Finansowy Barometr ING

Transkrypt

1 Finansowy Barometr ING Międzynarodowe badanie ING na temat postaw i zachowań konsumentów wobec oszczędzania w Polsce i na świecie. Wybrane wyniki badania przeprowadzonego dla Grupy ING przez IPSOS Kwiecień 2016 r.

2 O badaniu Finansowy Barometr ING: cykliczne badanie Grupy ING przeprowadzane w kilkunastu krajach bada zachowania i postawy konsumentów wobec zagadnień finansowych w Polsce i na świecie Każda edycja koncentruje się na innym obszarze finansów Kolejna edycja badania została przeprowadzona w 13 krajach: Polska, Austria, Belgia, Czechy, Francja, Hiszpania, Holandia, Luksemburg, Niemcy, Rumunia, Turcja, Wielka Brytania, Włochy Metodologia: CAWI respondentów, 1000 z Polski Czas realizacji: październik 2015 r.

3 Sytuacja finansowa

4 Sytuacja ekonomiczna konsumentów We wszystkich badanych krajach występuje przewaga osób dostrzegających pogorszenie własnej sytuacji finansowej nad tymi, którzy dostrzegają poprawę. Jeszcze w 2012 r. Polacy należeli do najmniej pesymistycznych nacji w ocenie własnej sytuacji finansowej, obecnie znajdują się blisko średniej europejskiej. 5% 7% Jaki wpływ w ciągu ostatnich 3 miesięcy miała obecna sytuacja gospodarcza na Pana/Pani finanse netto (poprawiła vs pogorszyła) % 26% 0% I II III IV I II III IV I II III Znacznie je pogorszyła Pogorszyła -10% 56% 53% Nic nie zmieniła Poprawiła Znacznie je poprawiła -20% -30% -40% 9% 10% 2% 2% Polska Przeciętnie Średnia w Europie -50% Polska Przeciętnie w Europie -60%

5 Wzorce oszczędzania

6 Polacy najrzadziej deklarują oszczędności Tylko 43% Polaków deklaruje posiadanie jakichkolwiek oszczędności. Jeszcze rok wcześniej był deklarował tak co drugi z nas. Obecnie, Polacy zajmują ostatnie miejsce ze wszystkich badanych państw pod względem odsetka osób posiadających oszczędności. Osoby deklarujące posiadanie oszczędności 81% 75% 67% 65% 61% 60% 60% 58% 57% 57% Przeciętnie w Europie: 58% 48% 44% 43% Luksemburg Holandia Wielka Brytania Francja Austria Hiszpania Belgia Niemcy Czechy Włochy Turcja Rumunia Polska

7 i są najmniej zadowoleni z ich poziomu Odsetek Polaków odczuwających dyskomfort z wysokości posiadanych oszczędności wynosi 52% i o 40% przewyższa odsetek osób deklarujących poczucie komfortu. Jest to jeden z największych poziomów niezadowolenia ze wszystkich badanych państw. Średnio w Europie różnica pomiędzy osobami zadowolonymi i niezadowolonymi z poziomu oszczędności wynosi 14%. Jak komfortowo czuje się Pan/Pani, biorąc pod uwagę aktualny poziom swoich oszczędności? netto * Polska Przeciętny Przeciętnie Europejczyk w Europie 19% 18% 52% 9% 2% 40% Przeciętnie w Europie: -14% -6% -9% 26% -15% -18% -23% -24% -28% -34% 12% -40% Komfortowo Niekomfortowo * Osoby posiadające oszczędności

8 Równowartość 6-miesięcznych dochodów netto, jako oszczędności zapewniłoby poczucie bezpieczeństwa połowie Polaków Co dziesiąty Polak deklaruje, że poziom bezpieczeństwa dałaby mu już 1-krotność miesięcznego wynagrodzenia. Blisko co czwarty (22%) wskazał na 3-krotnie większą kwotę. 42% Polaków czułoby się bezpiecznie z co najmniej 6-krotnością swoich miesięcznych dochodów. Jaka minimalna kwota zgromadzonych oszczędności daje Ci poczucie bezpieczeństwa? 22% 16% 13% 10% 8% 5% 1-krotność miesięcznych dochodów netto 3-krotność miesięcznych dochodów netto 6-krotność miesięcznych dochodów netto 9-krotność miesięcznych dochodów netto 12-krotność miesięcznych dochodów netto powyżej 12- krotności miesięcznych dochodów * Badanie Ariadna dla ING Banku Śląskiego, n=1008; lutego Metoda: CAWI

9 Wprawdzie osoby, które już posiadają oszczędności dążą do ich powiększania 80% Polaków, którzy posiadają oszczędności, deklaruje, że odkłada obecnie dodatkowe środki pieniężne. Jest to trzeci najwyższy odsetek wśród badanych państw UE, po Czechach i Austrii. Zarazem tylko 17% z nas odkłada pieniądze w sposób regularny, który sprzyja akumulacji oszczędności. 100% Czy odkładasz obecnie dodatkowe środki pieniężne?* 90% Tak, od czasu do czasu Tak, regularnie 80% 70% 60% 50% 40% 45% 33% 17% 27% 10% 19% 33% 14% 13% 20% Przeciętnie w Europie: 69% 6% 15% 6% 30% 20% 43% 53% 63% 52% 66% 55% 39% 58% 54% 44% 57% 40% 41% 10% 0% Czechy Austria Polska Francja Rumunia Hiszpania Holandia Niemcy Wielka Brytania Luksemburg Turcja Belgia Włochy * Osoby posiadające oszczędności

10 ale w minionym roku, Polacy częściej deklarowali spadek posiadanych oszczędności, niż ich wzrost Choć dynamika oszczędności Polaków jest niekorzystna (33% posiadających oszczędności zadeklarowało. ich spadek, a tylko 25% ich wzrost), to nie wyróżnia się negatywnie na tle innych państw. Najmniej korzystną dynamiką oszczędności wykazują się Włosi, Belgowie i Francuzi. Przez ostatni rok moje oszczędności * Nie zmieniły się Wzrosły Spadły Wielka Brytania Czechy Niemcy Luksemburg Austria Rumunia Holandia Polska Turcja Hiszpania Francja Belgia Włochy 39% 35% 33% 34% 33% 27% 33% 25% 23% 23% 20% 21% 11% 36% 39% 36% 32% 30% 40% 28% 42% 40% 34% 35% 33% 43% 26% 26% 31% 34% 37% 33% 39% 33% 37% 43% 45% 46% 46% * Osoby posiadające oszczędności w ciągu ostatniego roku

11 Najczęstszą przyczyną spadku oszczędności są nieprzewidziane wydatki Najczęstszym powodem spadku oszczędności w Polsce, wymienianym przez blisko połowę respondentów (49%), są nieprzewidziane wydatki (np. na cele zdrowotne lub remont domu). Powód ten jest przez Polaków wymieniany wyraźnie częściej niż w innych krajach, gdzie najczęściej wskazywano na spadek dochodów. Jakie były główne powody, dla których Pana/Pani oszczędności zmniejszyły się w ubiegłym roku? Polska Przeciętny Europejczyk Miałem(am) nieprzewidziane wydatki (np. na cele zdrowotne lub remont domu) 36% 49% Wykorzystałem(am) część lub całość oszczędności do pokrycia wydatków (związanych np. z zakupem lub wpłatą zaliczki na poczet zakupu domu, spłatą części zadłużenia bądź darowizną) 18% 25% Nie uzyskałem(am) spodziewanych środków z inwestycji przynoszących regularne dochody (np. dywidend z funduszy inwestycyjnych lub dochodów z wynajmu nieruchomości) 6% 6% Moje regularne dochody nie uległy zmianie, ale skorzystałem(am) z zaoszczędzonych środków 19% 28% Moje regularne dochody zmalały, w związku z czym musiałem(am) sięgnąć po oszczędności 33% 37% * Procenty nie sumują się do 100%, gdyż respondenci mogli wybrać więcej niż jedną odpowiedź

12 Polska na końcu krajów, których mieszkańcy posiadają fundusz awaryjny Tylko 56% Polaków, którzy posiadają oszczędności, ma odłożoną gotówkę na nieprzewidziane wydatki, np. konieczność naprawy samochodu lub remont. To najniższy odsetek spośród wszystkich państw biorących udział w badaniu. Przeciętnie w Europie ten odsetek wyniósł 73%. Najbardziej przezorni są Austriacy (91%) oraz Niemcy (89%). 91% 89% Osoby posiadające fundusz awaryjny na nieprzewidziane wydatki, wśród osób posiadających oszczędności 80% 78% 78% 78% 74% 72% 71% 70% 70% Przeciętnie w Europie 73% 67% 62% 60% 56% Austria Niemcy Czechy Holandia Wielka Brytania USA Luksemburg Rumunia Australia Francja Włochy Belgia Hiszpania Turcja Polska

13 Nie odkładamy na fundusz awaryjny, więc mamy problemy z nieprzewidzianymi wydatkami Im większy odsetek społeczeństwa stanowią osoby przezorne - posiadające fundusz awaryjny, tym rzadziej deklarowaną przyczyną spadku oszczędności są nieprzewidziane wydatki. Sugeruje to, że lepsze planowanie finansów sprzyja mniejszej liczbie zaskoczeń nieprzewidzianymi wydatkami. Oś Y. Odsetek osób posiadających fundusz awaryjny wśród posiadających oszczędności 100% 90% AUS DEU 80% UK NLD CZE 70% 60% FRA ESP IT BEL LUX ROM TUR POL 50% 40% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Oś X. Odsetek osób, których oszczędności zmalały w wyniku nieprzewidzianych wydatków w ostatnim roku

14 Polska niezmiennie pozostaje w ogonie rankingu państw pod względem odsetka oszczędzających. Posiadanie oszczędności jest skorelowane z dochodem. Gdyby badane społeczeństwa ułożyć w ranking pod względem odsetka populacji, jaki posiada oszczędności, to okazałoby się, że ich pozycje nie zmieniają się istotnie w czasie. W takim rankingu niezmiennie przewodzą Holandia i Luksemburg, a Polska, Rumunia i Turcja znajdują się stale na jego końcu Luksemburg Holandia Wielka Brytania Francja Austria Hiszpania Belgia Niemcy Czechy Włochy Turcja Rumunia Polska Średni odsetek 58% 58% 65% * Kolorami zaznaczono miejsce danego kraju w rankingu w danym roku.

15 Szansą na wzrost liczby Polaków posiadających oszczędności jest program 500+ Tylko 53% polskich rodziców deklaruje, że większość środków z dopłat 500 zł na dziecko będzie przeznaczać na bieżące wydatki na dzieci. Aż 31% wskazało chęć odkładania na oszczędności lub inwestycje na przyszłość dzieci. Wyobraź sobie, że będziesz co miesiąc otrzymywał 500 zł na dziecko. Na jaki cel będziesz w większości przeznaczał te pieniądze?* 11% 4% 27% 5% 53% Inna odpowiedź lub trudno powiedzieć Na inwestycje (np. fundusz inwestycyjny) na przyszłość dzieci Na oszczędności na przyszłość dzieci Na spłatę długów Na bieżące wydatki na dzieci Jeden ludzik reprezentuje 2% Polaków posiadających dzieci * Badanie Ariadna dla ING Banku Śląskiego, n=1008; lutego Metoda: CAWI

16 Wzorce zadłużania się

17 Odsetek zadłużonych Polaków jest wysoki na tle innych państw Stosunkowo niewielu Polaków deklaruje, że nie posiada długów (45%), choć odsetek ten nie odbiega tak znacznie od średniej dla badanych państw, zaś jego wysokość nie zmieniła się od zeszłego roku. Przeciętnie w Europie zadłużona jest co druga osoba. Badanie nie uwzględnia kredytów hipotecznych. 69% Odsetek osób deklarujących brak zadłużenia osobistego* 59% 56% 56% 55% 53% 52% 51% 51% Przeciętnie w Europie: 50% 45% 45% 45% 25% Holandia Włochy Hiszpania Francja Belgia Austria Niemcy Wielka Brytania Czechy Luksemburg Polska Rumunia Turcja * Bez uwzględnienia kredytów hipotecznych

18 Z posiadanym długiem czujemy się bardzo niekomfortowo Polacy odczuwają wyraźnie większy dyskomfort związany z poziomem swojego zadłużenia, niż mieszkańcy innych państw. Aż 67% czuję się niekomfortowo lub bardzo niekomfortowo z wysokością swoich długów. Dla porównania, podobne odczucia podziela tylko 50% Europejczyków. Jak komfortowo czuje się Pan/Pani w odniesieniu do poziomu swojego zadłużenia? 25% 39% Bardzo niekomfortowo 8% 26% Niekomfortowo -2% 29% 28% Ani komfortowo, ani niekomfortowo Komfortowo -13% Przeciętnie w Europie: -29% -21% -25% -26% -26% -31% -32% 26% 16% 5% Przeciętnie Przeciętny Europejczyk w Europie 6% 1% Polska Bardzo komfortowo -40% -41% -42% -59%

19 Dziękujemy za uwagę