Fizyka na egzaminach zewnętrznych w 2015 roku

Transkrypt

1 Fizyka na egzaminach zewnętrznych w 2015 roku Materiał pomocniczy do analizy wyników szkoły i uczniów Egzamin gimnazjalny Matura Pracownia Doskonalenia Metodycznego Opracował: Zbigniew Łuczka

2 Średnie wyniki egzaminu gimnazjalnego (część przyrodnicza) Wynik średni : kraj 50% (w 2014 r. było 52%) lubuskie 48% (w 2014 r. było 50%) Taki sam wynik (48%) mają województwa zachodniopomorskie i kujawsko-pomorskie. Wyniki pozostałych województw są wyższe. Średnie wyniki 16 województw zawierają się w przedziale <48% - 52%>

3 Porównanie średnich wyników egzaminu w dużych miastach okręgu Poznań 54,03 % 63,07 % 56,92 % 55,91% 2. Koszalin 51,81 % 60,36 % 54,33 % 52,47% 3. Zielona Góra 53,96 % 62,16 % 53,65 % 52,24% 4. Szczecin 53,15 % 60,27 % 53,99 % 52,80% 5. Gorzów Wlkp. 51,66 % 60,15 % 53,61 % 51,15%

4 Średnie wyniki uczniów z podziałem na przedmioty Kraj Województwo lubuskie Biologia 50% Chemia 45% Fizyka 57% Geografia 46% Biologia 48,9% Chemia 42,7% Fizyka 54,5% Geografia 46,2%

5 Wnioski z lat poprzednich Podczas planowania pracy dydaktycznej warto rozważyć metody nauczania / sposoby utrwalania wiedzy dotyczące: obliczania wielkości fizycznych na podstawie danych odczytywanych z wykresów, łączenia mierników (woltomierza i amperomierza) w prostych obwodach elektrycznych, obliczania mocy urządzeń elektrycznych i oporu elektrycznego, opisywania zjawisk fizycznych i dostrzegania ich przebiegu przyczyn oraz skutków, doświadczalnego wyznaczania gęstości ciał i oceny warunków ich pływania, występowania wad wzroku i sposobów ich korekcji, umiejętności analizowania prawdziwości zdań.

6 Skale centylowe i staninowe dla uczniów egzamin gimnazjalny (część przyrodnicza 2015) Wynik w % Wyniki procentowe / centyl / stanin Centyl Stanin Wynik w % Centyl Stanin Wynik w % Centyl Stanin

7 F I Z Y K A (średnia 0,57) Egzamin gimnazjalny (przedm. przyrodnicze) łatwości zadań (okręg) 0,73 0,69 Łatwość w kraju 0,61 0,51 0,51 0,41

8 Łatwości zadań z fizyki w województwie lubuskim porównanie z krajem Zadanie numer: 13. 0,70 poniżej średniej krajowej; 14. 0,32 poniżej średniej krajowej; 15. 0,60 poniżej średniej krajowej; 16. 0,66 poniżej średniej krajowej; 17. 0,39 poniżej średniej krajowej; 18. 0,49 poniżej średniej krajowej.

9 Przygotowanie gimnazjalistów do egzaminu wnioski z roku 2013 Powtórki materiału kształcenia przeprowadzać na bazie zapisów nowej podstawy programowej: wymagań ogólnych (wskazują nadrzędne cele kształcenia) i wymagań szczegółowych (określają dokładnie wiadomości i umiejętności). Formułować i rozwiązywać problemy odwołujące się do umiejętności złożonych (np. krytycznego myślenia, dostrzegania współzależności). Ćwiczyć rozwiązywanie zadań zamkniętych różnych typów. Konsekwentnie wymagać od uczniów wiadomości w kategoriach celów kształcenia A (zapamiętanie) i B (rozumienie). Przeanalizować zapisy w Informatorze o egzaminie gimnazjalnym od roku 2012 (szczególnie str. od 80 do 95).

10 Przygotowanie gimnazjalistów do egzaminu wnioski z roku 2014 Zwracać uwagę na kształtowanie umiejętności odczytywania danych z tabel i wykresów i interpretowania na ich podstawie zjawisk fizycznych (rozpoznawanie zjawiska i analiza jego przebiegu). Ćwiczyć umiejętność analizy i interpretacji tekstu naukowego wprowadzić zadania tego typu do praktyki szkolnej. Ćwiczyć rozumienie warunków pływania ciał (pokaz z dyskusją?). Powtórzyć obliczanie ciepła ze wzoru Q = mcδt wraz z dyskusją znaczenia współczynnika c. Wskazywać zależności liniowe we wzorach fizycznych.

11 Przygotowanie gimnazjalistów do egzaminu w 2016 r. - wnioski na podstawie wyników egzaminu w r Zadanie 13. Uczniowie dobrze radzą sobie z odczytywaniem danych z wykresu s(t), poprawnie je interpretują i porównują ze sobą. Zadanie 14. Zadanie typu prawda-fałsz, polegające na analizie doświadczenia, w którym wyznaczane jest ciepło właściwe wody, okazało się dla uczniów trudne. Planując pracę warto sprawdzić, czy wszystkie 14 doświadczeń wskazanych w podstawie programowej (wymagania doświadczalne w punkcie 9.) zostały omówione, a w połowie wykonane samodzielnie przez uczniów.

12 Wnioski i rekomendacje CKE Zestawienie wyników tegorocznego egzaminu gimnazjalnego wskazuje, że: 1. Trudność zadań egzaminacyjnych zależy głównie od tego, na ile są one złożone i nietypowe uczniowie dobrze radzili sobie z zadaniami, które sprawdzały umiejętności odczytywania i interpretowania informacji w sytuacjach typowych, wyćwiczonych podczas lekcji. 2. Problemy pojawiały się wtedy, gdy gimnazjaliści mieli do czynienia z sytuacją nietypową lub w nietypowy sposób zostały podane informacje do zadania (np. w formie wykresu punktowego). Widoczne jest, że umiejętności przetwarzania informacji sprawdzane zadaniami wychodzącymi poza znany schemat nie zostały przez uczniów opanowane w dostatecznym zakresie.

13 Wnioski i rekomendacje CKE 3. Uczniom sprawiały problemy zadania wymagające wykonania prostych operacji matematycznych. 4. Zdający słabo radzili sobie z zadaniami, w których odwoływano się do analizy doświadczeń i interpretacji wyników. Sukces egzaminacyjny jest zależny nie tylko od znajomości pojęć i faktów, ale także od umiejętności wykorzystywania informacji (również nowych). Warto więc w pracy z uczniami stosować metody, które te umiejętności będą doskonaliły. Rekomendujemy wdrażanie uczniów do samodzielnego projektowania i przeprowadzania doświadczeń oraz analizy ich wyników, a także formułowania wniosków na podstawie przeprowadzanego rozumowania. Są to umiejętności ponadprzedmiotowe, które służą kształtowaniu postawy poznawczej oraz przygotowują uczniów do rozwiązywania problemów bardziej złożonych.

14 Przygotowanie gimnazjalistów do egzaminu w 2016 r. - wnioski na podstawie wyników egzaminu w r Szczegółowa analiza zadań, dot. wyników województwa lubuskiego, dostępna jest na stronie internetowej: Fragment z opracowania CKE z roku ubiegłego (2014): Analiza zadań pokazała, że problemy sprawia uczniom wyciąganie wniosków z doświadczeń do czego zobowiązuje podstawa programowa. Nie mniej niż połowa z czternastu zapisanych w niej doświadczeń powinna zostać wykonana samodzielnie przez uczniów. Gdy uczniowie mogą sięgnąć do swoich obserwacji rozumienie zjawisk fizycznych staje się łatwiejsze i powiązane z rzeczywistością. Pokaz lub film nigdy nie zastąpią tego, co uczeń może samodzielnie wykonać lub zaobserwować podczas wykonywania doświadczenia.

15 Odstetek laureatów konkursów przedmiotowych dla gimnazjalistów (cz. przyrodnicza) Rok konkursu: Województwo lubuskie 0,49 0,14 Najniższy odsetek (województwo łódzkie) 0,21 Najwyższy odsetek (województwo podlaskie) 1,37

16 Egzamin maturalny z fizyki w lubuskim Wybieralność: Nowa matura kraj ,8% lubuskie ,9%

17 Egzamin maturalny wynik średni Nowa matura kraj 44% lubuskie 42% najwyższy wynik (pomorskie) 48% najniższy wynik (wielkopolskie, świętokrzyskie) 41% miasta Gorzów Wlkp. 46,45% Koszalin 49,31% Poznań 47,80% Szczecin 52,29% Zielona Góra 49,15%

18 Egzamin maturalny łatwości zadań FIZYKA - matura łatwość zadań - poziom rozszerzony 1,00 0,90 0,80 0,70 0,60 0,50 0,40 0,30 0,20 0,10 0,76 0,64 0,90 0,41 0,33 NIE OPUBKLIKOWANO 0,84 0,75 0,75 0,78 DANYCH 0,69 0,61 0,56 0,56 0,55 0,51 DLA 0,47 0,44 0,38 ROKU ,32 0,23 0,19 0,15 0,11 0,19 0,64 0,47 0,72 0,37 0,

19 Skale centylowe i staninowe dla uczniów egzamin maturalny z fizyki (2015) Wynik w % Centyl Stanin Wynik w % Centyl Stanin Wynik w % Centyl Stanin

20 Przygotowanie do matury wnioski ubiegłoroczne - Warto zwrócić uwagę na: interpretowanie pól pod wykresami zależności fizycznych (zrobić kartę pracy albo zestawienie podsumowujące); znajomość cech obrazów powstających w układach optycznych w zależności od położenia przedmiotu od soczewki (zwierciadła); analizę jakościową ruchu harmonicznego (wartości maksymalne v, a, E k i E p w zależności od położenia x); analizę ugięcia światła białego przy przejściu przez siatkę dyfrakcyjną (pokazać); konieczność uważnego czytania zadań (na przykładzie zadania 9. ciało spadające na Księżycu); umiejętność obliczania masy planety na podstawie znajomości I prędkości kosmicznej.

21 Przygotowanie do matury - wnioski ubiegłoroczne - Warto zwrócić uwagę na: utrwalanie metod wyznaczania współczynnika sprężystości sprężyny; rozumienie zależności energii fotonu od długości fali; stosowanie II zasady dynamiki u układach, w których siła grawitacji ma wpływ na przyspieszenie ciała; opis zjawiska przejścia fali z jednego ośrodka do drugiego (wielkości zmienne i niezmieniające się); kształcenie umiejętności planowania doświadczenia w oparciu o znane prawo fizyczne; materiał kształcenia realizowany w ostatnich miesiącach nauki pod kątem skuteczności nauczania (np. elementy fizyki jądrowej) sprawdzić ją; realizację zagadnienia ruchu cząstek naładowanych w polu magnetycznym opis jakościowy i ilościowy.

22 Przygotowanie do matury wnioski ubiegłoroczne - Warto zwrócić uwagę na umiejętności: opisywania mechanizmu powstawania widm światła; analizowania ruchu cząstki naładowanej w niejednorodnym polu magnetycznym (np. przewodnika prostoliniowego z prądem); rozwiązywania zadań wymagających opisu i wyjaśniania zjawisk na poziomie ich rozumienia; wykorzystywania wzoru opisującego dyfrakcję i interferencję światła przechodzącego przez siatkę dyfrakcyjną; jakościowego opisywania zjawiska polaryzacji światła; obliczania liczby fotonów wysyłanych przez monochromatyczne źródło światła; rozwiązywania zadań wymagających syntezy wiadomości z kilku działów fizyki ;

23 Przygotowanie do matury wnioski ubiegłoroczne - Warto zwrócić uwagę na umiejętności: rozwiązywania zadań z mechaniki ruchu obrotowego bryły sztywnej; opisywania jakościowego i ilościowego procesów transportu energii; obliczania natężenia dźwięku i poziomu natężenia dźwięku; rozumienia i wyjaśniania zjawisk syntezy i rozszczepienia jąder atomowych.

24 Przygotowanie do matury wnioski ubiegłoroczne - Warto zwrócić szczególną uwagę na umiejętności: opisu ruchu ciał w polach: grawitacyjnym, elektrostatycznym i magnetycznym; konstruowania obrazów w zwierciadłach i soczewkach i analizowania warunków, w których one powstają; ilościowej analizy zjawiska fotoelektrycznego; opisu zachowania ciał w układach inercjalnych i nieinercjalnych; energetycznej analizy ruchu ciał z uwzględnieniem sił oporu ruchu; opisu zjawiska elektryzowania ciał; ilościowego opisu (dynamika) ruchu ciał po okręgu ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień z grawitacji;

25 Przygotowanie do matury wnioski ubiegłoroczne - Warto zwrócić szczególną uwagę na umiejętności: charakterystyki przemian gazowych z punktu widzenia I zasady termodynamiki; projektowania doświadczeń; odczytywania i wykorzystywania danych z wykresów; analizowania reakcji jądrowych; rozumienia zjawisk falowych, którym podlega światło białe; opisu zjawisk z wykorzystaniem prawa Ohma dla całego obwodu; wykorzystywania wzoru opisującego zjawisko Dopplera do analizy zjawisk.

26 Analiza i wykorzystanie wyników Warto: Dokonać analizy ilościowej: surowego wyniku ucznia (korelacja z oceną szkolną), wyniku klasy/grupy/szkoły (porównanie ze średnimi, wyniki w skali staninowej) łatwości zadań. Dokonać analizy merytorycznej wyników: opisać dobre i słabe strony zdających, wnioski do pracy dydaktycznej zamienić na konkretne działania.

27 Analiza i wykorzystanie wyników Warto: dokonać identyfikacji potencjału intelektualnego uczniów rozpoczynających naukę w szkole na podstawie ich wyniku na sprawdzianie/egzaminie gimnazjalnym w odniesieniu do skali staninowej. Szczególnym wsparciem objąć uczniów, których wyniki mieszczą się w staninach 1, 2 i 3. Zidentyfikować umiejętności słabo opanowane i na tej podstawie planować pracę z zespołem klasowym. s t a n i n / p o t e n c j a ł niski średni wysoki

28 Analiza i wykorzystanie wyników Warto: dokonać identyfikacji typów inteligencji uczniów: sposobów myślenia: krytyczno-analitycznego (krytyk, lubiany, dający się kontrolować, wypełniający polecenia), twórczo-syntetycznego (marzyciel, kłopotliwy, samokontrolujący się, nie zawsze wypełniający polecenia) praktyczno-kontekstualnego (typ zdroworozsądkowy, niewiązany ze szkołą, znajdujący polecenia w naturalnym otoczeniu, pytający o sens poleceń). Najwartościowiej byłoby rozwijać równolegle każdy z tych sposobów myślenia. Znając typ dominujący, wiemy nad czym pracować.

29 Egzamin gimnazjalny w roku szkolnym 2015/ poniedziałek historia, język polski, wtorek przedmioty przyrodnicze, matematyka środa języki obce. Ferie wiosenne: kwietnia 2016r.

30 Terminy egzaminu maturalnego Egzamin maturalny: piątek matematyka PP środa biologia PP i PR poniedziałek matematyka PR piątek chemia PP i PR poniedziałek fizyka PP i PR

31 Wyniki egzaminu maturalnego 2015 zostaną ogłoszone 21 września, tzn. po ogłoszeniu wyników z egzaminu poprawkowego. Szczególną uwagę zwracamy Państwu na obowiązującą od 1 września nowelizację ustawy o systemie oświaty, w tym rozdział 3b oraz ogłoszone przez MEN dwa rozporządzenia: w sprawie szczegółowych warunków i sposobu przeprowadzania sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego i maturalnego (Dz.U. z 2015 r., poz. 959) oraz w sprawie egzaminów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie (Dz.U. z 2015 r., poz. 673).

32 Propozycja szkoleń w roku szkolnym 2015/2016 dostępna jest w oddzielnym pliku, który można znaleźć na stronie www WOM w serwisie doradców metodycznych.