WYBRANE PROBLEMY WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ TECHNIKI POMIAROWEJ. Jerzy Sładek (red.) i inni

Transkrypt

1 WYBRANE PROBLEMY WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ TECHNIKI POMIAROWEJ Jerzy Sładek (red.) i inni Bielsko-Biała 2012

2 Redaktor Naczelny: prof. dr hab. Kazimierz Nikodem Redaktor Działu: Sekretarz Redakcji: Skład i łamanie: Recenzenci: prof. dr hab. inż. Stanisław Płonka mgr Grzegorz Zamorowski dr inż. Mirosław Wojtyła prof. dr hab. inż. Michał Wieczorowski prof. dr hab. inż. Adam Woźniak Monografia dofinansowana przez Komitet Budowy Maszyn Polskiej Akademii Nauk Monography co-financed by Committee on Machine Building of Polish Academy of Sciences Ark. wyd. 12,3 Adres Redakcji Editorial Office Adresse de redaction Schiftleitungsadresse: WYDAWNICTWO NAUKOWE AKADEMII TECHNICZNO-HUMANISTYCZNEJ W BIELSKU-BIAŁEJ Bielsko-Biała, ul. Willowa 2 tel./fax ISBN

3 SPIS TREŚĆI 1. WPROWADZENIE NADZOROWANIE WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWYCH MASZYN POMIAROWYCH Wprowadzenie Badania odbiorcze i okresowe WMP Badanie głowic stykowych Sprawdzanie bieżące WMP Wymagania dotyczące nadzoru nad środkami pomiarowymi Przegląd wzorców stosowanych do badań WMP Metoda przeprowadzania sprawdzeń bieżących Wzorce materialne Badane współrzędnościowe maszyny pomiarowe WMP Wyznaczanie czasookresów przeglądów okresowych WMP Przebieg pomiarów Niepewność rozszerzona sprawdzań bieżących Badanie zespołów głowic obrotowo-uchylnych Badanie głowic pomiarowych elektrostykowych Niepewność badania zespołów głowic obrotowo-uchylnych i głowic pomiarowych elektrostykowych Podsumowanie PORÓWNANIA MIĘDZYLABORATORYJNE DWUSTRONNE - WZORCOWANIE WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWYCH MASZYN POMIAROWYCH Wprowadzenie Szacowanie niepewności wzorcowania WMP Postępowanie podczas wzorcowania współrzędnościowych maszyn pomiarowych zgodnie z normą ISO Wyznaczenie niepewności pomiaru według zaleceń ISO TS Inne składowe niepewności wzorcowania WMP Idea porównań międzylaboratoryjnych Wykonane badania Uzyskane wyniki Propozycje rozwiązań Podsumowanie... 48

4 4 Spis treści 4. SKANER 3D, scan3d qualify I OPROGRAMOWANIE GEOMAGIC QUALIFY KOMPLEKSOWE I REFERENCYJNE ROZWIĄZANIE POMIAROWE DO KONTROLI JAKOŚCI OBIEKTÓW TECHNICZNYCH Wprowadzenie Parametry bezdotykowych skanerów 3D Objętość pomiarowa Rozdzielczość Niezmienność parametrów i niezawodność Rozdzielczość skanera 3D a jakość odwzorowania detalu Efektywna kontrola jakości na podstawie danych z pomiaru skanerem 3D scan3d qualify Geomagic Qualify Porównanie z modelem wzorcowym Tworzenie dokumentacji kontrolno-wymiarowej Automatyzacja kontroli wymiarowej i tworzenie raportów Podsumowanie WPŁYW KIERUNKU DIGITALIZACJI NA DOKŁADNOŚĆ PRZYBLIŻENIA KSZTAŁTU POWIERZCHNI PRZY JEGO ODTWARZANIU DO POSTACI SIATKI TRÓJKĄTÓW Wprowadzenie Badania strategii digitalizacji Badania wpływu kierunku digitalizacji na dokładność przybliżenia kształtu powierzchni Podsumowanie METODA KOREKCJI PROMIENIOWEJ W POMIARACH STYKOWYCH POWIERZCHNI SWOBODNYCH Wprowadzenie Sprawdzenie dokładności korekcji promieniowej dla proponowanej metody (metoda analityczna) Sprawdzenie dokładności proponowanej metody korekcji na podstawie pomiaru kul z wykorzystaniem współrzędnościowej laboratoryjnej maszyny pomiarowej PMM 12106, wyposażonej w stykową głowicę skanującą Podsumowanie OCENA DOKŁADNOŚCI WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEGO ODWZOROWANIA POWIERZCHNI OBRABIANEJ Wprowadzenie Plan badań Wykonanie i pomiar modelu... 90

5 Spis treści Ocena dokładności modelu wykonanego na podstawie modelu analitycznego Wykonanie modelu fizycznego na podstawie wzorca Ocena dokładności modelu fizycznego w stosunku do pierwowzoru Podsumowanie METROLOGICZNE ASPEKTY ODWZOROWANIA STRUKTUR STAWOWYCH W TOMOGRAFII KOMPUTEROWEJ DLA POTRZEB DIANOZOWANIA CHOROBY ZWYRODNIENIOWEJ Wprowadzenie Cel pracy Aplikacja metrologiczna tomografii komputerowej Model wstępny błędów układu kinematycznego CT typu sekwencyjnego Badania doświadczalne Badania pozycjonowania Badania błędu prostoliniowości przesuwu Materiał i metoda Wyniki badań i ich omówienie Podsumowanie ZASTOSOWANIE WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ TECHNIKI POMIAROWEJ DO WYBRANYCH ZADAŃ W ŚRODOWISKU PRODUKCYJNYM NA PRZYKŁADZIE ODWZOROWANIA GEOMETRII OTWORÓW Wprowadzenie Odwzorowanie geometrii otworów Współrzędnościowe systemy pomiarowe Współrzędnościowa maszyna pomiarowa (WMP) z głowicą stykową Współrzędnościowe ramie pomiarowe z głowicą skanującą Badany element Pomiar Wprowadzenie Stykowe pomiary referencyjne z wykorzystaniem współrzędnościowej maszyny pomiarowej Bezstykowe pomiary z wykorzystaniem ramienia pomiarowego wyposażonego w głowice optyczną Analiza otrzymanych wyników Podsumowanie

6 6 Spis treści 10. POMIAR ODCHYŁKI OKRĄGŁOŚCI DLA OKRĘGU O ZARYSIE NIEPEŁNYM Wprowadzenie Możliwości pomiaru okręgu niepełnego Metodyka badań Rezultaty badań Pomiar pierścienia wzorcowego Pomiary pierścienia obarczonego odchyłką owalności Pomiary pierścienia obarczonego odchyłką trójgraniastości Podsumowanie POMIARY POWIERZCHNI NAGNIATANYCH METODĄ STYKOWĄ I OPTYCZNĄ Wprowadzenie Metodyka pomiarowa Wyniki pomiarów i ich analiza Podsumowanie TRÓJWYMIAROWE POMIARY ZMIANY KSZTAŁTU I STEREOMETRII STREFY FORMOWANIA DEFORMACJI W PROCESIE NAGNIATANIA Wprowadzenie Badania na stanowisku pomiarowym Pomiar stereometrii strefy konstytuowania nierówności Analiza zmian kształtu strefy obróbki nagniataniem Podsumowanie WYKORZYSTYWANIE MOŻLIWOŚCI WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEGO RANIENIA POMIAROWEGO W NADZOROWANIU DOKŁADNOŚCI PRODUKCJI W WARUNKACH ZAKŁADU PRZEMYSŁU MOTORYZACYJNEGO Wprowadzenie Opis procesu walidacji detali i narzędzi do ich produkcji Podsumowanie O AUTORACH