Krajowe Stowarzyszenie Mediatorów Stałych Mirosław Urbaczewski O MEDIACJI. Masz prawo do mediacji

Transkrypt

1 Krajowe Stowarzyszenie Mediatorów Stałych Mirosław Urbaczewski O MEDIACJI Masz prawo do mediacji

2 Mediacja Mediacja (łac. mediator-pośrednik; mediare pośredniczyć w sporze; medius- środkowy, bezstronny, jest formą rozwiązywania sporów opierającej się na wyspecjalizowanej niewładczej ingerencji osoby trzeciej, bezstronnej i neutralnej wobec stron i ich konfliktu. Mediacja jest partnerskim porozumieniem z udziałem bezstronnego mediatora. Mediacja to proces w którym strony dobrowolnie i aktywnie uczestniczą w rozwiązywaniu sporu przy pomocy osoby trzeciej. Bezstronnego mediatora. Mediacja to rozmowa pomiędzy osobami zaangażowanymi w konflikt w obecności bezstronnego mediatora. Kilka wybranych pojęć mediacji

3 Istota mediacji W drodze postępowania mediacyjnego obie strony wygrywają, nie ma przegranych, nie ma zwycięzców. Zasadą powinna być satysfakcja merytoryczna, proceduralna i psychologiczna stron konfliktu.

4 Mediacja w sporze: Karnym; Rodzinnym; Gospodarczym; Sąsiedzkim; Rówieśniczym; Pracowniczym- prawo pracy; Administracyjnym; Konsumenckim; Ubezpieczenia społeczne itp..

5 Kim jest Mediator? Mediator jest bezstronną osobą pomagającą stronom : We wzajemnym wysłuchaniu; W odnalezieniu wspólnych interesów; W wypracowaniu możliwych rozwiązań; Skoncentrować się na problemach; W uzgodnieniu na czym problemy polegają; W wypracowaniu satysfakcjonującego strony porozumienia.

6 Cechy mediatora Uczciwość, wiarygodność, cierpliwość, wytrwałość, kreatywność, szacunek dla innych, cieszenie się poważaniem, odporność na stres, zaangażowanie, optymizm, wysoka kultura osobista, przestrzeganie zasad etyki mediatora.

7 Jakie role i kompetencje powinien spełniać Mediator w dyskursie mediacyjnym? Na zachowanie mediatora wpływa: Jego osobowość, wiedza, umiejętności, doświadczenie, nastawienie, umiejętność przekonywania, wiara w efektywność i sens mediacji, znajomość technik mediacyjnych, umiejętność zadawania pytań, wygaszanie negatywnych emocji, sporządzenie protokołu mediacji itp.

8 Karta etyczna Mediator skłania swoją wolę ku pokorze, łagodności, męstwu i sprawiedliwości, ku poszanowaniu godności, indywidualnych potrzeb, idei i wartości człowieka, ku nawykowi zachowania średniej miary. 1. Pokora- wynika z odmienności indywidualnych punktów widzenia; wynika z rozumienia świata i swojego w nim miejsca, Jest również środkiem między służalczością a zarozumialstwem. 2. Łagodność- jest cnotą cierpliwości, rzetelności i konsekwencji, jest również środkiem między nieczułością a porywczością. 3. Męstwo- jest wytrwałością w dążeniu do dobra, lojalnością wobec ludzi i zasad, jest również środkiem- między tchórzostwem a zuchwałością. 4. Sprawiedliwość/1- wypełnia ideę równości i szacunku dla prawa, jest również środkiem- między słusznymi racjami stron konfliktu. 1/ Sprawiedliwość- cnota moralna, polegająca na dawaniu innym tego, na co bezstronnie zasługują: w tradycji utożsamiania z doskonałością moralną (Arystoteles); zasada charakteryzująca prawo oraz instytucje społeczne i polityczne, sankcjonująca ideę równości oraz przestrzegania prawa; Projekt Moc porozumienia realizowany przez Stowarzyszenie Mediatorów Gospodarczych.2016r.

9 Rodzaje mediacji Mediacja pozasądowa (zastępuje lub poprzedza postępowanie sądowe). Mediacja z inicjatywy sądu. Mediacja sądowa: pośrednia będąca częścią postępowania sądowego. Mediacja kontraktowa (umowna). Mediacja wnioskowa.

10 Celem mediacji jest wypracowanie rozwiązania satysfakcjonującego strony konfliktu, a nie ustalenie kto ma rację. - Służy załagodzeniu lub wygaszeniu konfliktu. - Strony są równouprawnionymi partnerami w rozmowie. - Nie narzuca się sposobu rozwiązania sporu. - Strony same są odpowiedzialne za wynik mediacji.

11 Zasady mediacji 1. DOBROWOLNOŚĆ; 2. GOTOWOŚĆ STRON DO ZAWARCIA UGODY; 3. BEZSTRONNOŚĆ MEDIATORA; 4. WŁASNOŚĆ KONFLIKTU; 5. NIEFORMALNOŚĆ POSTĘPOWANIA; 6. POUFNOŚĆ I OCHRONA PRYWATNOŚCI STRON; 7. MOŻLIWOŚĆ ODSTĄPIENIA OD MEDIACJI; 8. POSZANOWANIE GODNOŚCI KAŻDEJ ZE STRON; 9. UCZCIWOŚĆ I POSTĘPOWANIE W DOBREJ WIERZE; 10. SATYSFAKCJA DLA KAŻDEJ ZE STRON. Fragment plakatu powstałego w ramach programu Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności Liderzy praw.

12 Przebieg procesu mediacyjnego 1. Decyzja stron/wszczęcie mediacji; 2. Przygotowanie mediacji; 3. Otwarcie sesji mediacyjnej; 4. Prezentacja stanowisk przez strony; 5. Definiowanie problemów; 6. Propozycja rozwiązań i ich weryfikacja; 7. Wypracowanie rozwiązania; 8. Spisanie porozumienia; 9. Zamknięcie sesji mediacyjnej; 10. Wcielenie porozumienia w życie.

13 Trzy podstawowe strategie mediacji 1.Strategia mediacyjna typu Facilitative. The Facilitative Strategy of Mediation Radykalna neutralność mediatora. 2.Strategia mediacyjna typu evaluative. The Evaluative Strategy of Mediation Znaczna interwencja w spór. Wydaje opinie, doradza. 3. Transformatywna strategia mediacyjna. The Empowerment and Recognition Strategy of Mediation Przywracanie jednostkom poczucia własnej wartości, siły i zdolności do samodzielnego rozwiązania problemów. Zawarcie porozumienia nie jest najważniejsze. Ważniejsza jest poprawa relacji stron.

14 Zadania mediacji Doprowadzenie do zawarcia przez strony sporu porozumienia, które jest wzajemnie akceptowalne i uwzględnia interesy oraz potrzeby obu stron. Odbudowanie pozytywnych relacji i postaw współpracy pomiędzy stronami sporu oraz doprowadzenie do ich samopoznania, samodoskonalenia.

15 Cele mediacji Katalog celów nadrzędnych mediacji: Cele w wymiarze osobistym, Cele w wymiarze interpersonalnym; Cele w wymiarze społecznym. Katalog celów podrzędnych mediacji: Cele w wymiarze komunikacyjnym; Cele w wymiarze psychologicznym; Cele w wymiarze negocjacyjno-informacyjnym.

16 Udana mediacja Całkowite rozwiązanie sporu a tym samym zastąpienie procesu sądowego.

17 Konflikt to Wg Słownika Wyrazów Obcych PWN Sprzeczność interesów, poglądów, niezgodność, spór, zatarg, kolizja. Na poziomie działania konflikt może ulec rozwiązaniu, złagodzeniu lub eskalacji.

18 Konflikt a spór Konflikty i wynikające z nich spory są stałymi elementami życia społeczeństwa. Konflikt jest neutralny aksjologicznie, dopiero konkretna sytuacja konfliktowa podlega pozytywnym lub negatywnym ocenom. Życie z nierozwiązanymi konfliktami to przede wszystkim olbrzymie marnotrawstwo ludzkiej energii, powodowane nie tylko przez same konflikty, ale oszukańcze próby ich usunięcia. K.Horney, Nasze wewnętrzne konflikty, New York 1945.

19 Przyczyny Konfliktu Najczęstszą przyczyną konfliktów są niezaspokojone potrzeby, które Abraham Maslow przedstawia w Piramidzie Potrzeb Człowieka.

20 Potrzeba samorealizacji Potrzeba uznania Potrzeba przynależności Potrzeba bezpieczeństwa Potrzeby fizjologiczne

21 Konflikt w pracy może wynikać z: 1. Nierównego podziału dóbr (wynagrodzenie za pracę); 2. Nierówne docenianie(awanse, nagrody); 3. Nierówna pozycja (podwładny przełożony); 4. Niechęć wobec autorytetu i władzy (nielubiany prezes); 5. Odmienne zdanie z zakresu powierzonych zadań.

22 Alternative Labour Dispute Resolution Alternatywne metody rozwiązywania sporów pracowniczych Polubowne i pojednawcze sposoby rozwiązywania konfliktów i sporów oparte na idei dążenia do porozumienia oraz znalezienia kompromisowego wyjścia z sytuacji konfliktowej. ALDR mają ugruntowaną pozycję w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii coraz częściej w krajach Europy Zachodniej i powoli zadomowiają się w krajach tzw. nowej Unii.

23 Ustawa Art.10. W sprawach, w których zawarcie ugody jest dopuszczalne, sąd dąży w każdym stanie postępowania do ich ugodowego załatwienia, w szczególności przez nakłanianie stron do mediacji, Dz. U. rok 2015 poz.1595 Ustawa z dnia 10 września 2015r o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem polubownych metod rozwiązywania sporów

24 Z reguły postanowienie sądu zawiera: 1. Zatwierdzić w całości ugodę. 2. Umorzyć postępowanie w sprawie. 3. Koszty procesu znieść wzajemnie pomiędzy stronami. 4. Zwrócić na rzecz powoda kwotę tytułem zwrotu w (całości lub) ¾ opłaty sądowej (w zależności na jakim etapie zawarto ugodę)/1 1/ Dz.U.2016 poz.623 Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21 kwietnia 2016r w sprawie jednolitego tekstu ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

25 Koszty mediacji cywilnej 1.Koszty mediacji pozasądowej określają strony wraz z mediatorem. 2. Skierowane przez sąd- rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 20 czerwca 2016r ( Dz. U. z 2016r.,poz. 921).

26 Literatura Mediacje gospodarcze, Pod redakcją Aleksandra Binsztoka, Wydawnictwo MARINA, Wrocław 2015r. Projekt, Propagowanie alternatywnych metod rozwiązywania sporów, Masz prawo do mediacji, Ministerstwo Sprawiedliwości, norway grantsmateriały szkoleniowe. III Kongres Mediatorów Gospodarczych Budujemy zaufanie w Biznesie Warszawa, 2016r. Mediacja sądowa i pozasądowa, Zarys wykładu, A. Kalisz, A. Zienkiewicz, LEX, Warszawa 2014.

27 Dziękuje za uwagę Mirosław Urbaczewski Masz prawo do mediacji 2018