Spis treści Wprowadzenie Wykaz autorów Wykaz skrótów Część 1. Utworzenie spółki przez JST 1. Rodzaje spółek zakładanych przez JST

Transkrypt

1 Spis treści Spis treści Wprowadzenie... XI Wykaz autorów... XV Wykaz skrótów... XIX Część 1. Utworzenie spółki przez JST Rodzaje spółek zakładanych przez JST Łukasz Grzechnik Formy prowadzenia gospodarki komunalnej Spółki osobowe Spółki kapitałowe Tworzenie spółek przez JST poza sferą użyteczności publicznej Udział JST w spółkach cywilnych Uwagi końcowe Możliwości zakładania spółek przez JST Łukasz Grzechnik Działalność wykraczająca poza zadania o charakterze użyteczności publicznej uwagi ogólne Działalność wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej rozwinięcie Działalność wykraczająca poza zadania o charakterze użyteczności publicznej powiat i województwo Specyfika spółek zakładanych przez JST Uwagi ogólne Obowiązek powołania rady nadzorczej w każdej spółce zakładanej przez JST Szczególne regulacje dotyczące rady nadzorczej Powoływanie i odwoływanie członków zarządu Przekształcenia kapitałowe Obejmowanie udziałów i akcji spółek przez JST Nabycie i objęcie udziałów Procedura zbycia udziałów Zapłata za udziały Regulamin korzystania z usług publicznych Przekształcenie przedsiębiorstwa komunalnego w spółkę komunalną Kompetencje organów JST w zakresie tworzenia, funkcjonowania i nadzorowania spółek kapitałowych Bogusław Nowakowski, Anna Zołotar... 31

2 3.1. Uwagi wprowadzające Tworzenie spółek przez JST Kompetencje organów JST w zakresie funkcjonowania spółek samorządowych Nadzór nad spółkami samorządowymi Powstanie spółki z o.o. z udziałem JST na przykładzie spółki gminnej Anna Zołotar Powstanie spółki z o.o. z udziałem gminy Uwagi wprowadzające Podstawy prawne Uchwała o utworzeniu spółki Powstanie spółki Wyjaśnienia do wzorów Uchwała rady gminy o utworzeniu spółki z o.o. z udziałem gminy Umowa spółki Wzory Wzór uchwały rady gminy o utworzeniu spółki z o.o. z udziałem gminy Wzór umowy spółki z o.o Wniosek o wpis do rejestru przedsiębiorców. Przedmiot działalności. Organy podmiotu Odstępstwa od regulacji ustawowych w umowie spółki z o.o. udziałem JST Bogusław Nowakowski, Anna Zołotar Uwagi wprowadzające Postanowienia dotyczące udziałów i kapitału zakładowego Uprzywilejowanie udziałów Ograniczenia w rozporządzaniu udziałami Umorzenie udziałów Podwyższenie kapitału zakładowego Prawa i obowiązki wspólników Uprawnienia osobiste wspólnika Świadczenia dodatkowe wspólników na rzecz spółki Dopłaty Dywidenda i zaliczka na poczet dywidendy Postanowienia dotyczące organów spółki Zarząd Rada nadzorcza Zgromadzenie wspólników Rozwiązanie i likwidacja spółki

3 5.6. Inne postanowienia Publikacje spółki Wyłączenie wspólnika Wyłączenie wstąpienia małżonka lub spadkobiercy wspólnika do spółki Wzór umowy spółki z o.o. z udziałem kilku gmin Jednoosobowa spółka komunalna Anna Zołotar Powstanie jednoosobowej spółki komunalnej Pojęcie spółki jednoosobowej Powstanie jednoosobowej spółki komunalnej Organy jednoosobowej spółki JST Zgromadzenie wspólników (walne zgromadzenie) jednoosobowej spółki Rada nadzorcza Zarząd Czynności prawne jednoosobowej spółki Oświadczenia woli jedynego wspólnika składane spółce Umowy jednoosobowej spółki z członkami jej zarządu Forma oświadczenia woli gminy w sprawie wskazania przedstawiciela do rady nadzorczej jednoosobowej spółki z o.o. Bogusław Nowakowski Uwagi wprowadzające Uprawnienie do wskazania kandydata na członka rady nadzorczej Adresat oświadczenia woli Forma wskazania przedstawiciela gminy do rady nadzorczej Forma pisemna czy inna? Spółka kapitałowa z udziałem JST w organizacji Anna Zołotar Powstanie kapitałowej spółki w organizacji Powstanie spółki w organizacji Status spółki w organizacji Funkcjonowanie spółki w organizacji Realizacja podmiotowości prawnej Prowadzenie spraw i reprezentacja Odpowiedzialność za zobowiązania spółki w organizacji Ustanie spółki w organizacji Powstanie spółki docelowej

4 Zwinięcie spółki w organizacji Zmiana umowy komunalnej spółki z o.o. w organizacji Likwidacja samorządowego zakładu budżetowego w celu zawiązania spółki kapitałowej Anna Samelak, Krzysztof Rustecki Przesłanki przekształcenia Forma organizacyjno-prawna Rentowność Dług JST Rozszerzenie zakresu działalności Prawne uwarunkowania przekształcenia Podatkowe uwarunkowania przekształcenia samorządowego zakładu budżetowego Sukcesja podatkowa Odliczenie straty zakładu w spółce z o.o Aport przedsiębiorstwa a podatek dochodowy Koszty przekształcenia (opłaty notarialne, podatek od czynności cywilnoprawnych) Kontynuacja zwolnienia podatkowego przez spółkę Trwały zarząd i użytkowanie wieczyste Amortyzacja w spółce powstałej z przekształcenia zakładu VAT od aportu Czynności związane z przekształceniem Przygotowanie koncepcji przekształcenia Uchwała organu stanowiącego JST o likwidacji zakładu budżetowego w celu zawiązania spółki z o.o Wykonanie uchwały Część 2. Funkcjonowanie spółki JST wybrane zagadnienia Stosowanie tzw. ustawy kominowej w spółkach z udziałem JST Łukasz Grzechnik Uwagi wprowadzające Zakres podmiotowy Ograniczenia w zakresie wynagrodzenia Kwestia nagrody rocznej Świadczenia dodatkowe Sankcje za naruszenie przepisów KominU Uwagi końcowe

5 2. Sposoby finansowania spółek Piotr Łebek Uwagi wprowadzające Podwyższenie kapitału zakładowego przez emisję akcji lub udziałów w spółkach komunalnych Artykuł 12 ustawy o gospodarce komunalnej a podwyższenie kapitału zakładowego Pojęcie podwyższenia kapitału zakładowego i znaczenie kapitału zakładowego w spółkach komunalnych Spółka komunalna a podwyższenie kapitału zakładowego Podwyższenie kapitału zakładowego a struktura udziałowa w komunalnej spółce z o.o Podstawa prawna podwyższenia kapitału zakładowego w komunalnych spółkach z o.o Komunalna spółka akcyjna a podwyższenie kapitału zakładowego Emisja obligacji przez spółki komunalne Kredyty bankowe i pożyczki Kredyty i pożyczki w świetle KSH Poręczenia i gwarancje Dopłaty w spółkach komunalnych Pojęcie i charakter dopłat Podsumowanie Spółki prawa handlowego przeniesienie zadłużenia poza JST Michał Bitner Gospodarcze tło przenoszenia długu JST na spółki Ograniczenia możliwości przenoszenia długu JST na spółki Zawiązywanie spółek kapitałowych przez JST Zobowiązania spółek zawiązywanych przez JST a dług sektora instytucji rządowych i samorządowych (general government) Umowy wsparcia Uwagi wprowadzające Znaczenie pojęcia potencjalnych spłat kwot wynikających z udzielonych poręczeń oraz gwarancji Konstrukcja poręczenia i gwarancji jako umów zabezpieczających Kwalifikacja określonego zobowiązania jako poręczenia Kwalifikacja określonego zobowiązania jako gwarancji w rozumieniu przepisów ustawy o finansach publicznych Kwestia wstąpienia poręczyciela i gwaranta w prawa wierzyciela Stosowane w umowach wsparcia instrumenty wzmacniania wiarygodności kredytowej spółki a gwarancje w rozumieniu FinPublU Umowy wsparcia zobowiązujące JST do okresowych płatności na rzecz spółki Zawieranie umów wsparcia a działanie in fraudem legis

6 Przesłanki skuteczności umów wsparcia Spółka jako pracodawca Michał Culepa Uwagi wprowadzające Reprezentacja spółki jako pracodawcy Jednostki organizacyjne spółki jako samodzielni pracodawcy Niektóre kompetencje pracodawcy tworzenie przepisów prawa pracy Zatrudnianie w organach zarządzających spółek podstawy prawne Michał Culepa Stosunek pracy członków zarządu Niektóre aspekty wykonywania pracy przez osoby zarządzające Inne podstawy zatrudnienia w zarządzie Wzór kontraktu menedżerskiego Część 3. Rozwiązanie samorządowej spółki z o.o Rozwiązanie komunalnej spółki z o.o. Anna Zołotar Uwagi wprowadzające Przyczyny rozwiązania spółki Postępowanie likwidacyjne Prawa i obowiązki likwidatorów komunalnej spółki z o.o Podział majątku likwidowanej spółki Obowiązki rejestrowe związane z likwidacją Obowiązek przechowywania ksiąg i dokumentów rozwiązanej spółki Część 4. Podatki i rachunkowość Tworzenie spółek prawa handlowego i przystępowanie do nich przez JST kwestie rachunkowe Mieczysława Cellary Wycena udziałów i akcji Schematy księgowań z wyjaśnieniami Ewidencja nabywanych udziałów i akcji oraz wnoszonych aportów w postaci składników majątkowych Ewidencja mienia zlikwidowanych jednostek Ewidencja wniesienia aportu do spółki w wyniku przekształcenia samorządowego zakładu budżetowego Ewidencja odpisów aktualizujących długoterminowe aktywa finansowe

7 1.5. Ewidencja przekazania aportu, gdy wartość księgowa netto wnoszonych środków trwałych jest wyższa niż wartość rynkowa Ewidencja aportów wniesionych w postaci składników majątkowych Sposób udokumentowania/forma urządzenia ewidencyjnego Powiązanie ze sprawozdaniami finansowymi, budżetowymi i klasyfikacją budżetową Wycena długoterminowych aktywów finansowych w JST Ewa Kowalczuk Wycena udziałów w jednostkach podporządkowanych Utrata wartości Zastosowanie metody praw własności w JST Ujęcie szczególnych transakcji przy zastosowaniu metody praw własności Skutki podatkowe wniesienia aportu przez gminy do spółek kapitałowych Krzysztof Rustecki Nieodpłatne używanie środków trwałych Aport a przychody gminy i spółki Amortyzacja w spółce Użyczenie a VAT Aport a VAT Obowiązek podatkowy w VAT z tytułu aportu Opodatkowanie aportu Aport przyłączy wodociągowych uprzednio przekazanych gminie przez osoby fizyczne Aport sieci wodociągowej i kanalizacyjnej wybudowanej przez gminę a korekta VAT na plus Aport w postaci samochodu osobowego a korekta VAT na minus Aport przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części Wniesienie aportu w podatku od czynności cywilnoprawnych Optymalizacja podatkowa w zakresie tworzenia i funkcjonowania spółek gminnych Krzysztof Rustecki Uwagi wprowadzające Spółki kapitałowe Spółki osobowe

8 Część 5. Specyfikacja niektórych spółek Komunalna spółka sportowa Piotr Łebek, Michał Gniatkowski Uwagi wprowadzające Komunalizacja majątków klubów sportowych Jednostka samorządu terytorialnego jako zakładnik klubów sportowych Komunalne kluby sportowe jako narzędzie promocji Komunalne kluby sportowe jako przejaw racjonalizacji wydatków publicznych Pomiędzy ważnością a nieważnością Działalności ważne dla rozwoju gminy Stan de lege lata Komunalna spółka sportowa w praktyce wybrane problemy Wycena dóbr niematerialnych Infrastruktura sportowa jako aport do komunalnej spółki sportowej Postulaty de lege ferenda Podsumowanie Spółki lecznicze Marcin Wielgolaski, Dariusz Woźniak Ogólna charakterystyka i miejsce spółek leczniczych na rynku świadczeń zdrowotnych Odrębności spółki leczniczej Komercyjna działalność lecznicza Zarządzanie i nadzór Prywatyzacja spółek leczniczych Kontekst i przesłanki przekształceń Procedura przekształcania SPZOZ w spółkę w świetle DziałLeczU Instrumenty wsparcia samorządu, jakie daje DziałLeczU Doświadczenia ze spółkami leczniczymi w Polsce droga ku efektywnym podmiotom leczniczym Restrukturyzacja zadłużenia spółki Spółki gospodarujące zasobem nieruchomości Dariusz Pęchorzewski

9 3.1. Uwagi wprowadzające Rachunek ekonomiczny Orzecznictwo Komunalne spółki komunikacji miejskiej Jarosław Sabat Zmiana formy prawnej jednostek prowadzących działalność z zakresu komunikacji miejskiej powstanie spółek komunikacyjnych Sytuacja spółek komunikacyjnych po wejściu Polski do Unii Europejskiej Polskie regulacje prawne dotyczące spółek komunikacyjnych Obowiązek wprowadzenia planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego Przykłady funkcjonowania spółek komunikacyjnych w Polsce Finansowanie spółek komunikacji miejskiej Relacje z samorządem lokalnym Spółki wodno-kanalizacyjne Jerzy Krawiec Uwagi wprowadzające Formy organizacyjno-prawne powstania i funkcjonowania spółki wodociągowo-kanalizacyjnej oraz jej specyfika Orzecznictwo Spółki ciepłownicze Paweł Zień. Część 6. Odpowiedzialność członków zarządu spółek JST Odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania cywilnoprawne komunalnej spółki z o.o. po rejestracji Bogusław Nowakowski, Anna Zołotar Odpowiedzialność cywilnoprawna członków zarządu spółki z o.o Odpowiedzialność z art. 299 KSH Właściwy czas na złożenie wniosku o upadłość Stosowanie art. 5 KC Regres członka zarządu Inne osoby ponoszące odpowiedzialność Odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania publicznoprawne komunalnej spółki z o.o. po rejestracji Bogusław Nowakowski, Anna Zołotar Uwagi wprowadzające

10 2.2. Odpowiedzialność podatkowa osób trzecich Zakres podmiotowy odpowiedzialności za zaległości podatkowe spółki Zakres przedmiotowy odpowiedzialności Charakter odpowiedzialności z art. 116 OrdPU Przesłanki odpowiedzialności Powstanie zaległości podatkowej Bezskuteczność egzekucji przeciwko spółce Zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości we właściwym czasie Brak winy w niezłożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości Wskazanie majątku spółki Przedawnienie zobowiązania podatkowego spółki Odpowiedzialność likwidatorów Odpowiedzialność za składki na ubezpieczenie społeczne Odpowiedzialność z tytułu składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i ubezpieczenie zdrowotne Odpowiedzialność członków zarządu spółki komunalnej za naruszenie dyscypliny finansów publicznych Ludmiła Lipiec-Warzecha Uwagi wprowadzające Przesłanki odpowiedzialności członka zarządu Gospodarowanie należnościami przypadającymi jednostce sektora finansów publicznych Odpowiedzialność z tytułu dotacji Środki europejskie Zamówienia publiczne