OGÓLNOPOLSKI DZIEŃ WALKI Z DEPRESJĄ! 23 lutego obchodziliśmy Ogólnopolski Dzień Walki z Depresją!

Transkrypt

1 Statystyki Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wskazują, że zaburzenia depresyjne są obecnie czwartym najpoważniejszym problemem zdrowotnym. Szacuje się, że na świecie żyje ponad 120 mln ludzi cierpiących na depresję. Schorzenie to może dotyczyć nawet 17% Polaków. Ocenia się, że 25% populacji może zachorować na depresję w pewnym momencie swojego życia. Zaburzenia depresyjne mogą wystąpić u każdego niezależnie od płci, wieku czy sukcesów zawodowych. Dotykają tak wiele osób, że większość z nas zetknęło się lub zetknie z chorym albo osobą, u której to schorzenie występuje w rodzinie, w pracy czy w kręgu znajomych. Z tego powodu depresja dotyczy nas wszystkich i warto dowiedzieć się o niej więcej. Zaburzenia depresyjne są objawem zmian biologicznych, które zachodzą w mózgu, podobnie jak cukrzyca jest wynikiem zmian w funkcjonowaniu trzustki czy wątroby. Niezwykle ważna jest świadomość, że jest to choroba, którą można leczyć, a nie wstydliwe schorzenie wynikające ze słabości charakteru czy braku hartu ducha. Jeśli zauważymy u siebie objawy depresji, to nie powinniśmy się ich wstydzić i za wszelką cenę zwalczać ich silną wolą. W takiej sytuacji na początku zaleca się odpoczynek, zmniejszenie ilości obowiązków i psychoterapię. Jeśli wprowadzenie zmian związanych ze stylem życia nie pomaga, oznacza to, że najprawdopodobniej konieczna jest specjalistyczna pomoc w formie leczenia farmakologicznego.

2 Jakie objawy mogą sugerować, że możesz chorować na depresję i powinieneś skonsultować się z lekarzem? Osoby cierpiące na depresję najczęściej mają silnie obniżone poczucie własnej wartości i nasilone obawy o przyszłość. Rzadko odczuwają przyjemność z aktywności, które dawały ją przed wystąpieniem objawów (np. wynikających z zajmowania się swoim hobby lub spotkań towarzyskich). Pamiętajmy, że osoba w takim stanie nie może wziąć się w garść, tak jak osoba z cukrzycą nie może sama sobie własną wolą obniżyć poziomu cukru we krwi. Utrata energii do działania czy senność, może ustąpić w wyniku leczenia odbudowującego prawidłowe funkcjonowanie mechanizmów biologicznych mózgu. Najczęstsze objawy depresji to: przygnębienie, brak energii do działania, w tym do wykonywania codziennych obowiązków odczucie silnego zmęczenia, nawet po przespanej nocy nadwrażliwość, skłonność do nieuzasadnionego płaczu występowanie dolegliwości fizycznych ból o różnym umiejscowieniu, zawroty głowy, uczucie ucisku w klatce piersiowej niskie poczucie wartości, częste poczucie winy brak zainteresowania kontaktami z ludźmi trudności w koncentracji, skupieniu uwagi zamartwianie się o przyszłość uczucie wewnętrznego napięcia, niepokoju brak apetytu, utrata wagi Jeżeli powyższe objawy występują dłużej niż 2-3 tygodnie, zaleca się kontakt ze specjalistą lekarzem psychiatrą oraz psychologiem.

3 Czynniki ryzyka depresji, czyli skąd ona się bierze? Nie ma jednej prostej odpowiedzi na pytanie, co jest przyczyną depresji, gdyż wywołują ją złożone zmiany w fizjologii przemian neuroprzekaźników w mózgu. Możliwe jest jedynie wskazanie kilku czynników, które mogą predysponować do jej rozwoju. Stres Długo utrzymujący się wysoki poziom stresu może zwiększać ryzyko rozwoju depresji. Wynika to z nadmiernie pobudzonego mechanizmu obronnego, jakim jest reakcja stresowa, pomocna w sytuacjach faktycznego zagrożenia. Przewlekły stres związany z częstymi obawami, poczuciem lęku i wyczerpaniem emocjonalnym powoduje zmiany w biologii naszego mózgu i prowadzi do zaburzonego funkcjonowania neuroprzekaźników, które odpowiadają za odczuwanie przyjemności i spokoju. Geny Pacjenci, u których depresja wystąpiła w rodzinie, częściej sami zapadają na tę chorobę. Badania genetyczne potwierdziły, że może być ona dziedziczona. >40 Wiek Wraz z wiekiem wzrasta ryzyko rozwoju depresji, ale zależność ta osłabia się po osiągnięciu wieku ok. 40 lat. Wynika to z faktu większego doświadczenia życiowego i tym samym większego przekonania, że trudne sytuacje z reguły nie kończą się tak źle. Osoby z depresją mają bardzo pesymistyczną wizję przyszłości, w której utrzymaniu pomaga brak realnych doświadczeń z problemami, których się obawiają (np. utrata pracy, zarobków, prestiżu społecznego).

4 Traumatyczne przeżycia Obniżony nastrój, smutek i negatywne myśli są naturalne w przypadku rozwodu czy utraty bliskiej osoby, ale jeśli utrudniają codzienne funkcjonowanie i nie słabną na sile wraz z upływem czasu, warto skorzystać z pomocy specjalisty. Choroby Prawie wszystkie rodzaje chorób somatycznych zwiększają ryzyko wystąpienia depresji. Dotyczy to zarówno mniej groźnych chorób (np. grypa), a także chorób poważniejszych (udar mózgu czy choroba nowotworowa). Ciąża i poród W okresie ciąży oraz przed porodem zwiększa się ryzyko wystąpienia depresji. Po urodzeniu dziecka organizm i psychika kobiety muszą przystosować się do nowej sytuacji, zwłaszcza do odpowiedzialności za w 100% zależną od niej osobę. W okresie tym pojawia się wiele skrajnych odczuć i emocji. 1 na 10 kobiet po porodzie choruje na depresję. Kluczową rolę odgrywa wsparcie ze strony najbliższych osób. Jak pomóc osobie z depresją? Depresja stanowi bardzo duże wyzwanie dla relacji, ponieważ sprawia, że osoba chora izoluje się od innych ludzi. Może się wydawać, że nasze dobre chęci, gesty czy próby dotarcia odbijają się od niewidzialnej bariery obojętności i cierpienia chorej osoby i tylko pogarszają jej stan. To nieprawda każda pomoc jest ważna, nawet jeśli nie widać tego na pierwszy rzut oka.

5 Jak można pomóc osobie w depresji? 1. Po prostu bądź Najlepsze, co możemy zrobić dla osoby chorej to po prostu przy niej być przebywać w tym samym pokoju, trzymać za rękę. Chory nie zawsze będzie chciał z nami rozmawiać, ale warto umacniać go w przekonaniu, że jest dla nas ważny i że zrobimy co w naszej mocy, by mu pomóc, zarówno słowami, jak i gestami. 2. Potęga małych gestów Rozmowa z osobami w depresji może być niezręczna, zwłaszcza jeśli sami nie czujemy się najlepiej w wyrażaniu uczuć w trudnych momentach. W takich sytuacjach sprawdzają się małe gesty pokazujące, że nam zależy przygotowanie ulubionego posiłku, kwiaty w ulubionym kolorze, uśmiech, uścisk dłoni czy przyjazny sms. 3. Uważaj na słowa Osoby cierpiące na depresję mają obniżone poczucie własnej wartości, często czują się winne. Należy więc zwracać szczególną uwagę na wypowiadane przez nas słowa, aby nie wzbudzać poczucia oceny czy krytyki osoby chorej. Szczególnie unikać należy zachęt do wzięcia się w garść, zebrania w sobie chory sam podejmie te kroki, gdy poczuje się lepiej, wcześniej takie słowa tylko pogłębiają niską samoocenę. 4. Wysłuchaj nie doradzaj Wydaje nam się naturalne, że gdy bliska osoba ma problem, to dzielimy się z nią swoimi radami. W przypadku osób chorych na depresję może to pogarszać ich stan i powodować dalszą izolację i poczucie braku własnej wartości. Zamiast doradzać zapytaj: Czy mogę zrobić coś, abyś poczuł się lepiej?. 5. Sięgnij po wiedzę Aby jak najlepiej pomóc osobie chorej, dobrze jest zgłębić temat depresji poznać jej objawy, przebieg i konsekwencje. Skonsultuj się ze specjalistą, psychologiem lub psychiatrą, sięgnij po fachową literaturę lub poczytaj fora w Internecie. 6. Cierpliwość popłaca Kluczowym elementem pomocy osobie cierpiącej na depresję jest bycie cierpliwym. Nigdy nie stawiaj jej ultimatum i nie okazuj złości. Jeśli odczuwasz frustrację z powodu opieki nad chorym, skorzystaj z porady psychologa lub porozmawiaj z zaufaną osobą. Twoja cierpliwość da mu nadzieję, a ta ma ogromny wpływ na proces zdrowienia.

6 Profilaktyka depresji O ile nie cierpimy na depresję kliniczną, nasze samopoczucie w dużej mierze zależy od nas samych, naszego podejścia do życia i otaczającego nas świata. Wiele osób może odczuwać jedynie pogorszenie nastroju, które nie ma nic wspólnego z depresją czy innym rodzajem zaburzenia afektywnego. Wskazówki, których przestrzeganie sprzyja utrzymaniu dobrego samopoczucia: Dbaj o relacje Bliskie relacje z ludźmi, pełne szczerości i autentyczności pozwalają się cieszyć lepszym zdrowiem psychicznym. Znajdź czas na spotkania z przyjaciółmi, dzwoń do nich, dzielcie się wydarzeniami z waszego codziennego życia. Pamiętaj, że zarówno oni, jak i Ty możecie potrzebować wsparcia. Wysypiaj się Sen jest bardzo ważnym czynnikiem wpływającym na nastrój istotna jest nie tylko jego długość (najlepiej ok. 7 godzin), ale także jakość, czyli poczucie zrelaksowania o poranku. Ruch to zdrowie, również psychiczne Wyniki wielu badań potwierdzają, że osoby aktywne fizyczne cieszą się lepszym nastrojem i mają mniejsze skłonności do objawów depresyjnych. Cechuje ich także lepsza samoocena. Wybierz rodzaj ruchu, który sprawia Ci przyjemność mogą to być spacery, jazda na rowerze, taniec, joga cokolwiek chcesz. Z badań wynika, że bardziej wskazany jest taki rodzaj ćwiczeń, który możesz wykonywać w towarzystwie innych osób. Przyjemności dla Ciebie i innych Miło jest otrzymywać, ale również dawać. Pamiętaj, że szczęście nie zależy tylko od czynników zewnętrznych a w dużej mierze od Ciebie i Twojej postawy do życia, którą możesz doskonalić i pielęgnować.