DOKUMENTACJA BADAŃ KONSERWATORSKICH ELEWACJI DOMU PRZY UL. KILIŃSKIEGO 39 W ŁODZI

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "DOKUMENTACJA BADAŃ KONSERWATORSKICH ELEWACJI DOMU PRZY UL. KILIŃSKIEGO 39 W ŁODZI"

Władysław Krawczyk
9 lat temu
Przeglądów:

ATIK Sp. z o.o. KONSERWACJA ARCHITEKTURY ul. Nawrot 36/13, 90-055 Łódź NIP 725-000-79-00 REGON 470522160 KRS 0000458481 tel./fax +48 42 674 19 13 kom. +48 503 092 996 e-mail: m.m.kloda@gmail.

Kilińskiego 39, Łódź ZLECENIODAWCA : PL PROJEKT Biuro Projektowe Justyna Laśkiewicz ADRES ZLECENIODAWCY : ul. Główna 139, 97-318 Czarnocin WYKONAWCA : ATIK Sp. z o.o. ADRES WYKONAWCY : ul.

1 ATIK Sp. z o.o. KONSERWACJA ARCHITEKTURY ul. Nawrot 36/13, Łódź NIP REGON KRS tel./fax kom m.m.kloda@gmail.com web: Łódź, DOKUMENTACJA BADAŃ KONSERWATORSKICH NAZWA INWESTYCJI : Inwentaryzacja architektoniczno-konserwatorska ADRES INWESTYCJI : ul. Kilińskiego 39, Łódź ZLECENIODAWCA : PL PROJEKT Biuro Projektowe Justyna Laśkiewicz ADRES ZLECENIODAWCY : ul. Główna 139, Czarnocin WYKONAWCA : ATIK Sp. z o.o. ADRES WYKONAWCY : ul. Nawrot 36/13, Łódź BRANŻA : badania konserwatorskie OPRACOWAŁ : mgr Joanna Zajączkowska-Kłoda, konserwator malarstwa i rzeźby mgr Piotr Kłoda, konserwator dokumentator ZATWIERDZIŁ : Marcin Kłoda, prezes Zarządu DATA OPRACOWANIA : OPRACOWAŁ: Joanna Zajączkowska-Kłoda WYKONAWCA: Marcin Kłoda Piotr Kłoda

2 1. Podstawa opracowania Zlecenie PL PROJEKT Biuro Projektowe Justyna Laśkiewicz, ul. Główna 139, Czarnocin, z dnia Wizja lokalna. Badania odkrywkowe na elewacji. Analiza otrzymanych rezultatów badań terenowych. 2. Historia obiektu Początkowo ulica nosiła nazwę Widzewska. Na prestiżu ulica zyskała w drugiej połowie XIX stulecia. Przy niej kończył bieg pociąg z Koluszek (od 1865), który przywoził bawełnę, a wywoził tkaniny na teren imperium Rosyjskiego. W pobliżu stanęła cerkiew św. Aleksandra Newskiego. Przy ul. Tuwima wzniesiono gmach Poczty Głównej (1903), a przy ul. Narutowicza ekskluzywny wówczas hotel Polonia. Naprzeciw dworca kolejowego powstał w okresie międzywojennym Dom Pomnik Józefa Piłsudskiego (dziś Łódzki Dom Kultury). Około roku 1920 patronem ulicy stał się płk. Jan Kiliński. Ulica Jana Kilińskiego jest długości około 6 kilometrów i przebiega południkowo południkowo od skrzyżowania ul. Północnej z ul. Franciszkańską (Stare Miasto) do ul. Śląskiej (Chojny). W czasie II wojny światowej zmieniono nazwę ulicy na Buschlinie. Po wyzwoleniu Łodzi powrócono do dzisiejszej nazwy ulicy. 1 Posesja przy ul. Kilińskiego 39 jest położona na południowo zachodnim narożniku skrzyżowania ulicy Kilińskiego z ulicą Jaracza. Pierwotnie była to kamienica narożna z oficynami. Obecnia zachowała się zachodnia oficyna (przylegająca do posesji ul. Jaracza 29) z fragmentem fasady od strony ulicy Jaracza. Teren po wyburzonych budynkach od strony ulicy Kilińskiego zajmuje plac targowy. Kamienica nie jest wpisana do rejestru zabytków ani do gminnej ewidencji zabytków miasta Łodzi. 3. Opis obiektu Zachowany budynek zachodniej oficyny jest czterokondygnacyjną kamienicą z ryzalitem klatki schodowej. Budowlę wzniesiono z cegły i pokryto tynkiem wapienno-piaskowym. Elewacja nie posiada żadnych dekoracji. Budynek frontowy od ulicy Jaracza jest zachowany tylko fragmentarycznie (zachowane trzy osie). Jest to kamienica czterokondygnacyjna wzniesiona z cegły. Posiada gzyms cokołowy oddzielający dekorowaną boniami pierwszą kondygnację budynku od wyższych części elewacji, pozbawionych elementów dekoracyjnych. Szczyt elewacji wieńczy gzyms koronujący. Elewację okrywa tynk wapienno-piaskowy. Boniowanie parteru wykonano przez wysunięte z lica wiązki muru i profilowanie sztukatorskie. Nad drzwiami i oknami pod gzymsem pas boni przerywa spłaszczenie szyldu. 4. Lokalizacja odkrywek Na elewacji wykonano trzy odkrywki stratygraficzne jedną na poziomie pierwszej kondygnacji (parter) oraz dwie na poziomie drugiej kondygnacji. W dwóch odkrywkach dotarto do ceglanego wątku muru. Odkrywka I. Oficyna zachodnia. Parter. Odkrywka II. Oficyna zachodnia. Pierwsze piętro. Odkrywka III. Oficyna zachodnia. Pierwsze piętro. Odkrywka IV. Budynek frontowy. Parter, bonia

Przy niej kończył bieg pociąg z Koluszek (od 1865), który przywoził bawełnę, a wywoził tkaniny na teren imperium Rosyjskiego. W pobliżu stanęła cerkiew św. Aleksandra Newskiego. Przy ul.

3 Odkrywka V. Budynek frontowy. Parter, szyld nad drzwiami. Lokalizację odkrywek na elewacji frontowej pokazano na ilustracji Opis odkrywek Odkrywka I. Oficyna, pierwsza kondygnacja (parter). Wyprawa tynkarska z zaprawy wapienno-piaskowej. Następstwo warstw, od góry: a. naprawcza zacierka z zaprawy cementowej, ciemno szary; b. warstwa wyrównująca, tynk wapienno-piaskowy, jasno szary; c. warstwa narzutu, tynk wapienno-piaskowy, jasno szary; d. wątek ceglany muru. Odkrywka II. Oficyna, druga kondygnacja (pierwsze piętro). Wyprawa tynkarska z zaprawy wapiennopiaskowej. Następstwo warstw, od góry: a. warstwa wykończeniowa, tynk wapienno-cementowy, ciemno szary; b. warstwa wyrównująca, tynk wapienno-piaskowy, jasno szary; c. warstwa narzutu, tynk wapienno-piaskowy, jasno szary; d. wątek ceglany muru. Odkrywka III. Oficyna, druga kondygnacja (pierwsze piętro). Wyprawa tynkarska z zaprawy wapiennopiaskowej. Następstwo warstw, od góry: a. warstwa malarska, powierzchnia zabrudzona; b. warstwa malarska, farba w kolorze jasno żółtym; c. warstwa wykończeniowa, tynk wapienno-piaskowy, jasno szary; Odkrywka IV. Budynek frontowy, pierwsza kondygnacja (parter). Wyprawa tynkarska z zaprawy wapiennopiaskowej. Następstwo warstw, od góry: a. warstwa malarska, farba akrylowa, jasno różowa; b. warstwa wyrównująca, gips; c. warstwa wykończeniowa, cement gładzony, barwa ciemno niebieska; d. warstwa malarska, farba w kolorze ciemno brązowym; e. warstwa tynku wapienno-piaskowy, jasno szary; f. wątek ceglany muru. Odkrywka V. Budynek frontowy, pierwsza kondygnacja (parter). Wyprawa tynkarska z zaprawy wapiennopiaskowej. Następstwo warstw, od góry: 3

warstwa narzutu, tynk wapienno-piaskowy, jasno szary; d. wątek ceglany muru. Odkrywka II. Oficyna, druga kondygnacja (pierwsze piętro). Wyprawa tynkarska z zaprawy wapiennopiaskowej.

4 a. warstwa malarska, farba akrylowa, jasno różowa; b. warstwa wyrównująca, gips; c. warstwa narzutu, zaprawa cementowa, barwa ciemno niebieska; d. warstwa malarska, farba akrylowa w kolorze jasno żółtym; e. warstwa malarska, farba akrylowa w kolorze jasno niebieskim; f. warstwa malarska, farba akrylowa w kolorze ciemno niebieskim; g. warstwa malarska, farba akrylowa w kolorze jasno żółtym; h. warstwa narzutu, zaprawa cementowa, barwa ciemno niebieska; i. warstwa malarska, farba wapienna, barwa brązowa; j. warstwa malarska, farba wapienna, ciemno zielona; k. warstwa tynku wapienno-piaskowego. Odkrywka VI. Budynek frontowy, druga kondygnacja (pierwsze piętro). Wyprawa tynkarska z zaprawy wapienno-piaskowej. Następstwo warstw, od góry: a. warstwa narzutu, zaprawa wapienno-piaskowa, barwa jasna; b. wątek ceglany muru. 6. Podsumowanie Na zachowanych budynkach posesji Kilińskiego 39 w Łodzi zachowały się pierwotne tynki wapienno-piaskowe. Budynek oficyny nie posiadał żadnych dekoracji architektonicznych. Na podstawie zachowanych śladów warstwy malarskiej w kolorze jasno żółtym należy przypuszczać, że była to jedyna forma dekoracji elewacji oficyny (odkrywka III.). Zachowany tynk wapienno-piaskowy ma bardzo duże ubytki. Ślady dekoracji malarskich występują tylko śladowo. Budynek frontowy od ulicy Jaracza posiada zachowane pierwotne dekoracje architektoniczne boniowanie cokołu parteru, gzyms cokołowy, gzyms koronujący. W parterze na elewacji zachowały się ślady licznych dekoracji malarskich. Tynk wapienno-piaskowy wykazuje dobry stan zachowania. Dekoracje architektoniczne elewacji (boniowanie, gzymsowania) wykazują dobry stan zachowania. Na parterze, pod wieloma warstwami przemalowań, zachowała się oryginalna warstwa malarska barwy ciemno zielonej. 7. Wnioski konserwatorskie Elewacja oficyny z wyprawą tynkiem wapienno-cementowych posiada duże ubytki, aż do wątku muru. Naprawy wypraw tynkarskich wydają się nieuzasadnione ekonomicznie. W elewacji frontowej na parterze zachowały się pierwotne dekoracje architektoniczne (boniowanie, gzymsy), tynki wapienno-piaskowe oraz dekoracje malarskie. Uzasadnionym wydaje się przeprowadzenie prac konserwatorskich mających na celu przywrócenie pierwotnego wyglądu elewacji z zachowaniem oryginalnych elementów dekoracji. 4

warstwa malarska, farba akrylowa w kolorze jasno żółtym; h. warstwa narzutu, zaprawa cementowa, barwa ciemno niebieska; i. warstwa malarska, farba wapienna, barwa brązowa; j.

5 8. Ilustracje Ilustracja 1. Widok elewacji oficyny od strony ul. Kilińskiego, lokalizacja odkrywek. 5

6 Ilustracja 2. Widok elewacji frontowej od strony ul. Jaracza, lokalizacja odkrywek. 6

7 Ilustracja 3. Odkrywka I. e. naprawcza zacierka z zaprawy cementowej, ciemno szary; f. warstwa wyrównująca, tynk wapienno-piaskowy, jasno szary; g. warstwa narzutu, tynk wapienno-piaskowy, jasno szary; h. wątek ceglany muru. 7

8 Ilustracja 4. Odkrywka II. a. warstwa wykończeniowa, tynk wapienno-cementowy, ciemno szary; b. warstwa wyrównująca, tynk wapienno-piaskowy, jasno szary; c. warstwa narzutu, tynk wapienno-piaskowy, jasno szary; d. wątek ceglany muru. 8

9 Ilustracja 5. Odkrywka III. a. warstwa malarska, powierzchnia zabrudzona; b. warstwa malarska, farba w kolorze jasno żółtym; c. warstwa wykończeniowa, tynk wapienno-piaskowy, jasno szary; 9

10 Ilustracja 6. Odkrywka IV. a. warstwa malarska, farba akrylowa, jasno różowa; b. warstwa wyrównująca, gips; c. warstwa wykończeniowa, cement gładzony, barwa ciemno niebieska; d. warstwa malarska, farba w kolorze ciemno brązowym; e. warstwa tynku wapienno-piaskowy, jasno szary; f. wątek ceglany muru. 10

11 Ilustracja 7. Odkrywka V. a. warstwa malarska, farba akrylowa, jasno różowa; b. warstwa wyrównująca, gips; c. warstwa narzutu, zaprawa cementowa, barwa ciemno niebieska; d. warstwa malarska, farba akrylowa w kolorze jasno żółtym; e. warstwa malarska, farba akrylowa w kolorze jasno niebieskim; f. warstwa malarska, farba akrylowa w kolorze ciemno niebieskim; g. warstwa malarska, farba akrylowa w kolorze jasno żółtym; h. warstwa narzutu, zaprawa cementowa, barwa ciemno niebieska; i. warstwa malarska, farba wapienna, barwa brązowa; j. warstwa malarska, farba wapienna, ciemno zielona; k. warstwa tynku wapienno-piaskowego. 11

warstwa malarska, farba akrylowa w kolorze jasno niebieskim; f. warstwa malarska, farba akrylowa w kolorze ciemno niebieskim; g.

12 Ilustracja 8. Odkrywka VI. a. warstwa narzutu, zaprawa wapienno-piaskowa, barwa jasna; b. wątek ceglany muru. 12

Podobne dokumenty

DOKUMENTACJA Z BADAŃ KONSERWATORSKICH

DOKUMENTACJA Z BADAŃ KONSERWATORSKICH BADANIA STRATYGRAFICZNE ELEWACJI OBORNIKI ŚLĄSKIE, UL. PODZAMCZE 7 AUTOR BADAŃ: mgr Agnieszka Witkowska AUTOR DOKUMENTACJI : mgr Agnieszka Witkowska WROCŁAW, czerwiec