PROGRAM MAŁEJ RETENCJI DLA WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO MAZURSKIEGO NA LATA

Transkrypt

1 ŻUŁAWSKI ZARZAD MELIORACJI I URZADZEN WODNYCH W ELBLĄGU Elbląg, ul. Junaków 3, tel fax PROGRAM MAŁEJ RETENCJI DLA WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO MAZURSKIEGO NA LATA POWIAT ELBLĄG GMINA RYCHLIKI

2 Spis treści 1. Wstęp Ogólna charakterystyka gminy Położenie, wybrane dane o gminie Warunki naturalne Potencjalne możliwości magazynowania wód powierzchniowych na terenie gminy Uwarunkowania i ograniczenia w retencjonowaniu wód Zestawienie istniejących zbiorników wodnych Zestawienie istniejących obiektów małej retencji Zestawienie istniejących budowli hydrotechnicznych Koncepcja budowy obiektów małej retencji Zestawienie proponowanych obiektów małej retencji Zestawienie możliwości retencjonowania kanałów podstawowych na polderach

3 1. Wstęp Niniejszy załącznik jest częścią składową Programu małej retencji dla województwa warmińsko- mazurskiego na lata Załącznik zawiera ogólną charakterystykę gminy, warunków naturalnych, budowli piętrzących, systemów melioracyjnych. W załączniku zawarto dane dotyczące potencjalnych możliwości retencjonowania wód na terenie gminy. Opracowanie jest aktualizacją wcześniejszych programów małej retencji. W opracowaniu ujęto, umieszczone w wyżej wymienionych programach, propozycje obiektów, które nie zostały zrealizowane oraz propozycje obiektów małej retencji wysunięte przez samorządy gminne, instytucje związane z gospodarką wodną gmin, lasy państwowe i osoby prywatne. 2. Ogólna charakterystyka gminy 2.1 Położenie, wybrane dane o gminie Gmina leży w południowej części powiatu elbląskiego. Gmina graniczy z gminami Markusy, Elbląg, Pasłęk, Małdyty i województwem pomorskim. Połączenie gminy z siedzibą województwa zapewniają drogi nr 557 i 7. Powierzchnia gminy wynosi 132 km 2, co stanowi 0,55 % powierzchni województwa. Gminę tworzy 12 sołectw w 19 miejscowościach. Mieszkańcy Teren gminy zamieszkuje 4101 osób przy średnim zaludnieniu 31 osób na km 2. W gminie zamieszkuje wg stanu na 2014 r osób w wieku produkcyjnym, przy czym osób pracujących jest 267, nie uwzględniając osób pracujących w indywidualnych gospodarstwach rolnych. Działalność gospodarczą prowadzi 149 osób. Użytkownicy gruntów Użytki rolne zajmują ogólną powierzchnię 9486 ha w tym: grunty orne ogółem 7713 ha sady 48 ha łąki 799 ha pastwiska 926 ha lasy i grunty leśne 2343 ha pozostałe grunty i nieużytki 1337 ha 3

4 Infrastruktura Sieć wodociągowa na terenie gminy ma łączną długość 28,7km. Sumaryczna długość istniejącej sieci kanalizacyjnej wynosi 1,4 km. 2.2 Warunki naturalne Obszar Gminy leży w makroregionie Pojezierze Wschodniopomorskie w mezoregionie Pojezierze Iławskie. Rzeźby powierzchni nie charakteryzują znaczące deniwelacje terenu. Rzeźba terenu ukształtowana została w wyniku działalności lądolodu skandynawskiego, w okresie zlodowaceń plejstoceńskich, erozji wietrznej, wodnej, a także w wyniku działalności gospodarczej człowieka. Powierzchnię tego obszaru cechuje nachylenie ku północy w kierunku Zatoki Gdańskiej i zachodowi ku dolinie Wisły. Jest to obszar występowania dużej ilości jezior. Zwarte kompleksy leśne występują na całym obszarze gminy (16.2%). Klimat gminy charakteryzowany jest przez opady i temperaturę. Średni opad roczny wynosi 600mm, w okresie wegetacyjnym 385mm. Średnie temperatury roczne wynoszą 7,1 C, w okresie wegetacyjnym 13,5 C. W okresie wegetacji różnica między opadami a parowaniem wyraża się niedoborem wynoszącym średnio na terenie gminy 25mm. Występujące niedobory opadów w okresie wegetacyjnym mają negatywny wpływ na warunki produkcji rolniczej. Niedobory opadów i swobodny ich wpływ w okresie poza wegetacyjnym stopniowo doprowadzają do uszczupleń istniejących zasobów wód powierzchniowych i gruntowych. Jednym ze środków poprawy niekorzystnego bilansu jest retencjonowanie wód powierzchniowych w różnych formach zależnych od naturalnych warunków. 3. Potencjalne możliwości magazynowania wód powierzchniowych na terenie gminy Realizacja retencjonowania wody może przybierać rozmaite formy - od wykorzystania naturalnych warunków gruntowo-wodnych, szaty roślinnej, retencji glebowo-gruntowej i retencji leśnej po retencję naturalnych zbiorników wodnych, koryt i dolin rzecznych, a także budowę obiektów inżynierskich. Dodatkowo na terenie gminy możliwa jest retencja polderowa w istniejących kanałach pompowych przy maksymalnym dozwolonym poziomie napełnienia. 4

5 4. Uwarunkowania i ograniczenia w retencjonowaniu wód Głównymi uwarunkowaniami retencjonowania wody są warunki naturalne a szczególnie rzeźba terenu, zabudowa, stan użytkowania gruntów, własność terenów, zapotrzebowanie samorządów i właścicieli na gromadzenie wody. Lokalizacja obiektów małej retencji musi być także zgodna z założeniami planów (wojewódzkiego i gminnych) zagospodarowania przestrzennego oraz nakazami, zakazami i ograniczeniami wynikającymi z programu ochrony przyrody i kształtowania krajobrazu w regionie. Poważnym ograniczeniem w retencjonowaniu wód mogą być również sprzeczne interesy właścicieli gruntów lub ich użytkowników lub innych użytkowników wody sąsiadujących z planowanym obiektem. 5

6 5. Zestawienie istniejących zbiorników wodnych na terenie gminy Lp. Nazwa zbiornika Właściciel Lokalizacja Zlewnia 1 Kiersyty 1/Jst/54/280408_2 PZW Elbląg Kiersyty Ciek Kwietniewo Funkcja przeznaczenie Powierzchnia ha Charakterystyka techniczna Orientacyjna głębokość m Pojemność tys. m 3 rekreacja Rejsyty 2/Z/280408_2 3/Zst/54/280408_2 Marwica 4/Zst/54/280408_2 SP ANR Rejsyty rzeka Brzeźnica hodowla ryb 4,5 1,5 67,5 Osoba prywatna potok Graniczny hodowla ryb Osoba prywatna Marwica rzeka Topólka hodowla ryb Brzeźniak 5/Zst/54/280408_2 UG Brzeźniak rzeka Marwicka Młynówka hodowla ryb 1 1, Wysoka 6/Zst/54/280408_2 SP ANR Wysoka rzeka Brzeźnica hodowla ryb 3, Grądowy Młyn 7/Zst/54/280408_2 Osoba prywatna Gradowy Młyn potok Graniczny hodowla ryb Śliwica 8/Zst/54/280408_2 9/Zst/54/280408_2 Osoba prywatna Śliwica Kanał Elbląski hodowla ryb 1 10 SP ANR potok Graniczny retencja 1,

7 6. Zestawienie istniejących obiektów małej retencji na terenie gminy Charakterystyka techniczna obiektu Symbol obiektu Nazwa obiektu Lokalizacja Zlewnia Budowla Funkcja obiektu Koszty orientacyjne tys. zł Dodatkowa pojemność retencyjna tys. m 3 Orientacyjna głębokość m Pow. zw. wody ha Właściciel 1/Jst/54/280408_2 Jezioro Korsuń Kiersyty rz. Kwietniewo - stabiliz. zw. lustra wody PZW w Elblągu 2/Z/54/280408_2 Rejsyty Rejsyty rz. Brzeźnica - hodowla ryb ANR 3/Zst/54/280408_2 Stawy rybne 5 szt. pot. Graniczny - hodowla ryb osoba prywatna 4/Zst/54/280408_2 Marwica Marwica rz. Topolka - hodowla ryb osoba prywatna 5/Zst/54/280408_2 6/Zst/54/280408_2 7/Zst/54/280408_2 Brzeźniak Wysoka 2 szt. Grądowy Młyn Brzeźniak rz. Młynówka Marwicka - hodowla ryb Gmina Wysoka rz. Brzeźnica - hodowla ryb Grądowy Młyn 8/Zst/54/280408_2 Śliwica Śliwica 9/Zst/54/280408_2 4 szt. pot. Graniczny Kanał Elbląski pot. Graniczny - retencja, hodowla ryb ANR osoba prywatna - hodowla ryb osoba prywatna - retencja /B/54/280408_2 Jaz - bystrze Grądowy Młyn rz. Brzeźnica - retencja /B/54/280408_2 Jaz - bystrze Marwica rz. Młynówka Marwicka - retencja ANR ŻZMiUW ŻZMiUW 7

8 18/Pd/54/280408_2 Polder Klepa stabiliz. zw. lustra wody - 32,11 1 3,21 ŻZMiUW 19/Pd/54/280408_2 Polder Nowe Dolno stabiliz. zw. lustra wody - 8,18 1 0,82 ŻZMiUW 20/Pd/54/280408_2 Polder Święty Gaj stabiliz. zw. lustra wody - 23,14 1 2,31 ŻZMiUW 7. Zestawienie istniejących budowli hydrotechnicznych na terenie gminy Lokalizacja L.p. Nazwa budowli Właściciel, Użytkownik Administracyjna (wieś, miasto) Hydrologiczna (zlewnia cieku podstawowego) Wysokość piętrzenia m Przeznaczenie 1 Jaz bystrze 10/B/54/280408_2 ŻZMiUW Elbląg Gradowy Młyn Rzeka Brzeźnica km ,50 zbiornik retencyjny 2. Jaz bystrze 11/B/54/280408_2 ŻZMiUW Elbląg Marwica Rzeka Młyn. Marwicka km Wąska 1,75 zbiornik retencyjny 8

9 8. Koncepcja budowy obiektów małej retencji Proponowane w opracowanym programie małej retencji obiekty na obecnym terenie województwa zostały zrealizowane w nikłym stopniu. Obecnie powtarza się uzgodnione poprzednio propozycje uzupełnione o dodatkowe obiekty małej retencji zgłaszane przez gminę bądź osoby prywatne i lasy państwowe. Obiekty zamieszczono w poniższym zestawieniu. 9

10 9. Zestawienie proponowanych obiektów małej retencji na terenie gminy Charakterystyka techniczna obiektu Symbol obiektu Nazwa obiektu Lokalizacja Zlewnia Budowla Funkcja obiektu Koszty orientacyjne tys. zł Dodatkowa pojemność retencyjna tys. m 3 Orientacyjna głębokość m Pow. zw. wody ha Właściciel 12/ZMEW/54/280408_2 Grądowy Młyn Grądowy Młyn rzeka Brzeźnica grobla produkcja energii ,5 2 osoba prywatna 13/Zst/54/280408_2 Stare pot. Graniczny przepust, mnich, grobla hodowla ryb ,5 1,5 1,5 ANR 14/Z/54/280408_2 rzeka Topolka mnich hodowla ryb 130 3,5 1,5 0,24 osoba prywatna 15/Z/54/280408_2 Jelonki Kanał Elbląski mnich retencja ,5 1,5 1,5 Gmina 16/Z/54/280408_2 rzeka Topolka zastawka retencja ,5 1,5 1,3 Gmina 17/Z/54/280408_2 rzeka Topolka grobla p-poż. 80 1,6 2 0,08 Gmina 10

11 10. Zestawienie możliwości retencjonowania kanałów podstawowych na polderach na terenie gminy L.p. Nr polderu Nazwa kanału Długość km Możliwości retencyjne tys. m 3 Uwagi 1 Klepa 72 18/Pd/54/280408_2 Pod wałami Przydrożny Marwica 2,0 1,101 1,487 4,588 32,116 2 Nowe Dolno 76 19/Pd/54/280408_2 C 1,168 1,168 8,176 3 Święty Gaj 77 20/Pd/54/280408_2 A G 0,506 2,80 3,306 23,142 Razem gmina 9,062 63,434 11