P R O G R A M P R A C K O N S E R W A T O R S K I C H I I N W E N T A R Y Z A C J A

Transkrypt

1 D E M I U R G s p ó ł k a z o g r a n i c z o n ą o d p o w i e d z i a l n o ś c i ą S p. k. Z s i e d z i b ą w P o z n a n i u p r z y u l. P ł o w i e c k a 1 1 / 2, P o z n a ń w w w. d e m i u r g. c o m. p l ; b i u r d e m i u r g. c o m. p l ; t e l. / f a x ; S Ą D R E J O N W O W Y P O Z N A Ń - N O W E M I A S T O I W I L D A W P O Z N A N I U, V I I I W Y D Z I A Ł G O S P O D A R C Z Y K R A J O W E G O R E J E S R T U S Ą D O W E G O K R S , N I P , R E G O N , I N G O d d z i a ł w P o z n a n i u P R O G R A M P R A C K O N S E R W A T O R S K I C H I I N W E N T A R Y Z A C J A I N W E S T Y C J A PROGRAM PRAC KONSERWATORSKICH I INWENTARYZACJA POMIAROWO RYSUNKOWA WEJŚCIA GŁÓWNEGO, HOLU PARTERU, REPREZENTACYJNEJ KLATKI SCHODOWEJ ORAZ HOLU PIERWSZEGO PIĘTRA W BUDYNKU SĄDU REJONOWEGO PRZY UL. KASPROWICZA 1 W LESZNIE A D R E S LESZNO , ul. Kasprowicza 1 I N W E S T O R SĄD REJONOWY W LESZNIE ul. gen. Jarosława Dąbrowskiego 2, Leszno A U T O R Z Y I M I Ę I N A Z W I S K O N R U P R. P O D P I S OPRACOWANIE: mgr Krzysztof Jan POWIDZKI mgr Krzysztof POWIDZKI mgr inż. Natalia KAZUBEK Karolina KASPERKOWIAK D A T A G R U D Z I E Ń E G Z E M P L A R Z / N R K O N T R A K T U

2 SPIS ZAWARTOŚCI CZĘŚĆ A. DOKUMENTY FORMALNO - PRAWNE CZĘŚĆ B PROGRAM PRAC KONSERWATORSKICH I INWENARYZACJA I. OPIS TECHNICZNY II. DOKUMENTACJA FOTOGRAFICZNA SPIS RYSUNKÓW I.01 RZUT PARTERU 1:100 I.02 RZUT PIĘTRA 1:100 I.03 PRZEKRÓJ A - A 1:50 I.04 DETAL BALUSTRADY 1:5 I.05 KŁAD ŚCIANY HOL DOLNY 1:50 I.06 KŁAD ŚCIAN HOL GÓRNY 1:50 I.07 WIDOK SUFITU 1:50 I.08 KŁAD ŚCIANY HOL DOLNY - ODKRYWKI 1:50 I.09 KŁAD ŚCIANY HOL GÓRNY - ODKRYWKI 1:50 I.10 WIDOK SUFITU - ODKRYWKI 1:50

3 CZĘŚĆ A. DOKUMENTY FORMALNO-PRAWNE

4

5

6

7

8

9

10 CZĘŚĆ B. PROGRAM PRAC KONSERWATORSKICH I INWENTARYZACJA

11 I. OPIS TECHNICZNY 1 Dane ewidencyjne... 2 Podstawa opracowania... 3 Przedmiot opracowania... 4 Opis obiektu Historia Charakterystyka realizowanego obiektu Stan zachowania Ściany Sufity Podłogi Stolarka Schody... 5 Opis przeprowadzonych badań odkrywkowych i sondażowych, stratygrafia warstw malarskich Opis przeprowadzonych badań sondażowych Stratygrafia warstw malarskich... 6 Proponowany program prac konserwatorskich Ściany, elementy dekoracji sztukatorskich oraz tynkowane pola stropu Stolarka drzwiowa Elementy drewniane reprezentacyjnej klatki schodowej, pochwyty wejścia głównego... 7 Wskazania konserwatorskie... 8 Spis rysunków...

12 1 Dane ewidencyjne Inwestor: SĄD REJONOWY W LESZNIE UL. GEN. JAROSŁAWA DĄBROWSKIEGO 2, LESZNO Obiekt: BUDYNEK SĄDU REJONOWEGO UL. KASPROWICZA 1 W LESZNIE Budynek wpisany do rejestru zabytków nr kl. 5340/3/83969 A dnia Podstawa opracowania Podstawę opracowania stanowią: - wytyczne Inwestora, - wizja lokalna, - pomiary inwentaryzacyjne, - przeprowadzenie badań sondażowych na ścianach, sufitach, dekoracjach sztukatorskich, stolarce drzwiowej i drewnianej klatce schodowej, - obowiązujące przepisy prawa budowlanego. 3 Przedmiot opracowania Przedmiotem opracowania jest program prac konserwatorskich wraz z inwentaryzacją wejścia głównego, holu parteru, reprezentacyjnej klatki schodowej oraz holu pierwszego pietra. Całokształt inwestycji został przedstawiony w części rysunkowej opracowania. 4 Opis obiektu 4.1 Historia Pierwsze wzmianki o Lesznie pochodzą z roku 1393, kiedy to osada należała do rodu Wieniawitów, którzy przybrali od nazwy swych włości nazwisko Leszczyńscy. Na początku wieku XVI Leszno stanowi ważny ośrodek reformacji na terenie Wielkopolski. W 1543 roku Rafał IV Leszczyński otrzymuje od Zygmunta Starego przywilej założenia miasta, któremu nadano prawa miejskie 4 lata później. Osiedlenie Braci Czeskich oraz sprowadzenie tkaczy śląskich spowodowało w XVI wieku gwałtowny rozwój miasta, które w XVII w znacznie zwiększyło swoje terytorium oraz stało się największym w Wielkopolsce ośrodkiem drukarstwa. Pomimo spustoszenia miasta w XVII wieku oraz panującej na początku XVIII wieku zarazy, Leszno stanowiło aż do rozbiorów, drugie pod względem ważności po Poznaniu, miasto w Wielkopolsce. W wyniku podziałów rozbiorowych Leszno trafia pod jurysdykcje władz pruskich lecz pomimo ciągłego rozwoju urbanistycznego jego znaczenie maleje. W 1886 roku Leszno (niem. Lissa) zostaje centrum administracyjnym powiatu leszczyńskiego i najprawdopodobniej w tym czasie powstaje również budynek przy dzisiejszej ul. Kasprowicza 1, stanowiący siedzibę Urzędu Powiatowego oraz Starosty. Również po odzyskaniu niepodległości przez Leszno, od 18 stycznia 1920 roku stanowi w okresie międzywojennym, siedzibę polskich powiatowych władz administracyjnych. Po roku 1945 oraz w wyniku reform administracyjnych kraju budynek przechodzi w użytkowanie Sądu Rejonowego w Lesznie. W związku ze zmianą użytkownika budynku zmienia się również funkcja pomieszczeń I piętra z reprezentacyjnych Starosty, na użytkowe (sale rozpraw, narad itp.) udostępniane szerokiej rzeszy interesantów. Na przełomie lat 70 i 80 -tych XX wieku wnętrze budynku przechodzi dość poważny remont. 4.2 Charakterystyka realizowanego obiektu Istniejący obiekt jest budynkiem murowanym, dwupiętrowym z podpiwniczeniem. Budynek na planie prostokąta, dwutraktowy z sienią na osi, z wejściami na osi oraz po bokach, murowany, trójkondygnacyjny z podpiwniczeniem. Budynek projektowany w końcu XIX wieku przez berlińskich architektów nawiązujący do formy willi renesansu włoskiego. Wnętrze utrzymane w formie neorenesansu niderlandzkiego.

13 Elewacje reprezentacyjne, nadające budynkowi wrażenie monumentalności osiągniętej przez zastosowanie odpowiedniego układu brył (ryzality, tarasy, wykusz), osi i detali architektonicznych. W partiach pierwszego piętra boniowane, powyżej o podziale wertykalnym zaakcentowanym układem pilastrów, podkreślającym również układ otworów okiennych podkreślonych dodatkowo trójkątnymi tympanonami. Podziały horyzontalne elewacji zrealizowane za pomocą profilowanych gzymsów (międzypiętrowych, podokiennych, parapetowych i wieńczących). Wejście główne na planie prostokąta. Sufit pomieszczenia oparty na profilowanej fasecie przypominającej formą belkowanie wsparte na pilastrach z prostymi głowicami, stanowiącymi podział ścian. Z przyziemia na parter prowadza schody jednobiegowe, wykonane z sztucznego kamienia (lastriko). W części przyziemia ściany boniowane. Ściany, sufit oraz pilastry tynkowane zaprawą wapienną o zróżnicowanej ziarnistości (pola ścian i sufitu drobnoziarniste bardzo dokładnie zatarte natomiast pilastry gruboziarniste), dekoracje sztukatorskie wykonane z narzutu, pokryte grubą koszulką gipsową. Całość wielokrotnie przemalowywana. Podłoga w przyziemiu wykonana z granitu natomiast w części parterowej z gruzu kamiennego. Hol główny parteru na planie prostokąta z wydzielonymi przy pomocy podwójnych pilastrów trzema częściami. Sufit wsparty na profilowanej fasecie o formie belkowania. Ściany oraz pola sufitu tynkowane, bardzo starannie zatartym tynkiem wapiennym o drobno ziarnistym wypełnieniu. Pilastry zróżnicowane fakturalnie poprzez wykonanie ich z tynku gruboziarnistego. Dekoracje sztukatorski wykonane z narzutu pokryte koszulką gipsową. Całość wielokrotnie przemalowywana. Podłoga wykonana z gruzu kamiennego: Bolesławiec i Zygmuntówka z cementową spoiną. W dolnej partii ścian cokolik wykonany z płytek ceramicznych pokrytych wtórnie farbą olejną. Reprezentacyjna klatka schodowa na planie prostokąta, z trójbiegowymi schodami drewnianymi biegnącymi z przyziemia na pierwsze piętro. Balustrady wykonane z drewna liściastego natomiast elementy konstrukcyjne z sosny pierwotnie polichromowanej obecnie całość pokryta przemalowaniami olejnymi. Podniebienia biegów oraz podestów tynkowane z profilowanym gzymsem sztukatorskim wykonanym z gipsu, który wydziela prostokątne lustra. Stopnie oraz podesty przykryte wtórnie płytą wiórową oraz wykładziną PCV. Ściany oraz sufit tynkowane bardzo starannie zatartą zaprawą wapienną. Sufit wsparty na szerokiej profilowanej fasecie z medalionami wykonanej z powleczonego gipsem narzutu. Całość powierzchni ścian oraz sufitu pokryta wieloma warstwami przemalowań. W części przyziemia zachowane XIX wieczne płytki stanowiące pierwotne wyposażenie wnętrza. Hol pierwszego piętra na planie prostokąta nieco rozszerzony w części centralnej. Na środku sufitu tej części ozdobny świetlik obwiedziony szeroka profilowaną, drewnianą ramą. Ściany oraz sufit tynkowane starannie zatartą zaprawą wapienną, sufit oparty na profilowanej fasecie z medalionami wykonanej z narzutu pokrytego koszulka gipsową. Całość wielokrotnie przemalowywana farbami klejowymi oraz emulsyjnymi. Podłoga drewniana na drewnianym stopie obecnie pokryta płytą wiórową oraz wykładziną PCV. Przy podłodze zachowane pierwotne, profilowane listwy cokołowe. Stolarka drzwiowa. Z wyjątkiem głównych drzwi wejściowych oraz jednego z skrzydeł na parterze zachowana oryginalna sosnowa stolarka drzwiowa, z zachowaną częściowo pierwotną malaturą ( mazerunki). Drzwi ramowo płycinowe z szerokimi ościeżnicami jedno, dwu oraz cztero skrzydłowe. Główne drzwi przejściowe częściowo przeszklone szybami z trawionymi dekoracjami. Uszkodzone szklenie zastąpione szybami białymi. Na piętrze drzwi suwane z dekoracyjna ramowo płycinową boazerią zwieńczoną opartym na kolumnach belkowaniem. Pierwotne skrzydła ukryte w szafach, zastąpione stylizowanymi drzwiami dwuskrzydłowymi. Całość stolarki wielokrotnie przemalowywana farbami olejnymi oraz akrylowymi. W większości zachowane oryginalne mosiężne szyldy i klamki dostosowane do zamków patentowych. We wszystkich pomieszczeniach stanowiących temat opracowania wtórne, wykonane z metalowych płaskowników lampy. Zachowane fragmenty pierwotnej gazowej instalacji oświetleniowej.

14 4.3 Stan zachowania Ogólny stan zachowania dobry ze względu na przeprowadzony w latach 80 poważny remont wnętrz oraz prowadzonych na bieżąco prac budowlano malarskich Ściany Tynki wapienne ścian wielokrotnie przemalowywane. Nieliczne spękania oraz odspojenia, drobne naprawy gruboziarnistym tynkiem wapiennym oraz cementowym szczególnie w górnych oraz dolnych partiach ścian. W górnych partiach wtórnie wykonane oraz zatynkowane bruzdy wykonane w celu ukrycia instalacji elektrycznej. W wejściu głównym oraz holu parteru przemalowania olejne, całość wielokrotnie przemalowywana farbami klejowymi oraz emulsyjnymi oraz częściowo pokryta cienką koszulką gipsową. Pod przemalowaniami zachowana oryginalna malatura ścian. Tynki ścian reprezentacyjnej klatki schodowej w zdecydowanie gorszej formie, szczególnie w partii szczytowej. Liczne odspojenia, spękania oraz spudrowane fragmenty tynków ( szczególnie w okolicy okna szczytowego), uzupełnienia wapiennym tynkiem gruboziarnistym oraz cementowym. Całość ścian pokryta warstwami przemalowań klejowych oraz emulsyjnych wraz z koszulką gipsową. Pod przemalowaniami zachowana oryginalna warstwa malarska z polichromią ornamentalną. Ściany holu pierwszego piętra pokryte pierwotnie tynkiem wapiennym posiadają nieliczne spękania i odspojenia jak również ślady napraw tynkiem wapiennym gruboziarnistym i cementowym. Fragmenty ścian pokryte koszulka gipsową. Całość wielokrotnie przemalowywana farbami klejowymi oraz emulsyjnymi Sufity Sufity pomieszczeń podobnie jak dekoracje sztukatorskie w dość dobrej kondycji po przeprowadzonych w roku 1984 pracach gruntownych pracach remontowych. W tym czasie dokładnie zmyto nawarstwione przemalowania oraz prawdopodobnie istniejące polichromie oraz dokonano niezbędnych napraw sztukaterii a lustra pokryto koszulką gipsową. Całość przemalowana dwukrotnie dwiema warstwami farby emulsyjnej Podłogi Wtórne podłogi wejścia głównego oraz holu parteru w dobrej kondycji technicznej podobnie jak zachowane oryginalne kafle w przyziemiu reprezentacyjnej klatki schodowej. Z powodu zakrycia płytą wiórową oraz wykładziną PCV lekko ugiętej podłogi holu pierwszego piętra, nie można jednoznacznie określić stanu jej zachowania. Na piętrze oraz reprezentacyjnej klatce schodowej częściowo zachowane profilowane cokoły przypodłogowe wielokrotnie przemalowywane farbami olejnymi noszące ślady uszkodzeń mechanicznych Stolarka Stolarka drzwiowa w dość dobrej kondycji. Nieliczne pęknięcia obtarcia oraz uszkodzenia mechaniczne ramiaków oraz płycin drzwi i ościeżnic. Część drzwi poddana w poprzednich latach nieudolnym pracom renowacyjnym w wyniku których usunięto pierwotną warstwą malarską pozostawiając często niedoczyszczone fragmenty oraz nieopracowane kity. Na pozostałych pod warstwami przemalowań zachowane pierwotne polichromie mazerunek. Oryginalne okucia drzwi takie jak szyldy, klamki czy zawiasy w dość dobrym stanie ( brak klamki oraz okucia zamka), jedynie niektóre wtórne zamki systemowe wymagają napraw lub wymiany na nowe. W najgorszym stanie zachowania znajdują się, od strony zewnętrznej drzwi wejściowe ( szczytowe) na reprezentacyjną klatkę schodową, na których w wyniku działania warunków atmosferycznych złuszczona została farba co doprowadziło do spękania powierzchni drewna. Drzwi te wymagają przeprowadzeni napraw stolarskich oraz regulacji. W całym budynku częściowo zachowane oryginalne szklenie, uzupełnienia wykonane szybami z białego szkła.

15 4.3.5 Schody Drewniane schody reprezentacyjnej klatki schodowej ogólnie w stanie dobrym. Stopnie oraz spoczynki podestów wtórnie przykryte płyta wiórową oraz wykładziną PCV. Nieliczne spękania stopni i podstopnic oraz uszkodzenia mechaniczne elementów dekoracyjnej balustrady. Na elementach konstrukcyjny zachowana pierwotna warstwa malarska (mazerunek) a na balustradzie barwienie. Całość wielokrotnie przemalowywana farbami olejnymi. Zastrzeżenia budzi jedynie stan zachowania podestu na poziomie parteru z powodu wydobywającego się spod przykrywającej go płyt zapachu stęchlizny co może świadczyć o jego degradacji. 5 Opis przeprowadzonych badań odkrywkowych i sondażowych, stratygrafia warstw malarskich 5.1 Opis przeprowadzonych badań sondażowych Zgodnie z zleceniem inwestora w grudniu 2013 roku przeprowadzono badania sondażowo odkrywkowe mające na celu ustalenie pierwotnej kolorystyki oraz techniki wykonania wnętrz pomieszczeń wejścia głównego, holu parteru, reprezentacyjnej klatki schodowej oraz holu pierwszego piętra. W trakcie prowadzonych prac ustalono technologie oraz pierwotną kolorystykę pomieszczeń oraz opracowano program prac konserwatorskich. Stratygrafię warstw barwnych, pobiał i tynków, ścian, sufitów oraz dekoracji sztukatorskich ilustrują tabele 1-5. Pierwszą warstwę na drobno ziarnistych bardzo starannie zatartych tynkach wapiennych stanowi pobiała wapienna pełniąca funkcję gruntu, natomiast pierwszą warstwa malarską stanowi jednolita podmalówka wykonana w technice klejowej, utrzymana w kolorach brązowych (rozbielona umbra palona z dodatkiem sieny palonej). Dekorację ścian stanowiło prostokątne, malowane obramienie wydzielające lustra na płaskich powierzchniach. Obramienie to składało się z ok. 5 cm pasa w kolorze zielonym (hol parteru) i szaroniebieskim (wejście główne), ujętym w dwa cienkie ok. 0,5 cm czerwone pasy, obwiedzione od wnętrza jak i od zewnątrz oddalonymi o ok. 2 cm fioletowymi paskami. W okresie tym powstały również, malowane czarną farbą ponad otworami wejściowymi ozdobne napisy stanowiące prawdopodobnie opisy funkcji znajdujących się za nimi pomieszczeń. Cokoły oraz boniowanie wejścia głównego pierwotnie malowane był na szaro- oliwkowy kolor. W holu głównym namalowany był również w tym kolorze cokół przypodłogowy. Dekoracyjne pilastry ścian wyróżniały się fakturą tynku, mianowicie jest ona o wiele grubsza od ścian. Ich kolor utrzymany był w kolorystyce tła ściany jednak o nieco mocniejszym nasyceniu koloru. W trakcie prowadzonych prac nie natrafiono na pilastrach na dekoracje malarskie pochodzące z pierwszego etapu. Kolejna warstwę malarską na ścianach wejścia głównego stanowi szaro- zielona monochromia z dekoracją malarską w formie dość prostych ornamentów geometrycznych składających się na płaszczyznach ścian z czerwonych kwadratów obwiedzionych ciemniejszym pasem okalających lustro. Na pilastrach zachowano taką sama kolorystykę zastępując wzór na przemian biegnącymi wokół krawędzi kółkami i rąbami. Prawdopodobnie w tym czasie przemalowano również lustra powierzchni ścian w holu parteru zakrywając pierwotne napisy, utrzymując kolorystykę oryginału. Pierwotna warstwę malarską na wapiennych tynkach ścian reprezentacyjnej klatki schodowej stanowią polichromie klejowe wykonane na pobiale wapiennej. Mające gobelinowy charakter polichromie zawierają w sobie powtarzalny ornament florystyczny utrzymany w kolorach brązowych na nieco jaśniejszym tle ( umbra palona zmieszana z sieną paloną z dodatkiem bieli i ugru). W przypadku holu pierwszego piętra natrafiono jedynie na ślady silnie przetartej i przemytej farby klejowej w kolorze ciepło brązowym zbliżonym do kolorystyki ścian pomieszczeń parteru co może świadczyć o tym, że pomieszczenie to mogło posiadać taką sama dekorację ścian. Kolejnymi warstwami malarskimi w obrębie parteru oraz reprezentacyjnej klatki schodowej są olejna lamperia oraz warstwy monochromii olejnej pokrywającej całą powierzchnie ścian. Pokrycie ścian farbami olejnymi spowodowało silne przeolejenie oryginalnych polichromii a jednocześnie uchroniło je przed zmyciem w

16 trakcie prowadzonych prac remontowych. Całość ścian wielokrotnie przemalowywana farbami klejowymi oraz emulsyjnymi z wtórnymi uzupełnieniami tynkarskimi oraz gipsowymi. Sufity tynkowane bardzo starannie, zaprawą wapienną, sztukaterie wykonane z narzutu pokryte grubą koszulką gipsową. Sufity i dekoracje sztukatorskie pomieszczeń oraz podniebienia schodów bardzo dokładnie przemyte najprawdopodobniej w czasie remontu w 1984 roku. W tym czasie dokonano niezbędnych napraw tynków oraz sztukaterii oraz pokryto lustra sufitów cienką koszulką gipsową. Całość przemalowana dwukrotnie dwiema warstwami farb emulsyjnych. W trakcie badań nie natrafiono na ślady polichromii lub monochromii pochodzącej z okresu powstania budynku. W polach sufitu zachowane fragmenty pierwotnej gazowej instalacji oświetleniowej. Stratygrafie warstw malarskich dla stolarki zawarto w tabelach nr 6,7 Sosnowa stolarka drzwiowa podobnie jak elementy konstrukcyjne schodów polichromowane w technice olejnej na gruntach w formie mazerunków w kolorze jasnego dębu z podkreślonymi czarnym kolorem profilami. Elementy balustrady wykonane z drewna liściastego (brzoza, olcha) barwione bejcą na czarno zabezpieczone pierwotnie lakierem lub woskiem. Założyć można iż stopnie pierwotnie mogły być wykończone w ten sam sposób lub malowane monochromatycznie. Całość wielokrotnie przemalowywana monochromatycznie farbami olejnymi. Częściowo zachowane szklenia z trawionymi dekoracjami, pochodzą również z okresu powstania budynku. W związku z brakiem możliwości w trakcie prowadzenia badań sondażowych usunięcia wtórnych posadzek, wykonanych z gruzu kamiennego (Bolesławiec, Zygmuntówka) nie było możliwe jednoznaczne określenie pierwotnego wykończenia podłóg pomieszczeń parteru. Na podstawie zachowanego fragmentu podłogi w przyziemiu reprezentacyjnej klatki schodowej założyć można iż kafle takie znajdowały się również tych pomieszczeniach. W przypadku podłogi holu na pierwszym piętrze założyć można, że pierwotne wykończenia stanowił parkiet lub podłoga deskowa. 5.2 Stratygrafia warstw malarskich Stratygrafia warstw malarskich ścian holu parteru. Tabela nr 1 Określenie warstw Etap Datowanie Oznaczenie graficzne Mur ceglany, spoiwo wapienno piaskowe I ok Tynk wapienny na ścianach drobno ziarnisty, na pilastrach grubo ziarnisty I ok.1886 :::::::::::::::::::::::::::::: Pobiała wapienna I ok.1886 /////////////////////////// Farba klejowa w kolorze rozbielonej umbry z dodatkiem sieny palonej I ok /////////////////////////// /////////////////////////// Dekoracyjne pasy w kolorach zielonym, czerwonym oraz fioletowym w polach I ok ścian, szare cokoły \\\\\\\\\\\\\\\\\\\ \\\\\\\\\\\ Uzupełnienia tynków zaprawą Po 1920 II wapienną :::::::::::::::::::::::::::::: Farba klejowa, brązowa II Po 1920 /////////////////////////// Lamperia olejna w kolorze żółtym z czarna linią odcięcia Uzupełnienia tynków zaprawą wapienną oraz cementową II Po 1920 ////////////////////////// III Po 1945 ::::::::::::::::::::;:: :::::::::::::::::::::::::::: Żółta farba olejna, czarny cokół III Po 1945 /////////////////////////// Żółta farba olejna, czarny cokół III Po 1945 /////////////////////////// Żółta farba olejna, czarny cokół IV Po 1945 /////////////////////////// Żółta farba olejna, czarny cokół IV Po 1945 ///////////////////////////

17 Naprawy tynkiem cementowym, gipsowe, cienka koszulka gipsowa V Ok ############# ############# Farba emulsyjna zielona V Ok /////////////////////////// Farba emulsyjna zielona V Ok /////////////////////////// Grunt akrylowy VI Po 1984 /////////////////////////// Farba emulsyjna zielona VI Po 1984 /////////////////////////// Farba emulsyjna zielona VI Po 1984 /////////////////////////// Stratygrafia warstw malarskich ścian wejścia głównego. Tabela nr 2 Określenie warstw Etap Datowanie Oznaczenie graficzne Mur ceglany, spoiwo wapienno piaskowe Tynk wapienny na ścianach drobno ziarnisty, na pilastrach grubo ziarnisty I ok I ok.1886 :::::::::::::::::::::::::::::: Pobiała wapienna I ok.1886 /////////////////////////// Farba klejowa w kolorze rozbielonej umbry z dodatkiem sieny palonej I ok /////////////////////////// /////////////////////////// Dekoracyjne pasy w kolorach niebieskim, czerwonym oraz fioletowym w polach ścian, szare cokoły i boniowanie I ok \\\\\\\\\\\\\\\\\\\ \\\\\\\\\\\ Uzupełnienia tynków zaprawą wapienną II Po 1920 :::::::::::::::::::::::::::::: Farba klejowa w kolorze szaro zielonym z czerwono brązowym ornamentem geometrycznym na pilastrach oraz polach ścian, czerwone cokoły i boniowanie II Po 1920 /////////////////////////// Uzupełnienia tynków zaprawą wapienną oraz cementową III Po 1945 ::::::::::::::::::::;:: :::::::::::::::::::::::::::: Żółta farba olejna, boniowanie w kolorze zielonym Żółta farba olejna, boniowanie w kolorze zielonym III Po 1945 /////////////////////////// III Po 1945 /////////////////////////// Żółta farba olejna IV Po 1945 /////////////////////////// Żółta farba olejna IV Po 1945 /////////////////////////// Naprawy tynkiem cementowym, gipsowe, cienka koszulka gipsowa V Ok ############# ############# Farba emulsyjna zielona w polach ścian, biała na pilastrach i boniowaniu V Ok ////////////////////////// Farba emulsyjna zielona w polach ścian, biała na pilastrach i boniowaniu V Ok /////////////////////////// Naprawy gipsowe, grunt akrylowy VI Po 1984 /////////////////////////// Farba emulsyjna zielona w polach ścian, biała na pilastrach i boniowaniu Farba emulsyjna zielona w polach ścian, biała na pilastrach i boniowaniu VI Po 1984 ////////////////////////// VI Po 1984 ///////////////////////////

18 Stratygrafia warstw malarskich ścian reprezentacyjnej klatki schodowej. Tabela nr 3 Określenie warstw Etap Datowanie Oznaczenie graficzne Mur ceglany, spoiwo wapienno piaskowe I ok Tynk wapienny drobno ziarnisty I ok.1886 :::::::::::::::::::::::::::::: Pobiała wapienna I ok.1886 /////////////////////////// Farba klejowa w kolorze rozbielonej umbry z dodatkiem sieny palonej I ok /////////////////////////// /////////////////////////// Malarstwo pseudo-gobelinowe z ornamentem florystycznym w kolorze I ok brązowym \\\\\\\\\\\\\\\\\\\ \\\\\\\\\\\ Uzupełnienia tynków zaprawą Po 1920 II wapienną :::::::::::::::::::::::::::::: Farba klejowa, brązowa II Po 1920 /////////////////////////// Lamperia olejna w kolorze żółtym z czarna linią odcięcia Uzupełnienia tynków zaprawą wapienną oraz cementową II Po 1920 ////////////////////////// III Po 1945 ::::::::::::::::::::;:: :::::::::::::::::::::::::::: Żółta farba olejna, czarny cokół III Po 1945 /////////////////////////// Żółta farba olejna, czarny cokół III Po 1945 /////////////////////////// Żółta farba olejna, czarny cokół IV Po 1945 ////////////////////////// Żółta farba olejna, czarny cokół IV Po 1945 /////////////////////////// Naprawy tynkiem cementowym, gipsowe, cienka koszulka gipsowa V Ok ############# ############# Farba emulsyjna zielona V Ok /////////////////////////// Farba emulsyjna zielona V Ok /////////////////////////// Grunt akrylowy VI Po 1984 /////////////////////////// Farba emulsyjna zielona VI Po 1984 /////////////////////////// Farba emulsyjna zielona VI Po 1984 /////////////////////////// Stratygrafia warstw malarskich ścian holu I piętra. Tabela nr 4 Określenie warstw Etap Datowanie Oznaczenie graficzne Mur ceglany, spoiwo wapienno piaskowe I ok Tynk wapienny drobno ziarnisty I ok.1886 :::::::::::::::::::::::::::::: Pobiała wapienna I ok.1886 /////////////////////////// Silnie przemyte fragmenty tła ścian w kolorze brązowym powtarzające kolorystykę z parteru Uzupełnienia tynków zaprawą wapienną I ok II /////////////////////////// /////////////////////////// Po 1920 :::::::::::::::::::::::::::::: Farba klejowa, brązowa II Po 1920 /////////////////////////// Farba klejowa żółta II Po 1920 ////////////////////////// Uzupełnienia tynków zaprawą wapienną oraz cementową III Po 1945 ::::::::::::::::::::;:: :::::::::::::::::::::::::::: Farba klejowa w kolorze ciepłej bieli III Po 1945 /////////////////////////// Farba klejowa w kolorze ciepłej bieli III Po 1945 /////////////////////////// Farba emulsyjna żółta IV Po 1945 ///////////////////////////

19 Farba emulsyjna żółta IV Po 1945 /////////////////////////// Naprawy tynkiem cementowym, gipsowe, cienka koszulka gipsowa V Ok ############# ############# Farba emulsyjna zielona V Ok /////////////////////////// Farba emulsyjna zielona V Ok /////////////////////////// Grunt akrylowy VI Po 1984 /////////////////////////// Farba emulsyjna zielona VI Po 1984 /////////////////////////// Farba emulsyjna zielona VI Po 1984 /////////////////////////// Stratygrafia warstw malarskich stropów oraz dekoracji sztukatorskich. Tabela nr 5 Określenie warstw Etap Datowanie Oznaczenie graficzne Strop drewniany I Ok Podsufitka sosnowa I Ok :::::::::::::::::::::::::::::: Mata trzcinowa I Ok /////////////////////////// Tynk wapienny I Ok /////////////////////////// /////////////////////////// Koszulka gipsowa I Ok ////////////////////////// Silnie przemyte ślady pobiały wapiennej Naprawy tynkarskie tynkiem wapienno cementowym oraz gipsem Farba emulsyjna biel złamana żółtym kolorem Farba emulsyjna biel złamana żółtym kolorem Drobne naprawy gipsem, grunt akrylowy I Ok II 1984 \\\\\\\\\\\\\\\\\\\ \\\\\\\\\\\ IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII II 1984 /////////////////////////// II 1984 ::::::::::::::::::::;:: III Po 1984 /////////////////////////// Farba emulsyjna biała III Po 1984 /////////////////////////// Farba emulsyjna biała IV Po 1984 /////////////////////////// Stratygrafia warstw malarskich dla nie oczyszczonych elementów stolarki drzwiowej. Tabela nr 6 Określenie warstw Etap Datowanie Oznaczenie graficzne Drewno sosnowe I Ok ::::::::::::::::::::::::::::: Grunt olejny I Ok Polichromie mazerunek I Ok Biała farba olejna II Po 1945 /////////////////////////// Biała farba olejna II Po 1945 \\\\\\\\\\\\\\\\\\\ Biała farba olejna III Po 1945 \\\\\\\\\\\\\\\\\\\ Biała farba olejna III Po 1945 /////////////////////////// Biała farba olejna IV Po 1945 /////////////////////////// Biała farba olejna IV Po 1945 /////////////////////////// Biała farba olejna V Po 1945 /////////////////////////// Kity akrylowe VI Po Biała farba akrylowa VI Po 1984 /////////////////////////// Biała farba akrylowa VI Po1984 ///////////////////////////

20 Stratygrafia warstw malarskich dla elementów drewnianych schodów reprezentacyjnej klatki schodowej. Tabela nr 7 Określenie warstw Etap Datowanie Oznaczenie graficzne Drewno sosnowe I Ok ::::::::::::::::::::::::::::: Grunt olejny I Ok Polichromie olejne, mazerunek na elementach konstrukcyjnych Czarna bejca na elementach balustrady I Ok I Ok ////////////////////////// Lakier bezbarwny I Ok Biała farba olejna II Po 1945 ////////////////////////// Biała farba olejna II Po 1945 \\\\\\\\\\\\\\\\\\\ Biała farba olejna III Po 1945 \\\\\\\\\\\\\\\\\\\ Biała farba olejna III Po 1945 ////////////////////////// Biała farba olejna IV Po 1945 ////////////////////////// Biała farba olejna V Po 1945 ////////////////////////// Brązowa, zielona farba olejna V Po 1945 ////////////////////////// Kity akrylowe VI Po Biała farba akrylowa VI Po 1984 ////////////////////////// Biała farba akrylowa VI Po1984 ////////////////////////// Płyta wiórowa VI Po Wykładzina PCV VI Po 1984 :;::::::::::::::::::::::::::: 6 Proponowany program prac konserwatorskich 6.1 Ściany, elementy dekoracji sztukatorskich oraz tynkowane pola stropu 1. Wykonanie dokumentacji fotograficznej oraz opisowej obiektu przed przystąpieniem do prac konserwatorskich. 2. Zabezpieczenie nowych okien oraz drzwi wejściowych przed ich ewentualnym zniszczeniem w trakcie prac. 3. Uwolnienie powierzchni tynkowanych ścian, dekoracji sztukatorskiej oraz pól stropu z wtórnych przemalowań kredowych i emulsyjnych metodą mechaniczną. Na ścianach głównej klatki schodowej, holu parteru oraz wejścia głównego prace te muszą być wykonywane ze szczególną ostrożnością z powodu istnienia pod warstwą przemalowań oryginalnej polichromii. W trakcie usuwania przemalowań z sufitów należy zachować ostrożność ze względu na możliwość natrafienia na fragmenty lub negatywy pierwotnych polichromii. W przypadku prac związanych z usuwaniem przemalowań z dekoracji sztukatorskich wskazanym jest używanie parownic w celu uniknięcia ewentualnych zniszczeń substancji pierwotnej. 4. Usuwanie metodą chemiczną przemalowań olejnych na ścianach wejścia głównego oraz holu na parterze. Z powodu istnienia grubej warstwy przemalowań olejnych proces ten musi być wykonywany kilkakrotnie z zachowaniem szczególnej ostrożności ze względu na zachowane pod przemalowaniami oryginalne polichromie. 5. Po usunięciu przemalowań należy wykonać niezbędną dokumentacje fotograficzną oraz opisową odsłoniętych polichromii oraz skonsultować dalszy przebieg prac z nadzorem konserwatorskim. 6. Wykonanie w tynku bruzd pod nowa instalację elektryczną. Wykonanie nowej szafy elektrycznej w części parterowej wejścia głównego w grubości ściany z zlicowanymi z powierzchnią ściany drzwiczkami dostępowymi. Pomalowanie drzwiczek dostępowych w kolorze malatury ścian. 7. Usunięcie z partii tynków wtórnych uzupełnień gipsowych, tynkarskich oraz skucie odspojonych i spudrowanych fragmentów. Po usunięciu przemalowań z stropów należy rozważyć konieczność wykonanie nowych tynków na siatce Rabitza, zastąpienie wypełnień płytami suchego tynku lub uzupełnienie

21 fragmentów tynkiem wapiennym, ze względu na prawdopodobne silne zniszczenie substancji pierwotnej. Decyzję o wymianie wypełnienia pól stropu należy uzgodnić z nadzorem konserwatorskim oraz inwestorskim. 8. Odpowiednie przygotowanie podłoża poprzez zabezpieczenie oraz konsolidację tynków wapiennych odpowiednio dobranymi gruntami.( np. Dupagrunt firmy Caparol). 9. Uzupełnienie ubytków tynku ścian i sufitów zaprawą wapienną o wypełnieniu drobno ziarnistym oraz gruboziarnistym w przypadku dekoracyjnych pilastrów (np. firmy Keim lub Baumit). Wykonanie niezbędnych napraw sztukaterii w technologii oryginału (gips sztukatorski, tynk wapienny). 10. Odtwarzanie monochromii oraz malatury ścian i sufitów farbami silikatowymi w systemie Keim lub Caparol. W przypadku dekoracji malarskich reprezentacyjnej klatki schodowej jak i pozostałych pomieszczeń należy scalić poprzez punktowanie odpowiednio dobranymi farbami fragmenty polichromii, pozostawiając je jako świadka, natomiast silnie zniszczone fragmenty zrekonstruować na podstawie zachowanych elementów. W przypadku odkrycia w trakcie prac konserwatorskich zachowanych polichromii na sufitach, należy je po uzgodnieniu z nadzorem również odtworzyć. Odtworzone polichromie należy zabezpieczyć przy pomocy odpowiednio dobranych preparatów werniksów. Przed rozpoczęciem prac malarskich należy zinwentaryzować odkryte napisy i ustalić kolorystykę oraz technologię z nadzorem inwestorskim oraz konserwatorskim. 11. Sporządzenie powykonawczej dokumentacji konserwatorskiej zgodnie z obowiązującym schematem. 6.2 Stolarka drzwiowa 1. Wykonanie dokumentacji fotograficznej, rysunkowej i opisowej stanu zachowania obiektu. 2. Badania konserwatorskie elementów stolarki drzwiowej w formie sond i odkrywek pasowych. Próby usuwania przemalowań. 3. Określenie na podstawie badań techniki i technologii dalszych prac konserwatorskich ze szczególnym uwzględnieniem usuwania przemalowań i warstw wtórnych farb olejnych oraz akrylowych. 4. Określenie oryginalnych rozwiązań kolorystycznych stolarki drzwiowej. 5. Usuwanie przemalowań metodą mechaniczną z stolarki drzwiowej. W przypadku stolarki z zachowaną oryginalną warstwą malarską prace te muszą być prowadzone ze szczególną ostrożnością tak żeby nie zniszczyć pierwotnych, zachowanych polichromii. 6. Doczyszczanie metodą chemiczną elementów stolarki drzwiowej z zachowaniem pierwotnej warstwy malarskiej, przy pomocy odpowiednio dobranych past i rozpuszczalników na bazie chlorku metylu np. Akultex Abbeiser firmy Remmers, V33 lub Remlack. 7. Przeprowadzenie dezynfekcji i dezynsekcji elementów drewnianych stolarki drzwiowej przy pomocy roztworów grzybo i owadobójczych np. Permetrin. 8. Konsolidacji struktury drewna. Wykonanie impregnacji roztworem Paraloidu B 72 w toluenie. 9. Utrwalenie lica odkrytych polichromii odpowiednio dobranymi werniksami. 10. Wykonanie prac stolarskich i snycerskich, usunięcie wadliwych napraw, demontaż rozwarstwionych elementów konstrukcyjnych, oczyszczanie połączeń stolarskich, klejenie, uzupełnianie ubytków. 11. Wymiana uszkodzonych zamków głównych, naprawa oraz uzupełnienie zawiasów w drzwiach wahadłowych, naprawa zawiasów, wykonanie odlewów brakujących elementów wg oryginalnego wzoru, oczyszczenie oraz polerowanie z częściowym zachowaniem patyny oryginalnych szyldów i klamek. 12. Uzupełnianie ubytków zaprawy odpowiednio dobranymi gruntami 13. Kitowanie drobnych ubytków drewna oraz ich opracowanie 14. Scalanie kolorystyczne polichromii poprzez punktowanie plamą oraz rekonstrukcja zniszczonych fragmentów w technice oryginału. Rekonstrukcja mazeruku na wtórnych oraz opalonych w trakcie poprzednich prac drzwiach. Drzwi zewnętrzne głównej klatki schodowej należy pomalować od strony zewnętrznej lakiero-bejcą o podwyższonej odporności na działanie warunków atmosferycznych, w kolorze odpowiadającym

22 kolorystyce głównych drzwi wejściowych do budynku. Rozwiązania kolorystyczne muszą być konsultowane z nadzorem konserwatorskim i inwestorskim. 15. Zabezpieczenie i wykończenie lica odpowiednio dobranymi werniksami. 16. Usunięcie wtórnego szklenia drzwi oraz wykonanie nowego wzorowanego na zachowanym oryginalnym z dekoracjami trawionymi lub piaskowanymi. 17. Wykonanie powykonawczej dokumentacji fotograficznej, rysunkowej i opisowej z przeprowadzonych prac konserwatorskich. 6.3 Elementy drewniane reprezentacyjnej klatki schodowej, pochwyty wejścia głównego 1. Wykonanie dokumentacji fotograficznej i opisowej stanu zachowania obiektu. 2. Ostrożny demontaż mosiężnych listew czołowych. Demontaż wykładzin PCV ze stopni i spoczynków schodów oraz płyt wiórowych ze spoczynków. Po odsłonięciu elementów drewnianych należy ocenić stopień zniszczenia oraz rozważyć ewentualną wymianę poszczególnych stopni oraz poszycia spoczynków (szczególnie w części parteru z powodu zagrzybienia tej partii). 3. Badania konserwatorskie elementów balustrady oraz konstrukcji w formie sond i odkrywek pasowych. Próby usuwania przemalowań. 4. Określenie na podstawie badań techniki i technologii dalszych prac konserwatorskich ze szczególnym uwzględnieniem usuwania przemalowań olejnych. 5. Określenie oryginalnych rozwiązań kolorystycznych elementów drewnianych balustrady oraz konstrukcyjnych. 6. Usuwanie przemalowań metodą mechaniczną z elementów konstrukcyjnych oraz poręczy. Prace te muszą być prowadzone z szczególną ostrożnością z powodu istnienia pod warstwą przemalowań oryginalnych polichromii. 7. Doczyszczanie metodą chemiczną przy pomocy odpowiednio dobranych past i rozpuszczalników na bazie chlorku metylu np. AkultexAbbeiser firmy Remmers lub Remlack. 8. Przeprowadzenie dezynfekcji i dezynsekcji elementów boazerii przy pomocy roztworów grzybo i owadobójczych np. Permetrin. 9. W razie potrzeby konsolidacji struktury drewna wykonanie impregnacji roztworem Paraloidu B 72 w toluenie. 10. Wykonanie niezbędnych prac stolarskich i snycerskich - usunięcie wadliwych napraw, oczyszczanie połączeń stolarskich, klejenie, uzupełnianie ubytków poprzez flekowanie. W razie potrzeby wykonanie nowych poszyć spoczynków oraz silnie zniszczonych stopni. 11. Kitowanie oraz szpachlowanie powierzchni elementów drewnianych odpowiednio dobranymi kolorystycznie zestawami kitów na bazie mączki drewnianej lub kitami akrylowymi np. Colowood firmy Tikkurila. Utrwalenie odkrytej warstwy malarskiej odpowiednio dobranymi werniksami. Uzupełnianie ubytków zaprawy na elementach polichromowanych oraz wykonanie podmalówek. 12. Szlifowanie kitów oraz przygotowanie lica elementów drewnianych do barwienia. W razie potrzeby cyklinowanie nowych poszyć spoczynków. 13. Scalanie kolorystyczne kitów, flekowań oraz rekonstruowanych elementów. 14. Scalanie zachowanych polichromii poprzez punktowanie, odtwarzanie silnie zniszczonych fragmentów w technice oryginału (poręcze i tralki bejcowane oraz lakierowane, elementy konstrukcyjne polichromowane mazerunkiem, stopnie malowane monochromatycznie). Rozwiązania kolorystyczne oraz technologia prac muszą być konsultowane z nadzorem inwestorskim i konserwatorskim. 15. Zabezpieczenie i wykończenie lica elementów drewnianych w technice oryginalnej. 16. Wykonanie powykonawczej dokumentacji fotograficznej, rysunkowej i opisowej z przeprowadzonych prac konserwatorskich.

23 7 Wskazania konserwatorskie W celu przeprowadzenia całkowitej rewitalizacji pomieszczeń niezbędne jest przeprowadzenie prac konserwatorskich, przez wykwalifikowanych wykonawców pod ścisłym nadzorem Wielkopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Prace konserwatorskie związane ze ścianami oraz polami tynkowanymi sufitów oraz podniebień schodów, mają na celu przywrócenie im jednolitej oraz jednorodnej powierzchni. Ze względu na wiek instalacji elektrycznej oraz jej liczne przeróbki koniecznym jest wykonanie nowej, przeprowadzonej w tynkach. W trakcie prac modernizacyjnych instalacji elektrycznej należy również zmodyfikować główną skrzynię elektryczną znajdującą się przy głównym wejściu poprzez schowanie jej w grubości muru, licując jej front z płaszczyzną ściany. Prace te mogą zostać rozpoczęte dopiero po wcześniejszym usunięciu ze ścian przemalowań tak aby nie doprowadzić do ewentualnego zniszczenia zachowanych polichromii. Usuwanie przemalowań z płaszczyzn ścian musi być prowadzone ze szczególną ostrożnością z powodu istnienia pod późniejszymi nawarstwieniami oryginalnych polichromii. W trakcie usuwania przemalowań z pól sufitów oraz podniebień schodów, należy również zachować uwagę ze względu na możliwość ewentualnego odkrycia dekoracji malarskiej lub jej śladów w postaci negatywów. W trakcie prowadzenia prac należy usunąć wtórne, niejednorodne uzupełnienia tynków oraz gipsowe zacierki, zastępując je nowymi tynkami wapiennymi o zbliżonej do oryginału ziarnistości. Podobnie należy postępować w przypadku drobnych uszkodzeń oraz pęknięć w tynku oryginalnym jak również w przypadku tynkowania bruzd nowej instalacji elektrycznej. Po oczyszczeniu dekoracji sztukatorskich należy dokonać ich niezbędnych napraw. Po usunięciu przemalowań ścian, pól sufitów oraz dekoracji sztukatorskich należy ustalić kolorystykę oraz dalszy zakres prac z nadzorem inwestorskim i konserwatorskim, w oparciu o zachowane fragmenty oryginalnej malatury. W przypadku zachowanych polichromii wnętrz na parterze oraz reprezentacyjnej klatce schodowej należy wybrane po konsultacjach fragmenty, scalić kolorystycznie pozostawiając w roli świadków. Pozostałe polichromie należy zrekonstruować na podstawie zachowanych wzorów, wg przedstawionego projektu. Ze względu na reprezentacyjny charakter pomieszczeń pierwszego piętra można przypuszczać, że ściany holu musiały posiadać również dekorację malarską nawiązującą formą do polichromii zachowanych piętro niżej. W razie nie natrafienia w trakcie prowadzenia prac konserwatorskich na ślady bezspornie wykluczających taką ewentualność, należy wykonać rekonstrukcje polichromii wg zachowanych wzorów, ewentualnie pokryć lico ścian monochromią w kolorystyce zbliżonej dekoracji malarskiej pozostałych pomieszczeń ciągu komunikacyjnego. Ze stolarki drzwiowej, balustrad oraz elementów konstrukcyjnych schodów należy usunąć wszystkie warstwy przemalowań olejnych. Powyższe prace muszą być prowadzone ze szczególną uwagą ze względu na to, że pod warstwami przemalowań znajdują się oryginalne polichromie. W trakcie prowadzenia prac należy usunąć wtórne, nie fachowe uzupełnienia oraz naprawy i dokonać niezbędnych napraw stolarskich. Po usunięciu przemalowań, na podstawie odkrytych polichromii, po konsultacji z WKZ, należy przywrócić ich pierwotną kolorystykę. Wskazanym również jest ujednolicenie kolorystyki dekoracyjnego, drewnianego świetlika, który pierwotnie wykończony musiał być tej samej technice co pozostałe elementy drewniane. W przypadku współcześnie wykonanych drzwi, jak również niefachowo oczyszczonych w trakcie poprzednich prac remontowych oryginalnych drzwi, należy zrekonstruować malaturę wzorowaną na zachowanych elementach. W trakcie prac związanych z stolarką drzwiową należy również wykonać uzupełnienia brakującego dekoracyjnego szklenia wg zachowanych wzorów. Zachowane oryginalne mosiężne okucia należy oczyścić i delikatnie podpolerować pozostawiając patynę. Należy także dokonać niezbędnych napraw zamków oraz wykonać odlewy brakujących elementów. Po usunięciu z drewnianych schodów płyt oraz wykładziny PCV, należy rozważyć w razie konieczności, ewentualną wymianę, niektórych stopni oraz pokryć podestów.

24 Forma oraz różnorodność istniejących obecnie, wtórnych okładzin podłóg w części przyziemia i parteru nasuwają konieczność ich ujednolicenia. Dlatego wskazanym byłoby usunięcie z holu parteru posadzki ułożonej z gruzu kamiennego oraz wykonanych z sztucznego kamienia stopni wejścia głównego zastępując je nowymi elementami z wapienia Bolesławskiego lub granitu Yellow Pink, który zostanie użyty w pomocniczej klatce schodowej. Ze względu na zmianę formy użytkowania pomieszczeń pierwszego piętra polegającą na udostępnieniu ich szerokiej grupie interesantów wskazanym byłoby zastąpienie drewnianej podłogi holu, posadzką wykonaną z takiego samego materiału jak w pomieszczeniach niższej kondygnacji na zbrojonej wylewce betonowej. W trakcie prowadzenia prac remontowych należy poddać konserwacji zachowane w części przyziemia płytki pochodzące z pierwotnego wyposażenia wnętrza. Ze względu na mało wyszukaną formę plastyczną wiszących obecnie w opisywanych pomieszczeniach lamp wskazanym byłoby zastąpienie ich nowymi nawiązującymi formą do oryginalnych lamp gazowych, ewentualnie współczesnymi dopasowanymi do charakteru wnętrz czy wręcz neutralnymi. Forma nowych lamp musi być bezwzględnie uzgodniona z nadzorem inwestorskim i konserwatorskim. W trakcie prowadzenia prac konserwatorskich należy zgodnie z obowiązującymi przepisami prowadzić dokumentację konserwatorską, a po ich zakończeniu przedstawić pełną dokumentację powykonawczą wg obowiązującego schematu. Wszelkie zmiany oraz odstępstwa od przedstawionego projektu bezwzględnie muszą być konsultowane z Inwestorem, osobami sprawującymi nadzór i Urzędem Wielkopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. 8 Spis rysunków I.01 Rzut parteru 1:100 I.02 Rzut piętra 1:100 I.03 Przekrój A - A 1:50 I.04 Detal balustrady 1:5 I.05 Kład ściany hol dolny 1:50 I.06 Kład ściany hol górny 1:50 I.07 Widok sufitu 1:50 I.08 Kład ściany hol dolny - odkrywki 1:50 I.09 Kład ściany hol górny - odkrywki 1:50 I.10 Widok sufitu - odkrywki 1:50

25 II. DOKUMENTACJA FOTOGRAFICZNA

26 Fot.1. Wejście główne, widok ogólny.

27 Fot.2. Wejście główne. Odkrywki pasowe na pilastrze, cokole oraz lustrze ściany. Na pilastrze widoczne wtórne polichromie z ornamentem geometrycznym. Na ścianie widoczne zachowane oryginalne polichromie. Fot.3. Wejście główne. Odkrywka pasowa. Widoczne wtórne polichromie ścian z ornamentem geometrycznym.

28 Fot.4. Wejście główne. Odkrywka pasowa. Widoczny fragment pierwotnych polichromii ścian. Fot.5. Wejście główne. Odkrywka pasowa na suficie oraz dekoracjach sztukatorskich.

29 Fot.6. Hol parteru. Widok ogólny. Odkrywki pasowe

30 Fot.7. Hol parteru. Odkrywki pasowe z widocznymi zachowanymi polichromiami oraz fragmentem napisu. Fot.8. Hol parteru. Odkrywka pasowa na suficie oraz dekoracjach sztukatorskich.

31 Fot.9. Hol parteru. Odkrywka pasowa na suficie oraz dekoracjach sztukatorskich. Fot.10. Hol parteru, część centralna. Odkrywka pasowa z zachowaną pierwotną dekoracją malarską oraz fragmentem napisu.

32 Fot.11. Hol parteru. Odkrywka pasowa z widoczną zachowaną pierwotną kolorystyką ścian.

33 Fot.12. Podest parterowy reprezentacyjnej klatki schodowej. Widok na odkrywki pasowe.

34 Fot.13. Podest parterowy reprezentacyjnej klatki schodowej. Widoczne zachowane polichromie z powtarzalnym ornamentem florystycznym. Fot.14. Podest półpiętra reprezentacyjnej klatki schodowej. Widoczne odsłonięte pierwotne polichromie z ornamentem florystycznym.

35 Fot.15. Reprezentacyjna klatka schodowa. Odkrywki na podniebieniu schodów. Fot.16. Podest pierwszego piętra reprezentacyjnej klatki schodowej. Dekoracyjna rozeta pochodząca najprawdopodobniej z pierwotnego wystroju.

36 Fot.17. Hol pierwszego piętra. Odkrywki pasowe ściany. Widoczna silnie przemyta pierwotna kolorystyka. Fot.18. Hol pierwszego piętra. Odkrywki pasowe ściany. Widoczna silnie przemyta pierwotna kolorystyka.

37 Fot.19. Hol parteru. Odkrywka pasowa. Widoczna pierwotna polichromia stolarki drzwiowej (mazerunek). Fot.20. Hol parteru. Odkrywka pasowa. Widoczna pierwotna polichromia stolarki drzwiowej (mazerunek).

38 Fot.21. Hol parteru. Widoczne drzwi z zachowanym dekoracyjnym szkleniem oraz wtórne uzupełnienia.

39 Fot.22. Reprezentacyjna klatka schodowa. Odkrywka pasowa z widoczną zachowaną pierwotna warstwą malarską (mazerunek).

40 Fot.23. Reprezentacyjna klatka schodowa. Odkrywka pasowa słupie dekoracyjnym balustrady z widoczną zachowaną pierwotną kolorystyką.

41 Fot.24. Reprezentacyjna klatka schodowa. Odkrywka pasowa z zachowaną pierwotna dekoracją malarską (mazerunek).

42 Fot.25. Hol pierwszego piętra. Widok na reprezentacyjne drzwi wejściowe do pierwotnej Sali balowej, po środku wtórne dwuskrzydłowe drzwi uchylne Fot.26. Hol pierwszego piętra. Dekoracyjny drewniany świetlik z widocznymi fragmentami instalacji gazowej oświetlenia.

43 Fot.27. Reprezentacyjna klatka schodowa. Zachowane w części przyziemia oryginalne XIX wieczne kafle podłogowe.

44 Fot.28. Przykład zachowanego oryginalnego szyldu wraz z klamką dostosowanego wtórnie do zamka patentowego.

45 Fot.29. Drzwi wejściowe, szczytowe prowadzące na reprezentacyjna klatkę schodową. Widok ogólny od zewnątrz. Fot.30. Drzwi wejściowe, szczytowe prowadzące na reprezentacyjna klatkę schodową. Widoczne zniszczenia warstw malarskich oraz struktury drewna.

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55