Tempo wzrostu wysokości i pierśnicy jodły pospolitej (Abies alba Mill.) w Beskidzie Niskim*
|
|
- Kamila Świątek
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 sylwan 159 (10): , 2015 Arkadiusz Bruchwald, Elżbieta Dmyterko, Marzena Niemczyk, Jan Łukaszewicz Tempo wzrostu wysokości i pierśnicy jodły pospolitej (Abies alba Mill.) w Beskidzie Niskim* Height and diameter growth rates of silver fir (Abies alba Mill.) growing in Beskid Niski mountains ABSTRACT Bruchwald A., Dmyterko E., Niemczyk M., Łukaszewicz J Tempo wzrostu wysokości i pierśnicy jodły pospolitej (Abies alba Mill.) w Beskidzie Niskim. Sylwan 159 (10): Silver fir is one of the main tree species of mountain and foothill forests in Poland that in optimal conditions forms pure stands with multi layer structure. The study objective is to present differences in height and diameter growth rates of firs growing in upper stand layers and in the undergrowth. The research was conducted in 12 fir stands located in the Beskid Niski Mts. (southern Poland). In each stand height and diameter at breast height (dbh) were measured for 25 fir trees in order to develop a height curve. The first canopy layer included trees that were higher than 2 / 3 H max established from the height curve of the tree with the largest dbh. Height and diameter were measured on eight trees selected from the first canopy layer. An increment core was extracted at breast height in order to estimate the tree age. From the third canopy layer, which included trees higher than 2 m with dbh below 7 cm, five trees were selected. After cutting those trees, the length of the last ten branch whorls was measured. Five year ring width measurements starting from the bark towards the pith were done at the stem cross sections obtained at breast height. The number of rings was counted on remaining stumps. Height growth rate was defined as the height at the base age of 100 years (eq. 1). For the first canopy layer, the height growth rate was on average 31.8 m, while for the undergrowth it was 12.1 m. There was also large difference between diameter growth rate of the first stand canopy layer (55.7 cm) and undergrowth (18.3 cm). Both differences were significant at p=0.05. These discrepancies could result from low amount of light reaching the forest floor. The correlation between height and diameter growth rates and undergrowth tree age was negative in both cases. Long periods of shading result in smaller number of firs reaching the first canopy layer. Assuming that uneven aged stand structure is optimal for that species, it should be characterized by a spatial variability (mosaic) of various canopy layers including even aged patches with sparse canopy closure as well as gaps where fir regeneration will be initiated having favorable growth conditions. KEY WORDS height growth rate, diameter growth rate, spatial diversity of canopy layers, physical age, Abies alba Addresses Arkadiusz Bruchwald (1) e mail: A.Bruchwald@ibles.waw.pl Elżbieta Dmyterko (1) e mail: E.Dmyterko@ibles.waw.pl *Praca powstała w ramach tematu Zasady prowadzenia gospodarki leśnej na terenach zagrożonych przez wiatr zle conego przez Dyrekcję Generalną Lasów Państwowych.
2 Wstęp Tempo wzrostu wysokości i pierśnicy jodły 805 Marzena Niemczyk (2) e mail: M.Niemczyk@ibles.waw.pl Jan Łukaszewicz (2) e mail: J.Lukaszewicz@ibles.waw.pl (1) Zakład Zarządzania Zasobami Leśnymi, Instytut Badawczy Leśnictwa; Sękocin Stary, ul. Braci Leśnej 3, Raszyn (2) Zakład Hodowli Lasu i Genetyki Drzew Leśnych, Instytut Badawczy Leśnictwa; Sękocin Stary, ul. Braci Leśnej 3, Raszyn Najważniejszymi lasotwórczymi gatunkami drzew Beskidu Niskiego są buk, jodła, świerk i sosna, których udział ukształtował się przez lata w wyniku procesów przyrodniczych i działalności czło wieka. Ze zjawisk tych na szczególną uwagę zasługują pogarszający się niegdyś stan zdrowotny jodły, zwłaszcza w latach 60. i 70. ubiegłego wieku, i poprawa tego stanu, począwszy od lat 90. [Jaworski i in. 1995; Zawada 2001; Podlaski 2002; Korzybski i in. 2013]. Interesujące jest również na tym terenie wypieranie sosny przez jodłę. Jodła tworzy drzewostany o zróżnicowanej strukturze wysokościowej: od jedno do wielo warstwowej. Drzewostany jodłowe kwalifikowane jako wielowarstwowe charakteryzują się mozaikowatą strukturą wysokościową od fragmentów ze strukturą jednowarstwową do frag mentów ze strukturą dwu i trójwarstwową oraz lukami [Bruchwald i in. 2015]. Mozaikowatość struktur wysokościowych w litych drzewostanach jodłowych wynika z ilości światła dociera jącego do dna lasu, które wpływa na tempo wzrostu młodego pokolenia drzew. Zbyt mała ilość światła sprawia, że młode jodły znacząco spowalniają wzrost na wysokość i grubość, mimo to proces ich śmiertelności, ze względu na dużą cienioznośność Abies alba, przebiega w porówna niu z innymi gatunkami drzew dość wolno. Celem pracy jest przedstawienie różnic w kształtowaniu się tempa wzrostu wysokości i pier śnicy jodeł między górną i dolną warstwą drzewostanu. Informacje takie są istotne dla lepszego prowadzenia drzewostanów jodłowych o złożonej strukturze wysokościowej. W pracy postawiono hipotezę, że młode pokolenie jodeł rosnące w dolnej warstwie drzewostanu charakteryzuje się niższym tempem wzrostu wysokości i pierśnicy niż jodły rosnące w górnej warstwie. Materiał i metody Badania oparto na materiale empirycznym zebranym w 12 drzewostanach jodłowych Nadleś nictwa Nawojowa, położonego w zachodniej części Beskidu Niskiego [Kondracki 1994]. Są to drzewostany jednogatunkowe i różnowiekowe (tab. 1), rosnące na siedlisku lasu górskiego. Jeden z drzewostanów (powierzchnia nr 4) charakteryzuje się prawidłowo wykształconą struk turą wielowarstwową, co stanowiło podstawę przyjęcia go za modelowy. Dwa drzewostany (pow. nr 11 i 12) o strukturze jednowarstwowej wyłączono niegdyś jako drzewostany nasienne i nie planuje się w nich żadnych zabiegów. Bardziej szczegółowy opis powierzchni zamieszczono w pracy Bruchwalda i in. [2015]. W każdym drzewostanie założono od 3 do 5 kołowych powierzchni o wielkości 0,04 ha. Na po wierzchniach pomierzono pierśnice drzew, przyjmując za próg pomiarowy 7 cm z zaokrągleniem do 1 mm. Wybierając drzewa z całego drzewostanu, zmierzono wysokości i pierśnice 25 jodeł do opracowania równania krzywej wysokości, na podstawie którego określono wysokość każdego pomierzonego drzewa. Wykonane pomiary posłużyły do określenia wysokości najgrubszego drzewa powierzchni (drzewostanu), określonej z równania krzywej wysokości i oznaczonej jako H max. Drzewa wyższe od 2 / 3 H max zaliczono do I warstwy drzewostanu, drzewa niższe, z pomierzoną pierśnicą, do II warstwy. Określono również liczbę drzew cieńszych w 3 warstwach:
3 806 Arkadiusz Bruchwald, Elżbieta Dmyterko, Marzena Niemczyk, Jan Łukaszewicz Tabela 1. Wiek (w [lata]), średnia pierśnica (dbh [cm]) i średnia wysokość (h [m]) jodeł z I i III warstwy badanych drzewostanów (1 12) Age (w [years]), mean diameter at the breast height (dbh [cm]) and mean height (h [m]) of silver firs from I and III canopy layer in the analysed stands (1 12) w I dbh I h I w III dbh III h III ,9 30,5 61 8,3 6, ,9 31,2 69 8,4 5, ,0 29,0 58 7,2 5, ,2 25,8 47 5,4 4, ,2 34,1 58 7,6 6, ,4 30,4 40 7,0 5, ,4 32,2 37 6,0 5, ,6 33,3 64 8,2 6, ,4 28,5 58 8,2 5, ,5 29,2 46 7,9 6, ,8 36,8 66 7,6 6, ,1 34,8 51 7,8 5,9 warstwa III drzewa wyższe od 2 m, których pierśnica nie przekroczyła progu pomia rowego 7 cm (podrost wyższy), warstwa IV drzewka z przedziału wysokości 0,5 2 m (podrost niższy), warstwa V drzewka o wysokości niższej od 0,5 m (nalot). Liczbę drzewek V warstwy określono na powierzchni 0,005 ha (promień koła 4 m), a drzewek warstw IV i III na powierzchni 0,04 ha. Z I warstwy drzewostanu wybrano 8 drzew, na których zmierzono pierśnicę i wysokość. Z przekroju pierśnicowego tych drzew pobrano za pomocą świdra przyrostowego wywiert i okre ślono liczbę słojów, stanowiących jednocześnie wiek pierśnicowy drzewa. Z III warstwy drzewo stanu wybrano 5 drzew, na których po ścięciu zmierzono długość dziesięciu ostatnich rocznych przyrostów wysokości. Na przekroju pierśnicowym określono 5 letnie przyrosty promienia, po cząwszy od obwodu do rdzenia, a na przekroju ścięcia drzewa (pniak o wysokości 10 cm) ustalono liczbę słojów. Tempo wzrostu wysokości drzewa zdefiniowano jako wysokość, którą drzewo uzyska lub uzyskało w wieku 100 lat. Tempo to określa się funkcją charakteryzującą wzrost wysokości drzew. Do jej zbudowania wykorzystano funkcję o ogólnej postaci [Cieszewski 2001; Socha 2010; Socha, Orzeł 2013]: b 1 b 1 b 2 X 100 ( w R + e ) T = b 1 b 1 b 2 w ( 100 R + e ) [1] gdzie: T tempo wzrostu wysokości lub pierśnicy, X badana cecha (wysokość lub pierśnica), w wiek drzewa, e podstawa logarytmu naturalnego, b 1, b 2, b 3 współczynniki równania. e w b X + ( b 3 + X 2X b1 R = b ) + [2]
4 Tempo wzrostu wysokości i pierśnicy jodły 807 Dla funkcji wzrostu wysokości jodły współczynniki przybrały następujące wartości: b 1 =2,1; b 2 =9,9; b 3 = 28,6062 0,3612T Do ustalenia wartości współczynnika b 3 dochodzono sposobem iteracyjnym. Dla funkcji wzrostu pierśnicy jodły współczynniki wynoszą: b 1 =0,91; b 2 =10,7; b 3 = 125 Wyniki Średni wiek podrostu jodłowego zaliczonego do III warstwy drzewostanu jest wysoki, waha się dla poszczególnych powierzchni od 37 do 69 lat i średnio dla wszystkich 60 drzew wynosi 55 lat (tab. 2). Wysoki i bardzo zmienny jest również wiek pierśnicowy drzew dla poszczególnych powierzchni: zmienia się od 20 do 47 lat, a średnia wynosi 36 lat. Wiek fizyczny i wiek pierśni cowy drzew pozwalają na ustalenie liczby lat, w ciągu których drzewo dorośnie do przekroju pierśnicowego, a więc uzyska lub nieco przekroczy wysokość 1,3 m. Dla poszczególnych drzew długość okresu dorastania do przekroju pierśnicowego waha się od 8 do 39 lat, a zatem od okresu krótkiego do długiego. Mniejszy zakres wahań tej cechy dotyczy poszczególnych powierzchni: wynosi on od 14 do 25 lat, średnio 19 lat. Dla drzew z I warstwy drzewostanu tempo wzrostu wysokości waha się od 22,2 do 40,1 m i wynosi średnio 31,8 m (tab. 3). Dla poszczególnych powierzchni średnia wartość tempa wzrostu wysokości jest również zróżnicowana, bo zakres wahań wynosi od 25,6 do 36,1 m. Najwyższe war tości cecha ta przyjęła w drzewostanach jednowarstwowych, zakwalifikowanych jako nasienne (powierzchnia nr 11 i 12). W warstwie III podrostów tempo wzrostu wysokości waha się od 7,1 do 19,4 m, średnia wynosi 12,1 m, są to więc wartości niskie. Dużą zmiennością charakteryzuje się średnie tempo wzrostu wysokości dla poszczególnych powierzchni kształtuje się od 9,0 do 16,3 m. Nie uległo ono istotnym zmianom w ciągu ostatnich 10 lat. Na 7 powierzchniach wzrosło o niewielką wartość, a na 5 powierzchniach nieco zmalało. Łącznie dla wszystkich powierzchni uzyskano w okresie 10 lat wzrost tempa wzrostu wysokości o 0,3 m. Zbadano również związek Tabela 2. Średni wiek fizyczny (wf) i pierśnicowy (wp) [lata] oraz minimalna (min), maksymalna (max) i średnia (m) długość okresu dorastania do wysokości 1,3 m [lata] w badanych drzewostanachu (1 12) Mean physical (wf) and diameter (wp) age [years] as well as minimum (min), maximum (max) and mean (m) length of the period of reaching the diameter at breast height [years] in the analysed stands (1 12) wf wp min max m Średnia Average
5 808 Arkadiusz Bruchwald, Elżbieta Dmyterko, Marzena Niemczyk, Jan Łukaszewicz między tempem wzrostu wysokości warstwy podrostów i wiekiem drzewa. Drzewa starsze cha rakteryzują się niższym tempem wzrostu wysokości, a współczynnik korelacji, oceniający moc tego związku, wynosi r= 0,738 i różni się istotnie od zera. Bardzo duża różnica, istotna staty stycznie po zastosowaniu testu różnic między średnimi dla małych prób (a=0,05), występuje między tempem wzrostu wysokości I warstwy drzewostanu i III warstwy podrostu (ryc. 1). Wynosi ona od 13,6 m na powierzchni nr 7 do 24,1 m na powierzchni nr 11. Z wysokim prawdo podobieństwem można przyjąć, że wolny wzrost wysokości podrostu jodłowego wynika ze zbyt małej ilości światła docierającego do dna lasu. Wzorem [1] obliczono dla każdej powierzchni tempo wzrostu pierśnicy warstwy I górnej na podstawie 8 drzew i warstwy III podrostów na podstawie 5 drzew. Przy jego wyznaczaniu uwzględniono wiek pierśnicowy drzewa oraz pierśnicę bez kory. Wiekowi pierśnicowemu 100 lat odpowiada wiek fizyczny drzewa około 120 lat. Tempo wzrostu pierśnicy drzew górnej warstwy drzewostanu kształtuje się od 27,2 do 90,4 cm i średnio wynosi 55,7 cm (tab. 4). Charakteryzuje Tabela 3. Minimalne (min), maksymalne (max) i średnie (m) tempo wzrostu wysokości [m] jodeł z I warstwy drzewo stanu (I) oraz III warstwy podrostów obecnie (III) i przed 10 laty (III 10) w badanych drzewostanach (1 12) Minimum (min), maximum (max) and mean (m) height growth rate [m] for trees from 1 st canopy layer (I) and 3 rd layer of undergrowth presently (III) and 10 years earlier (III 10) for particular study sites (1 12) I III III 10 min max m min max m min max m 1 26,0 36,9 31,7 9,8 14,4 12,0 10,5 13,9 11,9 2 25,1 26,3 30,7 8,3 9,9 9,0 7,0 10,6 8,8 3 22,2 29,9 25,6 7,1 12,9 10,9 7,6 13,5 11,3 4 24,8 35,3 30,9 10,8 14,4 11,9 9,6 17,8 13,2 5 30,5 36,9 33,0 7,4 16,2 11,4 6,7 18,7 11,8 6 27,0 38,2 31,8 13,1 19,4 15,2 9,0 20,3 14,2 7 24,8 33,1 29,9 15,5 17,2 16,3 8,2 16,3 13,9 8 28,6 38,7 33,7 8,1 15,7 10,7 7,2 12,8 9,4 9 28,8 33,3 31,1 8,8 11,5 10,4 8,8 12,2 10, ,2 35,6 31,8 13,2 15,1 14,1 11,5 17,5 14, ,6 37,5 34,7 7,9 13,2 10,6 7,6 13,4 10, ,3 40,1 36,1 12,1 13,2 12,5 9,5 13,6 11,5 Średnia 22,2 Average 40,1 31,8 7,1 19,4 12,1 7,0 20,3 11,8 Ryc. 1. Średnie tempo wzrostu wysokości [m] drzew z I warstwy drzewostanu (I) oraz III warstwy podrostów obecnie (III) i przed 10 laty (III 10) na poszczególnych powierzchniach (1 12) i w całym materiale (M) Mean height growth rate [m] for trees from 1 st canopy layer (I) and 3 rd layer of under growth presently (III) and 10 years earlier (III 10) for particular study sites (1 12) and the whole material (M)
6 Tempo wzrostu wysokości i pierśnicy jodły 809 się ono dość dużą zmiennością dla poszczególnych powierzchni wartości średnie wynoszą od 38,3 do 66,8 cm. Niskim tempem wzrostu pierśnicy charakteryzuje się III warstwa drzewostanu. Cecha ta dla poszczególnych drzew kształtuje się od 8,9 do 42,1 cm, średnia wynosi 18,3 cm. Najniższa średnia wartość tempa wzrostu pierśnicy wystąpiła na powierzchni nr 11 13,7 cm, najwyższa zaś na powierzchni nr 6 26,9 cm. Tempo wzrostu pierśnicy jest niezbyt silnie powiązane z wiekiem pierśnicowym drzewa. Korelacja okazała się ujemna, a współczynnik kore lacji wynosi r= 0,422. Duża różnica, istotna statystycznie, występuje między tempem wzrostu pierśnicy I warstwy drzewostanu i III warstwy podrostu (ryc. 2). Waha się ona od 23,6 cm na po wierzchni nr 7 do 40,8 cm na powierzchni nr 2 i średnio wynosi 37,4 cm. Przyczyną tych różnic, podobnie jak w przypadku tempa wzrostu wysokości, jest zbyt mała ilość światła docierającego do dna lasu. Tabela 4. Minimalne (min), maksymalne (max) i średnie (m) tempo wzrostu pierśnicy [cm] jodeł z I warstwy drzewo stanu (I) oraz III warstwy podrostów obecnie (III) i przed 10 laty (III 10) w badanych drzewostanach (1 12) Minimum (min), maximum (max) and mean (m) diameter at the breast height growth rate [cm] for trees from 1 st canopy layer (I) and 3 rd layer of undergrowth presently (III) and 10 years earlier (III 10) for parti cular study sites (1 12) I III III 10 min max m min max m min max m 1 33,3 78,1 59,1 10,4 19,4 15,9 10,7 20,5 16,4 2 40,8 69,9 55,0 10,4 18,1 14,2 10,3 19,3 14,4 3 31,7 50,7 38,3 8,9 20,9 14,4 9,3 21,0 14,6 4 39,0 69,1 50,7 10,8 22,2 16,3 11,2 27,3 18,5 5 27,2 70,9 59,3 12,3 29,7 18,6 13,1 33,4 19,9 6 40,9 85,3 61,8 16,2 42,1 26,9 17,9 32,3 25,9 7 41,6 56,4 49,3 18,3 36,0 25,7 17,5 40,6 26,9 8 40,8 90,4 66,8 12,8 20,4 17,3 12,8 19,6 16,9 9 44,5 61,7 51,9 12,3 20,1 16,0 12,8 18,7 15, ,4 80,3 59,7 17,2 21,6 19,6 17,9 22,8 19, ,3 60,8 54,2 10,4 17,3 13,7 10,6 18,0 14, ,0 84,2 62,3 13,5 30,4 21,0 13,2 31,0 21,3 Średnia 27,2 Average 90,4 55,7 8,9 42,1 18,3 9,3 40,6 18,7 Ryc. 2. Średnie tempo wzrostu pierśnicy [cm] drzew z I warstwy drzewostanu (I) oraz III warstwy podrostów obecnie (III) i przed 10 laty (III 10) na poszczególnych powierzchniach (1 12) i w całym materiale (M) Mean diameter at the breast height growth rate [cm] for trees from 1 st canopy layer (I) and 3 rd layer of undergrowth presently (III) and 10 years earlier (III 10) for particular study sites (1 12) and the whole material (M)
7 810 Arkadiusz Bruchwald, Elżbieta Dmyterko, Marzena Niemczyk, Jan Łukaszewicz Dyskusja Jodła należy do cienioznośnych gatunków drzew. W młodym wieku jej wymagania świetlne nie są wysokie, z upływem lat jednak rosną. Gdy ilość światła docierająca do dna lasu jest mała, wów czas wzrasta intensywność procesu śmiertelności drzew i zmniejsza się wzrost drzew na wysokość i grubość. W literaturze podkreśla się, że jodła przez długi okres może rosnąć w ocienieniu, zwłaszcza w młodym wieku [Dobrowolska 1999; Bernadzki 2008; Bronisz, Bijak 2012], a długość tego okresu może dochodzić nawet do 100 lat [Jaworski i in. 1995]. Zaprezentowane wyniki ba dań wykazały, że do wysokości 1,3 m jodły rosły średnio 19 lat, a jedna z nich osiągnęła tę wyso kość po 39 latach. Bardzo wolny był również dalszy wzrost drzew III warstwy drzewostanu, np. na powierzchni nr 2 drzewa rosły do średniej wysokości 5,8 m bardzo długo, bo aż 69 lat (tab. 1). Bronisz [2013], badając młode jodły rosnące w warstwie podrostów, stwierdził ujemną kore lację między tempem wzrostu wysokości i wiekiem drzew. Taki związek potwierdzono w niniej szej pracy, a ponadto stwierdzono ujemną korelację między tempem wzrostu pierśnicy i wiekiem pierśnicowym drzewa. Na tej podstawie można wnioskować, że jodła z upływem lat wymaga większego dostępu do światła, w przeciwnym przypadku spowalnia wzrost na wysokość i grubość. Wniosek ten potwierdza znacznie wolniejszy wzrost drzew rosnących w III warstwie drzewostanu w porównaniu z drzewami z I warstwy. Bellon i in. [1983] analizowali wzrost jodły wprowadzonej pod okap drzewostanu modrzewiowego o różnym stopniu zwarcia. Po 20 latach obserwacji i po miarów stwierdzono, że najlepsze warunki wzrostu znajduje jodła na powierzchni otwartej z osłoną boczną. Magnuski [1975] badał wzrost grubości i wysokości jodeł wprowadzonych na powierzchnię zrębową, pod okap drzewostanu grabowo dębowego oraz na gniazda. Po 7 latach od założenia doświadczenia największe wymiary uzyskała jodła prowadzona rębnią zupełną, najmniejsze zaś rębnią częściową. Analizując to samo doświadczenie po 25 latach, stwierdzono, że najlepsze rezultaty uzyskano, prowadząc jodłę rębnią gniazdową [Magnuski i in. 1993]. Wyniki tych badań również potwierdzają tezę, że jodła do szybkiego wzrostu wymaga światła. W drze wostanie znajduje ona zatem sprzyjające warunki wzrostu wysokości i grubości w lukach lub przerzedzonych, jednowarstwowych fragmentach. Drzewostan jodłowy powinien się więc cha rakteryzować mozaiką fragmentów o zróżnicowanej strukturze wysokościowej, w tym także lukami [Bruchwald i in. 2015]. Jodły z I warstwy wykazują bardzo szybki wzrost na wysokość i grubość, ponieważ na niektó rych powierzchniach już w wieku 70 lat ich średnia wysokość wynosi około 30 m. Największe wysokości, ponad 40 m, uzyskały niektóre jodły w drzewostanach jednowarstwowych (po wierzchnia nr 11 i 12), w których średnia wysokość drzew osiąga m. Wysokie jest również tempo wzrostu wysokości, wynoszące na tych powierzchniach m. Duże wymiary i szybki wzrost na wysokość drzew wynikają ze sprzyjających warunków wzrostu. Można do nich zali czyć zwłaszcza czynniki abiotyczne: temperaturę powietrza, opady atmosferyczne i wilgotność powietrza oraz gleby, a także bezpośrednie warunki wzrostu drzewa, z których (oprócz konku rencji) szczególne znaczenie ma podkreślany w pracy dostęp rośliny do światła. W latach 60. ubiegłego wieku w Europie, w tym także w Polsce, występował proces zamie rania drzewostanów jodłowych [Bernadzki 1983, 2008; Jaworski i in. 1995; Ficko i in. 2011; Volařik, Hédl 2013]. Przejawiał się on m.in. skracaniem okresu życia igieł, zahamowaniem przy rostu pędów, usychaniem końców gałęzi, a w konsekwencji wzrostem intensywności procesu śmiertelności drzew [Capecki, Tuteja 1974]. Proces ten można analizować w starych drzewo stanach jodłowych, które przeżyły od tamtego okresu [Bronisz 2013]. W niniejszej pracy tylko dwa drzewostany o średnim wieku 121 lat (powierzchnia nr 3) i 114 lat (powierzchnia nr 11)
8 Tempo wzrostu wysokości i pierśnicy jodły 811 kwalifikują się do przeprowadzenia takiej analizy. Wymaga to jednak szczegółowych badań den drochronologicznych, jak i oceny stanu rozwoju koron drzew. Wnioski i Jodłę zalicza się do cienioznośnych gatunków drzew. Przy zbyt małym dostępie do światła wydłuża się u tego gatunku drzewa okres wzrostu do przekroju pierśnicowego oraz do wysokości 7 m i w konsekwencji wyraźnie obniża się tempo wzrostu wysokości i grubości. i Zbyt długi okres ocienienia podrostu jodłowego znacznie zmniejsza szansę dorośnięcia drzew do górnej warstwy drzewostanu. i Niezahamowany wzrost jodły możliwy jest przy dostatecznej ilości światła. Struktura prze rębowa, przyjmowana jako właściwa dla drzewostanów jodłowych, powinna się jednak charakteryzować powierzchniowym zróżnicowaniem, czyli mozaiką warstw wysokościowych, w tym także występowaniem fragmentów jednowarstwowych o luźnym zwarciu oraz lukami. Tylko wówczas stworzone zostaną warunki do powstania odnowienia jodłowego i jego dal szego wzrostu. i Dla drzewostanów jodłowych, charakteryzujących się mozaikowatą powierzchniowo strukturą wysokościową, optymalna do prowadzenia jest rębnia stopniowa. Umożliwia ona w poszcze gólnych fragmentach drzewostanu wykonywanie różnych zabiegów od inicjowania odno wienia naturalnego, poprzez cięcia pielęgnacyjne, do pozyskania plonu. Literatura Bellon S., Żybura H., Andrzejczyk T Wzrost i rozwój odnowień jodły, buka, dębu i lipy pod okapem drzewostanu modrzewiowego o różnym stopniu zwarcia. Sylwan 127 (9/10): Bernadzki E Zamieranie jodły w granicach naturalnego zasięgu. W: Białobok S. [red.]. Jodła pospolita Abies alba Mill. PWN, Warszawa Poznań Bernadzki E Jodła pospolita. Ekologia. Zagrożenia. Hodowla. PWRiL, Warszawa. Bronisz K Prognoza rozwoju drzewostanów jodłowych Obrębu Samsonów Nadleśnictwa Zagnańsk. Maszynopis pracy doktorskiej. Zakład Dendrometrii i Nauki o Produkcyjności Lasu. SGGW, Warszawa. Bronisz K., Bijak S Fazy wzrostu wysokości jodły pospolitej z Gór Świętokrzyskich. Sylwan 156 (7): Bruchwald A., Dmyterko E., Niemczyk M., Łukaszewicz J Charakterystyka wybranych drzewostanów jodłowych Beskidu Niskiego i sposoby ich zagospodarowania. Sylwan 159 (9): Capecki Z., Tuteja W Usychanie jodły w lasach południowej Polski. Sylwan 118 (12): Cieszewski C. J Three methods of deriving advanced dynamic site equations demonstrated on inland Douglas fir site curves. Can. J. For. Res. 31: Dobrowolska D Analiza wzrostu odnowienia naturalnego jodły pospolitej (Abies Alba Mill.) w rezerwacie Jata. Pr. Inst. Bad. Leśn. 866: Ficko A., Poljanec A., Boncina A Do changes in spatial distribution, structure and abundance of silver fir (Abies alba Moll.) indicate its decline? For. Ecol. Manag. 261: Jaworski A., Karczmarski J., Pach M., Skrzyszewski J., Szar J Ocena żywotności drzewostanów jodło wych w oparciu o cechy biomorfologiczne koron i przyrost promienia pierśnicy. Acta Agrar Silvestria 33: Kondracki J Geografia regionalna Polski. PWN, Warszawa. Korzybski D., Mionskowski M., Dmyterko E., Bruchwald A Stopień uszkodzenia świerka, jodły i mod rzewia w Sudetach Zachodnich. Sylwan 157 (2): Magnuski K Wzrost upraw jodłowych w warunkach rębni zupełnej, częściowej i gniazdowej. Sylwan 120 (10): Magnuski K., Małys L., Świtoń M Struktura młodego pokolenia jodły pospolitej (Abies alba Mill.) wzrastającej w warunkach rębni zupełnej, częściowej i gniazdowej. Sylwan 137 (9): Podlaski R Radial growth trends of fir (Abies alba Mill.), beech (Fagus sylvatica L.) and pine (Pinus sylvestris L.) in the Świętokrzyski National Park (Poland). J. For. Sci. 48: Socha J Metoda modelowania potencjalnych zdolności produkcyjnych świerka w górach. Zeszyty Naukowe UR w Krakowie 338 (107): 13. Socha J., Orzeł S Dynamiczne krzywe bonitacyjne dla sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) z południowej Polski. Sylwan 157 (1):
9 812 Arkadiusz Bruchwald, Elżbieta Dmyterko, Marzena Niemczyk, Jan Łukaszewicz Volařik D., Hédl R Expansion to abandoned agricultural land forms an integral part of silver fir dynamics. For. Ecol. Manag. 292: Zawada J Przyrostowe objawy rewitalizacji jodły w lasach Karpat i Sudetów oraz wynikające z nich konsekwen cje hodowlane. Pr. Inst. Bad. Leśn. 922:
Procesy przeżywania i ubywania drzew w różnowiekowych lasach zagospodarowanych i chronionych
Procesy przeżywania i ubywania drzew w różnowiekowych lasach zagospodarowanych i chronionych Jan Banaś, Stanisław Zięba, Robert Zygmunt, Leszek Bujoczek ARTYKUŁY / ARTICLES Abstrakt. W pracy przedstawiono
Bardziej szczegółowosylwan nr 9: 3 15, 2006
sylwan nr 9: 3 15, 2006 Jerzy Szwagrzyk, Waldemar Sulowski, Tomasz Skrzydłowski Structure of a natural stand of a Carpathian beech forest in the Tatra mountains compared with natural beech stands from
Bardziej szczegółowoZMIENNOŚĆ SUMY MIĄŻSZOŚCI DRZEW NA POWIERZCHNIACH PRÓBNYCH W RÓŻNOWIEKOWYCH LASACH GÓRSKICH
SCIENTIARUM POLONORUMACTA Silv. Colendar. Rat. Ind. Lignar. 3(2) 2004, 5-11 ZMIENNOŚĆ SUMY MIĄŻSZOŚCI DRZEW NA POWIERZCHNIACH PRÓBNYCH W RÓŻNOWIEKOWYCH LASACH GÓRSKICH Jan Banaś Akademia Rolnicza w Krakowie
Bardziej szczegółowoLeśnictwo w Gospodarce Przestrzennej
Michał Orzechowski Zakład Urządzania Lasu KULGiEL SGGW Leśnictwo w Gospodarce Przestrzennej Warstwy drzewostanów Fazy rozwojowe w procesie produkcji podstawowej Zabiegi pielęgnacyjne Dojrzałość drzewostanów
Bardziej szczegółowoWpływ wielkości luki na wzrost i rozwój jodły pospolitej (Abies alba Mill.) w drzewostanach mieszanych w rezerwacie Jata
sylwan nr 3: 29 35, 2007 Wpływ wielkości luki na wzrost i rozwój jodły pospolitej (Abies alba Mill.) w drzewostanach mieszanych w rezerwacie Jata The effect of canopy gaps on growth and development of
Bardziej szczegółowoRębnia przerębowa (V) jako alternatywa dla rębni częściowej na obszarach leśnych siedlisk przyrodniczych Natura 2000 w Puszczy Bukowej.
Rębnia przerębowa (V) jako alternatywa dla rębni częściowej na obszarach leśnych siedlisk przyrodniczych Natura 2000 w Puszczy Bukowej. Kamil Kędra a, b a Polskie Towarzystwo Mykologiczne b International
Bardziej szczegółowoZagrożenia drzewostanów bukowych młodszych klas wieku powodowanych przez jeleniowate na przykładzie nadleśnictwa Polanów. Sękocin Stary,
Zagrożenia drzewostanów bukowych młodszych klas wieku powodowanych przez jeleniowate na przykładzie nadleśnictwa Polanów Sękocin Stary, 15.02.2016 2 Leśny Kompleks Promocyjny Lasy Środkowopomorskie Województwo
Bardziej szczegółowoRetrospektywna analiza wzrostu i przyrostu drzew w 30 letnim drzewostanie jodły kalifornijskiej
Cezary Beker, Katarzyna Flieger, Mieczysław Turski sylwan 156 (12): 902 907, 2012 Retrospektywna analiza wzrostu i przyrostu drzew w 30 letnim drzewostanie jodły kalifornijskiej (Abies concolor Eng.) Retrospective
Bardziej szczegółowoFazy wzrostu wysokości jodły pospolitej z Gór Świętokrzyskich
sylwan 156 (7): 511 517, 2012 Fazy wzrostu wysokości jodły pospolitej z Gór Świętokrzyskich Height growth phases of silver fir from the Świętokrzyskie Mountains ABSTRACT Bronisz K., Bijak Sz. 2012. Fazy
Bardziej szczegółowoZakład Urządzania Lasu. Dojrzałość rębna drzewostanów Określenie: - wieku rębności drzewostanu - kolei rębu dla drzewostanów gospodarstwa
Zakład Urządzania Lasu Dojrzałość rębna drzewostanów Określenie: - wieku rębności drzewostanu - kolei rębu dla drzewostanów gospodarstwa Podstawowym materialnym produktem gospodarstwa leśnego jest drewno
Bardziej szczegółowoEkonomiczne aspekty ekologizacji zagospodarowania lasu
Ekonomiczne aspekty ekologizacji zagospodarowania lasu Prof. dr hab. Stanisław Zając Dr inż. Adam Kaliszewski Zakład Zarządzania Zasobami Leśnymi Instytut Badawczy Leśnictwa VI Sesja Zimowej Szkoły Leśnej,
Bardziej szczegółowoHodowlane i genetyczne uwarunkowania adaptacji drzew leśnych do zmian w środowisku Opis projektu i tło podjęcia badań
Hodowlane i genetyczne uwarunkowania adaptacji drzew leśnych do zmian w środowisku Opis projektu i tło podjęcia badań Jan Kowalczyk Zakład Hodowli Lasu i Genetyki Drzew Leśnych Instytut Badawczy Leśnictwa
Bardziej szczegółowoActa Sci. Pol. Silv. Colendar. Ratio Ind. Lignar. 16(1) 2017, 39 46
SCIENTIARUM POLONORUMACTA Acta Sci. Pol. Silv. Colendar. Ratio Ind. Lignar. 16(1) 2017, 39 46 FORESTRY AND WOOD TECHNOLOGY www.forestry.actapol.net pissn 1644-0722 eissn 2450-7997 ORIGINAL PAPER http://dx.doi.org/10.17306/j.afw.2017.1.4
Bardziej szczegółowoModel wzrostu wysokości
Model wzrostu wysokości Modele wzrostu wysokości w matematyczny sposób ujmują zmiany wysokości drzewa z wiekiem. Najprostszym sposobem prześledzenia zmian wysokości drzewa z wiekiem są tablice zasobności.
Bardziej szczegółowoTypy rozmieszczenia drzew w drzewostanach sosnowych różnego wieku z odnowienia naturalnego
Sergii Boiko Typy rozmieszczenia drzew w drzewostanach sosnowych różnego wieku z odnowienia naturalnego Autoreferat rozprawy doktorskiej wykonanej w Zakładzie Hodowli Lasu Instytutu Badawczego Leśnictwa
Bardziej szczegółowoKształtowanie się smukłości pni dębu szypułkowego (Quercus robur L.) w zależności od wieku drzew
sylwan nr 7: 39 45, 2008 Katarzyna Kaźmierczak, Witold Pazdrowski, Krzysztof Mańka, Marek Szymański, Marcin Nawrot Kształtowanie się smukłości pni dębu szypułkowego (Quercus robur L.) w zależności od wieku
Bardziej szczegółowoIDENTYFIKACJA OBSZARÓW O NISKIEJ ZDROWOTNOSCI DRZEWOSTANÓW
IDENTYFIKACJA OBSZARÓW O NISKIEJ ZDROWOTNOSCI DRZEWOSTANÓW W ŚWIETLE WYNIKÓW MONITORINGU LASÓW Z LAT 2000-2014 Paweł Lech Jadwiga Małachowska Robert Hildebrand Zakład Zarządzania Zasobami Leśnymi Instytut
Bardziej szczegółowoOCENA PARAMETRÓW WZROSTOWYCH MODRZEWIA EUROPEJSKIEGO (LARIX DECIDUA MILL.) NA RODOWEJ UPRAWIE POCHODNEJ W NADLEŚNICTWIE MIASTKO
Wojciech Wesoły Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Wyższa Szkoła Zarządzania Środowiskiem w Tucholi Adriana Ogrodniczak, Maria Hauke-Kowalska Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu OCENA PARAMETRÓW WZROSTOWYCH
Bardziej szczegółowoWPŁYW ODWODNIENIA NA PRZYROST DRZEW NA TORFOWISKU WILCZE BAGNO W PUSZCZY AUGUSTOWSKIEJ
ZESZYTY PROBLEMOWE POSTĘPÓW NAUK ROLNICZYCH 2008 z. 528: 335-340 WPŁYW ODWODNIENIA NA PRZYROST DRZEW NA TORFOWISKU WILCZE BAGNO W PUSZCZY AUGUSTOWSKIEJ Michał Wróbel Pracownia Gospodarki Wodnej, Zakład
Bardziej szczegółowoKatedra Łowiectwa i Ochrony Lasu, Wydział Leśny, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
LOGO Wpływ podszytu bukowego (Fagus sylvatica L.) na chemizm opadu podkoronowego w monokulturach sosnowych (Pinus sylvestris L.) na gruntach porolnych w Nadleśnictwie Tuczno Influence of beach undergrowth
Bardziej szczegółowoDALSZE BADANIA NAD ZMIENNOŚCIĄ Z WIEKIEM WŁAŚCIWYCH LICZB KSZTAŁTU DĘBU ORAZ ZALEŻNOŚCIĄ POMIĘDZY NIMI A NIEKTÓRYMI CECHAMI WYMIAROWYMI DRZEW
SCIENTIARUM POLONORUMACTA Silv. Colendar. Rat. Ind. Lignar. 4(2) 2005, 123-133 DALSZE BADANIA NAD ZMIENNOŚCIĄ Z WIEKIEM WŁAŚCIWYCH LICZB KSZTAŁTU DĘBU ORAZ ZALEŻNOŚCIĄ POMIĘDZY NIMI A NIEKTÓRYMI CECHAMI
Bardziej szczegółowoStrukturalne właściwości drewna sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) w zależności od strony świata wstępne wyniki badań
Strukturalne właściwości drewna sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) w zależności od strony świata wstępne wyniki badań Paulina Rola, Paweł Staniszewski, Robert Tomusiak, Paweł Sekrecki, Natalia Wysocka
Bardziej szczegółowoOrganizacja zajęć z przedmiotu HODOWLA LASU
Wydział Leśny SGGW w Warszawie Niestacjonarne Studia Drugiego Stopnia Organizacja zajęć z przedmiotu HODOWLA LASU Prowadzący: Prof. dr hab. Bogdan Brzeziecki - wykłady. Dr hab. Stanisław Drozdowski, dr
Bardziej szczegółowoOrganizacja zajęć z przedmiotu HODOWLA LASU
Wydział Leśny SGGW w Warszawie Niestacjonarne Studia Drugiego Stopnia Organizacja zajęć z przedmiotu HODOWLA LASU Prowadzący: Prof. dr hab. Bogdan Brzeziecki - wykłady. Dr hab. Stanisław Drozdowski, dr
Bardziej szczegółowoProf. dr hab. Jerzy Modrzyński Poznań, 20.10.2013 Katedra Siedliskoznawstwa i Ekologii Lasu Wydział Leśny Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu
Prof. dr hab. Jerzy Modrzyński Poznań, 20.10.2013 Katedra Siedliskoznawstwa i Ekologii Lasu Wydział Leśny Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu Recenzja istotnej aktywności naukowej oraz osiągnięcia naukowego
Bardziej szczegółowoPorównanie sekwencji przyrostowych jesionu wyniosłego i olszy czarnej rosnących w bliskim sąsiedztwie
Porównanie sekwencji przyrostowych jesionu wyniosłego i olszy czarnej rosnących w bliskim sąsiedztwie Rafał Wojtan, Robert Tomusiak ARTYKUŁY / ARTICLES Abstrakt. W pracy podjęto próbę określenia czy drzewa
Bardziej szczegółowoDr hab. Paweł Rutkowski Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Wydział Leśny. Zmiany klimatyczne w nauce, leśnictwie i praktyce
Dr hab. Paweł Rutkowski Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Wydział Leśny Zmiany klimatyczne w nauce, leśnictwie i praktyce Zmiany klimatyczne (Zmiany klimatu - 1 800 000) - 380 000 wyników Climate change
Bardziej szczegółowoNauka o produkcyjności lasu
Nauka o produkcyjności lasu Wykład 10 Studia I Stopnia, kierunek leśnictwo Modele wzrostu Modele wzrostu Modele a tablice zasobności: RóŜny stan wyjściowy drzewostanu RóŜne nasilenia trzebieŝy RóŜne zagęszczenia
Bardziej szczegółowoGeoinformacja o lasach w skali kraju z pomiarów naziemnych. Baza danych WISL - wykorzystanie informacji poza standardowymi raportami
Geoinformacja o lasach w skali kraju z pomiarów naziemnych. Baza danych WISL - wykorzystanie informacji poza standardowymi raportami Bożydar Neroj, Jarosław Socha Projekt zlecony przez Dyrekcję Generalną
Bardziej szczegółowoPróby zastosowania matematyki w ekologii lasu; oczekiwania, doświadczenia, sugestie
Próby zastosowania matematyki w ekologii lasu; oczekiwania, doświadczenia, sugestie Jerzy Szwagrzyk Instytut Ekologii i Hodowli Lasu Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Maciej Czarnowski i jego próby matematycznego
Bardziej szczegółowoDendroklimatologiczna charakterystyka jodły pospolitej (Abies alba Mill.) na terenie Gór Świętokrzyskich
Agnieszka Bronisz, Szymon Bijak, Karol Bronisz sylwan 154 (7): 463 470, 2010 Dendroklimatologiczna charakterystyka jodły pospolitej (Abies alba Mill.) na terenie Gór Świętokrzyskich Dendroclimatological
Bardziej szczegółowoPLAN WYRĘBU DRZEW. Wykonany na potrzeby budowy drogi gminnej obok elektrowni Siersza w miejscowości Czyżówka
Trzebinia 29.06.2011r. PLAN WYRĘBU DRZEW Wykonany na potrzeby budowy drogi gminnej obok elektrowni Siersza w miejscowości Czyżówka Wykonał: mgr inż. Łukasz Piechnik LEŚNY OGRÓD Usługi Projektowo Wykonawcze
Bardziej szczegółowoModelowanie wzrostu drzew i drzewostanów
Modelowanie wzrostu drzew i drzewostanów Zajęcia specjalizacyjne i fakultet Dr hab. Michal Zasada Samodzielny Zakład Dendrometrii i Nauki o Produkcyjności Lasu Wydział Leśny SGGW w Warszawie Stacjonarne
Bardziej szczegółowoSmukłość modrzewia europejskiego (Larix decidua MILL.) i jej związki z innymi cechami biometrycznymi
sylwan 156 (2): 83 88, 2012 Katarzyna Kaźmierczak, Marcin Nawrot, Witold Pazdrowski, Agnieszka Jędraszak, Tomasz Najgrakowski Smukłość modrzewia europejskiego (Larix decidua MILL.) i jej związki z innymi
Bardziej szczegółowoMartwe drewno w różnych stadiach i fazach rozwojowych lasu naturalnego
Martwe drewno w różnych stadiach i fazach rozwojowych lasu naturalnego Rafał Podlaski ARTYKUŁY / ARTICLES Abstrakt. Celem pracy jest oszacowanie ilości martwego drewna w różnych stadiach i fazach rozwojowych
Bardziej szczegółowoWpływ osłony drzewostanu górnego i cięć odsłaniających na wzrost i przyrost wysokości podrostów podokapowych sosny w Lasach Pilskich
sylwan nr 3: 43 51, 2007 Wpływ osłony drzewostanu górnego i cięć odsłaniających na wzrost i przyrost wysokości podrostów podokapowych sosny w Lasach Pilskich Effect of the upper canopy and removal cutting
Bardziej szczegółowoPrzedmiot SIEDLISKOZNAWSTWO LEŚNE Organizacja zajęć w semestrze 1
Wydział Leśny SGGW w Warszawie Niestacjonarne studia II (magisterskie) Przedmiot SIEDLISKOZNAWSTWO LEŚNE Organizacja zajęć w semestrze 1 Prowadzący: Prof. dr hab. Bogdan Brzeziecki - wykłady, dr inż. Jacek
Bardziej szczegółowoPRACOCHŁONNOŚĆ PRAC LEŚNYCH W WYBRANYCH TYPACH SIEDLISK W GÓRACH
Inżynieria Rolnicza 5(13)/28 PRACOCHŁONNOŚĆ PRAC LEŚNYCH W WYBRANYCH TYPACH SIEDLISK W GÓRACH Franciszek Molendowski Instytut Inżynierii Rolniczej, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Streszczenie. W
Bardziej szczegółowoActa Sci. Pol. Silv. Colendar. Ratio Ind. Lignar. 15(4) 2016,
SCIENTIARUM POLONORUMACTA Acta Sci. Pol. Silv. Colendar. Ratio Ind. Lignar. 15(4) 2016, 325 338 www.forestry.actapol.net FORESTRY AND WOOD TECHNOLOGY pissn 1644-0722 eissn 2450-7997 DOI: 10.17306/J.AFW.2016.4.32
Bardziej szczegółowoPielęgnowanie lasu aspekty przyrodnicze i gospodarcze
Zimowa Szkoła Leśna IBL 18-20.03.2014 Pielęgnowanie lasu aspekty przyrodnicze i gospodarcze Tadeusz Andrzejczyk SGGW Plan referatu CEL I ZAKRES PIELĘGNOWANIA LASU WARUNKI RACJONALNEJ PIELĘGNACJI DRZEWOSTANÓW
Bardziej szczegółowoNauka o produkcyjności lasu
Nauka o produkcyjności lasu Wykład 6 Studia I Stopnia, kierunek leśnictwo Konkurencja Czynnki abiotyczne Czynniki biotyczne Czynniki antropogeniczne wzrost konkurencja Struktura drzewostanu SIEDLISKO Konkurencja
Bardziej szczegółowoStan zdrowotny drzewostanów sosnowych w Leśnym Zakładzie Doświadczalnym Murowana Goślina w latach
sylwan 153 (8): 528 533, 2009 Cezary Beker Stan zdrowotny drzewostanów sosnowych w Leśnym Zakładzie Doświadczalnym Murowana Goślina w latach 1992 2006 Health condition of Scots pine stands in Murowana
Bardziej szczegółowoMSOŚ - Gospodarka leśna a ochrona środowiska Organizacja zajęć kameralnych w semestrze 4.
MSOŚ - Gospodarka leśna a ochrona środowiska Organizacja zajęć kameralnych w semestrze 4. Osoby prowadzące: Dr inż. Stanisław Drozdowski - kierownik przedmiotu, wykłady (pokój 51A) Mgr inż. Leszek Gawron
Bardziej szczegółowoSłowa kluczowe: Nadleśnictwo Doświadczalne Siemianice, przebudowa drzewostanów, rębnie, cięcia przekształceniowe, podsumowanie.
Retrospekcja sześćdziesięcioletnich doświadczeń naukowych Katedry Urządzania Lasu Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu w zakresie przebudowy drzewostanów Roman Jaszczak, Konrad Magnuski ARTYKUŁY / ARTICLES
Bardziej szczegółowoHODOWLA LASU. Może na początek ogólne wiadomości co to jest las
HODOWLA LASU Może na początek ogólne wiadomości co to jest las Las- jest to zbiorowisko drzew i krzewów oraz zwierząt, które wraz ze swoistą glebą wzajemnie na siebie oddziaływają i tworzą specyficzny
Bardziej szczegółowoNauka o produkcyjności lasu
Nauka o produkcyjności lasu Wykład 2 Studia I Stopnia, kierunek leśnictwo http://www.marek-paterczyk.waw.pl M. Brach, N. Grala Wzrost i przyrost drzew Wzrost Jest to powiększanie się z wiekiem wartości
Bardziej szczegółowoActa Sci. Pol. Silv. Colendar. Ratio Ind. Lignar. 15(2) 2016, 73 78
SCIENTIARUM POLONORUMACTA Acta Sci. Pol. Silv. Colendar. Ratio Ind. Lignar. 15(2) 2016, 73 78 www.forestry.actapol.net FORESTRY AND WOOD TECHNOLOGY pissn 1644-0722 eissn 2450-7997 DOI: 10.17306/J.AFW.2016.2.9
Bardziej szczegółowoWyniki optymalizacji użytkowania rębnego
Wyniki optymalizacji użytkowania rębnego Dr inż. Emilia Wysocka-Fijorek Prof. dr hab. Stanisław Zając Sękocin Stary, 20.09.2018 r. Podstawowe problemy Kiedy? Terminy zabiegów (cięcia pielęgnacyjne) Długość
Bardziej szczegółowoDokładność określania bieżącego przyrostu miąższości drzewostanów sosnowych stosowanego w Systemie Informatycznym Lasów Państwowych
sylwan 157 (9): 643 651, 2013 Dokładność określania bieżącego przyrostu miąższości drzewostanów sosnowych stosowanego w Systemie Informatycznym Lasów Państwowych Accuracy of determination of Scots pine
Bardziej szczegółowoOkreślenie przy pomocy krzywej równowagi pożądanej struktury liczby drzew w lesie różnowiekowym
sylwan nr 3: 17 30, 2006 Określenie przy pomocy krzywej równowagi pożądanej struktury liczby drzew w lesie różnowiekowym Determination of the desirable tree abundance pattern in the uneven aged forest
Bardziej szczegółowoSPOŁECZNE I GOSPODARCZE UWARUNKOWANIA ORAZ CELE I METODY HODOWLI LASU
PROGRAM VI SESJI ZIMOWEJ SZKOŁY LEŚNEJ PRZY IBL pt. PRZYRODNICZE, SPOŁECZNE I GOSPODARCZE UWARUNKOWANIA ORAZ CELE I METODY HODOWLI LASU Instytut Badawczy Leśnictwa Sękocin Stary, 18 20 marca 2014 r. DZIEŃ
Bardziej szczegółowoPrognozowanie pozyskania drewna w lasach górskich przy uwzględnieniu różnych metod regulacji
Jaszowiec 27 28 lut 2014 r. Prognozowanie pozyskania drewna w lasach górskich przy uwzględnieniu różnych metod regulacji Adam Konieczny TAKSUS IT Warszawa Janusz Bańkowski BULiGL Oddział w Brzegu 1 Geneza
Bardziej szczegółowoACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS KSZTAŁTOWANIE SIĘ WIELKOŚCI OPADÓW NA OBSZARZE WOJEWÓDZTWA MIEJSKIEGO KRAKOWSKIEGO
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPHICA PHYSICA 3, 1998 Elżbieta Cebulak KSZTAŁTOWANIE SIĘ WIELKOŚCI OPADÓW NA OBSZARZE WOJEWÓDZTWA MIEJSKIEGO KRAKOWSKIEGO THE PRECIPITATION ON THE AREA OF CRACOW
Bardziej szczegółowoSPOŁECZNE I GOSPODARCZE UWARUNKOWANIA ORAZ CELE I METODY HODOWLI LASU
PROGRAM VI SESJI ZIMOWEJ SZKOŁY LEŚNEJ PRZY IBL pt. PRZYRODNICZE, SPOŁECZNE I GOSPODARCZE UWARUNKOWANIA ORAZ CELE I METODY HODOWLI LASU Instytut Badawczy Leśnictwa Sękocin Stary, 18 20 marca 2014 r. DZIEŃ
Bardziej szczegółowoActa Sci. Pol. Silv. Colendar. Rat. Ind. Lignar. 5(2) 2006, 109-121
SCIENTIARUM POLONORUMACTA Silv. Colendar. Rat. Ind. Lignar. 5(2) 2006, 109-121 HORIZONTAL DISTRIBUTION OF THE YOUNG GENERATION OF TREES IN FIR-BEECH (ABIES ALBA MILL., FAGUS SYLVATICA L.) STANDS DEVELOPED
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJ CY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2016 KRYTERIA OCENIANIA
Uk ad graficzny CKE 2016 EGZAMIN POTWIERDZAJ CY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2016 KRYTERIA OCENIANIA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Nazwa kwalifikacji: U ytkowanie
Bardziej szczegółowoPowiązanie przyrostu radialnego obcych i rodzimych gatunków drzew w LZD Rogów z wybranymi parametrami korony*
sylwan 157 (4): 278 287, 2013 Szymon Bijak Powiązanie przyrostu radialnego obcych i rodzimych gatunków drzew w LZD Rogów z wybranymi parametrami korony* Radial growth of alien and native tree species growing
Bardziej szczegółowoDIVERSITY OF NEEDLES OF THE SCOTS PINE (Pinus sylvestris L.)
Proceedings of ECOpole DOI: 10.2429/proc.2012.6(2)074 2012;6(2) Monika SPOREK 1 DIVERSITY OF NEEDLES OF THE SCOTS PINE (Pinus sylvestris L.) ZRÓŻNICOWANIE IGLIWIA SOSNY ZWYCZAJNEJ (Pinus sylvestris L.)
Bardziej szczegółowoWartość wiązanego węgla w drzewostanach sosnowych
Wartość wiązanego węgla w drzewostanach sosnowych Emilia Wysocka-Fijorek Stanisław Zając Zakład Zarządzania Zasobami Leśnymi Instytut Badawczy Leśnictwa Tło historyczne podjęci badań 1. Temat badawczy
Bardziej szczegółowoEKOLOGICZNE PODSTAWY HODOWLI LASU
Wydział Leśny SGGW- Zawodowe studia zaoczne Organizacja zajęć w semestrze 5 z przedmiotu EKOLOGICZNE PODSTAWY HODOWLI LASU Prowadzący: Wykłady Prof. dr hab. Tadeusz Andrzejczyk Ćwiczenia kameralne Dr inż.
Bardziej szczegółowoWartość pieniężna zasobów drzewnych wybranych drzewostanów bukowych i jodłowych w Beskidzie Niskim.
Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Wydział Leśny Zakład Urządzania Lasu, Geomatyki i Ekonomiki Leśnictwa Wartość pieniężna zasobów drzewnych wybranych drzewostanów bukowych i jodłowych w Beskidzie Niskim.
Bardziej szczegółowoInstytut Badawczy Leśnictwa
Instytut Badawczy Leśnictwa www.ibles.pl LIFE+ ForBioSensing PL: Kompleksowy monitoring dynamiki drzewostanów Puszczy Białowieskiej z wykorzystaniem danych teledetekcyjnych - prace terenowe Dr hab. inż.
Bardziej szczegółowodawniej Tom
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk Wydział Nauk rolniczych i leśnych Forestry Letters dawniej Prace komisji nauk rolniczych i komisji nauk leśnych Tom 104 2013 Wpływ systemów wynagradzania na koszty
Bardziej szczegółowoWzrost i przeżywalność jodły pospolitej (Abies alba Mill.) w zależności od gatunku osłaniającego na terenie Karkonoskiego Parku Narodowego
sylwan 157 (3): 197 203, 2013 Wzrost i przeżywalność jodły pospolitej (Abies alba Mill.) w zależności od gatunku osłaniającego na terenie Karkonoskiego Parku Narodowego Influence of stand canopy on growth
Bardziej szczegółowoDendrometria - A. Bruchwald
Dendrometria - A. Bruchwald Spis treści Przedmowa Przedmowa do wydania drugiego Wstęp Część l. Pomiar miąŝszości drzewa leŝącego l. Charakterystyka obiektu pomiaru A. Pojęcie pnia i strzały B. Geometryczne
Bardziej szczegółowoNauka o produkcyjności lasu
Nauka o produkcyjności lasu Wykład 8 Studia I Stopnia, kierunek leśnictwo Treść wykładu: TrzebieŜe Rodzaje trzebieŝy Nasilenie trzebieŝy Badania trzebieŝowe Teoria Assmanna Tablice zasobności Modele wzrostu
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoInstytut Badawczy Leśnictwa
Instytut Badawczy Leśnictwa www.ibles.pl Drzewostany Puszczy Białowieskiej w świetle najnowszych badań monitoringowych Rafał Paluch, Łukasz Kuberski, Ewa Zin, Krzysztof Stereńczak Instytut Badawczy Leśnictwa
Bardziej szczegółowoDz.U Nr 3 poz. 16 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OCHRONY ŚRODOWISKA, ZASOBÓW NATURALNYCH I LEŚNICTWA
Kancelaria Sejmu s. 1/1 Dz.U. 1999 Nr 3 poz. 16 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OCHRONY ŚRODOWISKA, ZASOBÓW NATURALNYCH I LEŚNICTWA z dnia 28 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania planu urządzenia
Bardziej szczegółowozwyczajnej (Pinus sylvestris L.)
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk Wydział Nauk rolniczych i leśnych Forestry Letters dawniej Prace komisji nauk rolniczych i komisji nauk leśnych Tom 105 2013 Pi o t r S. Me d e r s k i, Ma r i u
Bardziej szczegółowoCURRICULUM VITAE. Karol Bronisz Dr inż.
CURRICULUM VITAE PODSTAWOWE INFORMACJE Karol Bronisz Dr inż. Adres Ul. Nowoursynowska 159 Bud. 34 Samodzielna Pracownia Dendrometrii i Nauki o Produkcyjności Lasu Wydział Leśny, SGGW 02 776 Warszawa Telefon
Bardziej szczegółowoBazy danych Leśnego Centrum Informacji. Damian Korzybski, Marcin Mionskowski Instytut Badawczy Leśnictwa
Bazy danych Leśnego Centrum Informacji Damian Korzybski, Marcin Mionskowski Instytut Badawczy Leśnictwa VII Krajowa Konferencja Naukowa INFOBAZY 2014; Gdańsk; 8-10.09. 2014 Lasy w Polsce http://www.piensk.wroclaw.lasy.gov.pl/lesnictwo-ostep
Bardziej szczegółowo(Fagus sylvatica L.) Wstęp
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk Wydział Nauk rolniczych i leśnych Forestry Letters dawniej Prace komisji nauk rolniczych i komisji nauk leśnych Tom 106 2013 Ro b e rt Ko r z e n i e w i c z, Wo
Bardziej szczegółowoZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ I MASĄ CIAŁA RODZICÓW I DZIECI W DWÓCH RÓŻNYCH ŚRODOWISKACH
S ł u p s k i e P r a c e B i o l o g i c z n e 1 2005 Władimir Bożiłow 1, Małgorzata Roślak 2, Henryk Stolarczyk 2 1 Akademia Medyczna, Bydgoszcz 2 Uniwersytet Łódzki, Łódź ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ
Bardziej szczegółowoWybrane aspekty badania długoterminowych cykli zmian zapasu wody glebowej w drzewostanach jednowiekowych oraz interpretacji ich wyników
Prof. dr hab. inż. Józef Suliński, dr inż. Rafał Starzak Zakład Inżynierii Leśnej, Instytut Ochrony Ekosystemów Leśnych, Wydział Leśny Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie Wybrane aspekty
Bardziej szczegółowoInwentaryzacja szczegółowa zieleni
Olsztyn 1 Inwentaryzacja szczegółowa zieleni Nazwa inwestycji: Projekt nasadzeń kompensacyjnych drzew i krzewów w okolicy Oczyszczalni Ścieków Łyna w Olsztynie Adres inwestycji: Olsztyn Działki nr 156/14,
Bardziej szczegółowoANALIZA WZROSTU ODNOWIENIA NATURALNEGO JODŁY POSPOLITEJ (AB/ES ALBA MILL.) W "REZERWACIE JATA
PRACE INSTYTUTU BADAWCZEGO LEŚNICTW A, Seria A Warszawa 1999 Nr 866 Dorota DOBROWOLSKA Instytut Badawczy Leśnictwa Zakład Ekologii i Ochrony Środowiska Sękocin Las, 05-090 Raszyn e-mail: dorotad@ikp.atm.com.pl
Bardziej szczegółowoStawiamy na jakość. System zarządzania jakością prac w BULiGL spełnia standardy normy ISO 9001 oraz ISO 14001
Koncepcja renaturyzacji (przebudowy) drzewostanów sosnowych na terenach poddanych wieloletniej immisji ścieków ziemniaczanych w Nadleśnictwie Iława Janusz Porowski BULiGL Oddział w Białystoku Stawiamy
Bardziej szczegółowoDokładność szacowania miąższości drzewostanów sosnowych w trakcie prac urządzania lasu
sylwan 156 (9): 643 649, 2012 Dokładność szacowania miąższości drzewostanów sosnowych w trakcie prac urządzania lasu Precision of growing stock assessment of pine stands within the forest management planning
Bardziej szczegółowoZbigniew Borowski & Jakub Borkowski Instytut Badawczy Leśnictwa
Zbigniew Borowski & Jakub Borkowski Instytut Badawczy Leśnictwa Populacja bobra w Polsce, podobnie jak w wielu innych krajach, w ostatnich 30 latach odnotowała nagły wzrost liczebności z 270 do ponad???
Bardziej szczegółowoSCOTS PINE (PINUS SYLVESTRIS L.) CROWN CONDITION IN THE LUBIN FOREST DISTRICT (WROCŁAW RDSF) IN YEARS *
SCIENTIARUM POLONORUMACTA Silv. Colendar. Rat. Ind. Lignar. () 0, 1- SCOTS PINE (PINUS SYLVESTRIS L.) CROWN CONDITION IN THE LUBIN FOREST DISTRICT (WROCŁAW RDSF) IN YEARS 0- * Roman Jaszczak, Kazimierz
Bardziej szczegółowoDokumentacja końcowa
SZKOŁA GŁÓWNA GOSPODARSTWA WIEJSKIEGO W WARSZAWIE WYDZIAŁ LEŚNY KATEDRA HODOWLI LASU OCENA WZROSTU, JAKOŚCI ORAZ ZAGROŻENIA PRZEZ GRZYBY I OWADY UPRAW NA POWIERZCHNI POHURAGANOWEJ NADLEŚNICTWA PRZEDBÓRZ
Bardziej szczegółowoBadanie struktury gatunkowej i wiekowej drzewostanu o cechach antropogenicznych
Badanie struktury gatunkowej i wiekowej drzewostanu o cechach antropogenicznych Zajęcia terenowe: Zajęcia w klasie: Cele kształcenia: 1. pogłębianie znajomości metodyki badań biologicznych, 2. kształcenie
Bardziej szczegółowoDZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 9 stycznia 2018 r. Poz. 95 ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W ŁODZI z dnia 4 stycznia 2018 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony
Bardziej szczegółowoZagadnienia. Ekologii Lasu 2015/2016
Zagadnienia z Ekologii Lasu 2015/2016 Spis ważniejszych zagadnień w ramach przedmiotu (rozszerzonego) EKOLOGIA LASU 1. EKOLOGIA OGÓLNA (wybrane zagadnienia) - Podstawowe pojęcia (ich znaczenie i wzajemne
Bardziej szczegółowojodły pospolitej (Abies alba Mill.)
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk Wydział Nauk rolniczych i leśnych Forestry Letters dawniej Prace komisji nauk rolniczych i komisji nauk leśnych Tom 104 2013 Adaptacja i wzrost potomstwa drzewostanów
Bardziej szczegółowoActa Sci. Pol. Silv. Colendar. Ratio Ind. Lignar. 15(2) 2016,
SCIENTIARUM POLONORUMACTA Acta Sci. Pol. Silv. Colendar. Ratio Ind. Lignar. 15() 016, 113 11 www.forestry.actapol.net FORESTRY AND WOOD TECHNOLOGY pissn 1644-07 eissn 450-7997 DOI: 10.17306/J.AFW.016..14
Bardziej szczegółowoZMIANY W ZAKRESIE WYPOSAŻENIA ENERGETYCZNEGO W WYBRANYCH GOSPODARSTWACH RODZINNYCH
Inżynieria Rolnicza 4(129)/211 ZMIANY W ZAKRESIE WYPOSAŻENIA ENERGETYCZNEGO W WYBRANYCH GOSPODARSTWACH RODZINNYCH Edmund Lorencowicz, Jarosław Figurski Katedra Eksploatacji Maszyn i Zarządzania w Inżynierii
Bardziej szczegółowoVOLUME INCREMENT INDEXES AND THEIR VARIATION IN A 35-YEAR OLD PINE STAND
SCIENTIARUM POLONORUMACTA Silv. Colendar. Rat. Ind. Lignar. 5(2) 2006, 123-134 VOLUME INCREMENT INDEXES AND THEIR VARIATION IN A 35-YEAR OLD PINE STAND Mieczysław Turski Agricultural University of Poznań
Bardziej szczegółowoBADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI
14 BADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI 14.1 WSTĘP Ogólne wymagania prawne dotyczące przy pracy określają m.in. przepisy
Bardziej szczegółowoOCENA POZIOMU PRODUKCYJNOŚCI I WYDAJNOŚCI W ROLNICTWIE NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH REGIONÓW POLSKI
Inżynieria Rolnicza 6(115)/2009 OCENA POZIOMU PRODUKCYJNOŚCI I WYDAJNOŚCI W ROLNICTWIE NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH REGIONÓW POLSKI Katarzyna Grotkiewicz, Rudolf Michałek Instytut Inżynierii Rolniczej i Informatyki,
Bardziej szczegółowoCis pospolity na uprawach zachowawczych. Marzena Niemczyk Zakład Hodowli Lasu i Genetyki Drzew Leśnych
Cis pospolity na uprawach zachowawczych Marzena Niemczyk Zakład Hodowli Lasu i Genetyki Drzew Leśnych Seminarium współfinansowane przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
Bardziej szczegółowoPraktyczne aspekty naboru drzewostanów do cięć rębnych Artur Michorczyk
Praktyczne aspekty naboru drzewostanów do cięć rębnych Artur Michorczyk D. Bierbasz (O. Szczecinek), A. Leonowicz (Zarząd BULiGL) Etapy regulacji użytkowania rębnego (1) 1. Tytułowy Nabór drzewostanów
Bardziej szczegółowoWYSTĘPOWANIE OBIAŁKI KOROWEJ I OBIAŁKI PEDOWEJ ORAZ ZAMIERANIA PĘDÓW JODŁY NA TERENIE RDLP KRAKÓW I RDLP KROSNO
WYSTĘPOWANIE OBIAŁKI KOROWEJ I OBIAŁKI PEDOWEJ ORAZ ZAMIERANIA PĘDÓW JODŁY NA TERENIE RDLP KRAKÓW I RDLP KROSNO Marek Kozioł, Agnieszka Bielawska, Jarosław Plata, Alfred Król Jaszowiec, 23-25 październik
Bardziej szczegółowoEkonomiczne i społeczno-demograficzne czynniki zgonów osób w wieku produkcyjnym w Polsce w latach
UNIWERSTYTET EKONOMICZNY W POZNANIU WYDZIAŁ EKONOMII Mgr Marta Majtkowska Ekonomiczne i społeczno-demograficzne czynniki zgonów osób w wieku produkcyjnym w Polsce w latach 2002-2013 Streszczenie rozprawy
Bardziej szczegółowoZabezpieczanie, pobieranie oraz przechowywanie drewna i innych. potrzeby analiz DNA
Zabezpieczanie, pobieranie oraz przechowywanie drewna i innych śladów z drzew leśnych na potrzeby analiz DNA dr Artur Dzialuk Katedra Genetyki Instytut Biologii Eksperymentalnej Nomenklatura materiał porównawczy
Bardziej szczegółowoZDROWOTNOŚĆ WYBRANYCH DRZEWOSTANÓW SOSNOWYCH NADLEŚNICTWA SZCZECINEK HEALTH CONDITION OF SELECTED SCOTS PINE STANDS IN SZCZECINEK FOREST DISTRICT
DOI: 10.5604/20811438.1206153 Kinga Blajer, Cezary Beker Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, e-mail: kinga.blajer@gmail.com, bekerc@up.poznan.pl ZDROWOTNOŚĆ WYBRANYCH DRZEWOSTANÓW SOSNOWYCH NADLEŚNICTWA
Bardziej szczegółowoRola gatunków domieszkowych w planowaniu urządzeniowo-hodowlanym
Rola gatunków domieszkowych w planowaniu urządzeniowo-hodowlanym Wojciech Gil Zakład Hodowli Lasu i Genetyki Drzew Leśnych Instytut Badawczy Leśnictwa Leśne siedliska zmienione i zniekształcone, Nagórzyce,
Bardziej szczegółowoFORECASTING THE DISTRIBUTION OF AMOUNT OF UNEMPLOYED BY THE REGIONS
FOLIA UNIVERSITATIS AGRICULTURAE STETINENSIS Folia Univ. Agric. Stetin. 007, Oeconomica 54 (47), 73 80 Mateusz GOC PROGNOZOWANIE ROZKŁADÓW LICZBY BEZROBOTNYCH WEDŁUG MIAST I POWIATÓW FORECASTING THE DISTRIBUTION
Bardziej szczegółowoProjekt demonstracyjny BioSoil Forest Biodiversity 2006-2008. I spotkanie kameralne realizatorów IBL Sękocin, 27.02.2007
Bio S oil Projekt demonstracyjny BioSoil Forest Biodiversity 2006-2008 I spotkanie kameralne realizatorów IBL Sękocin, 27.02.2007 Janusz Czerepko Zakład Siedliskoznawstwa IBL 1 The BioSoil Demonstration
Bardziej szczegółowo