LEKCJA 1 DLACZEGO WARTO DOCENIAĆ SWOJE DOŚWIADCZENIE I POTWIERDZAĆ KOMPETENCJE?

Transkrypt

1 LEKCJA 1 DLACZEGO WARTO DOCENIAĆ SWOJE DOŚWIADCZENIE I POTWIERDZAĆ KOMPETENCJE? Z TEJ LEKCJI DOWIESZ SIĘ: 1. Dlaczego warto znać swoje kompetencje? Które kompetencje są najcenniejsze na rynku pracy? 2. W jakich okolicznościach zdobywamy wiedzę i kompetencje? Czym jest edukacja formalna, nieformalna i poza-formalna? 3. Czy miałem/-am okazję zdobywać wiedzę i kompetencję poza szkołą? Jeśli tak, to w jakich sytuacjach? Dlaczego warto znać swoje kompetencje? Kompetencja - zakres czyjejś wiedzy, umiejętności i doświadczenia - Encyklopedia PWN Osoba kompetentna to osoba, której postawa świadczy o tym, że potrafi we właściwy sposób wykorzystać posiadaną wiedzę w celu wykonania jakiegoś zadania lub rozwiązania problemu. Istnieje wiele typologii kompetencji. Jedną z nich jest popularny podział na kompetencje twarde i miękkie: Kompetencje twarde to wiedza oraz umiejętności potrzebne do wykonywania określonej pracy, np. znajomość języków obcych, czy znajomość obsługi komputera. Kompetencje miękkie to umiejętności psychospołeczne, np. komunikatywność, kreatywność, dynamizm działania, czy elastyczność. 1 Kiedy ubiegasz się o pracę, w której potrzebne są określone kompetencje twarde, pracodawca może prosić cię o przedstawienie certyfikatów z odbytych kursów zawodowych lub dyplomów ukończenia odpowiedniej szkoły lub studiów. Może też prosić cię o wykonanie jakiegoś zadania, w którym zademonstrujesz daną kompetencję (np. umiejętność korzystania z arkusza kalkulacyjnego, czy umiejętność upieczenia chleba). Obecnie dla pracodawców coraz większe znaczenie mają jednak kompetencje miękkie. Dlaczego? Ponieważ to one odpowiadają za nasze nastawienie do pracy, styl współpracy z innymi, chęć 1 Obserwatorium Językowe Uniwersytetu Warszawskiego, Najnowsze Słownictwo Polskie, 1

2 zdobywania nowej wiedzy, czy sposób radzenia sobie z przeszkodami. Ponadto, pracodawcy mają świadomość tego, że nieco łatwiej jest nauczyć nowego pracownika konkretnej kompetencji twardej (np. obsługi komputera), niż pracy w zespole. Wyćwiczenie kompetencji miękkich jest bowiem dość czasochłonne i rzadko kiedy da się opanować jakąś kompetencję podczas jednego krótkiego kursu. Czy to znaczy, że kompetencji miękkich nie da się nauczyć? Nie, wręcz przeciwnie! Naturalnym środowiskiem nabywania i szlifowania kompetencji miękkich jest ŻYCIE. Dzięki temu, że pełnimy różne role w życiu prywatnym i zawodowym, że uczymy się i przebywamy wśród innych ludzi, stale nabywamy kompetencji, które następnie wykorzystujemy i szlifujemy, osiągając kolejne stopnie zaawansowania. Kompetencji miękkich uczymy się w szkole, w pracy, w czasie wolnym niemal non-stop! Ale nie zawsze zdajemy sobie z tego sprawę. Dlatego narzędzie LEVER BASIC powstało po to, aby pomóc ci przypomnieć sobie sytuacje, w których ćwiczyłeś/-aś wybrane kompetencje miękkie i aby wesprzeć cię w przygotowaniu dowodów, które pozwolą ci udowodnić, na jakim poziomie posiadasz wybrane kompetencje. To nie tylko ułatwi ci poruszanie się po rynku pracy, ale przede wszystkim pozwoli ci odkryć twoje mocne strony! Które kompetencje są najcenniejsze na rynku pracy? Z opisem kompetencji miękkich spotykamy się m.in. w ogłoszeniach o pracę: Wymagane kompetencje: komunikatywność, dobra organizacja pracy, samodzielność Widząc takie ogłoszenie, automatycznie przepisujemy nazwy kompetencji do CV, żeby pracodawca zobaczył, że jesteśmy odpowiednią osobą na dane stanowisko. Jednak kiedy podczas rozmowy o pracę pracodawca chce nas sprawdzić i prosi o podanie przykładów zadań, w których mieliśmy okazję szlifować poszczególne kompetencje miękkie, często nie wiemy, co powiedzieć. Dlaczego? Ponieważ zazwyczaj nigdy się nad tym nie zastanawialiśmy. Na szczęście dzięki LEVER BASIC to się zmienia! Już nigdy nie będziesz miał/-a tego problemu, ponieważ otrzymasz zaświadczenie z opisem swoich kompetencji oraz zgromadzisz potrzebne dowody potwierdzające ich posiadanie. Czytaj dalej i dowiedz się, jak to zrobić :) W 2012 r. Szkoła Główna Handlowa w Warszawie wraz z Amerykańską Izbą Handlu w Polsce oraz EY (*dawniej Ernst & Young) przeprowadziły badanie na temat postrzegania absolwentów szkół wyższych podczas wejścia na rynek pracy. Jak się okazało, to wcale nie kierunek studiów czy ocena na dyplomie mają najistotniejsze znaczenie podczas rekrutacji nowego pracownika, a... kompetencje miękkie! 2

3 Jak wykazały badania, 1/3 pracodawców najbardziej ceni sobie kompetencje osobowe i interpersonalne. Na drugim miejscu znalazły się kompetencje intelektualne i akademickie (25%), natomiast na trzecim udział w stażach i praktykach organizowanych przez firmę (22%). Są to trzy główne kryteria stosowane przez firmy podczas zatrudniania absolwentów. Daleko w tyle można znaleźć kierunek studiów (7%), czy ocenę na dyplomie (2%). Jakie kompetencje miękkie są najczęściej pożądane przez ankietowanych pracodawców? Efektywna komunikacja; Otwartość na uczenie się i stały rozwój; Aktywność i zaangażowanie w pracy; Elastyczność i zdolność do adaptacji; Umiejętność pracy w zespole; Dążenie do osiągania rezultatów; Odpowiedzialność; Umiejętność formułowania i rozwiązywania problemów. Większość z nich możesz potwierdzić dzięki LEVER BASIC! Szybko przekonasz się, jakie są twoje mocne strony, a mając świadomość swoich mocnych stron poczujesz się pewniej podczas rozmowy o pracę. 3

4 W jakich okolicznościach zdobywamy wiedzę i kompetencje? Czym jest edukacja formalna, nieformalna i poza-formalna? Wspomnieliśmy już o tym, że kompetencje można nabywać w różnorodnych okolicznościach, w szkole i poza nią. Opisując te okoliczności, często używa się terminów takich jak edukacja formalna, pozaformalna i nieformalna. Jakie są między nimi różnice? 1. Edukacja formalna To najbardziej znany typ edukacji, prowadzony przez wyspecjalizowane instytucje, takie jak szkoły, uczelnie wyższe, czy inne ośrodki kształcenia. Osoba nabywająca wiedzę w toku edukacji formalnej ma świadomość tego, że bierze udział w procesie uczenia się, ponieważ jest on zorganizowany i uporządkowany. Uczeń wie, jaki jest cel kształcenia i kto jest nauczycielem oraz wie, że na zakończenie uzyska formalne potwierdzenie nabytej wiedzy (np. w formie dyplomu lub certyfikatu). Nauka w szkole podstawowej/ ponadpodstawowej zakończona otrzymaniem świadectwa. Nauka w szkole policealnej zakończona otrzymaniem świadectwa. Kurs informatyczny w ośrodku kształcenia ustawicznego zakończony otrzymaniem certyfikatu. Kurs językowy w szkole językowej zakończony otrzymaniem certyfikatu. Kurs prawa jazdy. 2. Edukacja poza-formalna Edukacja poza-formalna to wszystkie działania, które mają na celu poszerzanie wiedzy i zdobywanie umiejętności, ale odbywają się poza oficjalnymi instytucjami edukacyjnymi (czyli poza szkołą, uczelnią, czy inna instytucją edukacyjną). Mogą to być m.in. różnorodne spotkania, warsztaty i zajęcia dodatkowe prowadzone przez organizacje pozarządowe, czy też inicjowane oddolnie, przez grupę osób zainteresowanych danym tematem. W edukacji poza-formalnej uczestnicy zazwyczaj nie otrzymują zaświadczeń potwierdzających uzyskaną wiedzę (ale mogą je otrzymać. Różnica jest tylko taka, że zaświadczenia te nie są wystawiane przez oficjalne instytucje edukacyjne). Udział w spotkaniach studenckiego koła naukowego. Uczestnicy spotkań studenckiego koła naukowego przedsiębiorczości nie zaliczają przedmiotów, nie mają konkretnego materiału do nauczenia się, ale biorąc udział w cotygodniowych spotkaniach zdobywają wiedzę z zakresu przedsiębiorczości, uczą się pisania biznesplanów, dyskutują na tematy związane z ich zainteresowaniami, dzięki czemu pogłębiają wiedzę z określonego tematu. Udział w projekcie społecznym. Pani Joanna, która uczestniczyła w programie dla mam wchodzących ponownie na rynek pracy, organizowanym przez jedną z lokalnych organizacji pozarządowych. Nie był to projekt stricte edukacyjny nie było tam przedmiotów do nauczenia się, klasówek i świadectwa. Mimo to pani Joanna wiele się dowiedziała i miała okazję wzmocnić kompetencje takie jak komunikacja, zaangażowanie oraz organizacja i planowanie. 4

5 3. Edukacja nieformalna Edukacja nieformalna jest procesem trwającym przez całe życie i wynika z codziennych czynności związanych z pracą, rodziną i rekreacją. Nie jest ona zorganizowana i uporządkowana (pod względem celów, czasu i wsparcia naukowego). Uczestnicząc w edukacji nieformalnej nie mamy świadomości tego, że nabywamy wiedzę. Nie otrzymujemy również potwierdzeń, dyplomów i certyfikatów. Jasiek, który jest wolontariuszem w schronisku dla zwierząt, podczas wolontariatu uczy się bardzo wielu rzeczy, chociaż nie jest to żaden zorganizowany program szkoleniowy. Jako koordynator grupy wolontariuszy szlifuje różnorodne kompetencje, takie jak komunikacja, przywództwo czy organizacja i planowanie. Magda wolontarystycznie organizuje przedstawienie dla dzieci w Miejskim Ośrodku Kultury. Jej intencją jest zapewnienie rozrywki dzieciom i nawet nie zdaje sobie sprawy, że przy tym tak wiele się uczy. To, że rozwija w sobie kreatywność, umiejętność rozwiązywania problemów i zaangażowanie jest dla niej dodatkową korzyścią wynikająca z jej działań, a nie tak jak w przypadku pozostałych typów edukacji głównym zamierzeniem. Alicja i Krzysztof są rodzicami dwójki dzieci w wieku szkolnym. Dzięki codziennej opiece nad dziećmi szlifują kompetencje takie jak organizacja i planowanie, praca zespołowa i rozwiązywanie problemów. Podsumowanie Kompetencje miękkie odgrywają bardzo istotną rolę na rynku pracy. Pracodawcy zdają sobie sprawę z tego, że łatwiejsze jest nauczenie nowego pracownika, przykładowo, obsługi programu komputerowego, niż pracy w zespole czy kreatywności. Kompetencje tego typu możemy nabywać w toku edukacji poza-formalnej i nieformalnej na przykład w trakcie wolontariatu lub w innych codziennych sytuacjach życiowych. Często zdarza się tak, że pierwszym miejscem, w którym zdajemy sobie sprawę z tego, czym są kompetencje miękkie, jest rozmowa rekrutacyjna, podczas której rekruter weryfikuje informacje wpisane przez nas do CV. Niestety, rozmowa rekrutacyjna nie zawsze w pełni może oddać zdolności kandydata z powodu występowania takich czynników jak stres, ograniczony czas, czy subiektywna ocena rekrutera. Dzięki LEVER BASIC masz możliwość potwierdzenia swoich kompetencji i uzyskania zaświadczenia, którym możesz pochwalić się jeszcze przed rozmową rekrutacyjną. Praca z LEVER BASIC pozwoli ci odkryć twoje mocne strony i uświadomić sobie, w jakim kierunku chcesz się rozwijać i w jakie działania edukacyjne inwestować. Podczas kolejnych lekcji wybierzesz kompetencje, które chcesz sprawdzić oraz dowiesz się, jak możesz je udokumentować. 5