WCIĄGNIK ELEKTRYCZNY ŁAŃCUCHOWY I n s t r u k c j a o b s ł u g i

Transkrypt

1 Wystawiono w lipcu 2011 WCIĄGNIK ELEKTRYCZNY ŁAŃCUCHOWY I n s t r u k c j a o b s ł u g i - Tłumaczenie z oryginału w języku niemieckim - POWER LIFTKET Model 235/ /1-6,4/1, /2-3,2/0,8 Prosimy, aby przed przystąpieniem do eksploatacji elektrycznego wciągnika łańcuchowego wszystkie osoby obsługujące wciągnik dokładnie zapoznały się z Instrukcją obsługi i potwierdziły to własnoręcznym podpisem na jej ostatniej stronie.

2

3 Spis treści 1 Zasady bezpieczeństwa Regulacje europejskie Wskazówki dotyczące używania wciągników łańcuchowych elektrycznych Zakazy Instrukcje obsługi Części zamienne Przegląd techniczny Możliwości zestawień Objaśnienie oznaczenia typu Przekrój Szkic zasady nawijania łańcucha nośnego Montaż Montaż elementów mechanicznych Zblocze hakowe Zblocze hakowe wyrównawcze Stacjonarne Wciągniki elektryczne łańcuchowe Podwieszenie za pomocą płyty przyłączeniowej Podwieszenie za pomocą płyty przyłączeniowej z jednym otworem Odpowietrzenie skrzynki napędowej Mocowanie pojemnika na łańcuch Zakładanie łańcucha nośnego wersja jednocięgnowa Zakładanie łańcucha nośnego wersja dwucięgnowa Wymiana łańcucha nośnego, prowadnika łańcucha i dociskacza Połączenia elektryczne Przyłączenie do sieci (zasilanie trójfazowe) Sterowanie niskonapięciowe (stycznikowe) Elektryczne wyłączniki krańcowe do ograniczenia wysokości podnoszenia Wciągnik elektryczny łańcuchowy z wózkiem elektrycznym Praca z jednym cięgnem Praca z dwoma cięgnami Montaż części mechanicznej Podłączenie zasilania elektrycznego do wózka Inspekcje Kontrola przy zastosowaniu zgodnie z BGV D8 rozdz Kontrola przy zastosowaniu zgodnie z BGV D6 rozdz Przeglądy okresowe Przeglądy Prace kontrolne i przeglądowe Budowa hamulca DC Montaż hamulca Elektryczne sterowanie hamulcem sprężynowym Awarie hamulców Sprawdzanie funkcjonowania hamulca Sprzęgło przeciążeniowe Budowa sprzęgła poślizgowego Regulacja momentu tarcia sprzęgła przesuwnego Sprawdzenie limitu zwolnienia sprzęgła przesuwnego podczas regularnych kontroli Łańcuch nośny Smarowanie łańcuchów przed uruchomieniem i w czasie eksploatacji Kontrola zużycia łańcucha nośnego Pomiar zużycia i wymiana łańcucha Przegląd wózków Regulacja szczeliny powietrznej hamulca wózka

4 7 Cykl pracy wciągnika Praca krótkotrwała Praca przerywana Przykład Cykl pracy dla wózka z napędem elektrycznym Odciążenie przewodu sterującego Smarowanie Smarowanie układu napędowego Smarowanie zblocza hakowego i zblocza hakowego wyrównawczego Smarowanie wózka Czynności po osiągnięciu teoretycznego czasu użytkowania

5 1 Zasady bezpieczeństwa 1.1 Regulacje europejskie Podstawę montażu, certyfikacji i konserwacji wciągników elektrycznych łańcuchowych w Niemczech oraz innych państwach Unii Europejskiej stanowią poniższe regulacje i niniejsza instrukcja obsługi. W krajach niewymienionych powyżej oprócz regulacji zawartych w niniejszej instrukcji (niemieckie/europejskie) stosuje się również ustawodawstwo i zarządzenia lokalne. Proszę zwrócić szczególną uwagę na zasady zapobiegania wypadkom oraz regulacje ustawowe. Regulacje europejskie 2006/42 EC EC- Dyrektywa dotycząca maszyn 2004/108 EC EC- Dyrektywa dotycząca kompatybilności elektromagnetycznej 2006/95 EC EC- Dyrektywa dotycząca niskiego napięcia Przepisy Niemieckiej Federacji Zawodowej (UVV Przepisy BHP) BGV A1 BGV A3 (VBG 4) BGV D6 (VBG 9) BGV D8 (VBG 8) BGR 500 (VBG 9a) BGV B3 (VBG 121) BGG 905 (ZH 1/27) Zasady profilaktyki Elektryczne urządzenia i instalacje Dźwigi Dźwigarki, wciągniki i ciągniki Urządzenia do przenoszenia ładunków Hałas Zasady kontroli dźwignic Normy zharmonizowane DIN EN ISO DIN EN ISO DIN EN EN EN ISO EN EN EN EN EN EN EN EN Bezpieczeństwo maszyn; Bezpieczeństwo maszyn; Dźwigi dźwigarki i wciągniki napędzane mechanicznie Łańcuchy do dźwignic, klasa T Bezpieczeństwo maszyn Elementy systemów sterowniczych związane z bezpieczeństwem; Ogólne zasady dotyczące konstrukcji Maszyny elektryczne obrotowe; wartość znamionowa i osiągi Stopnie ochrony obudowy maszyn obrotowych Wyposażenia elektryczne, kryteria dotyczące dźwigników Rodzaje ochrony na podstawie obudowy (Kod IP) Niskonapięciowa aparatura łączeniowa i aparatura sterownicza Kompatybilność elektromagnetyczna, tłumienie hałasu w strefie przemysłowej Kompatybilność elektromagnetyczna, Norma emisji w środowiskach: mieszkalnym, handlowym i lekko uprzemysłowionym Kompatybilność elektromagnetyczna, Norma emisji w środowiskach przemysłowych Normy i specyfikacje techniczne FEM FEM FEM FEM Klasyfikacja układów napędowych Wybór silników do dźwignięcia i przemieszczania się Dźwigniki seryjnej produkcji o napędzie mechanicznym; Bezpieczeństwo Urządzenia dźwigowe seryjnej produkcji; Działania w zakresie uzyskania okresów bezpiecznej eksploatacji W przypadku pogwałcenia powyższych zaleceń dotyczących bezpieczeństwa oraz zaleceń Instrukcji obsługi wytwórca nie ponosi żadnej odpowiedzialności. Inne regulacje krajowe obowiązują w państwach, które nie należą do Unii Europejskiej. 5

6 1.2 Wskazówki dotyczące używania wciągników łańcuchowych elektrycznych Elektryczne wciągniki łańcuchowe przeznaczone są do pionowego podnoszenia i opuszczania, jak również do poziomego przemieszczania (wersja z wózkiem) ładunków Każde inne zastosowanie uważa się za niezgodne z przeznaczeniem. Odpowiedzialność za niewłaściwe korzystanie z wciągników ponosi tylko i wyłącznie operator a nie producent. Używanie wciągnika w środowisku agresywnym wymaga konsultacji z wytwórcą. W zawiązku z powyższym może okazać się, że niektóre części składowe muszą zostać wykonane z innych materiałów. Wciągnik łańcuchowy elektryczny może być obsługiwany jedynie przez osoby, które dokładnie zapoznały się z niniejszą instrukcją oraz posiadają do niej nieograniczony dostęp. Przekazanie do eksploatacji wciągnika elektrycznego łańcuchowego może nastąpić po zapoznaniu się personelu obsługującego wciągnik z treścią Instrukcji obsługi i potwierdzeniu tego podpisem na jej ostatniej stronie. Nowoczesna konstrukcja elektrycznego wciągnika łańcuchowego, w przypadku fachowej obsługi, zapewnia bezpieczeństwo i ekonomiczną pracę. Sprzęgło cierne bezpieczeństwa jest usytuowane pomiędzy skrzynią przekładniową i hamulcem co pozwala zatrzymać ładunek bez obciążania sprzęgła. Przed pierwszym uruchomieniem proszę upewnić się czy wszystkie przewody elektryczne są połączone zgodnie z instrukcją, czy przewody nie są uszkodzone oraz czy wyłącznik główny instalacji elektrycznej odłącza napięcie od wciągnika. Operator jest zobowiązany zatroszczyć się o to by punkty zawieszenia wciągnika bezpiecznie przeciwstawiały się siłom dynamicznym wywołanym przez urządzenia dźwignicowe. Uruchomienie elektrycznego wciągnika łańcuchowego jest dozwolone jedynie, jeżeli jest on podwieszony zgodnie ze specyfikacją zapewniając, że przy podnoszeniu łańcuch wydostaje się z wciągnika bezpiecznie tylko na skutek własnego ciężaru. W związku z tym pojemnik na łańcuch na zewnątrz wciągnika musi być wystarczająco duży, by pomieścić łańcuch i umożliwić mu swobodne zwijanie. Nie przestrzeganie tej uwagi prowadzi do zakleszczenia łańcucha w wciągniku i uszkodzenia jego obudowy. Przeglądów elektrycznego wciągnika łańcuchowego mogą dokonywać jedynie wyszkolone i upoważnione do tego osoby (personel wykwalifikowany), po wcześniejszym odłączeniu i zablokowaniu wyłącznika sieciowego oraz po zabezpieczeniu obszaru pracy. Upoważnione osoby muszą przejść szkolenie oraz posiadać odpowiednią wiedzę w zakresie dźwigarek, dźwigników, ciągników oraz suwnic jak również odnośnych przepisów i norm bezpieczeństwa pracy oraz ogólnie uznawanych reguł techniki na takim poziomie, iż potrafią ocenić czy dźwigarki, dźwigniki, ciągniki oraz suwnice są w stanie zdatnym do eksploatacji. Np. IEC 364 lub DIN VDE 0105 zabrania wykonywania przez osoby niewykwalifikowane pracy na urządzeniach zasilanych silnym prądem elektrycznym. Wszystkie prace obsługowe oraz czynności kontrolne należy wprowadzić w formie zapisu do książki kontroli suwnicy (np. ustawienie hamulca lub sprzęgła). Niniejsza instrukcja przedstawia jak obsługiwać wciągnik oraz jak bezpiecznie radzić sobie z jego zawieszeniem i ładunkami. Zawarte w niej zalecenia dotyczą bezpieczeństwa, ich przestrzeganie jest obowiązkowe. Zalecenia bezpieczeństwa zostały zestawione bez wymogu kompletności. W razie wątpliwości proszę zwrócić się do producenta lub lokalnego partnera serwisowego. W razie problemów skontaktuj się z naszym przedstawicielem lokalnym. Instrukcja obsługi powinna być zawsze zachowana w komplecie oraz w pełni czytelnym stanie. Nie ponosimy odpowiedzialności za uszkodzenia i problemy z obsługą wciągnika wynikające z poniższych przyczyn: eksploatacja niezgodna z przeznaczeniem samowolna zmiana układu napędowego niefachowa praca w systemie roboczym lub za pomocą systemu roboczego błędy w obsłudze nieużywanie produktu zgodnie z instrukcją 6

7 1.3 Zakazy Używanie wciągnika do transportowania ludzi jest surowo zabronione! Pracy impulsowej (funkcje szybkiego włączania i wyłączania) Roboczej eksploatacji sprzęgła przeciążeniowego (awaryjny wyłącznik krańcowy) Przebywania osób pod wiszącym ciężarem (za wyjątkami zgodnymi z BGV C1) Przekraczania udźwigu nominalnego Ukośnego ciągnięcia lub powlekania ładunku Rozrywania ładunków Podnoszenia pokryw pojemników znajdujących się pod ciśnieniem Przesuwania wózka poprzez ciągnięcia za kasetę sterowniczą lub kabel sterowniczy nawet wtedy, gdy są one odciążone Używania łańcucha nośnego do opasywania lub przywiązywania ładunków Pracy z większą długością łańcucha niż podana na pojemniku łańcucha Użytkowania przed kontrolą przez osobę uprawnioną lub eksperta Przeprowadzenia konserwacji i remontów przez osoby nieuprawnione bez odcięcia bieżącego zasilania Przekraczania dopuszczalnego czasu pracy Pracy bez przeprowadzania regularnych kontroli 1.4 Instrukcje obsługi Ładunek może być uniesiony dopiero po jego właściwym zamocowaniu i upewnieniu się, że żadna osoba nie stoi na tyle blisko, by znajdować się w zagrożeniu (BGV D8) Ładunek przed podniesieniem do góry należy ustawić prostopadle pod wciągnikiem elektrycznym Kierunki ruchów są oznaczone symbolami na kasecie sterowniczej Nie wolno owijać łańcucha wokół ładunków kanciastych. Nie opuszczać zblocza dwucięgnowego, tak by łańcuch obluzował się. Skontaktuj się z producentem, jeżeli wciągnik ma być używany w agresywnym środowisku. Skonsultuj się z producentem w przypadku transportowania bardzo gorących wytopów lub innych niebezpiecznych materiałów. Napraw mogą dokonywać tylko osoby wykwalifikowane po wyłączeniu i zabezpieczeniu napięcia zasilającego i opuszczeniu ładunku. Po zadziałaniu awaryjnego przycisku stop przyczynę jego uruchomienia powinna usunąć osoba uprawniona. Dopiero po usunięciu przyczyny można odblokować przycisk awaryjny. Ładunek musi zostać uniesiony z podłoża z możliwą najwolniejszą prędkością. Przed uniesieniem ładunku luźno zawieszone łańcuchy lub sznury muszą zostać ostrożnie napięte. Podczas obsługiwania wciągnika na wysokości osiągalnej ręką nie dotykaj wciągnika w miejscu, w którym łańcuch nośny dostaje się na urządzenie. W celu uniknięcia zagrożenia należy zastosować odpowiednie środki bezpieczeństwa. 1.5 Części zamienne Należy stosować tylko oryginalne wyposażenie oraz elementy łączne i zapasowe występujące w katalogu części zamiennych producenta. Gwarancja przyznawana przez producenta obejmuje tylko części wymienione powyżej, Producent nie ponosi odpowiedzialności za szkody powstałe w wyniku użycia nieoryginalnych części lub wyposażenia. 7

8 2 Przegląd techniczny 2.1 Możliwości zestawień Łatwy do montażu system segmentowy umożliwia bezproblemowe przestawienie elektrycznego wciągnika łańcuchowego z wersji jedno na dwucięgnową, z zastosowania stacjonarnego na wersję z wózkiem ręcznym bądź elektrycznym i wreszcie zmiany wysokości podnoszenia i obsługi. wózek elektryczny dwuotworowa płyta przyłączeniowa z trawersą łączącą jednootworowa płyta przyłączeniowa układ napędowy podnoszenia pojemnik na łańcuch z łańcuchem zabezpieczającym zblocze hakowe ogranicznik podnoszenia zblocze hakowe wyrównawcze Rysunek 1: możliwości zestawień 2.2 Objaśnienie oznaczenia typu wersja 235/50 typ / 2-3,2 / 0,8 prędkość podnoszenia zwolniona w [m/min] prędkość podnoszenia zasadnicza w [m/min] liczba cięgien udźwig w [kg] 8

9 2.3 Przekrój Rys. nr Opis 1 Obudowa wciągnika 2 Pokrywa układu napędowego 3 Wałek zębaty 1 4 Układ hamulca 5 Pokrywa obwodu pomocniczego 6 Układ sprzęgła 7 Silnik podnoszenia 8 Koło łańcuchowe napędowe 9 Pokrywa wyłącznika krańcowego Rysunek 2: przekrój

10 2.4 Szkic zasady nawijania łańcucha nośnego Należy używać tylko oryginalnych łańcuchów producenta! Jedynie te łańcuchy spełniają wysokie wymagania, jeżeli chodzi o wytrzymałość i żywotność. dociskacz łańcucha koło łańcuchowe prowadnik łańcucha ogranicznik podnoszenia zblocze hakowe zblocze hakowe wyrównawcze Rysunek 3: Wersja jednocięgnowa Wersja dwucięgnowa 3 Montaż Jedynie wykwalifikowany personel powinien przeprowadzać prace montażowe zgodnie z BGV D8, sekcja 24(VBG 8, sekcja 24). 3.1 Montaż elementów mechanicznych Zblocze hakowe Zblocze hakowe to element służący do zawieszenia ładunku na wciągnikach jednocięgnowych. gniazdo haka śruby z łbem walcowym z gniazdem sześciokątnym DIN 912 M MA = 174 Nm podkładka sprężysta DIN 7980 A8-FSt sworzeń pokrywa gniazda haka hak ładunkowy kompletny (z nakrętką haka, łożyskiem i zapadką zabezpieczającą) Rysunek 4: budowa zblocza hakowego Podczas obsługi wciągnika proszę sprawdzić kondycję haka (zużycie, odległość osi), łożysko, zapadkę zabezpieczającą i nakrętkę haka. Uwaga! Nakrętka haka jest zabezpieczona zawleczką umieszczoną w prawym kącie od wałka. 10

11 3.1.2 Zblocze hakowe wyrównawcze Zblocze hakowe wyrównawcze to element służący do zawieszenia ładunku na wciągnikach dwucięgnowych. bok zbl.hak.wyr. koło łańcuchowe wałek z łożyskiem ślizgowym hak ładunkowy kompletny z łożyskiem i nakrętką haka 4 śruby z łbem walcowym z gniazdem sześciokątnym DIN 912 M16 x M A=174Nm 4 nakrętki samozakleszczające się DIN 985 M16-8 Rysunek 5: Budowa zblocza hakowego wyrównawczego Podczas obsługi wciągnika proszę sprawdzić kondycję haka (zużycie, odległość osi), łożysko, zapadkę zabezpieczającą i nakrętkę haka. Uwaga! Nakrętka zblocza hakowego wyrównawczego jest zabezpieczona wkładką umieszczoną na górze nakrętki Stacjonarne Wciągniki elektryczne łańcuchowe Podwieszenie za pomocą płyty przyłączeniowej Montaż: Umieść płytę przyłączeniowej w gnieździe zawieszenia, znajdującej się na obudowie wciągnika łańcuchowego elektrycznego i przyczep ją dwoma sworzniami. Zamontuj płytki zabezpieczające i przymocuj je śrubami z łbem walcowym z gniazdem oraz z podkładkami sprężystymi. belka nośna sworzeń Ø 42 mm płytka zabezpieczająca dla sworznia o Ø 42 mm śruba z łbem walcowym z gniazdem sześciokątnym DIN 912 M10x25-8.8, M A=42Nm podkładka sprężysta DIN 7980 A10-FSt płytka zabezpieczająca dla sworznia o Ø 55 mm śruba z łbem walcowym z gniazdem sześciokątnym DIN 912 M12x25-8.8, M A=72Nm podkładka sprężysta DIN 7980 A12-FSt sworzeń Ø 55 mm Rysunek 6: podwieszenie za pomocą płyty przyłączeniowej 11

12 Podwieszenie za pomocą płyty przyłączeniowej z jednym otworem Montaż: Umieść belkę nośną w gnieździe zawieszenia, znajdującym się na obudowie wciągnika łańcuchowego elektrycznego i przyczep ją dwoma sworzniami. Zamontuj płytki zabezpieczające i przymocuj je śrubami z łbem walcowym z gniazdem oraz z podkładkami sprężystymi. płyta przyłączeniowa z jednym otworem sworzeń Ø 42 mm płytka zabezpieczająca dla sworznia o Ø 42 mm śruba z łbem walcowym z gniazdem sześciokątnym M DIN 912, M A=42Nm podkładka sprężysta DIN 7980 A10-FSt płytka zabezpieczająca dla sworznia o Ø 55 mm śruba z łbem walcowym z gniazdem sześciokątnym M DIN 912, M A=42Nm podkładka sprężysta DIN 7980 A12-FSt sworzeń Ø 55 mm Rysunek 7: podwieszenie za pomocą płyty przyłączeniowej z jednym otworem Uwaga! W przypadku jedno lub dwucięgnowego wykonania płyta przyłączeniowa z jednym otworem jest skonstruowana w taki sposób, by środek otworu znajdował się w jednej linii ze środkiem ciężkości ładunku. Odpowiedni otwór jest oznaczony symbolem. Symbol zblocza hakowego wyrównawczego Symbol zblocza hakowego W przypadku zmiany liczby cięgien wciągnika przymocowanego płytą przyłączeniową z jednym otworem, należy wybrać odpowiedni punkt zawieszenia, tak aby był on w jednej linii ze środkiem ciężkości ładunku. Środek ciężkości ładunku dla pracy z jednym cięgnem Środek ciężkości ładunku dla pracy z dwoma cięgnami Rysunek 8: środek ciężkości ładunku w wykonaniu jedno- lub dwucięgnowym 12

13 3.1.4 Odpowietrzenie skrzynki napędowej Po zakończeniu montażu wciągnika należy umieścić specjalną podkładkę pod wkręt wlewu oleju (znajdującego się w górnej części obudowy), by uniknąć wycieku oleju wywołanego wysokim ciśnieniem w skrzyni napędowej. Podkładka ta jest przymocowana do obudowy obok wkrętu wlewu oleju. wkręt wlewu oleju specjalna podkładka Rysunek 9: specjalna podkładka dla wkrętu wlewu oleju Mocowanie pojemnika na łańcuch Pojemnik na łańcuch jest utrzymywany w swojej pozycji przez śrubę DIN 931 M zabezpieczoną nakrętką samozakleszczającą się M20 DIN By utrzymać pojemnik na łańcuch w miejscu lub dostosować jego pozycję dopasuj łańcuchy zabezpieczające w następujący sposób: Wstaw połączenia końców każdego łańcucha zabezpieczającego (7x22 mm) pomiędzy łączniki na pojemniku na łańcuch i przymocuj je za pomocą śrub z łbem walcowym sześciokątnym DIN 931 M oraz nakrętki samozakleszczającej się M8 DIN Łańcuchy zabezpieczające muszą być przymocowane na płycie przyłączeniowej. Łańcuchy zabezpieczające są połączone łącznikami i są przymocowana na płycie przyłączeniowej za pomocą łap i śrub 12x80 DIN Upewnij się ze łańcuchy zabezpieczające są naciągnięte i nie skręcone. Ważne! Należy sprawdzić, czy pojemność będącego do dyspozycji pojemnika na łańcuch odpowiada aktualnej długości łańcucha (patrz: oznakowanie wymiaru łańcucha i pojemności znajdujące się na pojemniku). Koniec łańcucha z ogranicznikiem należy swobodnie położyć w pojemniku. Po zapełnieniu się pojemnika łańcuchem należy skontrolować czy pojemnik nie jest przeładowany (według oznaczenia pojemności na boku pojemnika). Przekraczanie maksymalnego zapełnienia pojemnika jest zabronione! Uważaj, by elementy utrzymujące ładunek nie dotykały bądź uderzały pojemnika na łańcuch. płyta przyłączeniowa uchwyty i śruby mocujące łańcuchy zabezpieczające śruba z łbem walcowym sześciokątnym i zakrętka samozakleszczająca się maximal Kette / chain śruby z łbem walcowym sześciokątnym i zakrętki samozakleszczajace się Pojemnik na łańcuch 23/20 Kette 23,5x66 max. 20 m Pojemnk na łańcuch Rysunek 10: Mocowanie pojemnika na łańcuch 13

14 3.1.6 Zakładanie łańcucha nośnego wersja jednocięgnowa dociskacz prowadnik łańcucha oś napędzająca koło łańcuchowe łańcuch wprowadzający (urządzenie pomocnicze) otwarte oczko łańcucha po stronie pojemnika na łańcuch łańcuch nośny zblocze hakowe łańcuch nośny ogranicznik podnoszenia Rysunek 11: zakładanie łańcucha nośnego wersja jednocięgnowe 1. Na osi koła łańcuchowego znajduje się krótki łańcuch wprowadzający. 2. Zawsze mocuj otwarte oczko łańcucha po stronie pojemnika na łańcuch i na to zawieś łańcuch nośny. 3. Wprowadzaj łańcuch uruchamiając przyciski na kasecie. 4. Usuń łańcuch wprowadzający wraz z otwartym oczkiem łańcucha. 5. Zamontuj zblocze hakowe na koniec łańcucha nośnego. 6. Obniż zblocze hakowe do najniższej pozycji. 7. Zamontuj ogranicznik podnoszenia do trzeciego oczka łańcucha licząc od swobodnego końca. 8. Zamontuj pojemnik na łańcuch zgodnie z instrukcjami podanymi w rozdziale Przemieść łańcuch do pojemnika smarując jednocześnie całą długość łańcucha. Uwaga! Przy wprowadzeniu łańcucha nośnego lub zmianie ilości cięgów nigdy nie wyprowadzaj całkowicie starego łańcucha z obudowy wciągnika, lecz powieś na jego końcu nowy łańcuch lub łańcuch wprowadzający przy pomocy otwartego oczka. Po wprowadzeniu nowego łańcucha nośnego usuń otwarte oczko oraz łańcuch wprowadzający (wg instrukcji z pkt !). W celu uporządkowanego ułożenia się łańcucha w pojemniku należy poprzez uruchomienie podnoszenia pozwolić na swobodne przemieszczenie się łańcucha do pojemnika bez dodatkowego układania go ręką. * Ogranicznik podnoszenia Ogranicznik podnoszenia uruchamia wyłącznik krańcowy, który wyznacza najniższe położenie haka nośnego i uniemożliwia całkowite wysunięcie się łańcucha. W wypadku usterki wyłącznika krańcowego ogranicznik podnoszenia wraz ze sprzęgłem działają razem, jako ograniczniki awaryjne. Jednakże ten ogranicznik awaryjny nie może być używany w normalnym trybie eksploatacji roboczej. 14

15 3.1.7 Zakładanie łańcucha nośnego wersja dwucięgnowa dociskacz koło łańcuchowe napędowe prowadnik łańcucha łańcuch wprowadzający (urządzenie pomocnicze) otwarte oczko łańcucha po stronie pojemnika na łańcuch pionowe oczko łańcucha łańcuch nośny ogranicznik podnoszenia Śruby z łbem walcowym z gniazdem sześciokątnym mocujące belkę zabezpieczającą oś płytka zabezpieczająca sworzeń do mocowania końcówki łańcucha Rysunek 12: zakładanie łańcucha nośnego wersja dwucięgnowa 1. Najpierw należy wprowadzić łańcuch nośny do obudowy wciągnika (jak opisano w rozdz ) 2. Za pomocą drutu wprowadzającego (narzędzie specjalne) przeciągnąć łańcuch przez zblocze wyrównawcze haka. Uwaga! Łańcuch w żadnym wypadku nie może być skręcony na odcinku pomiędzy wciągnikiem a zbloczem wyrównawczym! Jeżeli montaż według rys. 12 nie jest możliwy bez skręconego łańcucha, należy skrócić łańcuch o jedno oczko lub wykonać montaż z dwoma oczkami. 3. Usuń łańcuch wprowadzający wraz z otwartym oczkiem łańcucha. 4. Wykręć śruby M10x DIN 912 płytki zabezpieczającej oś. 5. Wyjmij sworznie mocujące łańcuch. Przeciągnij koniec łańcucha zaczynając od pionowego oczka łańcucha od strony zblocza hakowego wyrów nawczego i wepchnij go do otworu krzyżowego, który znajduje się w dolnej części obudowy wciągnika. Łańcuch w żadnym wypadku nie może być skręcony. 6. Ponownie włóż sworznie do mocowania końcówki łańcucha. 7. Zamocuj płytki zabezpieczające za pomocą śrub M (MA=42Nm) DIN Jeszcze raz sprawdź, czy łańcuch nie jest skręcony. 9. Obniż zblocze hakowe do najniższej pozycji. 10. Przymocuj ogranicznik podnoszenia do trzeciego oczka łańcucha licząc od swobodnego końca. 11. Zamontuj pojemnik na łańcuch zgodnie z rozdz Przemieść łańcuch do pojemnika smarując jednocześnie całą długość łańcucha. Uwaga! Proszę uwzględnić przepisy zawarte w rozdz.1! 15

16 3.1.8 Wymiana łańcucha nośnego, prowadnika łańcucha i dociskacza. Równocześnie z wymianą łańcucha należy wymienić prowadnik łańcucha i dociskacz. dociskacz koło łańcuchowe napędowe prowadnik łańcucha (2 części) sworzeń do mocowania końcówki łańcucha Śruba mocująca prowadnik łańcucha Osie wyłącznika krańcowego Sworznie mocujące końcówki łańcucha obudowa osi śruby mocującej otwarte oczko łańcucha Łańcuch do wprowadzenia Rysunek 1: wymiana łańcucha nośnego, prowadnika łańcucha i dociskacza. Wersja jednocięgnowa Wymontowanie zużytego łańcucha nośnego 1. Zdemontuj pojemnik na łańcuch. 2. Usuń zblocze hakowe z łańcucha nośnego wykręcając 4 śruby M16x70 DIN 912 (zob ). 3. Zdemontuj ogranicznik wysuwu z rozładowanej końcówki łańcucha wykręcając 4 śruby M12 70 DIN Powieś łańcuch wprowadzający na łańcuch po stronie haka przy pomocy otwartego oczka. 5. Wyprowadź zużyty łańcuch nośny z obudowy uruchamiając przycisk podnoszenia. 6. Wyprowadź zużyty łańcuch nośny z obudowy na tyle, aby na kole napędowym pozostał tylko łańcuch wprowadzający 7. Zdejmij z łańcucha wprowadzającego zużyty łańcuch. Wymiana łańcucha nośnego i dociskacza 8. Usuń pokrywę wyłączników krańcowych wykręcając 5 śrub M8x DIN Demontaż osi wyłącznika krańcowego odbywa się w następującej kolejności: Wykręcić 2 śruby M DIN 912 osi wyłączników krańcowych. Usunąć pierścienie ustalające oraz sprężynę widła obrotowego. Wyciągnąć osie wyłącznika krańcowego. 10. Wykręcić 2 śruby M20x DIN 912 prowadnika łańcucha umieszone w komorze wyłącznika krańcowego. 11. Wyjąć prowadnik łańcucha (od strony spodu obudowy). 12. Przy pomocy śrubokręta wysunąć dociskacz łańcucha. 13. Zamontowanie nowego dociskacza i prowadnika łańcucha. (Moment dokręcania 2 śrub M20x140 DIN 912 nie powinien przekraczać 60 Nm). 14. Ponownie włożyć osie wyłącznika krańcowego (zob ). 15. Ponownie zamontować pokrywę wyłączników krańcowych. 16

17 Wymiana łańcucha nośnego 16. Załączone otwarte oczko łańcucha zawsze znajduje się po stronie pojemnika łańcucha do wprowadzenia i na to należy zawiesić nowy łańcuch nośny. 17. Uruchamiając przełącznik na kasecie należy wprowadzić łańcuch nośny. 18. Usuń łańcuch wprowadzający wraz z otwartym oczkiem łańcucha. 19. Przymocuj zblocze hakowe do końca łańcucha nośnego. 20. Obniż zblocze hakowe do najniższej pozycji. 21. Zamocuj ogranicznik podnoszenia do trzeciego oczka łańcucha licząc od swobodnego końca. 22. Zamontuj pojemnik na łańcuch zgodnie z rozdz Przemieść łańcuch do pojemnika smarując jednocześnie całą długość łańcucha. Uwaga! Jeżeli łańcuch został całkowicie wyprowadzony z obudowy wciągnika, przed zamontowaniem nowego łańcucha należy poluzować sprzęgło, a następnie po przymocowaniu łańcucha ponownie je nastawić. Wersja dw ucięgnow a Wymontowanie zużytego łańcucha nośnego 1. Zdemontuj pojemnik na łańcuch 2. Wykręć 4 śruby mocujące M10x DIN 912, zdemontuj uchwyty osi i usuń śruby mocujące końcówki łańcucha. 3. Zdemontuj ogranicznik podnoszenia ze swobodnej końcówki łańcucha wykręcając 4 śruby M12 70 DIN. 4. Powieś łańcuch wprowadzający na łańcuch po stronie haka przy pomocy otwartego oczka 5. Wyprowadź zużyty łańcuch nośny z obudowy uruchamiając przełączniki na kasecie. 6. Wyprowadź zużyty łańcuch nośny z obudowy na tyle, aby na bębnie pozostał tylko łańcuch wprowadzający. 7. Zdejmij zużyty łańcuch nośny z łańcucha wprowadzającego. Wymiana łańcucha nośnego i dociskacza 8. Usuń pokrywę wyłączników krańcowych wykręcając 5 śrub M8x DIN Demontaż osi wyłącznika krańcowego ograniczenia wysuwu odbywa się w następujący sposób: Wykręcić 2 śruby M DIN 912 osi wyłączników końcowych Usunąć pierścienie ustalające oraz sprężynę widła obrotowego. Wyciągnąć osie wyłącznika krańcowego. 10. Wykręć 2 śruby M20x DIN 912 prowadnika łańcucha umieszone w komorze wyłącznika krańcowego. 11. Wyjąć prowadnik łańcucha (od strony spodu obudowy). 12. Przy pomocy śrubokręta wysunąć dociskacz łańcucha. 13. Zamontować nowy dociskacz i prowadnik łańcucha (Moment dokręcania 2 śrub M20x140 DIN 912 nie powinien przekraczać 60 Nm). 14. Ponownie włożyć osie wyłącznika krańcowego (zob ). 15. Ponownie zamontować pokrywę wyłączników krańcowych.. Wymiana łańcucha nośnego 16. Załączone otwarte oczko łańcucha zawsze znajduje się po stronie pojemnika łańcucha do wprowadzenia i na to należy zawiesić nowy łańcuch nośny zaczynając od pionowego oczka łańcucha. 17. Uruchamiając przełącznik na kasecie należy wprowadzić łańcuch nośny. 18. Usuń łańcuch wprowadzający wraz z otwartym oczkiem łańcucha. 19. Za pomocą drutu (narzędzie specjalne) przeciągnąć łańcuch przez zblocze haka. Uwaga! Łańcuch w żadnym wypadku nie może być skręcony na odcinku pomiędzy wciągnikiem a zbloczem wyrównawczym! Jeżeli montaż według rys.12 nie jest możliwy, należy skrócić łańcuch o jedno oczko! 20. Przeciągnij koniec łańcucha zaczynając od zblocza hakowego wyrównawczego i wepchnij go do otworu krzyżowego, który znajduje się w dolnej części obudowy wciągnika. Łańcuch w żadnym wypadku nie może być skręcony. 21. Ponownie wkręć śruby mocujące końcówki łańcucha. 22. Przymocuj obudowy używając śrub M (M A=42Nm) DIN Jeszcze raz sprawdź, czy łańcuch nie jest skręcony. 24. Obniż zblocze hakowe do najniższej pozycji. 25. Przymocuj ogranicznik podnoszenia do trzeciego oczka łańcucha licząc od swobodnego końca. 26. Poprawnie zamontuj pojemnik na łańcuch. 27. Przemieść łańcuch do pojemnika smarując jednocześnie całą długość łańcucha. Uwaga! Jeżeli łańcuch został całkowicie wyprowadzony z obudowy wciągnika, przed zamontowaniem nowego łańcucha należy poluzować sprzęgło, a następnie po przymocowaniu łańcucha ponownie je nastawić. 17

18 3.2 Połączenia elektryczne Instalację elektryczną należy sporządzić zgodnie z EN lub obowiązującymi przepisami krajowymi. Po sporządzeniu instalacji elektrycznej należy przeprowadzić kontrolę według Regulacji Europejskiej EN , rozdz i Szczegóły sterowania są widoczne na schemacie połączeń. Instalacja elektryczna jest zgodna z obecnie obowiązującą normą EN 60204, część Przyłączenie do sieci (zasilanie trójfazowe) Instalacja przyłączeniowa do sieci musi być wyposażona w wyłącznik główny według EN , rozdział 5.3. Prace przy instalacji elektrycznej może wykonywać jedynie wykwalifikowany fachowiec. Przed przystąpieniem do pracy należy odłączyć wciągnik od sieci elektrycznej. Zabezpieczenie prądowe przy napięciu (zmiennym) 400 V przed wyłącznikiem głównym powinno wynosić 32 A. Należy się upewnić czy napięcie w sieci odpowiada napięciu podanemu na tabliczce znamionowej. Instalację sterowniczą i sieciową należy podłączyć zgodnie ze schematem elektrycznym. Złącza L1, L2, L3 i PE znajdują się w kasecie sterowniczej. Do podłączenia wymagany jest kabel 3+PE (przekrój przynajmniej 2,5 mm²). Po podłączeniu należy nacisnąć przycisk jazdy w górę. Jeżeli ładunek porusza się w dół należy zamienić miejscami przewody L1 i L2 (przedtem odłączyć zasilanie od wciągnika!) Sterowanie niskonapięciowe (stycznikowe) kabel zasilający- silnik stycznik prostownik A1 transformator sterowania T połączenie do sieci 4 G kabel zasilający wózek Rysunek 14: sterowanie niskonapięciowe Zabezpieczający wyłącznik silnika bezpieczniki pierwotne / wtórne F1/F2 listwy zaciskowe hamulec kabel sterowniczy odciążenie Transformator sterowania T zasila obwód sterowniczy napięciem sterującym, które wynosi 24 V AC. Na życzenie dostępne są inne napięcia sterowania. 18

19 3.2.2 Elektryczne wyłączniki krańcowe do ograniczenia wysokości podnoszenia Wciągniki łańcuchowe elektryczne są wyposażone w elektryczne wyłączniki krańcowe, by ograniczać najwyższą i najniższą pozycję haka. Można dostosować odległość pomiędzy krzywką wyłącznika krańcowego i wyłącznikiem krańcowym poprzez przesuwanie wyłącznika. Odległość ta nie powinna przekraczać 1 mm. W czasie uruchamiania wciągników należy koniecznie sprawdzić zgodność oznaczeń przycisków z kierunkami ruchu haka. Wyłącznik krańcowy Opuszczanie Wyłącznik krańcowy Podnoszenie Krzywka wyłącznika krańcowego Rysunek 2: elektryczne wyłączniki krańcowe do ograniczenia wysokości podnoszenia zblocze hakowe lub zblocze hakowe wyrównawcze ogranicznik wysuwu 4 Wciągnik elektryczny łańcuchowy z wózkiem elektrycznym Wszystkie wózki przeznaczone są do: wąskich belek według DIN 1025 i Euronorm średnich belek według DIN 1025 szerokich belek według DIN 1025 Na wysokości środka kół wózek może być wyposażony w elektryczny krzyżowy wyłącznik krańcowy. Elektryczny wózek wciągnika (model 235/...) nie nadaje się do torów krzywoliniowych (jazdy po łuku)! Dodatkowo inżynier budowlany musi sprawdzić warunki pracy przy obciążeniu pasa dolnego belki pomocniczej. Warunki te muszą być zgodne z FEM

20 4.1 Praca z jednym cięgnem W przypadku wciągnika jednocięgnowego (udźwig max. 12,5 t) wciągnik elektryczny łańcuchowy jest przymocowany do wózka elektrycznego za pomocą płyty przyłączeniowej. Wciągniki elektryczne łańcuchowe z wózkiem jezdnym o udźwigu 12,5 t nie mogą być przerobione na dwucięgnowe. Silnik wózka Oś wózka Płyta przyłączeniowa sworzeń nośny z płytką zabezpieczajacą zblocze hakowe Rysunek 16: wciągnik elektryczny łańcuchowy z wózkiem elektrycznym 4.2 Praca z dwoma cięgnami W przypadku pracy z wciągniem dwucięgnowym do przenoszenia wciągnika łańcuchowego używa się dwóch wózków elektrycznych o udźwigach 12,5 t. W tym trybie pracy z maksymalnym udźwigiem równym 25 ton cztery trawersy równomiernie rozkładają obciążenie na dwa wózki. Silnik wózka Oś wózka trawersa sworzeń płyta przyłaczeniowa sworzeń zawieszenia z płytką zabezpieczającą zblocze hakowe wyrównawcze Rysunek 17: wciągnik z wózkiem elektrycznym 20

21 4.3 Montaż części mechanicznej Należy tak zamocować dwa sworznie do płyt bocznych wózka, żeby odległość między wieńcami kół jezdnych i belką jezdną wynosiła jeden do dwóch mm. Nastawienie szerokości wózka następuje poprzez symetryczne rozłożenie podkładek dystansowych. W przypadku wciągnika jednocięgnowego płyta przyłączeniowa pozycjonowana jest na sworzniach pomiędzy pierścieniami dystansowymi. W przypadku wciągnika dwucięgnowego płytę przyłączeniową należy umieścić na sworzniach nośnych wózka pomiędzy pierścieniami dystansowymi. Płyta przyłączeniowa przymocowana jest pomiędzy belkami poprzecznymi za pomocą sworzni, które są zabezpieczone podkładkami I kołkami. W celu zabezpieczenia montażu wózków we właściwej pozycji belki poprzeczne są tak skonstruowane, by wózki mogły być przymocowane tylko w jeden sposób. Wózki nie mogą się dotykać pośrodku. Nakrętkę M36x1,5 sworzni wózka należy dokręcić kluczem o momencie 560 Nm. F F +16 mm Figure 18: Ustawienie szerokości wózka elektrycznego Płyta przyłączeniowa przymocowana jest do wciągnika za pomocą dwóch sworzni nośnych o średnicy ø 50 mm i ø 42 mm. Sworznie nośne są przymocowane za pomocą belek zabezpieczających i śrub z łbem walcowym z gniazdem. Po zamontowaniu między wózkiem a wciągnikiem musi być zachowany luz umożliwiający swobodne ruchy w kierunkach zaznaczonych strzałkami. Rysunek 19: swoboda ruchów pomiędzy wciągnikiem i wózkiem. 21

22 4.4 Podłączenie zasilania elektrycznego do wózka Styczniki do silnika napędu wózka znajdują się w specjalnej obudowie. Obudowę ta jest umocowana dwiema śrubami M8x16 DIN 912 do boku wózka (po stronie silnika). Wychodzące ze skrzynki sterowania kable przyłączeniowe należy połączyć zgodnie ze schematem elektrycznym do silnika napędowego wózka wciągnika elektrycznego łańcuchowego. Po wykonaniu podłączenia elektrycznego wózka należy sprawdzić działanie wózka i wciągnika. W przypadku wciągnika dwucięgnowego drugi wózek musi być podłączony do pierwszego za pomocą kabla przyłączeniowego zgodnie ze schematem połączeń. W tym celu w pomocniczej kasecie sterowniczej pierwszego wózka znajduje się oddzielny łącznik. wózek 1 wózek 2 kabel przyłączeniowy wciągnik-wózek skrzynia zaciskowa na silniku podnoszenia kabel podłączeniowy do sieci kabel przyłączeniowy wózek 1 i wózek 2 Skrzynia zaciskowa silnik wózka skrzynia sterownicza sterowanie pomocnicze kabel kasety z odciążeniem Rysunek 20: Podłączenie zasilania elektrycznego wózków Objaśnienie opisu typów wózków EF N / 12.5 t / 4+16 EF wózek elektryczny szer. toru jezdnego N i S1 udźwig w tonach prędkość jazdy wózka w m/min 5 Inspekcje Elektryczne wciągniki łańcuchowe mogą być używane zgodnie z poniższymi przepisami BHP: UVV Dźwigarki, dźwigniki i ciągniki BGV D8 UVV Dźwignice BGV D6 Testy dynamiczne i statyczne przeprowadzana są przez producenta zgodnie z Dyrektywą maszynową EC. 5.1 Kontrola przy zastosowaniu zgodnie z BGV D8 rozdz. 23 Przed przekazaniem wciągniku do eksploatacji i po dokonaniu istotnych zmian osoba wykwalifikowana musi dokonać kontroli wciągnika. 5.2 Kontrola przy zastosowaniu zgodnie z BGV D6 rozdz. 25 Przed przekazaniem dźwignicy do eksploatacji i po dokonaniu istotnych zmian ekspert posiadający uprawnienia musi dokonać kontroli dźwignicy. Elektryczne wciągniki łańcuchowe posiadają klasyfikację typu. 22

23 5.3 Przeglądy okresowe Urządzenia, dźwignice oraz konstrukcje nośne muszą być poddane kontroli przez wykwalifikowany personel raz w roku. Przy ciężkich warunkach eksploatacji, np. przy częstej pracy z pełnym obciążeniem, w środowisku zapylonym lub agresywnym, przy częstym przełączaniu, lub w przypadku długich okresów włączenia częstość przeglądów należy zwiększyć. Pozostały czas eksploatacji powinien zostać określony i udokumentowany zgodnie z FEM Za ekspertów (w Niemieckiej Republice Federalnej) pod względem kontroli dźwigni uznaje się jedynie fachowców uprawnionych przez TÜV i Związek Branżowy. Osoba wykwalifikowana to technik działu obsługi klienta wytwórcy lub personel specjalnie wyszkolony. 6 Przeglądy Przeglądów może dokonywać tylko konserwator z odpowiednimi uprawnieniami. W tabeli przeglądów (tabela 1) wyszczególniono części, funkcje i czynności podlegające przeglądowi. O wszelkich usterkach należy natychmiast powiadomić pisemnie użytkownika, który zatroszczy się o ich usunięcie przez fachowca. Wszystkie prace przeglądowe należy wykonywać tylko na nieobciążonym wciągniku po odłączeniu go wyłącznikiem głównym od sieci elektrycznej. Przy ciężkich warunkach eksploatacji, np. praca wielozmianowa, częste przełączanie, działanie warunków środowiskowych należy skrócić czas pomiędzy przeglądami. Sprawdzanie zużycia Należy sprawdzić ewentualne odkształcenie haka (zmierzyć odległość punktów pomiarowych na haku), czy nie ma na nim rys, pęknięć, śladów korozji oraz jego stan ogólny. Koło łańcuchowe zblocza wyrównawczego po zużyciu ok. 1 mm na powierzchni pracującej należy wymienić na nowe. Należy sprawdzić zużycie łańcucha nośnego zgodnie z rozdz Prace kontrolne i przeglądowe Należy przestrzegać przepisów opisanych w punkcie 1.2! Podane odstępy czasowe dotyczące kontroli muszą być skracane w zależności od warunków eksploatacji (praca dwuzmianowa lub trójzmianowa, stała praca z ciężarem nominalnym, wysoka temperatura i zapylone środowisko). Kontrola wzrokowa stanu ogólnego Kontrola funkcji hamulca ogranicznika podnoszenia Kontrola codzienna co 3 miesiące coroczna Przegląd i regulacja hamulca 30 godzin pracy Zużycie łańcucha nośnego (rozdz, 6.4.2) Smarowanie łańcucha sprzęgła poślizgowego Smarowanie zblocza hakowego i zblocza hakowego wyrównawczego zgodnie z rozdz oraz stanem zapadki haka Sprawdzenie nakrętki haka Kontrola ogólna połączeń śrubowych prowadnika łańcucha / dociskacza elementów zabezpieczenia Stan i mocowanie pojemnika na łańcuch Kontrola sterowania elektrycznego, kabli przyłączeniowych i kasety sterowniczej Kontrola wózków i kół jezdnych Tabela 1: prace kontrolne i przeglądowe Elektryczny wciągnik łańcuchowy jest zwymiarowany według normy FEM Przy przestrzeganiu instrukcji obsługi i terminów przeglądów remont kapitalny należy przeprowadzić najpóźniej po 10 latach. 23

24 6.2 Budowa hamulca DC Hamulec- typ Śruby DIN 912 Moment dokręcenia [Nm] Moc znamionowa P [W] Szczelina powietrzna S L nominalna [mm] BFK M ,3 0,75 ROBA-stop-M M ,3 0,9 tabela 2: rodzaje hamulców Szczelina powietrzna S L Cewka magnetyczna Kołnierz Część obrotowa z okładziną cierną Piasta hamulcowa Szczelina powietrzna S L max. [mm] Płyta Naklejka znamionowa Śruby Rysunek 21: budowa hamulca Montaż hamulca 1. Włożyć piastę hamulcową na oś. 2. Zamontować sprężynę sprzęgła za pomocą nakrętki regulacyjnej i śruby zaciskowe. 3. Założyć na piastę hamulec sprężynowy. 4. Zamontować hamulec na pokrywę obudowy za pomocą śrub mocujących 3 x M8. 5. Dokręć śruby równomiernie (moment dokręcenia patrz: tabela 2) Podczas zamawiania części zamiennych należy podać pełne oznaczenie modelu STAR LIFTKET. Zamontowanie hamulca na pokrywę obudowy Dokręcenie hamulca kluczem momentowym Rysunek 22: montaż hamulca sprężynowego Demontaż należy wykonać w odwrotnej kolejności! 24

25 6.2.2 Elektryczne sterowanie hamulcem sprężynowym Sposób działania Hamulec tarczowy jest zasilany poprzez prostownik. W przypadku przerwy w zasilaniu hamulec działa samoczynnie tak, że wciągnik w każdym położeniu bezpiecznie utrzymuje ładunek. Dla skrócenia drogi hamowania hamulec włączony jest w obwód prądu stałego. Różnice w podłączeniu dla konkretnego rodzaju wciągnika uwzględnia schemat elektryczny załączony do danego wciągnika Awarie hamulców Badanie i usuwanie przyczyn awarii Awaria Przyczyna Usuwanie Hamulec nie zwalnia się, szczelina powietrzna nie jest równa 0 Uzwojenie hamulca magnetycznego zostało przerwane, zwarcie międzyzwojowe lub na masę Wadliwe lub złe podłączenie Należy wymienić hamulec Należy sprawdzić i skorygować podłączenie na podstawie schematu elektrycznego Wadliwy lub nieodpowiedni prostownik Należy sprawdzić mostkowanie na prostowniku na podstawie schematu elektrycznego Podczas eksploatacji należy sprawdzić napięcie stałe pomiędzy stykami nr 5-6 W przypadku odstępstw wymienić prostownik Zbyt duża szczelina powietrzna Należy wymienić hamulec sprężynowy Tabela 3: badanie i usuwanie przyczyn awarii W przypadku powtórnych awarii prostownika należy wymienić układ hamulca, nawet, jeśli na podstawie pomiaru nie da się wykazać zwarcia międzyzwojowego lub zwarcia na masę. Możliwe, iż awaria występuje jedynie w czasie rozgrzania podczas pracy Sprawdzanie funkcjonowania hamulca Po zahamowaniu ciężaru nominalnego podczas ruchu w dół droga hamowania nie powinna być dłuższa niż długość dwóch ogniw łańcucha i ciężar nie powinien być zahamowany gwałtownie. 6.3 Sprzęgło przeciążeniowe Sprzęgło przeciążeniowe usytuowane jest pomiędzy silnikiem a osią napędową, co umożliwia przeniesienie sił napędu. Równocześnie zgodnie z uregulowanym momentem sprzęgła ogranicza przeniesienie sił zapobiegając przeciążeniu wciągnika i komponentów pomocniczych. Pod względem bezpieczeństwa szczególnie korzystne jest, iż opatentowane sprzęgło przeciążeniowe w zakresie przenoszenia siły usytuowane jest przed hamulcem roboczym. Przy dużym zużyciu sprzęgła nie jest możliwe niekontrolowane opuszczanie się ciężaru, ponieważ hamulec może zatrzymać ciężar w dowolnym położeniu. Sprzęgło przeciążeniowe działa jak sprzęgło suche, z zastosowaniem bezazbestowej wkładki sprzęgła. Łatwa i dająca się wykonać z zewnątrz regulacja momentu sprzęgła i specjalna okładzina cierna o niskim stopniu zużywania się sprawiają, iż w normalnych warunkach roboczych nie zachodzi potrzeba wyregulowania sprzęgła. 25

26 6.3.1 Budowa sprzęgła poślizgowego , Oś silnika 2 Piasta sprzęgła 3 Oś zębata 4 Tarcza napędowa z wkładką sprzęgła 5 Łożysko 6 Tarcza sprzęgła 7 Wałek sprzęgłowy z kółkiem zębatym 8 Sprężyna dociskowa z talerzykiem dociskowym 9 Nakrętka nastawcza 10 Śruba zaciskowa 11 Pokrywa 12 Drążek Rysunek 23: budowa sprzęgła poślizgowego Regulacja momentu tarcia sprzęgła przesuwnego Regulację może wykonywać tylko wykwalifikowany fachowiec! 1. Zawieś ciężar kontrolny = 1,1-krotność ciężaru nominalnego lub przymocuj urządzenie kontrolne sprzęgła do haka nośnego. 2. Włączyć wciągnik łańcuchowy za pomocą przycisku podnoszenia i sprawdzić czy nastąpi podniesienie ciężaru kontrolnego lub czy urządzenie kontrolne sprzęgła pokaże wartość większą prawie 1,3- krotnie od ciężaru nominalnego. Dokładna wartość współczynnika 1,3 zależy od prędkości podnoszenia. 3. Opuścić ciężar kontrolny z powrotem na podłoże. 4. Zwiększać lub zmniejszać moment sprzęgła w ten sposób by wciągnik podnosił jeszcze ciężar kontrolny lub urządzenie kontrolne sprzęgła wskazywało wymaganą wartość. 5. Regulacja momentu tarcia sprzęgła przesuwnego; a Odkręcić i zdjąć pokrywę po stronie skrzynki napędowej (11). b Poluzować śrubę zaciskową (10) i nakrętkę nastawczą (9). c Użyć klucza, by utrzymać oś przeciwko obrotowi drążka sprężyny sprzęgła (12). d Drugim kluczem poluzować lub zacisnąć nakrętkę nastawczą(9) do momentu gdy wciągnik podniesie ciężar kontrolny lub urządzenie kontrolne sprzęgła wskaże wymaganą wartość. -Dla kontroli ustawienia sprzęgła należy włączyć silnik wciągnika krótko przyciskając przycisk podnoszenia.- e Zaciśnij śrubę mocującą (10) na nakrętce nastawczej(9). f Zakończenie. Sprawdzić ponownie nastawę momentu sprzęgła poprzez podniesienie ciężaru kontrolnego. g Ponownie przymocować pokrywę po stronie skrzynki napędowej (11). 26

27 Rysunek 24: regulacja sprzęgła przesuwnego Sprzęgło przesuwne fabrycznie zostało nastawione na udźwig próbny. Po wymianie silnika układu podnoszenia nie zachodzi potrzeba ponownego wyregulowania sprzęgła. Wystarczy wykonać kontrolę za pomocą ciężaru nominalnego. Oryginalna odległość pomiędzy drążkiem a talerzykiem sprężyny sprzęgła została zaznaczona na tabliczce cewki hamulca. Wskazówka: Ciężar kontrolny = ciężar nominalny (przy regularnych kontrolach) Sprawdzenie limitu zwolnienia sprzęgła przesuwnego podczas regularnych kontroli. Ekspert powinien sprawdzić limit zwolnienia sprzęgła przesuwnego podczas corocznej kontroli bezpieczeństwa zgodnie z BGV D6 26., lub BGV D Należy sprawdzić czy wciągnik podnosi ciężar nominalny. Wciągnik nie może podnosić więcej niż 1,6-krotną wartość ciężaru nominalnego. Jeżeli nie można zastosować ciężaru kontrolnego o wartości większej niż ciężar nominalny wtenczas należy sprawdzić limit zwolnienia sprzęgła przesuwnego za pomocą urządzenia kontrolnego sprzęgła. W tym przypadku limit zwolnienia powinien być prawie 1.3-krotnie większy od ciężaru nominalnego. Po skontrolowaniu limitu zwolnienia należy ponownie sprawdzić czy wciągnik podnosi ciężar nominalny. W przypadku zmierzenia i otrzymania niewłaściwej wartości zwolnienia należy ponownie wyregulować sprzęgło przesuwne zgodnie z rozdz , powtórzyć kontrolę zgodnie z rozdz i zanotować wartość dopasowania. 6.4 Łańcuch nośny Łańcuch nośny jest elementem dźwignicowym wymagającym kontroli. Należy uwzględnić normy wydane przez Centralę Bezpieczeństwa Pracy Związku Branżowego stosowane do łańcuchów ze stali okrągłej, część 5 DIN 685 listopad 1981 r., UVV, BGV D8 (1 styczeń1997 r.) i BGV D6 (1 kwiecień 2001 r.) Smarowanie łańcuchów przed uruchomieniem i w czasie eksploatacji Nieobciążony łańcuch należy smarować na całej długości mieszanką oleju przekładniowego ze smarem molibdenowym (proporcja 1:1) przed przystąpieniem do pierwszej eksploatacji i regularnie w czasie eksploatacji. Częstotliwość smarowania należy ustalić biorąc pod uwagę obciążenie i warunki pracy. Przy eksploatacji w środowisku zwiększającym zużycie (piasek, ścierniwo) należy używać do smarowania środków smarujących suchych (np. pokost przeciw-cierny, proszek grafitowy). 27

28 6.4.2 Kontrola zużycia łańcucha nośnego Regularna kontrola łańcucha nośnego w rozumieniu części 5 DIN 685 oraz UVV BGV D8 par. 27 (VBG 8 par. 27 jest przepisem obowiązkowym. Łańcuch należy skontrolować przed eksploatacją i potem w warunkach normalnego trybu pracy po ok. 70 godzinach pracy lub 3500 podnoszeń/ opuszczeń, w przypadku ciężkich warunków pracy należy ten okres skrócić. Szczególnie uważnie należy skontrolować zużycie ogniw w miejscach ich kontaktu, pod względem ścierania się, obecności rys, pęknięć, deformacji i innych uszkodzeń. Łańcuch należy wymienić, gdy: Zmniejszy się średnica nominalna ogniwa w miejscu kontaktu o 10 %, Zwiększy się długość ogniwa o 5% lub długość 11 ogniw o 2%, Usztywnią się ogniwa łańcucha. Wraz z wymianą łańcucha należy wymienić również prowadnik łańcucha i dociskacz. Uwaga! Podczas wymiany łańcucha należy używać tylko oryginalnych łańcuchów dostarczonych przez wytwórcę wciągnika Pomiar zużycia i wymiana łańcucha t Wymiary łańcucha mm Wymiar t = max mm Wymiar t = max mm Pomiar więcej niż jednego ogniwa Pomiar ponad jedenastu ogniw Wymiar d m = max mm Formula: d 1 d 2 dm = d1+ d 2 2 Rysunek 25: pomiar zużycia i wymiana łańcucha 6.5 Przegląd wózków Wózki elektryczne należy sprawdzać według kryteriów określonych dla mechanizmu jezdnego podanych w Tabeli 1 (Praca kontrolne i przeglądowe) Regulacja szczeliny powietrznej hamulca wózka Jeżeli zużycie okładzin hamulca jest takie, że szczelina wynosi maksymalnie dopuszczalne 0,9 mm, wtedy należy dokonać jej regulacji Zdjąć obudowę (1). 2. Poluzować śruby (2) zacisku wentylatora. 3. Zdjąć pierścień O (3) i wsunąć szczelinomierz o 0,25 mm pomiędzy tarczę hamulca (4) i blachę (5). 4. Śrubę (6) dokręcić do momentu, gdy szczelinomierz można jeszcze wyciągnąć. Sprawdzić szczelinę powietrzną w kilku miejscach wzdłuż obwodu. 5. Dokręcić równomiernie śruby wentylatora (2). Najpierw należy dokręcić śrubę po przeciwnej stronie rygla (moment dokręcenia 4-5,5 Nm). 6. Dokręcić ponownie śrubę (6). 7. Wyjąć szczelinomierz. 8. Założyć obudowę wentylatora (1). 9. Przeprowadzić próbę hamowania. Rysunek 26: budowa hamulca wózka elektrycznego 28

29 7 Cykl pracy wciągnika Nie wolno przekraczać dopuszczanej liczby cykli pracy i czasu pracy przerywanej (ED) (patrz FEM 9.682). Dopuszczalny czas cyklu pracy podany jest na tabliczce znamionowej elektrycznego wciągnika łańcuchowego. Cykl pracy wyrażany jest stosunkiem pomiędzy Czasem pracy a czasem pracy + przerwy wzór: Suma czasów pracy x 100% ED% = Suma czasów pracy + suma przerw s [m] 1 podniesienie/opuszczenie Czas pracy Przerwa Czas pracy Przerwa Podnoszenie Opuszczanie Cykl pracy jest ograniczony dopuszczalną temperaturą zwojnic silnika. Czas pracy jest uzależniony od wysokości podnoszenia, prędkości podnoszenia i liczby podnoszeń w określonym procesie transportowym (rozładunek samochodu, podawanie materiału do obrabiarki). W praktyce trudno śledzić czas pracy przerywanej, dlatego podajemy następujące praktyczne wskazówki: 7.1 Praca krótkotrwała Dopuszczalny czas bez przerwy po rozpoczęciu pracy i temperatura silnika ok. 20 C. Grupa natężenia pracy FEM Grupa natężenia pracy ISO 4301 Cykl pracy (ED %) 1 Bm M3 25 % 15 t [min] Czas pracy krótkotrwałej wg FEM (t B w min) Tabela 4: czas pracy w pracy krótkotrwałej Ten typ pracy jest niedozwolony dla wolnej prędkości podnoszenia we wciągnikach z dwoma prędkościami podnoszenia. Po osiągnięciu maksymalnie dopuszczalnego czasu pracy należy zrobić przerwę i kontynuować pracę w trybie przerywanym. 7.2 Praca przerywana Czas pracy przerywanej (ED %) Przerwa (min) 25 % 3-krotny czas pracy Tabela 5: Konieczne przerwy w zależności od czasu pracy przerywanej 7.3 Przykład Elektryczny wciągnik łańcuchowy typu 12500/1-6,3/1,6 podnosi 12,500 kg na wysokość 3 m. Dane wydajności : Ciężar kg Prędkość podnoszenia 6.3 m/min - prędkość podnoszenia zasadnicza Cykl pracy 25 % - prędkość podnoszenia zasadnicza 1.6 m/min - prędkość podnoszenia zwolniona 10 % - prędkość podnoszenia zwolniona Na początku pracy wciągnik jest chłodny, ma temperaturę ok. 20 C. 3 m (podnoszenia) + 3 m (obniżenia) Czas pracy = 6.3 m/min = 0.95 min Wciągnik może być obsługiwany bez przerwy przez ok. 20 min. Oznacza to 21 podnoszeń/opuszczeń ciężar kg = kg przenoszonego ciężaru Po przekroczeniu 20 minut pracy po każdej następnej minucie czasu pracy wymagana jest przerwa 3 min.(np. 3-krotność czasu pracy). Przerwa ta jest z reguły potrzebna jest do zdjęcia i założenia ładunku. Ważne! Wolną prędkość podnoszenia należy stosować tylko do precyzyjnego opuszczania i podnoszenia. Wolna prędkość nie jest przystosowana do przebycia dużej wysokości podnoszenia. 29