REUMATOLOGIA KLINICZNA

Transkrypt

1 ZŁOTA SERIA INTERNY POLSKIEJ REUMATOLOGIA KLINICZNA Redakcja naukowa Ire n a Z im m erm an n -G ó rsk a Wydawnictwo Lekarskie PZWL

2 REUMATOLOGIA KLINICZNA Redakcja naukowa prof, dr hab. med. Irena Żimmermann-Górska Warszawa W ydawnictwo Lekarskie PZWL

3 SPIS ROZDZIAŁÓW TOMU 2 Część IV. Charakterystyka, diagnostyka i leczenie najczęstszych chorób reumatycznych Rozdział 20. Rozdział 21. Rozdział 22. Rozdział 23. Rozdział 24. Rozdział 25. Rozdział 26. Rozdział 27. Rozdział 28. Rozdział 29. Rozdział 30. Rozdział 31. Rozdział 32. Rozdział 33. Rozdział 34. Rozdział 35. Rozdział 36. Podział chorób reumatycznych 489 Reumatoidalne zapalenie stawów 495 Choroby reumatyczne w wieku rozwojowym 519 Choroba Stilla u dorosłych 541 Choroby układowe tkanki łącznej 549 Choroby zapalne stawów z zajęciem stawów kręgosłupa 727 Choroba zwyrodnieniowa stawów 765 Zapalenie stawów wywołane bezpośrednio przez drobnoustroje 787 Zapalenia stawów zależne od zakażenia 795 Choroby wywoływane przez kryształy 805 Choroby stawów związane z zaburzeniami metabolicznymi 835 Choroby stawów związane z zaburzeniami hormonalnymi 859 Choroby układu ruchu związane z defektami budowy kolagenu uwarunkowanymi genetycznie 877 Nowotwory związane z układem ruchu 887 Objaw Raynauda 897 Choroby kości i chrząstek 903 Reumatyzm tkanek miękkich 955 Część V. Wybrane problemy kliniczne w reumatologii Rozdział 37. Rozdział 38. Rozdział 39. Rozdział 40. Rozdział 41. Rozdział 42. Rozdział 43. Rozdział 44. Rozdział 45. Regionalne zespoły bólowe 971 Nerki w chorobach reumatycznych 1005 Problemy hematologiczne w reumatologii 1023 Objawy związane z uszkodzeniem układu krążenia w chorobach reumatycznych 1047 Przewód pokarmowy w chorobach reumatycznych 1059 Problemy pulmonologiczne w reumatologii 1077 Choroby reumatyczne a ciąża 1095 Objawy ze strony układu nerwowego w przebiegu chorób reumatycznych 1101 Choroby reumatyczne w wieku podeszłym 1115 Część VI. Rzadko występujące objawy i choroby zaliczane do reumatologii A. Objawy i zespoły chorobowe - uzupełnienie rozdziałów 1129 B. Miscellanea 1151 IX

4 20. Podział chorób reum atycznych Irena Zimmermann-Górska Ogólna klasyfikacja c h o r ó b klasyfikacja opracowana przez Światową Organizację Zdrowia Kryteria klasyfikacyjne i diagnostyczne Kryteria ułatwiające monitorowanie leczenia

5 2 1. R e u m a t o i d a l n a l a p a f e o i a e A nna Filipow icz-sosnow ska O kreślenie Etiologia i patogeneza i Zmiany m orfologiczne Epidemiologia Obraz kliniczny Objawy p o d m io to w e Objawy przedmiotowe Zmiany stawowe Zmiany pozastaw ow e Badania laboratoryjne Badania obrazow e Przebieg c h o r o b y R ozpoznanie Ocena aktywności choroby i stopnia uszkodzenia stawów Rozpoznanie różnicowe L eczenie Rokowanie

6 22. Choroby reumatyczne w wiolku re iw ip w fm Anna M. Romicka, Katarzyna Rostropowicz-Denisiewicz Klasyfikacja Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów Określenie i kryteria Klasyfikacja m i z s Występowanie Odrębności immunologiczne Obraz k lin ic z n y Badania p o m o c n ic z e Różnicowanie Zasady le c z e n ia Spondyloartropatie Młodzieńcze zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (m zzsk) Zapalenie stawów towarzyszące enteropatiom Zapalenie stawów towarzyszące różnym postaciom tr ą d z ik u Badania pomocnicze L e c z e n ie Młodzieńczy toczeń rumieniowaty układowy (mtru) Obraz k lin ic z n y Przebieg i r o k o w a n ie L e c z e n ie Młodzieńcze zapalenie skórno-mięśniowe Obraz k lin ic z n y R ozpoznanie

7 Różnicowanie L e c z e n ie Przebieg i ro k o w a n ie Pierwotne układowe zapalenia n a czy ń Zespół Schónleina i Henocha Choroba K aw asaki Guzkowe zapalenie tętnic ( g z t ) T w ardzina Twardzina uogólniona Twardzina ograniczona

8 23. Choroba StiOla u dtorostf ii Irena Zimmermann-Górska O kreślenie Etiopatogeneza Zmiany m orfologiczne Występowanie Objawy kliniczne i przebieg Badania laborato ry jn e Badania obrazow e Inne badania diagnostyczne R ozpoznanie Różnicowanie L eczenie Rokow anie

9 24. Choroby układowe tkanki łącznej T oczeń ru m ie n io w a ty u k ła d o w y - Hanna Chwalińska-Sadowska, Marzena O le siń ska O kreślenie E tiopatogeneza Zmiany morfologiczne Występowanie Objawy kliniczne i p rz e b ie g Badania laboratoryjne R ozpoznanie Różnicowanie L e c z e n ie Rokowanie Z esp ó ł anty fo sfo lip id o w y Problemy koagulologiczne w zespole antyfosfolipidowym - Krystyna Zawilska Objawy kliniczne zespołu antyfosfolipidowego - Irena Zim m erm ann-g órska Położnicze konsekwencje zespołu antyfosfolipidowego - Jana Skrzypczak T w a rd z in a u k ła d o w a - Stanisław Sierakowski, Matylda Sierakow ska Określenie i p odział Występowanie Objawy kliniczne P r z e b i e g Badania laboratoryjne Inne badania diagnosty czn e R ozpoznanie

10 Różnicowanie L e c z e n ie Rokowanie... Choroby twardzinopodobne - Stanisław Sierakowski, Matylda Sierakow ska Ogólna charakterystyka i klasyfikacja chorób tw ardzinopodobnych... Rozlane zapalenie powięzi z eozynofilią - Stanisław Sierakowski, Matylda Sierakow ska Określenie E tiopatogeneza Zmiany morfologiczne Występowanie Objawy kliniczne i p rz e b ie g Badania laboratoryjne Badania o b ra z o w e R ozpoznanie Różnicowanie L e c z e n ie Rokowanie... Zapalenie wielomięśniowe i skórno-mięśniowe - Hanna Chwalińska-Sadowska, Paweł M ielnik Określenie Etiologia i patogeneza Zmiany morfologiczne Występowanie Obraz k lin iczn y Związek obecności przeciwciał mięśniowospecyficznych z obrazem klinicznym Badania laboratoryjne Inne badania diagnostyczne R ozpoznanie Różnicowanie L e c z e n ie Ocena aktywności choroby i efektów leczenia Inne postacie miopatii zapalnych Rokowanie... Zapalenia n a c z y ń Zapalenia średnich naczyń - Henryka Małdyk Zapalenia małych naczyń - Henryka Małdyk Zapalenia dużych naczyń - Piotr Głuszko, Tomasz L ó w e n h o ff

11 24.8. Zespół Sjógrena Pierwotny i wtórny zespół Sjógrena - Irena Zim m erm ann-g órska Objawy dotyczące narządu wzroku - Krystyna Pecold Powikłania hematologiczne - Janusz Hansz Mieszana choroba układowa tkanki łącznej i zespoły nakładania - Irena Zimmermann-Górska Mieszana choroba układowa tkanki łącznej Zespoły nakładania układowych chorób tkanki łącznej Zapalenie tkanki tłuszczowej - Irena Zimmermann-Górska O kreślenie E tiopatogeneza Podział panniculitis Choroba W ebera-christiana Panniculitis Rothmanna i M a k a i Martwica tkanki tłuszczowej noworodków Obrzęk twardzinopodobny (sclerema) noworodków Panniculitis występujące po stosowaniu glikokortykosteroidów Panniculitis z towarzyszącym wapnieniem Panniculitis związane z zaburzeniami enzymatycznymi Panniculitis wywoływane przez samookaleczenia Panniculitis związane z histiocytozą Zespoły lipodystroficzne L ipoderm atoskleroza Panniculitis w przebiegu tocznia rumieniowatego u k ła d o w e g o Rumień stwardniały Rumień guzowaty - Irena Zimmermann-Górska O kreślenie Etiopatogeneza i zmiany m o rfo lo g iczn e Występowanie Objawy kliniczne i p rz e b ie g Badania laboratoryjne Badania o b ra z o w e Inne badania d iagnostyczne R ozpoznanie Różnicowanie L e c z e n ie Rokowanie Podostre, wędrujące, guzkowe panniculitis (choroba V ilanovy)

12 Polimialgia reumatyczna - Marek Brzosko Określenie E tiopatogeneza Zmiany morfologiczne Występowanie Objawy kliniczne i p rz e b ie g Badania laboratoryjne Badania o b ra z o w e R ozpoznanie Różnicowanie L e c z e n ie Rokowanie Nawracające zapalenie chrząstek - Mariusz Puszczewicz Określenie E p id em io lo g ia E tiopatogeneza Obraz k lin iczn y Badania laboratoryjne R ozpoznanie L e c z e n ie Rokowanie Sarkoidoza - Mariusz Puszczewicz Określenie E p id em io lo g ia E tio lo g ia Patogeneza Obraz k lin iczn y R ozpoznanie L e c z e n ie Rokowanie

13 25. Choroby zapalne mzsijjęoiom staw ó w kręgosłupa Wspólne cechy zapalnych chorób stawów z zajęciem stawów kręgosłupa - Irena Zimmermann-Górska Określenie i podział E tiopatogeneza Objawy kliniczne Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa - Irena Zimmermann-Górska O kreślenie E tiopatogeneza Zmiany m orfologiczne Występowanie Objawy kliniczne i p rz e b ie g Badania laboratoryjne Badania o b ra z o w e R ozpoznanie Różnicowanie L e c z e n ie Rokowanie Łuszczycowe zapalenie stawów - Jacek Szechiński O kreślenie E tiopatogeneza Występowanie Objawy kliniczne i p rz e b ie g R ozpoznanie Różnicowanie L e c z e n ie

14 25.4. Reaktywne zapalenia stawów - Brygida Kwiatkowska Określenie E tiopatogeneza Zmiany morfologiczne Występowanie Objawy kliniczne i p rz e b ie g Badania laboratoryjne Badania o b ra z o w e Inne badania diagnostyczne R ozpoznanie Różnicowanie L e c z e n ie Rokowanie Zmiany stawowe w chorobach zapalnych jelit - Piotr W iland Wprowadzenie i p o d z i a ł Enteropatyczne zapalenie s ta w ó w Zespół SAPHO - Honorata Pietrzak-Kaczmarek Określenie E tiopatogeneza Występowanie Objawy kliniczne i p rz e b ie g Badania laboratoryjne Badania o b ra z o w e Inne badania diagnostyczne R ozpoznanie Różnicowanie L e c z e n ie Rokowanie

15 26. Ih [roba staw ów Leszek Szczepański O k reślenie E tiopatogeneza Zmiany m orfologiczne Występowanie Obraz kliniczny i przebieg Obraz kliniczny choroby zwyrodnieniowej stawu b io d ro w e g o Obraz kliniczny choroby zwyrodnieniowej stawu k o la n o w e g o Obraz kliniczny choroby zwyrodnieniowej stawów rąk Obraz kliniczny choroby zwyrodnieniowej stawów kręgosłupa Obraz kliniczny chzs o innych lokalizacjach Postacie kliniczne c h z s Powikłania P r z e b i e g Badania lab o rato ry jn e Badania obrazow e R ozpoznanie Różnicowanie

16 Leczenie i zapobieganie Zasady ogólne i leczenie niefarmakologiczne Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) i acetaminofen (paracetamol) Opioidy Leki o przypuszczalnym wpływie na patomechanizm choroby zwyrodnieniowej s ta w ó w Leczenie miejscowe Leczenie operacyjne Leczenie eksperymentalne Monitorowanie leczenia i przebiegu Zapobieganie Rokowanie

17 27. Zapalenie staw ów wywołane bezpośrednio przez drobił u strofę M ariusz Puszczew icz O kreślenie Epidemiologia Etiologia i p atogen eza Obraz kliniczny Objawy podmiotowe i przedm iotow e Nieprawidłowości w badaniach pomocniczych R ozpoznanie Leczenie Powikłania i sytuacje szczególne Rokowanie Rzeżączkowe zapalenie stawów O kreślenie Epidemiologia, etiologia, p a to g e n e z a Obraz k lin ic z n y R ozpoznanie Leczenie i k o n tro la

18 28. Zapalenia staw ów zależne od zakażenia" Gorączka reumatyczna - Irena Zimmermann-Górska O kreślenie E tiopatogeneza Zmiany m orfologiczne Występowanie Objawy kliniczne i p rz e b ie g Badania laboratoryjne Badania o b ra z o w e Badanie elektrokardiograficzne R ozpoznanie Różnicowanie L e c z e n ie Rokowanie Borelioza - Jacek S z e c h iń s k i O kreślenie Etiologia i p atogeneza Rys h istoryczny Epidemiologia Obraz kliniczny i przebieg Badania laboratoryjne Rozpoznanie i różnicow anie Zapobieganie i leczenie Powikłania i sytuacje szczególne Rokowanie

19 29. fev wfiftotf'fwrsre) przez kryształy Irena Zimmermann-Górska Zjawiska związane z patogenezą chorób wywoływanych przez kryształy O kreślenie Pochodzenie substancji krystalicznych i warunki sprzyjające krystalizacji Oddziaływanie kryształów na tkanki i narządy Identyfikacja k ry s z ta łó w Dna moczanowa O kreślenie E tiopatogeneza H ip eru ry k em ia Patogeneza zmian zapalnych w s ta w a c h Zmiany m orfologiczne Występowanie Objawy kliniczne i przebieg c h o r o b y Badania laboratoryjne Badania o b ra z o w e Inne badania diag n o sty czn e R ozpoznanie Różnicowanie Leczenie dny moczanowej Rokowanie Choroba wywoływana przez kryształy dwuwodnego pirofosforanu w apnia O kreślenie E tiopatogeneza Zmiany m orfologiczne Występowanie

20 Objawy kliniczne i p rz e b ie g Badania laboratoryjne Badania o b ra z o w e Inne badania diagnostyczne R ozpoznanie Różnicowanie L e c z e n ie Rokowanie Choroby układu ruchu wywoływane przez hydroksyapatyt i inne substancje krystaliczne Choroby wywoływane przez hydroksyapatyt w obrębie stawów i tkanek okołostaw ow ych Objawy wywoływane przez związki wapniowo- -fosforanowe tworzące złogi w tkankach miękkich Zapalenia stawów wywoływane przez inne kryształy. 832

21 30. Choroby staw ów związan z zaburzeniami m etabolicznym i Skrobiawica - Anna Filipowicz-Sosnowska O kreślenie E tiopatogeneza Zmiany m orfologiczne Klasyfikacja a m y lo id o zy Występowanie Obraz k lin ic z n y R ozpoznanie L e c z e n ie Rokowanie Ochronoza - Irena Zim m erm ann-g órska O kreślenie E tiopatogeneza Zmiany m orfologiczne Występowanie Objawy kliniczne Badania laboratoryjne Badania o b ra z o w e Inne badania diag n o sty czn e R ozpoznanie Różnicowanie L e c z e n ie Rokowanie Hiperlipoproteinemia - Irena Zimmermann-Górska O kreślenie E tiopatogeneza Zmiany m orfologiczne Występowanie

22 Objawy k lin ic z n e Badania laboratoryjne Badania o b ra z o w e Inne badania diagnostyczne R ozpoznanie Różnicowanie L e c z e n ie Rokowanie Hemochromatoza - Irena Zimmermann-Górska Określenie E tiopatogeneza Zmiany morfologiczne Występowanie Objawy k lin ic z n e Badania laboratoryjne Badania o b ra z o w e Inne badania diagnostyczne R ozpoznanie Rozpoznanie ró ż n ic o w e L e c z e n ie Rokowanie Choroba Wilsona - Irena Zimmermann-Górska Określenie E tiopatogeneza Zmiany morfologiczne Występowanie Objawy kliniczne i p rz e b ie g Badania laboratoryjne Badania o b ra z o w e Inne badania diagnostyczne Rozpoznanie Różnicowanie L e c z e n ie Rokowanie

23 3 1. Ch r fof s t z zaburzeniami horm onalnym i Zmiany w narządach ruchu towarzyszące chorobom tarczycy - Eugeniusz Józef Kucharz, Anna Kotulska, Magdalena Kopeć-Mędrek W prowadzenie Wpływ hormonów tarczycy na metabolizm kości, stawów i m i ę ś n i Tyreotoksykoza Niedoczynność tarczy cy Rozpoznawanie i leczenie chorób układu ruchu związanych z zaburzeniami czynności tarczycy Zmiany w narządach ruchu towarzyszące chorobom przy tarczyc - Eugeniusz Józef K ucharz W prowadzenie Pierwotna nadczynność p rzy tarczy c Wtórna nadczynność przytarczyc Niedoczynność przytarczyc Zmiany w narządach ruchu w cukrzycy - Eugeniusz Józef K u c h a r z Określenie i klasyfikacja cukrzycy Klasyfikacja zmian występujących w układzie ruchu u chorych na c u k r z y c ę Zmiany s ta w o w e Zmiany o k o ło sta w o w e Zmiany mięśniowe Zmiany k o s tn e Inne zmiany narządów ruchu towarzyszące cukrzycy.. 874

24 31.4. Zmiany w układzie ruchu towarzyszące innym zaburzeniom endokrynologicznym - Eugeniusz Józef K u c h a r z Wprowadzenie Zmiany w układzie ruchu towarzyszące niedoborowi lub nadmiarowi hormonu w z ro stu Zmiany w układzie ruchu w stanach nadmiaru prolaktyny Zmiany w układzie ruchu w rakow iaku Wpływ leptyny na narządy ru c h u

25 32. Choroby układu ruchu związane z defektam i lbud] w ^ kolagenu uwarunkowanymi genefrtfezno Zespół nadmiernej ruchomości stawów o przebiegu łagodnym - Irena Zimmermann-Górska O k re ś le n ie Rozpoznanie i objawy Zespół Ehlersa-Danlosa - Irena Zimmermann-Górska O k re ś le n ie Etiopatogeneza Zmiany m o rfo lo g iczn e W ystępow anie Objawy kliniczne i przebieg Zespół Marfana - Mariusz P u szczew icz Określenie, Epidemiologia i etiopatogeneza Obraz kliniczny Rozpoznanie Leczenie i k o n t r o l a R o k o w an ie Skóra wiotka, kępki żółte rzekome - Mariusz Puszczewicz Skóra w i o t k a Kępki żółte rz e k o m e

26 33. Now otw ory związane z układem ruchu Eugeniusz Jó zef Kucharz W prowadzenie Nowotwory stawów i struktur okołostawowych Nowotwory łagodne stawów Nowotwory złośliwe s t a w ó w Nowotwory k o ś c i Nowotwory komórek wytwarzających kości Nowotwory wytwarzające c h rz ą stk ę Guz olbrzymiokomórkowy Mięsak E w inga Inne nowotwory kości Nowotwory mięśni szkieletowych Mięśniaki Mięsak mięśni poprzecznie prążkow anych

27 34. O bjaw Raynauda Mariusz Puszczewicz O k reślen ie Epidemiologia i etiopatogeneza Obraz k lin iczn y Rozpoznanie Badania dodatkow e Rozpoznanie r ó ż n ic o w e Leczenie i kontrola R okow anie

28 35. Choroby kości i chrząstek Osteoporoza i osteomalacja - Witold Tłustochowicz Wprowadzenie Szczytowa masa kostna, utrata inwolucyjna i czynniki na nią wpływające Diagnostyka o ste o p o ro z y Rozpoznanie i ustalenie wskazań do leczenia Leczenie Osteoporoza u m ę ż c z y z n O steom alacja Osteoporozy wtórne - Witold Tłustochowicz, Małgorzata Tłustochowicz Wprowadzenie Osteoporoza posteroidow a Osteoporoza w przewlekłych zapaleniach stawów Pierwotna nadczynność przytarczyc Choroba Pageta - Eugeniusz Józef K u ch a rz O k reślen ie Etiopatogeneza Zmiany m orfologiczne W ystępowanie Objawy kliniczne i p r z e b i e g Badania la b o ra to ry jn e Badania obrazowe Rozpoznanie i ró ż n ic o w a n ie Leczenie Pow ikłania

29 35.4. Dysplazje - Eugeniusz Józef Kucharz Określenie i k la s y fik a c ja Patomechanizm rozwoju d y s p la z j i Geny białek kolagenowych Diagnostyka d y s p la z ji Leczenie Przegląd dysplazji Martwica jałowa kości - Eugeniusz Józef Kucharz Określenie i występowanie Etiologia i p a to g e n e z a Zmiany patomorfologiczne Objawy kliniczne Badania obrazowe Klasyfikacja zaawansowania c h o r o b y Rozpoznanie i rozpoznanie ró ż n ic o w e Leczenie Osteoartropatia przerostowa - Irena Zimmermann-Górska, Mariusz P u szc ze w ic z O kreślenie Etiopatogeneza Zmiany m orfologiczne Występowanie Objawy kliniczne i p r z e b ie g Badania la b o ra to ry jn e Badania obrazowe Inne badania diagnostyczne R o zp o zn a n ie Różnicowanie Leczenie Rokow anie

30 36. Reumatyzm tkanek miękkich W łodzimierz Samborski W stęp Tendopatie i en tezo p a tie Zespół bolesnego b a r k u Zespół bolesnego ło k c ia Entezopatia gęsiej stopy Zapalenie ścięgna p ię to w e g o Periartropatie Zespół bolesnego b io d ra Zespół bolesnego kolana Zapalenie pochewek ścięgnistych (tendovaginitis) Zespół de Quervaina, choroba de Quervaina Zapalenie pochewek ścięgien prostowników i zginaczy n a d g a rs tk a G anglion Zapalenia kaletek maziowych (bursitis) Zapalenie kaletki podkolanowej, torbiel Bakera, torbiel p o d k o la n o w a Zapalenie kaletki przedrzepkowej Zapalenie kaletki k rętarzo w ej Zapalenie kaletki podbarkowej Fibrom ialgia Etiologia i patogeneza Obraz kliniczny i kryteria diagnostyczne

31 Badania d o d a tk o w e R óżnicow anie L eczenie Zespół bólowy dolnego odcinka kręgosłupa Inne zespoły b ó lo w e Zespół kanału n a d g a rs tk a Zespół bólu mięśniowo-powięziowego Zapalenie rozcięgna dłoniowego (przykurcz Dupuytrena)

32 Wybrane problemy kliniczne w reum atologii

33 37. Regionalne zespoły Tadeusz Styczyński O kreślenie Bóle s z y i Epidem iologia Uwagi anatomiczne i źródła bólu w obrębie szyi Podział i charakterystyka kliniczna bólów szyi Badanie kliniczne chorych z bólem s z y i Bóle w okolicy lędźwiowo-krzyżowej Epidem iologia Klasyfikacja bólów w okolicy lędźwiowo-krzyżowej Bóle nieuwarunkowane o rg an ic zn ie Bóle uwarunkowane o rg an ic zn ie Podsumowanie

34 38. Nerki w chorobach reum atycznych Stanisław Czekalski, Andrzej Oko W prowadzenie Reumatoidalne zapalenie staw ów Toczeń rumieniowaty u k ła d o w y Obraz kliniczny i przebieg toczniowego zapalenia nerek Leczenie toczniowego zapalenia n e r e k Twardzina układowa Mieszana choroba tkanki łączn ej Zespół Sjógrena Sarkoidoza Dna moczanowa Zapalenie wielomięśniowe. Zapalenie skórno- -mięśniowe Układowe zapalenia n a czy ń Zapalenie naczyń o dużym i średnim przekroju Zapalenie naczyń o średnim i małym przekroju Zapalenia naczyń o małym przekroju i włośniczek

35 39. Problemy h mat l gi Dextrae w reum atologii Janusz Hansz W stęp Niedokrwistość chorób przew lekłych Niedokrwistość z niedoboru ż e la z a Niedokrwistość immunohemolityczna z przeciwciałami typu ciepłego Niedokrwistość aplastyczna Małopłytkowość polekowa na tle immunologicznym Polekowe zaburzenia czynności płytek krwi Granulocytopenia polekowa Granulocytopenia autoimmunologiczna wtórna Granulocytopenia autoimmunologiczna wtórna w reumatoidalnym zapaleniu s t a w ó w Granulocytopenia autoimmunologiczna wtórna w toczniu rumieniowatym u k ła d o w y m Powikłania zakrzepowe Szpiczak płazmocytowy uogólniony Ostre b ia ła czk i Ostre białaczki s z p ik o w e Ostre białaczki lim foblastyczne

36 40. Objawy związane z uszkodzeniem układu krążenia w chorobach reum atycznych Jerzy G łuszek W s tę p Reumatoidalne zapalenie sta w ó w Toczeń rumieniowaty układowy Twardzina układow a Zapalenie wielomięśniowe i skórno-mięśniowe Zapalenia naczyń Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa Gorączka reum atyczna J 1047

37 41. Przewód pokarm owy w chorobach reum atycznych Anna Zubrzycka-Sienkiewicz W prowadzenie Twardzina układowa Mieszana choroba tkanki łączn ej Choroby zapalne mięśni Toczeń rumieniowaty u k ła d o w y Zespół Sjogrena Guzkowe zapalenie tę tn ic Zespół Churga-Strauss Zespół Henocha-Schónleina Zespół B e h ę e ta Ziarniniak Wegenera Reumatoidalne zapalenie staw ów Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów Spondyloartropatie Choroba zwyrodnieniowa stawów Zmiany w przewodzie pokarmowym wywołane przez leki stosowane w terapii chorób reumatycznych

38 42. Problem y pulmonologiczne w reum atologii M ałgorzata Rzymkowska W s t ę p Zapalenie o p łu c n e j Zajęcie tkanki śródm iąższow ej Zapalenie naczyń układu o d d e c h o w e g o Najczęstsze postacie zmian w układzie oddechowym w poszczególnych chorobach reumatycznych Reumatoidalne zapalenie s t a w ó w Toczeń rumieniowaty układow y Zespół antyfosfolipidowy Twardzina układowa Zapalenia wielomięśniowe i skómo-mięśniowe Zespoły zapalenia naczyń Zespół S jó g ren a Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa i inne spondyloartropatie S ark o id o za

39 43. Choroby reumatyczne a iąza Jana Skrzypczak T o c z e ń r u m ie n io w a ty u k ła d o w y R e u m a to id a ln e z a p a le n ie s t a w ó w C h o r o b a S tilla u d o r o s ł y c h M ie s z a n a c h o r o b a tk a n k i ł ą c z n e j T w a r d z in a u k ł a d o w a Z e s p ó ł S j ó g r e n a

40 44. Ebjawy strony układu nerwowego w przeteiagu chor te reum atycznych Irena Fiedorowicz-Fabrycy, Marek Brzosko W s t ę p R e u m a to id a ln e z a p a le n ie s t a w ó w T o c z e ń r u m ie n io w a ty u k ł a d o w y Z e s p ó ł a n t y f o s f o l i p i d o w y Z e s p ó ł S j ó g r e n a T w a r d z in a u k ł a d o w a Z a p a le n ie w ie lo m ię ś n io w e i s k ó r n o -m ię ś n io w e U k ła d o w e z a p a le n ia n a c z y ń Olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnicy skroniowej Choroba Takayasu Choroba B e h ę e ta Guzkowe zapalenie t ę t n i c Zespół C hurga-strauss Ziaminiak W egenera Z a p a le n ia s ta w ó w z z a ję c ie m k r ę g o s łu p a (s p o n d y lo a r tr o p a tie s e r o n e g a t y w n e ) K r io g lo b u lin e m ia m i e s z a n a Z a p a le n ia s ta w ó w z a le ż n e o d z a k a ż e n i a Choroba z L y m e Gorączka reu m aty czn a

41 Choroba zwyrodnieniowa stawów Diagnostyka powikłań neuropsychiatrycznych.. ino Leczenie powikłań neuropsychiatrycznych.... lin

42 45. Choroby reumatyczne w w ieku podeszłym Irena Zimmermann-Górska Dane demograficzne W y s t ę p o w a n i e c h o r ó b r e u m a t y c z n y c h w w i e k u p o d e s z ł y m Czynniki patofizjologiczne istotne w patogenezie chorób reumatycznych w podeszłym wieku Zmiany w układzie im m unologicznym Zmiany w strukturze tkanki ł ą c z n e j Choroby, które wyłącznie lub najczęściej rozpoczynają się w starszym w ie k u Polimialgia reumatyczna Zapalenia n a c z y ń Wtrętowe zapalenie m ię ś n i Uogólniona samoistna hiperostoza szkieletu (choroba F o re s tie ra ) Choroba Pageta Choroby ze zwiększoną zapadalnością w starszym w ie k u Choroba zw yrodnieniow a Choroby wywoływane przez k r y s z ta ły Choroby występujące w każdym wieku, których późny początek związany jest z modyfikacją objawow Reumatoidalne zapalenie sta w ó w Serologicznie ujemne reumatoidalne zapalenie stawów. 1121

43 Serologicznie ujemne zapalenie stawów z ciastowatym o b rz ę k ie m Toczeń rumieniowaty u k ła d o w y Twardzina u k ładow a Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa Reumatyzm tkanek m ię k k ic h Choroby tkanki łącznej uwarunkowane genetycznie Leczenie chorób reumatycznych w starszym wieku Leczenie farm akologiczne Leczenie niefarm akologiczne Leczenie operacyjne

44 Część W! Rzadko występujące objawy i h r fe^f zaliczane so reumatologii* Irena Zim m erm ann-g órska, M ariusz Puszczewicz, A leksandra Tuchocka, D om inik M ajew ski * Część VI obejmuje objawy lub zespoły chorobowe, które nie zostały omówione w poszczególnych rozdziałach podręcznika.