EWALUACJA JEDNOSTEK LEKCYJNYCH

Transkrypt

1 Iwona Wojdakowska nauczyciel wychowania fizycznego ZSzO nr 3, II LO im. E. Plater w Białej Podlaskiej EWALUACJA JEDNOSTEK LEKCYJNYCH Reforma oświaty zakłada pozytywne zmiany w zakresie edukacji fizycznej. Naczelny cel wychowania fizycznego przenosi ciężar działań edukacyjnych z kształtowania ciała i funkcji motorycznych na pracę wychowawczą, co ma sprawić, że postawy związane z kulturą fizyczną będą się przejawiać w stałym dbaniu o swoje zdrowie i aktywność fizyczną. Powodzenie tych zmian zależy od nauczycieli, od ich zaangażowania i przygotowania. Dlatego nie wystarcza już, by nauczyciel lubił dzieci, a w pracy opierał się wyłącznie na intuicji czy własnych upodobaniach. Współczesny nauczyciel musi dbać o jakość swojego warsztatu. Jakość jest pojęciem wieloznacznym. W.E. Deming określił, że jakość to, co zadowala, a nawet zachwyca klientów. O jakości pracy nauczyciela świadczy to, w jakim stopniu pomaga on w rozwoju intelektualnym, osobowościowym i fizycznym ucznia na swoich jednostkach lekcyjnych. Jakość zależy od tego czy w szkole ma miejsce ewaluacja. Ewaluacja to ocena jakości, wartości organizowanego procesu. To systematyczne rejestrowanie i analizowanie informacji o procesach edukacyjnych i ich efektach w celu formułowania sądów wartościujących, które powinny być podstawą oceny, w jakim stopniu są realizowane zadania edukacyjne, jakie są ich efekty edukacyjne. Wyniki ewaluacji powinny być podstawą decyzji mających na celu poprawę jakości procesu dydaktycznego i wprowadzania korekt do programu edukacji, do zajęć. Nauczyciel powinien poddać ewaluacji kolejne cykle edukacyjne, a także pojedyncze jednostki lekcyjne. Aby przystąpić do ewaluacji, należy ustalić cel i sposób jej przeprowadzania. Jakość planowania i prowadzenia poszczególnych jednostek lekcyjnych jest jednym z czynników warunkujących osiąganie celów edukacyjnych. Celem ewaluacji lekcji może być stwierdzenie, czy zajęcia stworzyły możliwości postępu w rozwoju wiedzy i umiejętności ucznia, które metody pracy dały oczekiwane rezultaty, a które należy zmienić, czy zajęcia pozwoliły na osiągnięcie zakładanych celów, jaki był nastrój i samopoczucie uczniów w czasie zajęć itp. Ewaluację zajęć można prowadzić przez indywidualne lub grupowe rozmowy z uczniami, za pomocą kart ewaluacyjnych lub w inny wybrany przez nauczyciela sposób.

2 - 2 - Ewaluację przez rozmowy można przeprowadzić, organizując rundkę pytań. np. dokończ zdanie: Na lekcji najtrudniejsze było... Najbardziej podobało mi się... Najchętniej ćwiczyłam\em... Uważam, że lekcja była... Pewniejszą i bardziej wiarygodną formą są opracowane karty ewaluacji. Rozdane do wypełnienia uczniom pod koniec zajęć, mogą one być dla nauczyciela bogatym materiałem informacyjnym o własnej pracy i podstawą do planowania kolejnych jednostek lekcyjnych. Karty powinny być krótkie, łatwe do wypełniania, zrozumiałe i jednoznaczne. Ważne jest, by uczeń wypowiadał się w warunkach poczucia bezpieczeństwa, nie ma bowiem żadnych ocen za wypełnianie kart ewaluacyjnych i oczywiście nie może być żadnych represji wobec ucznia, w przeciwnym razie nigdy nie uzyskamy szczerych odpowiedzi. Dotykamy tu problemu ewentualnej anonimowości. Pełna anonimowość ucznia w przypadku odczytywania kart przez prowadzącego nauczyciela jest problematyczna. Poza tym, są pewne aspekty wychowawcze, bo uczymy przecież, że należy mieć odwagę mówić prawdę. Musimy się jednak liczyć z tym, że uczeń, przynajmniej podczas wypełniania kart ewaluacyjnych po raz pierwszy może mieć obawy. Zatem, może po prostu pozostawić ten problem do decyzji uczniów...? Myślę, że możemy dążyć jednak do tego, aby po uzyskaniu pewności przez uczniów, że nie grożą mu żadne sankcje, prosić o podpisywanie kart ewaluacyjnych, gdyż umożliwi nam to indywidualną pracę z uczniem W koniecznych przypadkach. Ma to też znaczenie w poznawaniu uczniów, ich różnych punktów widzenia. Inne korzyści ze stosowania i analizowania kart ewaluacyjnych od uczniów: szybkie zebranie informacji od wielu uczniów i przez to wiarygodnej, możliwość uzyskania tej informacji bez potrzeby natarczywego pytania wprost wyniki kart mogą być bardzo szybko wykorzystane do korekty realizacji programu lub niezbędnego powtórzenia zdobyta informacja nie jest zafałszowana stresem, często występująca podczas odpowiedzi zawsze interesująca jest informacja o pracy ze strony jej odbiorców (czy akceptowany jest nauczyciel przez uczniów, czy jest lubiany lub nie, jaka jest kultura współdziałania nauczyciela ze swymi uczniami itp.) wyniki skłaniają do autorefleksji nad metodyczną stroną lekcji i pobudzają do samokształcenia lub podjęcia doskonalenia zawodowego

3 - 3 - można także uzyskać potwierdzenie swoich walorów osobistych i zawodowych Materiał wraz z załączonymi przykładowymi kartami ewaluacyjnymi i ankietami przygotowałam do wykorzystania przez nauczycieli na lekcjach wychowania fizycznego, zajęciach pozalekcyjnych, spotkaniach z rodzicami itp. Karta ewaluacji I 1. Podkreśl zajęcia, które odpowiadały ci najbardziej: a) zabawa... b) ćwiczenia na stacji pierwszej c) ćwiczenia na stacji drugiej d) ćwiczenia na stacji trzeciej e) ćwiczenia na stacji czwartej f) zabawa... Karta ewaluacji II 1. najbardziej podobało ci się ćwiczenie najtrudniejszym dla ciebie ćwiczeniem było z jaką miną kończysz dzisiejsze zajęcia Karta ewaluacji III Na dzisiejszych zajęciach po raz pierwszy: usłyszałem/am... zobaczyłem/am... sam zrobiłem/am...

4 - 4 - Karta ewaluacji IV 1. Czy wolałbyś, aby dzisiejsze zajęcia odbyły się: na korytarzu w terenie (w parku, w lesie) na stadionie sportowym na boisku szkolnym? 2. Co najbardziej podobało ci się na dzisiejszych zajęciach?.. 3. Co sprawiło ci trudność na dzisiejszych zajęciach? Co sprawiło ci przyjemność na dzisiejszych zajęciach?..... Karta ewaluacji V Jaki był twój nastrój podczas dzisiejszych zajęć? Podkreśl odpowiedni symbol. Karta ewaluacji VI Z jaką miną kończysz dzisiejsze zajęcia?

5 - 5 - Karta ewaluacji VII Po dzisiejszych zajęciach uważam, że: 1) Moje umiejętności techniki gry w koszykówkę: Poprawiły się Pogorszyły się Są bez zmian 2) Moje umiejętności współpracy w grupie: Poprawiły się Pogorszyły się Są bez zmian Karta ewaluacji VIII Masz 10 punktów do oceny lekcji. Przydziel je według swojego uznania Określonym jej częściom. Im trudniejszy był dla ciebie fragment zajęć, tym więcej przydziel mu punktów. 1) ćwiczenia rozgrzewki... 2) przewrót w przód... 3) przejście po ławeczce... 4) poślizg w podporze tyłem z piłką... 5) przewrót w tył... 6) ćwiczenia przy muzyce... Karta ewaluacji IX 1) Moje umiejętności techniki gry w siatkówkę: Poprawiły się Pogorszyły się Są bez zmian

6 - 6 - Karta ewaluacji X zadowolenie i forma zajęć 1. Jestem zadowolony, lubię tego typu lekcje. 2. Jestem częściowo zadowolony, czasami mogą być tego typu lekcje. 3. Jestem zły, forma lekcji wcale mi nie odpowiada. Karta ewaluacji XI wiedza i umiejętności 1. nie potrafię dobrze wykonać przewrotu w przód z przysiadu 2. wykonuję przewrót poprawnie, z małymi błędami 3. muszę jeszcze popracować nad prawidłowym wykonaniem przewrotu w przód 4. bardzo dobrze wykonuję przewrót w przód z przysiadu Karta ewaluacji XII 1. która zabawa najbardziej ci się podobała? na której stacji najchętniej ćwiczyłeś? nad którym ćwiczeniem musisz jeszcze popracować? które ćwiczenie wykonujesz najlepiej?...

7 - 7 - ANKIETA DLA DZIEWCZĄT UCZĘSZCZAJĄCYCH NA ZAJĘCIA TANECZNE 1. Jaki jest Twój nastrój podczas zajęć? Co najbardziej podoba Ci się na zajęciach? Co sprawia Ci trudność na zajęciach? Najciekawsze kroki taneczne dla Ciebie to Czy chętnie bierzesz udział w zawodach i pokazach tanecznych? a) tak, dlaczego?... b) nie, dlaczego? Czy uważasz, że Twoje umiejętności z techniki tańca? a) poprawiły się b) pogorszyły się c) są bez zmian 6. Jakie ćwiczenia najchętniej wykonujesz? (zaznacz według kolejności) a)...ćwiczenia rytmiczno - taneczne b)...ćwiczenia gimnastyczno taneczne (aerobic) c)...ćwiczenia z przyborami d)... tańce dyskotekowe e)...inne...

8 Jakie cechy (postawy) najbardziej wykształciły w Tobie zajęcia sportowo-rekreacyjne z tańca? (podkreśl właściwe) wytrwałość; systematyczność; szacunek do przeciwnika i do współćwiczącego; umiejętność właściwego zachowania się w sytuacji zwycięstwa i porażki; dbałość o własne i innych zdrowie; umiejętność współpracy w grupie; wiarę we własne siły 8. Jak oceniasz zajęcia z tańca w skali od 1 do 6?...

9 - 9 - ANKIETA DLA RODZICÓW 1. Czy jesteście Państwo zadowoleni z tego, w jaki sposób Wasze dziecko spędza czas wolny? (tzn. uczęszcza na zajęcia sportowo-rekreacyjne)? a) tak, dlaczego?... b) nie, dlaczego? Czy zauważyliście, że Wasze dziecko rozwinęło sprawność fizyczną uczestnicząc w zajęciach sportowo - rekreacyjnych? (proszę zaznaczyć) Tak, poprawiła się Nie, jest bez zmian Nie, pogorszyła się 3. Po powrocie z zajęć Wasze dziecko jest: (proszę zaznaczyć) Radosne Zmęczone Zadowolone Zniechęcone 4. Które z wymienionych cech (postaw) uwidoczniły się u dziecka poprzez uczęszczanie na zajęcia? (proszę podkreślić właściwe) koleżeńskość, samodzielność, wiarę we własne siły, systematyczność, obowiązkowość, wytrwałość, dbałość o zdrowie 5. Jakie inne oczekiwania mają Państwo odnośnie zajęć sportoworekreacyjnych?