ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA POZIOM PODSTAWOWY

Transkrypt

1 Przykładowy zestaw zadań z historii muzyki 1 ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA POZIOM PODSTAWOWY Zasady oceniania: za rozwiązanie zadań z arkusza można uzyskać maksymalnie 100 punktów model odpowiedzi uwzględnia jej zakres merytoryczny, ale nie jest ścisłym wzorcem sformułowania (poza odpowiedziami jednowyrazowymi i do zadań zamkniętych) za odpowiedzi do poszczególnych zadań przyznaje się wyłącznie pełne punkty za zadania otwarte, za które można przyznać tylko jeden punkt, przyznaje się punkt wyłącznie za odpowiedź w pełni poprawną za zadania, za które można przyznać więcej niż jeden punkt, przyznaje się tyle punktów, ile prawidłowych elementów odpowiedzi (zgodnie z wyszczególnieniem w kluczu) przedstawił zdający jeśli podano więcej odpowiedzi (argumentów, cech itp.) niż wynika z polecenia w zadaniu, ocenie podlega tyle kolejnych odpowiedzi (liczonych od pierwszej), ile jest w poleceniu jeżeli podane w odpowiedzi informacje (również dodatkowe, które nie wynikają z polecenia w zadaniu), świadczą o zupełnym braku zrozumienia omawianego zagadnienia i zaprzeczają logice udzielonej prawidłowej odpowiedzi, odpowiedź taką należy ocenić na zero punktów. Zadanie: numer zadania 1. części zadania Model odpowiedzi: A. Krypta Zasłużonych na Skałce odp. akcept.: na Skałce Schemat punktowania: punkty za poszczególne części zadania punkty za całe zadanie 20 Mazurków op. 50 nazwa i struktura rytmiczna nawiązująca do narodowych tańców polskich, lub: nawiązanie do folkloru Stabat Mater op.53 archaizacja, lub: surowość brzmienia, lub: sekwencja w języku polskim Harnasie op.55 wykorzystanie folkloru muzycznego Podhala, lub: cytowanie melodii ludowych II Kwartet smyczkowy op. 56 motywy zaczerpnięte z muzyki Podhala, lub: harmonika dysonansowa Uwaga: należy uznać inne zasadne odpowiedzi. Należy uznać dzieła bez podania opusu. za jedno dzieło i jedną cechę tego dzieła

2 2 Przykładowy zestaw zadań z historii muzyki 2. C. Przykładowe odpowiedzi: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, akcept. PWM firma fonograficzna DUX, Polskie Nagrania Radio i TVP Towarzystwo Muzyczne im. K. Szymanowskiego w Zakopanem Muzeum K. Szymanowskiego w willi Atma w Zakopanem Uwaga: uznać inne odpowiedzi, jeżeli będą zasadne. za jeden przykład A. prawda B. prawda C. prawda D. fałsz 4 punkty 3. A. Za uzasadnienie z uwzględnieniem informacji o otrzymaniu w 1791 roku przez J. Haydna tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu w Oxford. B. Za uzasadnienie z uwzględnieniem informacji, że jest to ostatnie, niedokończone dzieło W.A. Mozarta. C. Za uzasadnienie z uwzględnieniem informacji o okolicznościach związanych z powstaniem Symfonii ( dedykowaniem jej Napoleonowi, wycofaniu tej dedykacji i nadaniem nowego tytułu dziełu: symfonia bohaterska skomponowana dla uczczenia pamięci wielkiego Człowieka). 4. średniowiecze organalna renesans przeimitowana barok basso continuo klasycyzm przetworzeniowa za 4 techniki poprawnie wpisane, za 3 lub 2 techniki poprawnie wpisane. 0-

3 Przykładowy zestaw zadań z historii muzyki 3 5. A. Przykładowe odpowiedzi: kontrast między ciągłym brzmieniem (klaster, linia falista) a krótkim zjawiskiem dźwiękowym kontrast między dźwiękiem o określonej wysokości a szmerowym dźwiękiem stosowanie skali sekundowej efekty brzmieniowe uzyskiwane przez nietypowe zestawienie instrumentów smyczkowych z perkusyjnymi uzyskiwanie nowego brzmienia przy pomocy niekonwencjonalnej artykulacji uzyskiwanie nowych jakości brzmieniowych w wyniku łączenia tradycyjnego pojęcia czasu (określone wartości rytmiczne) z płynną zmianą tempa. Uwaga: Uznać inne poprawne odpowiedzi. za każdy sposób za podanie każdego sposobu. B. Znak x przy tytule Wymiary czasu i ciszy 6. Przykładowe odpowiedzi: Teoria etosu, która była znana i opisywana w teorii średniowiecznej. W średniowieczu i renesansie stosowano podobny do starogreckiego system skal. Niektóre instrumenty epok późniejszych wykształciły się z instrumentarium starogreckiego. Do dziś jest w użyciu terminologia muzyczna wykształcona w starożytnej Grecji (np. rytm, melodia, harmonia). Uznać inne poprawne odpowiedzi. 0- za każdy przykład; max za trzy przykłady

4 4 Przykładowy zestaw zadań z historii muzyki 7. Przykładowe odpowiedzi: G.F. Haendel oratoria: Juda Machabeusz, Izrael w Egipcie, Samson, Saul, Joshua J. Haydn: Stworzenie świata (Die Schöpfung) K. Penderecki: VII Symfonia Siedem bram Jerozolimy (oratoryjno-kantatowa) K. Penderecki: Raj utracony, sacra rappresentazione K. Penderecki: Canticum canticorum Salomonis G. Rossini: Mojżesz i Faraon czyli Przejście przez Morze Czerwone A. Schönberg : Mojżesz i Aaron G. Verdi: Nabucco Uznać inne poprawne nazwiska kompozytorów i ich dzieła. Uwaga: nie są wymagane imiona kompozytorów. za wymienienie dwóch przykładów (nazwisko i tytuł dzieła); za wymienienie jednego przykładu (nazwisko i tytuł dzieła). A. Dialog między solistą bądź grupą solistów a chórem. B. Dialog dwóch równorzędnych chórów. A. Guillaume de Machaut B. XIV wiek C. Ars nova D. technika konduktowa A. Petrarca lub: Petrarka, lub: Francesco Petrarca B. lutnia, lira 4 punkty 11. na organy: Passacaglia c-moll na klawesyn, klawikord, fortepian: Das Wohltemperierte Klavier 12. A. wirginalistami angielskimi B. klawesynistami francuskimi

5 Przykładowy zestaw zadań z historii muzyki Przykładowe odpowiedzi: gatunek: grand opéra lub wielka opera; tematyka: historyczna, heroiczna, z życia bohaterów, niezwykłe wydarzenia gatunek: opera liryczna lub opéra lyrique; tematyka: dotycząca przeżyć i uczuć bohaterów gatunek: opera komiczna lub opéra comique; tematyka: obyczajowa, społeczna z elementami satyrycznymi gatunek: opera realistyczna lub naturalistyczna tematyka: poruszająca konflikty społeczne 0-4 punkty 4 punkty 14. Uznać inne poprawne odpowiedzi. za dwa gatunki: za jeden gatunek: za określenie tematyki dwóch gatunków operowych: za określenie tematyki jednego gatunku operowego: A. b) Symfonia C-dur Jowiszowa KV 551 B. a) IX Symfonia d-moll op Zygmunt I Stary D Władysław IV C Stanisław August Poniatowski A 16. A. Przykładowe odpowiedzi: misteria, gry biblijne, muzyczne intermedia wstawiane do sztuk, komedie madrygałowe. za wymienienie dwóch form scenicznych. B. Neapol C. Farinelli 17. A. dążenia do narodowej odrębności w zakresie treści i środków wyrazu wykorzystanie tematyki narodowej w operze i muzyce programowej czerpanie inspiracji z muzyki ludowej. Uwaga: Uznać inne odpowiedzi, jeśli są zasadne. za każdy postulat 4 punkty

6 6 Przykładowy zestaw zadań z historii muzyki a) M. Musorgski, M. Rimski-Korsakow; akcept.: P. Czajkowski b) B. Smetana, A. Dwořak za każde nazwisko Nie są wymagane imiona kompozytorów. Uwaga: uznać inne nazwiska, jeśli są poprawne. 18. A. Przykładowe odpowiedzi: zrealizowanie syntetycznego dzieła sztuki (idea Gesamtkunstwerk) poprzez zespolenie muzyki, słowa i obrazu uzyskanie ciągłości akcji przez wyeliminowanie numerów muzycznych zastąpienie tradycyjnej uwertury wstępem (Vorspiel, czyli preludium symf.) zastosowanie tzw. niekończącej się melodii (unendliche Melodie) wprowadzenie motywów przewodnich (Leitmotiven) symbolizujących postacie, sytuacje i przedmioty istotne w akcji dramatu zachowanie równorzędnej roli orkiestry i partii wokalnych zatarcie podziału na recytatywy i arie Uwaga: Uznać inne poprawne odpowiedzi. 0-6 punktów za każdy poprawnie wskazany postulat; maksymalnie. B. Złoto Renu, Walkiria, Zygfryd, Zmierzch bogów 0 po 1 punkcie za każdy tytuł; maksymalnie. C. Bayreuth 19. Claude Debussy Charles Baudelaire Mieczysław Karłowicz Kazimierz Przerwa- Tetmajer Witold Lutosławski Julian Tuwim 0 za trzy dobre przyporządkowania. za dwa dobre przyporządkowania. 20. barok concerto grosso romantyzm miniatura instrumentalna neoromantyzm poemat symfoniczny

7 Przykładowy zestaw zadań z historii muzyki A. Schubertiada (szubertiada) zwrotkowa, zwrotkowo-wariacyjna, repryzowa, za trzy refrenowa, wariacyjna, wariacyjna z refrenem, rodzaje przekomponowana, deklamacyjna pieśni dialogowana, ballada, ballada przekomponowana, ballada zwrotkowa, miniatura liryczna. 22. A 2; B 5; C 4; D 3 0- za 4 dobre przyporządkowania: za 3 i 2 dobre przyporządkowania:. 23. A. partytura lub partytura orkiestrowa B. 1. instrumenty dęte drewniane 2. instrumenty dęte blaszane 3. perkusja 4. instrumenty solowe lub partie wokalne 5. instrumenty smyczkowe C. Wyjaśnienie powinno uwzględniać fakt powstania i rozwoju orkiestry symfonicznej. 24. A. a neoklasyczny b klasyczny c klasycyzujący Przykład a S. Prokofiew Symfonia klasyczna D-dur op.25 III część: Gawot (non troppo allegro) poszerzenie tradycyjnej harmoniki dur-moll o dysonanse i zaskakujące następstwa akordowe duże skoki interwałowe w linii melodycznej kontrasty dynamiczne i zróżnicowana artykulacja Uwaga: uwzględnić inne poprawne odpowiedzi. 7 punktów Punktacja : przyznaje się za wskazanie cechy adekwatnej do dokonanego wyboru stylu lub nurtu w części A tego zadania.

8 8 Przykładowy zestaw zadań z historii muzyki Przykładowe odpowiedzi: Przykład b J. Haydn Symfonia nr 104 D-dur Hob. I: 104 fragment III części: Menuetto: Allegro prosta harmonika funkcyjna, wyraźna symetryczna budowa, taneczny charakter utworu, powtarzające się motywy melodyczne, łagodne kontrasty, wyważona dynamika, tempo umiarkowane, klasyczny skład orkiestry. Uwaga: uwzględnić inne poprawne odpowiedzi. Punktacja : przyznaje się za wskazanie cechy adekwatnej do dokonanego wyboru stylu lub nurtu w części A. tego zadania. Przykładowe odpowiedzi: Przykład c J. Brahms Symfonia nr 1 c-moll op.68, fragment części III: Un poco allegretto e grazioso harmonika tonalna dur moll rodzaj ekspresji: romantyczna emocjonalność, powściągliwa uczuciowość melodyka śpiewna, kantylenowa, szeroka linia melodyczna narastanie napięcia do punktu kulminacyjnego wykorzystanie indywidualnych barw instrumentów dętych drewnianych Uwaga: uwzględnić inne poprawne odpowiedzi. Punktacja : przyznaje się za wskazanie cechy adekwatnej do dokonanego wyboru stylu lub nurtu w części A. tego zadania. C. Przykładowe odpowiedzi: obsada wykonawcza orkiestra klasyczna lub orkiestra faktura homofoniczna pogodny charakter Uwaga: uwzględnić inne poprawne odpowiedzi. za wskazanie jednej cechy wspólnej.

9 Przykładowy zestaw zadań z historii muzyki A. B. psalmy, akcept. pieśni, zbiór psalmów dialog. akcept. kantata i oratorium uwertura koncertowa cykl pieśni lub pieśni Orlando di Lasso Mikołaj Gomółka Olivier Messiaen Witold Lutosławski 6 punktów A. impresjonizm 0 potrzeba zbliżenia twórczości artystycznej do muzyki użytkowej. dbałość o przejrzystą konstrukcję utworu, odejście od miękkości brzmienia charakterystycznego dla impresjonistów zmiana w instrumentacji ; preferowanie instrumentów o jasnej barwie przejrzystość faktury. Uwaga: uznać inne zasadne argumenty. za wymienienie dwóch i więcej założeń programowych. za wymienienie jednego założenia. A. prawda B. prawda C. prawda D. fałsz A. Czarodziejski flet B. singspiel A. Przykładowe wyjaśnienia: stosowanie środków kompozytorskich charakterystycznych dla epok dawnych naśladowanie stylu kompozytorskiego epok dawnych 0- K. Szymanowski (Stabat Mater) K. Penderecki (Pasja wg św. Łukasza) H.M. Górecki (Muzyka staropolska, Amen, Totus tuus) za dwa nazwiska i za jeden tytuł dzieła. 4 punkty 4 punkty

10 10 Przykładowy zestaw zadań z historii muzyki 30. Przykładowe czynniki sprzyjające rozwojowi wirtuozostwa: kult jednostek genialnych upowszechnienie publicznych występów w salach koncertowych udoskonalenie mechanizmu instrumentów (np. fortepianu) Uwaga: uznać inne odpowiedzi, jeśli są zasadne. po 1 punkcie za każdy poprawnie omówiony czynnik; maksymalnie punktów Przykładowe gatunki: etiuda, kaprys, fantazja, rapsodia, wariacje, koncert solowy. Uwaga: uznać inne gatunki, jeżeli spełniają warunki zadania. za wskazanie jednego gatunku, za wskazanie dwóch i więcej gatunków. 0 kompozytorzy-wirtuozi pianiści-wirtuozi: Fryderyk Chopin, Franz Liszt, Edward Grieg, Johannes Brahms Nie są wymagane imiona. Należy uznać inne poprawne nazwiska. 0 skrzypkowie wirtuozi: Henryk Wieniawski, Nicolo Paganini, Karol Lipiński Nie są wymagane imiona. Należy uznać poprawne inne nazwiska. za jedno nazwisko, za wymienienie trzech nazwisk. Przykładowe tytuły dzieł: F. Liszt: Danse macabre F. Chopin: 12 Etiud z op. 10 lub op. 25. H. Wieniawski: Fantazja koncertowa na tematy z opery Faust Gounoda, N. Paganini: 24 Kaprysy op po 1 punkcie za każdy tytuł dzieła. Maksymalnie. za kompozycję 0