ERGONOMIA. Cz. 5 ZASADY ORGANIZACJI PRACY I STANOWISK PRACY

Transkrypt

1 ERGONOMIA Cz. 5 ZASADY ORGANIZACJI PRACY I STANOWISK PRACY 1

2 OGÓLNE ZASADY KSZTAŁTOWANIA STANOWISK PRACY Zapobiegać lub redukować konsekwencje związane z przeciążeniami można poprzez: 1. Unikanie pochylania ku przodowi tułowia i głowy. Kat pochylenia tułowia od pionu ku przodowi nie powinien przekraczać 20 0, a głowy Zwiększone nachylenie tułowia lub głowy spowodowane bywa zbyt odległym od operatora umieszczeniem przedmiotów obserwacji lub słabą czytelnością obserwowanych wskaźników. 2. Unikanie bardziej szkodliwych niż pochylenie ku przodowi pochyleń bocznych głowy, a zwłaszcza jej skręceń. Zmusza do tego wadliwe rozmieszczenie przedmiotów w polu pracy. 3. Unikanie utrzymywania uniesionych ramion ku przodowi lub na boki. Dopuszczalny kąt podniesienia ramienia ku przodowi wynosi Uniesienie ramienia szybko męczy i zmniejsza precyzję ruchów. 2

3 OBCIĄŻ ĄŻENIE WYNIKAJĄCE Z POZYCJI PRZY PRACY 4. Unikanie nienaturalnej pozycji ręki w stosunku do przedramienia. Naturalne jest takie ułożenie, w którym nadgarstek z ręką stanowią przedłużenie osi przedramienia. Zgięcia boczne ręki oraz grzbietowe i dłoniowe, powtarzalne ruchy skręcania lub bezpośredni ucisk grożą uszkodzeniem delikatnych struktur tego regionu (nerwy, naczynia, ścięgna, wiązadła). 5. Zapewnienie właściwego podparcia grzbietowi. Pracownik w pozycji siedzącej musi mieć możliwość oparcia pleców bez konieczności upośledzenia ruchów. 6. Umożliwienie zmiany postawy ciała, przyjmowanie pozycji siedzącej i przerwy. 3

4 Cechy siedziska Lp. Cechy siedziska Tak Nie 1 Czy wysokość płyty siedziska jest dostosowana do wysokości podkolanowej pracownika? 2 Czy płyta siedziska ma możliwość regulacji wysokości? 3 Czy siedzisko wyposażone jest w podparcie pleców? 4 Czy podparty jest odcinek lędźwiowy kręgosłupa? 5 Czy podparcie pleców ma możliwość regulacji wysokości? 6 Czy konstrukcja płaszczyzny roboczej (stołu) pozwala na wygodne ułożenie przedramion? 7 Czy siedzisko wyposażone jest w podparcie przedramion? 8 Czy podparcie przedramion ma możliwość regulacji wysokości? 9 Czy wysokość podparcia przedramion umożliwia wygodne wykonywanie operacji oraz odpoczynek dla przedramion? 4

5 REGUŁY Y TICHAUERA Wpływ usytuowania pola pracy, mierzonego pozycją łokci, na wydajność i zmęczenie według Tichauera. 5

6 REGUŁY Y TICHAUERA Optymalizacja pozycji ciała 1. Łokcie należy trzymać prosto. Metoda pracy, wyposażenie i jego rozmieszczenie nie powinny zmuszać pracownika do podnoszenia łokci w toku pracy powyżej 10 cm od ich normalnego położenia, swobodnego przy tułowiu. 2. Redukować do minimum moment, w którym zginany jest kręgosłup (szczególnie podczas podnoszenia lub przenoszenia ładunków). 3. Cały obszar pracy powinien być dobrze widoczny bez poruszania głową. 6

7 REGUŁY Y TICHAUERA Skuteczność ruchów Unikać należy ruchów, którym towarzyszy ruch odwodzenia w nadgarstku (następuje wtedy napięcie torebek stawowych i niebezpieczeństwo uszkodzenia stawów nadgarstka). Urządzenia, do których często się sięga powinny być tak rozmieszczone, aby nie zachodziła konieczność sięgania do nich dalej niż 40 cm (zwłaszcza, gdy towarzyszy temu podnoszenie rąk). Nie wykonywać ruchów odsuwania i ciągnięcia na wysokości klatki piersiowej. 7

8 PRZERWY NA ODPOCZYNEK 8

9 PRZERWY NA ODPOCZYNEK Podstawowym sposobem zapobiegania powstawaniu zmęczenia oraz niekorzystnym następstwom zdrowotnym czynników decydujących o jej uciążliwości, jest wprowadzenie odpowiednich przerw. Optymalna sytuacja jest wówczas, gdy pracownik sam może regulować sobie tempo pracy i robić sobie przerwę, gdy odczuwa zmęczenie. Długość przerw i ich częstotliwość powinny być dostosowane do rodzaju pracy i jej ciężkości. 9

10 PRZERWY NA ODPOCZYNEK Przy ich wprowadzaniu należy kierować się zasadami: dodatkowe przerwy, poza regulaminową, wskazane są wówczas, gdy występuje jakikolwiek czynnik obciążający z natężeniem większym niż średnie czyli wówczas, gdy praca jest uciążliwa, im cięższa fizycznie i bardziej uciążliwa praca tym wcześniej po jej rozpoczęciu powinna wystąpić pierwsza przerwa, duże tempo pracy powinno skłaniać do częstszych przerw. Konieczność wprowadzania przerw można ocenić śledząc zmiany wydajności pracy (czas wykonania czynności, liczba popełnianych błędów) 10

11 11

12 12

13 13

14 14

15 BIBLIOGRAFIA 1. Horst W. Ryzyko zawodowe na stanowisku pracy cz. I Ergonomiczne czynniki ryzyka, wyd. PP, 2004 r. 2. Bugajska J., Gedliczka A., Konarska M., Roman-Liu D., Słowikowski J. Ergonomia, CIOP-PIB 1998 r. 3. red. Indulski J. Higiena pracy IMP 1999 r. 15

16 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ 16