OPIEKUN DZIECI Miejsce kursu: Naczelna Organizacja Techniczna w Łomży, ul. Polowa 45. Treści kształcenia Harmonogram kursu:

Transkrypt

1 OPIEKUN DZIECI Miejsce kursu: Naczelna Organizacja Techniczna w Łomży, ul. Polowa 45. Treści kształcenia Harmonogram kursu: Lp. Treści kształcenia Termin realizacji Wykładowca Liczba godzin wykład ćwi cze nia 1. Podstawy wiedzy z zakresu psychopedagogicznego rozwoju człowieka: - znaczenie pojęcia adaptacji na przestrzeni dziejów, adaptacji jednostki w codziennych sytuacjach życiowych ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki adaptacyjnej małego dziecka Marta Brzozowska - Uwarunkowania rozwojowe człowieka w toku całego życia: - czynniki i wyznaczniki rozwoju - tendencje rozwojowe w okresie wczesnego dzieciństwa (wiek niemowlęcy i poniemowlęcy) 3 - Uwarunkowania rozwojowe człowieka w toku całego życia: - czynniki i wyznaczniki rozwoju - tendencje rozwojowe w okresie wczesnego dzieciństwa (wiek niemowlęcy i poniemowlęcy) Marta Brzozowska - 1 Uwarunkowania rozwojowe człowieka w toku całego życia: - specyfika właściwości rozwoju w wieku przedszkolnym - koncepcja rozwoju poznawczego J. Piageta. - poziomy rozwoju rozumowania moralnego wg L. Kohlberga - główne tendencje rozwojowe w okresie późnego dzieciństwa - dojrzałość szkolna - okres adolescencji - przebieg rozwoju w dorosłym okresie życia Marta Brzozowska - str. 1

2 . Rozwój mowy dziecka: - od okresu prenatalnego do 7 roku życia, Logopedia na każdym etapie rozwoju: wiek szkolny wspomaganie zaburzeń pisania i czytania, Dorosłość logopedia medialna, Starzenie się rehabilitacja logopedyczna po urazach neurologicznych Wczesna interwencja logopedyczna, pierwsze dźwięki, rozwój komunikacji, pierwsze problemy. Zabawa a kuku, a wpływ na rozwój kluczowych kompetencji społeczno-emocjonalnych, 3 1 Przetrwałe odruchy pierwotne wpływ na rozwój mowy i funkcjonowanie szkolne oraz społeczne Komunikacja w aspekcie logopedycznym Zapoznanie się z ogólnodostępnymi narzędziami diagnozowania rozwoju mowy i komunikacji oraz ich wykorzystanie. Rozwój mowy u dzieci z niepełnosprawnością Spektrum autyzmu, Komunikacja, a zespół Aspergera, Mutyzm, afazja, protezy głosowe, rozszczepy podniebienia, wady zgryzu, jąkanie, Komunikacja alternatywna i wspomagająca ACC, piktogramy, System komunikacji Symbolicznej Bliss 3. Rozwój mowy u dzieci z niepełnosprawnością Spektrum autyzmu, Komunikacja, a zespół Aspergera, Mutyzm, afazja, protezy głosowe, rozszczepy podniebienia, wady zgryzu, jąkanie, str.

3 Komunikacja alternatywna i wspomagająca ACC, piktogramy, System komunikacji Symbolicznej Bliss Emisja głosu: 1 - higiena głosu - ćwiczenia z emisji głosu Zabawy dla dzieci z wykorzystaniem technik emisji głosu Ćwiczenia dla opiekunów z zakresu emisji głosu Kreowanie przedmiotowego i społecznego środowiska rozwoju dziecka: - tworzenie bezpiecznej i przyjaznej atmosfery nauki i zabawy - tworzenie warunków do rozwoju aktywności poznawczej - rozbudzanie i podtrzymywanie kreatywności dziecięcej - poznawanie zasad życia społecznego - uczenie właściwych zachowań w stosunku do otaczającej przyrody Jankowska Elżbieta 5 4. Zabawa ukierunkowana na: usprawnienie samoobsługi, wspomaganie mowy, komunikacji. Samodzielność źródłem satysfakcji. Stopniowanie trudności zadań poprzez zabawę Nie mówi, nie znaczy, że nie rozumie- dziecięca teoria umysłu Joanna Piaścik - Emisja głosu: higiena głosu - ćwiczenia z emisji głosu Zabawy dla dzieci z wykorzystaniem technik emisji głosu Ćwiczenia dla opiekunów z zakresu emisji głosu str. 3

4 Rozwój człowieka w kontekście uwarunkowań: - biologicznych (czynniki: wrodzone, genetyczne, układ nerwowy, rozwój fizyczny) - środowiskowych (wzmocnienia pozytywne/negatywne, style oddziaływania wychowawczego, modelowanie zachowań) Jankowska Elżbieta 1 - sytuacyjnych (bodźce zewnętrzne) - doświadczeń (aktywność własna jednostki) Analiza umiejętności rozwojowych tj: rozwój motoryczny, emocjonalny, społeczny, poznawczy, moralny, spostrzegania, myślenia, komunikacji, osobowości, w określonych momentach życia człowieka tj.: okres prenatalny - okres wczesnego dzieciństwa - wiek przedszkolny - młodszy wiek szkolny - okres dorastania - okres dorosłości - wiek starzenia się Wyzwania rozwojowe w okresie niemowlęcym i po niemowlęcym: - wspieranie rozwoju psychoruchowego (kontroli ciała, lokomocji, chwytania i manipulacji) - sprzyjanie rozwojowi spostrzegania i myślenia (rozwój percepcji wzrokowej i myślenia sensoryczno-motorycznego) 1 - wzmacnianie komunikacji (przedwerbalne formy komunikacji, komunikacja werbalna, gesty, komunikacja ostensywna) - rola emocji w stymulacji relacji str. 4

5 5. Wyzwania rozwojowe w okresie niemowlęcym i po niemowlęcym (cd.) - wspieranie rozwoju psychoruchowego (kontroli ciała, lokomocji, chwytania i manipulacji) - sprzyjanie rozwojowi spostrzegania i myślenia (rozwój percepcji wzrokowej i myślenia sensoryczno-motorycznego) Jankowska Elżbieta 1 - wzmacnianie komunikacji (przedwerbalne formy komunikacji, komunikacja werbalna, gesty, komunikacja ostensywna) - rola emocji w stymulacji relacji Aspekty rozwoju dziecka na poszczególnych etapach życia dziecka: - w obszarze funkcjonowania poznawczego: od bierności do samodzielnej eksploracji zabawy (zabawa na niby - na serio ) Jankowska Elżbieta - w obszarze funkcjonowania psychospołecznego: od kontaktu z opiekunem do kontaktu z rówieśnikami (relacje pionowe i poziome) - w obszarze funkcjonowania motorycznego: od odruchów do swobodnego chodzenia, biegania i manipulowania przedmiotami Analiza umiejętności rozwojowych tj: rozwój motoryczny, emocjonalny, społeczny, poznawczy, moralny, spostrzegania, myślenia, komunikacji, osobowości, w określonych momentach życia człowieka tj. ciąg dalszy okres prenatalny - okres wczesnego dzieciństwa - wiek przedszkolny - młodszy wiek szkolny - okres dorastania - okres dorosłości - wiek starzenia się str. 5

6 Kreowanie przedmiotowego i społecznego środowiska rozwoju dziecka: - tworzenie bezpiecznej i przyjaznej atmosfery nauki i zabawy - tworzenie warunków do rozwoju aktywności poznawczej - rozbudzanie i podtrzymywanie kreatywności dziecięcej - poznawanie zasad życia społecznego - uczenie właściwych zachowań w stosunku do otaczającej przyrody 6. Zabawa jako podstawowa forma aktywności dziecka zabawy eksploracyjne, muzyczne, rytmiczne, plastyczne i techniczne: - wspieranie rozwoju umiejętności motorycznych w praktyce Jankowska Elżbieta pobudzanie kreatywności i pomysłowości u małych dzieci - nauka rozumienia rozwój mentalny - wspieranie rozwoju mowy w życiu codziennym - rozbudzanie zainteresowań muzycznych (gra na prostych instrumentach) i plastycznych - formy umuzykalniające rytmika 7. Źródła zagrożeń dla rozwoju dziecka w wieku do lat 3: - pośpiech i brak czasu, - brak uwagi, Małgorzata Wołejko- Cychol powierzchowność w relacjach wewnątrzrodzinnych, - nadmiar bodźców, - zawstydzanie, - nadmierne aspiracje i konsumpcja Nadmiar bodźców, a rozwój mowy i kluczowych kompetencji społecznych Mowa jako aktywność o niskiej atrakcyjności Nadmierna uwaga wyprzedzanie przez rodziców lub opiekunów, potrzeb dziecka- brak czasu na reakcję zwrotną dziecka str. 6

7 Substytucja relacji społecznych technologią Rozpoznawanie potrzeb rozwojowych dziecka: Źródła rozpoznawania potrzeb > rozmowa z rodzicami, > obserwacja, > arkusze diagnostyczne, > zabawy socjotechniczne Planowanie i dokumentowanie rozwoju dziecka w codziennych sytuacjach; - personalizacja codziennych rytuałów w kontakcie z dzieckiem - respektowanie indywidualnego rytmu snu i odpoczynku dziecka - wspieranie samodzielności dziecka podczas czynności higienicznych - planowanie pracy w oparciu o prawidłowości rozwoju dziecka i znajomość zmieniających się potrzeb u małych dzieci -swobodna zabawa jako element wspierający społeczny rozwój dziecka - dokumentowanie pracy z dziećmi poprzez notatki, dokumentację faktograficzną, prace dzieci - 8. Podstawy medycyny ratunkowej ( udzielanie dziecku pierwszej pomocy), pierwsza pomoc przedmedyczna w stanach nagłych u dzieci (w tym m.in. zatrzymanie krążenia, zaburzenia oddychania, podstawowe zabiegi reanimacyjne, zadławienia, oparzenia, ukąszenia, skaleczenia, przegrzanie, urazy, zatrucia), Jadwiga Murawska - 8 str. 7

8 9. Opieka pielęgnacyjna i zdrowotna nad dzieckiem prawidłowo i nieprawidłowo rozwijającym się: - pielęgnacja dziecka zdrowego i chorego, - pielęgnacja skóry dziecka, Izabela Metelska -sen małego dziecka, -napięcia mięśniowe, - znaczenie prawidłowego żywienia, Podstawy medycyny ratunkowej ( udzielanie dziecku pierwszej pomocy), pierwsza pomoc przedmedyczna w stanach nagłych u dzieci (w tym m.in. zatrzymanie krążenia, zaburzenia oddychania, podstawowe zabiegi reanimacyjne, zadławienia, oparzenia, ukąszenia, skaleczenia, przegrzanie, urazy, zatrucia) Jadwiga Murawska Zasady dietetyki w żywieniu dziecka do lat 3: - schemat żywienia dziecka w 1 roku życia, - zalecenia dotyczące żywienia dzieci zdrowych w wieku 1-3, Magdalena Mierzejewska normy na energie i składniki odżywcze oraz ich rola w rozwoju dzieci w wieku do lat 3, - błędy żywieniowe występujące w diecie dzieci, - zasady komponowania posiłków, - praktyczne zastosowanie zaleceń dietetycznych, - alergie pokarmowe u dzieci, - żywienie dzieci z chorobami układu pokarmowego, - nadwaga i otyłość, modyfikacje dietetyczne str. 8

9 11. Zabawy słowno- ruchowe z niemowlakami tworzenie wierszyków, piosenek. Wczesna interwencja logopedyczna- zabawy z modulowaniem głosu, wspomaganiem gaworzenia, naśladowaniem dźwięków. Ćwiczenia aparatu artykulacyjnego - tworzenie zabaw, domowych pomocy, historyjek, komiksów usprawniających pracę warg, języka, policzków, podniebienia miękkiego :45 Joanna Piaścik Zabawy słowno- ruchowe z niemowlakami tworzenie wierszyków, piosenek. Wczesna interwencja logopedyczna- zabawy z modulowaniem głosu, wspomaganiem gaworzenia, naśladowaniem dźwięków. Ćwiczenia aparatu artykulacyjnego - tworzenie zabaw, domowych pomocy, historyjek, komiksów usprawniających pracę warg, języka, policzków, podniebienia miękkiego Opieka pielęgnacyjna i zdrowotna nad dzieckiem prawidłowo i nieprawidłowo rozwijającym się: - pielęgnacja dziecka zdrowego i chorego, - pielęgnacja skóry dziecka, Izabela Metelska 3 -sen małego dziecka, -napięcia mięśniowe, - znaczenie prawidłowego żywienia, Opieka pielęgnacyjna i zdrowotna nad dzieckiem prawidłowo i nieprawidłowo rozwijającym się (cd.) Izabela Metelska - 3 Kąpiel noworodka, niemowlęcia i małego dziecka z problemami skórnymi. - Pielęgnacja oczu, uszu, nosa i jamy ustnej chorego dziecka. Zabiegi pielęgnacyjne u dziecka z problemami skórnymi. Postępowanie niefarmakologiczne w przypadku gorączki (kąpiele ochładzające, okłady) Postępowanie w przypadku wystąpienia drgawek gorączkowych. str. 9

10 13. Zasady dietetyki w żywieniu dziecka do lat 3 (cd.): - schemat żywienia dziecka w 1 roku życia, - zalecenia dotyczące żywienia dzieci zdrowych w wieku 1-3, Magdalena Mierzejewska normy na energie i składniki odżywcze oraz ich rola w rozwoju dzieci w wieku do lat 3, - błędy żywieniowe występujące w diecie dzieci, - zasady komponowania posiłków, - praktyczne zastosowanie zaleceń dietetycznych, - alergie pokarmowe u dzieci, - żywienie dzieci z chorobami układu pokarmowego, - nadwaga i otyłość, modyfikacje dietetyczne 14. Wprowadzanie dziecka w kulturę: - rozwijanie zainteresowań czytelniczych tworzenie teatrzyków stwarzanie szansy bycia aktorem, scenografem, organizatorem widowni, wprowadzanie w edukację regionalną poprzez kontakt z ciekawymi ludźmi Wprowadzanie dziecka w kulturę: - rozwijanie zainteresowań czytelniczych Joanna Piaścik tworzenie teatrzyków stwarzanie szansy bycia aktorem, scenografem, organizatorem widowni, - wprowadzanie w edukację regionalną poprzez kontakt z ciekawymi ludźmi 15. Umiejętności radzenia sobie ze stresem i rozwiązywania problemów: - źródła stresu - strategie i style radzenia sobie ze stresem: Małgorzata Wołejko- Cychol 4 - kształtowanie umiejętności konstruktywnego rozwiązywania problemów str. 10

11 Źródła szans dla rozwoju dziecka w wieku do lat 3: - zabezpieczenia emocjonalne, - uważność na potrzeby dziecka Marta Brzozowska - - wspólna i swobodna zabawa Liczba godzin: 40 godz. Łącznie: 10 godz. szkol enio wych str. 11