Poznajemy rośliny rosnące w pasie nadbrzeżnym

Transkrypt

1 Poznajemy rośliny rosnące w pasie nadbrzeżnym Klasa I Scenariusz lekcji z edukacji przyrodniczej

2 Poznajemy rośliny rosnące w pasie nadbrzeżnym Opracowanie Beata Robak, Szkoła Podstawowa nr 6 w Świnoujściu Konsultacja i redakcja Andrzej Biderman Fundacja Edukacji Naturalnej Szata graficzna Skład Liter Dariusz Grochal Wydawca Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej Counterpart Fund Warszawa Grodno,

3 Beata Robak Poznajemy rośliny rosnące w pasie nadbrzeżnym WSTĘP Wprowadzenie Rośliny spełniają szereg funkcji w środowisku. Dzieci na pierwszym etapie edukacji szkolnej potrafią na pewno wymienić kilka z nich np. produkcja tlenu, karma dla zwierząt. Celem zajęć jest zwrócenie uwagi dzieci również na inne funkcje i cechy roślin np. umacnianie wydm, przystosowanie do podłoża piaszczystego. Terenowa praca zespołowa w połączeniu z zadaniami indywidualnymi i pracą z instrukcją wymaga samodzielności uczniów. Cele ogólne 1. Rozwijanie wrażliwości zmysłowej, 2. Rozbudzanie poczucia więzi z otaczającym światem przyrody, 3. Rozwijanie pasji obserwowania zjawisk przyrodniczych, 4. Kształtowanie umiejętności służących zdobywaniu wiedzy, 5. Kształtowanie umiejętności pracy zespołowej. Cele szczegółowe 1. Będziemy prowadzić samodzielne obserwacje przyrodnicze. 2. Zilustrujemy rośliny wydmowe. 3. Będziemy prowadzić wnikliwe obserwacje posługując się lupą. 4. Dostrzeżemy i opiszemy rośliny występujące w pasie nadbrzeżnym; nazwiemy je. 5. Poznamy czynniki, które umożliwiają tym roślinom przetrwanie w trudnych warunkach. 6. Będziemy umiejętnie pracować w grupie. 3

4 Odniesienie do Podstawy Programowej IV. Edukacja przyrodnicza, IV.1.1) rozpoznaje w swoim otoczeniu popularne gatunki roślin ( ), IV.1.2) rozpoznaje i wyróżnia cechy ekosystemów, takich jak: ( ) las ( ), IV. 1.6) planuje, wykonuje proste obserwacje, doświadczenia i eksperymenty dotyczące obiektów i zjawisk przyrodniczych ( ), IV.1.7) chroni przyrodę, wskazuje wybrane miejsca ochrony przyrody ( ), IV.2.5) reaguje stosownym zachowaniem w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa ( ), IV.2.8) ubiera się odpowiednio do stanu pogody ( ), IV.2.11) ma świadomość istnienia zagrożeń ze środowiska naturalnego, np. nagła zmiana pogody, huragan, ulewne deszcze, burza, susza oraz ich następstwa: powódź, pożar, piorun; określa odpowiednie sposoby zachowania się człowieka w takich sytuacjach, IV.3.1) określa położenie i warunki naturalne swojej miejscowości oraz okolicy, opisuje charakterystyczne formy terenu, składniki przyrody, charakterystyczne miejsca, (.) Metody podające (opis, wykład konwersatoryjny), poszukujące (problemowe, ćwiczeniowo-praktyczne, dyskusji), eksponujące (pokaz, symulacja). Formy indywidualne i grupowe. Środki żywe okazy roślin przybory do pisania materiały plastyczno-techniczne ( bibuła, plastelina, farby, mazaki, kolorowy papier, szary papier) Lupy sznurki miara Miejsce zajęć Zajęcia wstępne prowadzimy w klasie. Zajęcia terenowe prowadzimy w obrębie pasa wydm. Należy zwrócić szczególną uwagę na bezpieczeństwo uczniów (np. sztorm, wysokie skarpy) podczas wyboru stanowisk badawczych. 4

5 PRZEBIEG ZAJĘĆ Wprowadzenie w klasie 1. Zasady bezpiecznego poruszania się W klasie przypominamy zasady bezpiecznego poruszania po drodze. 2.Podział na grupy Dzielimy klasę na grupy i wyznaczamy liderów. Omawiamy zasady pracy w grupie. 3. Wprowadzenie w temat zajęć Zapoznajemy z tematem zajęć oraz jak będzie przebiegały zajęcia na plaży. Badacze, aby dokładnie coś poznać muszą robić różne doświadczenia. Podawane są przykłady tych doświadczeń. Zajęcia terenowe 5. Wyjście do lasu Bezpieczne przejście ze szkoły do lasu. Przypomnienie zasad obowiązujących na terenie parku narodowego. 4. Wyjście na plażę Bezpieczne przejście ze szkoły na plażę. 5. Ćwiczenie ABC nauka uważnej obserwacji W trakcie dojścia na miejsce zajęć nauczyciel podaje literę alfabetu. Zadaniem uczniów jest wskazać na trasie wycieczki element przyrody, którego nazwa rozpoczyna się na podaną literę. Uczeń, który dostrzegł obiekt dostaje punkt. Ten kto ma najwięcej punktów otrzymuje tytuł najlepszego obserwatora. 6. Ćwiczenia uwrażliwiające: Otwieramy oczy, uszy, nosy Wdychamy powietrze Uczniowie oddychają głęboko i odpowiadają na pytanie, jakie jest powietrze (wilgotne, ciepłe, jaki ma zapach itp.) Słuchamy głosów Uczniowie słuchają z zamkniętymi oczami i odgadują dźwięki jakie słyszą. 7. Praca w grupach Uczniowie otrzymują kopertę, w której są zadania do wykonania. Na kopercie jest zdjęcie poszukiwanej przez uczniów rośliny. Następnie grupy wykonują zadania według podanej kolejności. 5

6 Po opisaniu jednej rośliny, otrzymują następną kopertę i opisują w ten sam sposób nową roślinę. Wykonane zadania umieszczają w kopertach. Podsumowanie 8. Powrót do szkoły Po wykonaniu zadań przez grupy - powrót do szkoły. 9. Wykonanie mapy W klasie uczniowie losują jedną roślinę i ze zgromadzonych materiałów wykonują schemat-poster według zapisanego na tablicy planu: Wykonaj za pomocą przygotowanych materiałów ilustrację rośliny wraz z korzeniami. Podpisz roślinę lub naklej podpis. Napisz w jakiej glebie żyje. Przyklej odciśnięty liść do kartki. 10. Prezentacja wyników obserwacji przez grupy i podsumowanie zajęć. Poszczególne grupy prezentują wyniki obserwacji i badań wylosowanych gatunków roślin. Uczniowie oceniają warunki środowiskowe jakie odpowiadają roślinom (m.in. rodzaj podłoża, ilość światła). W trakcie prezentacji pozostali uczniowie i nauczyciel mogą dopytywać lub dopowiadać. 11. Wystawa prac Na zakończenie wystawa zrobionych przez uczniów prac. 6

7 Mini-atlas roślin nadbrzeżnych Załącznik nr 1 Rukwiel nadmorska Wydmuchrzyca piaskowa Solanka koczysta Honkenia piaskowa Lepiężnik kutnerowaty 7

8 Lepiężnik kutnerowaty Załącznik nr 2 8

9 Wydmuchrzyca piaskowa Załącznik nr 2 9

10 Solanka kolczysta Załącznik nr 2 10

11 11 Honkenia piaskowa Załącznik nr 2

12 Rukwiel nadmorska Załącznik nr 2 12

13 Zadania dla uczniów Załącznik nr 2 ZADANIE 1 Odszukaj roślinę przedstawioną na zdjęciu. ZADANIE 2a Przeskakuj co drugą sylabę, a poznasz nazwę tej rośliny. LA HON MA KE ZA NIA KO PIAS SO KO MA WA Wpisz nazwę rośliny:.... ZADANIE 1 Odszukaj roślinę przedstawioną na zdjęciu. ZADANIE 2b Przeskakuj co drugą sylabę, a poznasz nazwę tej rośliny. WA WY ZNA DMU SA CHRZY TO CA DO PIAS WO KO NA WA Wpisz nazwę rośliny:. 13

14 ZADANIE 1 Odszukaj roślinę przedstawioną na zdjęciu. ZADANIE 2c Przeskakuj co drugą sylabę, a poznasz nazwę tej rośliny. ZE LE WA PIĘ KO ŻNIK DO KUT WO NE NA RO BA WA KO TY Wpisz nazwę rośliny:.... ZADANIE 1 Odszukaj roślinę przedstawioną na zdjęciu. ZADANIE 2d Przeskakuj co drugą sylabę, a poznasz nazwę tej rośliny. GO RUK WI WIEL CO BO NAD NA MOR RO SKA Wpisz nazwę rośliny:

15 ZADANIE 1 Odszukaj roślinę przedstawioną na zdjęciu. ZADANIE 2e Przeskakuj co drugą sylabę, a poznasz nazwę tej rośliny. GO SO WI LAN CO KA BO KOL NA CZY RO STA Wpisz nazwę rośliny:

16 ZADANIE 3 Odsyp nieco piasku, by zobaczyć korzenie tej rośliny. Jak długie są te korzenie? Narysuj ją wraz z korzeniami. Po narysowaniu, zasyp staranie korzenie rośliny!!! 16

17 ZADANIE 4 Sprawdź glebę w jakiej żyje ta roślina. Sprawdź dłonią i zaznacz prawidłową odpowiedź (ugnieść glebę w kiełbaskę): Czy glebę można ugnieść w kiełbaskę? TAK NIE Czy gleba chrzęści przy ugniataniu? Czy przy ucieraniu czuć ziarna? TAK NIE TAK NIE Glina piaszczysta Glina lub ił Czy można formować w dłoniach? Czy na dłoniach zostają drobne cząstki? TAK NIE TAK NIE Ziemia piaszczysto-gliniasta Ziemia piaszczysta Piasek słabo ilasty Piasek Zaznacz wynik znakiem lub Roślina piasek piasek słabo ilasty Rodzaj gleby ziemia piaszczysto- -ilasta ziemia piaszczysto- -gliniasta Wydmuchrzyca piaskowa Honkenia piaskowa Solanka kolczysta Rukwiel nadmorska Lepiężnik kutnerowaty 17

18 ZADANIE 5 Zaznacz na sznurku wysokość rośliny, zmierz miarką długość tego odcinka. Zapisz wynik. ZADANIE 6 Obejrzyj dokładnie roślinę za pomocą lupy. Jakie są LIŚCIE waszej rośliny? Zaznacz wybrane określenie małe szerokie Czy? Czy? duże wąskie krótkie Czy? długie cienkie Czy? grube giętkie Czy? sztywne zielone Czy? niebieskoszarawe Jakie korzenie ma wasza roślina? Zaznacz wybrane określenie krótkie pojedyncze Czy? Czy? długie rozgałęzione grube Czy? cienkie sztywne Czy? giętkie 18

19 ZADANIE 7 Odciśnij liść na kartce za pomocą świecowych kredek. Przyłóż liść na czymś twardym i równym. Połóż na nim tę kartkę. Pocieraj kartkę bokiem kredki świecowej aż uzyskasz odbicie całego liścia (nie zapomnij usunąć papierowej osłonki z kredki). 19

20