Czy mediacje w sprawach własności intelektualnej są potrzebne w Polsce? Kraków, 8 września 2017 r.

Transkrypt

1 Czy mediacje w sprawach własności intelektualnej są potrzebne w Polsce? Kraków, 8 września 2017 r.

2 Dorota Rzążewska krajowy i europejski rzecznik patentowy, radca prawny mediator ds. własności intelektualnej, arbiter ds. domen internetowych, wspólnik zarządzający JWP Rzecznicy Patentowi

3 Znaki towarowe Wzory przemysłowe Prawa własności przemysłowej Patenty Wzory użytkowe Oznaczenia geograficzne

4 EUTM EUTM Naruszenie? Sąd? Czy jest to jedyny sposób rozwiązania takiego sporu?

5 Co wybrać?

6

7 Mediacja Mediator Mediacje Alternatywna, pozasądowa i polubowna droga rozwiązywania sporów przy pomocy osoby trzeciej-mediatora

8 Rodzaje mediacji Umowna Sądowa W sprawach administracji Mediator

9 Mediacje umowne Mediacja jest dobrowolna Postępowanie mediacyjne nie jest jawne Mediacje prowadzone są w oparciu o umowę podpisaną przez obie strony sporu W umowie strony mogą określić mediatora lub sposób jego wyboru, albo wskazać Centrum mediacji, które wyznaczy z listy mediatora Czas trwania mediacji 3-6 m-cy Mediator przeprowadza postępowanie mediacyjne Jeżeli zawarto ugodę, mediator może wystąpić do Sądu o jej zatwierdzenie Ugoda zawarta przed mediatorem ma moc prawną ugody zawartej przed sądem. Ugoda zawarta przed mediatorem, którą zatwierdzono przez nadanie jej klauzuli wykonalności, jest tytułem wykonawczym

10 Mediacje sądowe Mediacja jest dobrowolna Postępowanie mediacyjne nie jest jawne Mediację prowadzi się na podstawie postanowienia sądu kierującego strony do mediacji Sąd może skierować strony do mediacji na każdym etapie postępowania Jeżeli strony nie dokonały wyboru osoby mediatora, sąd wyznacza mediatora mającego odpowiednią wiedzę i umiejętności w sprawach danego rodzaju, biorąc pod uwagę w pierwszej kolejności stałych mediatorów Mediator przeprowadza postępowanie mediacyjne Czas trwania mediacji do 3 miesięcy Jeżeli zawarto ugodę przed mediatorem, sąd na wniosek strony niezwłocznie przeprowadza postępowanie zatwierdzenia ugody zawartej przed mediatorem Ugoda zawarta przed mediatorem, po jej zatwierdzeniu przez sąd, ma moc prawną ugody zawartej przed sądem. Ugoda zawarta przed mediatorem, którą zatwierdzono przez nadanie jej klauzuli wykonalności, jest tytułem wykonawczym

11 Mediacje w sprawach administracyjnych Nowe uregulowanie wprowadzone ustawą z 7 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw- weszło w życie od dnia r. Mediacja jest możliwa, jeżeli pozwala na to charakter sprawy Celem mediacji jest wyjaśnienie i rozważenie okoliczności faktycznych i prawnych sprawy oraz dokonanie ustaleń dot. jej załatwienia w granicach obowiązującego prawa, w tym przez wydanie decyzji lub zawarcie ugody Podstawowe zasady mediacji, a zatem dobrowolność (art. 96a 2 k.p.a.), poufność (art. 96j 1 k.p.a.), bezstronność (art. 96g k.p.a.) i neutralność mediatora (art. 96f k.p.a.) oraz możliwość jego wyboru przez strony (art. 96b 2 i 3 k.p.a.) są przez wprowadzane rozwiązania w pełni respektowane. We wniosku strona może wskazać mediatora Mediacja wszczynana jest z urzędu lub na wniosek strony Jeżeli uczestnicy mediacji wyrazili zgodę na przeprowadzenie mediacji, organ administracji publicznej wydaje postanowienie o skierowaniu sprawy do mediacji Organ administracji publicznej, kierując sprawę do mediacji, odracza rozpatrzenie sprawy na okres do dwóch miesięcy i może on zostać przedłużony nie dłużej jednak niż o miesiąc Mediacja nie jest jawna Jeżeli w wyniku mediacji zostaną dokonane ustalenia dotyczące załatwienia sprawy w granicach obowiązującego prawa, organ administracji publicznej załatwia sprawę zgodnie z tymi ustaleniami, zawartymi w protokole z przebiegu mediacji Wprowadzana regulacja zakłada dopuszczalność mediacji zarówno pomiędzy stronami postępowania, jak i pomiędzy stronami a organem administracji publicznej, przed którym sprawa się toczy (art. 96a 4 k.p.a.) Neutralność i bezstronność mediatora zapewnić mają przepisy art. 96f k.p.a. i art. 96g k.p.a., które między innymi wprowadzają zakaz pełnienia roli mediatora przez pracownika organu administracji publicznej, przed którym toczy się postępowanie (zob. art. 96f 3 k.p.a.).

12 Zalety mediacji

13 Zalety mediacji Dobrowolność strony przystępują do mediacji dobrowolnie i na każdym etapie postępowania mediacyjnego mogą się z niego wycofać Bezstronność każdej ze stron przysługują te same, równe prawa Nieformalność nie ma odgórnie określonych warunków co do miejsca i czasu odbycia mediacji Poufność/ brak jawności 2F%25252Fwww.adcast.pl%25252Fblog%25252Fwady-izalety%25252F&source=iu&pf=m&fir=gJ91VDqap4Rp1M%253A%252CE4N3v4r0iKBnaM%252C_&usg= 3OdwbywvJtEEZoBjZspz27MME_Y%3D&ved=0ahUK Ewir9ZzJ0b_JAhWI_HIKHeqSA-sQyjcIJg&ei=Ni5gVquCH4j5ywPqpY7YDg#imgrc=gJ91VDqap4Rp1M%3A&usg= 3OdwbywvJtEEZoBjZspz27MME_Y%3D

14 Kryteria Mediacja Arbitraż Sąd Koszty b. niskie wysokie wysokie Czas b. krótki długi (lata) b. długi Kto decyduje? strony arbiter sędzia Kto kontroluje? strony prawnicy prawnicy Postępowanie dowodowe brak częściowo sformalizowane Poufność pełna pełna brak b. sformalizowane Cel przyszłość przeszłość przeszłość Komunikacja stron intensywna niewielka brak Problemy z jurysdykcją Poziom satysfakcji stron brak niekiedy istnieją istnieją duży niski b. niski Rezultat sukces obydwu stron sukces/ przegrana sukces/ przegrana

15 Mediator 69#imgrc=vnnmsVRJ_I7xDM%3A

16 Mediator Osoba prowadząca mediacje Wybierana przez strony lub sąd/ organ administracyjny Nie może nim być sędzia lub pracownik organu administracyjnego przed którym toczy się postepowanie administracyjne Prowadzi mediację wykorzystując różne metody zmierzające do polubownego rozwiązania sporu, w tym poprzez wspieranie stron w formułowaniu przez nie propozycji ugodowych, lub na zgodny wniosek stron może wskazać sposoby rozwiązania sporu, które nie są dla stron wiążące. 69#imgrc=vnnmsVRJ_I7xDM%3A

17 Mediator Poufność mediator ma obowiązek zachowania tajemnicy Neutralność mediatorowi nie wolno narzucać własnych warunków ugody. Ma on jedynie pomóc stronom w samodzielnym osiągnięciu satysfakcjonującego je rozwiązania. Akceptowalność każda ze stron musi zaakceptować osobę mediatora oraz zasady procesu mediacyjnego 69#imgrc=vnnmsVRJ_I7xDM%3A

18 Jak wybrać mediatora MEDIATORZY SĄDOWI Mediatorzy wpisani na listę prowadzoną przez sądy CENTRA MEDIACJI Organizacje pozarządowe oraz uczelnie mogą prowadzić listy mediatorów oraz tworzyć ośrodki mediacyjne. Prowadzą mediacje umowne oraz ze skierowania przez sąd lub organ administracji

19 Sąd czy Mediacja

20 Sąd czy mediacja? Postępowanie sądowe Pozew Skierowanie sprawy do Mediacji 5-10 lat , (zależy od WPS) Mediacja sądowa 3 miesiące (*od ) Koszty Rozporządzenie z r. Mediacja umowna Ok. 3-6 miesięcy od ok do ok (zależy od WPS) w mediacjach umownych

21 Studium przypadku Ochrona wynikająca z rejestracji wzoru użytkowego Odkurzacz wykorzystujący wzór użytkowy

22 Właściciel prawa ochronnego Ochrona 4 lata 6 lat Studium przypadku 10 lat Właściciel wzoru wszczyna postępowanie Zarzut naruszenia wzoru użytkowego oraz żądanie wydania nienależenie uzyskanych korzyści Proces sądowy Możliwość zawieszenia postępowania sądowego do czasu zakończenia postępowania przed Urzędem Patentowym Pozew Postępowanie przed S.O. Postępowanie przed S.A. Postępowanie przed S.N. UPRP Mediacje umowne 3-6 m-cy Wniosek o unieważnienie wzoru użytkowego WSA NSA WSA UPRP WSA NSA WSA Mediacje sądowe 3-6 m-cy

23 Arbitraż a Mediacje Arbitraż jest procesem, w którym arbiter po wysłuchaniu stron podejmuje wiążącą decyzję, która ma kończyć spór Jest sformalizowany Celem jest rozwiązanie konfliktu poprzez wydanie orzeczenia o sposobie zakończenia sporu Arbiter jest zobowiązany podjąć decyzje wiążące strony Strony przystępujące do arbitrażu nie mają możliwości wycofania się Arbiter, poza wiedzą prawną, musi posiadać fachową wiedzę z dziedziny, której dotyczy konflikt Mediacja polega na ułatwieniu prowadzenia negocjacji, podczas których mediator wspiera strony w poszukiwaniu wspólnego porozumienia i zakończenia sporu Jest mniej sformalizowana Celem jest rozwiązanie konfliktu poprzez wypracowanie obustronnego porozumienia Mediator nie ma żadnej władzy zmuszającej strony do podjęcia decyzji W trakcie mediacji każda ze stron może wycofać się w dowolnym momencie Mediatorzy są ekspertami w sposobie prowadzenia rozmów, dopiero później w kwestiach merytorycznych

24 Mediator jest w stanie pomóc w opracowaniu rozwiązania, jeśli będzie otwarty na interesy stron oraz problemy, które pragną rozwiązać.

25 Mediacje Celem mediacji jest doprowadzenie do znalezienia przez strony rozwiązania, które zakończy spór i będzie przez nie akceptowane. W I N W I N W I N W I N Strony konfliktu są same zdolne rozwiązywać własne problemy i mogą dojść do porozumienia lepszego niż propozycja trzeciej strony (m.in. arbitra). Mediatorzy kontrolują proces rozmów, dbając o złagodzenie konfliktu- również poprzez poprawienie komunikacji. Jeżeli mediacje zostaną zakończone podpisaniem ugody przed rozpoczęciem rozprawy przed sądem I instancji, Sąd z urzędu zwróci stronie całą, uiszczoną przy wnoszeniu pozwu, opłatę.

26 Postępowanie mediacyjne w sprawach gospodarczych w latach w Polsce Lata Liczba spraw, w których strony skierowano do mediacji na podstawie postanowienia sądu (art kpc) POSTĘPOWANIE SĄDOWE Liczba protokołów złożonych przez mediatorów (art kpc) Umorzono postępowanie w wyniku zatwierdzenia ugody zawartej przed mediatorem (art i 2 kpc) Odmówiono zatwierdzenia ugody w trybie art kpc Liczba protokołów złożonych przez mediatorów (art kpc) Liczba wniosków o zatwierdzenie ugody POSTĘPOWANIE POZASĄDOWE Zatwierdzono ugodę ogółem w tym przez Odmówiono nadanie zatwierdzenia klauzuli ugody w trybie wykonalności art (art kpc) 2 kpc) sądy okręgowe

27 Mediacje w sprawach własności intelektualnej poza Polską

28 Mediacje w EUIPO Mediacje w WIPO

29 Mediacje W I N W I N W I N W I N Oszczędność czasu i pieniędzy Rozwiązanie zadowalające obie strony

30 Dziękuję za uwagę