Współczesne zasady postępowania w rodzinnym raku rdzeniastym tarczycy (DRRT)

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Współczesne zasady postępowania w rodzinnym raku rdzeniastym tarczycy (DRRT)"

Transkrypt

1 WIOSENNO-LETNIA SZKOŁA TYREOLOGII DRRT Gdynia Współczesne zasady postępowania w rodzinnym raku rdzeniastym tarczycy (DRRT) 634 Klinika Chirurgii Onkologicznej i Rekonstrukcyjnej Agnieszka Czarniecka

2 Rak rdzeniasty tarczycy należy do rzadkich nowotworów endokrynnych (do 5% wszystkich nowotworów tarczycy) tarczyca domena zewnątrzbłonowa , , region bogaty w cysteiny nowotwór z komórek C wydzielający kalcytoninę hiperplazja kom. C domena 768 cytoplazmatyczna /791 region o aktywności kinazy tyrozynowej 918 Schemat lokalizacji najczęstszych zmian w sekwencji białka RET w wyniku mutacji punktowych rak rdzeniasty Jest on w 1/5-1/4 przypadków uwarunkowany genetycznie

3 Charakterystyczny obraz kliniczny DRRT: * dgn: 56 rż 61 lat obraz zespołów wielogruczołowych (MEN2) dodatni wywiad rodzinny oraz możliwość monitorowania stężenia kalcytoniny powodowały, że nawet przed erą badań genetycznych przypadki rodzinnego raka rdzeniastego tarczycy wykrywano relatywnie wcześnie. * dgn: 29 rż 35 lat * * dgn: 14 rż 29 lat dgn: 3 rż 5 lat obecność mutacji RRT rozpoznany w badaniu RET 634 klinicznym rak rdzeniasty tarczycy RRT rozpoznany testem DNA Punktowe mutacje protoonkogenu RET są przyczyną dziedzicznego raka rdzeniastego tarczycy w przebiegu zespołu mnogich nowotworów układu wydzielania wew. typu 2 (MEN2A, MEN2B) i rodzinnego raka rdzeniastego (FMTC obecnie uważanego za podtyp zespołu MEN2A * wyklu teste Mulligan LM i wsp., Nature 1993, 363, Donnis-Keller H i wsp., Hum. Mol. Genet. 1993, 2, Aktywacja kinazy tyrozynowej RET w zespole MEN2B Aktywacja kinazy tyrozynowej RET w zespole MEN2A

4 Poznanie mutacji genu RET umożliwiło zrozumienie unikalnych zależności między genotypem i fenotypem w rodzinnym raku rdzeniastym tarczycy i dało podstawy dla podejmowania decyzji o profilaktycznej tyroidektomii uzależniając postępowanie operacyjne od wyniku badania molekularnego Patologia Zespół MEN2A Zespół MEN2B Postać klasyczna Rodzinny rak rdzeniasty tarczycy (FMTC) Rak rdzeniasty tarczycy częstość występowania wiek ujawnienia Guz chromochłonny częstość występowania wiek ujawnienia Nadczynność przytarczyc częstość występowania wiek ujawnienia Nerwiakiganglioneuromatosis częstość występowania wiek Dysmorfia -marfanoidalna budowa ciała częstość występowania wiek Mutacje w eksonach: 10,11 100% lat 30-50% lat Mutacje w eksonach: 10,11,13,14,15 100% lat % lat Mutacje w eksonach: 16,15 100% <10 lat 50% lat >98% od urodzenia >95% od urodzenia

5 ok % raków to raki sporadyczne Istnieją jednogenowe dziedziczne nowotwory i zespoły nowotworowe, które można wykryć za pomocą badania DNA: W ich rozwoju znaczenie może mieć predyspozycja wielogenowa, która nie jest jeszcze dobrze scharakteryzowana Typ raka odsetek raka dziedzicz nego Rak piersi 10% Rak jajnika 10-15% Rak jelita grubego 4-10% Rak rdzeniasty tarczycy 25% Guz (rak) chromochłonny 15-20%

6 Schemat budowy prootoonkogenu RET i kodowanego przez niego białka wraz z wykazem germinalnych mutacji punktowych prowadzących do powstania zespołów MEN2A i MEN2B. MEN 2A 634 MEN 2B

7 Schemat badań mutacji RET opracowany w Centrum Onkologii w Gliwicach w 1996 r.

8 Schemat badań mutacji RET opracowany w Centrum Onkologii w Gliwicach w 1996 r. Wykonanie badania dwukrotnie z dwóch niezależnych pobrań krwi u każdego chorego, u którego rozpoznano RRT

9 Schemat badań mutacji RET opracowany w Centrum Onkologii w Gliwicach w 1996 r.

10 Pierwsza profilaktyczna tyreoidektomia na świecie: S. Wells 1994 Pierwsza profilaktyczna tyreoidektomia w Polsce : J. Włoch 1997 Zespół dziedziczny Geny Wyjsciowe ryzyko raka Typ operacji Redukcja ryzyka Dziedziczny rak piersi BRCA 85% mastektomia 90% Dziedziczny rak jajnika BRCA1 BRCA % 23-27% salpingoooforektomia >90% Rak jelita grubego MMR/ FAP 80%/ 100% kolektomia Niepełna Rak rdzeniasty tarczycy RET >95% tyreoidektomia ~100%

11 Co powinno decydować o czasie i zakresie operacji w DRRT? Konsensus z Gubbio 1999 r Grupy ryzyka Lokalizacja mutacji Zalecany czas operacji Najwyższe ryzyko (stopień 3) Wysokie ryzyko (stopień 2) Średnie ryzyko (stopień1) Kodony: 883,918,922 Kodony: 611,618,620,634 Kodony: 609,768,790,791,804,891 Pierwsze 6 ms życia przed 5 rokiem życia w 5 roku życia lub do 10 roku życia lub w zależności od stężenia CT

12 Co powinno decydować o czasie i zakresie operacji w DRRT? ATA gudelines 2009 Grupy ryzyka Lokalizacja mutacji Zalecany czas operacji Stopień D Stopień C Stopień B Kodony: 883,918,922 Kodony: 634 Kodony: 611,618,620 w 1 roku życia przed 5 rokiem życia przed 5 rokiem życia lub później Stopień A Kodony: 609,768,790,791,804,891 w 5 roku życia lub później

13 Krytyczna dyskusja środowisk europejskich na propozycję ATA ETA 2009 Lizbona znaczenie stężenia CT Machens A, Dralle H. Prophylactic thyroidectomy in RET carriers at risk for hereditary medullary thyroid cancer. Thyroid. 2009;19(6): Proponują, by analizować łącznie: typ mutacji, stężenie CT oraz wywiad rodzinny przy kwalifikacji chorych do leczenia operacyjnego. Rohmer V. et al. Prognostic factors of disease-free survival after thyroidectomy in 170 young patients with a RET germline mutation: a multicenter study of the Groupe Francais d'etude des Tumeurs Endocrines. J Clin Endocrinol Metab. 2011;96(3):E Autorzy sugerują, by czas operacji profilaktycznej (poza MEN2B) był uzależniony od przedoperacyjnego stężenia CT, a nie oparty o grupy ryzyka wg ATA. Elisei R. et al. The timing of total thyroidectomy in RET gene mutation carriers could be personalized and safely planned on the basis of serum Ct: 18 years experience at one single center. J Clin Endocrinol Metab. 2012;97(2): Autorzy nie obserwowali korelacji pomiędzy stężeniem kalcytoniny, a grupami ryzyka wg ATA. U wszystkich chorych z podwyższonym podstawowym stężeniem CT i u 25/31 ze stężeniem stymulowanym stwierdzono raka (MTC). Autorzy preferują podejmowanie decyzji o operacji w oparciu o stężenie CT, a nie klasy ryzyka ATA.

14 1,0 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0,0 Rokowanie uzależnione jest od normalizacji stężenia kalcytoniny (CT) normalizacja CT brak normalizacji CT czas [lata] p < 0,05 Grupa 1A Grupa 1A pooperacyjna CT w normie OS 1,0 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0,0 Wykonanie operacji w okresie klinicznie jawnym pogarsza rokowanie bez objawów grupa 1A grupa 1A grupa 2A jawna choroba grupa 1B Grupa 1B Grupa 2A pooperacyjne stężenie CT czas [lata] p < 0,05 OS 8,2% 100% 31,5% 59,5% J.Włoch i wsp.,2007

15 Co powinno decydować o czasie i zakresie operacji w DRRT? ATA gudelines 2015, Polskie Rekomendacje 2018 Grupy ryzyka Lokalizacja mutacji Zalecany czas operacji ATA-HST (najwyższe ryzyko) Kodony: 918 w 1 roku życia ATA-H (wysokie ryzyko) Kodony: 634, 883 przed 5 rokiem życia w zależności od stężenia CT i wywiadu rodzinnego ATA-MOD (pośrednie ryzyko) Kodony: 512,533,609,611,618,620, 621,666,768,790,791,804, 891 przy wzroście CT w zależności od stężenia CT,wywiadu rodzinnego, preferencji rodziców Thyroid, 2015 Endocrinol Pol., 2018

16 Przeżycie całkowite w DRRT zależy od obecności przerzutów do układu chłonnego szyi 1,0 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0,0 N0 N1 Grupa 1B n= czas [lata] nz J.Włoch i wsp.,2007

17 Czy zawsze należy wykonać limfadenektomię centralną? Chorzy operowani profilaktycznie w latach NIE jeśli operacja jest wykonywana o czasie, przy prawidłowym i stymulowanym stężeniu kalcytoniny W badanej grupie WSZYSCY chorzy operowani profilaktycznie mieli wykonaną limfadenektomię centralną. U żadnego chorego NIE stwierdzono obecności przerzutów do węzłów chłonnych Mutacja (kodon) n-liczba chorych Tyroidektomia + limfadenektomia centralna Tyroidektomia+ limfadenektomia centralna+ obustronna limfadenektomia boczna 634 n= n= n= n= n=2 1 1 Razem 32 (gr.1a) 24 (75%) 8 (25%) J.Włoch i wsp.,2007

18 Chorzy operowani profilaktycznie w latach U wszystkich chorych przedoperacyjne stężenie CT<=10 pg/ml 18 kobiet (60%), 12 mężczyzn (40%), wiek 7 do 71 lat Tylko całkowite wycięcie tarczycy, bez układu chłonnego centralnego mutacja liczebność MTC (wielkość ogniska) (8mm) (50%) (3mm) 1 (4mm) 1 (2mm-PTC) 2 (2mm, 8 mm) 1 (3mm) Razem 30 6 MTC (20%) Czas obserwacji: (1ms-9 lat) średni: 3,3 roku, mediana 3,2 roku Pooperacyjne stężenie CT w normie. Wszyscy żyją, bez cech nawrotu A. Czarniecka i wsp.,2017

19 Chirurgia jest podstawowym sposobem leczenia chorych na DRRT przedział centralny - VI Zawsze należy wykonać całkowite wycięcie tarczycy od operacji usunięcia układu chłonnego środkowego można odstąpić jeśli przedoperacyjne stężenie kalcytoniny jest prawidłowe operacje profilaktyczne Operacje bocznych węzłów chłonnych : jedno lub obustronna zmodyfikowana limfadenektomia szyjna (z zaoszczędzeniem żyły szyjnej wew., mięśnia m-s-o i nerwu XI) grupy II-V 1. Przy potwierdzeniu przerzutów 2. Operacje elektywne (ognisko >1 cm) Obecnie można odstąpić od rutynowej elektywnej limfadenektomii bocznej jeśli stężenie kalcytoniny <=200 pg/ml

20 Boczny ukad chłonny szyi

21 Nerw dodatkowy Zespół Hornera Ż. we Nerw przeponowy Mięsień m-s-o Przewód piersiowy Splot barkowy

22 Monitorowanie chorych na RRT Kryterium oceny radykalności chirurgicznej, jest przede wszystkim ocena pooperacyjnego stężenia kalcytoniny (CT). Istotnym elementem oceny ryzyka nawrotu RRT uznaje się tzw. czas podwojenia CT. Ocenę tego parametru stosujemy u chorych, u których po zabiegu operacyjnym nie uzyskano normalizacji biochemicznej. Najnowsze rekomendacje ATA zaproponowały algorytm monitorowania chorych uzależniony od wyniku pooperacyjnego stężenia CT.

23 Stężenie CT <150 pg/ml Brak cech przetrwałego RRT w bad. klinicznym i USG Bad. kliniczne, USG szyi co 6 ms. Ocena stężenia CT i CEA co 3-6 ms z oceną czasu podwojenia CT Leczenie choroby lokoregionalnej: operacyjne lub RT Leczenie progresującej choroby rozsianej: inhibitory kinaz tyrozynowych, badania kliniczne Chory po leczeniu operacyjnym z powodu RRT Badanie kliniczne, USG szyi Ocena stężenia: CT, CEA, TSH co 6-12 ms CT >150 pg/ml Wynik pozytywny Badania obrazowe dla wykrycia rozsiewu Wynik ujemny Thyroid, 2015 Endocrinol Pol., 2018 CT w normie Bad. kliniczne i USG co 6 ms. przez 12 ms, następnie raz w roku Ocena stężenia CT i CEA co 3-6 ms. z oceną czasu podwojenia CT Powtórzenie badań obrazowych co 6-12 ms.

24 Potwierdzony, lokoregionalny nawrót strukturalny choroby jest wskazaniem do leczenia operacyjnego. W przypadkach zaawansowanego RRT naciekającego krtań, tchawicę, przełyk zakres operacji jest dobierany indywidualnie. Może on obejmować palitywne zabiegi cytoredukcyjne, lub radykalne zabiegi resekcyjnorekonstrukcyjne pod warunkiem minimalizacji ryzyka powikłań. Efekt po roku

25 W przypadku zmian nieoperacyjnych, czy nieresekcyjnych, a także po operacjach nieradykalnych rozważyć należy uzupełniającą radioterapię na obszar szyi i śródpiersia oraz terapię celowaną z zastosowaniem inhibitorów kinaz tyrozynowych W przypadku wykrycia pojedynczych zmian przerzutowych można myśleć o leczeniu operacyjnym. Zmiany pojedyncze zdarzają się niestety relatywnie rzadko i wówczas leczenie chirurgiczne, zastępują inne metody terapeutyczne np. radioterapia w tym stereotaktyczna, termoablacja, chemoembolizacja, leczenie systemowe, leczenie z zastosowaniem inhibitorów kinaz tyrozynowych.

26 Fenotyp zespołu MEN2B marfanoidalna budowa ciała nerwiakowłókniaki błon śluzowych duże dłonie duże stopy

27 Chłopiec urodzony r W wieku 15 ms i 4,5 roku operowany z powodu niedrożności przewodu pokarmowego W badaniu HP opisano nadzwojowość jelita Od 3 roku życia niedoczynność tarczycy W wieku 7 lat pobyt na Oddziale Endokrynologii z powodu podejrzenia somatotropinowej niedoczynności przysadki Od 2013 roku zmiany ogniskowe w tarczycy. Pozostający pod opieką Poradni Gastrologicznej, Chirurgicznej, Neurologicznej Metabolicznej, Genetycznej! Urologicznej (spodziectwo), Rehabilitacyjnej (wykluczono celiakię, chorobę Hirschprunga, zespół Noonan)

28 Chłopiec urodzony r BAC w wieku 11 lat podejrzenie raka rdzeniastego tarczycy pierwsza wizyta w IO Badania genetyczne: Mutacja w kodonie 918 eksonu 16 Zespół MEN2B Kalcytonina 2095 pg/ml

29 Chłopiec urodzony r : leczenie operacyjne: Całkowite wycięcie tarczycy z układem chłonnym środkowym i obustronną zmodyfikowaną limfadenektomią szyjną. Neuromonitoring. Rozpoznanie przerzutów w ponad 10 węzłach chłonnych lub w więcej niż dwóch przedzia- łach węzłów chłonnych niemal wyklucza możliwość osiągnięcia pełnej remisji biochemicznej. Scollo C et al. Rationale for central and bilateral lymph node dissection in sporadic and hereditary medullary thyroid cancer. J Clin Endo- crinol Metab 2003 Weber et al. Impact of modified radical neck dissection on biochemical cure in medullary thyroid carcinomas. Surgery 2001 Hist-pat: Rak rdzeniasty pt1amn1bmx rak wieloogniskowy, w linii cięcia, zaawansowane przerzuty do węzłów chłonnych z naciekiem pozawęzłowym zajęte 3 przedziały węzłowe 22 węzły / 68 przebadanych

30 Chłopiec urodzony r badania kontrolne Utrzymuje się hyperkalcytoninemia: 457,6 pg/ml Ca+2; 1,28 mmol/l PTH 16,2 pg/ml CEA 1,62 ng/ml : TK nie można wykluczyć nacieku npl na szyi, zmiany pooperacyjne? USG bez ewidentnych ognisk nawrotu Wyjściowe zaawansowanie (CT > 2000 pg/ml wskazują ma mikrorozsiew) reoperacja radioterapia? inhibitory kinaz tyrozynowych

31 Chłopiec urodzony r Wyjściowe zaawansowanie (CT > 2000 pg/ml wskazują na mikrorozsiew choroba nieuleczalna!!! reoperacja zyski straty, powikłania pogorszenie jakości życia radioterapia inhibitory kinaz tyrozynowych

32 Podsumowanie: DRRT 634 DRRT jest rzadką chorobą endokrynną uwarunkowaną genetycznie U każdego chorego na raka rdzeniastego należy wykonać badania mutacji protoonkogenu RET. Podstawowym sposobem leczenia jest leczenie operacyjne wykonane o czasie. Operacje profilaktycznego wycięcia tarczycy są skutecznym, akceptowanym sposobem zapobiegania rozwojowi DRRT. Decyzja o wieku i zakresie operacji powinna być podejmowana na podstawie typu mutacji protoonkogenu RET, przedoperacyjnego stężenia kalcytoniny oraz wywiadu rodzinnego Leczenie chorych na DRRT wymaga współpracy wielodyscyplinarnego zespołu ekspertów i powinno być prowadzone jedynie w wyspecjalizowanych ośrodkach. Dziękuję za uwagę

. Terapia raka rdzeniastego z perspektywy lekarza

. Terapia raka rdzeniastego z perspektywy lekarza . Terapia raka rdzeniastego z perspektywy lekarza Marek Ruchała Katedra i Klinika Endokrynologii, Przemiany Materii i Chorób Wewnętrznych Duża częstość zmian wieloogniskowych i wola Rak tarczycy Częstość

Bardziej szczegółowo

Ośrodki medyczne wykonujące procedury diagnostyczno-terapeutyczne powinny mieć następujące możliwości:

Ośrodki medyczne wykonujące procedury diagnostyczno-terapeutyczne powinny mieć następujące możliwości: REKOMENDACJE KONSULTANTA KRAJOWEGO W DZIEDZINIE CHIRURGII ONKOLOGICZNEJ ORAZ POLSKIEGO TOWARZYSTWA CHIRURGII ONKOLOGICZNEJ W ZAKRESIE DIAGNOSTYKI I LECZENIA CHORYCH NA RAKA JELITA GRUBEGO REKOMENDACJE

Bardziej szczegółowo

Leczenie nowotworów tarczycy Dr hab. n. med. Sylwia Grodecka-Gazdecka 2007

Leczenie nowotworów tarczycy Dr hab. n. med. Sylwia Grodecka-Gazdecka 2007 Leczenie nowotworów tarczycy Dr hab. n. med. Sylwia Grodecka-Gazdecka 2007 Klasyfikacja guzów tarczycy wg WHO Guzy nabłonkowe 1. Łagodne 2. Złośliwe Gruczolak pęcherzykowy Inne gruczolaki 2.1. Rak pęcherzykowy

Bardziej szczegółowo

Tyreologia opis przypadku 11

Tyreologia opis przypadku 11 Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 11 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku Pacjent lat 64 stan po radykalnym leczeniu operacyjnym

Bardziej szczegółowo

przytarczyce, niedoczynność przytarczyc, hipokalcemia, rak tarczycy, wycięcie tarczycy, tyreoidektomia

przytarczyce, niedoczynność przytarczyc, hipokalcemia, rak tarczycy, wycięcie tarczycy, tyreoidektomia SŁOWA KLUCZOWE: przytarczyce, niedoczynność przytarczyc, hipokalcemia, rak tarczycy, wycięcie tarczycy, tyreoidektomia STRESZCZENIE Wstęp. Ze względu na stosunki anatomiczne oraz wspólne unaczynienie tarczycy

Bardziej szczegółowo

Medullary thyroid carcinoma: from molecular studies to clinical decision. Rak rdzeniasty tarczycy: od badań molekularnych do kliniki

Medullary thyroid carcinoma: from molecular studies to clinical decision. Rak rdzeniasty tarczycy: od badań molekularnych do kliniki IV Konferencja Sekcji Endokrynologii Molekularnej PTE, Poznań, 2-3.10.2004 Medullary thyroid carcinoma: from molecular studies to clinical decision Jan Włoch 1, Małgorzata Oczko-Wojciechowska 2, Sylwia

Bardziej szczegółowo

Czy potrzebne jest powołanie w Polsce wyspecjalizowanych ośrodków leczenia chorych na raka jelita grubego ("colorectal units")?

Czy potrzebne jest powołanie w Polsce wyspecjalizowanych ośrodków leczenia chorych na raka jelita grubego (colorectal units)? Czy potrzebne jest powołanie w Polsce wyspecjalizowanych ośrodków leczenia chorych na raka jelita grubego ("colorectal units")? Lucjan Wyrwicz Centrum Onkologii Instytut im M. Skłodowskiej-Curie w Warszawie

Bardziej szczegółowo

Rak rdzeniasty tarczycy jako choroba rzadka. Ocenia się ze rocznie zachorowuje na raka rdzeniastego tarczycy około 100 osób w Polsce

Rak rdzeniasty tarczycy jako choroba rzadka. Ocenia się ze rocznie zachorowuje na raka rdzeniastego tarczycy około 100 osób w Polsce Rak rdzeniasty tarczycy jako choroba rzadka Ocenia się ze rocznie zachorowuje na raka rdzeniastego tarczycy około 100 osób w Polsce Rak rdzeniasty tarczycy 25% postać rodzinna - Objawowa (1/4) - Badania

Bardziej szczegółowo

Rak tarczycy. Jadwiga Szymczak. Katedra i Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Leczenia Izotopami Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu

Rak tarczycy. Jadwiga Szymczak. Katedra i Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Leczenia Izotopami Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Rak tarczycy Jadwiga Szymczak Katedra i Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Leczenia Izotopami Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Uproszczona klasyfikacja nowotworów złośliwych tarczycy wg ATA A. Rak

Bardziej szczegółowo

CHIRURGICZNE LECZENIE GUZÓW NEUROENDOKRYNNYCH (NET) UKŁADU POKARMOWEGO:

CHIRURGICZNE LECZENIE GUZÓW NEUROENDOKRYNNYCH (NET) UKŁADU POKARMOWEGO: Andrzej W. SZAWŁOWSKI CHIRURGICZNE LECZENIE GUZÓW NEUROENDOKRYNNYCH (NET) UKŁADU POKARMOWEGO: Żołądka Jelit Trzustki GEP z Kliniki Nowotworów Górnego Odcinka Układu Pokarmowego -Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie

Bardziej szczegółowo

Tyreologia opis przypadku 15

Tyreologia opis przypadku 15 Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 15 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 28-letnia kobieta zgłosił się do Poradni Endokrynologicznej.

Bardziej szczegółowo

Efektywna kontrola chorych po leczeniu nowotworów jąder

Efektywna kontrola chorych po leczeniu nowotworów jąder Efektywna kontrola chorych po leczeniu nowotworów jąder Marzena Wełnicka-Jaśkiewicz Klinika Onkologii i Radioterapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego Efektywna kontrola ścisła obserwacja po leczeniu

Bardziej szczegółowo

Załącznik do OPZ nr 8

Załącznik do OPZ nr 8 Załącznik do OPZ nr 8 Lista raportów predefiniowanych Lp. Tytuł raportu Potencjalny użytkownik raportu 1. Lista chorych na raka stercza w zależności od poziomu antygenu PSA (w momencie stwierdzenia choroby)

Bardziej szczegółowo

Badania genetyczne. Prof. dr hab. Maria M. Sąsiadek Katedra i Zakład Genetyki Konsultant krajowy ds. genetyki klinicznej

Badania genetyczne. Prof. dr hab. Maria M. Sąsiadek Katedra i Zakład Genetyki Konsultant krajowy ds. genetyki klinicznej Badania genetyczne. Prof. dr hab. Maria M. Sąsiadek Katedra i Zakład Genetyki maria.sasiadek@am.wroc.pl Konsultant krajowy ds. genetyki klinicznej Badania genetyczne: jak to się zaczęło Genetyka a medycyna

Bardziej szczegółowo

OFERTA BADAŃ GENETYCZNYCH

OFERTA BADAŃ GENETYCZNYCH OFERTA BADAŃ GENETYCZNYCH Obowiązuje od stycznia 2014 ONKOLOGIA Załącznik nr 4 Kod badania Jednostka chorobowa Opis badania Materiał do badań Cena ONK-001 Genetyczna do raka piersi - panel Analiza mutacji

Bardziej szczegółowo

BADANIA KONTROLNE CHORYCH NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE

BADANIA KONTROLNE CHORYCH NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE BADANIA KONTROLNE CHORYCH NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE Marian Reinfuss CENTRUM ONKOLOGII ODDZIAŁ W KRAKOWIE OCENA WARTOŚCI CENTRUM ONKOLOGII ODDZIAŁ W KRAKOWIE PROWADZENIA BADAŃ KONTROLNYCH 1. długość przeŝycia

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa Barbara Czerska... 11 Autorzy... 17 Wykaz skrótów... 19

Spis treści. Przedmowa Barbara Czerska... 11 Autorzy... 17 Wykaz skrótów... 19 Przedmowa Barbara Czerska.................................. 11 Autorzy.................................................... 17 Wykaz skrótów.............................................. 19 Rozdział I.

Bardziej szczegółowo

Genetyka kliniczna raka rdzeniastego tarczycy. Clinical genetic of medullary thyroid carcinoma

Genetyka kliniczna raka rdzeniastego tarczycy. Clinical genetic of medullary thyroid carcinoma Genetyka kliniczna raka rdzeniastego tarczycy Clinical genetic of medullary thyroid carcinoma 2 Streszczenie Rak rdzeniasty tarczycy (RRT) jest neuroendokrynnym nowotworem złośliwym, wywodzącym się z okołopęcherzykowych

Bardziej szczegółowo

Urologiczne leczenie paliatywne zaawansowanych raków nerki. Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, COI, Warszawa

Urologiczne leczenie paliatywne zaawansowanych raków nerki. Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, COI, Warszawa Urologiczne leczenie paliatywne zaawansowanych raków nerki Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, COI, Warszawa Nefrektomia Nefrektomia jest metodą umożliwiającą całkowite wyleczenie

Bardziej szczegółowo

Wydłużenie życia chorych z rakiem płuca - nowe możliwości

Wydłużenie życia chorych z rakiem płuca - nowe możliwości Wydłużenie życia chorych z rakiem płuca - nowe możliwości Pulmonologia 2015, PAP, Warszawa, 26 maja 2015 1 Epidemiologia raka płuca w Polsce Pierwszy nowotwór w Polsce pod względem umieralności. Tendencja

Bardziej szczegółowo

Dr hab. n. med. Paweł Blecharz

Dr hab. n. med. Paweł Blecharz BRCA1 zależny rak piersi i jajnika odmienności diagnostyczne i kliniczne (BRCA1 dependent breast and ovarian cancer clinical and diagnostic diversities) Paweł Blecharz Dr hab. n. med. Paweł Blecharz Dr

Bardziej szczegółowo

Czy wiemy jak u chorych na raka gruczołu krokowego optymalnie stosować leczenie systemowe w skojarzeniu z leczeniem miejscowym?

Czy wiemy jak u chorych na raka gruczołu krokowego optymalnie stosować leczenie systemowe w skojarzeniu z leczeniem miejscowym? Czy wiemy jak u chorych na raka gruczołu krokowego optymalnie stosować leczenie systemowe w skojarzeniu z leczeniem miejscowym? Piotr Potemski Klinika Chemioterapii Nowotworów Katedry Onkologii Uniwersytet

Bardziej szczegółowo

SpiS TreśCi chirurgia narządowa 51. nowotwory układu pokarmowego VII

SpiS TreśCi chirurgia narządowa 51. nowotwory układu pokarmowego VII Spis treści CHIRURGIA NARZĄDOWA... 1005 51. Nowotwory układu pokarmowego... 1007 51.1. Nowotwory przełyku Andrzej W. Szawłowski... 1007 51.1.1. Wstęp... 1007 51.1.2. Patologia... 1008 51.1.3. Rozpoznanie...

Bardziej szczegółowo

WSKAZANIA DO NAPROMIENIANIA REGIONALNYCH WĘZŁÓW CHŁONNYCH W 4 SYTUACJACH KLINICZNYCH. Anna Niwińska

WSKAZANIA DO NAPROMIENIANIA REGIONALNYCH WĘZŁÓW CHŁONNYCH W 4 SYTUACJACH KLINICZNYCH. Anna Niwińska WSKAZANIA DO NAPROMIENIANIA REGIONALNYCH WĘZŁÓW CHŁONNYCH W 4 SYTUACJACH KLINICZNYCH Anna Niwińska 4 RÓŻNE SYTUACJE KLINICZNE RAK PIERSI PIERWOTNIE OPERACYJNY kt1n0-t2n1 I-IIB stopień Klasyczna operacja

Bardziej szczegółowo

Rak piersi. Doniesienia roku Renata Duchnowska Klinika Onkologii Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie

Rak piersi. Doniesienia roku Renata Duchnowska Klinika Onkologii Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie Rak piersi Doniesienia roku 2014 Renata Duchnowska Klinika Onkologii Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie Miejscowe leczenie Skrócone napromienianie części piersi (accelerated partial breast irradiation;

Bardziej szczegółowo

Odrębności diagnostyki i leczenia raka piersi u młodych kobiet

Odrębności diagnostyki i leczenia raka piersi u młodych kobiet Odrębności diagnostyki i leczenia raka piersi u młodych kobiet Barbara Radecka Opolskie Centrum Onkologii Amadeo Modigliani (1884-1920) 1 Młode chore Kto to taki??? Daniel Gerhartz (1965-) 2 3 Grupy wiekowe

Bardziej szczegółowo

Rak rdzeniasty tarczycy badania i obserwacje dzieci z rodzin ryzyka

Rak rdzeniasty tarczycy badania i obserwacje dzieci z rodzin ryzyka Praca oryginalna Endokrynol. Ped. 2017.16.1.58:19-24 DOI: 10.18544/EP-01.16.01.1659 Original Paper Pediatr. Endocrinol. 2017.16.1.58:19-24 Rak rdzeniasty tarczycy badania i obserwacje dzieci z rodzin ryzyka

Bardziej szczegółowo

Klinika Endokrynologii [1]

Klinika Endokrynologii [1] Klinika Endokrynologii [1] Dane kontaktowe: tel. 41 36 74 181 fax 41 3456882 Kierownik kliniki: dr. hab. n. med. Aldona Kowalska (specjalista chorób wewnętrznych, specjalista medycyny nuklearnej, endokrynolog

Bardziej szczegółowo

Tyreologia opis przypadku 4

Tyreologia opis przypadku 4 Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 4 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 61-letni mężczyzna zgłosił się do Poradni Endokrynologicznej.

Bardziej szczegółowo

ESMO CONSENSUS CONFERECE on ENDOMETRIAL CANCER we współpracy z ESGO i ESTRO

ESMO CONSENSUS CONFERECE on ENDOMETRIAL CANCER we współpracy z ESGO i ESTRO ESMO CONSENSUS CONFERECE on ENDOMETRIAL CANCER we współpracy z ESGO i ESTRO Andrzej Roszak Spotkanie po ASTRO Łódź 2015 Trendy zachorowalności na nowotwory trzonu macicy w Polsce w latach 1980-2010 5125

Bardziej szczegółowo

WTÓRNE OPERACJE CYTOREDUKCYJNE - ZASADY KWALIFIKACJI

WTÓRNE OPERACJE CYTOREDUKCYJNE - ZASADY KWALIFIKACJI WTÓRNE OPERACJE CYTOREDUKCYJNE - ZASADY KWALIFIKACJI Paweł Basta Klinika Ginekologii i Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie Uniwersyteckie Centrum Leczenia Chorób Piersi I Katedra Chirurgii Ogólnej

Bardziej szczegółowo

ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU

ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU 14 czerwca 2012 r dr n. med. Piotr Tomczak Klinika Onkologii U.M. Poznań Epidemiologia raka nerki RCC stanowi 2 3% nowotworów złośliwych

Bardziej szczegółowo

typ 3, sporadyczny; Techniki Obrazowe

typ 3, sporadyczny; Techniki Obrazowe Guz neuroendokrynny żołądka typ 3, sporadyczny; Techniki Obrazowe Mariusz I.Furmanek CSK MSWiA i CMKP Warszawa Ocena wyjściowa, metody strukturalne WHO 2 (rak wysoko zróżnicowany); Endoskopia i/lub EUS;

Bardziej szczegółowo

W dniu 09.01.2004 odbyło się posiedzenie grupy ekspertów powołanych przez Zarząd

W dniu 09.01.2004 odbyło się posiedzenie grupy ekspertów powołanych przez Zarząd W dniu 09.01.2004 odbyło się posiedzenie grupy ekspertów powołanych przez Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego wraz z reprezentantami genetyków polskich. W wyniku dwudniowej dyskusji opracowano

Bardziej szczegółowo

diagnostyka raka piersi

diagnostyka raka piersi diagnostyka raka piersi Jedyne w Polsce badanie genetyczne połączone z badaniem obrazowym piersi 1 Czy jesteś pewna, że nie grozi Ci zachorowanie na raka piersi? Aktualny stan wiedzy medycznej umożliwia

Bardziej szczegółowo

Badania. przesiewowe stosowane w celu wczesnego wykrycia raka jelita grubego. zalecenia National Comprehensive Cancer Network (NCCN)

Badania. przesiewowe stosowane w celu wczesnego wykrycia raka jelita grubego. zalecenia National Comprehensive Cancer Network (NCCN) Badania przesiewowe stosowane w celu wczesnego wykrycia raka jelita grubego zalecenia National Comprehensive Cancer Network (NCCN) Badania przesiewowe stosowane w celu wykrycia raka jelita grubego Ocena

Bardziej szczegółowo

Rak trzustki - chemioterapia i inne metody leczenia nieoperacyjnego. Piotr Wysocki Klinika Onkologiczna Centrum Onkologii Instytut Warszawa

Rak trzustki - chemioterapia i inne metody leczenia nieoperacyjnego. Piotr Wysocki Klinika Onkologiczna Centrum Onkologii Instytut Warszawa Rak trzustki - chemioterapia i inne metody leczenia nieoperacyjnego Piotr Wysocki Klinika Onkologiczna Centrum Onkologii Instytut Warszawa RAK TRZUSTKI U 50% chorych w momencie rozpoznania stwierdza się

Bardziej szczegółowo

Czym jest medycyna personalizowana w kontekście wyzwań nowoczesnej onkologii?

Czym jest medycyna personalizowana w kontekście wyzwań nowoczesnej onkologii? Czym jest medycyna personalizowana w kontekście wyzwań nowoczesnej onkologii? Wykorzystanie nowych technik molekularnych w badaniach nad genetycznymi i epigenetycznymi mechanizmami transformacji nowotworowej

Bardziej szczegółowo

Podstawy diagnostyki onkologicznej. Podstawy diagnostyki onkologicznej. Marcin Stępie. pień

Podstawy diagnostyki onkologicznej. Podstawy diagnostyki onkologicznej. Marcin Stępie. pień Marcin Stępie pień Katedra Onkologii i Klinika Onkologii Ginekologicznej AM Wrocław, Dolnośląskie Centrum Onkologii we Wrocławiu. Cele diagnostyki rozpoznanie choroby nowotworowej; ocena zaawansowania

Bardziej szczegółowo

GUZY PODŚCIELISKOWE PRZEWODU POKARMOWEGO. (Gastrointestinal Stromal Tumor (GIST)) Anna Nasierowska-Guttmejer, Katarzyna Guzińska-Ustynowicz

GUZY PODŚCIELISKOWE PRZEWODU POKARMOWEGO. (Gastrointestinal Stromal Tumor (GIST)) Anna Nasierowska-Guttmejer, Katarzyna Guzińska-Ustynowicz Sformatowano GUZY PODŚCIELISKOWE PRZEWODU POKARMOWEGO (Gastrointestinal Stromal Tumor (GIST)) Anna Nasierowska-Guttmejer, Katarzyna Guzińska-Ustynowicz 1. Materiał chirurgiczny: przełyk, Ŝołądek, jelito

Bardziej szczegółowo

Materiał i metody. Wyniki

Materiał i metody. Wyniki Abstract in Polish Wprowadzenie Selen jest pierwiastkiem śladowym niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Selen jest wbudowywany do białek w postaci selenocysteiny tworząc selenobiałka (selenoproteiny).

Bardziej szczegółowo

Clinical and genetic profile of patients with medullary thyroid cancer treated in the Cancer Centre Institute of Oncology in Warsaw

Clinical and genetic profile of patients with medullary thyroid cancer treated in the Cancer Centre Institute of Oncology in Warsaw /ORIGINAL PAPERS Endokrynologia Polska/Polish Journal of Endocrinology Tom/Volume 57; Numer/Number 4/2006 ISSN 0423 104X Clinical and genetic profile of patients with medullary thyroid cancer treated in

Bardziej szczegółowo

Prezesie Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji

Prezesie Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji Rada Przejrzystości działająca przy Prezesie Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji Stanowisko Rady Przejrzystości nr 74/2018 z dnia 23 lipca 2018 roku w sprawie zasadności kwalifikacji świadczenia

Bardziej szczegółowo

DIAGNOSTYKA ULTRASONOGRAFICZNA TARCZYCY. Michał Brzewski Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej AM Warszawa

DIAGNOSTYKA ULTRASONOGRAFICZNA TARCZYCY. Michał Brzewski Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej AM Warszawa DIAGNOSTYKA ULTRASONOGRAFICZNA TARCZYCY Michał Brzewski Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej AM Warszawa 1 PROBLEMY DIAGNOSTYCZNE Wady rozwojowe Wole Guzki tarczycy Nowotwory tarczycy Zaburzenia

Bardziej szczegółowo

Nowotwory złośliwe skóry. Katedra Onkologii AM w Poznaniu

Nowotwory złośliwe skóry. Katedra Onkologii AM w Poznaniu Nowotwory złośliwe skóry Katedra Onkologii AM w Poznaniu Nowotwory złośliwe skóry Raki: rak podstawnokomórkowy rak kolczystokomórkowy rak płakonabłonkowy Czerniak Nowotwory złośliwe skóryrak podstawnokomórkowy

Bardziej szczegółowo

Personalizowana profilaktyka nowotworów

Personalizowana profilaktyka nowotworów Personalizowana profilaktyka nowotworów Prof. dr hab. med. Krystian Jażdżewski Zakład Medycyny Genomowej, Warszawski Uniwersytet Medyczny Centrum Nowych Technologii, Uniwersytet Warszawski Warsaw Genomics,

Bardziej szczegółowo

V KONFERENCJA NOWE TRENDY W GINEKOLOGII ONKOLOGICZNEJ. Gdańsk, 16-17.05.2014. Patronat naukowy: Polskie Towarzystwo Ginekologii Onkologicznej

V KONFERENCJA NOWE TRENDY W GINEKOLOGII ONKOLOGICZNEJ. Gdańsk, 16-17.05.2014. Patronat naukowy: Polskie Towarzystwo Ginekologii Onkologicznej V KONFERENCJA NOWE TRENDY W GINEKOLOGII ONKOLOGICZNEJ Gdańsk, 16-17.05.2014 Patronat naukowy: Polskie Towarzystwo Ginekologii Onkologicznej 16.05.2014 8:00-8:15 Otwarcie Konferencji Prof. J. Markowska,

Bardziej szczegółowo

Tyreologia opis przypadku 1

Tyreologia opis przypadku 1 Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 1 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 59-letni mężczyzna zgłosił się do Poradni Endokrynologicznej.

Bardziej szczegółowo

Rak piersi - zagrożenie cywilizacyjne

Rak piersi - zagrożenie cywilizacyjne Rak piersi - zagrożenie cywilizacyjne dr n. med. Marcin Wiszniewski, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. M. Kopernika w Łodzi Regionalny Ośrodek Onkologiczny II Ogólnopolska Konferencja Medycyny Pracy

Bardziej szczegółowo

Leczenie skojarzone w onkologii. Joanna Streb, Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego

Leczenie skojarzone w onkologii. Joanna Streb, Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego Leczenie skojarzone w onkologii Joanna Streb, Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego Zastosowanie leczenia skojarzonego w onkologii Chemioradioterapia sekwencyjna lub jednoczasowa: Nowotwory

Bardziej szczegółowo

Kto powinien być przebadany w kierunku BRCA1/2? Zalecenia dla kobiet nosicielek BRCA1/2 i CHEK2.

Kto powinien być przebadany w kierunku BRCA1/2? Zalecenia dla kobiet nosicielek BRCA1/2 i CHEK2. Kto powinien być przebadany w kierunku BRCA1/2? Zalecenia dla kobiet nosicielek BRCA1/2 i CHEK2. Dorota Nowakowska Poradnia Genetyczna Zakład Profilaktyki Nowotworów Jakie jest znaczenie nosicielstwa mutacji

Bardziej szczegółowo

Rola zespołów wielodyscyplinarnych w leczeniu nowotworów przewodu pokarmowego

Rola zespołów wielodyscyplinarnych w leczeniu nowotworów przewodu pokarmowego Rola zespołów wielodyscyplinarnych w leczeniu nowotworów przewodu pokarmowego Lucjan Wyrwicz Klinika Gastroenterologii Onkologicznej Centrum Onkologii Instytut im. M. Skłodowskiej-Curie w Warszawie Multi-disciplinary

Bardziej szczegółowo

NARODOWY PROGRAM ZWALCZANIA CHORÓB NOWOTWOROWYCH.

NARODOWY PROGRAM ZWALCZANIA CHORÓB NOWOTWOROWYCH. Załącznik nr 1a Opis programu Nazwa programu: NARODOWY PROGRAM ZWALCZANIA CHORÓB NOWOTWOROWYCH. Nazwa zadania: PROGRAM OPIEKI NAD RODZINAMI WYSOKIEGO, DZIEDZICZNIE UWARUNKOWANEGO RYZYKA ZACHOROWANIA NA

Bardziej szczegółowo

Wskazania do leczenia uzupełniającego jodem promieniotwórczym chorych z rozpoznaniem zróżnicowanego raka tarczycy

Wskazania do leczenia uzupełniającego jodem promieniotwórczym chorych z rozpoznaniem zróżnicowanego raka tarczycy Wskazania do leczenia uzupełniającego jodem promieniotwórczym chorych z rozpoznaniem zróżnicowanego raka tarczycy D. Handkiewicz-Junak Zakład Medycyny Nuklearnej i Endokrynologii Onkologicznej, Centrum

Bardziej szczegółowo

Opis programu Leczenie radioizotopowe

Opis programu Leczenie radioizotopowe Opis programu Leczenie radioizotopowe I. Leczenie radioizotopowe z zastosowaniem 131-I Leczenie dotyczy schorzeń tarczycy (choroby Graves-Basedowa, wola guzowatego, guzów autonomicznych). Polega ono na

Bardziej szczegółowo

Nowotwory kobiece narządu płciowego: diagnostyka i terapia

Nowotwory kobiece narządu płciowego: diagnostyka i terapia Nowotwory kobiece narządu płciowego: diagnostyka i terapia Zachorowania i zgony na nowotwory złośliwe narzadu płciowego u kobiet w Polsce w latach 1987, 1996, 3 i szacunkowe na 1 r. 1987 1996 3 1 Zachorowania

Bardziej szczegółowo

Pakiet onkologiczny. w podstawowej opiece zdrowotnej

Pakiet onkologiczny. w podstawowej opiece zdrowotnej Pakiet onkologiczny w podstawowej opiece zdrowotnej Agnieszka Jankowska-Zduńczyk Specjalista medycyny rodzinnej Konsultant krajowy w dziedzinie medycyny rodzinnej Profilaktyka chorób nowotworowych Pakiet

Bardziej szczegółowo

Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011

Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki,

Bardziej szczegółowo

LIMFADENEKTOMIA W LECZENIU RAKA TRZONU MACICY. Andrzej Bieńkiewicz Oddział Kliniczny Ginekologii Onkologicznej Uniwersytet Medyczny w Łodzi

LIMFADENEKTOMIA W LECZENIU RAKA TRZONU MACICY. Andrzej Bieńkiewicz Oddział Kliniczny Ginekologii Onkologicznej Uniwersytet Medyczny w Łodzi LIMFADENEKTOMIA W LECZENIU RAKA TRZONU MACICY Andrzej Bieńkiewicz Oddział Kliniczny Ginekologii Onkologicznej Uniwersytet Medyczny w Łodzi II Kongres PTGO, POZNAŃ 2011 ARGUMENTY "ZA" ARGUMENTY "PRZECIW"

Bardziej szczegółowo

HOT TOPICS 2014. W GINEKOLOGII ONKOLOGICZNEJ WARSZAWA, 01 marzec 2014 r.

HOT TOPICS 2014. W GINEKOLOGII ONKOLOGICZNEJ WARSZAWA, 01 marzec 2014 r. HOT TOPICS 2014 W GINEKOLOGII ONKOLOGICZNEJ WARSZAWA, 01 marzec 2014 r. NOWOTWORY TRZONU MACICY Przegląd publikacji w International Journal of Gynecological Cancer w 2013 roku Paweł Knapp Klinika Ginekologii

Bardziej szczegółowo

dzienniczek pacjenta rak nerki

dzienniczek pacjenta rak nerki dzienniczek pacjenta rak nerki Grafika i skład: Fundacja Wygrajmy Zdrowie Wydanie I Styczeń 2015 Wszelkie prawa zastrzeżone. Podstawowe dane Imię i nazwisko: Data urodzenia: Lekarz prowadzący: Palcówka

Bardziej szczegółowo

Piotr Potemski. Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Szpital im. M. Kopernika w Łodzi

Piotr Potemski. Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Szpital im. M. Kopernika w Łodzi Piotr Potemski Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Szpital im. M. Kopernika w Łodzi VI Letnia Akademia Onkologiczna dla Dziennikarzy, Warszawa, 10-12.08.2016 1 Obserwowane są samoistne regresje zmian przerzutowych

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 3 lipca 2018 r. Poz. 52

Warszawa, dnia 3 lipca 2018 r. Poz. 52 Warszawa, dnia 3 lipca 2018 r. Poz. 52 OBWIESZCZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 2 lipca 2018 r. w sprawie mierników oceny prowadzenia diagnostyki onkologicznej i leczenia onkologicznego Na podstawie art.

Bardziej szczegółowo

Centrum Onkologii-Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie ul. Wawelska 15B, Warszawa, Polska

Centrum Onkologii-Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie ul. Wawelska 15B, Warszawa, Polska C ertyfikat N r: 2 5 8 756-2018-AQ-POL-RvA Data pierws zej c ertyfikacji: 0 6 kwietnia 2 012 Ważnoś ć c ertyfikatu: 2 7 maja 2 0 1 9-0 5 kwietnia 2 021 Niniejszym potwierdza się, że system zarządzania

Bardziej szczegółowo

Uwagi do wyceny procedur w chirurgii onkologicznej wraz z propozycjami zmian. Opracowane po konsultacji ze środowiskiem polskich chirurgów onkologów.

Uwagi do wyceny procedur w chirurgii onkologicznej wraz z propozycjami zmian. Opracowane po konsultacji ze środowiskiem polskich chirurgów onkologów. Uwagi do wyceny procedur w chirurgii onkologicznej wraz z propozycjami zmian. Opracowane po konsultacji ze środowiskiem polskich chirurgów onkologów. I. Najbardziej rażące przykłady niedoszacowania procedur

Bardziej szczegółowo

Radioterapia stereotaktyczna. Rafal Dziadziuszko Gdański Uniwersytet Medyczny

Radioterapia stereotaktyczna. Rafal Dziadziuszko Gdański Uniwersytet Medyczny Radioterapia stereotaktyczna przerzutów do OUN Rafal Dziadziuszko Gdański Uniwersytet Medyczny Urządzenia do RT stereotaktycznej - nóż gamma Urządzenia do RT stereotaktycznej - nóż gamma Urządzenia do

Bardziej szczegółowo

Guzy neuroendokrynne żołądka - klinika. Grażyna Rydzewska Klinika Gastroenterologii CSK MSWiA Warszawa

Guzy neuroendokrynne żołądka - klinika. Grażyna Rydzewska Klinika Gastroenterologii CSK MSWiA Warszawa Guzy neuroendokrynne żołądka - klinika Grażyna Rydzewska Klinika Gastroenterologii CSK MSWiA Warszawa Guzy endokrynne żołądka 1% nowotworów narządu, 9% wszystkich tego typu w układzie pokarmowym 1-2 przypadki

Bardziej szczegółowo

. Nosicielstwem mutacji genów, których normalna funkcja jest związana z kontrolą wierności replikacji DNA (głównie MLH1, MSH2 i MSH6

. Nosicielstwem mutacji genów, których normalna funkcja jest związana z kontrolą wierności replikacji DNA (głównie MLH1, MSH2 i MSH6 Załącznik 2a Zadania programu Program opieki nad rodzinami wysokiego, dziedzicznie uwarunkowanego ryzyka zachorowania na nowotwory złośliwe. Moduł 2: Wczesne wykrywanie i prewencja nowotworów złośliwych

Bardziej szczegółowo

Propozycja ujednoliconego programu nauczania onkologii w Polsce. Katedra Onkologii Akademii Medycznej we Wrocławiu

Propozycja ujednoliconego programu nauczania onkologii w Polsce. Katedra Onkologii Akademii Medycznej we Wrocławiu Propozycja ujednoliconego programu nauczania onkologii w Polsce Katedra Onkologii Akademii Medycznej we Wrocławiu Wytyczne: POLANICA 1998 POZNAŃ 1999 KRAKÓW 2000 Wrocław 2006 Rozporządzenie ministra edukacji

Bardziej szczegółowo

RAK USTNEJ CZĘŚCI GARDŁA

RAK USTNEJ CZĘŚCI GARDŁA RAK USTNEJ CZĘŚCI GARDŁA TECHNICZNE ASPEKTY RADIOTERAPII I RADIOCHEMIOTERAPII wykład na konferencji: 3R Krzysztof Składowski Dyrektor Oddziału COI w Gliwicach Kierownik I Kliniki Radioterapii i Chemioterapii

Bardziej szczegółowo

Bariery w dostępie do terapii refundowanych w Polsce na przykładzie raka płuca

Bariery w dostępie do terapii refundowanych w Polsce na przykładzie raka płuca Bariery w dostępie do terapii refundowanych w Polsce na przykładzie raka płuca Prof. dr hab. Joanna Chorostowska-Wynimko Zakład Genetyki i Immunologii Klinicznej Mężczyźni 2013 Zachorowania Zgony Umieralność

Bardziej szczegółowo

Nowotwory układu wewnątrzwydzielniczego

Nowotwory układu wewnątrzwydzielniczego Nowotwory układu wewnątrzwydzielniczego Redakcja: Krzysztof Herman, Michał Jarząb Zespół autorski: Krzysztof Herman, Michał Jarząb, Agnieszka Fijołek-Warszewska, Daria Handkiewicz-Junak, Barbara Jarząb,

Bardziej szczegółowo

WSKAZANIA DO LECZENIA CHIRURGICZNEGO W CHOROBACH ZAPALNYCH JELIT. Zuzanna Kaszycka Klinika Chirurgii Gastroenterologicznej i Transplantologii

WSKAZANIA DO LECZENIA CHIRURGICZNEGO W CHOROBACH ZAPALNYCH JELIT. Zuzanna Kaszycka Klinika Chirurgii Gastroenterologicznej i Transplantologii WSKAZANIA DO LECZENIA CHIRURGICZNEGO W CHOROBACH ZAPALNYCH JELIT Zuzanna Kaszycka Klinika Chirurgii Gastroenterologicznej i Transplantologii Choroba Crohna Zapalenie przewodu pokarmowego w chorobie Crohna

Bardziej szczegółowo

144010 HCR-APOB Analiza. Wykrycie charakterystycznych mutacji genu APOB warunkujących występowanie hipercholesterolemii rodzinnej.

144010 HCR-APOB Analiza. Wykrycie charakterystycznych mutacji genu APOB warunkujących występowanie hipercholesterolemii rodzinnej. Badany Gen Literatura OMIM TM Gen Jednostka chorobowa Literatura OMIM TM Jednostka chorobowa Oznaczenie testu Opis/cel badania Zakres analizy Czas analizy Materiał [dni biologiczny roboczy ch] APOB 7730

Bardziej szczegółowo

VII. ŚWIADCZENIA MEDYCYNY NUKLEARNEJ. LP. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji świadczeń

VII. ŚWIADCZENIA MEDYCYNY NUKLEARNEJ. LP. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji świadczeń VII. ŚWIADCZENIA MEDYCYNY NUKLEARNEJ LP. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji świadczeń 1. Scyntygrafia i radioizotopowe badanie czynnościowe tarczycy 1) gamma kamera planarna lub scyntygraf;

Bardziej szczegółowo

Badanie to powinny wykonać osoby, które:

Badanie to powinny wykonać osoby, które: Jednostka chorobowa Jednostka Oznaczenie Chorobowa testu OMIM TM Badany Gen Literatura Gen OMIM TM Opis/cel badania Zakres analizy Materiał biologiczny Czas analizy [dni roboczych] Cena [PLN] CZERNIAK

Bardziej szczegółowo

Onkologia podsumowanie roku IX EDYCJA Warszawa 11 grudnia 2018 RAK TARCZYCY. Marek Dedecjus

Onkologia podsumowanie roku IX EDYCJA Warszawa 11 grudnia 2018 RAK TARCZYCY. Marek Dedecjus Onkologia 2018 - podsumowanie roku IX EDYCJA Warszawa 11 grudnia 2018 RAK TARCZYCY Marek Dedecjus Klinika Endokrynologii Onkologicznej i Medycyny Nuklearnej Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie,

Bardziej szczegółowo

leczenie miejscowe leczenie systemowe leczenie skojarzone Leczenie chirurgiczne wznowy miejscowej leczenie radykalne

leczenie miejscowe leczenie systemowe leczenie skojarzone Leczenie chirurgiczne wznowy miejscowej leczenie radykalne Leczenie W terapii raka jelita grubego stosuje się trzy podstawowe metody leczenia onkologicznego: chirurgię, radioterapię oraz chemioterapię. Dwie pierwsze określa się jako leczenie miejscowe, ostania

Bardziej szczegółowo

SpiS TreśCi chirurgia narządowa 40. nowotwory głowy i szyi VII

SpiS TreśCi chirurgia narządowa 40. nowotwory głowy i szyi VII Spis treści CHIRURGIA NARZĄDOWA... 545 40. Nowotwory głowy i szyi... 547 40.1. Rak części ustnej języka Marcin Kozakiewicz... 547 40.1.1. Epidemiologia... 547 40.1.2. Etiologia i czynniki ryzyka... 547

Bardziej szczegółowo

CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE

CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA ROZDZIA 4 NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE Arkadiusz Jeziorski W Polsce do lekarzy onkologów zgłasza się rocznie ponad 130 tysięcy nowych pacjentów; około 80 tysięcy

Bardziej szczegółowo

Dr hab. med. Mirosław Dziuk, prof. nadzw. Kierownik Zakładu Medycyny Nuklearnej WIM Warszawa

Dr hab. med. Mirosław Dziuk, prof. nadzw. Kierownik Zakładu Medycyny Nuklearnej WIM Warszawa Dr hab. med. Mirosław Dziuk, prof. nadzw. Kierownik Zakładu Medycyny Nuklearnej WIM Warszawa ROZPOZNAWANIE: PET - CT W ONKOLOGII poszukiwanie ognisk choroby - wczesne wykrywanie różnicowanie zmian łagodnych

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka węzłów chłonnych (Lymph nodes assessment) Joanna Anioł

Diagnostyka węzłów chłonnych (Lymph nodes assessment) Joanna Anioł Diagnostyka węzłów chłonnych (Lymph nodes assessment) Joanna Anioł Joanna Anioł Wykształcenie: wyższe Studia na Wydziale Lekarskim Collegium Medium UJ w Krakowie 1989 1995 Kształcenie podyplomowe: Specjalizacja

Bardziej szczegółowo

Czy ponawiane leczenie chirurgiczne przynosi korzyść chorym na raka jajnika?

Czy ponawiane leczenie chirurgiczne przynosi korzyść chorym na raka jajnika? Czy ponawiane leczenie chirurgiczne przynosi korzyść chorym na raka jajnika? 1 1,2 1,2 Jan Kornafel, Marcin Jędryka, Marcin Ekiert, 2 Barbara Rossochacka-Rostalska 1 2 Katedra Onkologii, Klinika Onkologii

Bardziej szczegółowo

Dziedziczny rak rdzeniasty tarczycy

Dziedziczny rak rdzeniasty tarczycy Barbara Jarząb, Jan Włoch, Zbigniew Wygoda Dziedziczny rak rdzeniasty tarczycy Rak rdzeniasty tarczycy jest neuroendokrynnym nowotworem złośliwym, wywodzącym się z okołopęcherzykowych komórek C. W piśmiennictwie

Bardziej szczegółowo

NOWOTWORY TRZUSTKI KLUCZOWE DANE, EPIDEMIOLOGIA. Dr n. med. Janusz Meder Prezes Polskiej Unii Onkologii 4 listopada 2014 r.

NOWOTWORY TRZUSTKI KLUCZOWE DANE, EPIDEMIOLOGIA. Dr n. med. Janusz Meder Prezes Polskiej Unii Onkologii 4 listopada 2014 r. NOWOTWORY TRZUSTKI KLUCZOWE DANE, EPIDEMIOLOGIA Dr n. med. Janusz Meder Prezes Polskiej Unii Onkologii 4 listopada 2014 r. Najczęstsza postać raka trzustki Gruczolakorak przewodowy trzustki to najczęstsza

Bardziej szczegółowo

Radioterapia w leczeniu raka pęcherza moczowego - zalecenia

Radioterapia w leczeniu raka pęcherza moczowego - zalecenia Radioterapia w leczeniu raka pęcherza moczowego - zalecenia Radioterapia w leczeniu raka pęcherza moczowego może być stosowana łącznie z leczeniem operacyjnym chemioterapią. Na podstawie literatury anglojęzycznej

Bardziej szczegółowo

OPIS PRZEDMIOTU UMOWY Część L - Opis świadczenia POZYTONOWA TOMOGRAFIA EMISYJNA (PET)

OPIS PRZEDMIOTU UMOWY Część L - Opis świadczenia POZYTONOWA TOMOGRAFIA EMISYJNA (PET) Załącznik nr 4 do zarządzenia Nr 88/2013/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 18 grudnia 2013 r. OPIS PRZEDMIOTU UMOWY Część L - Opis świadczenia POZYTONOWA TOMOGRAFIA EMISYJNA (PET) 1. Charakterystyka

Bardziej szczegółowo

Przykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji

Przykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji PROGRAM POPRAWY WCZESNEGO WYKRYWANIA I DIAGNOZOWANIA NOWOTWORÓW U DZIECI W PIĘCIU WOJEWÓDZTWACH POLSKI Przykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji

Bardziej szczegółowo

STATYSTYKI DOTYCZĄCE RAKA GRUCZOŁU KROKOWEGO

STATYSTYKI DOTYCZĄCE RAKA GRUCZOŁU KROKOWEGO bioprognos OncoPROSTATE Nieinwazyjne badanie krwi umożliwiające zasugerowanie diagnozy u pacjentów z podejrzeniem nowotworu złośliwego gruczołu krokowego oraz ograniczenie liczby nieadekwatnych badań diagnostycznych,

Bardziej szczegółowo

Onkologia - opis przedmiotu

Onkologia - opis przedmiotu Onkologia - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Onkologia Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-On Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Lekarski Profil praktyczny Rodzaj studiów jednolite

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 4 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program profilaktyki raka piersi

Załącznik nr 4 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program profilaktyki raka piersi Program profilaktyki raka piersi 1 I. UZASADNIENIE CELOWOŚCI WDROŻENIA PROGRAMU PROFILAKTYKI RAKA PIERSI, zwanego dalej Programem. 1. Opis problemu zdrowotnego. Rak piersi jest najczęściej występującym

Bardziej szczegółowo

Ocena pracy doktorskiej. mgr Beaty Jakusik. pt. Ocena żywienia dojelitowego według programu Fast Track u chorych

Ocena pracy doktorskiej. mgr Beaty Jakusik. pt. Ocena żywienia dojelitowego według programu Fast Track u chorych Ocena pracy doktorskiej mgr Beaty Jakusik pt. Ocena żywienia dojelitowego według programu Fast Track u chorych operowanych z powodu nowotworów jelita grubego Przedstawiona do recenzji praca porusza bardzo

Bardziej szczegółowo

Postępy w Gastroenterologii. Poznań 2013. Janusz Milewski, Klinika Gastroenterologii CSK MSW.

Postępy w Gastroenterologii. Poznań 2013. Janusz Milewski, Klinika Gastroenterologii CSK MSW. Postępy w Gastroenterologii. Poznań 2013. Janusz Milewski, Klinika Gastroenterologii CSK MSW. Rak trzustki na drugim miejscu pośród nowotworów w gastroenterologii. Na 9 miejscu pod względem lokalizacji

Bardziej szczegółowo

Limfadenektomia w leczeniu raka jajnika pro? czy KONTRA! Jan Kornafel

Limfadenektomia w leczeniu raka jajnika pro? czy KONTRA! Jan Kornafel Limfadenektomia w leczeniu raka jajnika pro? czy KONTRA! Jan Kornafel PO CO?? PO CO?? Znaczenie diagnostyczne Cel terapeutyczny Wartość rokownicza Nieoperacyjne metody oceny węzłów chłonnych Ultrasonografia

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie badań PET/CT w onkologii

Zastosowanie badań PET/CT w onkologii Zastosowanie badań PET/CT w onkologii NOWOTWORY PŁUC W Polsce nowotwory płuca i klatki piersiowej są najczęstszą przyczyną zgonu wśród zgonów na nowotwory. Ich liczba przekracza łączną liczbę zgonów z

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 186/2013 z dnia 8 lipca 2013 r. o projekcie Programu profilaktycznego raka tarczycy powiatu wadowickiego Po zapoznaniu

Bardziej szczegółowo

Programy przesiewowe w onkologii. Badam się więc mam pewność

Programy przesiewowe w onkologii. Badam się więc mam pewność Programy przesiewowe w onkologii Badam się więc mam pewność Badanie przesiewowe zorganizowane przeprowadzenie testu medycznego lub wywiadu u osób, które nie zgłaszają się po pomoc kwalifikowaną w związku

Bardziej szczegółowo

Przerzut raka żołądka do migdałka podniebiennego

Przerzut raka żołądka do migdałka podniebiennego Dariusz Kaczmarczyk Przerzut raka żołądka do migdałka podniebiennego Klinika Chirurgii Nowotworów Głowy i Szyi Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Kierownik: Prof. dr hab. med. Alina Morawiec Sztandera Opis

Bardziej szczegółowo

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2009 Leczenie nowotworów podścieliska przewodu pokarmowego (GIST) Załącznik nr 9

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2009 Leczenie nowotworów podścieliska przewodu pokarmowego (GIST) Załącznik nr 9 Załącznik nr 9 Nazwa programu: do Zarządzenia Nr 41/2009 Prezesa NFZ z dnia 15 września 2009 roku LECZENIE NOWOTWORÓW PODŚCIELISKA PRZEWODU POKARMOWEGO (GIST) ICD 10 grupa rozpoznań obejmująca nowotwory

Bardziej szczegółowo

Tyreologia opis przypadku 14

Tyreologia opis przypadku 14 Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 14 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 32 letnia pacjentka zgłosiła się do Poradni Endokrynologicznej.

Bardziej szczegółowo