34 Gimnazjum Publiczne im. Krzysztofa K. Baczyńskiego XXXII Liceum Ogólnokształcące im. Haliny Poświatowskiej w Łodzi

Transkrypt

1 34 Gimnazjum Publiczne im. Krzysztofa K. Baczyńskiego XXXII Liceum Ogólnokształcące im. Haliny Poświatowskiej w Łodzi WYMAGANIA EDUKACYJNE I PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA FIZYKA Opracowali mgr Elżbieta Kusowska mgr Cezary Opłatowski 1

2 Podstawa prawna: obowiązujące rozporządzenie MEN dotyczące zasad oceniania i klasyfikowania uczniów; Szkolny System Oceniania w ZSO Nr 1 w Łodzi; podstawa programowa z fizyki; Ogólne zasady oceniania Każdy uczeń jest oceniany zgodnie z obowiązującą skalą i zasadami określonymi w Szkolnym Systemie Oceniania. Oceny są jawne dla uczniów i ich rodziców (prawnych opiekunów). Uczeń w czasie roku szkolnego ma dwukrotnie wystawianą ocenę - po I okresie śródroczną i po II okresie końcoworoczną. Ocenę śródroczną ustala się na podstawie ocen cząstkowych zdobytych w I okresie, a ocenę końcoworoczną na podstawie ocen cząstkowych z I i II okresu. Sprawdzanie osiągnięć edukacyjnych uczniów może odbywać się na podstawie pisemnych prac uczniowskich, kartkówek, testów, sprawdzianów, odpowiedzi ustnych, prac wytwórczych, projektów, ćwiczeń praktycznych, prac domowych, obserwacji. 1. Odpowiedź ustna obejmuje do 3 ostatnich tematów lekcyjnych lub z ustalonego przez nauczyciela zakresu materiału (poziom podstawowy); do 5 ostatnich tematów lekcyjnych (poziom rozszerzony) lub obejmuje materiał zawarty w całym dziale, gdy odpowiedź ustna odbywa się w ramach powtórzenia przed pracą klasową. 2. Kartkówka odpowiedź pisemna obejmująca do 3 ostatnich tematów lekcyjnych (poziom podstawowy); do 5 ostatnich tematów lekcyjnych (poziom rozszerzony), sprawdzająca systematyczność pracy ucznia i niewymagająca wcześniejszego zapowiadania. 3. Praca klasowa odpowiedź pisemna z określonej wcześniej przez nauczyciela partii materiału, np. działu, zapowiedziana z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem. Termin pracy klasowej nauczyciel zaznacza w dzienniku elektronicznym. Uczeń ma możliwość jednorazowej poprawy oceny niedostatecznej z pracy klasowej w formie i terminie ustalonym z nauczycielem. Przy ustalaniu śródrocznej lub rocznej oceny klasyfikacyjnej uwzględnia się obydwie uzyskane oceny. W przypadku nieobecności ucznia na zaliczeniu pracy, nauczyciel wpisuje do dziennika LIBRUS symbol 0, który ulega zamianie przez system na bz. W przypadku zaliczenia przez ucznia pracy obowiązkowej nauczyciel anuluje bz (wyrzuca go z dziennika) i wstawia otrzymaną ocenę. Uczeń ma obowiązek napisać pracę w terminie dwóch tygodni. Kartkówek nie można poprawiać Nauczyciel przerywa sprawdzian lub kartkówkę uczniowi, jeśli stwierdzi, że zachowanie ucznia nie gwarantuje samodzielności pracy. Stwierdzenie faktu odpisywania (ściągania) podczas pracy klasowej jest podstawą do obniżenia oceny z tej pracy (o stopień niżej) i przy ponownym stwierdzeniu niesamodzielności wystawienia oceny niedostatecznej. W każdym okresie przewiduje się 2-5 prac klasowych, w zależności od zrealizowanego materiału. 2

3 Nauczyciel jest zobowiązany do sprawdzenia i oddania prac klasowych w terminie dwóch tygodni, kartkówek w terminie jednego tygodnia. Uczniowie zostają zapoznani ze sprawdzonymi pracami pisemnymi w szkole. Uczeń ma prawo w czasie okresu zgłosić nieprzygotowanie do lekcji. Przy jednej lekcji tygodniowo - jeden raz, a przy większej ilości lekcji - dwa razy w czasie każdego okresu. Przez nieprzygotowanie się do lekcji rozumiana jest: niegotowość do odpowiedzi ustnej, brak pracy domowej, brak zeszytu, zeszytu ćwiczeń lub potrzebnych pomocy. Za wykonanie dodatkowej pracy, np. wykonanie pomocy dydaktycznej, rozwiązanie zadania dodatkowego, wykraczającego poza obowiązujący zakres materiału, uczeń może uzyskać ocenę celującą lub bardzo dobrą. Uczeń może uzyskać w czasie lekcji pozytywną ocenę za prawidłowo rozwiązany problem z zakresu nowego materiału. Niewykonanie zadanej przez nauczyciela pracy (także podczas lekcji), może być podstawą do wystawienia cząstkowej oceny niedostatecznej z danego przedmiotu. Udział w olimpiadach, konkursach jest oceniany adekwatnie do możliwości i osiągnięć ucznia. Przy wystawianiu oceny śródrocznej i końcoworocznej nauczyciel bierze również pod uwagę predyspozycje, możliwości intelektualne oraz wkład pracy ucznia. Zasady uzyskiwania ocen cząstkowych z pracy na lekcji i prac domowych Każda wypowiedź ucznia dotycząca aktualnie realizowanego tematu na lekcji może być oceniona: a) jeżeli uczeń zgłasza się do odpowiedzi, zgłasza się i zabiera głos w dyskusji, zgłasza się z pomysłem rozwiązania problemu może być oceniony tylko pozytywnie - otrzymuje w zależności od złożoności wypowiedzi od jednego do pięciu "+". b) jeżeli uczeń poproszony jest przez nauczyciela do odpowiedzi, zabrania głosu w dyskusji lub rozwiązania problemu może być oceniony pozytywnie lub negatywnie - otrzymuje w sumie w zależności od złożoności wypowiedzi od jednego do pięciu "+" lub "-". Każda wypowiedź ucznia dotycząca analizowanej pracy domowej może być oceniona: a) jeżeli uczeń zgłasza się do odpowiedzi, to może być oceniony tylko pozytywnie - otrzymuje w zależności od złożoności wypowiedzi od jednego do pięciu "+". b) jeżeli uczeń poproszony jest przez nauczyciela do odpowiedzi może być oceniony pozytywnie lub negatywnie - otrzymuje w sumie w zależności od złożoności wypowiedzi od jednego do pięciu "+" lub "-". Oceny cząstkowe z pracy na lekcji i prac domowych budowane są według schematu: 5 plusów - ocena 5 4 plusy i 1 minus - ocena 4 3 plusy i 2 minusy - ocena 3 2 plusy i 3 minusy - ocena 2 1 plus i 4 minusy lub 4 minusy - ocena 1 Znaki "+" i "-" budują oceny zgodnie z chronologią ich zdobywania. W roku szkolnym kończącym cykl nauki przedmiotu pod koniec tego roku szkolnego znaki "+" i "-" uzyskane w kategorii praca na lekcji i praca domowa zostają połączone i mogą zbudować ocenę tej kategorii, z której pochodziło więcej znaków. 3

4 Jeżeli uczeń kontynuuje naukę przedmiotu fizyka w następnym roku szkolnym znaki "+" i "-" uzyskane przed końcem poprzedniego roku szkolnego zostają przepisane na nowy rok szkolny. Zasady uzyskiwania ocen śródrocznych i końcowo rocznych Oceny, śródroczna i końcoworoczna są ocenami przeliczanymi jako średnie ważone ocen cząstkowych. Oceny, śródroczna i końcoworoczna przyjmują wartość według poniższego schematu: w gimnazjum: o celujący - średnia ważona 5,51 lub wyżej, ewentualnie średnia nie niższa niż 4,61 i szczególne osiągnięcia w konkursach, o bardzo dobry - średnia ważona 4,61 lub wyżej, o dobry - średnia ważona 3,65 lub wyżej, o dostateczny - średnia ważona 2,65 lub wyżej, o dopuszczający - średnia ważona 1,61 lub wyżej, o niedostateczny - średnia ważona poniżej 1,61. Szczególne osiągnięcia uczniów w konkursach przedmiotowych mogą podwyższyć o jeden stopień uzyskaną ocenę śródroczną i końcowo roczną w liceum o celujący - średnia ważona 5,51 lub wyżej, ewentualnie średnia nie niższa niż 4,51 i szczególne osiągnięcia w konkursach, olimpiadach, turniejach przedmiotowych, o bardzo dobry - średnia ważona 4,51 lub wyżej, o dobry - średnia ważona 3,66 lub wyżej, o dostateczny - średnia ważona 2,66 lub wyżej, o dopuszczający - średnia ważona 1,71 lub wyżej, o niedostateczny - średnia ważona poniżej 1,71. Szczególne osiągnięcia uczniów w konkursach, olimpiadach, turniejach przedmiotowych mogą podwyższyć o jeden stopień uzyskaną ocenę śródroczną i końcowo roczną Ocenę końcoworoczną wyższą niż niedostateczny może uzyskać uczeń, który uzyskał sródroczną co najmniej dopuszczający i z ocen cząstkowych drugiego okresu ocenę co najmniej dopuszczający. Uczeń może poprawić śródroczną ocenę niedostateczny w sposób uzgodniony z nauczycielem w czasie określonym przez Radę Pedagogiczną. Oceny cząstkowe zdobywane przez uczniów posiadają następujące wagi: o praca na lekcji i praca domowa - waga 2, o kartkówka i odpowiedź ustna - waga 3, o praca klasowa i poprawa pracy klasowej - waga 5, o dodatkowa praca ucznia w ramach odbywających się konkursów, olimpiad, turniejów przedmiotowych - waga 7. 4

5 Narzędzia i częstotliwość pomiaru dydaktycznego na lekcjach fizyki. Narzędzia i formy pomiaru Częstotliwość w okresie prace klasowe w zależności od zrealizowanego materiału kartkówki w zależności od zrealizowanego materiału odpowiedzi ustne do 2 prace domowe zeszyty prace długoterminowe w zależności od realizowanego materiału przygotowanie do lekcji praca w grupach inne formy (np. prace nadobowiązkowe, w zależności od potrzeb wykonanie pomocy dydaktycznych, udział w konkursach) obserwacja uczniów - aktywność na lekcjach Obszary aktywności uczniów Na lekcjach fizyki oceniane są następujące obszary aktywności uczniów: - rozumienie pojęć fizycznych i znajomość ich definicji, - stosowanie poznanych definicji, - prowadzenie rozumowań, - rozwiązywanie zadań z zastosowaniem poznanych wzorów, - przekształcanie jednostek, - posługiwanie się symboliką i językiem fizyki, - analizowanie tekstów fizycznych, - stosowanie wiedzy fizycznej w rozwiązywaniu problemów z innych dziedzin, - prezentowanie wyników swojej pracy w różnych formach, - wykonywanie doświadczeń - aktywność na lekcjach, praca w grupach i własny wkład pracy ucznia. Kryteria ocen Uczniowi można ustalić ocenę klasyfikacyjną z co najmniej trzech ocen cząstkowych wystawionych podczas różnych form kontroli wiedzy i umiejętności przy jednej lekcji tygodniowo i z co najmniej czterech ocen cząstkowych wystawionych podczas różnych form kontroli wiedzy i umiejętności przy większej ilości lekcji tygodniowo. Ocenę semestralną lub roczną wystawia nauczyciel najpóźniej na tydzień przed terminem klasyfikacyjnego posiedzenia Rady Pedagogicznej. Pisemne formy aktywności ucznia oceniane są w skali procentowej. 5

6 Punkty uzyskane przez ucznia z prac klasowych przeliczane są na stopnie według następującej skali: % - celujący 89,99-80 % - bardzo dobry 79,99-70 % - dobry 69,99-50 % - dostateczny 49,99-30 % - dopuszczający 29,99-0 % - niedostateczny Ustalenia dodatkowe Na miesiąc przed rocznym klasyfikacyjnym posiedzeniem Rady Pedagogicznej nauczyciel informuje ucznia i za jego pośrednictwem rodziców o przewidywanej dla niego rocznej ocenie klasyfikacyjnej. Uczeń zobowiązany jest do prowadzenia zeszytu przedmiotowego, w którym na każdej lekcji wpisuje jej temat. Obowiązkowo powinny znajdować się w nim prace domowe oraz rozwiązania zadań i ćwiczeń wykonywanych na lekcji. Uczeń zobowiązany jest do prowadzenia przedmiotowego zeszytu ćwiczeń. Obowiązkowo powinny znajdować się w nim prace domowe oraz rozwiązania zadań i ćwiczeń. Postępowanie przy zgłoszonych zastrzeżeniach do rocznej oceny klasyfikacyjnej z fizyki określa Szkolny System Oceniania SSO. Postępowanie wobec ucznia zdającego egzamin poprawkowy z fizyki, zmieniającego typ szkoły lub przedmiot realizowany w zakresie rozszerzonym lub zdającego egzamin klasyfikacyjny określają zasady zawarte w SSO. Przekazywanie informacji o ocenach Nauczyciel informuje uczniów: - o wymaganiach i kryteriach oceniania, - o otrzymywanych ocenach. Nauczyciel informuje rodziców: - o wymaganiach i kryteriach oceniania, - o postępach ich dzieci, - o trudnościach uczniów w nauce, - o aktualnym stanie wiedzy i umiejętności z zakresu fizyki, - o uzdolnieniach dziecka, - daje wskazówki do dalszej pracy ucznia. Nauczyciel informuje wychowawcę klasy: - o aktualnych osiągnięciach uczniów, - o sytuacjach wymagających jego zdaniem interwencji. 6

7 Wymagania na ocenę Sprawdzanie osiągnięć uczniów odbywa się według oddzielnych wymagań dla każdego pozytywnego stopnia, czyli wymagań na stopień dopuszczający(wymagania konieczne), dostateczny(wymagania podstawowe), dobry(wymagania rozszerzające), bardzo dobry i celujący(wymagania dopełniające). Wymagania konieczne - dotyczą zapamiętywania wiadomości. Uczeń potrafi rozwiązać przy pomocy nauczyciela zadanie teoretyczne i praktyczne o niewielkim stopniu trudności. Zdobyte wiadomości i umiejętności są niezbędne do kontynuowania nauki fizyki i przydatne w życiu codziennym. Wymagania podstawowe dotyczą zrozumienia wiadomości. Oznacza to,że uczeń potrafi przy niewielkiej pomocy nauczyciela wyjaśnić, od czego zależą podstawowe wielkości fizyczne, zna i potrafi wyjaśnić poznane prawa fizyki, umie je potwierdzić odpowiednimi eksperymentami. Wymagania rozszerzające dotyczą stosowania wiadomości i umiejętności praktycznego posługiwania się wiadomościami, które są pogłębione i poszerzone w stosunku do wymagań podstawowych. Uczeń potrafi samodzielnie rozwiązywać typowe zadania teoretyczne i praktyczne. Wymagania dopełniające dotyczą stosowania wiadomości i umiejętności w sytuacjach problemowych, projektowaniu i wykonywaniu doświadczeń potwierdzających prawa fizyczne, rozwiązywaniu złożonych zadań rachunkowych oraz przedstawionych wiadomości ponadprogramowych związanych tematycznie z treściami nauczania. Uczeń otrzymuje poszczególne oceny za określone umiejętności. Na ocenę dopuszczający uczeń: - rozróżnia i wymienia podstawowe pojęcia fizyczne i astronomiczne; - rozróżnia i podaje własnymi słowami treść podstawowych praw i zależności fizycznych; - podaje poznane przykłady zastosowań praw i zjawisk fizycznych w życiu codziennym; - oblicza, korzystając z definicji, podstawowe wielkości fizyczne; - planuje i wykonuje najprostsze doświadczenia samodzielnie lub trudniejsze w grupach; - opisuje doświadczenia i obserwacje przeprowadzane na lekcji i w domu; Na ocenę dostateczny uczeń: - rozróżnia i wymienia pojęcia fizyczne i astronomiczne; - rozróżnia i podaje treść (własnymi słowami) praw i zależności fizycznych; - podaje przykłady zastosowań praw i zjawisk fizycznych; - podaje przykłady wpływu praw i zjawisk fizycznych i astronomicznych na nasze codzienne życie; - rozwiązuje proste zadania, wykonując obliczenia dowolnym poprawnym sposobem; - planuje i wykonuje proste doświadczenia i obserwacje; - analizuje wyniki przeprowadzanych doświadczeń oraz formułuje wnioski z nich wynikające, a następnie je prezentuje; - samodzielnie wyszukuje informacje na zadany temat we wskazanych źródłach informacji (np. książkach, czasopismach, internecie), a następnie prezentuje wyniki swoich poszukiwań; 7

8 Na ocenę dobry uczeń: - wyjaśnia zjawiska fizyczne za pomocą praw przyrody; - rozwiązuje zadania i problemy teoretyczne, stosując obliczenia; - planuje i wykonuje doświadczenia, analizuje otrzymane wyniki oraz formułuje wnioski wynikające z doświadczeń, a następnie prezentuje swoją pracę na forum klasy; - samodzielnie wyszukuje informacje w różnych źródłach (np. książkach, czasopismach i internecie) oraz ocenia krytycznie znalezione informacje. Na ocenę bardzo dobry uczeń: - rozwiązuje trudniejsze zadania problemowe, np. przewiduje rozwiązanie na podstawie analizy podobnego problemu bądź udowadnia postawioną tezę poprzez projektowanie serii doświadczeń; - rozwiązuje trudniejsze zadania rachunkowe, stosując niezbędny aparat matematyczny, posługując się zapisem symbolicznym; - racjonalnie wyraża opinie i uczestniczy w dyskusji na tematy związane z osiągnięciami współczesnej nauki i techniki. Na ocenę celujący uczeń: rozwiązuje trudne zadania problemowe, rachunkowe i doświadczalne o stopniu trudności odpowiadającym konkursom przedmiotowym. W opisie wymagań na poszczególne oceny ujęto wymagania dodatkowe w stosunku do wymagań obowiązujących na wszystkich niższych poziomach, co oznacza że na każdym poziomie obowiązują także wszystkie wymagania z poziomów niższych. Oceniane umiejętności Zakres podstawowy 1.Wykorzystanie wielkości fizycznych do opisu poznanych zjawisk lub rozwiązywania prostych zadań obliczeniowych. 2. Przeprowadzanie doświadczeń i wyciąganie wniosków z otrzymanych wyników. 3. Wskazywanie w otaczającej rzeczywistości przykładów zjawisk opisywanych za pomocą poznanych praw i zależności fizycznych. 4. Posługiwanie się informacjami pochodzącymi z analizy przeczytanych tekstów (w tym popularnonaukowych). Zakres rozszerzony 1. Znajomość i umiejętność wykorzystania pojęć i praw fizyki do wyjaśniania procesów i zjawisk w przyrodzie. 2. Analiza tekstów popularnonaukowych i ocena ich treści. 3. Wykorzystanie i przetwarzanie informacji zapisanych w postaci tekstu, tabel, wykresów, schematów i rysunków. 4. Budowa prostych modeli fizycznych i matematycznych do opisu zjawisk. 5. Planowanie i wykonywanie prostych doświadczeń i analiza ich wyników. 8

9 Oprócz wiedzy z wybranych działów fizyki, uczeń: 1. Przedstawia jednostki wielkości fizycznych wymienionych w podstawie programowej, opisuje ich związki z jednostkami podstawowymi; 2. Samodzielnie wykonuje poprawne wykresy (właściwe oznaczenie i opis osi, wybór skali, oznaczenie niepewności punktów pomiarowych); 3. Przeprowadza złożone obliczenia liczbowe, posługując się kalkulatorem; 4. Interpoluje, ocenia orientacyjnie wartość pośrednią (interpolowaną) między danymi w tabeli, także za pomocą wykresu; 5. Dopasowuje prostą y = ax + b do wykresu i ocenia trafność tego postępowania; oblicza wartości współczynników a i b (ocena ich niepewności nie jest wymagana); 6. Opisuje podstawowe zasady niepewności pomiaru (szacowanie niepewności pomiaru, obliczanie niepewności względnej, wskazywanie wielkości, której pomiar ma decydujący wkład na niepewność otrzymanego wyniku wyznaczanej wielkości fizycznej); 7. Szacuje wartość spodziewanego wyniku obliczeń, krytycznie analizuje realność otrzymanego wyniku; 8. Przedstawia własnymi słowami główne tezy poznanego artykułu popularnonaukowego z dziedziny fizyki lub astronomii. 9