacja, skreślenia z listy studentów. Osoba, która ukończyła studia pierwszego stopnia, zachowuje prawa studenta do dnia 31 października roku, w którym ukończyła te studia. Nie jest to jednak tożsame z posiadaniem statusu studenta. Oznacza to, że w okresie pomiędzy ukończeniem studiów I stopnia a datą immatrykulacji na studia II stopnia albo 30 września, jeśli immatrykulacja następuje później niż 1 października, obowiązek ubezpieczeń z tytułu umowy zlecenia ustala się na zasadach ogólnych, tj. dla zleceniobiorcy E-O, R-O, CH-D, W-O Przy ustalaniu obowiązku ubezpieczeń społecznych zleceniobiorców będących studentami nie ma znaczenia obywatelstwo ani kraj odbywania studiów. Zatem każdy student (do ukończenia 26 lat) bez względu na obywatelstwo i kraj odbywania studiów spełnia warunki do zwolnienia z obowiązku ubezpieczeń społecznych w przypadku podjęcia pracy na podstawie wyżej wymienionych umów. Źródło: Poradnik ZUS

59 Zarys tematyki spotkań Co to są ubezpieczenia? wprowadzenie do ubezpieczeń: pojęcia, klasyfikacje ubezpieczeń Co wyróżnia ubezpieczenia społeczne? Kto i kiedy podlega ubezpieczeniom społecznym? czyli zakres podmiotowy i przedmiotowy Ile to kosztuje? Konstrukcja składki, sposoby jej obliczania A gdyby tak pracować na swoim? składka w działalności przedsiębiorcy istota, mechanizm obliczania Kto odpowiada za papierkowe formalności? podstawowe zadania płatnika składek Co dostanę w zamian? charakterystyka wybranych świadczeń z ubezpieczeń społecznych Z jakich źródeł może pochodzić moja przyszła emerytura? system emerytalny w Polsce, założenia reformy i jej zmiany

60 Organizacja spotkań 8 spotkań (częstotliwość co dwa tygodnie) Warunkiem przystąpienia do pisemnego zaliczenia ćwiczeń z tego przedmiotu jest udział w minimum 4 spotkaniach (najlepiej aktywny) przy >50% nieobecności na ćwiczeniach konieczność indywidualnego zaliczania zajęć na konsultacjach, Zwolnienia/ usprawiedliwienia akceptowane na konsultacjach, do 14 dni od nieobecności

61 Warunki zaliczenia punkty za indywidualne zadanie domowe max 3 pkt za wszystkie obecności - 3 pkt za 7 obecności (tj. przy 1 nieobecności nieusprawiedliwionej) 1 pkt pisemne zaliczenie 18 pkt SUMA 24 pkt, zaliczenie prawdopodobnie od 13 pkt Termin zaliczenia SUM GAP 15 czerwca 2016 r., godz., godz , sala 3 paw D

62 Pytania? DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ