Wycena przedsiębiorstw. dr hab. inż. Karolina Mazur, prof. UZ

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Wycena przedsiębiorstw. dr hab. inż. Karolina Mazur, prof. UZ"

Monika Nowacka
5 lat temu
Przeglądów:

1 Wycena przedsiębiorstw dr hab. inż. Karolina Mazur, prof. UZ 1

2 ISTOTA WARTOŚCI I JEJ PODSTAWOWE STANDARDY 2

3 Standardy wartości według NI 5 standard wartości określa strony rzeczywistej lub hipotetycznej transakcji oraz warunki jej zawierania definiuje poszukiwaną w procesie wyceny kategorię wartości Nota Interpretacyjna Nr 5. Ogólne zasady wyceny przedsiębiorstw. Polska Federacja Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowy dr hab. inż. K. Mazur, prof. UZ 3

4 Determinanty wartości przedsiębiorstwa Związane z cechami techniczno- ekonomicznymi majątku rzeczowego przedsiębiorstwa i jego stanem Związane z charakterem majątku finansowego i niematerialnego przedsiębiorstwa Związane ze strukturą kapitałową Związane z sytuacją ekonomiczno finansową przedsiębiorstwa Związane z charakterem otoczenia Związane z pozycją przedsiębiorstwa na rynku Związane z sytuacją prawną przedsiębiorstwa Związane z ryzykiem towarzyszącym funkcjonowaniu przedsiębiorstwa A. Jaki (2000), Wycena przedsiębiorstwa, pomiar i ocena wartości, Zakamycze, Kraków, s. 40 4

5 Nośniki wartości Rappaport (1986) Czynniki, które są wykorzystywane do tworzenia wartości Wzrost sprzedaży Wzrost zysku operacyjnego Redukcja stopy podatkowej Redukcja inwestycji w kapitał obrotowy Redukcja inwestycji w aktywa trwałe Redukcja WACC Wzrost okresu trwałości przewagi konkurencyjnej

6 PRZESŁANKI I FUNKCJE WYCENY 6

7 Grupa przesłanek Przesłanki do wyceny Okoliczności wyceny Związane ze zmianami właścicieli Związane z restrukturyzacją przedsiębiorstwa Związane z koncepcją zarządzania wartością Związane z transakcjami finansowymi Związane z prawem spadkowym Związane z wyceną dla celów podatkowych Związane z wymiarem odszkodowań Inne kupno sprzedaż przedsiębiorstwa zaspokojenie roszczeń drobnych akcjonariuszy przejmowanie przedsiębiorstw fuzje tworzenie struktur holdingowych podwyższenie kapitału ustalenie ceny emisyjnej akcji w ofercie publicznej ocena zarządu tworzenie systemów motywacyjnych zabezpieczenie zaciągniętych kredytów sanacja przedsiębiorstwa => konieczność dokapitalizowania wycena części spadkowych ustalenie wartości darowizn wycena dla celów podatku majątkowego wymiar odszkodowań przy wywłaszczeniu wymiar odszkodowań z tytułu ubezpieczeń wykup firm konkurencyjnych w celu ich wyeliminowania wycena praw poboru tworzenie różnych kategorii akcji 7 J.K. Bielecki, L. Pawłowicz (2012), Zarządzanie wartością spółki kapitałowej, CeDeWu, Warszawa

8 Czynniki określające wybór metody Czynniki ogólne: cel wyceny stan gospodarki i prognozy rozwoju (np. ograniczenia dla metod dochodowych) stan rynku papierów wartościowych (jakość informacji) Czynniki specyficzne: ilość i jakość dostępnych danych stan i perspektywa branży sytuacja ekonomiczna wycenianego przedsiębiorstwa (dla firm o dobrej kondycji preferowane są metody dochodowe) przedmiot działalności gospodarczej i dywersyfikacja biznesu (dywersyfikacja ogranicza metody dochodowe) dr hab. inż. K. Mazur, prof. UZ 8

9 Funkcje wyceny Doradcza Argumentacyjna Mediacyjna Informacyjna 9 D. Zarzecki, (1999) Metody wyceny przedsiębiorstw, Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, Warszawa

10 Dodatkowa funkcja - zabezpieczająca Jest dokonywana przez ekspertów zewnętrznych Cel: zabezpieczenie przed możliwością wyniknięcia sporów na tle wyceny lub konfliktem interesów Ważna w przypadku przesunięć udziałów z jednej spółki do drugiej w ramach tej samej grupy (brak negocjacji gdyż istnieje ta sama własność w obu podmiotach) D. Zarzecki, (1999) Metody wyceny przedsiębiorstw, Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, Warszawa A. Jaki (2008), Wycena i kształtowanie wartości przedsiębiorstwa, Wolters Kluwer Polska, Kraków 10

11 METODY WYCENY 11

12 Rodzaje metod wyceny Metody majątkowe Metody dochodowe Metody porównawcze Inne (np. mieszane) 12

13 Istota i rodzaje metod majątkowych Przedmiotem wyceny jest majątek przedsiębiorstwa, czyli różnica pomiędzy całością aktywów a kapitałami obcymi Metody majątkowe Metody księgowe Metody likwidacyjne Metody odtworzeniowe

14 Najczęściej spotykane metody: księgowa Ewidencyjna - najprostsza polega na odjęciu od sumy wartości aktywów przedsiębiorstwa sumy jego zobowiązań bieżących i długoterminowych Księgowa skorygowanych aktywów netto - polegająca na tym, że wartość przedsiębiorstwa liczona jest metodą księgową z uwzględnieniem odpowiednich korekt poszczególnych składników bilansu o ich wartość rynkową (np. należności) odtworzeniowa - metoda kosztów odtworzenia - zsumowanie wszystkich nakładów, jakie należałoby ponieść na stworzenie takiego samego majątku przedsiębiorstwa likwidacyjna po cenie sprzedaży aktywów i po spłaceniu zadłużenia np. metoda Wilcoxa-Gamblera

15 Metoda Wilcoxa-Gamblera Wartość likwidacyjna firmy= = wartość środków pieniężnych + wartość papierów wartościowych + 70% należności + 50% wartości księgowej pozostałych aktywów - Całkowite zobowiązania 15

16 Metody dochodowe Założenie: przedsiębiorstwo jest warte tyle, ile można na nim zarobić Metody dochodowe wykorzystują różne kategorie dochodu ekonomicznego: dywidenda, zysk, przepływy środków pieniężnych (FCFE lub FCFF) Mogą być jednofazowe, dwufazowe i trójfazowe Perspektywy: Punkt widzenia właściciela Punkt widzenia wszystkich stron finansujących 16

17 Ograniczenia Wiarygodność prognozy sprzedaży Problem oszacowania stopy dyskontowej

18 Metody mieszane Łączą wartość dochodową i majątkową Ogólna formuła: V w d V d w m V m gdzie: w - wagi Vd - wartość dochodowa Vm - wartość majątkowa

19 Metody mnożnikowe (porównawcze) Wartość firmy wyznacza się poprzez porównanie z różnych firm z tej samej branży, przy wykorzystaniu jednej zmiennej np. przepływu środków pieniężnych Założenie: firmy w danej branży można porównywać ze sobą i rynek wycenia je w sposób poprawny. Wartość firmy wyznacza się poprzez porównanie różnych firm z tej samej branży, przy wykorzystaniu jednej zmiennej np. przepływu środków pieniężnych 19

20 DODATKOWE INFORMACJE

21 PV wartość teraźniejsza, dyskontowanie Wartość teraźniejsza kapitału Wartość przyszła kapitału PV = FV 1 + r t = FV r t Liczba lat (okresów) opóźnienia płatności Stopa dyskontowa (procentowa, stopa zwrotu, koszt kapitału, alternatywny koszt kapitału)

22 Renta wieczysta C=constans PV= C r t. C1 C2 C3.. Cn. PV= C r 1 1+r t PV= C r C r 1 1+r t

23 Renta wieczysta C wzrasta o g=constans C2=C1(1+g), zał. r>g PV= C r g t. C1 C2 C3.. Cn. PV= PV= C 1 r g 1+r t C r g C r g 1 1+r t

24 WACC Średni ważony koszt kapitału (Weighted Average Cost of Capital) WACC = r e E E + D + r d D E + D 1 T gdzie: WACC średni ważony koszt kapitału, r e wyrażony procentowo koszt kapitału własnego, r d wyrażony procentowo koszt kapitału obcego, E wartość kapitału własnego, D wartość kapitału obcego, T stopa podatku dochodowego.

25 Obliczanie re u nas: z modelu CAPM r e = r i = r F + r M r F β gdzie: r e koszt kapitału własnego pochodzącego z zatrzymanych zysków, r F stopa zwrotu wymagana z inwestycji wolnych od ryzyka, r M stopa zwrotu z inwestycji reprezentowanych dla portfela rynkowego, β miara ryzyka systematycznego.

26 Współczynnik β β = cov(r i,r M ) σ M 2 gdzie: cov r i, r M kowariancja pomiędzy stopą zwrotu z i-tego aktywu i stopą zwrotu z portfela rynkowego, σ M 2 wariancja stopy zwrotu z portfela rynkowego

27 Literatura Panfil M., Szablewski A. (2011), Wycena przedsiębiorstwa, Poltext, Warszawa. Standard Zarzecki D. (1999), Metody wyceny przedsiębiorstw, Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, Warszawa. 27

Podobne dokumenty

Wycena przedsiębiorstw. dr hab. inż. Karolina Mazur, prof. UZ

Wycena przedsiębiorstw. dr hab. inż. Karolina Mazur, prof. UZ Wycena przedsiębiorstw dr hab. inż. Karolina Mazur, prof. UZ 1 Istota wartości i jej podstawowe standardy Nośniki wartości Przesłanki i funkcje wyceny Rodzaje metod wyceny 2 ISTOTA WARTOŚCI I JEJ PODSTAWOWE