ROZDZIAŁ 6. FORMATOWANIE TABEL I OBIEKTÓW GRAFICZNYCH

Transkrypt

1 ROZDZIAŁ 6. FORMATOWANIE TABEL I OBIEKTÓW GRAFICZNYCH Zmorą wielu prac dyplomowych są koszmarnie sformatowane tabele i obiekty graficzne. Młodzi autorzy, nienawykli do pracy z edytorem tekstu nie umieją często poprawnie wstawić obiektu graficznego albo narysować rysunku. Celem niniejszego rozdziału jest pokazanie częstych błędów i omówienie prawidłowego postępowania z obiektami graficznymi Skanowanie rysunków Skanowanie rysunków zwykle nie jest dobrym pomysłem, ponieważ bardzo trudno ładnie zeskanować rysunek. Zwykle widoczne są ciemne smugi, a tekst jest niewyraźny. Często pozostają także ramki, a rysunek jest nierówno położony w stosunku do strony. Rysunek 6.1 (tutaj jakiś podpis) Przykładowy rysunek pokazano na rysunku 6.1 (celowo wywołano błąd z umiejscowieniem ramki z podpisem). Źródło: opracowanie własne na podstawie prac studenckich. 1

2 Rysunek 6.2. Typowy wygląd rysunku ze skanera Źródło: opracowanie własne. Rysunek 6.1 nie ma szarych pasków, ale wzory są niewyraźne, a linie mają zmieniającą się grubość. Taki rysunek po prostu wygląda niechlujnie. Należy także dodać inne jego wady: pływające pole tekstowe z tytułem, które w ogóle nie trzyma się rysunku, a także brak pod rysunkiem podanego źródła (źródło podaje autorka tego opracowania, ale w oryginale nie było podanego źródła z którego ten rysunek pochodzi). Pytanie oczywiście, jak to wszystko poprawić. Niestety, proces wstawiania rysunków do pracy jest czasochłonny bo w 99% przypadków trzeba je przerysować. Ms Word jak i Open Office Writer posiadają narzędzia do rysowania podstawowych wykresów i rysunków. W Ms Word jest to wstążka Wstawianie -> Kształty. ROE G ROE G = ROE U Efekt kosztowy: i * (1 T) * D / E ROE U I * (1 T) * D / (D+E) ; 0 2

3 Rysunek 6.3. Rysunek 6.1 przerysowany w programie Word 2007, następnie wklejony do pgoramu Paint i przeklejony jako grafika do programu Word 2007 Źródło: opracowanie własne. Wygodniej jest jednak korzystać z pakietów graficznych, gdyż zwykle oferują prostsze sposoby rysowania rysunków czy wykresów niż Office 2007 (ewentualnie Office 2003 lub Office XP). Wracając jednak do przykładowych rysunków, rysunek 6.1 narysowano w programie Ms Word 2007 i aby scalić poszczególne elementy razem ze sobą, zaznaczano je myszką, trzymając wciśnięty przycisk Ctrl. Następnie z menu Narzędzia obrazów -> Formatowanie -> Scal (prawy koniec taśmy) scalono elementy w jedną całość. Następnie przeklejono grafikę do programu graficznego Paint i z powrotem do programu Word 2007 aby Word traktował już te elementy jako jeden obraz (mapa bitowa), co umożliwia zmianę wielkości obrazu jak i bezproblemowe dodanie tytułu (zaznaczyć obraz myszką, prawy guzik myszy, wybrać z menu dodaj podpis, wybrać powyżej rysunku). Podobnie należy postąpić (w zakresie korekty) z rysunkiem 6.2. Szare paski na rysunku i niewyraźna czcionka nie pozwalają zaakceptować takiego arcydzieła w pracy dyplomowej Dodawanie objaśnień do symboli Dość często, zobaczyć można także zeskanowane objaśnienia symboli znajdujących się na rysunku. Jest to naprawdę niedopuszczalne, aby objaśnienia do symboli, często ucięte albo rozciągnięte, kopiować z rysunkiem. Nawet jeżeli zeskanowany rysunek dobrze wygląda, to już symbole naprawdę trzeba przepisać z zachowaniem najwyższej staranności. Tłumaczenie promotorowi, że się to zrobi potem jest nie w porządku oraz nie umożliwia sprawdzenia pracy. Promotor nie jest maszyną, w momencie gdy widzi błędy graficzne (duże), nie jest w stanie skupić się na treści, bo za bardzo przeszkadza mu forma. 3

4 Rysunek 6.4. Przykład uciętego zeskanowanego rysunku z uciętymi objaśnieniami Źródło: opracowanie własne na studenckich. Rysunek 6.5. Przykład źle zakotwiczonego rysunku w pracy dyplomowej podstawie prac 6.3. Nieprawidłowe formatowanie rysunków Rysunek znajdujący się w pracy dyplomowej nie może pływać sobie jak chmurka po 4

5 tej pracy, w tym znaczeniu, że powinien zostać zakotwiczony w pracy za danym wierszem tekstu i usunięcie kilku wierszy albo dodanie kropki nie powinno przesuwać rysunku na bliżej nieokreślone miejsce albo powodować jego skoku w nieoczekiwane miejsce w tekście. Rysunek 6.5 pokazuje taki niezakotwiczony rysunek. W momencie usunięcia jednej litery, rysunek przeskoczył z miejsca gdzie być powinien w zupełnie nieoczekiwaną inną lokalizację. Źródło: opracowanie własne. Aby nie dopuścić do takich problemów, należy najechać myszką na rysunek, kliknąć prawym guzikiem aby uruchomić edycję, z menu Narzędzia Obrazów -> Formatowanie (Word 2007) należy wybrać Zawijanie tekstu i wybrać opcję Równo z tekstem. Rysunki przestaną wtedy płatać młodym autorom figle (i biednym promotorom też przy czytaniu prac) Dbanie o staranny wygląd tabel Młodzi autorzy często mają także poważne problemy z formatowaniem tabel. Choć była już o tym mowa w poprzednich częściach niniejszego opracowania, wydaje się, że warto jeszcze raz do tej kwestii powrócić. Tabela musi być czytelna i prawidłowo ułożona. W związku z powyższym nie daje się w tabeli półtora wiersza odstępu ani odstępów dodatkowych, dostosowuje się czcionkę do wielkości tabeli, czasami skraca się także napisy w poszczególnych wierszach czy kolumnach, aby tabela jako całość wyglądała schludnie. Proszę porównać tabelę przed korektą i po korekcie. Tabela 6.1. Przykład tabeli przed korektą Wariant KO [%] KW [%] r [%] r E [%] 1 0, ,0 0, , ,0 17, , ,5 30, , ,0 32, , ,0 38,88 Źródło: opracowanie własne. Tabela przed korektą nie ma wyśrodkowanych wartości, trudno powiedzieć (jednoznacznie) dlaczego, ale są dodatkowe puste spacje przed symbolami w tabeli. Półtorawierszowe odstępy akurat w tej tabeli nie są najgorsze, ale przy większej tabeli 5

6 spowodowałyby spuchnięcie tabeli i jej wyjście grubo poza wielkość jednej strony. Taka tabela zaś (duża) jest słabo czytelna. Rysunek 6.6. Formatowanie tabeli w programie Ms Word Źródło: opracowanie własne na podstawie programu Ms Word Proszę zwrócić uwagę na wygląd linijki po kliknięciu tabeli lub zaznaczeniu kilku elementów tabeli. Linijka pokazuje że w tabeli zastosowane są dodatkowe akapity, które powodują że elementy nie są idealnie wyśrodkowane. Akapity te usunięto. Następnie, zaznaczono całą tabelę i ustawiono pojedyncze odstępy pomiędzy wierszami i minimalną wysokość wiersza 0,2 cm. Menu pokazane na rysunku 6.7 wywołuje się zaznaczając tabelę i klikając dyndzelek na taśmie Narzędzia Główne w grupie Akapit. Pokazano to czerwonym kwadracikiem na rysunku 6.8. Z kolei ustawianie minimalnej szerokości wiersza (lub obligatoryjnej, w zależności od wybranej opcji) pokazano na rysunku 6.9. Zaznacza się tabelę, następnie klika się prawy guzik myszy (następnie wybiera się Właściwości). 6

7 Rysunek 6.7. Zmiana wielkości interlinii w programie Ms Word 2007 Źródło: opracowanie własne na podstawie programu Ms Word Rysunek 6.8. Wywoływanie menu Akapit (ustawiania interlinii) Źródło: opracowanie własne na podstawie programu Ms Word

8 Rysunek 6.9. Ustawianie minimalnej szerokości wiersza w tabeli, w programie Ms Word 2007 Źródło: opracowanie własne na podstawie programu Ms Word Proszę zwrócić uwagę, że rysunki wyskalowano w ten sposób, że są czytelne, ale starano się aby nie pozostawały puste miejsca na stronach pomiędzy rysunkami. Ostatecznie, tabela po korektach wygląda tak, jak to pokazano w tabeli 6.2. Tabela 6.2. Przykładowa tabela po edycji Wariant KO [%] KW [%] r [%] r E [%] 1 0, ,0 0, , ,0 17, , ,5 30, , ,0 32, , ,0 38,88 Źródło: opracowanie własne z wykorzystaniem programu Ms Word Podpisy pod obiektami graficznymi Choć była już o tym mowa, zostanie to wspomniane jeszcze raz. Pod każdym obiektem graficznym należy podać pełen opis bibliograficzny źródła, z którego ten obiekt pochodzi. Odradzam stosowanie podpisów Ibidem, chyba że w ostatecznej wersji dzieła rzeczywiście dwa obiekty graficzne pochodzą z tego samego źródła, jednak i tak i tak należy podać dokładną stronę a także numer tabeli czy innego obiektu graficznego jaki został przypisany w oryginalnym dziele. 8

9 Należy też konsekwentnie stosować tę samą czcionkę i styl czcionki i wielkość do podawania źródeł obiektów graficznych a na końcu takiego przypisu dawać kropkę. 9