INSTYTUT MATKI I DZIECKA w Warszawie, Klinika Patologii i Intensywnej Terapii Noworodka

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "INSTYTUT MATKI I DZIECKA w Warszawie, Klinika Patologii i Intensywnej Terapii Noworodka"

Marcin Alojzy Kowalewski
2 lat temu
Przeglądów:

Transkrypt

1 Ocena ryzyka nieprawidłowego rozwoju dzieci urodzonych przedwcześnie Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka i pomoc rodzinie doświadczenia i rekomendacje Warszawa, grudnia 2007 Ewa Helwich Klinika Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka Instytut Matki i Dziecka

2 Główne czynniki ryzyka zaburzeń rozwoju neurologicznego Poród przedwczesny Chorioamnionitis OENN Posocznica Zaawansowane zmiany widoczne w obrazie USG mózgu

3 Noworodki z małą urodzeniową masą ciała w latach (GUS) g ,4 8,4 8,1 7,2 6,4 6,2 6 6,2 6,3 6,2 6,4 6,3 6,

4 Sytuacja zdrowotna kobiet ciężarnych jest zróżnicowana różnice w sytuacji materialnej i życiowej odmienne zachowania zdrowotne odmienna świadomość zdrowotna zróżnicowana dostępność usług zdrowotnych

5 Wskaźniki ilustrujące świadomość zdrowotną i zachowania zdrowotne częstość przyjmowania kwasu foliowego przez kobiety lat - 13% (2001r) odsetek kobiet ciężarnych rozpoczynających opiekę w czasie ciąży w I trymestrze % (2001r) odsetek kobiet palących papierosy ok. 20% w I trymestrze ciąży ok. 10% w III trymestrze ciąży

6 Profilaktyka pierwotna wad wrodzonych - suplementacja kwasem foliowym diety w populacji kobiet w wieku rozrodczym redukcja częstości wad cewy nerwowej o 75% redukcja wad układu krążenia o 30%

7 Noworodki z bardzo małą (VLBW) i ekstremalnie małą (ELBW) masą ciała Porody przed 33 t.c. stanowią 1-2% wszystkich porodów, ale są odpowiedzialne za: 80% umieralności noworodkowej 40-50% umieralności niemowlęcej Kramer M i wsp. JAMA 2000; 284: Wzrost przeżywalności skrajnie niedojrzałych noworodków (<28 t.c.) w wyniku: poprawy opieki perinatalnej prenatalnej podaży steroidów zastosowania surfaktantu egzogennego

8 Aktualne trendy Podejmowanie leczenia dzieci o coraz krótszym wieku płodowym Znaczne ryzyko ciężkich uszkodzeń w populacji najmniej dojrzałych noworodków

9 Sytuacja w Polsce Szybki spadek tzw. płodności demograficznej (z 2 do 1,4 dziecka na kobietę w okresie rozrodczym) Poprawa wskaźnika umieralności okołoporodowej 20/1000 w 1990 roku 8,2/1000 w 2006 roku Nieznacznie zmieniająca się częstość porodów przedwczesnych 6,7 w 1995 roku 6,4 w 2004 roku 6,3 w 2006 roku Odsetek noworodków z bardzo małą masą ciała (<1500g) stanowi ok. 1%, w tym z ekstremalnie małą masą ciała ( g) ok.0,4% (2004r.)

10 Ocena rozwoju noworodków bardzo niedojrzałych (<33 t.c.) częstość mózgowego porażenia dziecięcego nie wzrasta, ale 50% dzieci z tą chorobą stanowią byłe wcześniaki urodzone przed 33 t.c. Hagberg B i wsp. Acta Pediatr 1996; 85: inne najczęstsze powikłania to: zaburzenia widzenia, słuchu, dysharmonia rozwojowa (DCD-developmental coordination

11 Co zagraża noworodkowi urodzonemu przedwcześnie? Problemy oddechowe Niewydolność krążenia Powikłania mózgowe Powikłania infekcyjne

14 xxxxxxxxxxxxxxx

17 Badanie neurologiczne wg.denver - ocena całościowa (PREMATURITAS) 1. Dzieci z rozwojem patologicznym: mpdz głuchota wymagająca aparatu słuchowego ślepota 2. Dzieci z rozwojem wątpliwym opóźnienie rozwoju mniejsze niż 3 miesiące objawy łagodne, przejściowe 3. Dzieci z rozwojem prawidłowym wzorzec ruchowy zgodny z wiekiem kalendarzowym

18 Długofalowa ocena rozwoju noworodków bardzo i skrajnie niedojrzałych: badania europejskie Badanie EPICURE (N Engl J Med. 2005; 352: 9-19 N Engl J Med. 2000; 343: ) prospektywne badanie kohortowe z grupą kontrolną wszystkie (276) oddziałów położniczych i noworodkowych na terenie Anglii i Irlandii (żywe i martwe urodzenia) badanie dotyczy noworodków skrajnie niedojrzałych (<26 t.c.) urodzonych w okresie marzec-grudzień 1995 rok (811 noworodków) długofalowa ocena rozwoju: 2 lata (92%) 6 lat -241 (78%) dzieci, które przeżyły grupa kontrolna (dzieci z tej samej klasy): 160 (78%) dzieci zgłosiło się na badanie w wieku 5 lat

19 Długofalowa ocena rozwoju noworodków bardzo i skrajnie niedojrzałych: badania europejskie (cd) Badanie EPIPAGE (Arch Dis Child. 2004; 89: F journee de Medecine Perinatale, Tours 2005) prospektywne badanie kohortowe z grupą kontrolną wszystkie oddziały położnicze i noworodkowe w 9 regionach Francji (żywe i martwe urodzenia) badanie dotyczy noworodków bardzo niedojrzałych (22-32 t.c.) urodzonych w okresie 1997 roku (2901 noworodków) długofalowa ocena rozwoju: 2 lata (83%) 6 lat (68-78%) dzieci, które przeżyły grupa kontrolna (noworodki urodzone o czasie): 267 (49%) dzieci zgłosiło się na badanie w wieku 6 lat

20 Długofalowa ocena rozwoju noworodków bardzo i skrajnie niedojrzałych: badania europejskie (cd) Badanie PREMATURITAS (Med. Wiek Roz. 2005; IX,3: J Ped and Neonat in press) prospektywne badanie kohortowe bez grupy kontrolnej wszystkie (24) oddziały położnicze i noworodkowe na terenie Warszawy (żywe i martwe urodzenia) badanie dotyczy noworodków bardzo niedojrzałych (24-32 t.c.) urodzonych w okresie październik wrzesień 1999 rok (307 noworodków) długofalowa ocena rozwoju: 2 lata (87%) dzieci, które przeżyły 7 lat - w trakcie badań

21 Długofalowa ocena rozwoju noworodków z ekstremalnie małą masą ciała: badania amerykańskie (VON) Vermont Oxford Network Experience (Kongres ATP,Waszyngton maj 2005, abstrakt 1620) prospektywne badanie kohortowe bez grupy kontrolnej 33 oddziały intensywnej opieki neonatologicznej w USA (urodzenia żywe) badanie dotyczy noworodków z ekstremalnie małą masą ciała (< 1000g) urodzonych w okresie styczeń grudzień 2001 rok (5818 noworodków) długofalowa ocena rozwoju: 2 lata (56%) dzieci, które przeżyły 5 lat - w trakcie badań

22 Badanie EPICURE (<26 t.c.) podsumowanie rozwoju w wieku 6 lat 111 dzieci (46%): rozwija się bez żadnych powikłań 204 dzieci (73%): chodzi do normalnych szkół 3 dzieci (2%): chodzi do szkół integracyjnych 34 dzieci (15%): chodzi do szkół specjalnych

23 22 INSTYTUT MATKI I DZIECKA w Warszawie, Klinika Patologii i Intensywnej Terapii Noworodka Losy noworodków badania EPIPAGE do chwili opuszczenia szpitala z uwzględnieniem momentu zgonu i czasu trwania ciąży. 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Zgony na sali porodow ej Zgony na OIOM Now orodki zyw e w chw ili w ypisu ze szpitala

24 Badanie EPIPAGE (24-32 t.c.) Częstość występowania Mózgowego porażenia dziecięcego w wieku 2 lat 25% 20% 19% 22% 15% 12% 11% 10% 8,2% 8,3% 6,8% 8,2% 5% 4,4% 0% t.c. 26 t.c. 27 t.c. 28 t.c. 29 t.c. 30 t.c. 31 t.c. 32 t.c. ogółem

25 Badanie EPIPAGE (24-32 t.c.) stopień uszkodzenia Mpdz w wieku 5 lat stopień uszkodzenia Mpdz (159 dzieci = 9%) 30 (19 %) : ciężkie uszkodzenia ruchowe (nie chodzi) 21 (14 %) : średniego stopnia zaburzenia ruchowe (chodzi z pomocą): 106 (67%) : bez poważnych zaburzeń ruchowych = chodzi samodzielnie

26 Badanie EPIPAGE (24-32 t.c.) Zaburzenia rozwoju intelektualnego w wieku 5 lat w zależności od czasu trwania ciąży 30% 25% 20% 25% 21% 19% 21% 15% 10% 10% 10% 10% 11% 8% 5% 0% 24 t.c. 25 t.c. 26 t.c. 27 t.c. 28 t.c. 29 t.c. 30 t.c. 31 t.c. 32 t.c. IQ < 70%

27 Badanie EPIPAGE (24-32.c.) Porównanie rozwoju intelektualnego w grupie badanej i kontrolnej w wieku 5 lat 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 89% 65% 21% 12% 8% 2% 0% 3% IQ < 55 IQ < 70 IQ < bez zaburzeń grupa badana grupa kontrolna

28 Badanie EPIPAGE (24-32 t.c.) zaburzenia narządów zmysłu w wieku 5 lat Zaburzenia widzenia 12 dzieci (1%): ciężkiego stopnia (<3/10 w obu oczach) 34 dzieci (2%): średniego stopnia (<3/10 w 1 oku) 1646 dzieci (97%): śladowe lub bez zaburzeń Nie stwierdzono żadnego dziecka niewidomego Zaburzenia słuchu 8 dzieci (0,4%): ciężkiego stopnia (<70 db) lub aparat 1771 dzieci (99,6): śladowe lub bez zaburzeń

29 Ocena rozwoju ruchowego i narządów zmysłów w wieku 2. lat (PREMATURITAS) 88% Rozwój prawidłowy Rozwój wątpliwy (w tym jedno dziecko głuche) 4% 8% Mózgowe porażenie dziecięce (w tym dwoje dzieci niewidomych)

30 Zapobieganie porodom przedwczesnym Edukacja przed ciążą Kształtowanie świadomości zdrowotnej Planowanie ciąży Eliminowanie odżywek Nawyki żywieniowe Higiena osobista Aktywność fizyczna

31 W przypadku ryzyka porodu przedwczesnego Opieka i leczenie w ośrodku referencyjnym Zastosowanie steroidów - leków przyspieszających dojrzewanie płuc i zmniejszających ryzyko innych powikłań Poród w optymalnych warunkach Uniknięcie potrzeby transportu noworodka po urodzeniu

33 INSTYTUT MATKI I DZIECKA Klinika Patologii i Intensywnej Terapii Noworodka Dziękuję Państwu za uwagę

Podobne dokumenty

Cytrynian kofeiny w codziennej praktyce u wcześniaków z Zespołem Zaburzeń Oddychania wyniki badania ogólnopolskiego

Cytrynian kofeiny w codziennej praktyce u wcześniaków z Zespołem Zaburzeń Oddychania wyniki badania ogólnopolskiego Iwona Sadowska-Krawczenko Oddział Kliniczny Noworodków, Wcześniaków z Intensywną Terapią