Vademecum doradztwa edukacyjno - zawodowego w szkole Otwarte zasoby edukacyjne (OZE)

Transkrypt

1 Vademecum doradztwa edukacyjno - zawodowego w szkole Otwarte zasoby edukacyjne (OZE) Sylwia Kurcab Katarzyna Michalak kurcab@womczest.edu.pl michalak@womczest.edu.pl

2 Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2016/2017 Upowszechnianie czytelnictwa, rozwijanie kompetencji czytelniczych wśród dzieci i młodzieży. Rozwijanie kompetencji informatycznych dzieci i młodzieży w szkołach i placówkach. Kształtowanie postaw. Wychowanie do wartości. Podniesienie jakości kształcenia zawodowego w szkołach ponadgimnazjalnych poprzez angażowanie pracodawców w proces dostosowania kształcenia zawodowego do potrzeb rynku pracy.

3 Połączenie sił to początek, pozostanie razem to postęp, wspólna praca to sukces. Henry Ford

4 Planowanie kariery rozpoczynamy od refleksji nad sobą samym

5 ZAGADNIENIA DO PRZEMYŚLENIA: Jaki typ doradztwa jest mi najbliższy? Jaki jest mój styl pracy, któremu z typów doradców jestem najbliższy? Jaka jest moja rola jako doradcy? Które elementy roli chciałbym rozwinąć? Czego nie powinienem robić będąc doradcą? Jaką posiadam wiedzę, związaną z etapem dorastania?

6 TYPY DORADCÓW Doradca zawodowy ukierunkowany jest na pracę typu człowiek - człowiek. Wymaga to od osoby udzielającej porady dużego wyczucia i umiejętności prawidłowego odczytywania uzyskiwanej informacji zwrotnej od klienta. Wojtasik wyróżnia pięć typów doradców: ekspert, informator, konsultant, spolegliwy opiekun, leseferysta. Wojtasik, B. (1993). Doradca zawodu. Studium teoretyczne z zakresu poradoznawstwa. Wrocław: Wydawnictwo UWr.

7 ŻRÓDŁO: RODZAJE PORADNICTWA

8 ZRÓDŁO: Wojtasik, B. (1997). Warsztat doradcy zawodu. Aspekty pedagogicznopsychologiczne. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne

9 TYP A OCZEKIWANIA WOBEC DORADCY KTO KOGO POTRZEBUJE? ŻRÓDŁO:

10 _Tur7PAhWBkywKHSoADM0Q_AUICCgB&biw=1366&bih=641#tbm=isch&q=zawody&imgdii=_BBre1qDcKK8SM%3A%3B_BBre1qDcKK8SM%3A%3BpC8Vk4faPRAKdM%3A&imgrc=_BBre1qDcKK8SM%3A

11 ZADANIA SZKOLNEGO DORADCY ZAWODOWEGO Udzielanie indywidualnych porad edukacyjnych i zawodowych uczniom i rodzicom; Prowadzenie zajęć grupowych, warsztatów i zajęć aktywizujących przygotowujących uczniów do świadomego wyboru kariery zawodowej Diagnozowanie zapotrzebowania uczniów na informacje i pomocy w planowaniu kształcenia i kariery zawodowej Systematyczne podnoszenie swoich kwalifikacji i nadążanie z wymogami Unii Europejskiej Wskazanie zainteresowanym osobom (uczniom, rodzicom, nauczycielom) dodatkowych źródeł dalszego rozwoju i dostępu do rzetelnej informacji na poziomie regionalnym, europejskim i światowym.

12 Rozmowa doradcza Poradnictwo grupowe (zespołowe/grupowe zajęcia warsztatowodoradcze) Gromadzenie i udostępnianie informacji edukacyjno-zawodowej ŻRÓDŁO: Pisula D.,ABC doradcy zawodowego Rozmowa doradcza, Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej, Warszawa 2010

13 Zagadnienia do przemyślenia: ROZMOWA DORADCZA Czy pomieszczenie doradcze w szkole jest odpowiednio wyposażone? W jaki sposób mogę wpłynąć na jeszcze lepszą atmosferę rozmowy? Czy są ustalone reguły odbywania rozmów doradczych godziny i dni przeznaczone na rozmowy indywidualne? W jaki sposób mogę polepszyć dostęp do informacji o spotkaniach doradczych? Czy przyjęte ramy czasowe są korzystne dla uczniów? Czy spotkania odbywają się równolegle do prowadzonych lekcji czy po ich zakończeniu? W jaki sposób rozpoczynam spotkanie z uczniem? Jak witam ucznia? W jaki sposób to powitanie jest przez niego odbierane? Jak nawiązuję kontakt werbalny z klientem? Jakie są moje pierwsze słowa? Czy ustalam zasady współpracy z uczniem? Czy stosuję kontrakt pisemny czy ustny? Jakie informacje znajdują się w omawianym kontrakcie? W jaki sposób uczeń reaguje na ustalenie wspólnych zasad współpracy? ŻRÓDŁO: Pisula D.,ABC doradcy zawodowego Rozmowa doradcza, Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej, Warszawa 2010

14 ROZMOWA DORADCZA Czy ustalenia ram czasowych rozmów doradczych zostały uzgodnione i zaakceptowane przez doradcę z gronem pedagogicznym i dyrekcją? Czy sporządzam ewidencję rozmów doradczych? Czy korzystam z formularza do prowadzenia rozmów? W jaki sposób przechowuję dokumentację doradczą w szkole? W jaki sposób uzasadniam uczniom robienie notatek podczas rozmowy? Czy notowanie podczas rozmowy nie przeszkadza moim klientom? Czy inspiruję klientów do robienia własnych notatek i utrwalania planów które przygotowują?

15 ROZMOWA DORADCZA W formularzu rozmowy umieszcza się informacje osobowe (imię, nazwisko), klasę, notatkę, czy uczeń korzystał wcześniej z pomocy doradcy w szkole lub innym ośrodku doradczym. Dane dotyczące przebiegu edukacji, zainteresowań i umiejętności, systemie wartości, preferencji edukacyjnych i zawodowych, planów oraz marzeń ucznia. Jeśli inne czynniki mogą mieć wpływ na dalsze wybory i działania klienta, uwzględnia się je też w notatce (np. stan zdrowia, sytuacja rodzinna). W formularzu warto przeznaczyć miejsce na określenie problemu lub problemów klienta, a także na wypracowany plan działania. Jeśli doradca zastosował dodatkowe narzędzie diagnostyczne, informację o tym należy umieścić w formularzu lub załączyć wypełniony test. Na końcu formularza warto przeznaczyć miejsce na dodatkowe uwagi. Należy zadbać o to, by sporządzana podczas rozmowy dokumentacja była starannie przechowywana w miejscu niedostępnym dla innych osób

16

17 Karierę zawodową należy dokładnie zaplanować _Tur7PAhWBkywKHSoADM0Q_AUICCgB&biw=1366&bih=641#tbm=isch&q=drabina+sukcesu&imgrc=8dmwEpzi3-wDxM%3A

18 PORADNICTWO GRUPOWE (ZESPOŁOWE/GRUPOWE ZAJĘCIA WARSZTATOWO-DORADCZE), prowadzenie grupowych zajęć warsztatowych/aktywizujących mających na celu rozwój umiejętności interpersonalnych i autoprezentacyjnych oraz uświadamiających uczniom konieczność podjęcia świadomej decyzji co do wyboru ścieżki edukacyjnej i zawodowej

19 JAK DOBIERAĆ NARZĘDZIA? Określić cel Określić grupę docelową Określić zbiór narzędzi, które mogą prowadzić do zdefiniowanego celu Określić możliwość zastosowania wyników przeprowadzonej diagnozy Ocenić możliwość zastosowania narzędzia ze względu na czas i warunki realizacji zajęć

20 KWESTIONARIUSZE / TESTY Test inteligencji wielorakiej H. Gardnera Test typów charakteru (test Bergera) Test Achtnicha Test ról zespołowych (M. Belbin) Test stylu uczenia się (D. Kolb) Kwestionariusz kariery (E. Schein) Kwestionariusze stylu podejmowania decyzji Kwestionariusze oparte na teorii J. Hollanda Kwestionariusze wyboru zawodu (Schule und was dann?) Problemy z kwestionariuszami Jako wprowadzenie czy jako pogłębienie tematu? Jak omawiać wyniki? Jak budować na kwestionariuszu SPÓJNY PROCES EDUKACYJNY?

21 Q-SORT Rozpoznawanie hierarchii wartości Hierarchizacja czynników Przykład: Co warto brać pod uwagę przy wyborze szkoły ponadgimnazjalnej? Które czynniki determinują sukces w pracy? Co jest najważniejsze w przygotowaniu się do rozmowy kwalifikacyjnej? Rozpoznawanie przekonań Ćwiczenie tak-nie Głosowanie (prawda-fałsz) Przykład; Pracę najłatwiej dostać po znajomości

22 Case study Przykład : Tomek ukończył technikum. Z dobrym wynikiem zdał egzamin zawodowy. Przez wakacje szukał pracy w swojej miejscowości. Niestety nie znalazł żadnej interesującej oferty. Chce dalej szukać pracy w zawodzie ale w celu uzyskania pomocy w szukaniu pracy chce także zarejestrować się jako bezrobotny. ZRÓDŁO:(Rosalska M., Wawrzonek A., I Ty możesz kształcić mistrzów. Poradnik dla nauczycieli z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego, Poznań 2010, s.48)

23 Ćwiczenia na określony typ uzdolnień Myślenie logiczno-słowne Myślenie przestrzenne Zasoby słownikowe Uzdolnienia w zakresie liczb Uzdolnienia językowe W nawiązaniu do profili zawodów i kierunków studiów Metody plastyczne Motyw drogi (droga do tu i teraz oraz droga od tu i teraz) Schody do kariery / pociąg do kariery Każdy zawód ma dwie strony Zawodowe drzewo genealogiczne rodziny Zawód, który do mnie pasuje Herb, wizytówka

24 Portfolio Dokumentowanie procesu Możliwość obserwacji progresu Różnorodność zadań Wzmacnianie refleksyjności Rozwijanie kompetencji kluczowych Portfolio jako Most Lustro Okno wystawowe Techniki projekcyjne Dokańczanie historyjek Praca na metaforach (wiatr w żagle, droga, drabina) Praca na cytatach Praca na ilustracjach (człowiek sukcesu) Praca na symbolach (symbol sukcesu)

25 Gry i zabawy Wykorzystanie cyklu Kolba Diagnoza rzeczywistych a nie tylko deklarowanych kompetencji Założenia teoretyczne pedagogiki wspólnych przeżyć i ich praktyczne zastosowanie Gry terenowe i gry miejskie Małgorzata Rosalska Metody, techniki i narzędzia diagnostyczne dla doradców zawodowych w systemie edukacyjnym

26 Sukces jest wynikiem właściwej decyzji Eurypides, dramaturg starogrecki

27 OTWARTE ZASOBY EDUKACYJNE to element ruchu wolnej kultury, jest rozszerzeniem idei ruchu wolnego oprogramowania; to powszechnie dostępne, darmowe zasoby (podręczniki, kursy, scenariusze lekcji i inne), udostępniane swobodnie wraz z prawem do ich dalszego wykorzystywania i adaptacji. e

28 Otwarte - wolny dostęp studiowania i stosowania informacji, swoboda redystrybucji kopii, swoboda modyfikacji, swoboda dystrybucji wersji zmodyfikowanych. Zasoby - dobro publiczne, zasoby cyfrowe, używane przez każdego bez umniejszania praw innych. Edukacyjne - materiały wykorzystywane w kształceniu, także materiały pomocnicze, publikacje, zestawienia danych.

29 OTWARTE ZASOBY EDUKACYJNE

30 To organizacja typu non-profit, która postawiła sobie za zadanie uzyskanie kompromisu pomiędzy pełną ochroną praw autorskich a korzystaniem z twórczości innych osób. Powstała w USA w 2001 roku, a w 2005 utworzono jej polski oddział. Licencje CC obejmują: strony internetowe, muzykę, zdjęcia, filmy, literaturę, materiały edukacyjne, artykuły naukowe itp.

31 CZYM SĄ WOLNE LICENCJE (ANG. COPYLEFT)? Udostępnienie twórczości na wolnych licencjach oznacza, że każdy ma prawo ją wykorzystywać, poprawiać, dostosowywać, powielać, rozprowadzać za darmo lub za opłatą, oraz upowszechniać swoje udoskonalenia, aby mogła z nich korzystać cała społeczność. Wolna licencja to rodzaj umowy, którą autor utworu, właściciel praw autorskich, zawiera z całą resztą ludzkości.

32 Zgodnie z Definicją Wolnych Dóbr Kultury licencja uznawana za wolną musi gwarantować: wolność wykorzystywania utworu i czerpania korzyści z jego używania; wolność poznawania utworu i stosowania nabytej w ten sposób wiedzy; wolność tworzenia i rozpowszechniania kopii informacji lub utworu, w całości lub we fragmentach; wolność wprowadzania zmian i poprawek, i rozpowszechniania utworów pochodnych.

33

34

35 JAK WYSZUKAĆ ZASOBY NA LICENCJACH CC? Wyszukiwarka Creative Commons oferuje możliwość przeglądania treści na wszystkich licencjach CC w serwisach Google, Wikimedia Commons, PixaBay, Jamendo i innych. Wystarczy wejść na stronę i wpisać pożądane hasło w wyszukiwarce. Należy zaznaczyć, czy planujemy dany utwór modyfikować i udostępniać komercyjnie /32/old-books _640.jpg

36 GOOGLE zaawansowana wyszukiwarka pozwalająca filtrować treści według tego, jakie prawa dają użytkownikom autorzy treści w sieci.

37 GOOGLE GRAFIKA wyszukiwarka pozwalająca filtrować obrazy także według kategorii: prawo do użytkowania.

38 WIKIPEDIA to największa encyklopedia w sieci i zarazem największy otwarty społecznościowy tworzony projekt zebrania ludzkiej wiedzy. Wikipedia i jej projekty siostrzane działają na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa Na Tych Samych Warunkach.

39 WIKIMEDIA COMMONS zbiór zdjęć, grafik, schematów, filmów i muzyki, z których wszystkie, bez wyjątku, są dostępne na wolnych licencjach. Aktualnie zawiera ponad kilka milionów plików, z których większość jest dokładnie opisana i skategoryzowana.

40 PIXABAY w tym serwisie użytkownicy mogą uzyskać pełne obrazy wysokiej jakości, wolne od praw autorskich i bez konieczności rejestracji.

41 FLICKR to największy zasób fotografii, w ramach którego znajdziemy prace opublikowane na licencjach Creative Commons. Flickr pozwala wygodnie przeszukiwać zasoby według rodzajów licencji.

42 SERWIS OTWARTE ZASOBY zawiera otwarte zasoby edukacyjne, przygotowane z myślą o szkole z szerokimi prawami do ponownego przedstawiania i wykonywania, zmieniania z uwzględnieniem licencji CC.

43 SCHOLARIS stanowi bazę publikacji o treściach edukacyjnych, opatrzonych licencjami, uporządkowanych według kategorii użytkowych oraz etapów nauczania.

44 EDUKATOR stanowi bogatą bazę materiałów edukacyjnych oraz narzędzi do tworzenia własnych lub modyfikacji już istniejących, ale z uwzględnieniem licencji CC.

45 YOU TUBE serwis internetowy, stworzony w lutym 2005 roku, który umożliwia bezpłatne umieszczanie i odtwarzanie strumieniowe filmów.

46 JAMENDO muzyczny serwis internetowy publikujący muzykę na licencjach Creative Commons/Free Art License.

47 DORADZTWO ZAWODOWE muzyczny serwis internetowy publikujący muzykę na licencjach Creative Commons/Free Art License.

48 CENTRUM INFORMACJI ZAWODOWEJ muzyczny serwis internetowy publikujący muzykę na licencjach Creative Commons/Free Art License.

49 CENTRUM DORADZTWA ZAWODOWEGO

50 DORADZTWO ZAWODOWE BEZPŁATNE TESTY ONLINE

51 DORADZTWO ZAWODOWE BEZPŁATNE TESTY ONLINE

52 DORADZTWO ZAWODOWE BEZPŁATNE TESTY ONLINE

53 DORADZTWO ZAWODOWE BEZPŁATNE MATERIAŁY

54 DORADZTWO ZAWODOWE FILMY

55 DORADZTWO ZAWODOWE FILMY

56 DORADZTWO ZAWODOWE IBE

57 DORADZTWO ZAWODOWE FBC

58 NIE TYLKO DORADZTWO ZAWODOWE

59 BIBLIOTEKA CYFROWA OŚRODKA ROZWOJU EDUKACJI gromadzi i udostępnia materiały i publikacje opracowane w ramach działalności wydziałów ORE i projektów EFS dotyczące edukacji.

60 WEBOWA BIBLIOTEKA zakładka na stronie Publicznej Biblioteki Pedagogicznej RODN WOM w Częstochowie

61 WYKORZYSTANE ŹRÓDŁA 1) Koalicja Otwartej Edukacji (2010), Otwarta Edukacja. Dostęp: odczyt: r. Tekst dostępny na licencji CC BY 3.0 Polska. 2) Stosowanie licencji Creative Commons. Dostęp: odczyt: r. Tekst dostępny na licencji CC BY 3.0 Polska. 3) Wikipedia. Hasło Domena publiczna. Dostęp: odczyt: r. Tekst dostępny na licencji CC BY 3.0 Polska.

62 Sukces osiąga ten, kto wie co chce osiągnąć i jak to zrobić. Sukces osiąga ten, kto rozwija swój potencjał. _Tur7PAhWBkywKHSoADM0Q_AUICCgB&biw=1366&bih=641#tbm=isch&q=drabina+sukcesu&imgrc=YlqrcoJEBhdMeM%3A

63 Dziękujemy za uwagę