Nie wystarczy już działać dla obywateli, ale należy znaleźć sposób na działanie razem

Transkrypt

1 Nie wystarczy już działać dla bywateli, ale należy znaleźć spsób na działanie razem Jerzy Ksanwski ECRD Biur Dradztwa Gspdarczeg i Rzwju Obszarów Wiejskich w Sandmierzu Knferencja pdsumwująca w ramach prjektu: C u nas i dla nas? - chcemy rzmawiać i współdecydwać realizwaneg przez Świętkrzyski Związek Rlników, Kółek i Organizacji Rlniczych Bur Prjektu Kielce, ul. Mickiewicza 5 ; biur@zrkir.pl tel , tel , faks:

2 Pdsumwanie warsztatów aktywnści lkalnej we Włszczwie w dniu r. PROBLEMY W OBSZARZE SPOŁECZNO-GOSPODARCZYM Bariery plityczne, tłumienie aktywnści i inicjatyw spłecznych mieszkańców przez lkalne władze i układy plityczne będące u władzy, upartyjnienie wszelkich inicjatyw lkalnych prwadzące d głębkich pdziałów spłecznych. Brak planu zagspdarwania przestrzenneg gminy. Zbyt skrmne śrdki finanswych na utrzymanie biektów użytecznści publicznej. Odchdzenie przedsiębirców z terenu gminy pprzez praktyki dyskryminacyjne pdmitów gspdarczych, pwdwane upartyjnianiem inicjatyw lkalnych. 2

3 Brak umiejętnści twrzenia partnerskiej współpracy trójsektrwej przyczyniającej się d rzwju lkalneg. Brak przyjazneg klimatu d rzwju mikrprzedsiębirstw na terenie gminy. Brak wsparcia rganizacyjneg i merytryczneg d rzwju i działalnści rganizacji pzarządwych, w szczególnści na bszarach wiejskich. Brak frm mecenatu (pieki) nad działalnścią teg typu rganizacji. Brak wsparcia dla inicjatyw lkalnych w zakresie pzyskiwania śrdków finanswych. Brak działań w kierunku prmcji gminy. 3

4 PROBLEMY W OBSZARZE INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ Brak krdynacji prac nad utrzymaniem estetyki miasta i gminy raz zieleni przy drgach i miejscach publicznych. Niedstępne i niewykrzystane mżliwści dwrca klejweg wraz z tczeniem, fatalny djazd d dwrca, jak wizytówki miasta. Nie funkcjnalny system kmunikacji miejskiej, brak krelacji z rzkładem jazdy pciągów i autbusów. Nieuzasadnine i zbyteczne rzszerzenie strefy chrny ujęcia wdy, pwdujące graniczenia inwestycyjne. Zagrżenie zapewnienia dstaw energii cieplnej Nie zagspdarwane nieruchmści będące w zasbach kmunalnych. 4

5 PROBLEMY W OBSZARZE KAPITAŁ LUDZKI Brak rzumienia idei samrządnści przez pracwników samrządwych i radnych. Brak wyskiej jakści kadry w samrządzie lkalnym d sprawwania funkcji publicznych na miarę ptrzeb współczesnej rzeczywistści, brak chęci d dsknalenia swich umiejętnści. Brak wymagań w rdynacji wybrczej wbec kandydatów d pełnienia funkcji publicznych, c skutkuje dknywaniem wybru nie adekwatnych przedstawicieli d sprawwania mandatu radneg na szczeblu gminy Brak empatii ze strny władzy wbec ddlnych inicjatyw śrdwiska. Brak liderów rzwju lkalneg. 5

6 Odpływ młdych ludzi z terenu gminy. Niska efektywnść staży finanswanych ze śrdków publicznych, dmienne traktwanie sektra publiczneg i prywatneg w dniesieniu d bwiązku zatrudniania stażystów p zakńczeniu stażu. Pgłębianie zjawiska pasywnści w młdym pkleniu, brak mtywacji d kształcenia, pdejmwania pracy, angażwania się w sprawy spłeczne i zawdwe. Niski pzim upwszechniania kształcenia ustawiczneg wśród drsłych, niska skutecznść istniejących frm edukacji ustawicznej. 6

7 Niski pzim kmpetencji spłecznych mieszkańców (umiejętnści przydatnych w prywatnych i zawdwych sytuacjach życiwych: kmunikacja spłeczna, asertywnść, mtywacja, autprezentacja, radzenie sbie ze stresem i emcjami, negcjacje, praca zespłwa, rzwiązywanie knfliktów, wytyczanie celów, planwanie, zarządzanie zmianą, itp.). Niski pzim kształcenia zawdweg, niedstswaneg d ptrzeb współczesneg rynku pracy. Niska świadmść bywatelska mieszkańców. 7

8 PROBLEMY W OBSZARZE KULTURY FIZYCZNEJ Brak infrastruktury d rzwju rekreacji i turystyki (ścieżki rwerwe, miejsca rekreacji) 8

9 Pdsumwanie warsztatów aktywnści lkalnej we Sędziszwie w dniu r. PROBLEMY W OBSZARZE SPOŁECZNO-GOSPODARCZYM Niska aktywnść spłeczna mieszkańców gminy. Brak chęci współpracy międzyludzkiej dla budwania wspólneg dbra gminy. Rszczeniwść pstaw mieszkańców we wszelkich przejawach życia spłeczneg-gspdarczeg gminy. Opór mieszkańców i twrzenie nieuzasadninych barier d pdejmwania inicjatyw gspdarczych działalnści gspdarczej na terenie gminy. Duża część gminy t bszary chrnine, które stanwią barierę d rzwju nwych inwestycji. 9

10 Prblemy z dstępem d specjalistycznych usług służby zdrwia. Mał szczelny system przyznawania zasiłków z pmcy spłecznej (ukrywanie dchdów, wyłudzanie zasiłków i innych frm pmcy scjalnej). Biernść spłeczna i brak aktywnści i zaangażwania w prace rganizacji pzarządwych. Brak przygtwanych liderów d rganizwania, aktywizwania, mtywwania i krdynwania lkalnych inicjatyw spłecznych. Brak akceptacji spłecznej w dniesieniu d pdejmwanych inicjatyw przez lkalnych liderów. 10

11 Nieprzygtwanie mieszkańców d krewania zmian w swim śrdwisku, twrzenie barier i brak umiejętnści d pdejmwania dpwiedzialnści za pdejmwane inicjatywy lkalne. Ograniczny rynek pracy, brak klimatu d twrzenia nwych miejsc pracy, współpracy na rzecz rzwju przedsiębirczści. Niskie umiejętnści mieszkańców, brak wsparcia w zakresie pzyskiwania śrdków finanswych na rzwój inicjatyw gspdarczych. 11

12 PROBLEMY W OBSZARZE INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ Brak kanalizacji w części gminy. Brak sieci gazwej w gminie Mał funkcjnalna sieć kmunikacji publicznej wieś-miast. Brak bezklizyjneg płączenia miasta p bu strnach trów klejwych (stareg Sędziszwa z nwym). Bariery dla sób niepełnsprawnych w mieście w szczególnści w sąsiedztwie dwrca klejweg. Niewystarczające zasby mieszkań kmunalnych i scjalnych. Niskie bezpieczeństw z uwagi na słabą infrastruktura twarzyszącą na drgach pwiatwych w tym brak chdników przy drgach. 12

13 Brak pszanwania infrastruktury przez mieszkańców, pgłębiające się przejawy wandalizmu. Brak mnitringu w miejscach dużej intensywnści ruchu pieszeg i samchdweg. Brak sygnalizacji świetlnej w miejscach intensywneg ruchu drgweg. Przestarzała sieć energetyczna, która przy większych prywach wiatru ulega uszkadzaniu. Utrudnienia w rzwju dnawialnych źródeł energii z uwagi na brak knsensusu mieszkańców w tej sprawie. 13

14 PROBLEMY W OBSZARZE KAPITAŁU LUDZKIEGO Niewystarczająca subwencja światwa na prwadzenie szkół (nieadekwatne praw w algrytmie pdziału subwencji światwej w dniesieniu d realiów śrdwiska). Emigracja młdeg pklenia pza teren gminy z uwagi na brak perspektyw życia, mtywacji d rzwju. Niska świadmść rdziców względem ptrzeby kształcenia dzieci i młdzieży, ich aktywnści interdyscyplinarnej, w szczególnści fizycznej. Rszczeniwść rdziców wbec systemu edukacji. Ptrzeba rzdziału szkły pnadgimnazjalnej w zesple szkół d szkły pdstawwej i gimnazjum, c skutkuje niechęcią uczniów i znudzeniem uczenia się w jednym miejscu przez 14 tak długi kres

15 Niskie zaangażwanie rdziców we wspmaganie prcesu edukacyjn-wychwawczeg prwadzneg przez szkły. Pgłębianie się zjawiska niskieg zaangażwania, ambicji i mtywacji uczniów d nauki. Brak żłbka na terenie gminy. Mał skuteczna prmcja kształcenia i dsknalenia ustawiczneg drsłych na terenie gminy. Niewystarczająca ferta edukacyjna wspmagająca aktywizację spłecznści lkalnej, kształcenie zawdwe i ustawiczne drsłych w tym rzwju kmpetencji spłecznych. Brak wsparcia w zakresie utwrzenia Uniwersytetu Trzecieg Wieku. 15

16 PROBLEMY W OBSZRZE KULTURY FIZYCZNEJ Brak ścieżek rwerwych na terenie gminy. Niska świadmść ptrzeb aktywnści fizycznej zarówn wśród drsłych jak i młdeg pklenia, c przekłada się na biernść w jej uprawianiu. Brak urządzeń na wsi d ćwiczeń dla drsłych. Brak miejsca typu park w Sędziszwie raz miejsc rekreacji na wsiach. Niewykrzystane walry turystyczne w gminie. Brak ldwiska i innej infrastruktury d uprawiania sprtów zimwych. 16

17 PROBLEMY W OBSZARZE KULTURY I DZIEDZICTWA KULTUROWEGO Niska dstępnść d dóbr kultury z uwagi na dużą dległść d śrdków kultury. Brak nawyków d krzystania z dóbr kultury wyższej Niewykrzystane mżliwści dziedzictwa kulturweg śrdwiska. Brak śrdków finanswych na ratwanie dóbr kultury. Bariery biurkratyczne i prawne d chrny dóbr kultury. 17

18 PROBLEMY W OBSZARZE ROLNICTWA Duża liczba małych rzdrbninych gspdarstw Niska świadmść samrganizacji rlników i prducentów rlnych, brak zrganizwania d pdejmwania wspólnych inicjatyw i brny własnych interesów. Dwuzawdwść w rlnictwie. Niski pzim specjalizacji w prdukcji rlnej. Mał stabilne ceny na prdukty rlne. Brak następców d prwadzenia gspdarstw. Nieuczciwść pśredników w brcie rlnym. Ograniczny rynek zbytu. Niewykrzystane walry agrturystyczne śrdwiska. 18

19 Czym jest partnerstw publicznprywatne Partnerstw publiczn-prywatne jest frmą długterminwej współpracy sektra prywatneg i publiczneg przy przedsięwzięciach mających na celu realizację zadań publicznych. Celem współpracy jest siągnięcie bpólnych krzyści zarówn w wymiarze celów spłecznych, jak i kmercyjnych daneg przedsięwzięcia. Głównym celem przyświecającym 19

20 Elementy współpracy PPP Współpraca ta piera się na załżeniu, iż każda ze strn jest w stanie wywiązać się z własnych, pwierznych jej zadań sprawniej niż druga strna. Strny w ten spsób uzupełniają się, zajmując się w ramach partnerstwa właśnie tą częścią wspólneg zadania, którą wyknują najlepiej. Dzięki pdziałwi zadań, dpwiedzialnści i ryzyka w ramach PPP siąga się najbardziej efektywny eknmicznie spsób twrzenia infrastruktury i dstarczania usług publicznych. 20

21 Każda ze strn przy tym czerpie ze współpracy własne krzyści prprcjnalne d sweg zaangażwania. Wbec pwyższeg, wśród kluczwych elementów współpracy w ramach partnerstwa publiczn-prywatneg wymienić należy: n współpracę sektra publiczneg z sektrem prywatnym; n umwny charakter (w ramach stsunku cywilnprawneg); n charakter celwy: realizacja przedsięwzięć (budwa infrastruktury, dstarczanie usług) tradycyjnie wyknywanych przez strnę publiczną; n ptymalny pdział zadań; n pdział ryzyk; n bustrnną krzyść. 21

22 Metda tradycyjna a metda partnerstwa prównanie Metda tradycyjna Kncentracja na pjedynczym etapie Zapewnianie śrdków finanswych należy d zadań pdmitu publiczneg Stałe bciążenie finanswe Wszystkie rdzaje ryzyka spczywają na pdmicie publicznym Partnerstw publiczn-prywatne Kncentracja na całściwym cyklu życia daneg prjektu Zapewnianie śrdków finanswych należy d zadań partnera prywatneg (w całści lub części) Obciążenie finanswe dla pdmitu publiczneg (wynagrdzenie partnera prywatneg) przybiera różne frmy, a cały mechanizm zależy d pzimu wydajnści i jakści realizwaneg przedsięwzięcia Ryzyk związane z przedsięwzięciem dzieli się pmiędzy pdmit publiczny i partnera prywatneg 22

23 Ustawa PPP Zgdnie z art. 4 pkt 4 ustawy partnerstwie publiczn-prywatnym przedsięwzięciem PPP mże być: n n n n n zaprjektwanie lub realizacja inwestycji w wyknaniu zadania publiczneg, świadczenie usług publicznych przez kres pwyżej 3 lat, jeżeli bejmuje eksplatację, utrzymanie lub zarządzanie niezbędnym d teg składnikiem majątkwym, działanie na rzecz rzwju gspdarczeg i spłeczneg, w tym rewitalizacji alb zagspdarwania miasta lub jeg części alb inneg bszaru, przeprwadzne na pdstawie prjektu przedłżneg przez pdmit publiczny lub płączne z jeg zaprjektwaniem przez partnera prywatneg, jeżeli wynagrdzenie partnera prywatneg nie będzie mieć frmy zapłaty sumy pieniężnej przez pdmit publiczny, przedsięwzięcie piltażwe, prmcyjne, naukwe, edukacyjne lub kulturalne, wspmagające realizację zadań publicznych, jeżeli wynagrdzenie partnera prywatneg będzie pchdził w przeważającej części ze źródeł innych niż śrdki pdmitu publiczneg.

24 Kluczwe krzyści z PPP realizacja prjektów w sytuacji granicznej dstępnści kapitału publiczneg graniczne kszty całkwite prjektu lepsza alkacja ryzyka zwiększna efektywnść prcesu wdrażania i zarządzania prjektem wyższa jakść usług publicznych generwanie ddatkwych przychdów 24 pprawa działania administracji publicznej

25 PPP w Eurpie Partnerstw publiczn-prywatne d lat uznawane jest za niezwykle krzystną frmę realizacji inwestycji infrastrukturalnych w wielu krajach świata. Na Starym Kntynencie taka frma współpracy najbardziej upwszechniła się w Wielkiej Brytanii, Hiszpanii raz Prtugalii. W Wielkiej Brytanii prjekty realizwane w ramach PPP stanwią k. 15% wszystkich inwestycji publicznych, c daje łączną 25 kwtę 60

26 Prjekty Partnerstwa Publiczn - Prywatneg w Plsce Urząd Miasta Stłeczneg Warszawy Mdernizacja i rzbudwa Zakładu Unieszkdliwiania Stałych Odpadów Kmunalnych, 3 parkingi pdziemne (Plac Defilad, Plac Teatralny, Emilii Plater), Tramwaj d Piaseczna, Budwa szpitala, Park Technlgiczny, 26 Zagspdarwanie terenu klubu sprtweg

27 Wjewództw Pmrskie Klej Metrplitalna w Trójmieście, Wjewództw Wielkplskie Wielkplska Sieć Szerkpasmwa, Urząd Miejski Wrcław Budwa cmentarza kmunalneg przy ul. Awicenny, Urząd Miasta Płcka Htel - internat na 80 miejsc nclegwych raz kryty basen. 27

28 Prjekty z udziałem funduszy UE Zaprjektwanie i budwa biektu pn.: Centralny Park Rekreacji, Balnelgii, Turystyki i Wypczynku Termy Gstynińskie, MiG Gstynin; Zawarcie umwy partnerstw publicznprywatne Termy Warmińskie, Pwiat Lidzbarski; Kncesja na budwę i zarządzanie gminnym prtem turystycznym, Gmina Mieln; 28 Kncesja na rbty budwlane dla zadania pn.

29 Spłeczna dpwiedzialnść biznesu Spłeczna dpwiedzialnść biznesu t kncepcja zarządzania firmą, plegająca na świadmym, zrównważnym działaniu zrientwanym nie tylk aspekty eknmiczne, ale także uwzględniającym ptrzeby i wymagania szerk pjętych interesów spłecznych i eklgicznych w tczeniu firmy. Firma dpwiedzialna spłecznie t rganizacja, która pzstaje twarta i słucha swjeg tczenia (prwadząc dialg z różnymi grupami, tzw. interesariuszami), a jedncześnie nie rezygnuje z siągania zysków. Takie pdejście zakłada długfalwą trskę nie tylk dbre relacje firmy z jej klientami i akcjnariuszami, ale również z pracwnikami, dstawcami, spłecznściami lkalnymi. Są t głównie działania prspłeczne i preklgiczne, prwadzne 29 równrzędnie z działalnścią przewdnią przedsiębirstwa.

30 Według teg pdejścia, bycie dpwiedzialnym nie znacza tylk spełniania przez rganizacje bizneswe (przedsiębirstwa) wszystkich wymgów frmalnych i prawnych, ale prócz teg również zwiększne inwestycje w zasby ludzkie, w chrnę śrdwiska i relacje z interesariuszami, którzy mgą mieć faktyczny wpływ na efektywnść działalnści 30

31 SOB t efektywna strategia zarządzania, która pprzez prwadzenie dialgu spłeczneg na pzimie lkalnym przyczynia się d wzrstu knkurencyjnści przedsiębirstw na pzimie glbalnym i jedncześnie kształtwania warunków dla zrównważneg rzwju spłeczneg i eknmiczneg. Odpwiedzialny biznes t pdejście strategiczne, długfalwe, parte na zasadach dialgu spłeczneg i pszukiwaniu rzwiązań krzystnych tak dla przedsiębirstwa, jak i jeg całeg tczenia, pracwników, wszystkich interesariuszy i spłecznści, w której działa firma. 31

32 Argumenty zwlenników spłecznej dpwiedzialnści biznesu działalnść gspdarcza pwduje liczne prblemy (np. zanieczyszczenie śrdwiska, wyczerpywanie zasbów naturalnych), w rzwiązywaniu których pwinna uczestniczyć także firma przedsiębirstwa psiadają sbwść prawną, są więc swisteg rdzaju bywatelami, którzy pwinni dbać swje tczenie 32 dzięki dpwiedzialnści spłecznej, firmy

33 Argumenty przeciwników spłecznej dpwiedzialnści biznesu firma pwinna skupić się wyłącznie na krewaniu zysków, mże zaistnieć knflikt interesów wszystkich zaintereswanych, firmy nie mają dświadczenia w kierwaniu prgramami spłecznymi. 33

34 Rla administracji publicznej w krewaniu SOB SOB przyczynia się d twrzenia wartści spłecznej, pprzez ddziaływanie w kierunku zrównważneg rzwju, a więc pwinna wchdzić w zakres zaintereswania władz publicznych w prmcji pzytywnych praktyk na rzecz śrdwiska i spłeczeństwa krewanych przez przedsiębirstwa. Istnieje wiele bszarów działań, które stwarzają ple d włączenia się administracji publicznej w wysiłki na rzecz wdrażania zasad SOB. Knieczne jest np. pracwanie nrm akceptwanych przez firmy i przez pinię publiczną. Należy zdecydwać, c pwinn stanwić tym, ze firmę mżna uznać za spłecznie dpwiedzialną: stpień efektywneg wykrzystania energii, psiadanie kdeksu etyczneg, prgramy realizwane na rzecz spłecznści lkalnej, rzetelna infrmacja na etykietach, itd. W pracwanie takich standardów, a także dpwiednich regulacji prawnych sprzyjających wdrażaniu zasad SOB, pwinni włączyć się przedstawiciele 34 dpwiednich urzędów.

35 Innym ważnym bszarem działań jest edukacja i prmcja idei spłecznej dpwiedzialnści. Pmim działań pdejmwanych przez rganizacje spłeczne, pzim wiedzy na temat SOB w Plsce nie jest satysfakcjnujący. Najbardziej rzpwszechnine zasady SOB są wśród dużych, częst międzynardwych krpracji, d których najszybciej dcierają i na bieżąc wdrażane są światwe trendy w zarządzaniu. Znajduje t dzwierciedlenie w badaniach na temat działalnści spłecznej plskich przedsiębirstw: przdują tu wielkie kncerny i krpracje, a tylk niewielka część 35 średnich i małych firm angażuje się w działania spłeczne.

36 Pjawia się więc ptrzeba przeprwadzenia kampanii spłecznej na temat spłecznej dpwiedzialnści biznesu adreswanej głównie d średnich i małych przedsiębirstw i ich interesariuszy, czyli w tym przypadku m. in. spłecznści lkalnych i rganizacji spłecznych działających na pzimie lkalnym. 36

37 Prjekt dfinanswany ze śrdków Prgramu Operacyjneg Fundusz Inicjatyw Obywatelskich Jerzy Ksanwski tel.: Dziękuję Państwu za uwagę Bur prjektu Kielce, ul. Mickiewicza 5 ; biur@zrkir.pl tel , tel , faks: