Tkanki. Tkanki. Tkanka (gr. histos) zespół komórek współpracujących ze sobą (o podobnej strukturze i funkcji) komórki
|
|
- Zbigniew Tadeusz Marszałek
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Tkanki Tkanka (gr. histos) zespół komórek współpracujących ze sobą (o podobnej strukturze i funkcji) komórki Tkanki macierz (matrix) zewnątrzkomórkowa komórki zwierzęce substancja międzykomórkowa protoplasty roślin ściany komórkowe 1
2 Tkanki Komórki mogą się łączyć (komunikować) za pomocą : bezpośrednich połączeń substancji międzykomórkowej substancja międzykomórkowa (ECM= extracellular matrix) ECM wielocukry i białka : glikozoaminoglikany (GAG) proteoglikany białka tworzące włókna glikoproteiny (białka niekolagenowe) 2
3 Glikozoaminoglikany (GAG) - polisacharydy polimery dwucukrów: kwasu uronowego i aminoheksozy ( tys) - nierozgałęzione; - hydrofilowe;- silny ładunek ujemny powtarzające się dwucukry kwas D-glukuronowy N-acetyloglukozoamina kwas hialuronowy (ok cząsteczek dwucukrów) [siarczan chondroityny, siarczan heparanu, siarczan dermatanu, inne] proteoglikany ECM - proteoglikany - białka pozakomórkowe związane z GAG -bardzo róŝnorodne rdzeń białkowy + wiele cząsteczek GAG lub rdzeń kw. hialuronowy+ białka łączące + wiele cząst.gag olbrzymie agregaty (chrząstka) - cząsteczki rozgałęzione, sztywne - cząsteczki hydrofilowe - nadają ECM konsystencję płynnego Ŝelu (wiąŝą jony Na) [agrekan, syndekan, perlekan, dekoryna] 3
4 odporność na ściskanie ECM - proteoglikany 10 8 Da agregat proteoglikanów z chrząstki Macierz zewnątrzkomórkowa (białka) białka tworzące włókna kolageny elastyna i fibrylina białka niekolagenowe (glikoproteiny) fibronektyny laminina inne (entaktyna, tenascyna) 4
5 ECM białka tworzące włókna Kolageny (typy I - XVII) 25% masy białek organizmu ssaka syntetyzowane przez fibroblasty, osteoblasty.. Cząsteczka kolagenu: długość sztywność trójniciowa struktura grube włókna pęczki sieci tropokolagen organizacja i struktura kolagenu (typu I) Syntetyzowany: prokolagen Kolagenaza odcina końcowe peptydy Agregacja i organizacja włókien kolagenowych Fibroblast (formowanie włókien kolagenowych) Wytrzymałość na rozciąganie 5
6 kolageny nietworzące włókien Kolagen typu IV ECM białka niekolagenowe Fibronektyny ( glikoproteiny-220kd) połączenie substancji międzykomórkowej z cytoszkieletem komórki wpływają na formowanie włókien kolagenu ( napręŝenie ECM) integryny przenoszą napręŝenia przez błonę komórkową na cytoszkielet 6
7 matriks zewnątrzkomórkowa błona podstawna (model struktury) RóŜne makrocząsteczki substancji międzykomórkowej (cząsteczki białek -zielone, cząsteczki glikozoaminoglikanów - czerwone) Proteoglikany i białka ECM zapewniają wytrzymałość na rozciąganie zapewniają odporność na ściskanie regulują transport przez środowisko zewnątrzkomórkowe uczestniczą w sygnalizacji międzykomórkowej regulują migrację komórek 7
8 Tkanki roślinne matriks zewnątrzkomórkowa ściana komórkowa pektyna celuloza komórki w stanie turgoru Przekrój poprzeczny łodygi Arabidopsis (mikroskop fluorescencyjny) Przekrój poprzeczny korzenia Arabidopsis (mikroskop elektronowy) Pierwotna ściana komórek roślinnych blaszka środkowa (spajająca komórki) pierwotna ściana komórkowa rozciąganie - celuloza; ściskanie inne polisacharydy błona komórkowa mikrofibryle celulozowe zdolna do rozciągania, umoŝliwia `wzrost komórki 8
9 orientacja fibryl celulozowych w ścianie komórkowej odpowiedzialna za kierunek wzrostu komórki (organu) mikrofibryle celulozowe Mikrografia elektronowa fibryl celulozowych w ścianie komórkowej (uporządkowany układ włókien) Mikrofibryle celulozowe mikrotubule korowe Synteza celulozy na zewnętrznej powierzchni błony komórkowej (najpowszechniejsza makrocząsteczka organiczna na ziemi) 9
10 łączenie się komórek homofilowe heterofilowe za pomocą białek łączących trwałe lub przejściowe połączenia międzykomórkowe i cząsteczki adhezyjne łączenie się komórek połączenia międzykomórkowe cząsteczki adhezyjne 10
11 cząsteczki adhezyjne CAM-cell adhesion molecules białka integralne błon tworzące trwałe lub przejściowe połączenia tworzące połączenia między komórkami lub komórkami a macierzą międzykomórkową funkcje rozpoznające cząsteczki adhezyjne (CAM) kadheryny nadrodzina immunoglobulin selektyny integryny 11
12 połączenia międzykomórkowe połączenia zamykające połączenia zwierające desmosomy połączenia przylegające połączenia komunikujące, szczelinowe połączenia zamykające (tight junctions) w komórkach nabłonkowych ( obwódki zamykające ) połączenia ścisłe, barierowe 12
13 połączenia zamykające (tight junctions) klaudyny okludyny zespolenie zewnętrznych warstw błon (fuzja) sąsiednich komórek wzmocnione białkami długość ok. 15nm uszczelnienie zapobiegające przepływowi cząsteczek przez szczeliny między komórkami desmosomy film kadheryny glikoproteiny transbłonowe zaleŝne od Ca +2 płytka desmosomalna (białka wiąŝące) filamenty pośrednie cytokeratyny,wimentyny, desminy 13
14 półdesmosomy (hemidesmosomy) płytka przybłonowa strukturalnie podobne do desmosomów występują w podstawowej warstwie komórek nabłonka ( na tkance łącznej skóry właściwej) połączenia przylegające (adherens junctions) komórki nabłonkowe kardiomiocyty komórki mięśni gładkich kadheryny kateniny mikrofilamenty 14
15 połączenia komunikacyjne (szczelinowe) -neksus (gap junctions) całe królestwo zwierząt prawie wszystkie tkanki komunikacja - metaboliczna (cząsteczki < 1200Da: cukry, aminokwasy, camp, jony) -elektryczna połączenia komunikacyjne (gap junctions) konekson (6 koneksyn) róŝne koneksyny od 26 do 50kDa zamykanie i otwieranie połączeń komunikacyjnych regulacja przepuszczalności (bramkowanie jak kanałów jonowych?) np. wzrost stęŝenia wewnątrzkomórkowego Ca+2 powoduje spadek przepuszczalności połączeń szczelinowych 15
16 połączenia komunikacyjne (gap junctions) płytki połączeniowe - setki (tysiące) koneksonów Tkanki roślinne połączenia międzykomórkowe (komunikacyjne) plazmodesmy 16
17 człowiek: tkanki ssaków ponad 200 typów komórek komórek nabłonkowa łączna nerwowa mięśniowa Tkanki nabłonki komórki nabłonkowe: róŝnorodne wyścielają powierzchnię ciała i jamy ciała budują gruczoły 17
18 Tkanki nabłonki komórki nabłonkowe: funkcje ochronne (wzmacniające) zdolność wchłaniania i transportu substancji zdolność do syntezy białek i substancji zwilŝających rozpoznawanie komórek (zdolność adhezji, ekstrawazacji i migracji) wykrywanie sygnałów (fotoreceptory w oku) Tkanki nabłonki Klasyfikacja wg liczby warstw komórek 18
19 Tkanki nabłonki kształtu komórek specjalizacji powierzchni komórek orzęsiony, nieorzęsiony, zrogowaciały Nabłonki pokrywające polaryzacja komórek jelito komórka kubkowa komórka absorpcyjna 19
20 nabłonki komórki nabłonkowe błona podstawna włókna kolagenowe w tkance podścieliska Nabłonki pokrywające połączenia międzykomórkowe 20
21 Nabłonki pokrywające desmosomy i FP - funkcje wzmacniające desm FP naskórek odporność na rozciąganie i ściskanie Nabłonki pokrywające CAM ( białka adhezyjne) 21
22 Nabłonki pokrywające odnawianie komórek Nabłonki pokrywające odnawianie komórek 22
Tkanki. Tkanki. Tkanka (gr. histos) zespół komórek (współpracujących ze sobą) o podobnej strukturze i funkcji. komórki. macierz zewnątrzkomórkowa
Tkanki Tkanka (gr. histos) zespół komórek (współpracujących ze sobą) o podobnej strukturze i funkcji komórki Tkanki macierz zewnątrzkomórkowa komórki zwierzęce substancja międzykomórkowa protoplasty roślin
Bardziej szczegółowoTkanki. Tkanki. Tkanka (gr. histos) zespół komórek współpracujących ze sobą (o podobnej strukturze i funkcji) komórki
Tkanki Tkanka (gr. histos) zespół komórek współpracujących ze sobą (o podobnej strukturze i funkcji) komórki Tkanki macierz (matrix) zewnątrzkomórkowa komórki zwierzęce substancja międzykomórkowa protoplasty
Bardziej szczegółowoTkanki. Tkanki. Tkanki zwierzęce Tkanka (gr. histos) zespół komórek współpracujących ze sobą (o podobnej strukturze i funkcji) komórki
Tkanki komórki Tkanki Tkanka (gr. histos) zespół komórek współpracujących ze sobą (o podobnej strukturze i funkcji) macierz (matrix) zewnątrzkomórkowa komórki zwierzęce substancja międzykomórkowa protoplasty
Bardziej szczegółowoPołączenia międzykomórkowe i macierz zewnątrzkomórkowa. Połączenia międzykomórkowe. Połączenia międzykomórkowe. zapewniają : uszczelnienie komórek
międzykomórkowe i macierz zewnątrzkomórkowa mgr Dagmara Ruminkiewicz Zakład Biologii Medycznej międzykomórkowe międzykomórkowe zapewniają : uszczelnienie komórek mechaniczną wytrzymałość przyleganie do
Bardziej szczegółowoPołączenia międzykomórkowe i macierz zewnątrzkomórkowa
międzykomórkowe i macierz zewnątrzkomórkowa Dagmara Ruminkiewicz Zakład Biologii Medycznej międzykomórkowe zapewniają : uszczelnienie komórek mechaniczną wytrzymałość przyleganie do sąsiednich komórek
Bardziej szczegółowoTkanka nabłonkowa HISTOLOGIA OGÓLNA (TKANKI)
HISTOLOGIA OGÓLNA (TKANKI) Elementy składowe tkanki: komórki (o podobnym pochodzeniu, zbliŝonej strukturze i funkcji) substancja międzykomórkowa (produkowana przez komórki) Główne rodzaje tkanek zwierzęcych:
Bardziej szczegółowoTkanka nerwowa. neurony (pobudliwe) odbieranie i przekazywanie sygnałów komórki glejowe (wspomagające)
Tkanka nerwowa neurony (pobudliwe) odbieranie i przekazywanie sygnałów komórki glejowe (wspomagające) Sygnalizacja w komórkach nerwowych 100 tys. wejść informacyjnych przyjmowanie sygnału przewodzenie
Bardziej szczegółowoTKANKA NAB ONKOWA PODZIA NAB ONK W STRUKTURY POWIERZCHNIOWE NAB ONK W
TKANKA NAB ONKOWA 4 W wyniku procesu różnicowania, głównie w okresie płodowym dochodzi do wyodrębnienia się w organizmie człowieka populacji komórek różniących się zarówno strukturą jak i funkcją. Zasadnicze
Bardziej szczegółowoSkładniki cytoszkieletu. Szkielet komórki
Składniki cytoszkieletu Szkielet komórki aktynowe pośrednie Mikrotubule Mikrotubule aktynowe pośrednie 1 Elementy cytoszkieletu aktynowe pośrednie Mikrotubule aktynowe filamenty aktynowe inaczej mikrofilamenty
Bardziej szczegółowoTkanki zwierzęce. Nabłonki
człowiek: Tkanki zwierzęce tkanki ssaków ponad 200 typów komórek 10 12 komórek nabłonkowa łączna nerwowa mięśniowa Nabłonki komórki nabłonkowe bariera dla organizmu jak błona komórkowa dla komórki róŝnorodne
Bardziej szczegółowoTKANKA NABŁONKOWA GRUCZOŁY WYDZIELANIA ZEWNĘTRZNEGO
TKANKA NABŁONKOWA GRUCZOŁY WYDZIELANIA ZEWNĘTRZNEGO Morfologia komórki, tkanki, narządu odzwierciedla funkcję Międzybłonek (Mezotelium) Pęcherzyk surowiczy ślinianki, trzustki Cewka śluzowa Tkanka nabłonkowa
Bardziej szczegółowoTkanka nabłonkowa HISTOLOGIA OGÓLNA (TKANKI)
HISTOLOGIA OGÓLNA (TKANKI) Elementy składowe tkanki: komórki (o podobnym pochodzeniu, zbliżonej strukturze i funkcji) substancja międzykomórkowa (produkowana przez komórki) Tkanka nabłonkowa Główne rodzaje
Bardziej szczegółowoWłaściwości błony komórkowej
płynność asymetria Właściwości błony komórkowej selektywna przepuszczalność Płynność i stan fazowy - ruchy rotacyjne: obrotowe wokół długiej osi cząsteczki - ruchy fleksyjne zginanie łańcucha alifatycznego
Bardziej szczegółowoMACIERZ POZAKOMÓRKOWA
Spis treści 1 MACIERZ POZAKOMÓRKOWA 1.1 Komórki podporowe 1.2 Główne składniki substancji pozakomórkowej 2 BŁONA PODSTAWNA I ADHEZJA KOMÓREK DO SUBSTANCJI POZAKOMÓRKOWEJ 3 Pytania do wykładu MACIERZ POZAKOMÓRKOWA
Bardziej szczegółowoWITAMY NA KURSIE HISTOLOGII
WITAMY NA KURSIE HISTOLOGII W XIX wieku... Histologia to nauka o mikroskopowej budowie komórek, tkanek i narządów W XXI wieku... Kurs histologii: teoria... Histologia to nauka o powiązaniach struktury
Bardziej szczegółowoTKANKA NABŁONKOWA GRUCZOŁY WYDZIELANIA ZEWNĘTRZNEGO
TKANKA NABŁONKOWA GRUCZOŁY WYDZIELANIA ZEWNĘTRZNEGO Tkanki człowieka Tkanka nabłonkowa Tkanki łączne Tkanka łączna właściwa i tłuszczowa Tkanka chrzęstna Tkanka kostna Krew i szpik kostny Tkanka mięśniowa
Bardziej szczegółowoOrganizacja tkanek - narządy
Organizacja tkanek - narządy Architektura skóry tkanki kręgowców zbiór wielu typów komórek danej tkanki i spoza tej tkanki (wnikają podczas rozwoju lub stale, w trakcie Ŝycia ) neurony komórki glejowe,
Bardziej szczegółowoTransportowane cząsteczki CO O, 2, NO, H O, etanol, mocznik... Zgodnie z gradientem: stężenia elektrochemicznym gradient stężeń
Transportowane cząsteczki Transport przez błony Transport bierny szybkość transportu gradien t stężeń kanał nośnik Transport z udziałem nośnika: dyfuzja prosta dyfuzja prosta CO 2, O 2, NO,, H 2 O, etanol,
Bardziej szczegółowoWłaściwości błony komórkowej
Właściwości błony komórkowej płynność asymetria selektywna przepuszczalność Transport przez błony Współczynnik przepuszczalności [cm/s] RóŜnice składu jonowego między wnętrzem komórki ssaka a otoczeniem
Bardziej szczegółowoWITAMY NA KURSIE HISTOLOGII
WITAMY NA KURSIE HISTOLOGII W XIX wieku... Histologia to nauka o mikroskopowej budowie komórek, tkanek i narządów W XXI wieku... Kurs histologii: teoria... Histologia to nauka o powiązaniach struktury
Bardziej szczegółowoTkanka nabłonkowa. Gruczoły i ich podział
Tkanka nabłonkowa Gruczoły i ich podział Tkanka nabłonkowa 4 główne typy nabłonka: 1. Pokrywający 2. Wchłaniający = resorbcyjny 3. Gruczołowy egzo-, endokrynny 4. Wyspecjalizowany czuciowy, rozrodczy Brak
Bardziej szczegółowoBudowa i rodzaje tkanek zwierzęcych
Budowa i rodzaje tkanek zwierzęcych 1.WskaŜ prawidłową kolejność ukazującą stopniowe komplikowanie się budowy organizmów. A. komórka tkanka organizm narząd B. organizm narząd komórka tkanka C. komórka
Bardziej szczegółowoSkładniki cytoszkieletu. Szkielet komórki. Elementy cytoszkieletu. Mikrotubule. Filamenty aktynowe. Filamenty pośrednie. Mikrotubule.
Składniki cytoszkieletu Szkielet komórki aktynowe pośrednie aktynowe pośrednie Elementy cytoszkieletu aktynowe pośrednie 1 aktynowe filamenty aktynowe inaczej mikrofilamenty filamenty utworzone z aktyny
Bardziej szczegółowoTemat: Przegląd i budowa tkanek zwierzęcych.
Temat: Przegląd i budowa tkanek zwierzęcych. 1. Czym jest tkanka? To zespół komórek o podobnej budowie, które wypełniają w organizmie określone funkcje. Tkanki tworzą różne narządy, a te układy narządów.
Bardziej szczegółowoTKANKA NABŁONKOWA GRUCZOŁY WYDZIELANIA ZEWNĘTRZNEGO (EGZOKRYNNE)
TKANKA NABŁONKOWA GRUCZOŁY WYDZIELANIA ZEWNĘTRZNEGO (EGZOKRYNNE) Tkanki człowieka Tkanka nabłonkowa Tkanki łączne Tkanka łączna właściwa i tłuszczowa Tkanka chrzęstna Tkanka kostna Krew i szpik kostny
Bardziej szczegółowoTKANKA ŁĄCZNA. Cz. 1 TKANKA ŁĄCZNA WŁAŚCIWA. Komórki. Włókna. Substancja podstawowa. Funkcje tkanki łącznej. Substancja międzykomórkowa tkanki łącznej
Funkcje tkanki łącznej Funkcja mechaniczna: łączenie, utrzymywanie i podpieranie komórek i ich zespołów w narządach TKANKA ŁĄCZNA Cz. 1 TKANKA ŁĄCZNA WŁAŚCIWA Transport tlenu i metabolitów do komórek wszystkich
Bardziej szczegółowoRuch i mięśnie. dr Magdalena Markowska
Ruch i mięśnie dr Magdalena Markowska Zjawisko ruchu Przykład współpracy wielu układów Szkielet Szkielet wewnętrzny: szkielet znajdujący się wewnątrz ciała, otoczony innymi tkankami. U kręgowców składa
Bardziej szczegółowoWłaściwości błony komórkowej
Właściwości błony komórkowej płynność asymetria selektywna przepuszczalność Glikokaliks glikokaliks cytoplazma jądro błona komórkowa Mikrografia elektronowa powierzchni limfocytu ludzkiego (wybarwienie
Bardziej szczegółowoCreated by Neevia Document Converter trial version
1. Kwaśne białko glejowe występuje w: a) astrocytach włóknistych, (+) b) astrocytach protoplazmatycznych, (+) c) oligodendrocytach, d) mikrogleju, e) lemocytach. HISTOLOGIA testy półroczne 2002 2004 2.
Bardziej szczegółowoTKANKA NABŁONKOWA GRUCZOŁY WYDZIELANIA ZEWNĘTRZNEGO (EGZOKRYNNE)
TKANKA NABŁONKOWA GRUCZOŁY WYDZIELANIA ZEWNĘTRZNEGO (EGZOKRYNNE) Morfologia komórki, tkanki, narządu odzwierciedla funkcję Międzybłonek (Mezotelium) Pęcherzyk surowiczy ślinianki, trzustki Cewka śluzowa
Bardziej szczegółowoWłaściwości błony komórkowej
Właściwości błony komórkowej płynność asymetria selektywna przepuszczalność Transport przez błony Cząsteczki < 150Da Błony - selektywnie przepuszczalne RóŜnice składu jonowego między wnętrzem komórki ssaka
Bardziej szczegółowoTKANKA ŁĄCZNA. Cz. 1 TKANKA ŁĄCZNA WŁAŚCIWA. Komórki. Włókna. Substancja podstawowa. Funkcje tkanki łącznej. Substancja międzykomórkowa tkanki łącznej
Funkcje tkanki łącznej Funkcja mechaniczna: łączenie, utrzymywanie i podpieranie komórek i ich zespołów w narządach TKANKA ŁĄCZNA Cz. 1 TKANKA ŁĄCZNA WŁAŚCIWA Transport tlenu i metabolitów do komórek wszystkich
Bardziej szczegółowoCYTOSZKIELET CYTOSZKIELET
CYTOSZKIELET Sieć włókienek białkowych; struktura wysoce dynamiczna Filamenty aktynowe Filamenty pośrednie Mikrotubule Fibroblast CYTOSZKIELET 1 CYTOSZKIELET 7nm 10nm 25nm Filamenty pośrednie ich średnica
Bardziej szczegółowoRuch i mięśnie. dr Magdalena Markowska
Ruch i mięśnie dr Magdalena Markowska Zjawisko ruchu Przykład współpracy wielu układów Szkielet Szkielet wewnętrzny: szkielet znajdujący się wewnątrz ciała, otoczony innymi tkankami. U kręgowców składa
Bardziej szczegółowoBudowa komórkowa organizmów Składniki plazmatyczne i nieplazmatyczne komórki - budowa i funkcje
Budowa komórkowa organizmów Składniki plazmatyczne i nieplazmatyczne komórki - budowa i funkcje KOMÓRKA najmniejszy samoodtwarzający się żywy układ biologiczny ciało komórki tworzy protoplazma, którą oddziela
Bardziej szczegółowoTKANKA ŁĄCZNA. Cz. 1 TKANKA ŁĄCZNA WŁAŚCIWA. Komórki. Włókna. Substancja podstawowa. Funkcje tkanki łącznej. Substancja międzykomórkowa tkanki łącznej
Funkcje tkanki łącznej Funkcja mechaniczna: łączenie, utrzymywanie i podpieranie komórek i ich zespołów w narządach TKANKA ŁĄCZNA Cz. 1 TKANKA ŁĄCZNA WŁAŚCIWA Transport tlenu i metabolitów do komórek wszystkich
Bardziej szczegółowoTKANKA ŁĄCZNA. Cz. 1 TKANKA ŁĄCZNA WŁAŚCIWA. Komórki. Włókna. Substancja podstawowa. Funkcje tkanki łącznej. Substancja międzykomórkowa tkanki łącznej
Funkcje tkanki łącznej Funkcja mechaniczna: łączenie, utrzymywanie i podpieranie komórek i ich zespołów w narządach TKANKA ŁĄCZNA Cz. 1 TKANKA ŁĄCZNA WŁAŚCIWA Transport tlenu i metabolitów do komórek wszystkich
Bardziej szczegółowoTKANKA ŁĄCZNA. Cz. 1 TKANKA ŁĄCZNA WŁAŚCIWA. Komórki. Włókna. Substancja podstawowa. Funkcje tkanki łącznej. Substancja międzykomórkowa tkanki łącznej
Funkcje tkanki łącznej Funkcja mechaniczna: łączenie, utrzymywanie i podpieranie komórek i ich zespołów w narządach TKANKA ŁĄCZNA Cz. 1 TKANKA ŁĄCZNA WŁAŚCIWA Transport tlenu i metabolitów do komórek wszystkich
Bardziej szczegółowoSkładniki cytoszkieletu. Szkielet komórki
Składniki cytoszkieletu. Szkielet komórki aktynowe pośrednie aktynowe pośrednie 1 Elementy cytoszkieletu aktynowe pośrednie aktynowe filamenty aktynowe inaczej mikrofilamenty filamenty utworzone z aktyny
Bardziej szczegółowoStruktura macierzy pozakomórkowej. Tkanki łączne
Struktura macierzy pozakomórkowej. Tkanki łączne Glikozaminoglikany=GAG to kwas hialuronowy (bez reszt SO 3 ) oraz siarczany: chondroityny (2 rodzaje), heparanu, keratanu, dermatanu i heparyna. GAG to
Bardziej szczegółowoTkanka nabłonkowa HISTOLOGIA OGÓLNA (TKANKI)
HISTOLOGIA OGÓLNA (TKANKI) Elementy składowe tkanki: komórki (o zbliŝonej strukturze i funkcji) substancja międzykomórkowa (produkowana przez komórki) Tkanka nabłonkowa Główne rodzaje tkanek zwierzęcych:
Bardziej szczegółowoWITAMY NA KURSIE HISTOLOGII
W XIX wieku... WITAMY NA KURSIE HISTOLOGII Histologia to nauka o mikroskopowej budowie komórek, tkanek i narządów Podobnie jak anatomia, histologia należy do nauk morfologicznych. w XXI wieku: Histologia
Bardziej szczegółowoKomórka eukariotyczna organizacja
Komórka eukariotyczna organizacja Centrum informacyjne jądro Układ wykonawczy cytoplazma cytoplazma podstawowa (cytozol) organelle cytoplazma + jądro komórkowe = protoplazma Komórka eukariotyczna organizacja
Bardziej szczegółowoKomórka eukariotyczna organizacja
Komórka eukariotyczna organizacja Centrum informacyjne jądro Układ wykonawczy cytoplazma cytoplazma organelle podstawowa (cytozol) cytoplazma + jądro komórkowe = protoplazma Komórka eukariotyczna organizacja
Bardziej szczegółowoTkanka łączna. komórki bogata macierz
Tkanka łączna komórki bogata macierz (przenosi siły mechaniczne) Funkcje spaja róŝne typy innych tkanek zapewnia podporę narządom, ochrania wraŝliwe części organizmu transport substancji odŝywczych i produktów
Bardziej szczegółowo(węglowodanów i tłuszczów) Podstawowym produktem (nośnikiem energii) - ATP
śycie - wymaga nakładu energii źródłem - promienie świetlne - wykorzystywane do fotosyntezy - magazynowanie energii w wiązaniach chemicznych Wszystkie organizmy (a zwierzęce wyłącznie) pozyskują energię
Bardziej szczegółowoHistologia (gr. histos = utkanie; łac. textus = utkanie, tkanina, plecionka) jest nauką o budowie i czynnościach tkanek.
Histologia (gr. histos = utkanie; łac. textus = utkanie, tkanina, plecionka) jest nauką o budowie i czynnościach tkanek. Wyróżnia się: histologię ogólną naukę o ogólnej budowie i funkcjach podstawowych
Bardziej szczegółowoTkanka łączna. komórki bogata macierz
Tkanka łączna komórki bogata macierz (przenosi siły mechaniczne) Funkcje spaja róŝne typy innych tkanek zapewnia podporę narządom, ochrania wraŝliwe części organizmu transport substancji odŝywczych i produktów
Bardziej szczegółowoTKANKA ŁĄCZNA. Cz. 1 TKANKA ŁĄCZNA WŁAŚCIWA. Komórki. Włókna. Substancja podstawowa. Funkcje tkanki łącznej. Substancja międzykomórkowa tkanki łącznej
Funkcje tkanki łącznej Funkcja mechaniczna: łączenie, utrzymywanie i podpieranie komórek i ich zespołów w narządach TKANKA ŁĄCZNA Cz. 1 TKANKA ŁĄCZNA WŁAŚCIWA Transport tlenu i metabolitów do komórek wszystkich
Bardziej szczegółowoTkanka łączna jest najbardziej zróżnicowaną tkanką organizmu
Funkcje tkanki łącznej Funkcja mechaniczna: łączenie, utrzymywanie i podpieranie komórek i ich zespołów w narządach TKANKA ŁĄCZNA Cz. 1 TKANKA ŁĄCZNA WŁAŚCIWA Transport tlenu i metabolitów do komórek wszystkich
Bardziej szczegółowoTKANKA ŁĄCZNA. Cz. 1 TKANKA ŁĄCZNA WŁAŚCIWA. Komórki. Substancja podstawowa. Funkcje tkanki łącznej. Substancja międzykomórkowa tkanki łącznej
Funkcje tkanki łącznej Funkcja mechaniczna: łączenie, utrzymywanie i podpieranie komórek i ich zespołów w narządach Transport tlenu i metabolitów do komórek wszystkich tkanek i narządów (poprzez krew i
Bardziej szczegółowoTkanka mięśniowa. pobudliwość kurczliwość
Aparat kurczliwy: miofilamenty cienkie ( i białka pomocnicze) miofilamenty grube (miozyna 2) Tkanka mięśniowa troponina tropomiozyna troponina lub kaldesmon i kalponina łańcuchy lekkie miozyna 2 pobudliwość
Bardziej szczegółowoWłaściwości błony komórkowej
Właściwości błony komórkowej płynność asymetria selektywna przepuszczalność szybka dyfuzja: O 2, CO 2, N 2, benzen Dwuwarstwa lipidowa - przepuszczalność Współczynnik przepuszczalności [cm/s] 1 Transport
Bardziej szczegółowoTkanka łączna. Komórki i bogata macierz. Funkcje spaja róŝne typy innych tkanek zapewnia podporę narządom ochrania wraŝliwe części organizmu
Komórki i bogata macierz Substancja międzykomórkowa przenosi siły mechaniczne Tkanka łączna Funkcje spaja róŝne typy innych tkanek zapewnia podporę narządom ochrania wraŝliwe części organizmu Tkanka łączna
Bardziej szczegółowoUkład nerwowy. Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe
Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe Tkanka nerwowa Komórki nerwowe NEURONY Komórki glejowe Typy neuronów Czuciowe (afferentne)
Bardziej szczegółowoCreated by Neevia Document Converter trial version http://www.neevia.com Created by Neevia Document Converter trial version
1. Mastocyty: a) zawierają ziarnistości kwasowe, (+) b) mają zdolność do fagocytozy, c) produkują prostaglandyny, (+) d) mogą przyciągać granulocyty kwasochłonne, (+) e) produkują substancję międzykomórkową.
Bardziej szczegółowoProfil metaboliczny róŝnych organów ciała
Profil metaboliczny róŝnych organów ciała Uwaga: tkanka tłuszczowa (adipose tissue) NIE wykorzystuje glicerolu do biosyntezy triacylogliceroli Endo-, para-, i autokrynna droga przekazu informacji biologicznej.
Bardziej szczegółowoKomórka eukariotyczna
Komórka eukariotyczna http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=plik:hela_cells_stained_with_hoechst_33258.jpg cytoplazma + jądro komórkowe = protoplazma W cytoplazmie odbywa się: cała przemiana materii,
Bardziej szczegółowoTkanka nabłonkowa HISTOLOGIA OGÓLNA (TKANKI)
HISTOLOGIA OGÓLNA (TKANKI) Elementy składowe tkanki: komórki (o podobnym pochodzeniu, zbliżonej strukturze i funkcji) substancja międzykomórkowa (produkowana przez komórki) Tkanka nabłonkowa Główne rodzaje
Bardziej szczegółowoCYTOSZKIELET CYTOSZKIELET Cytoplazma podstawowa (macierz cytoplazmatyczna) Komórka eukariotyczna. cytoplazma + jądro komórkowe.
Komórka eukariotyczna cytoplazma + jądro komórkowe (układ wykonawczy) cytoplazma podstawowa (cytozol) Cytoplazma złożony koloid wodny cząsteczek i makrocząsteczek (centrum informacyjne) organelle i kompleksy
Bardziej szczegółowoTkanka nabłonkowa. (budowa)
Tkanka nabłonkowa (budowa) Komórki tkanki nabłonkowej tworzą zwarte warstwy, zwane nabłonkami. Są układem ściśle upakowanych komórek tworzących błony. 1) główną masę tkanki stanowią komórki. 2) istota
Bardziej szczegółowoTKANKA ŁĄCZNA EMBRIONALNA, WŁAŚCIWA I TŁUSZCZOWA
TKANKA ŁĄCZNA EMBRIONALNA, WŁAŚCIWA I TŁUSZCZOWA Tkanki łączne Ogólna charakterystyka wspólna dla wszystkich tkanek, wspólne pochodzenie mezenchyma (Tkanka embrionalna) Komórki tkanki łącznej + substancja
Bardziej szczegółowoTKANKA ŁĄCZNA. Komórki. Włókna. Substancja podstawowa. Substancja międzykomórkowa
Funkcje tkanki łącznej: TKANKA ŁĄCZNA łączy, utrzymuje i podpiera inne tkanki pośredniczy w rozprowadzaniu tlenu, substancji odŝywczych i biologicznie czynnych w organizmie odpowiada za większość procesów
Bardziej szczegółowoWITAMY NA KURSIE HISTOLOGII
W XIX wieku... WITAMY NA KURSIE HISTOLOGII Histologia to nauka o mikroskopowej budowie komórek, tkanek i narządów W XXI wieku... Nasz kurs: Histologia to nauka o powiązaniach struktury mikroskopowej, submikroskopowej
Bardziej szczegółowoD-Pulse: Impuls stworzony dla MonaLisa Touch
D-Pulse: Impuls stworzony dla MonaLisa Touch Dzięki szczególnemu kształtowi impulsu (DEKA-Pulse lub D-Pulse), w tkance pochwy tworzą się niewielkie wysepki denaturacji, otoczone tkanką niezmienioną (zabiegi
Bardziej szczegółowoTransport makrocząsteczek
Komórka eukariotyczna cytoplazma + jądro komórkowe = protoplazma W cytoplazmie odbywa się: cała przemiana materii, dzięki której organizm uzyskuje energię biosynteza białka i innych związków Transport
Bardziej szczegółowoTkanka łączna jest najbardziej zróżnicowaną tkanką organizmu
Funkcje tkanki łącznej Funkcja mechaniczna: łączenie, utrzymywanie i podpieranie komórek i ich zespołów w narządach TKANKA ŁĄCZNA Cz. 1 TKANKA ŁĄCZNA WŁAŚCIWA Transport tlenu i metabolitów do komórek wszystkich
Bardziej szczegółowoPodział tkanki mięśniowej w zależności od budowy i lokalizacji w organizmie
Tkanka mięśniowa Podział tkanki mięśniowej w zależności od budowy i lokalizacji w organizmie Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana poprzecznie prążkowana serca gładka Tkanka mięśniowa Podstawową własnością
Bardziej szczegółowoTkanka nerwowa. Komórki: komórki nerwowe (neurony) sygnalizacja komórki neurogleju (glejowe) ochrona, wspomaganie
Komórki: komórki nerwowe (neurony) sygnalizacja komórki neurogleju (glejowe) ochrona, wspomaganie Tkanka nerwowa Substancja międzykomórkowa: prawie nieobecna (blaszki podstawne) pobudliwość przewodnictwo
Bardziej szczegółowoTKANKA ŁĄCZNA WŁAŚCIWA
Funkcje tkanki łącznej Funkcja mechaniczna: łączenie, utrzymywanie i podpieranie komórek i ich zespołów w narządach TKANKA ŁĄCZNA WŁAŚCIWA Transport tlenu i metabolitów do komórek wszystkich tkanek i narządów
Bardziej szczegółowoTkanka mięśniowa. pobudliwość kurczliwość
Aparat kurczliwy: miofilamenty cienkie ( i białka pomocnicze) miofilamenty grube (miozyna 2) Tkanka mięśniowa troponina tropomiozyna troponina lub kaldesmon i kalponina łańcuchy lekkie miozyna 2 pobudliwość
Bardziej szczegółowoTkanka mięśniowa. pobudliwość kurczliwość
Tkanka mięśniowa troponina tropomiozyna Aparat kurczliwy: miofilamenty cienkie ( i białka pomocnicze) miofilamenty grube (miozyna 2) białka pomocnicze łańcuchy lekkie miozyna 2 miozyna 2 pobudliwość kurczliwość
Bardziej szczegółowoTKANKA ŁĄCZNA WŁAŚCIWA
Funkcje tkanki łącznej Funkcja mechaniczna: łączenie, utrzymywanie i podpieranie komórek i ich zespołów w narządach TKANKA ŁĄCZNA WŁAŚCIWA Transport tlenu i metabolitów do komórek wszystkich tkanek i narządów
Bardziej szczegółowo8. Połączenia międzykomórkowe, adhezja międzykomórkowa i macierz zewnątrzkomórkowa
POŁĄCZENIA MIĘDZYKOMÓRKOWE / 195 8. Połączenia międzykomórkowe, adhezja międzykomórkowa i macierz zewnątrzkomórkowa SŁOWA KLUCZOWE Adhezja komórkowa Połączenie zamykające Połączenie zwierające Kadheryna
Bardziej szczegółowoWŁAŚCIWA TKANKA ŁĄCZNA. Funkcje tkanki łącznej. Komórki. Włókna. Substancja podstawowa
TKANKA ŁĄCZNA Funkcje tkanki łącznej Funkcja mechaniczna: łączenie, utrzymywanie i podpieranie komórek i ich zespołów w narządach Transport tlenu i metabolitów do komórek wszystkich tkanek i narządów (poprzez
Bardziej szczegółowoNAUKI O CZŁOWIEKU. Biologia kości Terminologia
NAUKI O CZŁOWIEKU Biologia kości Terminologia PODSTAWOWE INFORMACJE O KOŚCIACH Kośd jest jedną z najmocniejszych substancji biologicznych Szkielet jednak to mniej niż 20% masy ciała FUNKCJE KOŚCI Układ
Bardziej szczegółowoCzas, który leczy rany, czyli o powstawaniu blizn u człowieka
120 ARTYKUŁY Wszechświat, t. 115, nr 4 6/2014 Czas, który leczy rany, czyli o powstawaniu blizn u człowieka Olga Zastawny (Kraków) Skóra jest zespołem tkanek budujących elastyczną powłokę ciała chroniącą
Bardziej szczegółowoSkóra. - jest dużym i rozległym narządem, osiąga powierzchnię około 2 m 2. - u dorosłego człowieka waży 4-5 kg, co stanowi 6% masy ciała
Skóra - jest dużym i rozległym narządem, osiąga powierzchnię około 2 m 2 - u dorosłego człowieka waży 4-5 kg, co stanowi 6% masy ciała - grubość skóry jest zmienna i w zależności od okolicy ciała wynosi
Bardziej szczegółowoMięśnie. dr Magdalena Markowska
Mięśnie dr Magdalena Markowska Zjawisko ruchu 1) Jako możliwość przemieszczania przestrzennego mięśnie poprzecznie prążkowane 2) Pompa serce 3) Jako podstawa do utrzymywania czynności życiowych mięśnie
Bardziej szczegółowoBiomolekuły (3) Bogdan Walkowiak. Zakład Biofizyki Instytut Inżynierii Materiałowej Politechnika Łódzka. piątek, 7 listopada 2014 Biofizyka
Wykład 3 Biomolekuły (3) Bogdan Walkowiak Zakład Biofizyki Instytut Inżynierii Materiałowej Politechnika Łódzka 1 Monomery i Polimery (1) Biomolekuły dzielimy na 4 klasy: białka kwasy nukleinowe wielocukry
Bardziej szczegółowoTKANKA ŁĄCZNA EMBRIONALNA, WŁAŚCIWA I TŁUSZCZOWA
TKANKA ŁĄCZNA EMBRIONALNA, WŁAŚCIWA I TŁUSZCZOWA Tkanki łączne Ogólna charakterystyka wspólna dla wszystkich tkanek, wspólne pochodzenie mezenchyma (Tkanka embrionalna) Komórki tkanki łącznej + substancja
Bardziej szczegółowoChemiczne składniki komórek
Chemiczne składniki komórek Pierwiastki chemiczne w komórkach: - makroelementy (pierwiastki biogenne) H, O, C, N, S, P Ca, Mg, K, Na, Cl >1% suchej masy - mikroelementy Fe, Cu, Mn, Mo, B, Zn, Co, J, F
Bardziej szczegółowoTKANKA ŁĄCZNA. Funkcje tkanki łącznej. Komórki. Włókna. Substancja podstawowa. Klasyfikacja odmian tkanki łącznej
TKANKA ŁĄCZNA Funkcje tkanki łącznej Funkcja mechaniczna: łączenie, utrzymywanie i podpieranie komórek i ich zespołów w narządach Transport tlenu i metabolitów do komórek wszystkich tkanek i narządów (poprzez
Bardziej szczegółowoPotencjał spoczynkowy i czynnościowy
Potencjał spoczynkowy i czynnościowy Marcin Koculak Biologiczne mechanizmy zachowania https://backyardbrains.com/ Powtórka budowy komórki 2 Istota prądu Prąd jest uporządkowanym ruchem cząstek posiadających
Bardziej szczegółowoCYTOSZKIELET. Mikrotubule. podjednostki strukturalne. 450 aminokwasów. 13 (11-16) 55kDa i 53kDa strukturalna polarność
CYTOSZKIELET Mikrotubule podjednostki strukturalne 13 (11-16) 55kDa i 53kDa strukturalna polarność 450 aminokwasów Mikrotubule wydłuŝanie / /skracanie Mikrotubule elongacja + - in vitro in vivo - dodawanie
Bardziej szczegółowoCukry właściwości i funkcje
Cukry właściwości i funkcje Miejsce cukrów wśród innych składników chemicznych Cukry Z cukrem mamy do czynienia bardzo często - kiedy sięgamy po białe kryształy z cukiernicy. Większość z nas nie uświadamia
Bardziej szczegółowo1 NARZĄD ZĘBOWY CZ. II. STRUKTURY NIEZMINERALIZOWANE. 1. Miazga zęba
1 NARZĄD ZĘBOWY CZ. II. STRUKTURY NIEZMINERALIZOWANE 1. Miazga zęba Tworzy ją tkanka łączna galaretowata, wypełniająca komorę i kanał korzeniowy zęba. Miazga komunikuje się z ozębną i otoczeniem zęba przez
Bardziej szczegółowoTkanka mięśniowa pobudliwość kurczliwość Miofilamenty nie kurczą się, lecz przesuwają względem siebie ( główki miozyny kroczą po aktynie)
Tkanka mięśniowa Aparat kuczliwy: miofilamenty cienkie (aktyna i białka pomocnicze) miofilamenty grube (miozyna 2) pobudliwość kurczliwość Miofilamenty nie kurczą się, lecz przesuwają względem siebie (
Bardziej szczegółowoZagadnienia seminaryjne w semestrze letnim I Błony biologiczne
Zagadnienia seminaryjne w semestrze letnim 2019 I Błony biologiczne 1. Budowa i składniki błon biologicznych - fosfolipidy - steroidy - białka - glikoproteiny i glikolipidy 2. Funkcje błony komórkowej
Bardziej szczegółowoPATOLOGIA OGÓLNA DLA ODDZIAŁU STOMATOLOGII. Procesy naprawcze
PATOLOGIA OGÓLNA DLA ODDZIAŁU STOMATOLOGII Procesy naprawcze Możliwości naprawcze uszkodzonych tkanek ustroju! Regeneracja (odrost, odnowa)! Organizacja (naprawa, gojenie) Regeneracja komórek, tkanek,
Bardziej szczegółowoTkanki podporowe: - chrząstka -kość
Tkanki podporowe: - -kość Własności mechaniczne tkanek podporowych zależą od składu ich substancji międzykomórkowej Komórki produkujące składniki substancji międzykomórkowej w chrząstce (chondroblasty,
Bardziej szczegółowoUkład kostny jest strukturą żywą, zdolną do:
FUNKCJE KOŚCI Układ kostny jest strukturą żywą, zdolną do: wzrostu adaptacji naprawy FUNKCJE KOŚCI Podstawowym elementem składowym układu kostnego jest tkanka kostna. FUNKCJE KOŚCI Układ kostny składa
Bardziej szczegółowoGeny, a funkcjonowanie organizmu
Geny, a funkcjonowanie organizmu Wprowadzenie do genów letalnych Geny kodują Białka Kwasy rybonukleinowe 1 Geny Występują zwykle w 2 kopiach Kopia pochodząca od matki Kopia pochodząca od ojca Ekspresji
Bardziej szczegółowoMitochondria. siłownie komórki
śycie - wymaga nakładu energii źródłem - promienie świetlne - wykorzystywane do fotosyntezy - magazynowanie energii w wiązaniach chemicznych Wszystkie organizmy ( a zwierzęce wyłącznie) pozyskują energię
Bardziej szczegółowoTransport makrocząsteczek (białek)
Transport makrocząsteczek (białek) Transport makrocząsteczek sortowanie białek - sekwencje sygnałowe lata 70-te XX w. - Günter Blobel - hipoteza sygnałowa; 1999r - nagroda Nobla Sekwencja sygnałowa: A
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 1 15.10.2014 TKANKA NABŁONKOWA
WYKŁAD 1 15.10.2014 TKANKA NABŁONKOWA TKANKI ŁĄCZNE WŁAŚCIWA TŁUSZCZOWA CHRZĘSTNA KOSTNA Morfologia komórki, tkanki, narządu odzwierciedla funkcję Międzybłonek (Mezotelium) Pęcherzyk surowiczy ślinianki,
Bardziej szczegółowoWITAMY NA KURSIE HISTOLOGII
KOMÓRKA WITAMY NA KURSIE HISTOLOGII www.histologia.cm-uj.krakow.pl Wielkość komórek ZróŜnicowanie komórek Jednostki: 1 µm = 10-3 mm, 1 nm = 10-3 µm kształt najmniejsze komórki (komórki przytarczyc, niektóre
Bardziej szczegółowoSpis treści. 1. Jak powstają odmienne fenotypy komórek Budowa cząsteczkowa i funkcjonalne składniki błony komórkowej 29 SPIS TREŚCI / 7
SPIS TREŚCI / 7 Spis treści 1. Jak powstają odmienne fenotypy komórek 13 Ewolucja dyscyplin naukowych 13 Fenotypy komórek ssaków 14 Organizacja komórek w tkankach 15 Zmienność fenotypów komórkowych w czterech
Bardziej szczegółowowielkość, kształt, typy
Mitochondria 0,5-1µm wielkość, kształt, typy 1-7µm (10µm) Filmowanie poklatkowe (w mikroskopie fluorescencyjnym) sieci mitochondrialnej w komórkach droŝdŝy (krok czasowy 3 min) Mitochondria liczebność,
Bardziej szczegółowoKRĄŻENIE KRWI ŚREDNIE I MAŁE ŻYŁY ŻYŁKI (WENULE)
KRĄŻENIE KRWI SERCE DUŻE ŻYŁY DUŻE TĘTNICE (SPRĘŻYSTE) UKŁAD NACZYNIOWY ŚREDNIE I MAŁE ŻYŁY ŻYŁKI (WENULE) ŚREDNIE I MAŁE TĘTNICE (MIĘŚNIOWE) TĘTNICZKI (ARTERIOLE) N. POZAWŁOSOWATE N. PRZEDWŁOSOWATE (POSTKAPILARY)
Bardziej szczegółowo