Co sprawia, że jemy tak, jak jemy?

Transkrypt

1 Co sprawia, że jemy tak, jak jemy? Ewa Winnicka Klinika Gastroenterologii, Hepatologii i Zaburzeń Odżywiania Instytut-Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka, Warszawa

2 Co sprawia, że jemy tak, jak jemy? Interakcje z osobami znaczącymi Umiejętności motoryczne Konstrukcja neurobiologiczna Poznawczy charakter doświadczania świata

3 Kiedy odruch? Kiedy funkcja? Odruchy chwytne Ssanie, szukanie, to odruchy z grupy chwytnych Funkcja integruje kompetencje: reakcje odruchowe, napięcie mięśniowe, wydolność krążeniowooddechowa, wytrzymałość mięśniowa, reakcje posturalne i nastawcze, akceptacja doświadczeń sensorycznych, stan głodu i sytości

4 Czucie protopatyczne techniki obrony (walka czy ucieczka?) D O J R Z E W A N I E Czucie epikrytyczne Rozwój wiedzy i umiejętności

5 Obrona przed doświadczeniami czy akceptacja doświadczeń? Czucie protopatyczne czy epikrytyczne?

6 Jaki charakter mają doświadczenia? obrona atak/agresja ucieczka brak reakcji agresja bierna akceptacja dążenie poznawanie eksploracja

7 Jak uczą nas doświadczenia? Podstawą uczenia się jest zmiana siły połączeń synaptycznych kategoryzacja neuronów kodowanie reguł plastyczność mózgu

8 Co wiemy o preferencjach sensorycznych? Jakie były doświadczenia (bliższe i dalsze)? Jaki jest typ przetwarzania bodźców? Możliwość modulacji bodźców?

9 Zanim zaczniemy karmić, muszą być podstawy Wydolność krążeniowooddechowa Napięcie mięśniowe, siła mięśniowa Akceptacja doświadczeń sensorycznych Dojrzałość neurologiczna i somatyczna

10 Jeśli nie ma solidnych podstaw pojawiają się strategie obronne i kompensacyjne, które mogą przejść w nawyki Pozycja podczas karmienia Budowanie pozytywnych doświadczeń Technika karmienia

11 Kompetencje i sprawności Znaczenie ma : Stabilizacja dla ruchu, łyżeczka Budowanie napięcia mięśniowego Izolacja ruchu precyzja ruchu Kontrola ssanie nad ruchem Rytm kubek gryzienie

12 Kompetencje i sprawności Aktywność ust: szczelność, napięcie, wysunięcie Aktywność żuchwy: stabilizacja, izolacja aktywności od ruchów języka Aktywność języka: budowanie napięcia w sposób perystaltyczny i w opozycji do ścian jamy ustnej Aktywność policzków: utrzymanie napięcia, stabilizacja dla ruchu łyżeczka kubek gryzienie Koordynacja ssania-połykaniaoddychania ssanie

13 Kompetencje i sprawności łyżeczka Wysunięcie płaskiego języka do linii dziąseł przed przyjęciem pokarmu gryzienie ssanie Zbieranie pokarmu górną wargą Pionizacja języka podczas inicjacji połknięcia przechodząca w perystaltyczny docisk języka do podniebienia podczas ustnej fazy połykania kubek

14 Kompetencje i sprawności Kontrola nad płynem w przedniej części jamy ustnej łyżeczka Dozowanie płynu górna wargą gryzienie ssanie Stabilizacja brzegu kubka na dolnej wardze (nie na dziąśle!!!) Brzegi języka kontrolują kumulację płynu w linii środkowej języka kubek

15 Kompetencje i sprawności gryzienie łyżeczka Większy zakres ruchów języka wewnątrz jamy ustnej ssanie kubek Wyraźne lateralne ruchy języka Rytmiczny charakter ruchów w stawach skroniowo-żuchwowych

16 harmonia spokój równowaga bezpieczeństwo przewidywalność rytm porządek stabilność niepokój chaos brak przewidywalności brak rytmu nadmierne staranie mniejsze możliwości obrona/ucieczka brak stabilności

17 Trudności podczas karmienia Krztuszenie, kaszel Brak odpowiedniej koordynacji między połykaniem i oddychaniem Spadki saturacji Wymioty, ulewania Brak aktywności Znaczna męczliwość Penetracje, aspiracje

18 Jakie pytania trzeba zadać? Czy dotyka jedzenia? Czy wkłada ręce do buzi? Czy wkłada przedmioty do buzi? Czy dąży do samodzielnego karmienia? Czy jest karmione przez sen (niemowlęta i małe dzieci)? Czy jest zabawiane podczas karmienia? (TV, zabawki, czytanie bajek, odwracanie uwagi)? Jak długo trwa karmienie? Czy wypluwa jedzenie? Wymiotuje? Czy umie gryźć, jeść łyżeczką, pić z kubka?

19 Co wiemy o nawykach? Technika karmienia Akcesoria Pozycja podczas karmienia Rytuały i zasady Gry transakcyjne? Manipulacje? Zaburzenia zachowania?

20 Czy sposób karmienia ma znaczenie? Prawidłowa technika podawania pokarmu: zwiększa efektywność karmienia poprawia organizację karmienia powoduje, że dziecko lepiej akceptuje sytuację karmienia: koncentruje się, wycisza buduje kompetencje i pozytywne doświadczenia zw. z karmieniem usprawnia połykanie i koordynację połykania z oddychaniem

21 Dziękuję za uwagę