KRYTERIA OCENIANIA Z JEZYKA POLSKIEGO DLA KLASY VI

Transkrypt

1 WYMAGANIA EDUKACYJNE KRYTERIA OCENIANIA Z JEZYKA POLSKIEGO DLA KLASY VI Po realizacji w trzyletnim cyklu nauczania programu To lubię, po VI klasie uczeń: - mówi w sposób wyrazisty artykulacyjnie, przejrzysty intencjonalnie, - mówi płynnie i precyzyjnie na temat codziennej rzeczywistości, swoich zainteresowań i lektur, - wygłasza z pamięci wiersze i fragmenty prozy, - płynnie czyta głośno ze zrozumieniem tekst werbalny, - słucha, słyszy i odpowiednio reaguje na to, co usłyszał, - pisze poprawnie pod względem ortograficznym wyrazy i konstrukcje językowe ze słownictwa czynnego, - rozpoznaje i wyraża relacje osobowe, czasowe, przestrzenne, - zadaje pytania, udziela odpowiedzi w związku z różnymi sytuacjami komunikacyjnymi, - rozpoznaje, wyraża różne intencje, bezpośrednio i pośrednio, werbalnie i pozawerbalnie, - inicjuje i rozwija różne dialogi, - konstruuje ustnie i na piśmie opowiadania, komunikaty, informacje, notatki, instrukcje, relacje, opinie, oceny, - redaguje list, kartkę pocztową, telegram, - w rozmowie daje dowód logicznego toku myślowego ( rozumowania, wnioskowania, uogólniania, - buduje wypowiedź z perspektywy świadka i uczestnika wydarzeń, - odróżnia fakty od opinii, - zajmuje stanowisko w rozmowie, - odróżnia specyfikę języka mówionego od pisanego, - odróżnia specyfikę tekstów kultury wypełniających według założeń programu podręczniki ( teksty werbalne, niewerbalne, mieszane), - zauważa kompozycyjną specyfikę różnych tekstów*, - zauważa stylistyczną specyfikę różnych tekstów*, - ogarnia całość i zauważa relację między detalami w przekazach obrazowych*,

2 - odróżnia ujęcia metaforyczne od dosłownych*, - odróżnia fikcyjne od niefikcyjnego*, - odróżnia realistyczne od fantastycznego*, - odróżnia fabularne od niefabularnego*, - odróżnia prozę od wiersza, - rozpoznaje teksty dramaturgiczne, - rozróżnia przekazy artystyczne od dokumentalnych, - rozpoznaje publicystykę - odróżnia literaturę piękną od innych form wypowiedzi* - odnajduje w tekście potrzebny do argumentacji fragment, - posługuje się argumentami z tekstu w budowaniu komentarza *, - wyróżnia i charakteryzuje elementy świata przedstawionego: narrator, fabuła, podmiot mówiący w wierszu, sytuacja liryczna, postać, zdarzenia, czas, przestrzeń, - wydobywa z ukształtowania świata przedstawionego ( tematy, motywy) sens naddany*, - rozpoznaje podstawowe części zdania i określa ich formy fleksyjne, - rozpoznaje części zdania i zauważa związki między nimi. Uwaga: Umiejętności, które mieszczą się na poziomie wymagań ponadpodstawowych oznaczone zostały *

3 Szczegółowe kryteria oceniania Ocena celująca: Uczeń twórczo oraz samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania. Proponuje rozwiązania oryginalne i wykraczające poza materiał programowy. Jego wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne oraz cechują się dojrzałością myślenia. Nie powiela cudzych poglądów, potrafi krytycznie ustosunkować się do językowej, literackiej i kulturalnej rzeczywistości. Bierze udział i osiąga sukcesy w konkursach szkolnych, międzyszkolnych. Podejmuje działalność literacką lub kulturalną w różnych formach (np. udział w akademiach, inscenizacje teatralne, współpraca ze szkolną gazetką, itd.), prezentuje wysoki poziom merytoryczny oraz artystyczny. Ocena BARDZO DOBRA: Uczeń opanował pełny zakres wiadomości i umiejętności określony programem nauczania dla klasy szóstej. Kształcenie literackie i językowe 1. Wypowiedzi ustne i pisemne ucznia są całkowicie poprawne pod względem stylistyczno-językowym, ortograficznym, merytorycznym i logicznym. 2. Potrafi samodzielnie wnioskować, myśleć logicznie. 3. Biegle posługuje się słownikami i encyklopedią. 4. Samodzielnie sporządza notatki z lekcji, selekcjonuje materiał rzeczowy. 5. Bezbłędnie pisze charakterystykę postaci, podejmuje próbę redagowania charakterystyki porównawczej i autocharakterystyki; określa motywację czynów bohaterów, ocenia ich postępowanie. 6. Opowiadania twórcze wzbogaca dialogami, elementami opisów, charakterystyki. 7. Ten sam tekst potrafi przedstawić w formie streszczenia, opisu, opowiadania. 8. W sposób świadczący o gruntownej znajomości utworu redaguje list do postaci literackiej. 9. Bezbłędnie pisze sprawozdanie ze spaceru, wycieczki, a w pracy poświęconej oglądanemu filmowi lub spektaklowi teatralnemu podejmuje próby recenzji. 10. Rozumie i poprawnie posługuje się terminami w zakresie wiedzy o epice, wierszu, nowych gatunkach literackich (ballada, odmiany powieści, dramat). 11. Dokonuje samodzielnej analizy i interpretacji wiersza, wyodrębnia tropy stylistyczne, odróżnia obrazowanie realistyczne od fantastycznego. 12. Pisze prace bezbłędnie pod względem ortograficznym i interpunkcyjnym.

4 Fleksja i składnia 1. Potrafi wyjaśnić, od czego zależą formy odmiany rzeczownika. 2. Wymienia rodzaje zaimków, omawia ich odmianę, funkcję w zdaniu, uzasadnia zastosowanie skróconych form zaimków rzeczownych. 3. Biegle stopniuje przymiotniki, nazywa rodzaj stopniowania, pisze poprawnie nie z przymiotnikami w stopniu wyższym i najwyższym. 4. Rozpoznaje różne typy liczebników, określa jego formy gramatyczne i funkcję w zdaniu, potrafi uzasadnić użycie danego liczebnika; odmienia trudniejsze liczebniki złożone. 5. Stosuje w zdaniu rzeczownik w różnych funkcjach składniowych (podmiotu, dopełnienia, przydawki). 6. Rozpoznaje zdanie z orzeczeniem imiennym, omawia jego budowę. 7. Omawia, podając przykłady, różne sposoby wyrażania orzeczenia oraz podmiotu, przydawki i dopełnienia. 8. Przeprowadza klasyfikację zdań złożonych współrzędnie, rysuje ich wykresy. Słowotwórstwo 1. Przeprowadza analizę słowotwórczą wyrazów pochodnych od wyrażeń przyimkowych i od czasowników. 2. Wskazuje przyrostek lub przedrostek jako formant w jednym wyrazie i jako składnik podstawy słowotwórczej w innym. 3. Podaje przykłady wyrażeń z obocznymi tematami słowotwórczymi. 4. Daje przykłady wyrazów utworzonych za pomocą różnych formantów. Ocena DOBRA: Uczeń opanował wiadomości i umiejętności przewidziane podstawą programową oraz wybrane elementy przewidziane programem nauczania w klasie szóstej. Kształcenie literackie i językowe 1. Czyta poprawnie, stosując zasady prawidłowej intonacji i akcentowania. 2. Jego wypowiedzi ustne i pisemne mogą zawierać jedynie nieliczne błędy językowe. 3. Podejmuje próby wypowiadania się w formach trudniejszych niż określone podstawą programową: opowiadanie twórcze z dialogiem, elementami opisu; list literacki, charakterystyka z pogłębioną oceną postaci, sprawozdanie ze spektaklu teatralnego, filmu. 4. Dobra znajomość tekstu pozwala mu na odtwórcze opowiadanie losów bohaterów, omówienie elementów świata przedstawionego.

5 5. Poprawnie pisze plan ramowy i szczegółowy. 6. Wskazuje poznane środki stylistyczne w wierszu. 7. Potrafi samodzielnie poprawić większość własnych błędów. Fleksja i składnia 1. Wymienia rodzaje zaimków. 2. Wyróżnia przysłówki wśród innych części mowy, wskazuje sposób ich utworzenia. 3. Poprawnie stopniuje przymiotniki, wie, czemu służy stopniowanie. 4. Podaje przykłady różnych typów liczebników, odmienia liczebnik złożony i nieokreślony. 5. Na konkretnych przykładach omawia sposób wyrażenia orzeczenia i podmiotu. 6. Wyróżnia w zdaniu związki wyrazów i nazywa je. 7. Układa przykłady czterech rodzajów zdań złożonych współrzędnie. Słowotwórstwo 1. Od podanego wyrazu podstawowego tworzy kilka wyrazów pochodnych będących różnymi częściami mowy. 2. Rozpoznaje wyraz pochodny, który może być podstawowym dla innego wyrazu. 3. Tworzy wyrazy pochodne od wyrażenia przyimkowego i od czasownika. 4. Wyjaśnia pisownię podanego wyrazu, odwołując się do wiadomości ze słowotwórstwa. Ocena DOSTATECZNA: Otrzymuje ją uczeń, który w zakresie umożliwiającym postępy w dalszym uczeniu się opanował wiedzę i umiejętności zawarte w podstawie programowej. Kształcenie literackie i językowe 1. W wypowiedziach ustnych i pisemnych na ogół przestrzega zasad poprawnościowych w zakresie budowy zdań, stosowania poznanego słownictwa i ortografii. 2. W miarę samodzielnie posługuje się następującymi formami wypowiedzi: opowiadanie, opowiadanie z dialogiem, streszczenie, opis, sprawozdanie, charakterystyka postaci, list, zaproszenie, telegram. 3. Jego technika głośnego i cichego czytania pozwala na zrozumienie tekstu. 4. Zna przewidziane programem gatunki literackie.

6 5. Umie wyróżnić podstawowe elementy świata przedstawionego. 6. Odróżnia podmiot liryczny od bohatera utworu. 7. Poprawia popełnione błędy językowe przy pomocy nauczyciela, gromadzi słownictwo na zadany temat. Fleksja i składnia 1. Wyróżnia w tekście czasowniki w formie osobowej i nieosobowej; określa formę fleksyjną czasowników. 2. Określa funkcję czasowników w zdaniu. 3. Odmienia podane rzeczowniki przez przypadki, oddziela temat od końcówki, wskazuje tematy oboczne; nazywa funkcje rzeczowników w zdaniu. 4. Rozpoznaje w zdaniu zaimki, przysłówki, przymiotniki i liczebniki; potrafi rozpoznać ich związek z wyrazem określanym. 5. Stopniuje przymiotniki. 6. Rozróżnia przyimki proste i złożone, wyrażenia przyimkowe. 7. Na łatwiejszych przykładach omawia sposób wyrażenia podmiotów. 8. Rozpoznaje zdanie bezpodmiotowe. 9. Nazywa w zdaniu części zdania (na prostszych przykładach). 10. Układa zdania złożone z podanych zdań pojedynczych. 11. Wśród zdań złożonych rozróżnia złożone podrzędnie i współrzędnie. Ocena DOPUSZCZAJĄCA: Wiedza i umiejętności ucznia pozwalają na samodzielne lub przy pomocy nauczyciela wykonanie zadań o niewielkim stopniu trudności. - Jego technika czytania pozwala na zrozumienie tekstu. - Względna poprawność językowa i rzeczowa wypowiedzi ustnych świadczy o zrozumieniu przez niego analizowanego zagadnienia. - W wypowiedziach pisemnych popełniane błędy językowe, stylistyczne, logiczne i ortograficzne nie przekreślają wartości prac i wysiłku, jaki włożył w ich napisanie. - Stopień opanowania przez niego wiadomości pozwala na wykonanie zadań, o niewielkim zakresie trudności, samodzielnie lub przy pomocy nauczyciela. - Przy pomocy nauczyciela rozpoznaje części mowy i określa ich funkcję w zdaniu (na prostych przykładach). - Odróżnia zdania pojedyncze od złożonych i próbuje określać ich rodzaj.

7 - Łączy wyrazy w zespoły składniowe. Słowotwórstwo 1. Zestawia pary wyrazów podstawowych i pochodnych. 2. Przeprowadza analizę słowotwórczą wyrazu o przejrzystej budowie wskazuje podstawę słowotwórczą i formant. 3. Nazywa typy formantów. 4. Tworzy wyrazy pochodne za pomocą podanych formantów. Ocena NIEDOSTATECZNA: otrzymuje ją uczeń, który: - nie opanował podstawowych wiadomości w zakresie fleksji i składni, słownictwa, frazeologii i redagowania wypowiedzi oraz elementarnych wiadomości z zakresu budowy i analizy utworu literackiego, przewidzianych podstawą programową; - nie opanował techniki głośnego i cichego czytania w stopniu zadowalającym; - jego wypowiedzi nie są poprawne pod względem językowym i rzeczowym; - w wypowiedziach pisemnych nie przestrzega reguł ortograficznych, językowych, stylistycznych, logicznych; - nawet z pomocą nauczyciela nie jest w stanie rozwiązać zagadnienia o elementarnym stopniu trudności. oddawanie prac pisemnych sprawdzianów: do dwóch tygodni po przeprowadzeniu; prac klasowych: do trzech tygodni po przeprowadzeniu; Każdą sprawdzoną pracę klasową uczeń otrzymuje do przeglądnięcia; zapoznaje rodziców z oceną oraz terminem poprawy; praca jest do wglądu dla rodziców w czasie dyżurów lub zebrań. Prace są składowane w teczce w sali 215 do sierpnia 2014r.