Właściwości ogólne i metody hodowli wirusów, odczyny serologiczne
|
|
- Anna Wojciechowska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Właściwości ogólne i metody hodowli wirusów, odczyny serologiczne Maciej Przybylski Katedra i zakład Mikrobiologii Lekarskiej WUM Definicja wirusa Organizm o budowie niekomórkowej, którego genom zbudowany jest z kwasu nukleinowego i który bezwzględnie musi namnażać się wewnątrz żywych komórek, wykorzystując ich metabolizm i aparat syntezy białek do syntezy komponentów, które składają się w strukturę zwaną wirionem, chroniącą kwas nukleinowy i umożliwiającą transport wirusa między komórkami 1
2 I. Systematyka wirusów Taksonomia wirusów (Rząd) -virales rodzina -viridae podrodzina virinae rodzaj virus»gatunek 9th Report of International Committee on Taxonomy of Viruses (2011) 2
3 Przykłady Wirus opryszczki typu 1 Rząd: Herpesvirales Rodzina: Herpesviridae Podrodzina: Alphaherpesvirinae Rodzaj: Simplexvirus Gatunek: Human Herpesvirus 1 (HHV-1) Syncytialny wirus oddechowy Rząd: Mononegavirales Rodzina: Paramyxoviridae Podrodzina: Paramyxovirinae Rodzaj: Pneumovirus Gatunek: Human Respiratory Syncytial Virus Klasyfikacja wirusów DNA 3
4 Klasyfikacja wirusów RNA Polarność wirusowej nici RNA 4
5 II. Właściwości ogólne wirusów Wielkość wirusów DNA 5
6 Wielkość wirusów RNA Budowa wirusów kwas nukleinowy kapsyd białka matrix i białka związane z kwasem nukleinowym (niektóre rodziny) osłonka (niektóre rodziny) białka powierzchniowe związane z osłonką (niektóre rodziny) 6
7 Symetria kapsydów wirusowych Spiralna (helikalna) Ikozaedralna (dwudziestościenna) 7
8 Replikacja wirusów w komórce adsorpcja wniknięcie odpłaszczenie synteza białek wczesnych powielenie genomu synteza białek późnych składanie i dojrzewanie wirionów potomnych uwolnienie dojrzałych wirionów Następstwa zakażenia komórki 8
9 III. Metody hodowli wirusów Izolacja i namnażanie wirusów kręgowców 2. Sposoby namnażania wirusów: w zwierzętach laboratoryjnych (próba biologiczna) w zarodkach ptaków w hodowlach komórkowych 9
10 Namnażanie wirusów w hodowlach komórkowych 1. Rodzaje hodowli stosowanych do namnażania wirusów: pierwotne półciągłe ciągłe 2. Źródła komórek używanych do hodowli komórkowych: tkanki embrionalne tkanki nowotworowe tkanki dojrzałe Namnażanie wirusów w hodowlach komórkowych Wygląd współczesnych butelek do hodowli komórkowych 10
11 Namnażanie wirusów: diagnostyka zakażenia badania naukowe produkcja antygenów monolayer - jednowarstwowa hodowla komórkowa Linia komórkowa Vero 11
12 Pożywki do hodowli komórkowych zawierają: - cukry - aminokwasy - witaminy - sole mineralne - związek buforujący (do ph 7,2-7,4) - wskaźnik barwny ph - antybiotyki - surowicę (najcześciej płodową cielęcą) w stężeniu 10-20% pożywka wzrostowa w stężeniu 2-5% pożywka utrzymująca Warunki hodowli: temperatura 37 O C stężenie CO 2 5% odpowiednia wilgotność 12
13 Efekty cytopatyczne (cytopathogenic effect CPE) wtręty wewnątrzkomórkowe (wewnątrzjądrowe, cytoplazmatyczne) wielojądrzaste komórki olbrzymie zmiana kształtu komórki zniszczenie komórki (liza) transformacja nowotworowa Przykładowe efekty cytopatyczne Adenowirus Wirus ECHO HSV-1 Wirus świnki 13
14 Zmiany niecytopatyczne 1. hemadsorpcja - np. ortomyksowirusy, paramyksowirusy 2. interferencja - np. wirus różyczki Hemadsorpcja w komórkach zakażonych wirusem parainfluenzy 14
15 IV. Patogeneza zakażeń wirusowych Patogeneza zakażenia wirusowego 15
16 Patogeneza zakażenia wirusowego wniknięcie wirusa (skóra, błony śluzowe) namnożenie wirusa we wrotach zakażenia zmiany miejscowe replikacja w węzłach chłonnych i RES wiremia zakażenie uogólnione zakażenie narządów śmierć Odporność komórkowa nieswoista i swoista Wszystkie elementy układu odpornościowego Formy zakażeń wirusowych ostre przewlekłe objawowe bezobjawowe poronne pierwotne powtórne miejscowe narządowe uogólnione latentne persystentne wynikające z reaktywacji w. latentnego 16
17 Odpowiedź immunologiczna w zakażeniu wirusowym odpowiedź komórkowa i humoralna odpowiedź nieswoista bariery, makrofagi, komórki NK, apoptoza, interferony, TNF wirusy = antygeny endogenne odpowiedź swoista MHC-I, limfocyty Tc, ADCC: niszczenie komórek zakażonych wirusem odpowiedź swoista MHC-II, limfocyty Th, limfocyty B, przeciwciała: IgA na błonach śluzowych, IgM, IgG neutralizacja wirionów we krwi i płynach ciała V. Diagnostyka wirusologiczna 17
18 Metody diagnostyki wirusologicznej Wykrywanie wirusa: zakaźnych cząstek wirusa białek wirusowych (antygenów) wirusowego kwasu nukleinowego Wykrywanie przeciwciał swoistych wobec wirusa wywołującego zakażenie Objawy wskazujące na etiologię wirusową zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu zapalenie wątroby zapalenie mięśnia sercowego, osierdzia, wsierdzia objawy porażenne gorączki krwotoczne przedłużające się stany gorączkowe biegunki niemowląt i dzieci poniżej 2 roku życia zespół nabytego upośledzenia odporności 18
19 Grupy osób, u których należy wykonywać diagnostyczne badania wirusologiczne u kobiet w ciąży (ryzyko uszkodzenia płodu) u noworodków (ryzyko zakażenia okołoporodowego lub wrodzonego) u biorców przeszczepów u chorych na AIDS u dawców krwi u dawców narządów do przeszczepów u osób z upośledzeniem odporności Pobieranie materiału do badań wirusologicznych do jałowych pojemników z zachowaniem zasad aseptyki wystarczająca do badania ilość materiału do każdego badania (nie materiału!) musi być dołączone skierowanie 19
20 Transport materiału do badań wirusologicznych SZYBKO optymalna temperatura = 4 C wymazy, popłuczyny - w odpowiednim płynie transportowym między odległymi placówkami - w odpowiednich zestawach transportowych do materiału nie wolno dodawaćżadnych związków chemicznych Izolacja wirusów w hodowlach komórkowych Materiałem pobranym od chorego zakaża się wrażliwe linie komórkowe Jeżeli w materiale klinicznym był wirus (aktywny!), wywoła on zmiany w komórkach hodowli = efekt cytopatyczny Efekt cytopatyczny może służyć do wstępnej identyfikacji wirusa Konieczna jest późniejsza dokładna identyfikacja 20
21 Efekty cytopatyczne (1) Efekty cytopatyczne (2) 21
22 Antygeny białka powierzchniowe białka kapsydu białka związane z RNA lub DNA białka tegumentu Antygen jest to cząsteczka rozpoznawana jako obca przez organizm immunokompetentny (czyli zdolny do prawidłowej odpowiedzi immunologicznej) Epitop jest to część antygenu rozpoznawana przez receptory komórek odpornościowych i przeciwciała (odpowiedzialna za jego immunogenność) Cechy charakterystyczne antygenów Immunogenność - zdolność do wywoływania odpowiedzi immunologicznej Swoistość - komórki odpornościowe uczulone (aktywowane) przez jeden typ antygenu reagują potem tylko na ten typ antygenu Własności immunogenne mają białka, węglowodany i wiele innych związków chemicznych 22
23 Wykrywanie antygenów wirusowych do wykrywania antygenów używa się swoistych wzorcowych przeciwciał najczęściej wykorzystuje się przeciwciała znakowane: fluoresceiną enzymem izotopem radioaktywnym zastosowanie znacznika umożliwia uwidocznienie wzorcowych przeciwciał związanych z wykrywanym wirusem Wykrywanie wirusowych kwasów nukleinowych opiera się na wykryciu wysoce swoistych sekwencji DNA lub RNA wirusów bezpośrednie wykrycie genu wirusowego (metody hybrydyzacji) namnożenie wirusowego KN obecnego w materiale klinicznym, następnie wykrycie (PCR) kombinacje powyższych metod 23
24 Przeciwciała Przeciwciałami (albo immunoglobulinami) nazywamy cząsteczki białkowe syntetyzowane po pobudzeniu antygenem, skierowane swoiście przeciwko temu antygenowi. Przeciwciała są wytwarzane przez komórki plazmatyczne (aktywowane limfocyty B). Swoista aktywacja limfocytów B 24
25 Budowa immunoglobuliny Klasy immunoglobulin organizm człowieka produkuje 5 klas przeciwciał: immunoglobuliny G (IgG) immunoglobuliny M (IgM) immunoglobuliny A (IgA) immunoglobuliny E (IgE) immunoglobuliny D (IgD) W odpowiedzi przeciwzakaźnej najważniejszą rolę odgrywają przeciwciała klas IgG, IgM i IgA 25
26 Swoista odpowiedź humoralna Metody serologiczne w badaniach wirusologicznych metody serologiczne (serum = surowica) opierają się na wykrywaniu przeciwciał swoistych wobec antygenów wirusów, które wywołały zakażenie metody te opierają się na swoistości reakcji antygen - przeciwciało 26
27 Metody serologiczne - wykrywanie przeciwciał szczególnie przydatne w diagnostyce chorób wirusowych, w których napotykamy trudności w izolacji lub wykryciu czynnika etiologicznego: AIDS WZW A-E różyczka odra wirusowe zapalenia mózgu mononukleoza zakaźna) metodami laboratoryjnymi przeciwciała wykrywa się najczęściej w surowicy lub płynie mózgowo-rdzeniowym (neuroinfekcje) Wykrywanie przeciwciał - zastosowanie badanie surowic parzystych określenie wzrostu miana swoistych przeciwciał wykrywanie przeciwciał w klasie IgM w surowicy - wykrywanie bieżącego zakażenia; w płynie mózgowo-rdzeniowym - potwierdzenie neuroinfekcji u noworodków - potwierdzenie zakażenia wrodzonego wykrywanie przeciwciał w klasie IgG potwierdzenie kontaktu z antygenem (po zakażeniu lub szczepieniu IgG utrzymują się w surowicy nawet przez wiele lat) metody jakościowe lub ilościowe 27
28 Badanie surowic parzystych Laboratoryjne metody wykrywania przeciwciał odczyny aglutynacji odczyny precypitacyjne odczyny hemaglutynacji test ELISA (enzymatyczny odczyn immunosorbcyjny) Immunobloting (Western-Blott) odczyn immunofluorescencji odczyn wiązania dopełniacza odczyn zahamowania hemaglutynacji 28
29 Western-Blott 29
30 Aglutynacja Reakcja zachodząca pomiędzy immunoglobulinami a antygenem w formie komórkowej (bakterie, drożdże, erytrocyty, leukocyty itp.). Polega ona na zlepianiu się komórek pod wpływem swoistych Ig i wypadaniu ich z roztworu w obecności elektrolitów. Precypitacja Reakcja zachodząca pomiędzy immunoglobulinami i rozpuszczalnym antygenem przejawiająca się powstawaniem strątów Zakażenie miejscowe Przykłady: opryszczka zwykła, zapalenie spojówek Diagnostyka: najczęściej na podstawie objawów klinicznych laboratoryjne wykrycie wirusów w zmianach miejscowych 30
31 Ostre zakażenie uogólnione Przykłady: odra, różyczka, ospa wietrzna i wiele innych Diagnostyka: objawy kliniczne wykrycie wirusa w zmianach miejscowych, wydzielinach, wydalinach, krwi wykrycie przeciwciał Zakażenie przewlekłe Przykłady: przewlekłe WZW, zakażenie HIV Diagnostyka: objawy kliniczne wykrycie wirusa we krwi monitorowanie poziomu wirusa we krwi (przewlekła wiremia) wykrycie wirusa w narządach wewnętrznych monitorowanie obecności i poziomu przeciwciał 31
32 III. Wybrane wirusy chorobotwórcze dla człowieka Wirusy ważne ze względu na groźne następstwa zakażenia wirusy wywołujące choroby zgłaszane i zwalczane z urzędu wirusy badane we krwi dawców wirusy stanowiące zagrożenie w przypadku zakażenia wrodzonego 32
33 Choroby wirusowe zgłaszane i zwalczane z urzędu (I) obowiązek zgłaszania, rejestracji i hospitalizacji: wirusowe zapalenia wątroby wszystkich typów biegunki wirusowe wieku dziecięcego wirusowe zapalenia mózgu i opon mózgowordzeniowych nagminne porażenie dziecięce (poliomyelitis) wirusowe gorączki krwotoczne i tropikalne zespół nabytego upośledzenia odporności (obowiązek rejestracji i leczenia) wścieklizna Choroby wirusowe podlegające obowiązkowi zgłaszania i rejestracji mononukleoza zakaźna różyczka świnka odra (+ szczepienia) grypa (obowiązek zgłaszania) 33
34 Wirusy badane we krwi dawców wirus zapalenia wątroby typu B wirus zapalenia wątroby typu C ludzki wirus upośledzenia odporności Wirusy groźne w przypadku zakażenia wrodzonego HIV WZW typu C WZW typu B wirus różyczki ludzkie herpeswirusy typu 1 i 2 (wirusy opryszczki typu 1 i 2) wirus cytomegalii także inne wirusy (wirus ospy wietrznej i półpaśca, wirusy Coxsackie) 34
Wirusy. Diagnostyka wirusologiczna
Wirusy Diagnostyka wirusologiczna Podstawowe metody diagnostyki wirusologicznej: Hodowla wirusów i ich identyfikacja: - efekt cytopatyczny (nieodwracalne zmiany cytopatogenne zakażonych komórek CPE; mikroskop
Bardziej szczegółowoDiagnostyka wirusologiczna w praktyce klinicznej
Diagnostyka wirusologiczna w praktyce klinicznej Ponad 60% zakażeń w praktyce klinicznej jest wywołana przez wirusy. Rodzaj i jakość materiału diagnostycznego (transport!) oraz interpretacja wyników badań
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 3. Wirusy chorobotwórcze dla człowieka Podstawowe metody stosowane w wirusologii Metody serologiczne w diagnostyce mikrobiologicznej
WYDZIAŁ NAUKI O ZDROWIU 27.02.2014 Oddział Ratownictwa Medycznego ĆWICZENIE 3 Wirusy chorobotwórcze dla człowieka Podstawowe metody stosowane w wirusologii Metody serologiczne w diagnostyce mikrobiologicznej
Bardziej szczegółowoPodstawy mikrobiologii. Wirusy bezkomórkowe formy materii oŝywionej
Podstawy mikrobiologii Wykład 3 Wirusy bezkomórkowe formy materii oŝywionej Budowa wirusów Wirusy nie mają budowy komórkowej, zatem pod względem biologicznym nie są organizmami Ŝywymi! Są to twory nukleinowo
Bardziej szczegółowoDiagnostyka zakażeń EBV
Diagnostyka zakażeń EBV Jakie wyróżniamy główne konsekwencje kliniczne zakażenia EBV: 1) Mononukleoza zakaźna 2) Chłoniak Burkitta 3) Potransplantacyjny zespół limfoproliferacyjny Jakie są charakterystyczne
Bardziej szczegółowoHarmonogram zajęć z Mikrobiologii z parazytologią i Immunologii dla studentów II roku kierunku lekarskiego WL 2018/2019 GRUPA 5
Harmonogram zajęć z Mikrobiologii z parazytologią i Immunologii dla studentów II roku kierunku lekarskiego WL 2018/2019 GRUPA 5 GRUPY ĆWICZENIOWE 51, 52 : 8.00-10.30 Wtorek: 17.00-19.30 Data Godzina Rodzaj
Bardziej szczegółowoPoradnia Immunologiczna
Poradnia Immunologiczna Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli Lublin, 2011 Szanowni Państwo, Uprzejmie informujemy, że w Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli funkcjonuje
Bardziej szczegółowoBUDOWA, REPLIKACJA, SYSTEMATYKA WIRUSÓW METODY HODOWLI WIRUSÓW. Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej Anna Majewska Warszawa, 2014
BUDOWA, REPLIKACJA, SYSTEMATYKA WIRUSÓW METODY HODOWLI WIRUSÓW Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej Anna Majewska Warszawa, 2014 OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA WIRUSÓW Małe rozmiary (20 nm-300 średnicy) Brak
Bardziej szczegółowoWirus zapalenia wątroby typu B
Wirus zapalenia wątroby typu B Kliniczne następstwa zakażenia odsetek procentowy wyzdrowienie przewlekłe zakażenie Noworodki: 10% 90% Dzieci 1 5 lat: 70% 30% Dzieci starsze oraz 90% 5% - 10% Dorośli Choroby
Bardziej szczegółowoPODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz. III): Aktywacja i funkcje efektorowe limfocytów B
PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz. III): Aktywacja i funkcje efektorowe limfocytów B Nadzieja Drela ndrela@biol.uw.edu.pl Konspekt wykładu Rozpoznanie antygenu
Bardziej szczegółowoLp. tydzień wykłady seminaria ćwiczenia
Lp. tydzień wykłady seminaria ćwiczenia 21.02. Wprowadzeniedozag adnieńzwiązanychzi mmunologią, krótka historiaimmunologii, rozwójukładuimmun ologicznego. 19.02. 20.02. Wprowadzenie do zagadnień z immunologii.
Bardziej szczegółowoSerologiczne i molekularne metody stosowane w diagnostyce chorób zakażnych
Serologiczne i molekularne metody stosowane w diagnostyce chorób zakażnych Dorota Wultańska Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej Warszawski Uniwersytet Medyczny Antygen Antygenami nazywamy złożone
Bardziej szczegółowoSerologiczne i molekularne metody stosowane w diagnostyce chorób zakażnych
Serologiczne i molekularne metody stosowane w diagnostyce chorób zakażnych Dorota Wultańska Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej Warszawski Uniwersytet Medyczny Antygen Antygenami nazywamy złożone
Bardziej szczegółowoZadanie 2. (2 pkt) Na schemacie przedstawiono namnażanie się retrowirusa HIV wewnątrz limfocytu T (pomocniczego) we krwi człowieka.
Zadanie 1. (3 pkt) W aptekach dostępne są bez recepty różnego rodzaju preparaty lecznicze podnoszące odporność, zwane immunostymulatorami. Przeważnie zawierają substancje pochodzenia roślinnego, np. z
Bardziej szczegółowoZawartość. Wstęp 1. Historia wirusologii. 2. Klasyfikacja wirusów
Zawartość 139585 Wstęp 1. Historia wirusologii 2. Klasyfikacja wirusów 3. Struktura cząstek wirusowych 3.1. Metody określania struktury cząstek wirusowych 3.2. Budowa cząstek wirusowych o strukturze helikalnej
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 22 lipca 2016 r. Poz. 1081
Warszawa, dnia 22 lipca 2016 r. Poz. 1081 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 18 lipca 2016 r. w sprawie zgłaszania zakażeń i chorób zakaźnych oraz biologicznych czynników chorobotwórczych na obszarze
Bardziej szczegółowoWYKAZ METODYK BADAWCZYCH STOSOWANYCH DO BADAŃ MATERIAŁU BIOLOGICZNEGO WYKONYWANYCH W ODDZIALE LABORATORYJNYM MIKROBIOLOGII KLINICZNEJ
Strona/ stron 1/6 WYKAZ METODYK BADAWCZYCH STOSOWANYCH DO BADAŃ MATERIAŁU BIOLOGICZNEGO WYKONYWANYCH W ODDZIALE LABORATORYJNYM MIKROBIOLOGII KLINICZNEJ Symbol oznacza metody akredytowane, zawarte w Zakresie
Bardziej szczegółowoWYKAZ METODYK BADAWCZYCH STOSOWANYCH DO BADAŃ MATERIAŁU BIOLOGICZNEGO WYKONYWANYCH W ODDZIALE LABORATORYJNYM MIKROBIOLOGII KLINICZNEJ
Strona/ stron 1/8 WYKAZ METODYK BADAWCZYCH STOSOWANYCH DO BADAŃ MATERIAŁU BIOLOGICZNEGO WYKONYWANYCH W ODDZIALE LABORATORYJNYM MIKROBIOLOGII KLINICZNEJ Symbol oznacza metody akredytowane, zawarte w Zakresie
Bardziej szczegółowo21.04.2016 r., OZiPZ PSSE Opole Lubelskie
24-30 kwietnia 2016 r. ph DOMKNIJMY LUKĘ W SZCZEPIENIACH! Główny cel inicjatywy: zwiększenie liczby osób zaszczepionych poprzez podniesienie wiedzy i świadomości społeczeństwa na temat znaczenia szczepień
Bardziej szczegółowoSzczepienia ochronne. Dr hab. med. Agnieszka Szypowska Dr med. Anna Taczanowska Lek. Katarzyna Piechowiak
Szczepienia ochronne Dr hab. med. Agnieszka Szypowska Dr med. Anna Taczanowska Lek. Katarzyna Piechowiak Klinika Pediatrii Warszawski Uniwersytet Medyczny Szczepienie (profilaktyka czynna) Podanie całego
Bardziej szczegółowoWYKAZ METODYK BADAWCZYCH STOSOWANYCH DO BADAŃ MATERIAŁU BIOLOGICZNEGO WYKONYWANYCH W ODDZIALE LABORATORYJNYM MIKROBIOLOGII KLINICZNEJ
Strona/ stron 1/7 WYKAZ METODYK BADAWCZYCH STOSOWANYCH DO BADAŃ MATERIAŁU BIOLOGICZNEGO WYKONYWANYCH W ODDZIALE LABORATORYJNYM MIKROBIOLOGII KLINICZNEJ Symbol oznacza metody akredytowane, zawarte w Zakresie
Bardziej szczegółowoWirusy oddechowe jako czynniki etiologiczne zakażeń szpitalnych
Wirusy oddechowe jako czynniki etiologiczne zakażeń szpitalnych LEK MED. JOLANTA KLUZ-ZAWADZKA WIRUSY ODDECHOWE : Określenie kliniczne, związane z umiejscowieniem objawów zakażenia i drogą jego szerzenia
Bardziej szczegółowoCzęść praktyczna: Metody pozyskiwania komórek do badań laboratoryjnych cz. I
Ćwiczenie 1 Część teoretyczna: Budowa i funkcje układu odpornościowego 1. Układ odpornościowy - główne funkcje, typy odpowiedzi immunologicznej, etapy odpowiedzi odpornościowej. 2. Komórki układu immunologicznego.
Bardziej szczegółowoZakład Chorób Ryb. PIWet. Zastosowanie molekularnych metod do diagnostyki wirusowych chorób ryb, wirusa krwotocznej posocznicy
PIWet Zakład Chorób Ryb Zastosowanie molekularnych metod do diagnostyki wirusowych chorób ryb, wirusa krwotocznej posocznicy łososiowatych o (VHS), wirusa zakaźnej a martwicy układu krwiotwórczego (IHN)
Bardziej szczegółowoZagadnienia egzaminacyjne z przedmiotu Mikrobiologia kosmetologiczna dla studentów II roku kierunku Kosmetologia
Zagadnienia egzaminacyjne z przedmiotu Mikrobiologia kosmetologiczna dla studentów II roku kierunku Kosmetologia I. Zagadnienia omawiane na wykładach. Uzupełnieniem zagadnień omawianych na wykładach są
Bardziej szczegółowoNA ZAKAŻENIE HBV i HCV
NA ZAKAŻENIE HBV i HCV Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Gdańsku 18.04.2016r. Aneta Bardoń-Błaszkowska HBV - Hepatitis B Virus Simplified diagram of the structure of hepatitis B virus, Autor
Bardziej szczegółowoHarmonogram zajęć z Mikrobiologii z parazytologią i Immunologii. dla studentów II roku kierunku lekarskiego Wydziału Lekarskiego 2016/2017
Harmonogram zajęć z Mikrobiologii z parazytologią i Immunologii dla studentów II roku kierunku lekarskiego Wydziału Lekarskiego 2016/2017 przedmiot realizowany przez Katedrę Mikrobiologii i Katedrę Immunologii
Bardziej szczegółowoImmunologia komórkowa
Immunologia komórkowa ocena immunofenotypu komórek Mariusz Kaczmarek Immunofenotyp Definicja I Charakterystyczny zbiór antygenów stanowiących elementy różnych struktur komórki, związany z jej różnicowaniem,
Bardziej szczegółowoWyklady IIIL 2016/ :00-16:30 środa Wprowadzenie do immunologii Prof. dr hab. med. ML Kowalski
III rok Wydział Lekarski Immunologia ogólna z podstawami immunologii klinicznej i alergologii rok akademicki 2016/17 PROGRAM WYKŁADÓW Nr data godzina dzień tygodnia Wyklady IIIL 2016/2017 tytuł Wykladowca
Bardziej szczegółowoDziecko przebyło infekcję kiedy szczepić? Dr n. med. Ewa Duszczyk
Dziecko przebyło infekcję kiedy szczepić? Dr n. med. Ewa Duszczyk Częste pytania rodziców Dziecko miało kontakt z chorobą zakaźną czy szczepić, czy czekać? Dziecko przebyło infekcję, kiedy i czy szczepić?
Bardziej szczegółowodr Agnieszka Pawełczyk Zakład Immunopatologii Chorób Zakaźnych i Pasożytniczych WUM 2016/2017
dr Agnieszka Pawełczyk Zakład Immunopatologii Chorób Zakaźnych i Pasożytniczych WUM 2016/2017 Sposób pobudzenia układu immunologicznego Pochodzenie Udział limfocytów Th w pobudzeniu odpowiedzi odpornościowej
Bardziej szczegółowoMikrobiologia - Wirusologia
5650 Wirus cytomegalii - przeciwciała Mikrobiologia - Wirusologia 3 próbki płynnego ludzkiego osocza (>0,7 ml). Przeciwciała przeciwko CMV całkowite, klasy: IgG, IgM, IgG awidność i komentarz 5635 Wirus
Bardziej szczegółowoMikrobiologia - Wirusologia
Mikrobiologia - Wirusologia 5650 Wirus cytomegalii - przeciwciała (EQA 3 -sprawdzian zintegrowany) 3 próbki płynnego ludzkiego osocza (0,5 ml). Przeciwciała przeciwko CMV całkowite, klasy: IgG, IgM, IgG
Bardziej szczegółowoHIV A UKŁAD ODPORNOŚCIOWY CZ. II
HIV A UKŁAD ODPORNOŚCIOWY CZ. II Sposoby zakażenia Wirus HIV występuje głównie we krwi i nasieniu chorego mężczyzny lub wydzielinie pochwy chorej kobiety. Aby doszło do zainfekowania następnej choroby
Bardziej szczegółowoAIDS AIDS jest nabytym zespołem upośledzenia odporności, którego skrót (AIDS) wywodzi się od pierwszych liter nazwy angielskiej: (A)cquired (I)mmune
AIDS AIDS jest nabytym zespołem upośledzenia odporności, którego skrót (AIDS) wywodzi się od pierwszych liter nazwy angielskiej: (A)cquired (I)mmune (D)eficiency (S)yndrome. Przyczyny zakażenia AIDS Czynnikiem
Bardziej szczegółowoI Wydział Lekarski 19.12.2012 09.01.2013 II Wydział Lekarski 11.01.2013 WIRUSY RNA
I Wydział Lekarski 19.12.2012 09.01.2013 II Wydział Lekarski 11.01.2013 WIRUSY RNA Prelekcja 1. Charakterystyka i znaczenie kliniczne pikornawirusów 2. Wirus kleszczowego zapalenia mózgu (KZM), epidemiologia,
Bardziej szczegółowow sprawie zgłoszeń podejrzenia lub rozpoznania zakażenia, choroby zakaźnej lub zgonu z powodu zakażenia lub choroby zakaźnej;
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 10 lipca 2013 r. w sprawie zgłoszeń podejrzenia lub rozpoznania zakażenia, choroby zakaźnej lub zgonu z powodu zakażenia lub choroby zakaźnej Na podstawie art.
Bardziej szczegółowoMikrobiologia - Wirusologia
5650 Wirus cytomegalii - przeciwciała Mikrobiologia - Wirusologia 3 próbki płynnego ludzkiego osocza (>0,7 ml). Przeciwciała przeciwko CMV całkowite, klasy: IgG, IgM, IgG awidność i komentarz 5635 Wirus
Bardziej szczegółowoW okresie jesiennym zaczynamy u siebie zauważać tak zwany spadek formy. Łatwiej i szybciej łapiemy katar, który przeradza się w przeziębienie, a
W okresie jesiennym zaczynamy u siebie zauważać tak zwany spadek formy. Łatwiej i szybciej łapiemy katar, który przeradza się w przeziębienie, a niekiedy grypę czy nawet poważniejsze choroby, typu zapalenie
Bardziej szczegółowoCo to jest HIV i AIDS
HIV AIDS Co to jest HIV i AIDS Ludzki wirus upośledzenia odporności HIV (ang.: Human Immunodeficiency Virus) jest wirusem, który atakuje, osłabia i niszczy system odpornościowy organizmu, czego rezultatem
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO GAMMA anty-hbs 200 Roztwór do wtrzykiwań Immunoglobulinum humanum hepatitidis B Immunoglobulina ludzka przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby
Bardziej szczegółowoHistoria i przyszłość szczepień
IV Europejski Tydzień Szczepień 20-26 kwietnia 2009 Historia i przyszłość szczepień Prof. dr hab. Andrzej Zieliński Zakład Epidemiologii Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego Błonica Zapadalność i umieralność
Bardziej szczegółowoCENNIK DIAGNOSTYKA NIEPŁODNOŚCI MĘSKIEJ
CENNIK DIAGNOSTYKA NIEPŁODNOŚCI MĘSKIEJ AZOOSPERMIA badanie wykrywa delecje w regionie długiego ramienia chromosomu Y w fragmencie zwanym AZF, będące często przyczyną azoospermii lub oligospermii o podłożu
Bardziej szczegółowoZawartość. Epidemiologia / Etiologia i patogeneza / Objawy kliniczne / Zmiany anatomopatologiczne / Rozpoznanie / Postępowanie / Piśmiennictwo
141501 Zawartość Wstęp Choroby zakaźne owiec i kóz podlegające obowiązkowi zwalczania oraz rejestracji wg ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz.U. z dnia 20 kwietnia
Bardziej szczegółowoWysypka i objawy wielonarządowe
Wysypka i objawy wielonarządowe Sytuacja kliniczna 2 Jak oceniasz postępowanie lekarza? A) Bez badań dodatkowych nie zdecydowałbym się na leczenie B) Badanie algorytmem Centora uzasadniało takie postępowanie
Bardziej szczegółowoBiałka układu immunologicznego. Układ immunologiczny
Białka układu immunologicznego Układ immunologiczny 1 Białka nadrodziny immunoglobulin Białka MHC 2 Białka MHC typu I Łańcuch ciężki (alfa) 45 kda Łańcuch lekki (beta 2 ) 12 kda Występują na powierzchni
Bardziej szczegółowoTesty dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci.
Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci. dr n. med. Agnieszka Ołdakowska Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego Warszawski Uniwersytet Medyczny Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
Bardziej szczegółowoPrzygotowała Katarzyna Borowiak Nauczyciel biologii W II LO w Lesznie
Przygotowała Katarzyna Borowiak Nauczyciel biologii W II LO w Lesznie Ludzki wirus upośledzenia odporności - HIV (ang.: Human Immunodeficiency Virus) jest wirusem, który atakuje, osłabia i niszczy system
Bardziej szczegółowoNazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI
Załącznik nr 12 do zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI ICD 10 D80 w tym D80.0, D80.1, D80.3, D80.4,
Bardziej szczegółowoRodzaje autoprzeciwciał, sposoby ich wykrywania, znaczenie w ustaleniu diagnozy i monitorowaniu. Objawy związane z mechanizmami uszkodzenia.
Zakres zagadnień do poszczególnych tematów zajęć I Choroby układowe tkanki łącznej 1. Toczeń rumieniowaty układowy 2. Reumatoidalne zapalenie stawów 3. Twardzina układowa 4. Zapalenie wielomięśniowe/zapalenie
Bardziej szczegółowoL.p. Nazwa badania. Czas oczekiwania na wynik. Pobranie materiału do badania BADANIA MIKROBIOLOGICZNE - POSIEWY
Krakowski Szpital Specjalistyczny im. Jana Pawła II Ośrodek Nowoczesnej Diagnostyki Laboratoryjnej Pracownia Mikrobiologii ul. Prądnicka 80, 31-202 Kraków Tel. 12 614 24 85, 614 24 08 Załącznik 1 LISTA
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 22 kwietnia 2005 r.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki
Bardziej szczegółowoWIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV
WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV Wątroba to największy i bardzo ważny narząd! Produkuje najważniejsze białka Produkuje żółć - bardzo istotny czynnik w procesie trawienia
Bardziej szczegółowoCo robię, aby nie zachorować na AIDS? Mateusz Hurko kl. III AG
Co robię, aby nie zachorować na AIDS? Mateusz Hurko kl. III AG -Czym jest HIV? -HIV jest wirusem. Jego nazwa pochodzi od: H human I immunodeficiency ludzki upośledzenia odporności V virus wirus -To czym
Bardziej szczegółowoWojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Poznaniu
Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Poznaniu PROGRAM WHO ELIMINACJI ODRY/RÓŻYCZKI Program eliminacji odry i różyczki został uchwalony przez Światowe Zgromadzenie Zdrowia 28 maja 2003 roku. Realizacja
Bardziej szczegółowoSposób przygotowania pacjenta, zasady pobierania materiału do badania, trwałość próby oraz sposób jej przechowywania, warunki transportu
L.p. Rodzaj badania Sposób przygotowania pacjenta do badania Zasada pobrania materiału do badania Trwałość próby oraz sposób przechowywania Zadanie 1 1 2 3 4 Antygen Chlamydia trachomatis (pobranie wymazu
Bardziej szczegółowoOferujemy dwa rodzaje szczepionek przeciwko pneumokokom: 1. Przeznaczoną dla dzieci od 2 roku życia i dorosłych.
1. Pneumokoki Zakażenia pneumokokowe to infekcje wywołane przez bakterię Streptococcus pneumoniane, potocznie nazywane pneumokokami. Najczęstszymi inwazyjnymi chorobami spowodowanymi pneumokokami są: pneumokokowe
Bardziej szczegółowoPrzygotowała Katarzyna Borowiak nauczycielka biologii w II LO w Lesznie
Przygotowała Katarzyna Borowiak nauczycielka biologii w II LO w Lesznie Ludzki wirus upośledzenia odporności - HIV (ang.: Human Immunodeficiency Virus) jest wirusem, który atakuje, osłabia i niszczy system
Bardziej szczegółowoHEALTH PROJECT MANAGEMENT INFEKCJA WIRUSOWA CZY BAKTERYJNA JAK ODRÓŻNIĆ I LECZYĆ. Rzecznik Prasowy KLRwP
HEALTH PROJECT MANAGEMENT WIRUSOLOGIA 2019 INFEKCJA WIRUSOWA CZY BAKTERYJNA JAK ODRÓŻNIĆ I LECZYĆ Michał Sutkowski, dr, Prezes WOT KLRwP. Michał Sutkowski, dr, Prezes WOT KLRwP. Rzecznik Prasowy KLRwP
Bardziej szczegółowooporność odporność oporność odporność odporność oporność
oporność odporność odporność nieswoista bierna - niskie ph na powierzchni skóry (mydła!) - enzymy - lizozym, pepsyna, kwas solny żołądka, peptydy o działaniu antybakteryjnym - laktoferyna- przeciwciała
Bardziej szczegółowoZadania dla I klasy gimnazjum BIOLOGIA
Część I zadania zamknięte (0-1) Zadania dla I klasy gimnazjum BIOLOGIA 1. Najmniejszą jednostką budującą organizm, która może samodzielnie żyć jest a. narząd b. tkanka c. organella d. komórka 2. Zaznacz
Bardziej szczegółowoELIMINACJA ODRY/RÓŻYCZKI PROGRAM WHO REALIZACJA W POLSCE ZASADY INSTRUKCJE
NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO - PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY ELIMINACJA ODRY/RÓŻYCZKI PROGRAM WHO REALIZACJA W POLSCE ZASADY INSTRUKCJE ZAKŁAD WIRUSOLOGII NIZP-PZH UL. CHOCIMSKA 24 00-791 WARSZAWA
Bardziej szczegółowoZAKŁAD DIAGNOSTYKI LABORATORYJNEJ. Lokalizacja Zakładu Diagnostyki Laboratoryjnej: Budynek Główny C, wejście od ul.
ZAKŁAD DIAGNOSTYKI LABORATORYJNEJ Lokalizacja Zakładu Diagnostyki Laboratoryjnej: Budynek Główny C, wejście od ul. Wazów, piętro II Zakład Diagnostyki Laboratoryjnej wykonuje badania na potrzeby Oddziałów
Bardziej szczegółowoWYCIECZKA DO LABORATORIUM
WYCIECZKA DO LABORATORIUM W ramach projektu e-szkoła udaliśmy się do laboratorium w Krotoszynie na ul. Bolewskiego Mieliśmy okazję przeprowadzić wywiad z kierowniczką laboratorium Panią Hanną Czubak Oprowadzała
Bardziej szczegółowoWirusy i bakterie. Barbara Lewicka
Wirusy i bakterie Barbara Lewicka Budowa wirusa HIV a) glikoproteina 120, b) glikoproteina 41, c) lipidowa osłonka zewnętrzna, d) białkowa osłonka rdzenia, e) proteaza, f) kapsyd, g) RNA, h) odwrotna
Bardziej szczegółowoAnna Skop. Zachęcam do zapoznania się z prezentacja na temat szczepień.
W ostatnim tygodniu kwietnia obchodziliśmy Europejski Tydzień Szczepień. Jest to inicjatywa Światowej Organizacji Zdrowia, WHO. W związku z tą inicjatywą w naszej szkole w maju prowadzona jest kampania,
Bardziej szczegółowoWZW A. wątroby typu A. Zaszczep się przeciwko WZW A
WZW A Wirusowe zapalenie wątroby typu A Zaszczep się przeciwko WZW A 14 dni po zaszczepieniu u ponad 90% osób z prawidłową odpornością stwierdza się ochronne miano przeciwciał PSSE Tomaszów Maz. ul. Majowa
Bardziej szczegółowoSZCZEPIENIA OCHRONNE U DOROSŁYCH lek. Kamil Chudziński Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii CSK MSW w Warszawie 10.11.2015 Szczepionki Zabite lub żywe, ale odzjadliwione drobnoustroje/toksyny +
Bardziej szczegółowo... PROCEDURA : POSTĘPOWANIE PO EKSPOZYCJI ZAWODOWEJ NA KREW I INNY POTENCJALNIE INFEKCYJNY MATERIAŁ BIOLOGICZNY
... opracował......... pieczątka zakładu data aktualizacji P-06 PROCEDURA : POSTĘPOWANIE PO EKSPOZYCJI ZAWODOWEJ NA KREW I INNY POTENCJALNIE INFEKCYJNY MATERIAŁ BIOLOGICZNY Przedmiotem procedury jest opis
Bardziej szczegółowoStandardy leczenia wirusowych zapaleń wątroby typu C Rekomendacje Polskiej Grupy Ekspertów HCV - maj 2010
Standardy leczenia wirusowych zapaleń wątroby typu C Rekomendacje Polskiej Grupy Ekspertów HCV - maj 2010 1. Leczeniem powinni być objęci chorzy z ostrym, przewlekłym zapaleniem wątroby oraz wyrównaną
Bardziej szczegółowoPodstawy wirusologii SYLABUS A. Informacje ogólne
Podstawy wirusologii SYLABUS A. Informacje ogólne Elementy sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Kod przedmiotu Język przedmiotu
Bardziej szczegółowoFOCUS Plus - Silniejsza ryba radzi sobie lepiej w trudnych warunkach
FOCUS Plus - Silniejsza ryba radzi sobie lepiej w trudnych warunkach FOCUS Plus to dodatek dostępny dla standardowych pasz tuczowych BioMaru, dostosowany specjalnie do potrzeb ryb narażonych na trudne
Bardziej szczegółowoNazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI
Załącznik nr 11 do Zarządzenia Nr 41/2009 Prezesa NFZ z dnia 15 września 2009 roku Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI ICD 10 D80 w tym D80.0, D80.1, D80.3, D80.4, D80.5,
Bardziej szczegółowoZAŁĄCZNIK DO PRZEGLĄDU ZLECEŃ
ZŁĄCZNIK DO PRZEGLĄDU ZLECEŃ Lp. Badany obiekt Badane cechy Metoda badawcza Metoda () kał, wymaz z kału, wymaz z odbytu, szczep Obecność pałeczek Salmonella i Shigella Metoda hodowlano- 1. biochemiczno-
Bardziej szczegółowoOcena jakościowa reakcji antygen - przeciwciało. Mariusz Kaczmarek
Ocena jakościowa reakcji antygen - przeciwciało Mariusz Kaczmarek Antygeny Immunogenność - zdolność do wzbudzenia przeciwko sobie odpowiedzi odpornościowej swoistej; Antygenowość - zdolność do reagowania
Bardziej szczegółowoPROCEDURA POSTĘPOWANIA POEKSPOZYCYJNEGO W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA NARAŻENIA ZAWODOWEGO NA MATERIAŁ ZAKAŹNY
PROCEDURA POSTĘPOWANIA POEKSPOZYCYJNEGO W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA NARAŻENIA ZAWODOWEGO NA MATERIAŁ ZAKAŹNY 1. CEL Celem procedury jest określenie zasad postępowania w przypadku wystąpienia u pracownika ekspozycji
Bardziej szczegółowoHIV nie śpi. W dzisiejszych czasach o wirusie mówi się mniej niż kiedyś, lecz to wcale nie znaczy, że problem zniknął wręcz przeciwnie.
HIV nie śpi W dzisiejszych czasach o wirusie mówi się mniej niż kiedyś, lecz to wcale nie znaczy, że problem zniknął wręcz przeciwnie. Paulina Karska kl. 2GB -1- Strona 1 z 8 Spis treści : 1. Wstęp- ogólnie
Bardziej szczegółowoWIRUSOWE ZAPALENIA WĄTROBY Marta Wróblewska Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej, Warszawski Uniwersytet Medyczny
WIRUSOWE ZAPALENIA WĄTROBY Marta Wróblewska Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej, Warszawski Uniwersytet Medyczny WIRUSY ZAPALENIA WĄTROBY Pierwotnie hepatotropowe: HAV, HBV, HCV, HDV, HEV, HGV Inne
Bardziej szczegółowoRepetytorium z wybranych wirusów człowieka HIV
Repetytorium z wybranych wirusów człowieka HIV Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Kierownik: prof. dr hab. Andrzej Szkaradkiewicz ul.
Bardziej szczegółowoRYZYKO ZAWODOWE ZWIĄZANE EKSPOZYCJĄ NA CZYNNIKI BIOLOGICZNE W SŁUŻBIE ZDROWIA
RYZYKO ZAWODOWE ZWIĄZANE EKSPOZYCJĄ NA CZYNNIKI BIOLOGICZNE W SŁUŻBIE ZDROWIA Katarzyna Zielińska-Jankiewicz Anna Kozajda Irena Szadkowska-Stańczyk NARAŻENIE NA CZYNNIKI BIOLOGICZNE W SŁUŻBIE ZDROWIA GRUPY
Bardziej szczegółowoInterpretacja wyników testów serologicznych
Interpretacja wyników testów serologicznych Dr hab. Kazimierz Tarasiuk Główny Lekarz Weterynarii PIC Polska i Europa Centralna VI FORUM PIC, Stryków, 18.11.09 Systematyczne monitorowanie statusu zdrowia
Bardziej szczegółowoSpis treœci. 1. Wstêp... 1
Spis treœci 1. Wstêp........................................................... 1 Czêœæ 1: MIKROBIOLOGIA OGÓLNA..................................... 3 2. Budowa i taksonomia bakterii.....................................
Bardziej szczegółowoPOLIOMYELITIS. (choroba Heinego Medina, nagminne porażenie dziecięce, porażenie rogów przednich rdzenia, polio)
W latach 50. na chorobę Heinego-Medina chorowało w Europie i USA jedno na 5000 dzieci. Po wdrożeniu w Polsce masowych szczepień przeciw poliomyelitis, już w 1960 roku zarejestrowano mniej zachorowań. W
Bardziej szczegółowoDIAGNOSTYKA INFEKCJI
DIAGNOSTYKA INFEKCJI Badanie Materiał Cena Czas oczekiwania na wynik HBsAg (antygen HBs) 24,00 zł HBsAg - potwierdzenie - test neutralizacji 40,00 zł HBsAb (P/c przeciw HBs) 40,00 zł HbeAg (antygen Hbe)
Bardziej szczegółowoKwestionariusz wiedzy dla pracowników programów i placówek narkotykowych
Inicjatywa EMCDDA na rzecz redukcji szkód Zwiększanie testowania na obecność wirusa zapalenia wątroby (WZW) typu C oraz skierowań do leczenia wśród iniekcyjnych użytkowników narkotyków w programach i placówkach
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( I MMUNOLOGIA ) I nforma cje ogólne
Załącznik Nr 3 do Uchwały Nr /2012 S YL AB US MODUŁ U ( I MMUNOLOGIA ) I nforma cje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa
Bardziej szczegółowoOdporność zestaw wszystkich mechanizmów biorących udział w wytworzeniu odpowiedzi odpornościowej. W znaczeniu bardziej ogólnym oznacza zdolność do
Odporność zestaw wszystkich mechanizmów biorących udział w wytworzeniu odpowiedzi odpornościowej. W znaczeniu bardziej ogólnym oznacza zdolność do czynnej i biernej ochrony organizmu przed patogenami.
Bardziej szczegółowoZAKAŻENIA SZPITALNE. Michał Pytkowski Zdrowie Publiczne III rok
ZAKAŻENIA SZPITALNE Michał Pytkowski Zdrowie Publiczne III rok REGULACJE PRAWNE WHO Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi Rozporządzenie Ministra
Bardziej szczegółowoZachorowania na wybrane choroby zakaźne w mieście Białystok i powiecie białostockim
Zachorowania na wybrane choroby zakaźne w mieście Białystok i powiecie białostockim Lp. wg ICD- Zachorowania na wybrane choroby zakaźne- porównanie kwiecień /..-3...-3.. A Cholera A. Dur brzuszny 3 A.-3
Bardziej szczegółowoS YLABUS MODUŁU (IMMUNOLOGIA) I nformacje ogólne. Nie dotyczy
S YLABUS MODUŁU (IMMUNOLOGIA) I nformacje ogólne Nazwa modułu: Moduł A Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok, semestr studiów np. rok 1, semestr
Bardziej szczegółowoKURS PATOFIZJOLOGII WYDZIAŁ LEKARSKI
KURS PATOFIZJOLOGII WYDZIAŁ LEKARSKI CELE KSZTAŁCENIA Patologia ogólna łączy wiedzę z zakresu podstawowych nauk lekarskich. Stanowi pomost pomiędzy kształceniem przed klinicznym i klinicznym. Ułatwia zrozumienie
Bardziej szczegółowoZachorowania na wybrane choroby zakaźne w mieście Białystok i powiecie białostockim
Zachorowania na wybrane choroby zakaźne w mieście Białystok i powiecie białostockim Lp. wg ICD-1 Zachorowania na wybrane choroby zakaźne- porównanie listopad 21/211. 211 21 1 A Cholera 2 A1. Dur brzuszny
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA POBIERANIA MATERIAŁU DO LABORATORYJNYCH BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH OD CHORYCH PODEJRZANYCH O ZAKAśENIE WIRUSEM GRYPY SEZONOWEJ
INSTRUKCJA POBIERANIA MATERIAŁU DO LABORATORYJNYCH BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH OD CHORYCH PODEJRZANYCH O ZAKAśENIE WIRUSEM GRYPY SEZONOWEJ Cel badania Badanie ma na celu potwierdzenie zakaŝenia wirusem grypy
Bardziej szczegółowoCena 1 oznaczenia netto PLN
/ pieczęć oferenta/..., data... PAKIET I - BADANIA WIRUSOLOGICZNE Lp. Rodzaj oznaczenia. Ilość oznaczeń 1 anty-hbc IgM 15 2 anty HBc Total 15 3 anty-hbe 5 4 Hbe antygen 20 5 MONONUKLEOZA 30 IgG 6 MONONUKLEOZA
Bardziej szczegółowoCENNIK - DIAGNOSTYKI MIKROBIOLOGICZNEJ
(obowiązuje od 01 czerwca 2015 roku) załącznik nr 4 do regulaminu organizacyjnego CENNIK - DIAGNOSTYKI MIKROBIOLOGICZNEJ Zakład Diagnostyki Mikrobiologicznej - siedziba ul. Św. Józefa 53-59 oraz ul. Konstytucji
Bardziej szczegółowoOdporność nabyta: Nadzieja Drela Wydział Biologii UW, Zakład Immunologii
Odporność nabyta: Komórki odporności nabytej: fenotyp, funkcje, powstawanie, krążenie w organizmie Cechy odporności nabytej Rozpoznawanie patogenów przez komórki odporności nabytej: receptory dla antygenu
Bardziej szczegółowoWirusowe Zapalenie Wątroby typu C WZW typu C
Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w m. st. Warszawie ul. Kochanowskiego 21, Oddział Promocji Zdrowia, ul. Cyrulików 35; tel. 22/311-80-07 08; e-mail: oswiatazdrowotna@pssewawa.pl Wirusowe Zapalenie
Bardziej szczegółowoPODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz.i): wprowadzenie (komórki, receptory, rozwój odporności nabytej)
PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz.i): wprowadzenie (komórki, receptory, rozwój odporności nabytej) Nadzieja Drela ndrela@biol.uw.edu.pl Konspekt do wykładu
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 4 Metodyka pobrania materiału przedstawiona jest w osobnym Instrukcja PZH
Załącznik nr 4 Metodyka pobrania materiału przedstawiona jest w osobnym Instrukcja PZH 1. Rodzaj materiału klinicznego w zależności od kierunku i metodyki badań wykonywanych przez PZH Poz. Badanie Rodzaj
Bardziej szczegółowoStatus oznaczenia / pomiaru 1 2 3 4 5 1. Bakteriologiczne badanie krwi. Metoda badawcza
adania materiału klinicznego i sporali. L.p. Rodzaj oznaczenia / pomiaru Metoda badawcza Status oznaczenia / pomiaru 1 2 3 4 5 1. akteriologiczne badanie krwi w kierunku bakterii tlenowych instrukcja badawcza
Bardziej szczegółowo