PROGRAM NAUCZANIA. AUTOR - mgr ELŻBIETA SZYDŁOWSKA OGÓLNOKSZTAŁCĄCA SZKOŁA MUZYCZNA. I st. im. prof. MARKA JASIŃSKIEGO.

Transkrypt

1 PROGRAM NAUCZANIA AUTOR - mgr ELŻBIETA SZYDŁOWSKA OGÓLNOKSZTAŁCĄCA SZKOŁA MUZYCZNA I st. im. prof. MARKA JASIŃSKIEGO w SZCZECINIE PIERWSZY ETAP EDUKACYJNY CYKL 6-LETNI

2 Program nauczania Strona 2 PODSTAWA PRAWNA PROGRAMÓW NAUCZANIA Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 25 lutego 2011r. W sprawie dopuszczania do użytku w szkołach artystycznych programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników dla szkół artystycznych. (DZ. U. Nr 52, poz.268) Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 9 grudnia r. w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa artystycznego w publicznych szkołach artystycznych (DZ. U. z 2004 r. Nr 15, poz.70) Ustawa z dnia 7 września 1991r. O systemie oświaty (Dz. U. Z 2004 r. Nr 256, poz.2572 z późn. zm.) CELE EDUKACYJNE DLA PIERWSZEGO ETAPU EDUKACYJNEGO 1. Zainteresowanie ucznia muzyką. 2. Rozbudzanie zamiłowania do muzyki. 3. Rozwijanie uzdolnień muzycznych ucznia w sposób dostępny do jego wieku i predyspozycji. 4. Zapoznanie ucznia z podstawową wiedzą o muzyce. 5. Kształtowanie wrażliwości artystycznej i poczucia piękna. 6. Przygotowanie absolwentów do dalszego kształcenia w szkole muzycznej II stopnia. TREŚCI ZGODNE Z TREŚCIAMI NAUCZANIA ZAWARTYMI W PODSTAWIE PROGRAMOWEJ 1. Elementy dzieła muzycznego, faktury dzieła muzycznego i środki wyrazu. 2. Podstawowe formy i gatunki muzyczne. 3. Instrumenty muzyczne, głos ludzki i typy zespołów muzycznych. 4. Tańce polskie i obce. 5. Wiedza o czołowych kompozytorach polskich i obcych.

3 SZCZEGÓŁOWE TREŚCI NAUCZANIA KLASA IV 1.Rodzaje muzyki: ze względu na aparat wykonawczy (wokalna, wokalno instrumentalna) ze względu na ilość obsady wykonawczej (solowa, kameralna chóralna, orkiestrowa) ze względu na zawarte w muzyce treści (ilustracyjna, programowa, niezawierająca treści pozamuzycznych - absolutna) pełniąca określone funkcje etiuda, uwertura, preludium, pieśń, taniec) 2. Aparat wykonawczy. - głos ludzki, możliwości głosów dziecięcych. Głosy żeńskie i męskie. 3.Instrumenty orkiestry symfonicznej. - aerofony, chordofony, instrumenty perkusyjne 3. Elementy dzieła muzycznego. Podstawowe oznaczenia dynamiczne, agogiczne i artykulacyjne. 4. Kształtowanie ewolucyjne utworu muzycznego i kształtowanie okresowe. Mały okres muzyczny. 5. Tworzenie następników do podanych poprzedników. 6. Forma okresowa A, AB, ABA 7. Forma ronda. KLASA V 1. Faktury dzieła muzycznego monodia, polifonia, homofonia. 2. Współczynniki tworzące polifonię: kontrapunkt i imitacja, 3. Gatunki i firmy polifoniczne: kanon, fuga, preludium polifoniczne, inwencja, toccata. 4. Tańce dawne: menuet, gavot, polonez, sarabanda, gigue. 5. Tańce nowsze: walc, polka, mazur. tango 6. Suita barokowa i nowsza 7. Cykl wariacyjny

4 8. Polska muzyka ludowa, pieśń i tańce narodowe. 9. Opera.Jej budowa, podział na numery solowe ( recytatywy i arie), ensamble i sceny zbiorowe, uwertura. 10. Inne dzieła muzyczno- dramatyczne- balet. KLASA VI 1.Muzyka dawna, chorał gregoriański rozwój notacji muzycznej msza i motet muzyka rycerzy śpiewaków 2.Renesans w muzyce. -madrygał, pierwsze gatunki muzyki instrumentalnej, 3. Polscy kompozytorzy wieku XVI i kompozytorzy europejscy. 3.Barok w muzyce. rozwój stylu koncertującego. concerto grosso i koncert solowy- twórcy, budowa, wielkie formy wokalno instrumentalne: opera, kantata i oratorium rozwój szkół śpiewu ( koloratura) i rozwój lutnictwa. rozwój muzyki instrumentalnej- gatunki i formy. najwybitniejsi kompozytorzy : J.S.Bach, G.F. Haendel.A. Vivaldi kompozytorzy polscy. 4 Klasycyzm w muzyce. Ogólna charakterystyka epoki klasycy wiedeńscy:j.haydn, W.A.Mozart, L. Van Beethoven allegro sonatowego rozwój cyklu sonatowego kompozytorzy polscy

5 5.Romantyzm w muzyce Ogólna charakterystyka epoki liryka wokalna i instrumentalna poemat symfoniczny twórczość Fryderyka Chopina Wielcy romantycy. 6. Impresjonizm w muzyce drogą do muzyki XX wieku. 7. Claude Debussy 8. Sylwetka Karola Szymanowskiego Najwybitniejsi polscy kompozytorzy XXw. kl. IV FORMY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA Osiągnięcia uczniów na przedmiocie audycje muzyczne sprawdza się biorąc pod uwagę: Aktywny udział ucznia w lekcji,poprzez sygnalizowanie słuchowego rozpoznania określonych zjawisk muzycznych: elementów dzieła muzycznego, barwy głosów ludzkich i niektórych instrumentów orkiestry symfonicznej, rodzajów muzyki, budowy ABA, rondowej, kształtowania okresowego czy ewolucyjnego. 1. Ocenę samodzielnych wypowiedzi ucznia na temat charakteru lub nastroju słuchanego utworu, zauważenie budowy utworu np. ABA czy budowy ronda. 2. Przygotowanie do lekcji 3. Sprawdziany pisemne( rozwiązywanie krzyżówek), uzupełnianie tabelek z oznaczeniami muzycznymi i z nazwami instrumentów. 4. Twórczość, dopisywanie poprzedników do podanych następników.

6 KL.V 1. Aktywny udział w lekcji. 2.Rozpoznawanie zjawisk muzycznych i utworów wynikających z treści programowych. 3.Przygotowanie do lekcji. 4 Sprawdziany z rozpoznawania utworów i wiadomości. KL VI 1. Aktywny udział w lekcji. 2. Rozpoznawanie zjawisk muzycznych i utworów wynikających z treści programowych. 3. Systematyczne przygotowanie do lekcji. 4. Sprawdziany z rozpoznawania utworów i wiadomości. OPIS OSIĄGNIĘĆ UCZNIA NA ZAKOŃCZENIE PIERWSZEGO ETAPU KSZTAŁCENIA Uczeń potrafi: -rozpoznawać rodzaje muzyki ze względu na obsadę wykonawczą -rozpoznawać barwę instrumentów orkiestry symfonicznej i głosów ludzkich -rozpoznawać obsadę kameralną i orkiestrową -zauważać podobieństwa i kontrasty w utworze muzycznym rozpoznawać prostą budowę okresową :ABA, budowę ronda,cykl wariacyjny, inwencję 2- głosową, fugę, pieśń ludową i artystyczną, recytatyw i arię,polskie tańce narodowe menueta,walca i polkę, zauważać dominację elementu dzieła muzycznego w utworze rozpoznawać faktury dzieła muzycznego ( imitację i figurację) rozpoznawać kształtowanie okresowe i ewolucyjne, rozpoznawać muzykę z epoki renesansu, baroku, klasycyzmu, romantyzmu i wieku XX

7 rozpoznawać utwory zawarte w kanonie muzycznych przykładów. 1.Edward Grieg Suita Peer Gynt Poranek i W grocie Króla Gór 2.W.A.Mozart opera Czarodziejski flet Aria Królowej Nocy 3.W.A. Mozart opera Wesele Figara cavatina Figara 4.F.Chopin Preludium A- dur op J.S.Bach Toccata i fuga d-moll 6.J. S. Bach Suita orkiestrowa D- dur Aria 7 J.S. Bach V koncert Brandenburski cz I Allegro 8. J.S. Bach Wariacje Goldbergowskie - Aria 9.G.F. Haendel oratorium Mesjasz chór Alleluja 10. A. Vivaldi Z cyklu Cztery pory roku Koncert E- dur Wiosna cz I. 11.W.A. Mozart Requiem d -moll Kyrie eleison, Lacrimosa 12 W. A.Mozart Uwertura do opery Wesele Figara W.A. Mozart 40 Symfonia d- moll cz. I Molto allegro 14. J. Haydn 94 Symfonia G- dur Niespodzianka cz.ii Andante 15.F. Chopin Mazurek F- dur op. 68 nr 3 16.F. Chopin Polonez A- dur op.40 nr.1 17.S. Moniuszko. Opera Straszny Dwór aria Skołuby. Mazur finałowy 18.S. Moniuszko Opera Halka- mazur 19 H. Wieniawski Polonez koncertowy D -dur i Kujawiak a- moll 20. G.Bacewicz Oberek nr I 21.W.Lutosławski Mała suita -Fujarka 22.M.K.Ogiński Polonez a -moll 23.L. van Beethoven XI Symfonia d -moll cz. IV Oda do radości 24 L. Van Beethoven V Symfonia c -moll cz.i Allegro con brio.25.f. Chopin Etiuda c -moll op K. Szymanowski Z cyklu Mity Źródło Aretuzy 26.P. Dukas Uczeń czarnoksiężnika 27.W. Kilar Orawa 28.K. Penderecki Fragmenty Polskiego requiem Agnus Dei' i Chaconna Na zakończenie pierwszego etapu uczeń wie:

8 jaka jest obsada solowa, kameralna i orkiestrowa jakie instrumenty wchodzą w skład orkiestry symfonicznej i co jest ich źródłem dźwięku, jakie mamy rodzaje głosów ludzkich jakie mamy elementy dzieła muzycznego i zna podstawowe oznaczenia wykonawczej na czym polega budowa okresowa i ewolucyjna co jest istotą formy muzycznej zwanej rondem co to znaczy muzyka programowa, ilustracyjna, absolutna potrafi omówić faktury dzieła muzycznego. co to jest imitacja, kontrapunkt i progresja na czym polega budowa cyklu wariacyjnego. co to jest suita. jakie mamy gatunki muzyki polifonicznej i formy polifonicznej jakie mamy narodowe tańce polskie, cechy polskiej pieśni ludowej czym różni się taniec stylizowany od użytkowego co to jest opera w jakim czasie trwały poszczególne okresy w sztuce jakie zaszły w tych epokach najważniejsze zmiany nazwiska najważniejszych kompozytorów obcych i polskich w poszczególnych okresach. KOMENTARZ DO REALIZACJI PROGRAMU NAUCZNIA OGÓLNA KONCEPCJA PROGRAMU Program nauczania przedmiotu audycje muzyczne jest dostosowany do indywidualnych potrzeb i możliwości ucznia, Podczas realizowania programu nauczania uczniowie korzystają z podręcznika p. Agnieszki Kremer- Bogdańskiej W krainie muzyki Podręcznik dla szkół muzycznych I stopnia

9 Podręcznik ten zabezpiecza uczniom możliwość powtórzenia materiału w domu, powrotu do minionych już informacji z lat ubiegłych. W klasie V,po I okresie uczniowie otrzymują zestaw czterech płyt z nagranymi utworami do rozpoznania. Na tych też utworach realizowana jest ta część kształcenia dotycząca umiejętności rozpoznawania. Podczas procesu edukacyjnego z przedmiotu audycje muzyczne przygotowuje się uczniów do odbioru muzyki, do jej emocjonalnego przeżywania a także do świadomej odtwórczości. Kształcone są różne sposoby słuchania,( np. wysokość, barwa, słyszenie linearne i werdykalne) Kształci się pamięć muzyczna, wyobraźnia, a przede wszystkim koncentracja i uwaga,cechy, które warunkują szeroko rozumiany proces kształcenia muzycznego. WSKAZÓWKI METODYCZNE METODY PRACY praca indywidualna i w grupie aktywizujące podające praca z partyturą i nagraniem, audiowizualne wprowadzanie twórczości muzycznej korelacja z plastyką spiralnego nauczania- powracanie do zagadnienia ze zwiększeniem stopnia trudności OPIS WARUNKÓW NIEZBĘDNYCH DO REALIZACJI PROGRAMU NAUCZANIA tablica w pięciolinię pianino lub fortepian sprzęt audiowizualny

10 zestaw płyt CD i DVD umożliwiający realizację programu tablice z ilustracjami instrumentów, rytmami tańców narodowych, strojami ludowymi, instrumentami ludowymi, portrety kompozytorów,albumy z ilustracjami strojów z epok,czy słynnych budowli, możliwość z korzystania na lekcji z encyklopedii lub słowników muzycznych. Właściwy proces edukacyjny nie może jednak przynieść spodziewanych rezultatów bez pracy ucznia w domu. Zwłaszcza w zakresie umiejętności rozpoznawania.gdyż tylko wielokrotne i rozłożone w czasie słuchanie daje tę potrzebną każdemu melomanowi i muzykowi umiejętność śledzenia i rozumienia utworu muzycznego. Elżbieta Szydłowska