II WOJEWÓDZKI KONKURS WIEDZY O MUZYCE - GIMNAZJUM Zakres wiedzy oraz bibliografia

Transkrypt

1 II WOJEWÓDZKI KONKURS WIEDZY O MUZYCE - GIMNAZJUM Zakres wiedzy oraz bibliografia Etap szkolny Nauczyciele muzyki, we wspólnym porozumieniu przekazują dyrektorowi szkoły imienne listy uczniów, którzy będą brali udział w etapie rejonowym. Wiedza i umiejętności z zakresu muzyki wytypowanych (max. 3) uczniów nauczyciel muzyki określił jako wyróżniające w kontekście realizowanej podstawy programowej. Etap wojewódzki Eliminacje rejonowe przeprowadzone są w formie pisemnej. Uczestnik rozwiązuje test zawierający zadania otwarte i zamknięte. Test zawierał będzie wiedzę i umiejętności z zakresu: 1. Odczytywania i stosowania w praktyce podstawowych sposobów zapisu muzyki: określenie metrum grupowanie nut w taktach nazwy literowe i solmizacyjne nut (znaki chromatyczne) identyfikacja standardowych symboli notacji muzycznej (np. oznaczenia dynamiczne, agogiczne, artykulacyjne, znaki chromatyczne) znajomość podstawowych określeń włoskich (dynamicznych i agogicznych). 2. Rozpoznawania cech utworu muzycznego (rodzaje faktury muzycznej) faktura jednogłosowa Anonim Annua Recolamus Anonim Bogurodzica faktura polifoniczna Wacław z Szamotuł Już się zmierzcha J. S. Bach Fuga c-moll z II t. Das wohltemperierte Klavier J. S. Bach III Koncert Brandemburski G-dur faktura homofoniczna M. Gomółka Psalm 47 Kleszczmy rękoma L. Boccherini Menuet z kwintetu smyczkowego A-dur op. 15 nr 5

2 3. Wiedzy na temat podstawowych gatunków oraz form poważnej muzyki wokalnej, wokalno-instrumentalnej i instrumentalnej oraz umiejętności ich rozpoznawania: Forma ABA, ronda, wariacji, suity Chorał gregoriański Anonim Annua Recolamus Fuga J. S. Bach Fuga c-moll z II t. Das wohltemperierte Klavier Koncert barokowy A. Vivaldi Cztery pory roku. Koncert E-dur nr 1, Wiosna Concerto grosso A. Corelli Concerto grosso g moll Boże Narodzenie Oratorium J. F. Haendel Alleluja z oratorium Mesjasz Allegro sonatowe L. van Beethoven Uwertura Egmont Koncert klasyczny W. A. Mozart Koncert fortepianowy d-moll KV 466 cz. II Romanza, E. Grieg Koncert fortepianowy a-moll cz. I Symfonia W. A. Mozart Symfonia g-moll KV 550 cz. I Pieśń romantyczna F. Schubert Król olch Miniatura instrumentalna R. Schumann Wesoły wieśniak Poemat symfoniczny P. Dukas Uczeń czarnoksiężnika Scherzo romantyczne F. Chopin Scherzo h-moll Opera Uwertura do opery Cyrulik sewilski, G. Verdi chór niewolników z opery Nabucco, W. A. Mozart aria Figara z opery Wesele Figara Balet

3 P. Czajkowski Temat Odetty z muzyki do baletu Jezioro łabędzie Suita orkiestralna W. Lutosławski Mała suita Ponadto uczeń powinien określić epokę, kierunek lub styl w jakim powstały powyższe utwory. 4. Rozpoznawania różnych rodzajów muzyki jazzowej, rozrywkowej i etnicznej 5. Rozróżniania i klasyfikowania na podstawie źródeł dźwięku instrumentu muzycznego oraz rodzajów zespołów wykonawczych Rodzaje głosów wokalnych W. A. Mozart Aria Królowej Nocy z opery Czarodziejski flet (sopran) G. Bizet Seguidilla z opery Carmen (mezzosopran) S. Moniuszko Aria Stefana z opery Starszny dwór (tenor) S. Moniuszko Pieśń Znaszli ten kraj (baryton) S. Moniuszko Pieśń Dziad i baba (bas) Instrumenty R. Schumann Wesoły wieśniak (fortepian) C. Debussy Syrinks (flet poprzeczny) S. Prokofiew Suita Romeo i Julia: Taniec (obój) W. A. Mozart Koncert A dur na klarnet KV 422 cz. I Allegretto (klarnet) M. Musorgski Obrazki z wystawy: Zamek (saksofon) S. Prokofiew - Piotruś i wilk Poco piu andante (fagot) N. Paganini Kaprys op.1 nr 24 (skrzypce) K. Saint Saens - Karnawał zwierząt: Łabędź (wiolonczela) K. Saint Saens - Karnawał zwierząt: Słoń (kontrabas) P. Czajkowski Balet Dziadek do orzechów: Walc kwiatów (harfa) B. Britten Wariacje nt. Purcella (rozpoznawanie poszczególnych instrumentów) Chór mieszany Wincenty z Kielczy Gaude Mater Polonia Wacław z Szamotuł Już się zmierzcha (chór mieszany a capella) Zespół kameralny J. S. Bach Aria na strunie G z III suity orkiestrowej D-dur BWV 1068, L. Boccherini Menuet z kwintetu smyczkowego A-dur op. 13 nr 5 Orkiestra kameralna A. Vivaldi Cztery pory roku. Koncert E-dur nr 1, Wiosna

4 Orkiestra symfoniczna W. A. Mozart Symfonia g-moll KV 550 cz. I I. Strawiński Balet Święto wiosny 6. Charakterystyki tańce różnych narodów oraz rozpoznawania w utworach rytmów polskich tańców narodowych oraz popularnych tańców towarzyskich Polskie tańce narodowe - polonez, krakowiak, kujawiak, oberek, mazur Tańce suity Tańce obce: o hiszpańskie: bolero o czeskie: polka o węgierskie: czardasz o rosyjskie: hopak, trepak o kubańskie: habanera Tańce towarzyskie: walc, tango 7. Znajomości instytucji kultury muzycznej (miejsc wykonywania różnych rodzajów muzyki) 8. Określania różnorodnych funkcje muzyki użytkowej i artystycznej 9. Wiedzy z zakresu historii muzyki i umiejętności rozpoznawania utworów Prahistoria i starożytność hipotezy dotyczące powstania muzyki instrumenty muzyczne starożytności Apollo i muzy Średniowiecze chorał gregoriański geneza powstania i cechy charakterystyczne instrumenty początki wielogłosowości (Leoninus i Perotinus) trubadurzy, truwerzy, rybałci pieśń, hymn, msza, misterium, psalm, motet Akademia Krakowska

5 Anonim Bogurodzica Wincenty z Kielc Gaude Mater Polonia Renesans rozwój muzyki wokalnej a cappella formy muzyki świeckiej: madrygał, chanson Orlando di Lasso, G.P. da Palestrina, M. Gomółka Kapela rorantystów; złoty wiek muzyki polskiej Wacław z Szamotuł Już się zmierzcha M. Gomółka Kleszczmy rękoma Barok rozwój opery rozwój muzyki instrumentalnej: concerto grosso A. Corelli i koncert solowy A. Vivaldi najwybitniejsi twórcy epoki baroku J.S. Bach, J. F. Haendel barok w muzyce polskiej - B. Pękiel, G. Gorczyczki definicja pojęć: kantata, fuga, pasja, suita A. Vivaldi - Koncert F- dur Jesień cz.i Allegro G. F. Händel Oratorium Mesjasz - Allluja J. Pachelbel - Kanon, J. S. Bach - Toccata i fuga d-moll A. Corelli Concerto grosso g moll Boże Narodzenie T. Albinoni - Adagio Klasycyzm grupy instrumentów wchodzących w skład wielkiej orkiestry symfonicznej (główne instrumenty w każdej grupie) instrumenty wchodzące w skład kwartetu smyczkowego ważne fakty biograficzne z życia klasyków wiedeńskich: J. Haydna, W. A. Mozarta, L. van Beethovena formy muzyczne, jakie tworzyli kompozytorzy tego okresu - sonata, symfonia, koncert J. Haydn - Symfonia nr 94 G-dur Z uderzeniem w kocioł cz. I

6 L. van Beethoven -Sonata fortepianowa cis-moll op. 27 nr 2 Księżycowa L. van Beethoven V Symfonia c-moll op. 67 cz. I Allegro L. van Beethoven VI Symfonia F-dur Pastoralna op. 68, cz. V M. K. Ogiński - Polonez a-moll Pożegnanie Ojczyzny W. A. Mozart - Aria Królowej Nocy z II aktu opery Czarodziejski flet, KV 620 W. A. Mozart - Requiem d-moll, cz. Lacrimosa, KV 626 W. A. Mozart - Symfonia nr 40 g-moll cz. I Molto allegro Romantyzm popularne formy muzyczne epoki i ich twórców (pieśń romantyczna F. Schuberta, opera romantyczna K. M. Webera, dramat muzyczny R. Wagnera, poemat symfoniczny F. Liszta, miniatura fortepianowa R. Schumanna) znaczenie słowa wirtuoz charakterystyka najważniejszych części opery (uwertura, aria, duet, recytatyw) twórczość F. Schuberta, F. Mendelssohna, R. Schumanna, R. Wagnera, H. Wieniawskiego, F. Chopina, S. Moniuszki szkoły narodowe (czeska, rosyjska, norweska, polska, hiszpańska) oraz nazwiska ich przedstawicieli (np.: P. Czajkowski, M. Musorgski, B. Smetana, A. Dworzak, E. Grieg, M. de Falla, F. Chopin, S. Moniuszko), F. Schubert - Ave Maria F. Schubert Król olch F. Mendelssohn - Bartholdy - Marsz weselny ze Snu nocy letniej op.61 R. Schumann - Marzenie op.15 nr 7 N. Paganini - Kaprys a-moll op. 1 nr 24 R. Wagner - Cwałowanie Walkirii wstęp symfoniczny do III aktu dramatu muzycznego Walkiria, G. Verdi - Marsz Triumfalny opery Aida P. Czajkowski - I Koncert fortepianowy b-moll op. 23, cz. Allegro con fuocco E. Grieg - Pieśń Solvejgi z II suity Peer Gynt M. Musorgski - Obrazki z wystawy Tanięc kurcząt w skorupkach F. Chopin - I Koncert fortepianowy e-moll op. 11, cz. Allegro maestoso, F. Chopin - Mazurek F-dur S. Moniuszko - aria Halki Gdybym rannym słonkiemz II aktu opery Halka

7 H. Wieniawski - Kujawiak C-dur Impresjonizm i muzyka XIX XXI wieku główne założenia impresjonizmu czołowe nazwiska kompozytorów impresjonistycznych twórczość K. Szymanowskiego C. Debussy Zatopiona katedra M. Ravel Bolero George Gershwin Błękitna rapsodia K. Szymanowski Harnasie nr 3 Marsz zbójnicki K. Penderecki Tren pamięci ofiar Hiroszimy H. M. Górecki III Symfonia cz. II Ponadto uczeń: rozpoznaje jednogłosowy utwór na podstawie zapisu nutowego analizuje i porównuje użyte elementy muzyki w usłyszanych przykładach utworów muzycznych reprezentujących różne style, gatunki lub kultury po wysłuchaniu utworu muzycznego określa jego fakturę rozpoznaje słuchowo tańce narodowe oraz najważniejsze tańce obce ocenia muzykę oraz wykonania muzyczne rozpoznaje najwybitniejsze dzieła muzyczne, wskazuje ich twórców oraz epokę lub kierunek w jakim zostały stworzone po wysłuchaniu przykładu muzycznego rozpoznaje epokę lub kierunek, w jakim powstał Wykaz literatury obowiązkowej uczestników oraz stanowiącej pomoc dla nauczyciela Dostępne podręczniki do gimnazjum D. Gwizdalanka, Historia muzyki, cz. 1, Od antyku do opery barokowej, Kraków 2005 D. Gwizdalanka, Historia muzyki, cz. 2, Barok Klasycyzm Romantyzm, Kraków 2006 B. Śmiechowski, O muzyce najpiękniejszej ze sztuk, Warszawa 1999 D. Wójcik, ABC form muzycznych, Kraków 1999