Analiza uwag i propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zmian w systemie ciepłowniczym miasta Olsztyn

Transkrypt

1 ul. Augustówka 36, Warszawa tel./fax.: , , Analiza uwag i propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zmian w systemie ciepłowniczym miasta Olsztyn Warszawa, wrzesień 2012

2 Spis treści STRESZCZENIE UWARUNKOWANIA PRAWNE I OBOWIĄZKI MPEC OLSZTYN SP. Z O.O. WOBEC PRZEWIDYWANYCH ZMIAN W SYSTEMIE CIEPŁOWNICZYM MIASTA UWARUNKOWANIA PRAWNE ZWIĄZANE Z KSZTAŁTOWANIEM POLITYKI ENERGETYCZNEJ MIASTA OLSZTYN OBOWIĄZKI MPEC OLSZTYN SP. Z O.O. WOBEC PRZEWIDYWANYCH ZMIAN W SYSTEMIE CIEPŁOWNICZYM MIASTA SYSTEM CIEPŁOWNICZY MIASTA STAN ISTNIEJĄCY Stan bilansowy (bilans zapotrzebowania i pokrycia potrzeb cieplnych) Źródła: ilość źródeł i rozmieszczenie Sieci: konfiguracja m.s.c., stan obecny KWESTIE PRZYSZŁOŚCIOWE Kwestia rezygnacji EC Michelin z zasilania w ciepło m.s.c Kwestia zasilania w ciepło odbiorców w S.M. Pojezierze Kwestia obniżenia mocy Ciepłowni Kortowo Kwestia termicznego przekształcania odpadów komunalnych w Olsztynie PROPOZYCJE ROZWIĄZANIA PROBLEMU ZAOPATRZENIA MIASTA W CIEPŁO PO ROKU PROPOZYCJA ROZWIĄZANIA ZAWARTA W ZAŁOŻENIACH DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIE ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE MIASTA OLSZTYN PROPOZYCJE MPEC OLSZTYN SP. Z O.O. DOTYCZĄCE SPOSOBU ZAOPATRZENIA MIASTA W CIEPŁO PO ROKU 2017 ZE ŹRÓDEŁ SCENTRALIZOWANYCH PROPOZYCJE ALTERNATYWNIE DOTYCZĄCE SPOSOBU ZAOPATRZENIA MIASTA W CIEPŁO PO ROKU 2017 ZE ŹRÓDEŁ ROZPROSZONYCH ANALIZA UWAG I PROPOZYCJI ZGŁOSZONYCH W TOKU KONSULTACJI SPOŁECZNYCH PRZEPROWADZONYCH W MIESIĄCU CZERWCU I LIPCU 2012 ROKU ANALIZA UWAG I PROPOZYCJI W ASPEKCIE TECHNICZNYM Analiza uwag i propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zmian w systemie ciepłowniczym miasta Olsztyn Str. 2

3 4.2. ANALIZA UWAG I PROPOZYCJI W ASPEKCIE KOSZTOWO-EKONOMICZNYM ANALIZA UWAG I PROPOZYCJI O CHARAKTERZE SPOŁECZNYM ANALIZA SWOT KONCEPCJI ZASILANIA M.S.C. ZE ŹRÓDEŁ SCENTRALIZOWANYCH I ŹRÓDEŁ ALTERNATYWNYCH KONCEPCJE ŹRÓDEŁ SCENTRALIZOWANYCH PROPOZYCJE ŹRÓDEŁ ALTERNATYWNYCH ANALIZA PORÓWNAWCZA WYBRANYCH PROPOZYCJI WNIOSKI Załącznik: Wykaz opracowań zrealizowanych przez Energetyczne Projekty i Doradztwo Sp. z o.o. Analiza uwag i propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zmian w systemie ciepłowniczym miasta Olsztyn Str. 3

4 Streszczenie Inicjatywy MPEC Sp. z o.o. w przygotowaniu odbudowy mocy cieplnej dla m.s.c. w Olsztynie po wycofaniu zasilania z końcem 2017 roku przez EC Michelin doprowadziły do opracowania koncepcji źródła scentralizowanego w dwóch wariantach: Wariant pierwszy: budowa bloku gazowo-parowego o mocy 116 MW e i 93 MW t w lokalizacji Lubelska, przewidzianego do pracy całorocznej w podstawie obciążenia. W okresie zapotrzebowania szczytowego włączone są kotły WR 25 w Ciepłowni Kortowo. W okresie letnim blok pracuje tylko na potrzeby ciepłej wody użytkowej (c.w.u). Nakład inwestycyjny: 460 mln zł Wariant drugi: budowa dwóch bloków energetycznych w lokalizacji Lubelska : jednego bloku gazowoparowego oraz jednego bloku parowego z kotłem spalającym mieszankę paliw stałych (biomasa, stabilat). Łączna moc elektryczna źródła: 120 MW e i 93 MW t. Źródło przewidziane do pracy równoległej, całorocznej w podstawie obciążenia. Do pracy szczytowej niezbędne są kotły w Ciepłowni Kortowo o łącznej mocy 147 MW. Nakład inwestycyjny 766 mln zł Konsultacje społeczne przeprowadzone w miesiącu czerwcu i lipcu br. wniosły do idei odbudowy mocy cieplnej dla potrzeb miejskiego systemu ciepłowniczego pięć propozycji alternatywnych: Propozycja nr 1: małe kotłownie szczytowe Propozycja zakłada budowę małych kotłowni gazowych, zlokalizowanych na terenie całego miasta, ulokowanych w pobliżu istniejących sieci cieplnych przesyłowych; łączna moc kotłowni szczytowych to 120 MW. Analiza uwag i propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zmian w systemie ciepłowniczym miasta Olsztyn Str. 4

5 Propozycja nr 2: ciepło dla mieszkalnictwa Propozycja zakłada odłączenie od m.s.c. budynków niemieszkalnych (oprócz szpitali, żłobków i przedszkoli) i zainstalowanie w tych obiektach indywidualnych kotłowni gazowych ze środków własnych odbiorców lub z udziałem MPEC (oddzielna taryfa). Łączna moc odłączonych obiektów oceniono na 90 MW. Propozycja nr 3: ciepłownie rejonowe Proponowana jest budowa trzech nowych źródeł niewielkiej mocy: o szczytowej ciepłowni gazowo-olejowej o mocy ok. 25 MW w miejscu istniejącej przepompowni przy ul. Partyzantów dla potrzeb Zatorza o szczytowej ciepłowni gazowo-olejowej o mocy ok. 40 MW zlokalizowanej w obszarze dzielnic Pieczewo, Jaroty o elektrociepłowni opalanej węglem i biomasą (lub gazem) o mocy cieplnej ok. 40 MW, z olejowym kotłem szczytowym 15 MW. Lokalizacja EC w obszarze bliskim EC Michelin. Propozycja nr 4: układ kogeneracyjny z silnikami na gaz ziemny i z kotłem szczytowym Proponowana jest budowa układu kogeneracyjnego z silnikami gazowymi o łącznej mocy cieplnej 24 MW t oraz budowa nowego kotła (kotłów) o mocy ok. 40 MW t. Do pracy podstawowej przewidziano silniki oraz Ciepłownię Kortowo. Pozostałe źródła uzupełniające przewiduje się do pracy szczytowej. Propozycja nr 5: kontynuacja EC Michelin Propozycja nr 5 ma charakter szczególny i zawiera zachętę do kontynuowania przez MPEC rozmów i negocjacji z Michelin Polska SA w sprawie dostaw ciepła do miasta przez kolejne lata. Z uwagi na bezinwestycyjną z punktu widzenia MPEC szansę zapewnienia miastu dostaw ciepła grzewczego, propozycja ta wymaga pilnego rozeznania możliwości i realności podjęcia rozmów. Analiza uwag i propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zmian w systemie ciepłowniczym miasta Olsztyn Str. 5

6 Po przeprowadzonej analizie SWOT wskazującej mocne i słabe strony proponowanych rozwiązań oraz szanse i zagrożenia związane z ich realizacją, trzy propozycje (nr 1, nr 2 i nr 4) wykluczono z dalszych rozważań jako propozycje niewykonalne technicznie, finansowo lub czasowo, bądź stanowiące poważne zagrożenie dla dalszego funkcjonowania i utrzymania pozycji MPEC na rynku ciepłowniczym w Olsztynie w nowej zmodernizowanej konfiguracji miejskiego systemu ciepłowniczego. Źródła scentralizowane Ciepłownie rejonowe Kontynuacja EC Michelin 16 3,5 15 Porównanie najistotniejszych cech propozycji, które mogą być uznane wstępnie za wykonalne i nieobarczone wieloma czynnikami ryzyka, tj. ich wad i zalet, doprowadziło do następującego wyniku: Wynik oceny wskazuje na atrakcyjność wariantu ze źródłami scentralizowanymi, z nową elektrociepłownią zlokalizowaną na dedykowanej działce przy ul. Lubelskiej. Propozycja z kontynuacją zasilania miejskiej sieci ciepłowniczej z EC Michalin może być co najmniej równie dobrym wariantem, pod warunkiem skutecznego wynegocjowania korzystnych dla odbiorców ciepła z m.s.c. warunków dostarczania do systemu ciepła i podpisania nowego kontraktu w odpowiednio wczesnym terminie. Wnioski Przeprowadzona analiza SWOT oraz porównanie najistotniejszych zalet i wad propozycji uznanych wstępnie za wykonalne i nie obarczone wieloma czynnikami ryzyka, doprowadziła do następującej konkluzji: 1. Należy kontynuować rozmowy i negocjacje z firmą Michelin Polska lub jej następca w sprawie kontynuacji dostaw ciepła do miasta przez kolejne lata. W trwającym procesie decyzyjnym w Michelin Polska SA dotyczącym nowego źródła ciepła dla fabryki optymalnym wariantem może okazać się nowe źródło ciepła uwzględniające nadal dostawę ciepła do sieci cieplnej MPEC i do sieci cieplnej SM Pojezierze. 2. Przeprowadzenie negocjacji powinno nastąpić w odpowiednio wczesnym terminie (4 kw r.) i zakończyć się nie później, niż na początku 2013 r. wynegocjowaniem Analiza uwag i propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zmian w systemie ciepłowniczym miasta Olsztyn Str. 6

7 korzystnych dla odbiorców warunków dostawy ciepła do miasta i podpisaniem stosownych obustronnych zobowiązań w tym zakresie lub odrzuceniem możliwości podpisania nowego kontraktu z Michelin Polska lub jego następcą. Należy tutaj podkreślić, że Władze Miasta i MPEC nie mają wpływu na wybór nowego dostawcy ciepła, a w przypadku przejęcia produkcji ciepła przez nowy podmiot priorytetem będzie zaspokojenie potrzeb na media energetyczne i dotrzymanie wymagań produkcyjnych Zakładu Michelin Polska. 3. W przypadku braku porozumienia w sprawie kontynuacji zasilania m.s.c. z EC Michelin należy skoncentrować się na kontynuowaniu prac związanych z przygotowaniem budowy nowego centralnego źródła ciepła w formule PPP, bądź w formule inwestycji obcej, na której przebieg zachowuje wpływ miasto lub MPEC. 4. Wskazane jest dalsze rozwinięcie i doszczegółowienie rozwiązań wg propozycji nr 3 z ciepłowniami rejonowymi i potraktowanie jej jako rozwiązania alternatywnego w przypadku niepowodzenia podjętych negocjacji z Michelin Polska lub jego następcą oraz pojawieniu się niezidentyfikowanych na obecnym etapie kontynuowanych prac analitycznych i przygotowawczych przeszkód i barier w realizacji koncepcji z nową centralną elektrociepłownią dla Olsztyna. Analiza uwag i propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zmian w systemie ciepłowniczym miasta Olsztyn Str. 7

8 1. Uwarunkowania prawne i obowiązki MPEC Olsztyn Sp. z o.o. wobec przewidywanych zmian w systemie ciepłowniczym miasta 1.1. Uwarunkowania prawne związane z kształtowaniem polityki energetycznej miasta Olsztyn Planowanie i rozwój gospodarki energetycznej w krajach Unii Europejskiej powinno być zgodne z priorytetami i zasadami określonymi w Europejskiej Polityce Unijnej i w dyrektywach unijnych. Europejska Polityka Energetyczna (przyjęta przez Komisję UE w dniu r.) oparta jest na następujących podstawowych założeniach: przeciwdziałanie zmianom klimatycznym, ograniczanie podatności Unii na wpływ czynników zewnętrznych wynikającej z zależności od importu węglowodorów wspieranie zatrudnienia i wzrostu gospodarczego, co zapewni odbiorcom bezpieczeństwo zaopatrzenia w energię po przystępnych cenach. Główne cele Unii Europejskiej w sektorze energetycznym do 2020 r. ujmuje przyjęty przez Unię Europejską w kwietniu 2009 r. pakiet klimatyczno-energetyczny. Cele te, to: wzrost efektywności zużycia energii: o 20%, zwiększenie udziału energii odnawialnej w zużyciu energii: o 20%, redukcja emisji CO 2 : o 20% w stosunku do poziomu z 1990 r., udział biopaliw w ogólnym zużyciu paliw: 10% - w sektorze transportu. Na funkcjonowanie sektora elektroenergetycznego w Unii wpływają unijne uregulowania prawne, z których do najistotniejszych należą: dyrektywa w sprawie emisji przemysłowych z 24 listopada 2010 r. (tzw. dyrektywa IED) dyrektywa w sprawie wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych z 23 kwietnia 2009 r. (tzw. dyrektywa ETS) W Polsce zasady kształtowania polityki energetycznej państwa, warunki zaopatrzenia i użytkowania paliw i energii, w tym ciepła oraz działalności przedsiębiorstw energetycznych Analiza uwag i propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zmian w systemie ciepłowniczym miasta Olsztyn Str. 8

9 określa ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (tekst jednolity Dz. U. z 2006 r. nr 89, poz. 625 z późniejszymi zmianami) wraz z powiązanymi z nią aktami wykonawczymi przede wszystkim Ministra Gospodarki i Ministra Środowiska. Ustawa ta określa ponadto organy właściwe w sprawach gospodarki paliwami i energią. Celem ustawy jest stworzenie warunków do zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju, oszczędnego i racjonalnego użytkowania paliw, rozwoju konkurencji, przeciwdziałania negatywnym skutkom monopoli, uwzględniania wymogów ochrony środowiska oraz ochrony interesów odbiorców i minimalizacji kosztów. Zapisy ustawy Prawo energetyczne odnoszą się m.in. i wprowadzają uregulowania w krajowym ustawodawstwie dotyczące implementacji dyrektyw unijnych: w sprawie wspierania kogeneracji w oparciu o zapotrzebowanie na ciepło użytkowe na wewnętrznym rynku energii w sprawie działań na rzecz zagwarantowania bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej i inwestycji infrastrukturalnych wspólnych zasad dla rynku wewnętrznego energii elektrycznej i gazu ziemnego w sprawie promowania stosowania energii z odnawialnych źródeł energii. Planowanie energetyczne na szczeblu państwa, zgodnie z ustawą Prawo energetyczne (art ), zawiera dokument pn. Polityka energetyczna Polski do 2030 r., który przedstawia strategię państwa, mającą na celu odpowiedzenie na najważniejsze wyzwania stojące przed polską energetyką, zarówno w perspektywie krótkoterminowej, jak i w perspektywie do 2030 roku. W dokumencie tym jako priorytetowe wyznaczono kierunki działań na rzecz efektywności i bezpieczeństwa energetycznego (opartego na własnych zasobach surowców), zwiększenia wykorzystania odnawialnych źródeł energii, rozwoju konkurencyjnych rynków paliw i energii oraz ograniczenie oddziaływania energetyki na środowisko. Planowanie energetyczne na szczeblu gminnym przypisane jest prawnie samorządom gminnym. Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z 2001 r. nr 142, poz z późniejszymi zmianami) obowiązkiem gminy jest zapewnienie zaspokojenia zbiorowych potrzeb jej mieszkańców. Do zadań własnych gminy należy m. in. planowanie i organizacja zaopatrzenia w wodę, usuwanie i oczyszczanie ścieków komunalnych, utrzymanie czystości i porządku w gminie, a także zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe na obszarze gminy. Ustawa prawo energetyczne w art. 18 wskazuje na sposób wywiązywania się gminy z obowiązków nałożonych na nią przez Ustawę o samorządzie gminnym. Do zadań własnych Analiza uwag i propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zmian w systemie ciepłowniczym miasta Olsztyn Str. 9

10 gminy w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną, ciepło i paliwa gazowe należy planowanie i organizacja zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe na obszarze gminy, planowanie oświetlenia miejsc publicznych i dróg znajdujących się na terenie gminy oraz finansowanie oświetlenia ulic, placów i dróg, znajdujących się na terenie gminy. Polskie Prawo energetyczne przewiduje dwa rodzaje dokumentów planistycznych: Założenia do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, Plan zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe. Ustawa zobowiązuje gminy do realizacji zadań własnych w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną, ciepło i paliwa gazowe zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu z kierunkami rozwoju gminy zawartymi w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz odpowiednim programem ochrony powietrza przyjętym na podstawie zapisów ustawy z dnia 21 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz. U, z 2008 r., nr 25, poz. 150 z późniejszymi zmianami). Dokumenty te powinny być zgodne z założeniami polityki energetycznej państwa. Gmina zobowiązana jest sporządzić dla swego obszaru Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energie elektryczna i paliwa gazowe na okres co najmniej 15 lat, który jest aktualizowany co najmniej raz na trzy lata. Gmina jest ustawowo zobowiązana do sporządzenia i uchwalenia Założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energie elektryczna i paliwa gazowe dla obszaru całej gminy. Zgodnie z ustawą Prawo energetyczne ww. projekt założeń do planu zaopatrzenia jest opracowywany przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta), a następnie podlega opiniowaniu przez samorząd województwa w zakresie koordynacji współpracy z innymi gminami oraz w zakresie zgodności z polityką energetyczną państwa. Projekt założeń przed uchwaleniem przez Radę Gminy podlega wyłożeniu do publicznego wglądu. Plan zaopatrzenia poddawany jest badaniu i opiniowaniu przez samorząd województwa pod kątem zgodności z polityką energetyczną państwa, a następnie uchwalany przez Radę Gminy. Olsztyn posiada zaktualizowane Założenia do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, przyjęte Uchwałą Rady Miasta Nr XVII/246/11 z dnia 30 listopada 2011 r., które uwzględniają podstawowe dokumenty planistyczne miasta takie jak Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Olsztyn oraz obowiązujące Miejscowe Plany Zagospodarowania Przestrzennego. Założenia opracowane zostały z uwzględnieniem i przy analizie dokumentów strategicznych miasta, w tym m. in.: Analiza uwag i propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zmian w systemie ciepłowniczym miasta Olsztyn Str. 10

11 Strategii rozwoju Olsztyna na lata , przyjętej uchwałą Nr LXVIII/860/06 Rady Miasta Olsztyn z dnia 27 września 2006 r. i zmienionej uchwałą Nr LVI/643/10 Rady Miasta Olsztyn z dnia 13 stycznia 2010 r.; Lokalnego Programu Rewitalizacji Obszaru Miasta Olsztyn na lata , przyjętego uchwałą Nr LVI/644/10 Rady Miasta Olsztyn z dnia 13 stycznia 2010 r.; Planu Gospodarki Odpadami dla Miasta Olsztyna na lata z uwzględnieniem , przyjętego uchwałą Nr LXVIII/816/10 Rady Miasta Olsztyn z dnia 10 listopada 2010 r.; Wieloletniego Planu Inwestycyjnego dla Miasta Olsztyn na lata , przyjętego uchwałą Nr V/41/11 Rady Miasta Olsztyn w dniu 14 lutego i 2011 r.; Planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych zaopatrujących Olsztyn w energię; Studium obszaru problemowego strefy podmiejskiej Miasta Olsztyna Obowiązki MPEC Olsztyn Sp. z o.o. wobec przewidywanych zmian w systemie ciepłowniczym miasta Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej (MPEC) Spółka z o.o. w Olsztynie stanowi obecnie jednoosobową spółkę Gminy Miejskiej Olsztyn z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółka działa na podstawie przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks Spółek Handlowych (Dz. U. Nr 94, poz z późniejszymi zmianami), ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. Nr 9, poz. 43 z 1997 r. z późniejszymi zmianami), Statutu Spółki, ustawy Prawo energetyczne oraz innych właściwych dla jej działalności przepisów. Gmina Miejska Olsztyn jest założycielem i właścicielem 100% udziałów Spółki MPEC Olsztyn. MPEC Olsztyn Sp. z o.o. prowadzi swą działalność na podstawie koncesji udzielonych przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na: wytwarzanie ciepła - Nr WCC/35/156/U/1/98/MS z dnia 4 września 1998 r. zmienionej późniejszymi decyzjami; Analiza uwag i propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zmian w systemie ciepłowniczym miasta Olsztyn Str. 11

12 przesyłanie i dystrybucję ciepła - Nr PCC/35/156/U/1/98/MS z dnia 4 września 1998 r., zmienionej późniejszymi decyzjami; obrót ciepła - Nr OCC/712/156/U/1/98/MS z dnia 4 września 1998 r., zmienionej późniejszymi decyzjami; wytwarzania energii elektrycznej Nr WEE/1813/156/W/OGD/2011/MB z dnia 13 maja 2011 r. Udzielone przez Prezesa URE koncesje zobowiązują MPEC Olsztyn Sp. z o.o. do: prowadzenia działalności objętej koncesją na zasadach określonych w ustawie Prawo energetyczne oraz wydanych na jej podstawie przepisach wykonawczych, w szczególności do zapewnienia wysokiej jakości świadczonych usług i niezawodności zaopatrzenia w ciepło, przy zachowaniu zasady najniższych możliwych kosztów spełnienia technicznych warunków wytwarzania, przesyłania i dystrybucji ciepła w szczególności do utrzymywania obiektów, instalacji, urządzeń i sieci w należytym stanie technicznym, umożliwiającym wytwarzanie, przesyłanie i dystrybucję ciepła w sposób ciągły i niezawodny, przy zachowaniu obowiązujących przepisów określających wymogi techniczne, jakościowe i ochrony środowiska, z uwzględnieniem uzasadnionego poziomu kosztów oraz optymalizacji wykorzystania źródeł ciepła zasilających sieć ciepłowniczą. dążenia ze względu ochronę interesów odbiorców do obniżania kosztów prowadzonej działalności, w szczególności poprzez na właściwą obsługę, minimalizację własnych kosztów oraz optymalizację kosztów związanych z wytwarzaniem, zakupem, przesyłaniem i dystrybucją ciepła przesyłania i dystrybucji ciepła w ilości wynikającej z umów zawartych na dostawę ciepła na zasadach określonych w art. 4 ustawy Prawo energetyczne oraz realizacji zadań wynikających z planu zaopatrzenia gminy Olsztyn w ciepło utrzymywania właściwych standardów świadczenia usług energetycznych określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy Prawo energetyczne utrzymywania stanu technicznego urządzeń i sprawności przesyłania ciepła zapewniających najlepszą jakość tej działalności z uwzględnieniem racjonalnego poziomu kosztów oraz optymalizacji wykorzystania źródeł ciepła zasilających sieć. Analiza uwag i propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zmian w systemie ciepłowniczym miasta Olsztyn Str. 12

13 Zgodnie z koncesją na przesyłanie i dystrybucję ciepła, MPEC nie może zawierać umów kupna sprzedaży dot. ciepła i usług przesyłowych z przedsiębiorstwami, którzy nie posiadają wymaganej koncesji w zakresie wytwarzania lub obrotu ciepłem. Uzyskane przez MPEC Sp. z o.o. w Olsztynie koncesje zobowiązują przedsiębiorstwo do zapewnienia odbiorcom warunków zasilania w ciepło zgodnych z zapisami rozporządzenia Ministra Gospodarki w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemów ciepłowniczych (Dz. U. z 2007 r. nr 16, poz. 92), tj. przede wszystkim do ciągłego, niezawodnego dostarczania ciepła odbiorcom utrzymując właściwy standard świadczenia usług energetycznych. Zgodnie z ww. zakresem działalności i obowiązkami spoczywającymi na MPEC Sp. z o.o. w Olsztynie przedsiębiorstwo to zobowiązane jest do zaspokojenia obecnych i przyszłych potrzeb cieplnych odbiorców ciepła zasilanych z miejskiej sieci ciepłowniczej, również w sytuacji zmian zachodzących obecnie w otoczeniu zewnętrznym systemu ciepłowniczego miasta, zarówno w otoczeniu prawnym jak i w układzie powiązań kooperacyjnych. Analiza uwag i propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zmian w systemie ciepłowniczym miasta Olsztyn Str. 13

14 2. System ciepłowniczy miasta 2.1. Stan istniejący Stan bilansowy (bilans zapotrzebowania i pokrycia potrzeb cieplnych) Głównymi dostawcami ciepła na potrzeby odbiorców zasilanych za pośrednictwem miejskiej sieci ciepłowniczej (m.s.c.) jest Ciepłownia Kortowo należąca do spółki miejskiej MPEC Sp. z o.o. w Olsztynie oraz Elektrociepłownia należąca do spółki Michelin Polska SA. Zapotrzebowanie odbiorców ciepła z m.s.c. wyrażone w zamówionej przez nich mocy cieplnej oraz moc cieplna zamówiona w centralnych źródłach w celu pokrycia ww. zapotrzebowania wg stanu na r. były następujące: Nazwa dostawcy Moc zamówiona przez odbiorców 2011 r. Moc cieplna dyspozycyjna w źródłach Ciepłownia Kortowo 190,349 MW 174,45 MW EC Michalin (zakup) 112,865 MW 100 MW Razem 303,214 MW 274,45 MW MPEC Sp. z o.o. w Olsztynie dostarcza także ciepło do odbiorców miejskich z sześciu lokalnych kotłowni opalanych gazem. Moc cieplna zamówiona z tych kotłowni wynosi ok. 4,7 MW. Bilans cieplny m.s.c. w Olsztynie za ostatnie dwa lata jest następujący: Parametr 2010 r r. GJ % GJ % Produkcja ciepła w MPEC Sp. z o.o , ,2 w tym: Ciepłownia Kortowo* , ,2 Kotłownie lokalne , ,3 Zakup ciepła z EC Michalin , ,8 Ogółem produkcja i zakup , ,0 Sprzedaż ciepła odbiorcom m.s.c , ,5 * od 2011 r. łącznie z silnikami gazowymi Źródło: Sprawozdanie Zarządu z działalności MPEC Sp. z o.o. za rok obrotowy Analiza uwag i propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zmian w systemie ciepłowniczym miasta Olsztyn Str. 14

15 Z uwagi na konfigurację sieci cieplnej oraz zainstalowaną moc cieplną w Ciepłowni Kortowo nie jest obecnie możliwe pokrycie całkowitych potrzeb cieplnych m.s.c. wyłącznie w oparciu o pracę Ciepłowni Kortowo, dlatego niezbędny jest zakup ciepła z EC Michelin. Zgodnie z zapisami dokumentu Założenia do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe Miasta Olsztyna prognoza zapotrzebowania na ciepło dotycząca perspektywy 2016 roku wynosi ok. 340 MW, a postulowana moc zainstalowana źródeł biorąc pod uwagę współczynnik niejednoczesności poboru ciepła w tak rozległym systemie jak system w Olsztynie ok. 290 MW. Przeprowadzone przez MPEC analizy faktycznie rejestrowanego w ostatnich latach zapotrzebowania na ciepło, dokonane pomiary oraz ocena przyszłych zmian w popycie na ciepło wskazują, że prognozowane zapotrzebowanie na ciepło w okresie r. nie przekroczy 240 MW. Stąd postulowana moc zainstalowana w źródłach zasilających m.s.c. powinna wynieść ok MW Źródła: ilość źródeł i rozmieszczenie Obecnie na potrzeby miejskiego systemu ciepłowniczego pracują dwa źródła ciepła: Ciepłownia Kortowo zlokalizowana przy ul. Słonecznej 46 w Olsztynie, w południowo zachodniej części miasta. Ciepłownia ta wyposażona jest w 6 kotłów węglowych WR25 o mocy nominalnej 29,1 MW każdy. Moc zainstalowana wynosi łącznie 174,45 MW. Całkowita moc cieplna źródła w paliwie wynosi obecnie 216,9 MW. Po modernizacji w 2007 r. dwóch kotłów na ściany szczelne, dwa spośród sześciu kotłów mogą osiągać moc maksymalną 35 MW, co pozwala przyjmować maksymalną moc cieplną w źródle do 186,4 MW, W Ciepłowni Kortowo pracuje także moduł kogeneracyjny oparty na silnikach gazowych o mocy cieplnej 1,3 MW. Elektrociepłownia Michelin zlokalizowana przy ul. Leonharda 9 w Olsztynie, w części północno wschodniej miasta. Wyposażona jest w 6 kotłów wodnych WR25 i trzy kotły parowe typu OP70 współpracujące z turbiną parową o mocy elektrycznej 25 MW. Temperatura zasilania i powrotu w sezonie grzewczym wynosi 135/75 C, zaś w okresie letnim 70/35 C i dotyczy czynnika wyprowadzanego z obu ww. źródeł. Rozmieszczenie źródeł ciepła względem miejskiej sieci ciepłowniczej jest korzystne z uwagi na możliwość dwustronnego zasilania systemu w ciepło. Analiza uwag i propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zmian w systemie ciepłowniczym miasta Olsztyn Str. 15

16 Oba źródła pracujące na potrzeby m.s.c. wymagają głębokiej modernizacji przede wszystkim z uwagi na konieczność przystosowania ich do znacznie zaostrzonych wymogów emisyjnych wprowadzonych dyrektywą IED, ale również z uwagi na ich kilkudziesięcioletnią eksploatację. Oba źródła w obecnym stanie wymagałyby dostosowania do standardów dyrektywy IED już od 2016 r. Zredukowanie mocy zainstalowanej w Ciepłowni Kortowo do mocy w paliwie <200 MW odsunęłoby obowiązek dostosowania do IED do 2023 r Sieci: konfiguracja m.s.c., stan obecny Konfiguracja centralnych źródeł ciepła w Olsztynie zlokalizowanych w przeciwległych częściach miasta jest bardzo korzystna i pozwala na bezpieczne zasilanie m.s.c. z dwóch kierunków, zapewniające w znacznym stopniu rezerwowanie się wzajemne źródeł, co jest szczególnie istotne w stanach awaryjnych źródeł bądź sieci. Obecny system wraz z organizacją dostaw ciepła dla mieszkańców Olsztyna powstawał od 1959 roku ulegając ciągłej rozbudowie. Sieć systemu ciepłowniczego Olsztyna wybudowana jest w strukturze pierścieniowo-promieniowej o łącznej długości ok. 152 km i objętości wody sieciowej ok m 3. Ok. 30% zładu sieci znajduje się w obszarze m.s.c. przyłączonym do EC Michalin, zaś ok. 70% zładu do obszaru zasilanego z Ciepłowni Kortowo. Stworzony został układ pierścieniowo-promieniowy ze źródłami usytuowanymi po przeciwnych stronach pierścieni. Stan taki umożliwia dalszą rozbudowę oraz systematyczną modernizację systemu bez konieczności wprowadzania przerw w dostawie ciepła. Układ taki zapewnia wysoki poziom bezpieczeństwa w zakresie dystrybucji ciepła w Olsztynie Ciepłownia Kortowo i Elektrociepłownia Michelin dostarczają ciepło w sezonie grzewczym do wydzielonych obszarów miejskiej sieci ciepłowniczej, natomiast w okresie letnim jedno z ww. źródeł pracuje na potrzeby całej sieci ciepłowniczej. Obecnie system pracuje w układzie zamkniętym. Istnieją techniczne możliwości otwarcia systemu i pracy obu źródeł na wspólną sieć. Regulacja dostawy ciepła odbywa się w systemie ilościowo-jakościowym. Ogólny stan techniczny sieci ciepłowniczej MPEC Sp. z o.o. uznaje się za dobry, zachowujący normatywne warunki bezpiecznej pracy. MPEC Olsztyn Sp. z o.o. stosuje obecnie w odniesieniu do miejskiej sieci ciepłowniczej zasadę ekonomicznego rozdziału obciążeń (ERO), poprzez przyporządkowanie większej ilości obiektów do zasilania z tańszego źródła ciepła niż z droższego, co umożliwia ograniczenie kosztów dostawy ciepła. Analiza uwag i propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zmian w systemie ciepłowniczym miasta Olsztyn Str. 16

17 2.2. Kwestie przyszłościowe Kwestia rezygnacji EC Michelin z zasilania w ciepło m.s.c Spółka Michelin Polska powiadomiła MPEC Sp. z o.o. w Olsztynie pismem z dnia 26 maja 2011 r., że zamierza zakończyć działalność w zakresie dostarczania ciepła dla potrzeb m.s.c. Pierwotnie podany termin zakończenia tej działalności to 2016 r., jednakże w wyniku rozmów i negocjacji prowadzonych przez Władze Miasta z przedstawicielami Michelin Polska SA podpisano list intencyjny, z którego wynika, że termin zakończenia dostaw ciepła został przesunięty do końca 2017 r. W związku z rezygnacją Michelin z zasilania w ciepło m.s.c. zaistniała konieczność uzupełnienia mocy dyspozycyjnej systemu, której obecnie oszacowany deficyt od 2018 r. może wynieść ok. 100 MW. W związku z powyższym MPEC Sp. z o.o. w Olsztynie przystąpił do działań zmierzających do odbudowy mocy wytwórczych dla systemu w celu uzupełnienia brakującej od 2018 r. mocy cieplnej Kwestia zasilania w ciepło odbiorców w S.M. Pojezierze Spółka Michelin Polska SA dostarcza również ciepło do obiektów SM Pojezierze w Olsztynie sieciami należącymi do Spółdzielni, z pominięciem miejskich sieci przesyłowych. Moc zamówiona przez SM Pojezierze wynosi obecnie ok. 36 MW. Rezygnacja Michelin z dostarczania ciepła do odbiorców miejskich dotyczy również SM Pojezierze. Obecnie system sieciowy SM Pojezierze wyprowadzony jest bezpośrednio z EC Michelin i nie posiada innego źródła zasilania. Zaopatrzenie w ciepło obiektów Spółdzielni po 2017 r. będzie więc konieczne odpowiednie przyłączenie spółdzielczej sieci ciepłowniczej do m.s.c., co jest ujęte w analizach i zamierzeniach MPEC Sp. z o.o. w Olsztynie. Włączenie do systemu miejskich sieci ciepłowniczych osiedli SM Pojezierze przyczyni się do zwiększenia powstałego po 2017 r. deficytu mocy niezbędnego do pokrycia przez MPEC Sp. z o.o. w Olsztynie Kwestia obniżenia mocy Ciepłowni Kortowo Całkowita moc cieplna w paliwie Ciepłowni Kortowo z sześcioma kotłami WR25 podłączonymi do wspólnego komina wynosi obecnie 216,9 MW. Dyrektywa w sprawie emisji przemysłowych (IED) wprowadza od 2016 r. znacznie zaostrzone standardy emisyjne. Analiza uwag i propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zmian w systemie ciepłowniczym miasta Olsztyn Str. 17

18 Stopień zaostrzenia wymogów przedstawiono poniżej: Standardy emisyjne w mg/m 3 przy zaw. tlenu w spalinach 6% Wyszczególnienie obecnie Wg IED (od 2016 r) SO NOx pył 400 (od 2016 r. 100) 25 Utrzymanie w Ciepłowni mocy zainstalowanej w paliwie na poziomie przekraczającym 200 MW oznacza wykluczenie możliwości skorzystania z derogacji ustalonych dla ciepłownictwa dyrektywą IED. Dostosowanie Ciepłowni Kortowo do tak restrykcyjnych wymogów oznacza konieczność poniesienia przez MPEC w najbliższym czasie dodatkowych oprócz nakładów związanych z budową nowego źródła, znaczących nakładów inwestycyjnych na dostosowanie Ciepłowni Kortowo do wymogów ochrony środowiska. Szacuje się, że koszty te mogą wynieść ok. 120 mln zł. Obniżenie mocy Ciepłowni do poziomu < 200 MW pozwoli przesunąć termin jej przystosowania do wymogów dyrektywy IED poprzez realizację inwestycji środowiskowych o kilka lat. Wymaga to jednak trwałej likwidacji jednego kotła WR 25 w Ciepłowni, co oznacza obniżenie jej mocy zainstalowanej do ok. 145 MW (mocy max do 157 MW) Kwestia termicznego przekształcania odpadów komunalnych w Olsztynie Na terenie Olsztyna planowana jest budowa instalacji do unieszkodliwiania odpadów komunalnych w ramach projektu pn.: System Zagospodarowania Odpadów Komunalnych w Olsztynie. Budowa Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów. Przedmiotem Projektu jest utworzenie wspólnego systemu gospodarki odpadami dla 37 gmin środkowej części województwa mazurskiego, położonych na terenie 8 powiatów. Celem planowanej inwestycji jest rozwiązanie problemu gospodarki odpadami na terenie ww. gmin. Budowa specjalistycznego zakładu unieszkodliwiania odpadów przyczyni się do redukcji odpadów deponowanych na składowiskach. Planowane przedsięwzięcie jest zgodne z Dyrektywą 2008/98/WE w sprawie odpadów, Dyrektywą 91/156/EWG o odpadach niebezpiecznych oraz Dyrektywą 1999/31/WE w sprawie składowisk odpadów. Planowany do wdrożenia system odzysku i unieszkodliwiania pozwoli na spełnienie wymogów dyrektywy zarówno w zakresie minimalizacji ilości składowanych odpadów w szczególności odpadów ulegających biodegradacji - jak i ograniczeniu ich negatywnego oddziaływania na środowisko m.in. poprzez rekultywację wypełnionych składowisk. Analiza uwag i propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zmian w systemie ciepłowniczym miasta Olsztyn Str. 18

19 Podstawowe elementy systemu, to: 1. System odbioru, przeładunku oraz transportu odpadów komunalnych, w tym z selektywnego zbierania odpadów. 2. System odzysku i unieszkodliwiania odpadów, składający się z system odzysku i unieszkodliwienia odpadów ZUOK Olsztyn i ZZO Wysieka. W ZUOK Olsztyn zabudowana zostanie instalacja do przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych, kompostowania odpadów zielonych oraz do demontażu odpadów wielkogabarytowych. Instalacja do unieszkodliwiania odpadów komunalnych oparta będzie o technologię mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów (MBS), której produktem będzie paliwo alternatywne (stabilat). Stabilat ten stanowić może paliwo uzupełniające dla nowego źródła ciepła współpracującego z m.s.c. w Olsztynie. Wartość opałowa stabilatu wyprodukowanego z odpadów komunalnych ma wynosić 17 MJ/kg. Instalacja do produkcji stabilatu ma być zlokalizowana w Olsztynie w rejonie ul. Trackiej. Zakończenie inwestycji planowane jest jesienią 2014 r. Ostatnio pojawiła się inicjatywa ZGOK w Olsztynie dotycząca utworzenia stowarzyszenia producentów paliwa alternatywnego i działań w kierunku budowy na terenie województwa warmińsko mazurskiego instalacji do spalania paliwa alternatywnego, które zgodnie z obowiązującymi przepisami jest nadal odpadem palnym o kodzie i jego termiczne wykorzystanie podlega reżimom obowiązującym spalanie odpadów. Szacowane ilości produkcji stabilatu w ramach ww. projektu budowy ZUOK w Olsztynie wynosi ok. 50 tys. Mg/rok. Szacowane ilości paliwa z odpadów, tj. stabilatu i RDF możliwe do pozyskania z obszaru całego województwa oceniane są na poziomie dwukrotnie wyższym, tj. ok. 100 tys. Mg/rok. Analiza uwag i propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zmian w systemie ciepłowniczym miasta Olsztyn Str. 19

20 3. Propozycje rozwiązania problemu zaopatrzenia miasta w ciepło po roku Propozycja rozwiązania zawarta w Założeniach do planu zaopatrzenia w ciepło, energie elektryczną i paliwa gazowe miasta Olsztyn W przyjętych w listopadzie 2011 r. Założeniach do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla Miasta Olsztyna wzięto pod uwagę zarówno możliwości istniejącego, kształtowanego i optymalizowanego na przestrzeni kilkudziesięciu lat układu m.s.c. jak i przyszłe potrzeby cieplne odbiorców w mieście. Możliwości pilnej odbudowy mocy wytwórczych po wycofaniu się EC Michelin z zasilania miasta w ciepło rozpatrzono wówczas w następujących trzech wariantach: Wariant I: Gruntowna modernizacja i rozbudowa do końca 2015 roku Ciepłowni Kortowo traktowanej jako źródło podstawowe oraz budowa nowego, uzupełniającego źródła ciepła także do końca 2015 r. Analiza Wariantu I prowadzi do następujących stwierdzeń: Wariant z pracą Ciepłowni Kortowo w podstawie z węglowym źródłem ciepła wymagałby w przypadku realizacji pilnego dostosowania źródła do wymogów dyrektywy IED (odsiarczanie, odazotowanie, odpylanie) oraz zakupu narastającej z każdym rokiem ilości uprawnień do emisji CO 2 (dyrektywa EU-ETS). Ponadto budowa w tym samym czasie nowego źródła ciepła pracującego jako źródło uzupełniające prowadziłoby do skumulowania znacznych nakładów inwestycyjnych. Eksploatacja takiego źródła nie dawałaby także ekonomicznych podstaw do zwrotu z zainwestowanego kapitału (niska roczna sprzedaż ciepła, wysokie koszty stałe utrzymania instalacji). Wariant II: Gruntowna modernizacja i rozbudowa traktowanej jako źródło podstawowe Ciepłowni Kortowo do końca 2015 r. oraz budowa nowych, rozproszonych źródeł ciepła także do końca 2015 r. Analiza Wariantu II pozwala na stwierdzenie, że wariant ten, podobnie ja Wariant I nie broni się realizacyjnie, finansowo i ekologicznie. Możliwości budowy kilku mniejszych źródeł ciepła wpiętych do m.s.c. w różnych lokalizacjach obejmujących obrzeża systemu lub jego centralną część uważa się za mało realne, zarówno w perspektywie czasu jaki pozostał na realizację inwestycji (pozyskanie miejsc lokalizacji, projektowanie, procedury administracyjne, realizacja, Analiza uwag i propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zmian w systemie ciepłowniczym miasta Olsztyn Str. 20

21 uzgodnienia z lokalnymi społecznościami) jak i z uwagi na nieznane dziś, niezbędne zadania związane z dostosowaniem i lokalną przebudową istniejącego układu sieci ciepłowniczych do nowych źródeł rozproszonych. Wariant III: Budowa nowego, podstawowego źródła ciepła do końca 2015 r. przy jednoczesnym ograniczeniu mocy w paliwie w Ciepłowni Kortowo poniżej 200 MW i przejęciu przez to źródło funkcji źródła podstawowego. Analiza Wariantu III wskazuje, że takie rozwiązanie daje możliwość budowy nowoczesnego źródła ciepła pracującego w kogeneracji z wysoką sprawnością przetwarzania paliwa w energię, uzyskania certyfikatów, obniżenia kosztów zakupu pozwoleń na emisję CO 2 i możliwość odsunięcia terminu dostosowania Ciepłowni Kortowo do wymagań dyrektywy IED do roku Daje też możliwość rozłożenia w czasie przeprowadzenia i finasowania niezbędnych inwestycji. W podsumowaniu rozważanych wariantów Założenia wskazały jako rozwiązanie preferowane pod względem uzyskania oczekiwanego zwrotu z zainwestowanego kapitału Wariant III z budową nowego źródła pracującego w podstawie oraz dostosowanie Ciepłowni Kortowo do funkcji źródła uzupełniającego. Wariant ten odpowiada propozycji rekomendowanej przez MPEC Sp. z o.o. z nową elektrociepłownia usytuowanej na zakupionej działce przy ul. Lubelskiej Propozycje MPEC Olsztyn Sp. z o.o. dotyczące sposobu zaopatrzenia miasta w ciepło po roku 2017 ze źródeł scentralizowanych Obecnie ciepło do miejskiej sieci ciepłowniczej dostarczane jest z dwóch źródeł z Ciepłowni Kortowo (ok. 66%), należącej do MPEC Sp. z o.o. oraz z EC Michelin (ok. 34%), należącej do Spółki Michelin Polska SA. Spółka Michelin Polska zamierza jednak zakończyć działalność w zakresie produkcji ciepła dla potrzeb miasta z końcem 2017 r. Okoliczność ta spowodowała podjęcie przez Zgromadzenie Wspólników MPEC Spółka z o.o. Uchwały Nr 19/11 z dnia 26 kwietnia 2011 r. udzielającej Zarządowi Spółki MPEC pełnomocnictwa na podjęcie działań zmierzających do wyboru nowego dostawcy ciepła pokrywającego ok. 40% potrzeb cieplnych odbiorców MPEC podłączonych do miejskiej sieci ciepłowniczej w Olsztynie. Dostawca ten miałby wypełnić spodziewaną pierwotnie od 2016 r., a w wyniku rozmów i negocjacji prowadzonych przez Władze Miasta z przedstawicielami Michelin SA, zgodnie z zapisami w podpisanym na początku 2012 r. liście intencyjnym, Analiza uwag i propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zmian w systemie ciepłowniczym miasta Olsztyn Str. 21

22 od 2018 r., lukę w systemie w zakresie możliwości całkowitego pokrycia potrzeb cieplnych odbiorców ciepła z m.s.c. w Olsztynie. Zarząd MPEC podjął działania związane z analizą możliwości realizacji budowy nowego źródła ciepła samodzielnie przez spółkę MPEC. Zbadano również inne możliwości sfinansowania tego przedsięwzięcia m.in. poprzez pozyskanie finansowania przy wykorzystaniu wpływów z emisji obligacji komunalnych oraz w ramach powołania konsorcjum zawiązanego przez banki i WFOŚiGW. Głównym celem realizacji inwestycji budowy nowego źródła jest zapewnienie ciągłości dostaw ciepła do m.s.c., zaopatrującego mieszkańców miasta. Cel ten pozostaje w pełnej zgodności z leżącymi na Gminie Miejskiej obowiązkami w zakresie zorganizowania w mieście dostaw ciepła dla mieszkańców oraz obowiązkami miejskiej spółki MPEC wynikającymi z posiadanych przez spółkę koncesji. W związku z koniecznością ustalenia sposobu realizacji inwestycji, Zarząd MPEC Sp. z o.o. zlecił opracowanie przez eksperta zewnętrznego koncepcji nowego źródła ciepła oraz wstępnego studium wykonalności przedsięwzięcia. Studium wykonalności uwzględnia warianty technologiczne oraz analizę ekonomiczno-finansową rozwiązań wykorzystujących spalanie gazu ziemnego, węgla kamiennego, biomasy i paliwa alternatywnego (stabilatu). Badania dotyczące możliwości wprowadzenia w miejsce EC Michelin nowego źródła pracującego na potrzeby m.s.c w Olsztynie pozwoliły wyłonić rekomendowane do realizacji rozwiązania technologiczne źródła scentralizowanego jako te, które są korzystne zarówno z ekonomicznego jak i ekologicznego punktu widzenia. Założeniem jest wykorzystanie nowego źródła do pracy w postawie obciążenia oraz próba utrzymania poziomu produkcji ciepła w Ciepłowni Kortowo na zbliżonym poziomie do obecnego, przy obniżeniu mocy Ciepłowni w paliwie do poziomu nie przekraczającego 200 MW, co oznacza wycofanie z ruchu przynajmniej jednego z sześciu zainstalowanych kotłów. Przeprowadzone analizy wykazały, że przy spełnieniu określonych warunków przedsięwzięcie polegające na budowie nowego scentralizowanego źródła ciepła może być rentowne i nie powodować znaczącego wzrostu kosztów ciepła dla odbiorców. Z uwagi na niską wartość przepływów pieniężnych MPEC w stosunku do skali przedsięwzięcia, a także brak możliwości udzielenia gwarancji finansowych przez właściciela Spółki Gminę Olsztyn, samodzielna realizacja inwestycji przez MPEC jest jednak ryzykowna i niemożliwa do sfinansowania z uwagi na brak możliwości pokrycia 100% nakładów środkami ze źródeł zewnętrznych. Obecnie trwają prace uwzględniające realizację przedsięwzięcia przez inwestora zewnętrznego, w formule partnerstwa publiczno-prywatnego i utworzenia spółki celowej. Partner prywatny zobowiązany byłby do wybudowania nowego źródła, natomiast MPEC przekazałby spółce celowej obecnie posiadany majątek wytwórczy. Do spółki celowej wniesiona Analiza uwag i propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zmian w systemie ciepłowniczym miasta Olsztyn Str. 22

23 zostałaby aportem nabyta w lutym 2012 r. przez MPEC nieruchomość w postaci działki przy ul. Lubelskiej, na której zostałaby zrealizowana inwestycja. Zadaniem spółki celowej byłaby realizacja dostaw ciepła na potrzeby mieszkańców Olsztyna. Przeprowadzone dotychczas analizy własne MPEC, analizy zlecone ekspertom zewnętrznym bazujące na analizie danych z lat ubiegłych, jak i zapisy w zaktualizowanych Założeniach do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe Miasta Olsztyn, z października 2011 r. przyjętych Uchwałą Rady Miasta z dnia 30 listopada 2011 r. wskazują na to, że wielkość koniecznej do odbudowy mocy cieplnej w nowym źródle (źródłach) nie powinna być mniejsza niż MW t. Analizy wykazały, że preferowanym rozwiązaniem pod względem uzyskania oczekiwanego zwrotu z zainwestowanego kapitału jest budowa nowego kogeneracyjnego źródła pracującego w podstawie oraz dostosowanie Ciepłowni Kortowo do funkcji źródła uzupełniającego. Praca nowego źródła w podstawie obciążenia cieplnego w ciągu roku pozwoli po stronie przychodów zapewnić zwrot nakładów inwestycyjnych. Po rozpatrzeniu kilku alternatywnych rozwiązań źródeł scentralizowanych do analizy końcowej rekomendowane są dwa następujące warianty: Wariant pierwszy obejmujący budowę bloku parowo-gazowego o mocy 116 MW e i 93 MW t w lokalizacji Lubelska, przewidzianego do pracy całorocznej w podstawie obciążenia z jednomiesięczną przerwą remontową poza sezonem grzewczym, kiedy na potrzeby systemu pracować będzie tylko Ciepłownia Kortowo. Do pracy szczytowej niezbędne są kotły WR25 Ciepłowni Kortowo. Produkcja energii elektrycznej będzie zależna od zapotrzebowania na energię cieplną przez odbiorców ciepła z miejskiej sieci ciepłowniczej, w tym Spółdzielni Mieszkaniowej Pojezierze. W okresie letnim blok będzie pracował tylko na potrzeby ciepłej wody użytkowej. Wariant drugi obejmujący budowę 2 bloków energetycznych w lokalizacji Lubelska, tj. jednego gazowo-parowego (BPG) oraz jednego bloku parowego z kotłem spalającym mieszkankę paliw stałych (biomasa, stabilat) przewidzianych do pracy równoległej, całorocznej, w podstawie obciążenia. Łączna moc źródła: elektryczna 120 MW e i cieplna 93 MW t,. Do pracy szczytowej niezbędne są jednostki wytwarzania Ciepłowni Kortowo o łącznej mocy 147 MW. Wariant ten uwzględnia szeroki dostęp do paliwa alternatywnego (stabilatu) w rejonie Olsztyna. Przyjęto, że źródłem dostaw paliwa alternatywnego będzie nie tyko stabilat produkowany w planowanym w Olsztynie zakładzie unieszkodliwiania odpadów, ale również paliwo alternatywne z pozostałych rejonów Województwa Warmińsko-Mazurskiego, takich jak Ełk czy Elbląg. Analiza uwag i propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zmian w systemie ciepłowniczym miasta Olsztyn Str. 23

24 W każdym z wariantów w okresie zimowym nowe bloki pracują z pełnym obciążeniem dla produkcji ciepła na potrzeby m.s.c., zapewniając pokrycie do 40% (93 MW) mocy szczytowej. Pozostałe 60% mocy szczytowej pochodzi z Ciepłowni Kortowo, w której pracuje 5 kotłów WR25. Ciepłownia pełni rolę źródła szczytowego i podszczytowego, włączając się do pracy na potrzeby m.s.c. tylko w okresie zapotrzebowania na ciepło przekraczającego 40% mocy szczytowej. Poniżej w tabeli podano podstawowe wskaźniki techniczne i finansowe rekomendowanych do rozpatrzenia wariantów budowy nowego źródła ciepła dla m.s.c. w Olsztynie: Lp. Parametr Jedn. Wariant pierwszy 1. Moc cieplna zainstalowana w źródłach scentralizowanych MWt Moc cieplna nowego źródła MWt Moc cieplna z Ciepłowni Kortowo MWt Moc elektryczna nowego źródła MWe Wariant drugi 5. Sprzedaż ciepła do m.s.c. TJ Sprzedaż ciepła z nowego źródła TJ Sprzedaż ciepła z C. Kortowo TJ Sprzedaż energii elektrycznej GWh Zielone certyfikaty MWh Żółte certyfikaty tys. MWh Wskaźnik wykorzystania energii chemicznej paliwa % Nakłady inwestycyjne mln. zł Jednostkowe nakłady inwestycyjne mln. zł /(MWt+MWe) 2,2 3,6 14. Przychody z tytułu sprzedaży żółtych certyfikatów w okresie mln. zł Przychody z tytułu sprzedaży zielonych certyfikatów w 2018 r. mln. zł 0 17 Posadowienie nowego źródła ciepła na zakupionej przez MPEC działce przy ul. Lubelskiej, w pobliżu obecnej lokalizacji EC Michelin gwarantuje utrzymanie obecnego sposobu pracy m.s.c., nie wymuszając znaczących i kosztownych, a jednocześnie uciążliwych dla mieszkańców Olsztyna zmian związanych z przebudową systemu, przystosowującą układ do nowych warunków pracy w przypadku źródeł rozproszonych. Powiązanie produkcji ciepła dla potrzeb m.s.c. z jednoczesnym wytwarzaniem energii elektrycznej możliwość sprzedaży wytworzonej w kogeneracji energii elektrycznej operatorom zewnętrznym i tym samym uzyskania przychodu, który niewątpliwie uwzględniony będzie w cenie końcowej ciepła oddawanego do m.s.c. Analiza uwag i propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zmian w systemie ciepłowniczym miasta Olsztyn Str. 24

25 Analizy wykazały rentowność inwestycji w obu rekomendowanych do realizacji wariantach rozwiązań technologicznych z akceptowalnym okresem zwrotu, przy zachowaniu jednoczłonowych cen sprzedaży ciepła na poziomie obecnych średnich cen ciepła w województwie warmińsko-mazurskim indeksowanych jedynie wskaźnikami rynkowymi. Przewidywana zmienność cen ciepła nie wynika z faktu budowy nowego źródła, ale z szerszych rynkowych uwarunkowań zewnętrznych, takich jak m. in. inflacja oraz handel uprawnieniami do emisji CO 2 i dotyczy zarówno cen z nowej elektrociepłowni jak i z Ciepłowni Kortowo. Proponowane dla Olsztyna wytwarzanie energii w wysokosprawnej kogeneracji zgodnie z polityką energetyczną Unii Europejskiej i polityką krajową jest wspierane finansowo. W Polsce do 2021 r. wytwarzanie energii w wysokosprawnej kogeneracji jest wspierane poprzez żółte certyfikaty, które są źródłem dodatkowych przychodów z tytułu ich sprzedaży. Oznacza to dla wytwórcy uzyskanie do każdej wytworzonej w wysokosprawnej kogeneracji megawatogodziny energii elektrycznej dodatkowego przychodu na obecnym poziomie 128,8 zł (ogłoszona na 2012 r. wysokość opłaty zastępczej). Podana w komunikacie Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki wysokość opłaty zastępczej na 2013 r. wynosi już 149,30 zł/mwh. Wspierane są również finansowo inwestycje w instalacje OZE. Opłata zastępcza w odniesieniu do OZE obowiązująca w 2012 r. wynosi 286,74 zł/mwh. Opłaty zastępcze są corocznie rewaloryzowane. W zestawieniu z koniecznymi do poniesienia nakładami inwestycyjnymi na realizację rekomendowanych wariantów, wsparcie, o którym mowa oznacza pozyskanie znaczących dodatkowych przychodów z inwestycji. Tylko w ciągu pierwszych trzech lat pracy nowej elektrociepłowni do pozyskania są kwoty na poziomie 420 mln. zł przy nakładach inwestycyjnych na poziomie 766 mln. zł (Wariant drugi) lub 360 mln. zł wobec nakładów 460 mln. zł (Wariant pierwszy). Możliwość skorzystania z tak znaczącego przychodu dla nowego źródła decyduje o osiąganiu jego rentowności i rekomendowania takich rozwiązań do realizacji. Dodatkowe przychody o powyższym charakterze nie dotyczą źródeł z wytwarzających tylko ciepło lub tylko energii elektrycznej, bądź ze skojarzonym wytwarzaniem ciepła i energii elektrycznej nie spełniającym warunków wysokosprawnej kogeneracji, czyli warunku odpowiednio wysokiego stopnia oszczędności energii pierwotnej w wyniku zastosowania kogeneracji w porównaniu z wytwarzaniem energii elektrycznej i ciepła w układach rozdzielonych. Analiza uwag i propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zmian w systemie ciepłowniczym miasta Olsztyn Str. 25