ELEKTROCHEMIA ZAKŁAD CHEMII MEDYCZNEJ POMORSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ELEKTROCHEMIA ZAKŁAD CHEMII MEDYCZNEJ POMORSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY"

Transkrypt

1 ELEKTROCHEMIA ZAKŁAD CHEMII MEDYCZNEJ POMORSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

2 Co to jest elektrochemia? Dział chemii fizycznej zajmujący się procesami jakie zachodzą w roztworze elektrolitu, związanymi: 1. z powstawaniem potencjału elektrycznego elektrody 2. z działaniem pola elektrycznego wywołanego różnicą potencjałów elektrod

3 Elektrochemia Przekazanie elektronu pomiędzy dwoma związkami (spalanie, oddychanie, fotosynteza, korozja)- reakcje redoks Reakcje redoks stanowią podstawę wielu procesów biologicznych i przemysłowych, stanowią podstawę wytwarzania energii elektrycznej w reakcji chemicznej, a także możliwość badania reakcji za pomocą pomiarów wielkości elektrycznych Pomiary elektrochemiczne są także szeroko stosowane w termodynamicznej ocenie możliwości przebiegu reakcji, trwałości związków oraz do szczegółowej analizy mechanizmu przekazywania sygnału w neuronach.

4 Pojęcia elektrochemiczne ELEKTRODA Ma dostarczyć informacji o tym, co dzieje się w roztworze Elektrodą może być pręt, blaszka, drut, gwóźdź, złoty pierścień czy srebrna łyżeczka zanurzone w roztworze zawierającym jony tego metalu To sonda łącznie z otaczającym ją roztworem jonów metalu, z jakiego jest wykonana, pozostająca w równowadze z tymi jonami (metal- roztwór) POTENCJAŁ Zdolność elektrody do wytworzenia ładunku elektrycznego Elektryczny elektrody opisuje stan pola elektrycznego wokół tej elektrody

5 Pojęcia elektrochemiczne PÓŁOGNIWO układ, w którym istnieje równowaga pomiędzy dwoma różnymi stopnia utlenienia formami tej samej substancji np. układ metal-roztwór soli metalu, w skrócie M M n+ stanowi półogniwo co do REAKCJA ELEKTRODOWA (reakcja połówkowa półogniwa) reakcja opisująca równowagę półogniwa to reakcja utlenienia M M n+ + nē i reakcja redukcji M n+ + nē M

6 Pojęcia elektrochemiczne REAKCJE red-ox to reakcje, w których pomiędzy związkami reagującymi następuje przeniesienie elektronów reakcje utlenienia i redukcji, w których następuje przekaz elektronów i związana z nim zmiana stopnia utlenienia pierwiastka REDUKTOR reagent, który jest donorem elektronów związek, który traci elektrony, utlenia się UTLENIACZ reagent, który jest akceptorem elektronów związek, który zyskuje (pobiera) elektrony, redukuje się

7 Rodzaje półogniw Półogniwo metal / jon metalu Półogniwo metal /nierozpuszczalna sól Półogniwo gazowe Półogniwo redoks

8 Powstawanie potencjału elektrody Doświadczenie Wkładamy metalowa blaszkę do roztworu, w którym znajdują się jony tego metalu. Obserwacje Następuje reakcja blaszki na obecność tych jonów. Widzimy wymianę tj. opuszczenie metalu przez jony (elektrony pozostają w blaszce) i przechodzą do roztworu oraz odwrotnie- przyłączanie się kationów z roztworu do metalu z jednoczesnym zobojęnianiem ich ładunku elektrycznego: M Mn+ + ne- Strumień jonów przechodzi od metalu do roztworu Im r i jednocześnie z roztworu do powierzchni metalu Ir m. Strumień ten nazywa się prądem wymiany.

9 Powstawanie potencjału elektrody Blaszka uzyskuje potencjał utrwalony przez stan równowagi między metalem i roztworem, a ściśle między metalem i jego jonami w roztworze. Po zanurzeniu blaszki w roztworze jej jonów, po obu stronach granicy faz metal - roztwór powstaje charakterystyczny rozkład ładunków elektrycznych, tzw. podwójna warstwa elektryczna. Jeśli metal uzyska ładunek dodatni to przy jego powierzchni będą się gromadziły jony ujemne, a jeśli ujemny to pierwszą warstwą jonów będą kationy.

10 Powstawanie potencjału elektrody W zależności od rodzaju faz graniczących ze sobą, mogą być różne przyczyny powstawania podwójnej warstwy elektrycznej: 1. samorzutne, ale nierównomierne przechodzenie ładunków przez granicę faz 2. wybiórcza adsorpcja jonów o przeciwnym znaku 3. adsorpcja dipolowych cząsteczek substancji obecnych w roztworze. To czy metal naładuje się dodatnio czy ujemnie zależy do jego indywidualnych właściwości, które Nernst w 1889 roku nazwał prężnością roztwórczą.

11 Bezwzględny potencjał elektrody W stanie równowagi dynamicznej dwie fazy: metal i roztwór wymieniają wspólny rodzaj cząsteczek. W warunkach równowagi termodynamicznej układ wykonuje pracę chemiczną związana z przeniesieniem cząstki z jednej fazy do drugiej oraz pracę elektryczną związaną z przeniesieniem ładunku, który niesie jon. Praca chemiczna i elektryczna razem wzięta zostały przez Guggenheima nazwane potencjałem elektrochemicznym składnika i i oznaczone µi _ µi = µi + ni Fφ ni wartość jonu i (liczba elektronów wymienianych) F stała Faradaya, ładunek 1 mola elektronów (96 500C) φ potencjał wewnętrzny fazy

12 Napięcie ogniwa Praca, jaką może wykonać dany przepływ elektronów, zależy od różnicy potencjałów pomiędzy elektrodami ogniwa. Różnicę tę nazywamy napięciem ogniwa i wyrażamy ją w woltach (V) Duże napięcie ogniwa =duża praca elektryczna, małe napięcie elektryczne= mała praca elektryczna. Ogniwo, w którym sumaryczna reakcja jest w stanie równowagi, nie wykonuje żadnej pracy, a napięcie ogniwa równe jest zeru.

13 Siła elektromotoryczna ogniwa Jeśli napięcie ogniwa zrównoważymy przeciwstawnym źródłem napięcia, zatrzymujemy reakcję, która staje się odwracalna, a skład ogniwa jest stały. Wyznaczona różnica potencjałów nazywa się napięciem ogniwa w warunkach bezprądowych E lub siłą elektromotoryczną ogniwa. Siła elektromotoryczna ogniwa określa różnicę potencjałów miedzy elektrodami ogniwa otwartego (niepracującego). Wartość siły E jest dodatnia, jeśli oblicza się ją jako różnicę między potencjałem półogniwa prawego i potencjałem półogniwa lewego E = E P E L albo E = E + - E -

14 Równanie Nernsta Potencjał półogniwa (mierzony względem SEW) można obliczyć za pomocą równania Nernsta: E = E o + RT n F lna M n+ E E gdzie: R - stała gazowa T temperatura bezwzględna w skali Kelvina E o - potencjał standardowy (wielkość charakterystyczna dla danego układu) F - stała Faraday'a (96500 C), n - liczba elektronów przenoszonych w reakcji red-ox K ox formalna stała równowagi reakcji zachodzącej w półogniwie, zapisanej w kierunku utlenienia substancji. Podaje bezwzględny, czyli absolutny potencjał półogniwa, będący różnicą potencjałów elektrody i elektrolitu (potencjał międzyfazowy lub potencjał Galvaniego) n log K ox

15 Równanie Nernsta Czynniki wpływające na potencjał : 1. Stężenie utleniacza. Im większe stężenie formy utlenionej, tym większa wartość potencjału 2. Stężenie reduktora. Im mniejsze stężenie reduktora, tym większa wartość potencjału 3. ph roztworu. Zmiana stężenia jonów wodorowych wpływa na potencjał głównie wtedy, gdy biorą one udział w reakcji połówkowej. 4. Obecność związków tworzących trudnorozpuszczalne lub kompleksowe połączenia z utleniaczem lub reduktorem

16 Rodzaje elektrod Elektrody pierwszego rodzaju odwracalne względem kationu elektroda srebrowa Ag I Ag +, Al I Al 3+, Zn I Zn 2+, wodorowa Pt H 2 (g) H + odwracalne względem anionu chlorowa (C grafit )Cl 2 I Cl - lub Pt Cl 2 (g) Cl - Według obowiązującej konwencji IUPAC zapis reakcji w półogniwach w stanie równowagi należy przedstawiać w kierunku redukcji Zn e - Zn

17 Rodzaje elektrod Elektroda wodorowa: 1 blaszka Pt pokryta czernią platynową, 2 pęcherzyki H 2, 3 elektrolit, 4 zamknięcie hydrauliczne, 5 zbiornik elektrolitu Elektroda pierwszego rodzaju

18 Rodzaje elektrod Elektrody drugiego rodzaju odwracalne względem wspólnego anionu składa się z przewodnika metalicznego pokrytego warstewką soli trudno rozpuszczalnej i zanurzonego w roztworze zawierającym anion wspólny z tą solą Schemat elektrody ma formę M, MA n I A -, (M n+ ) np. kalomelowa Hg Hg 2 Cl 2 (s) KCl lub chlorosrebrowa Ag AgCl(s) KCl

19 Rodzaje elektrod Elektrody trzeciego rodzaju Elektroda zbudowana z metalu pokrytego trudno rozpuszczalną solą tego metalu oraz trudno rozpuszczalną solą innego metalu o tym samym anionie, zanurzona w roztworze jonów tego drugiego metalu. Warunek: druga sól trudno rozpuszczalna musi być znacznie łatwiej rozpuszczalna niż ta pierwsza odwracalne względem wspólnego kationu Schemat elektrody ma formę M 1 I M 1 Y, M 2 Y np. Pb PbCO 3 (s) Ca 2+ lub Hg Hg 2 C 2 O 4 (s) CaC 2 O 4 (s) Ca 2+

20 Rodzaje elektrod Elektrody oksydacyjno - redukcyjne To blaszka metalu szlachetnego (Pt, Au, Pd) zanurzona w roztworze w roztworze utleniacza i sprzężonego z nim reduktora w rzeczywistości na wszystkich elektrodach zachodzą reakcje redoks. tę grupę elektrod wyróżniono, gdyż obie formy- utleniona i zredukowana- znajdują się w roztworze, a przewodnik metaliczny służy jedynie do przenoszenia elektronów np. Pt Fe 2+ (c)fe 3+ (c) chinhydrynowa, Pt I MnO 4-, Mn 2+ ; Pt I Sn(OH) 3-, Sn(OH) 6 - Równanie na potencjał półogniwa redoksowego ma postać wzoru Nernsta, czasem nazywane równaniem Petersa E E log K n ox

21 Rodzaje elektrod Jonoselektywne elektrody membranowe Cechą szczególną takich elektrod jest obecność a. membrany oddzielającej je od badanego roztworu b. w reakcjach elektrodowych biorą udział jony (membrana musi wykazywać przewodnictwo jonowe a nie elektronowe) Membrana wykonana jest z materiału elektroaktywnego, wrażliwego na obecność danego jonu w roztworze wyróżnić można dwie podstawowe konstrukcje takich elektrod: z membraną stałą i ciekłą Elektrody te maja wiele zalet: - Prostota i szybkość pomiaru - Możliwość oznaczania danego pierwiastka na różnych stopniach utlenienia - Czułość oznaczenia nawet poniżej mol/dm 3 - Łatwa dostępność aparatury pomiarowej

22 Elektroda jonoselektywna Budowa elektrody jonoselektywnej Porowata membrana lipofilowa (przyciągająca węglowodory) Hydrofobowa (odpychająca wodę) ciecz np. dioktanofenylofosforan, nasyca zbiornik porowata membrana lipofilowa półogniwo chlorosrebrowe zbiornik z cieczą hydrofobową + odczynnik chelatujący Ciecz hydrofobowa zawiera czynnik chelatujący (RO) 2 PO - 2, R to węglowodór od C 8 do C 18 ), który tworzy z jonami kompleks, zwiększając rozpuszczalność Skompleksowane jony migrują przez lipofilową membranę zmieniając jej potencjał, który mierzymy za pomocą elektrody chlorosrebrowej umieszczonej wewnątrz układu Elektrodę jonoselektywną stosuje się do wykrywania jonów Ca 2+, Zn 2+, Fe 3+, Pb 2+ lub Cu 2+

23 Rodzaje elektrod Elektrody odniesienia Każdy pomiar potencjometryczny polega na zbadaniu siły elektromotorycznej ogniwa zbudowanego z 2 elektrod Elektrody pomiarowej, której potencjał zależy od stężenia (aktywności) oznaczanego jonu Elektrody odniesienia, posiadającej możliwie stały, łatwo odtwarzalny potencjał. Elektroda odniesienia powinna mieć prostą konstrukcję Podstawową elektroda odniesienia jest Standardowa Elektroda Wodorowa SEW

24 Rodzaje elektrod Elektrody wskaźnikowe Teoretycznie, każda z wymienionych elektrod może spełniać rolę elektrody wskaźnikowej. W potencjometrii stosuje się głównie elektrody jonoselektywne Przy miareczkowaniu układów redoks stosuje się elektrody pierwszego rodzaju i elektrody redoks (obojętne)

25 Ogniwa galwaniczne Ogniwo galwaniczne to układ dwóch elektrod zanurzonych w roztworze, graniczących ze sobą w taki sposób, że jest możliwa wędrówka ładunku elektrycznego od jednej elektrody do drugiej po połączeniu ich przewodem na zewnątrz ogniwa. Katoda: Substancje ulegające redukcji pobierają elektrony Katoda ma ładunek dodatni Katoda posiada wyższy potencjał Anoda: W wyniku utleniania następuje oddanie elektronów Anoda ma ładunek ujemny Anoda posiada niższy potencjał elektrony anoda utlenianie katoda redukcja

26 Ogniwo Daniella anoda katoda dwa różne roztwory elektrolitów w bezpośrednim kontakcie cynk dodatkowa różnica potencjałów potencjał dyfuzyjny E d na granicy rozdziału obu elektrolitów roztwór ZnSO 4 porowata przegroda miedź roztwór CuSO 4 elektroda miedziowa stanowi katodę elektroda cynkowa stanowi anodę elektrony opuszczają ogniwo poprzez elektrodę cynkową i wracają do niego poprzez elektrodę miedziową

27 Ogniwo Daniella elektroda klucz elektroda elektrolityczny samorzutna reakcja chemiczna elektroda prawa to katoda redukcja samorzutna zapisujemy prawostronną reakcje połówkową w formie redukcji, następnie odejmujemy od niej lewostronną reakcję połówkową (utlenianie) zapis ogniwa Zn(s) ZnSO 4 (aq) CuSO 4 (aq) Cu(s) reakcje połówkowe redukcji na obydwu elektrodach półogniwo prawe: Cu 2+ (aq) + 2e - Cu(s) półogniwo lewe: Zn 2+ (aq) + 2e- Zn(s) półogniwa sumaryczna reakcja jest różnicą obu tych reakcji Cu 2+ (aq) + Zn(s) Cu(s) + Zn 2+ (aq)

28 Ogniwo elektrolityczne- elektrolizer W ogniwie elektrolitycznym na anodzie zachodzi utlenianie Utlenianie na anodzie nie zachodzi samorzutnie dlatego, elektrony muszą być wyrywane z reagentów Redukcja zachodzi na katodzie, a elektrony muszą być dostarczane źródło zasilania elektrony anoda katoda Potencjał anody względem katody jest dodatni Zewnętrzne źródło zasilania wymusza ruch elektronów Na katodzie zachodzi redukcja Katoda posiada znak (-) Na anodzie zachodzi utlenianie Anoda posiada znak (+) utlenianie redukcja

29 Prawa elektrolizy I Prawo Faradaya (1834r) Masa substancji wydzielonej na elektrodzie w czasie elektrolizy jest proporcjonalna do ładunku, jaki przepłynął przez ten elektrolit. m ~ Q przy czym Q = It gdzie Q ładunek w C 1C= A s I natężenie prądu w A t - czas w s Po wprowadzeniu współczynnika proporcjonalności k: m= kit k- tzw. równoważnik elektrochemiczny

30 Prawa elektrolizy II Prawo Faradaya Masy substancji wydzielonych na elektrodach podczas przepływu przez elektrolit tego samego ładunku są proporcjonalne do ich równoważników chemicznych. m 1 : m 2 : m 3 :.: m n = R 1 : R 2 : R 3 : : R n gdzie R równoważnik chemiczny Łącząc I i II prawo Faradaya otrzymamy m= M/nF It

31 Zastosowanie elektrolizy Metody elektroanalityczne Elektrograwimetria - wagowe oznaczenie metali, wydzielonych w czasie elektrolizy na katodzie albo ich tlenków wydzielonych na anodzie. Kulometria pomiar ładunku jaki przepłynął w elektrolizerze przez analizowany roztwór do chwili zakończenia reakcji wydzielenia substancji oznaczanej. Polarografia metoda woltamperometryczna, polegająca na wyznaczeniu zależności natężenia prądu elektrycznego od przyłożonego napięcia między elektrodami. Woltamperometria zespół metod opartych na pomiarze zależności natężenia prądu stałego płynącego przez badany roztwór elektrolitu od potencjału elektrody stacjonarnej.

32 Ogniwo stężeniowe Zbudowane z dwóch elektrod wykonanych z tego samego metalu, zanurzonych w roztworach tej samej soli, o różnych stężeniach lub ogniwo zbudowane z elektrod wykonanych z tego samego metalu zanurzonych w różnych roztworach Ogniwa tego typu wykorzystuje się do badan układów metali i związków międzymetalicznych

33 Rodzaje ogniw Ogniwo tworzenia Ogniwo chemiczne, w którym źródłem energii elektrycznej jest reakcja syntezy związku Ogniwo paliwowe Jego zadaniem jest zamiana ciepła spalania paliwa konwencjonalnego na energię elektryczną Na anodzie jest utlenianie paliwa (wodoru, gazu ziemnego, alkoholu), a na katodzie redukcja utleniacza (np. tlenu z powietrza) Przykładem jest ogniwo wodorowo-tlenowe - H 2 (Ni)I Na +, OH - I O 2 (Ni)+ Sprawność takiego ogniwa osiąga 100%, a sprawność urządzeń konwencjonalnych 40%

34 Rodzaje ogniw Akumulator ołowiowy Wynaleziony przez Plante a w 1859roku To odwracalne ogniwo galwaniczne, w którym w czasie ładowania (elektrolizy) następuje zamiana energii elektrycznej na chemiczną, a w czasie rozładowania (pracy) odwrotnie- przemiana energii chemicznej w elektryczną Sprawność tej przemiany to 75% Elektroda ujemną jest płyta ołowiana o dużej powierzchni, a dodatnią szkielet ołowiany pokryty ditlenkiem ołowiu. Elektrolitem jest 20-30% kwas siarkowy(vi) Schemat akumulatora ołowiowego - Pb, PbSO 4 I H 2 SO 4 IPbO 2, Pb +

35 Rodzaje ogniw Praca akumulatora ołowiowego Reakcje zachodzące w czasie pracy akumulatora (rozładowanie) Anoda Pb Pb ê oraz Pb 2+ + SO 2-4 PbSO 4 Katoda PbO 2 + 4H ê Pb 2+ + H 2 O oraz Pb 2+ + SO 2-4 PbSO 4 Dla procesu ładowania reakcje te przedstawiają odwrotnie. Pełne równanie reakcji akumulatora: Pb + PbO 2 +4H + + 2SO 4 2- ROZŁADOWANIE ŁADOWANIE 2PbSO 4 + 2H 2 O

36 Praca akumulatora

37 Ogniwo nieodwracalne Ogniwo Volty Jeżeli Zn połączy się z Cu przewodem metalicznym, to Zn będzie rozpuszczał się szybciej, ale pęcherzyki wodoru będą się wydzielały na sztabce miedzianej. Schemat ogniwa: -Zn I H + I Cu + Przebieg reakcji: Anoda Zn Zn ê Katoda + 2H + + 2ê H 2

38 Korozja elektrochemiczna Korozja elektrochemiczna to proces niszczenia metali pod wpływem procesów elektrochemicznych. Polega ona na tworzeniu się lokalnych ogniw miedzy różnymi pod względem chemicznym częściami konstrukcji albo między różnymi pod względem strukturalnym częściami tej samej fazy. Korozja chemiczna to niszczenie materiałów na skutek oddziaływania agresywnego chemicznie środowiska bez powstawania prądu elektrycznego.

39 Korozja elektrochemiczna Korozja polega na tym, że dwa różne metale pozostające ze sobą w kontakcie umożliwiającym przepływ elektronów, w obecności roztworu elektrolitu tworzą ogniwo, w którym metal mniej szlachetny ulega rozpuszczeniu. Stalowe blachy karoserii samochodów są łączone przez lutowanie mosiądzem (Cu+Zn). Jeśli ochronna powłoka lakieru nie jest zbyt szczelna lub uszkodzona (podczas mycia) i ma kontakt z wodą to tworzy się ogniwo, w którym elektroda żelazna (blacha) ulega rozpuszczeniu i w miejscach łączeń powstają dziury.

40 Korozja elektrochemiczna Korozja stalowych elementów wystawionych na działanie czynników atmosferycznych. Deszcz to woda, która absorbuje obecne w powietrzu gazy (SO 2, CO 2, tlenki azotu) i staje się roztworem odpowiednich kwasów. Gdy kropla deszczu padnie na nieosłoniętą stal rozpoczyna się proces korozji. Stal (stop C + Fe). Żelazo stykając się z grafitem to dwie elektrody zwarte, które w obecności kwaśnej wody deszczowej tworzą ogniwo - Fe I H + I C grafit +

41 Ochrona przed korozją Stosuje się następujące metody przeciwdziałania korozji: Pokrywanie powłoką niemetaliczną (malowanie, lakierowanie, wytwarzanie cienkich warstw tlenkowych - oksydowanie) Pokrywanie powłoką metaliczną (nanoszenie cienkich warstw metali szlachetnych- platerowanie, srebrzenie, pozłacanie) Opóźnienie korozji (inhibitory korozji, które absorbują się na powierzchni metalu i izolują go od otoczenia) Ochrona protektorowa (przyspawanie do chronionego metalu bloczków z metalu mniej szlachetnego np. cynku lub magnezu) Ochrona katodowa (podłączenie do obiektu chronionego do dodatniej elektrody zakopanej obok obiektu)

42 Potencjometria Dział elektrochemii, w którym rozważa się występujące zależności między stężeniem składnika w roztworze a potencjałem elektrycznym odpowiedniej elektrody. Podstawą potencjometrii jest pomiar siły elektromotorycznej. Rodzajem potencjometrii jest pehametria, która dotyczy pomiaru jonów H +. Znajomość ph jest istotna dla przebiegu wielu procesów biologicznych, chemicznych, procesów prowadzonych w przemysłach: farmaceutycznym i kosmetycznym.

43 Pehametria Metoda bezpośrednia polega na pomiarze SEM ogniwa, w którym elektrodą wskaźnikową jest elektroda wodorowa, chinhydrynowa lub inna wrażliwa na jony wodorowe, a porównawczą elektroda wodorowa lub kalomelowa. Metoda porównanwcza polega na zastosowaniu elektrody szklanej, której potencjał opisuje wzór E = E o 0,059pH Elektroda wskaźnikową jest elektroda szklana, a porównawczą kalomelowa. W pomiarach potencjometrycznych z użyciem elektrody szklanej stosuje się zwykle elektrodę kombinowaną.

44 Pomiar ph Elektroda szklana Stosowana w pośredniej metodzie pomiaru, w połączeniu z elektrodą kalomelową, która kontaktuje się z badanym roztworem poprzez klucz elektrolityczny Jest czuła na aktywność jonów wodorowych półogniwo chlorosrebrowe bufor fosforanowy membrana szklana Jej potencjał jest proporcjonalny do wartości ph Bufor fosforanowy zawiera jony Cl -, jeśli ph=7 to E= 0 Kalibruje się ją, stosując roztwory o znanym ph Wyznaczając wartość ph można wyznaczyć wartość pk a, np. w roztworze zawierającym jednakowe ilości kwasu i sprzężonej z nim zasady, wartość pk a jest równa wartości ph

45 Elektroda szklana kombinowana Kabel koncentryczny korek Wlew roztworu wewnętrznego Elektroda porównawcza chlorosrebrowa Roztwór wewnętrzny elektrody porównawczej, KCl nasycony AgCl Elektroda wprowadzająca chlorosrebrowa Roztwór wewnętrzny elektrody wprowadzającej 0,1 M HCl Membrana szklana

46 Pehametria Miareczkowanie potencjometryczne- polega na pomiarze zmian napięcia elektrycznego generowanego przez ogniwo złożone z elektrody wskaźnikowej i elektrody odniesienia w funkcji objętości dodanego titranta.

47 Pehametria Przykładem jest potencjometryczne miareczkowanie kwasu zasadą. Analizę przeprowadza się przez dodanie małymi porcjami zasady do badanej próbki mieszanej np. przy użyciu mieszadła magnetycznego

48 Pehametria W wyniku przeprowadzonej analizy otrzymujemy wyniki, które nanosimy na układ współrzędnych otrzymując krzywą miareczkowania.

Elektrochemia. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny

Elektrochemia. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny Elektrochemia Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny Elektrochemia Dział chemii fizycznej zajmujący się procesami jakie zachodzą w roztworze elektrolitu, związanymi: 1. z powstawaniem potencjału

Bardziej szczegółowo

1. za pomocą pomiaru SEM (siła elektromotoryczna róŝnica potencjałów dwóch elektrod) i na podstawie wzoru wyznaczenie stęŝenia,

1. za pomocą pomiaru SEM (siła elektromotoryczna róŝnica potencjałów dwóch elektrod) i na podstawie wzoru wyznaczenie stęŝenia, Potencjometria Potencjometria instrumentalna metoda analityczna, wykorzystująca zaleŝność pomiędzy potencjałem elektrody wzorcowej, a aktywnością jonów lub cząstek w badanym roztworze (elektrody wskaźnikowej).

Bardziej szczegółowo

K, Na, Ca, Mg, Al, Zn, Fe, Sn, Pb, H, Cu, Ag, Hg, Pt, Au

K, Na, Ca, Mg, Al, Zn, Fe, Sn, Pb, H, Cu, Ag, Hg, Pt, Au WSTĘP DO ELEKTROCHEMII (opracowanie dr Katarzyna Makyła-Juzak Elektrochemia jest działem chemii fizycznej, który zajmuje się zarówno reakcjami chemicznymi stanowiącymi źródło prądu elektrycznego (ogniwa

Bardziej szczegółowo

Schemat ogniwa:... Równanie reakcji:...

Schemat ogniwa:... Równanie reakcji:... Zadanie 1. Wykorzystując dane z szeregu elektrochemicznego metali napisz schemat ogniwa, w którym elektroda cynkowa pełni rolę anody. Zapisz równanie reakcji zachodzącej w półogniwie cynkowym. Schemat

Bardziej szczegółowo

Karta pracy III/1a Elektrochemia: ogniwa galwaniczne

Karta pracy III/1a Elektrochemia: ogniwa galwaniczne Karta pracy III/1a Elektrochemia: ogniwa galwaniczne I. Elektroda, półogniwo, ogniowo Elektroda przewodnik elektryczny (blaszka metalowa lub pręcik grafitowy) który ma być zanurzony w roztworze elektrolitu

Bardziej szczegółowo

wykład 6 elektorochemia

wykład 6 elektorochemia elektorochemia Ogniwa elektrochemiczne Ogniwo elektrochemiczne składa się z dwóch elektrod będących w kontakcie z elektrolitem, który może być roztworem, cieczą lub ciałem stałym. Elektrolit wraz z zanurzona

Bardziej szczegółowo

TŻ Wykład 9-10 I 2018

TŻ Wykład 9-10 I 2018 TŻ Wykład 9-10 I 2018 Witold Bekas SGGW Elementy elektrochemii Wiele metod analitycznych stosowanych w analityce żywnościowej wykorzystuje metody elektrochemiczne. Podział metod elektrochemicznych: Prąd

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY KOROZJI ELEKTROCHEMICZNEJ

PODSTAWY KOROZJI ELEKTROCHEMICZNEJ PODSTAWY KOROZJI ELEKTROCHEMICZNEJ PODZIAŁ KOROZJI ZE WZGLĘDU NA MECHANIZM Korozja elektrochemiczna zachodzi w środowiskach wilgotnych, w wodzie i roztworach wodnych, w glebie, w wilgotnej atmosferze oraz

Bardziej szczegółowo

Podstawowe pojęcia 1

Podstawowe pojęcia 1 Tomasz Lubera Półogniwo Podstawowe pojęcia 1 układ złożony z min. dwóch faz pozostających ze sobą w kontakcie, w którym w wyniku zachodzących procesów utleniania lub redukcji ustala się stan równowagi,

Bardziej szczegółowo

Reakcje utleniania i redukcji. Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego

Reakcje utleniania i redukcji. Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego Reakcje utleniania i redukcji Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego Utlenianie i redukcja Utlenianiem nazywamy wszystkie procesy chemiczne, w których atomy lub jony tracą elektrony.

Bardziej szczegółowo

Cel ogólny lekcji: Omówienie ogniwa jako źródła prądu oraz zapoznanie z budową ogniwa Daniella.

Cel ogólny lekcji: Omówienie ogniwa jako źródła prądu oraz zapoznanie z budową ogniwa Daniella. Piotr Chojnacki IV rok, informatyka chemiczna Liceum Ogólnokształcące Nr I we Wrocławiu Wrocław dn. 9 listopada 2005r Temat lekcji: Ogniwa jako źródła prądu. Budowa ogniwa Daniella. Cel ogólny lekcji:

Bardziej szczegółowo

Sem nr. 10. Elektrochemia układów równowagowych. Zastosowanie

Sem nr. 10. Elektrochemia układów równowagowych. Zastosowanie Sem nr. 10. lektrochemia układów równowaowych. Zastosowanie Potencjometryczne wyznaczanie ph a utl + νe a red Substrat produkt a-aktywność formy utlenionej, b-aktywnośc ormy zredukowanej = o RT νf ln a

Bardziej szczegółowo

OGNIWA GALWANICZNE I SZREG NAPIĘCIOWY METALI ELEKTROCHEMIA

OGNIWA GALWANICZNE I SZREG NAPIĘCIOWY METALI ELEKTROCHEMIA 1 OGNIWA GALWANICZNE I SZREG NAPIĘCIOWY METALI ELEKTROCHEMIA PRZEMIANY CHEMICZNE POWODUJĄCE PRZEPŁYW PRĄDU ELEKTRYCZNEGO. PRZEMIANY CHEMICZNE WYWOŁANE PRZEPŁYWEM PRĄDU. 2 ELEKTROCHEMIA ELEKTROCHEMIA dział

Bardziej szczegółowo

Materiały do zajęć dokształcających z chemii nieorganicznej i fizycznej. Część V

Materiały do zajęć dokształcających z chemii nieorganicznej i fizycznej. Część V Materiały do zajęć dokształcających z chemii nieorganicznej i fizycznej Część V Wydział Chemii UAM Poznań 2011 POJĘCIA PODSTAWOWE Reakcjami utleniania i redukcji (oksydacyjno-redukcyjnymi) nazywamy reakcje,

Bardziej szczegółowo

Fragmenty Działu 8 z Tomu 1 PODSTAWY ELEKTROCHEMII

Fragmenty Działu 8 z Tomu 1 PODSTAWY ELEKTROCHEMII Fragmenty Działu 8 z Tomu 1 PODSTAWY ELEKTROCHEMII O G N I W A Zadanie 867 (2 pkt.) Wskaż procesy, jakie zachodzą podczas pracy ogniwa niklowo-srebrowego. Katoda Anoda Zadanie 868* (4 pkt.) W wodnym roztworze

Bardziej szczegółowo

ELEKTRODY i OGNIWA. Elektrody I rodzaju - elektrody odwracalne wzgl dem kationu; metal zanurzony w elektrolicie zawieraj cym jony tego metalu.

ELEKTRODY i OGNIWA. Elektrody I rodzaju - elektrody odwracalne wzgl dem kationu; metal zanurzony w elektrolicie zawieraj cym jony tego metalu. ELEKTRODY i OGNIWA Elektrody I rodzaju - elektrody odwracalne wzgl dem kationu; metal zanurzony w elektrolicie zawieraj cym jony tego metalu. Me z+ + z e Me Utl + z e Red RÓWNANIE NERNSTA Walther H. Nernst

Bardziej szczegółowo

Fe +III. Fe +II. elektroda powierzchnia metalu (lub innego przewodnika), na której zachodzi reakcja wymiany ładunku (utleniania, bądź redukcji)

Fe +III. Fe +II. elektroda powierzchnia metalu (lub innego przewodnika), na której zachodzi reakcja wymiany ładunku (utleniania, bądź redukcji) Elektrochemia przedmiotem badań są m.in. procesy chemiczne towarzyszące przepływowi prądu elektrycznego przez elektrolit, którym są stopy i roztwory związków chemicznych zdolnych do dysocjacji elektrolitycznej

Bardziej szczegółowo

Elektrochemia - szereg elektrochemiczny metali. Zadania

Elektrochemia - szereg elektrochemiczny metali. Zadania Elektrochemia - szereg elektrochemiczny metali Zadania Czym jest szereg elektrochemiczny metali? Szereg elektrochemiczny metali jest to zestawienie metali według wzrastających potencjałów normalnych. Wartości

Bardziej szczegółowo

Przetwarzanie energii: kondensatory

Przetwarzanie energii: kondensatory Przetwarzanie energii: kondensatory Ładując kondensator wykonujemy pracę nad ładunkiem. Przetwarzanie energii: ogniwa paliwowe W ogniwach paliwowych następuje elektrochemiczne spalanie paliwa. Energia

Bardziej szczegółowo

10. OGNIWA GALWANICZNE

10. OGNIWA GALWANICZNE 10. OGNIWA GALWANICZNE Zagadnienia teoretyczne Teoria powstawania potencjału, czynniki wpływające na wielkość potencjału elektrod metalowych. Wzór Nernsta. Potencjał normalny elektrody, rodzaje elektrod

Bardziej szczegółowo

10. OGNIWA GALWANICZNE

10. OGNIWA GALWANICZNE 10. OGNIWA GALWANICZNE Zagadnienia teoretyczne Teoria powstawania potencjału, czynniki wpływające na wielkość potencjału elektrod metalowych. Wzór Nernsta. Potencjał normalny elektrody, rodzaje elektrod

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1: Wyznaczanie warunków odporności, korozji i pasywności metali

Ćwiczenie 1: Wyznaczanie warunków odporności, korozji i pasywności metali Ćwiczenie 1: Wyznaczanie warunków odporności, korozji i pasywności metali Wymagane wiadomości Podstawy korozji elektrochemicznej, wykresy E-pH. Wprowadzenie Główną przyczyną zniszczeń materiałów metalicznych

Bardziej szczegółowo

ELEKTROCHEMIA. Podstawy

ELEKTROCHEMIA. Podstawy ELEKTROCHEMIA Podstawy 1 Reakcje przenoszenia Przenoszenie atomu HCl (g) + H 2 OCl - (aq) + H 3 O + (aq) Przenoszenie elektronu Cu (s) +2Ag + (aq) Cu 2+ (aq) +2Ag (s) utlenianie -2e - +2e - redukcja 3

Bardziej szczegółowo

NAPIĘCIE ROZKŁADOWE. Ćwiczenie nr 37. I. Cel ćwiczenia. II. Zagadnienia wprowadzające

NAPIĘCIE ROZKŁADOWE. Ćwiczenie nr 37. I. Cel ćwiczenia. II. Zagadnienia wprowadzające Ćwiczenie nr 37 NAPIĘCIE ROZKŁADOWE I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest: przebadanie wpływu przemian chemicznych zachodzących na elektrodach w czasie elektrolizy na przebieg tego procesu dla układu:

Bardziej szczegółowo

Przetwarzanie energii: kondensatory

Przetwarzanie energii: kondensatory Przetwarzanie energii: kondensatory Ładując kondensator wykonujemy pracę nad ładunkiem. Przetwarzanie energii: ogniwa paliwowe W ogniwach paliwowych następuje elektrochemiczne spalanie paliwa. Energia

Bardziej szczegółowo

Podstawy elektrochemii

Podstawy elektrochemii Podstawy elektrochemii Elektrochemia bada procesy zachodzące na granicy elektrolit - elektroda Elektrony można wyciągnąć z elektrody bądź budując celkę elektrochemiczną, bądź dodając akceptor (np. kwas).

Bardziej szczegółowo

Akademickie Centrum Czystej Energii. Ogniwo paliwowe

Akademickie Centrum Czystej Energii. Ogniwo paliwowe Ogniwo paliwowe 1. Zagadnienia elektroliza, prawo Faraday a, pierwiastki galwaniczne, ogniwo paliwowe 2. Opis Główną częścią ogniwa paliwowego PEM (Proton Exchange Membrane) jest membrana złożona z katody

Bardziej szczegółowo

ELEKTROGRAWIMETRIA. Zalety: - nie trzeba strącać, płukać, sączyć i ważyć; - osad czystszy. Wady: mnożnik analityczny F = 1.

ELEKTROGRAWIMETRIA. Zalety: - nie trzeba strącać, płukać, sączyć i ważyć; - osad czystszy. Wady: mnożnik analityczny F = 1. Zasada oznaczania polega na wydzieleniu analitu w procesie elektrolizy w postaci osadu na elektrodzie roboczej (katodzie lub anodzie) i wagowe oznaczenie masy osadu z przyrostu masy elektrody Zalety: -

Bardziej szczegółowo

Reakcje redoks polegają na przenoszeniu (wymianie) elektronów pomiędzy atomami.

Reakcje redoks polegają na przenoszeniu (wymianie) elektronów pomiędzy atomami. Ćwiczenie nr 1: Reakcje redoks Autorki: Katarzyna Kazimierczuk, Anna Dołęga 1. WSTĘP Reakcje redoks polegają na przenoszeniu (wymianie) elektronów pomiędzy atomami. Utlenianie jest to utrata elektronów,

Bardziej szczegółowo

Wrocław dn. 22 listopada 2005 roku. Temat lekcji: Elektroliza roztworów wodnych.

Wrocław dn. 22 listopada 2005 roku. Temat lekcji: Elektroliza roztworów wodnych. Piotr Chojnacki IV rok, informatyka chemiczna Liceum Ogólnokształcące Nr I we Wrocławiu Wrocław dn. 22 listopada 2005 roku Temat lekcji: Elektroliza roztworów wodnych. Cel ogólny lekcji: Wprowadzenie pojęcia

Bardziej szczegółowo

MODUŁ. Elektrochemia

MODUŁ. Elektrochemia MODUŁ Warsztaty badawczo-naukowe: Elektrochemia 1. Zakładane efekty kształcenia modułu Poznanie podstawowych pojęć z zakresu elektrochemii takich jak: przewodnictwo, półogniwo (elektroda), ogniwo, elektroliza,

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA SZCZECIŃSKA INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ ZAKŁAD METALOZNAWSTWA I ODLEWNICTWA

POLITECHNIKA SZCZECIŃSKA INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ ZAKŁAD METALOZNAWSTWA I ODLEWNICTWA POLITECHNIKA SZCZECIŃSKA INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ ZAKŁAD METALOZNAWSTWA I ODLEWNICTWA PRZEDMIOT: KOROZJA I OCHRONA PRZED KOROZJĄ ĆWICZENIA LABORATORYJNE Temat ćwiczenia: OGNIWA GALWANICZNE Cel

Bardziej szczegółowo

Elektrochemia. Reakcje redoks (utlenienia-redukcji) Stopień utlenienia

Elektrochemia. Reakcje redoks (utlenienia-redukcji) Stopień utlenienia --6. Reakcje redoks (reakcje utlenienia-redukcji) - stopień utlenienia - bilansowanie równań reakcji. Ogniwa (galwaniczne) - elektrody (półogniwa) lektrochemia - schemat (zapis) ogniwa - siła elektromotoryczna

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 13 Przewodnictwo roztworów elektrolitów. Konduktometria nanotechnologia II rok 1

WYKŁAD 13 Przewodnictwo roztworów elektrolitów. Konduktometria nanotechnologia II rok 1 WYKŁAD 13 Przewodnictwo roztworów elektrolitów. Konduktometria 2013-06-03 nanotechnologia II rok 1 Przewodnictwo elektrolitów Skąd wiadomo, że w roztworach wodnych elektrolitów istnieją jony? Eksperymenty

Bardziej szczegółowo

Elektrochemia - prawa elektrolizy Faraday a. Zadania

Elektrochemia - prawa elektrolizy Faraday a. Zadania Elektrochemia - prawa elektrolizy Faraday a Zadania I prawo Faraday a Masa substancji wydzielonej na elektrodach podczas elektrolizy jest proporcjonalna do natężenia prądu i czasu trwania elektrolizy q

Bardziej szczegółowo

Ć W I C Z E N I E 6. Nadnapięcie wydzielania wodoru na metalach

Ć W I C Z E N I E 6. Nadnapięcie wydzielania wodoru na metalach HYDROMETALURGIA METALI NIEŻELAZNYCH 1 Ć W I C Z E N I E 6 Nadnapięcie wydzielania wodoru na metalach WPROWADZENIE ażdej elektrodzie, na której przebiega reakcja elektrochemiczna typu: x Ox + ze y Red (6.1)

Bardziej szczegółowo

IV A. Reakcje utleniania i redukcji. Metale i niemetale

IV A. Reakcje utleniania i redukcji. Metale i niemetale IV A. Reakcje utleniania i redukcji. Metale i niemetale IV-A Elektrochemia IV-A.1. Porównanie aktywności chemicznej metali IV-A.2. Ogniwo jako źródło prądu elektrycznego a) ogniwo Daniella b) ogniwo z

Bardziej szczegółowo

IV. Reakcje utleniania i redukcji. Metale i niemetale

IV. Reakcje utleniania i redukcji. Metale i niemetale IV-A Elektrochemia IV. Reakcje utleniania i redukcji. Metale i niemetale IV-A.1. Porównanie aktywności chemicznej metali IV-A.2. Ogniwo jako źródło prądu elektrycznego a) ogniwo Daniella b) ogniwo z produktów

Bardziej szczegółowo

Fizykochemiczne podstawy elektrochemicznych metod analizy

Fizykochemiczne podstawy elektrochemicznych metod analizy Fizykochemiczne podstawy elektrochemicznych metod analizy Robert Piech Elektroanalityczne metody analizy stanowią liczną grupę metod instrumentalnych, przydatnych szczególnie w analizie próbek ciekłych

Bardziej szczegółowo

Reakcje redoks polegają na przenoszeniu (wymianie) elektronów pomiędzy atomami.

Reakcje redoks polegają na przenoszeniu (wymianie) elektronów pomiędzy atomami. Ćwiczenie nr 1: Reakcje redoks Autorki: Katarzyna Kazimierczuk, Anna Dołęga 1. WSTĘP Reakcje redoks polegają na przenoszeniu (wymianie) elektronów pomiędzy atomami. Utlenianie jest to utrata elektronów,

Bardziej szczegółowo

Elektrochemia elektroliza. Wykład z Chemii Fizycznej str. 4.3 / 1

Elektrochemia elektroliza. Wykład z Chemii Fizycznej str. 4.3 / 1 Elektrochemia elektroliza Wykład z Chemii Fizycznej str. 4.3 / 1 ELEKTROLIZA POLARYZACJA ELEKTROD Charakterystyka prądowo-napięciowa elektrolizy i sposób określenia napięcia rozkładu Wykład z Chemii Fizycznej

Bardziej szczegółowo

POWTÓRKA Z ELEKTROCHEMII

POWTÓRKA Z ELEKTROCHEMII POWTÓRKA Z ELEKTROCHEMII Podstawowe pojęcia Zanim sprawdzisz swoje umiejętności i wiadomości z elektrochemii, przypomnij sobie podstawowe pojęcia: Stopień utlenienia pierwiastka to liczba elektronów, jaką

Bardziej szczegółowo

Laboratorium z Konwersji Energii. Ogniwo Paliwowe PEM

Laboratorium z Konwersji Energii. Ogniwo Paliwowe PEM Laboratorium z Konwersji Energii Ogniwo Paliwowe PEM 1.0 WSTĘP Ogniwo paliwowe typu PEM (ang. PEM FC) Ogniwa paliwowe są urządzeniami elektro chemicznymi, stanowiącymi przełom w dziedzinie źródeł energii,

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM FIZYKI PAŃSTWOWEJ WYŻSZEJ SZKOŁY ZAWODOWEJ W NYSIE. Ćwiczenie nr 2 Temat: Wyznaczenie współczynnika elektrochemicznego i stałej Faradaya.

LABORATORIUM FIZYKI PAŃSTWOWEJ WYŻSZEJ SZKOŁY ZAWODOWEJ W NYSIE. Ćwiczenie nr 2 Temat: Wyznaczenie współczynnika elektrochemicznego i stałej Faradaya. LABOATOIUM FIZYKI PAŃSTWOWEJ WYŻSZEJ SZKOŁY ZAWODOWEJ W NYSIE Ćwiczenie nr Temat: Wyznaczenie współczynnika elektrochemicznego i stałej Faradaya.. Wprowadzenie Proces rozpadu drobin związków chemicznych

Bardziej szczegółowo

Metody Badań Składu Chemicznego

Metody Badań Składu Chemicznego Metody Badań Składu Chemicznego Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Kierunek: Inżynieria Materiałowa (NIESTACJONARNE) Ćwiczenie 5: Pomiary SEM ogniwa - miareczkowanie potencjometryczne. Pomiary

Bardziej szczegółowo

Budowę ogniwa galwanicznego opiszemy na przykładzie ogniwa glinowo- -srebrowego, które przedstawiono na Rysunku 1.

Budowę ogniwa galwanicznego opiszemy na przykładzie ogniwa glinowo- -srebrowego, które przedstawiono na Rysunku 1. 2.1.1. Budowa ogniwa galwanicznego Budowę ogniwa galwanicznego opiszemy na przykładzie ogniwa glinowo- -srebrowego, które przedstawiono na Rysunku 1. Rysunek 1. Budowa ogniwa galwanicznego na przykładzie

Bardziej szczegółowo

WYBRANE TECHNIKI ELEKTROANALITYCZNE

WYBRANE TECHNIKI ELEKTROANALITYCZNE WYBRANE TECHNIKI ELEKTROANALITYCZNE seminarium dr inż. Piotr Konieczka, mgr inż. Agnieszka Kuczyńska Katedra Chemii Analitycznej, Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska Techniki elektroanalityczne: 1.pomiar

Bardziej szczegółowo

MA M + + A - K S, s M + + A - MA

MA M + + A - K S, s M + + A - MA ROZPUSZCZANIE OSADU MA M + + A - K S, s X + ; Y - M + ; A - H + L - (A - ; OH - ) jony obce jony wspólne protonowanie A - kompleksowanie M + STRĄCANIE OSADU M + + A - MA IS > K S czy się strąci? przy jakim

Bardziej szczegółowo

(1) Przewodnictwo roztworów elektrolitów

(1) Przewodnictwo roztworów elektrolitów (1) Przewodnictwo roztworów elektrolitów 1. Naczyńko konduktometryczne napełnione 0,1 mol. dm -3 roztworem KCl w temp. 298 K ma opór 420 Ω. Przewodnictwo właściwe 0,1 mol. dm -3 roztworu KCl w tej temp.

Bardziej szczegółowo

ELEKTROCHEMIA. Wykład I

ELEKTROCHEMIA. Wykład I LKTROCHMIA Wykład I 1 Prof. dr hab. inż. Marta Radecka, B-6, III p. 306, tel (12) (617) 25-26 e-mail: radecka@agh.edu.pl Strona www: http://galaxy.uci.agh.edu.pl/~radecka/ http://www.agh.edu.pl/ Pracownicy

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 2. Charakteryzacja niskotemperaturowego czujnika tlenu. (na prawach rękopisu)

Ćwiczenie 2. Charakteryzacja niskotemperaturowego czujnika tlenu. (na prawach rękopisu) Ćwiczenie 2. Charakteryzacja niskotemperaturowego czujnika tlenu (na prawach rękopisu) W analityce procesowej istotne jest określenie stężeń rozpuszczonych w cieczach gazów. Gazy rozpuszczają się w cieczach

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 25. Piotr Skołuda OGNIWA STĘŻENIOWE

Ćwiczenie 25. Piotr Skołuda OGNIWA STĘŻENIOWE Ćwiczenie 25 Piotr Skołuda OGNIWA STĘŻENIOWE Zagadnienia: Ogniwa stężeniowe z przenoszeniem i bez przenoszenia jonów. Ogniwa chemiczne, ze szczególnym uwzględnieniem ogniw wykorzystywanych w praktyce jako

Bardziej szczegółowo

Elektrochemia. potencjały elektrodowe. Wykład z Chemii Fizycznej str. 4.2 / 1. Elektrochemia potencjały elektrochemiczne

Elektrochemia. potencjały elektrodowe. Wykład z Chemii Fizycznej str. 4.2 / 1. Elektrochemia potencjały elektrochemiczne lektrochemia potencjały elektrodowe Wykład z Chemii Fizycznej str. 4. / 1 4..1. Ogniwa elektrochemiczne - wprowadzenie lektryczna warstwa podwójna przykład Wykład z Chemii Fizycznej str. 4. / 4..1. Ogniwa

Bardziej szczegółowo

SZEREG NAPIĘCIOWY METALI OGNIWA GALWANICZNE

SZEREG NAPIĘCIOWY METALI OGNIWA GALWANICZNE SZEREG NAPIĘCIOWY METALI OGNIWA GALWANICZNE Opracowanie: dr inż. Krystyna Moskwa, dr inż. Bogusław Mazurkiewicz CZĘŚĆ TEORETYCZNA. 1. Potencjał elektrochemiczny metali. Każdy metal zanurzony w elektrolicie

Bardziej szczegółowo

Pytania przykładowe na kolokwium zaliczeniowe z Podstaw Elektrochemii i Korozji

Pytania przykładowe na kolokwium zaliczeniowe z Podstaw Elektrochemii i Korozji Pytania przykładowe na kolokwium zaliczeniowe z Podstaw Elektrochemii i Korozji Kolokwium obejmuje zakres materiału z wykładów oraz konwersatorium. Pytania na kolokwium mogą się różnić od pytań przedstawionych

Bardziej szczegółowo

SZEREG NAPIĘCIOWY METALI OGNIWA GALWANICZNE

SZEREG NAPIĘCIOWY METALI OGNIWA GALWANICZNE SZEREG NAPIĘCIOWY METALI OGNIWA GALWANICZNE Opracowanie: dr inż. Krystyna Moskwa, dr inż. Bogusław Mazurkiewicz CZĘŚĆ TEORETYCZNA. 1. Potencjał elektrochemiczny metali. Każdy metal zanurzony w elektrolicie

Bardziej szczegółowo

λ = Ćwiczenie 5K Wyznaczanie liczb przenoszenia oraz ruchliwości jonów w polu elektrycznym.

λ = Ćwiczenie 5K Wyznaczanie liczb przenoszenia oraz ruchliwości jonów w polu elektrycznym. 1 Ćwiczenie 5K Wyznaczanie liczb przenoszenia oraz ruchliwości jonów w polu elektrycznym. 1. Przewodnictwo elektryczne roztworów Elektrochemia zajmuje się relacjami między zjawiskami chemicznymi, a przepływem

Bardziej szczegółowo

Reakcje utleniania i redukcji

Reakcje utleniania i redukcji Reakcje utleniania i redukcji Stopień utlenienia Stopniem utlenienia pierwiastka, wchodzącego w skład określonej substancji, nazywamy liczbę dodatnich lub ujemnych ładunków elementarnych, jakie przypisalibyśmy

Bardziej szczegółowo

I 2 + H 2 S 2 HI + S Wielkością charakteryzującą właściwości redoksowe jest potencjał redoksowy E dany wzorem Nernsta. red

I 2 + H 2 S 2 HI + S Wielkością charakteryzującą właściwości redoksowe jest potencjał redoksowy E dany wzorem Nernsta. red 7. REAKCJE UTLENIANIA I REDUKCJI Reakcje redoksowe są to takie reakcje chemiczne, podczas których następuje zmiana stopni utlenienia atomów lub jonów w wyniku wymiany elektronów. Wymiana elektronów zachodzi

Bardziej szczegółowo

Elementy Elektrochemii

Elementy Elektrochemii Elementy Elektrochemii IV.: Ogniwa galwaniczne przykłady Ogniwa Pierwotne - nieodwracalne - ogniwo Volty (A.G.A.A. Volta 1800r.) - ogniwo Daniela (John Daniell 1836 r.) - Ogniwo cynkowo-manganowe (Leclanche,

Bardziej szczegółowo

A4.05 Instrukcja wykonania ćwiczenia

A4.05 Instrukcja wykonania ćwiczenia Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego A4.05 nstrukcja wykonania ćwiczenia Wyznaczanie współczynników aktywności soli trudno rozpuszczalnej metodą pomiaru rozpuszczalności Zakres zagadnień obowiązujących

Bardziej szczegółowo

( liczba oddanych elektronów)

( liczba oddanych elektronów) Reakcje utleniania i redukcji (redoks) (Miareczkowanie manganometryczne) Spis treści 1 Wstęp 1.1 Definicje reakcji redoks 1.2 Przykłady reakcji redoks 1.2.1 Reakcje utleniania 1.2.2 Reakcje redukcji 1.3

Bardziej szczegółowo

Wykład z Chemii Ogólnej i Nieorganicznej

Wykład z Chemii Ogólnej i Nieorganicznej Wykład z Chemii Ogólnej i Nieorganicznej Część VI ELEMENTY ELEKTOCHEMII Katedra i Zakład Chemii Fizycznej Collegium Medicum w Bydgoszczy Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Prof. dr hab. n.chem. Piotr

Bardziej szczegółowo

Obwody prądu stałego. Materiały dydaktyczne dla kierunku Technik Optyk (W12)Kwalifikacyjnego kursu zawodowego.

Obwody prądu stałego. Materiały dydaktyczne dla kierunku Technik Optyk (W12)Kwalifikacyjnego kursu zawodowego. Obwody prądu stałego Materiały dydaktyczne dla kierunku Technik Optyk (W12)Kwalifikacyjnego kursu zawodowego. Podstawowe prawa elektrotechniki w zastosowaniu do obwodów elektrycznych: Obwód elektryczny

Bardziej szczegółowo

Metody badań składu chemicznego

Metody badań składu chemicznego Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Kierunek: Inżynieria Materiałowa Metody badań składu chemicznego Ćwiczenie : Elektrochemiczna analiza śladów (woltamperometria) (Sprawozdanie drukować dwustronnie

Bardziej szczegółowo

Celem ćwiczenia jest wyznaczenie charakterystyki prądowo- napięciowej elektrolizera typu PEM,

Celem ćwiczenia jest wyznaczenie charakterystyki prądowo- napięciowej elektrolizera typu PEM, Ćw.2 Elektroliza wody za pomocą ogniwa paliwowego typu PEM Celem ćwiczenia jest wyznaczenie charakterystyki prądowo- napięciowej elektrolizera typu PEM, A także określenie wydajności tego urządzenia, jeśli

Bardziej szczegółowo

Materiały elektrodowe

Materiały elektrodowe Materiały elektrodowe Potencjał (względem drugiej elektrody): różnica potencjałów pomiędzy elektrodami określa napięcie możliwe do uzyskania w ogniwie. Wpływa na ilość energii zgromadzonej w ogniwie. Pojemność

Bardziej szczegółowo

Pierwiastki bloku d w zadaniach maturalnych Zadanie 1. ( 3 pkt ) Zadanie 2. (4 pkt) Zadanie 3. (2 pkt) Zadanie 4. (2 pkt) Zadanie 5.

Pierwiastki bloku d w zadaniach maturalnych Zadanie 1. ( 3 pkt ) Zadanie 2. (4 pkt) Zadanie 3. (2 pkt) Zadanie 4. (2 pkt) Zadanie 5. Pierwiastki bloku d w zadaniach maturalnych Zadanie 1. (3 pkt) Uzupełnij podane równanie reakcji: dobierz odpowiednie środowisko oraz dobierz współczynniki, stosując metodę bilansu elektronowego. ClO 3

Bardziej szczegółowo

Ogniwa galwaniczne. Chem. Fiz. TCH II/15 1

Ogniwa galwaniczne. Chem. Fiz. TCH II/15 1 Ogniwa galwaniczne Ogniwa galwaniczne są to urządzenia umożliwiające bezpośrednią przemianę energii chemicznej (wiązań chemicznych) na energię (pracę) elektryczną. Jak widać, w definicji powyższej nie

Bardziej szczegółowo

Potencjometryczna metoda oznaczania chlorków w wodach i ściekach z zastosowaniem elektrody jonoselektywnej

Potencjometryczna metoda oznaczania chlorków w wodach i ściekach z zastosowaniem elektrody jonoselektywnej Potencjometryczna metoda oznaczania chlorków w wodach i ściekach z zastosowaniem elektrody jonoselektywnej opracowanie: dr Jadwiga Zawada Cel ćwiczenia: poznanie podstaw teoretycznych i praktycznych metody

Bardziej szczegółowo

Al 2 O 3 anodowe utlenianie folii Al. TiO 2 nanotubes deliver drugs HRSEM nanotechweb.org. a. kotarba Zakład Chemii Nieorganicznej

Al 2 O 3 anodowe utlenianie folii Al. TiO 2 nanotubes deliver drugs HRSEM nanotechweb.org. a. kotarba Zakład Chemii Nieorganicznej PODSTAWY PROCESÓW ELEKTROCHEMICZNYCH Al 2 O 3 anodowe utlenianie folii Al TiO 2 nanotubes deliver drugs HRSEM nanotechweb.org a. kotarba Zakład Chemii Nieorganicznej reakcje syntezy reakcje analizy reakcje

Bardziej szczegółowo

Katedra Inżynierii Materiałowej

Katedra Inżynierii Materiałowej Katedra Inżynierii Materiałowej Instrukcja do ćwiczenia z Biomateriałów Polaryzacyjne badania korozyjne mgr inż. Magdalena Jażdżewska Gdańsk 2010 Korozyjne charakterystyki stałoprądowe (zależności potencjał

Bardziej szczegółowo

WPROWADZENIE DO ANALIZY INSTRUMENTALNEJ POTENCJOMETRIA

WPROWADZENIE DO ANALIZY INSTRUMENTALNEJ POTENCJOMETRIA WPROWADZENIE DO ANALIZY INSTRUMENTALNEJ POTENCJOMETRIA Metody potencjometryczne wykorzystują zależność między stężeniem (a ściślej aktywnością) oznaczanego jonu w roztworze i potencjałem elektrycznym odpowiedniej

Bardziej szczegółowo

Chemia - laboratorium

Chemia - laboratorium Chemia - laboratorium Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska Studia stacjonarne, Rok I, Semestr zimowy 01/1 Dr hab. inż. Tomasz Brylewski e-mail: brylew@agh.edu.pl tel. 1-617-59 Katedra Fizykochemii

Bardziej szczegółowo

Wyciskamy z cytryny... prąd elektryczny. Wpisany przez Administrator środa, 04 lipca :26 -

Wyciskamy z cytryny... prąd elektryczny. Wpisany przez Administrator środa, 04 lipca :26 - Jak nazwa działu wskazuje będę tu umieszczał różne rozwiązania umożliwiające pozyskiwanie energii elektrycznej z niekonwencjonalnych źródeł. Zaczniemy od eksperymentu, który każdy może wykonać sobie w

Bardziej szczegółowo

Ogniwa galwaniczne. Elektrolizery. Rafinacja. Elektroosadzanie.

Ogniwa galwaniczne. Elektrolizery. Rafinacja. Elektroosadzanie. Elektrochemia Wydział SiMR, kierunek IPEiH II rok I stopnia studiów, semestr IV dr inż. Leszek Niedzicki. Elektrolizery. Rafinacja. Elektroosadzanie. Szereg elektrochemiczny (standardowe potencjały półogniw

Bardziej szczegółowo

Reakcje chemiczne. Typ reakcji Schemat Przykłady Reakcja syntezy

Reakcje chemiczne. Typ reakcji Schemat Przykłady Reakcja syntezy Reakcje chemiczne Literatura: L. Jones, P. Atkins Chemia ogólna. Cząsteczki, materia, reakcje. Lesław Huppenthal, Alicja Kościelecka, Zbigniew Wojtczak Chemia ogólna i analityczna dla studentów biologii.

Bardziej szczegółowo

Zadanie 2. Przeprowadzono następujące doświadczenie: Wyjaśnij przebieg tego doświadczenia. Zadanie: 3. Zadanie: 4

Zadanie 2. Przeprowadzono następujące doświadczenie: Wyjaśnij przebieg tego doświadczenia. Zadanie: 3. Zadanie: 4 Zadanie: 1 Do niebieskiego, wodnego roztworu soli miedzi wrzucono żelazny gwóźdź i odstawiono na pewien czas. Opisz zmiany zachodzące w wyglądzie: roztworu żelaznego gwoździa Zadanie 2. Przeprowadzono

Bardziej szczegółowo

Wrocław dn. 18 listopada 2005 roku

Wrocław dn. 18 listopada 2005 roku Piotr Chojnacki IV rok, informatyka chemiczna Liceum Ogólnokształcące Nr I we Wrocławiu Wrocław dn. 18 listopada 2005 roku Temat lekcji: Zjawisko korozji elektrochemicznej. Cel ogólny lekcji: Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

ELEMENTY ANALIZY INSTRUMENTALNEJ. Ćwiczenie 2 Temat: Potencjometria bezpośrednia i pośrednia (miareczkowanie potencjometryczne) POTENCJOMETRIA

ELEMENTY ANALIZY INSTRUMENTALNEJ. Ćwiczenie 2 Temat: Potencjometria bezpośrednia i pośrednia (miareczkowanie potencjometryczne) POTENCJOMETRIA ELEMENTY ANALIZY INSTRUMENTALNEJ Ćwiczenie 2 Temat: Potencjometria bezpośrednia i pośrednia (miareczkowanie potencjometryczne) POTENCJOMETRIA Metody potencjometryczne wykorzystują zależność między stężeniem

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 16 Potencjały równowagowe elektrod siła elektromotoryczna ogniw.

ĆWICZENIE 16 Potencjały równowagowe elektrod siła elektromotoryczna ogniw. ĆWICZENIE 16 Potencjały równowagowe elektrod siła elektromotoryczna ogniw. Wprowadzenie: Przewodnik elektronowy (np. metal, grafit) zanurzony w elektrolicie (np. wodne roztwory soli, kwasów, zasad; stopiona

Bardziej szczegółowo

TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH

TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH 1 REAKCJA CHEMICZNA: TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH REAKCJĄ CHEMICZNĄ NAZYWAMY PROCES, W WYNIKU KTÓREGO Z JEDNYCH SUBSTANCJI POWSTAJĄ NOWE (PRODUKTY) O INNYCH WŁAŚCIWOŚCIACH NIŻ SUBSTANCJE WYJŚCIOWE (SUBSTRATY)

Bardziej szczegółowo

OCHRONA PRZED KOROZJĄ

OCHRONA PRZED KOROZJĄ OCHRONA PRZED KOROZJĄ Opracowanie: dr inż. Krystyna Moskwa, dr inż. Bogusław Mazurkiewicz, mgr Magdalena Bisztyga W przypadku większości materiałów nie jest możliwe całkowite usunięcie korozji, stąd też

Bardziej szczegółowo

Kryteria oceniania z chemii kl VII

Kryteria oceniania z chemii kl VII Kryteria oceniania z chemii kl VII Ocena dopuszczająca -stosuje zasady BHP w pracowni -nazywa sprzęt laboratoryjny i szkło oraz określa ich przeznaczenie -opisuje właściwości substancji używanych na co

Bardziej szczegółowo

To jest. Ocena bardzo dobra [ ] energetycznych. s p d f. Ocena dobra [ ] izotopowym. atomowych Z. ,, d oraz f.

To jest. Ocena bardzo dobra [ ] energetycznych. s p d f. Ocena dobra [ ] izotopowym. atomowych Z. ,, d oraz f. 34 Wymagania programowe To jest przyrodniczych,,,,, chemicznego na podstawie zapisu A Z E,,,, podaje masy atomowe pierwiastków chemicznych,, n,,,,, s, p, d oraz f przyrodniczych,,,,, oraz Z,,, d oraz f,,

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie stałej i stopnia dysocjacji kwasu octowego i chlorooctowego

Wyznaczanie stałej i stopnia dysocjacji kwasu octowego i chlorooctowego Wyznaczanie stałej i stopnia dysocjacji kwasu octowego i chlorooctowego (opracowanie: Barbara Krajewska) Celem ćwiczenia jest: 1) wyznaczenie stałych dysocjacji K a dwóch słabych kwasów: octowego CH 3

Bardziej szczegółowo

10 k. OGNIWA GALWANICZNE

10 k. OGNIWA GALWANICZNE 10 k. OGNIWA GALWANICZNE Zagadnienia teoretyczne Teoria powstawania potencjału, czynniki wpływające na wielkość potencjału elektrod metalowych. Wzór Nernsta. Potencjał normalny elektrody, rodzaje elektrod

Bardziej szczegółowo

WYKAZ NAJWAŻNIEJSZYCH SYMBOLI

WYKAZ NAJWAŻNIEJSZYCH SYMBOLI SPIS TREŚCI WYKAZ NAJWAŻNIEJSZYCH SYMBOLI...7 PRZEDMOWA...8 1. WSTĘP...9 2. MATEMATYCZNE OPRACOWANIE WYNIKÓW POMIARÓW...10 3. LEPKOŚĆ CIECZY...15 3.1. Pomiar lepkości...16 3.2. Lepkość względna...18 3.3.

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu: Kierunek: Zarządzanie i Inżynieria Produkcji Chemia procesów pozyskiwania energii Chemistry of energy receiving processes Kod przedmiotu: ZIP.PK.O.4.4. Rodzaj przedmiotu: przedmiot z

Bardziej szczegółowo

ELEKTROLIZA. Oznaczenie równoważnika elektrochemicznego miedzi oraz stałej Faradaya.

ELEKTROLIZA. Oznaczenie równoważnika elektrochemicznego miedzi oraz stałej Faradaya. ELEKTROLIZA Cel ćwiczenia Oznaczenie równoważnika elektrocheicznego iedzi oraz stałej Faradaya. Zakres wyaganych wiadoości. Elektroliza i jej prawa.. Procesy elektrodowe. 3. Równoważniki cheiczne i elektrocheiczne.

Bardziej szczegółowo

Ć W I C Z E N I E 7 WPŁYW GĘSTOŚCI PRĄDU NA POSTAĆ OSADÓW KATODOWYCH MIEDZI

Ć W I C Z E N I E 7 WPŁYW GĘSTOŚCI PRĄDU NA POSTAĆ OSADÓW KATODOWYCH MIEDZI Ć W I C Z E N I E 7 WPŁYW GĘSTOŚCI PRĄDU NA POSTAĆ OSADÓW KATODOWYCH MIEDZI WPROWADZENIE Osady miedzi otrzymywane na drodze katodowego osadzania z kwaśnych roztworów siarczanowych mogą charakteryzować

Bardziej szczegółowo

Polarografia jest metodą elektroanalityczną, w której bada się zależność natężenia prądu płynącego przez badany roztwór w funkcji przyłożonego do

Polarografia jest metodą elektroanalityczną, w której bada się zależność natężenia prądu płynącego przez badany roztwór w funkcji przyłożonego do Polarografia Polarografia jest metodą elektroanalityczną, w której bada się zależność natężenia prądu płynącego przez badany roztwór w funkcji przyłożonego do elektrod napięcia lub w funkcji potencjału

Bardziej szczegółowo

Elektrochemia. (opracowanie: Barbara Krajewska)

Elektrochemia. (opracowanie: Barbara Krajewska) Elektrochemia (opracowanie: Barbara Krajewska) 1. Wprowadzenie Elektrochemia to dział chemii zajmujący się przemianami chemicznymi zachodzącymi z udziałem prądu elektrycznego. Badane tu przemiany to zasadniczo:

Bardziej szczegółowo

Elektroliza: polaryzacja elektrod, nadnapięcie Jakościowy oraz ilościowy opis elektrolizy. Prawa Faraday a

Elektroliza: polaryzacja elektrod, nadnapięcie Jakościowy oraz ilościowy opis elektrolizy. Prawa Faraday a Elektrochemia elektroliza oraz korozja 5.3.1. Elektroliza: polaryzacja elektrod, nadnapięcie 5.3.2. Jakościowy oraz ilościowy opis elektrolizy. Prawa Faraday a 5.3.3. Zjawisko korozji elektrochemicznej

Bardziej szczegółowo

Ogniwa galwaniczne. Chem. Fiz. TCH II/15 1

Ogniwa galwaniczne. Chem. Fiz. TCH II/15 1 Ogniwa galwaniczne Ogniwa galwaniczne są to urządzenia umożliwiające bezpośrednią przemianę energii chemicznej (wiązań chemicznych) na energię (pracę) elektryczną. Jak widać, w definicji powyższej nie

Bardziej szczegółowo

BIOTECHNOLOGIA. Materiały do ćwiczeń rachunkowych z chemii fizycznej kinetyka chemiczna, 2014/15

BIOTECHNOLOGIA. Materiały do ćwiczeń rachunkowych z chemii fizycznej kinetyka chemiczna, 2014/15 Zadanie 1. BIOTECHNOLOGIA Materiały do ćwiczeń rachunkowych z chemii fizycznej kinetyka chemiczna, 014/15 W temperaturze 18 o C oporność naczyńka do pomiaru przewodności napełnionego 0,0 M wodnym roztworem

Bardziej szczegółowo

Nazwy pierwiastków: ...

Nazwy pierwiastków: ... Zadanie 1. [ 3 pkt.] Na podstawie podanych informacji ustal nazwy pierwiastków X, Y, Z i zapisz je we wskazanych miejscach. I. Atom pierwiastka X w reakcjach chemicznych może tworzyć jon zawierający 20

Bardziej szczegółowo

cyklicznej woltamperometrii

cyklicznej woltamperometrii 17. Badanie właściwości oksydacyjno-redukcyjnych kompleksów żelaza metodą cyklicznej woltamperometrii Jedną z częściej stosowanych w badaniach związków kompleksowych technik jest cykliczna woltamperometria.

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 8 (studenci biotechnologii) Potencjometria Potencjometryczne wyznaczanie PK miareczkowania słabego kwasu

Ćwiczenie 8 (studenci biotechnologii) Potencjometria Potencjometryczne wyznaczanie PK miareczkowania słabego kwasu Ćwiczenie 8 (studenci biotechnologii) Potencjometria Potencjometryczne wyznaczanie PK miareczkowania słabego kwasu Potencjometria Klasyczne miareczkowanie od miareczkowania potencjometrycznego różni się

Bardziej szczegółowo

Elektrolity wykazują przewodnictwo jonowe Elektrolity ciekłe substancje rozpadające się w roztworze na jony

Elektrolity wykazują przewodnictwo jonowe Elektrolity ciekłe substancje rozpadające się w roztworze na jony Elektrolity wykazują przewodnictwo jonowe Elektrolity ciekłe substancje rozpadające się w roztworze na jony Jony dodatnie - kationy: atomy pozbawione elektronów walencyjnych, np. Li +, Na +, Ag +, Ca 2+,

Bardziej szczegółowo