Kłamstwo a implikatura konwersacyjna Szkic streszczenia referatu;)
|
|
- Eleonora Sobolewska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Tomasz Puczyłowski Kłamstwo a implikatura konwersacyjna Szkic streszczenia referatu;) 1. W referacie zaproponuję definicję kłamstwa skorzystam z aparatury formalnej, zaprojektowanej przez G. Gazdara i M. Tokarza do analizy odpowiednio implikatur konwersacyjnych i wypowiedzi performatywnych. Nie ma kłamstwa bez intencji skłamania. Kłamca chce bym ze względu na jego (odpowiednio sformułowaną i wygłoszoną) wypowiedź zmienił swoje przekonania w określony sposób. Zmiana ta polegać może tak na przyjęciu przeze mnie pewnego przekonania, którego on (kłamca) nie podziela, jak i na odrzuceniu przeze mnie przekonania, które on żywi. Przekonanie, które mam przyjąć lub odrzucić dotyczyć może tak jego przekonań, przekonań kłamcy, jak dotyczyć też może czegoś od nich różnego. Kłamać można więc na wiele sposobów. Gdy znacząco milcząc pozwolę i świadomie spowoduję, że mój interlokutor nabierze błędnych przekonań dotyczących tego, co sam sądzę, lub jaki stan rzeczy w moim mniemaniu ma miejsce, to i wtedy takie zachowanie określić będzie można mianem, jeśli nie kłamstwa, to przynajmniej oszustwa. W naszym referacie skupimy się jednak na analizie wyrażenia Wypowiedziane z określoną intencją przez nadawcę do odbiorcy zdanie α jest kłamstwem kłamstwo odniesiemy wyłącznie do wytworów czynności związanych z intencjonalnym wypowiadaniem zdań. Prace poświęcone kłamstwu koncentrują się zwykle wokół asercji zdań oznajmujących. Zdania te, za pomocą których nadawca stwierdza pewien stan rzeczy, wydają się być wzorcowym środkiem do celowego wprowadzenia adresata w błąd co do stwierdzanych w tych zdaniach stanów rzeczy lub przekonań za ich pomocą wyrażanych. Inne zdania, pytajne, rozkazujące, o ile użyte jako pytania, prośby, rozkazy itp. rzadziej były brane pod rozwagę jako potencjalne środki, którymi posługuje się ten, kto chce skłamać. W referacie zastanowię się również, czy pytanie o ile jego postawienie będzie skutkiem posiadania pewnej intencji może zostać uznane za kłamstwo. 2. Przekonania wygodnie jest modelować na zbiorach. W referacie nieskończony, domknięty na konsekwencje i niesprzeczny zbiór przekonań odbiorcy oznaczymy przez O a odpowiedni zbiór przekonań nadawcy N. Gdy prawdą będzie to, że p O, powiemy, że odbiorca jest przekonany, że p; gdy p O odbiorca nie jest przekonany, że p; gdy jednocześnie p O i p O odbiorca nie wie, czy p. Interesować nas również będzie pewien podzbiór przekonań odbiorcy dotyczący przekonań nadawcy określonej wypowiedzi: jeżeli odbiorca przekonany jest, że nadawca uważa, że p piszemy: B(n, p) O; jeśli nie jest B(n, p) O. Odbiorca może być również przekonany, iż nadawca sądzi, że nieprawda, że p piszemy wtedy B(n, p) O. Odbiorca może być przekonany, że nadawca nie jest przekonany, że p B(n, p) O), lub, że nadawca nie jest przekonany, że nieprawda, że p ( B(n, p) O). W końcu odbiorca może nie mieć wyrobionego przekonania, co do tego, czy odbiorca jest przekonany, że p: prawdą wtedy jest więc to, że B(n, p) O oraz B(n, p) O, jak i B(n, p) O, oraz B(n, p) O. Niesprzeczny i domknięty na konsekwencje logiczne zbiór przekonań X dowolnej osoby x określają następujące reguły (dla dowolnego y):
2 Jeżeli B(y, α) X, to jeśli B(y, α β) X, to B(y, β) X; Jeżeli B(y, α) X, to B(y, α) X; Jeżeli B(y, α) X, to B(y, α) X; Jeżeli B(y, α) X, to B(y, α) X; B(y, B(y, α)) X zawsze i tylko wtedy, gdy B(y, α) X; B(y, B(y, α)) X zawsze i tylko wtedy, gdy B(y, α) X; Jeżeli α jest tautologią krz, to B(y, α) X α X zawsze i tylko wtedy, gdy B(x, α) X 3. Sytuację, w której mamy do czynienia z kłamstwem reprezentować będziemy: SK = <<N, <W(O), W(O[α])>>, α, <O, O[α]>> gdzie kolejne elementy oznaczają: nadawcę, wypowiedź nadawcy wygłaszaną ze względu na jego intencję, oraz odbiorcę to, co ma zostać wypowiedzią zmienione. Nadawca jest reprezentowany jako para <N, <W(O), W(O[α])>>, gdzie pierwszy element reprezentuje przekonania nadawcy, a drugi jego intencję, którą spełnia wypowiadając zdanie o określonej treści semantycznej. Intencję nadawcy reprezentujemy, ponownie, jako parę, gdzie pierwszy element reprezentuje wyobrażenie nadawcy zbioru przekonań odbiorcy, drugi jest formalną reprezentacją tego, jaki ma być (w zamyśle nadawcy) po wypowiedzi zbiór przekonań jej adresata. Odbiorca jest również reprezentowany jako para zbiór przekonań odbiorcy przed wypowiedzią α oraz zbiór przekonań odbiorcy powstający pod wpływem użycia zdania α, o ile w chwili wypowiedzi zbiór przekonań odbiorcy tworzył zbiór O. I tak, na przykład, intencję okłamania odbiorcy przez nadawcę (w sytuacji SK) określimy następująco: (DEF. 1) Nadawca chce swą wypowiedzią α okłamać odbiorcę, gdy istnieje x taki, że: x N i x W(O) i x W(O[α]), lub gdy istnieje x taki, ze: x N i x W(O) i x W(O[α]). 4. Przyjmiemy, że zmianę z O na O[α n+1 ] to jakich przekonań (dotyczących nadawcy) nabiera odbiorca na podstawie wypowiedzi α kodyfikuje algorytm G. Gazdara. Algorytm ten jest próbą częściowej formalizacji koncepcji implikatur konwersacyjnych Grice a. Gazdar zaproponował precyzyjny sposób wyliczania tego, jakie przekonania odbiorca może przypisać nadawcy w oparciu o wypowiedziane przez nadawcę zdanie (o określonych własnościach syntaktycznych i semantycznych), o ile określone są przekonania tegoż odbiorcy przed daną wypowiedzią: O[α] = (((O! f q (α))! f c (α))! f s (α))! f p (α), gdzie Im-plikatura jakościowa f q (α) oznacza skończony zbiór potencjalnych implikatur jakościowych wypowiedzi α. Potencjalną implikaturę jakościową wypowiedzi α (gdzie α jest asercją zdania oznajmującego) definiuje się następująco: f q (α) := {B(n, α)} Gdy nadawca zadaje odbiorcy pytanie α, której odpowiedzi właściwe tworzą zbiór {p 1,,p n } (n>1), potencjalną implikaturą jakościową 1 pytania n(α) jest f Q (α, {p 1,..., p n }) := { B(n, p 1 ),, B(n, p n ), B (n, p 1 ),, B (n, p n )} Gdy nadawca zadaje pytanie α o zbiorze odpowiedzi właściwych {p 1,,p n } (n>1) odbiorcy, potencjalna implikaturą jakościową 2 pytania α jest f Q (α, {p 1,..., p n }) := {B(n, B(o, p 1 ) B(o, p n ))}.
3 Kto bowiem zadaje pytanie jakiejś osobie, ten przyjmuje, że respondent wie, która z odpowiedzi właściwych jest prawdziwa. Potencjalną implikaturą jakościową pytania określamy jako sumę potencjalnej implikatury jakościowej 1 oraz jakościowej 2 f Q (α, {p 1,..., p n }) = f Q (α, {p 1,..., p n }) f Q (α, {p 1,..., p n }) Im-plikatura skalarna f s (α) skończony zbiór potencjalnych implikatur skalarnych Potencjalną implikaturę skalarną f s (α) asercji α określić można następująco: f s (α) := {B(o 1, β[w i ])} dla dowolnych β[w i ], takich, że dla dowolnej skali ilościowej S i dowolnych w i, w i + 1 S: α zawiera wyrażenie w i + 1 oraz β[w i ] α[w i + 1 ], gdzie α[w i + 1 ] i β[w i ] różnią się tym jedynie, że tam, gdzie w α[w i + 1 ] jest wyrażenie w i + 1, tam w β[w i ] jest wyrażenie w i nie będące w β[w i ] w zasięgu żadnego spójnika logicznego o zasięgu szerszym niż w i. Czyli β[w i ] i α[w i + 1 ] są parą prostych zamienników ze względu na w i i w i + 1. Wyrażenie α jest proste ze względu na β, gdy β nie występuje w α w zasięgu żadnego spójnika. Wyrażenie α[w i + 1 /w i ] oznacza wyrażenie powstałe z α[w i ] poprzez zastąpienie w i przez w i + 1 w miejscu, w którym stało w α[w i ] wyrażenie w i ; α[w i + 1 ] jest zamiennikiem wyrażenia α[w i ] ze względu na w i i w i + 1, gdy α[w i + 1 /w i ] = α[w i + 1 ] Ciąg <w 1,, w n > jest skalą jeśli dla każdego wyrażenia prostego α ze względu na w i : α α[w i + 1 /w i ] i nieprawda, że α[w i + 1 /w i ] α. Na przykład skalą jest: <wszyscy, niektórzy>, <i, lub>. Gdy nadawca zadaje pytanie α o zbiorze odpowiedzi właściwych {p 1,, p n } (n>1), potencjalną implikaturą skalarną jest zbiór f S (α, {p 1,..., p n }) := {B(n, p): p f s (p 1 ) f s (p n )}. Im-plikatura składnikowa f c (α) skończony zbiór potencjalnych implikatur składnikowych Potencjalną implikaturę składnikową asercji α określić można następująco: f c (α) := { B(n, β), B(n, β)} dla wszystkich zdań β: β jest zdaniem podrzędnym w zdaniu α; non(α β) non(α β) α ma jakiś zamiennik wyrażeniowy α[δ] ze względu na β i δ, gdzie δ jest zdaniem: δ β B(n, δ) f p (α[δ]) B(n, δ) f p (α[δ]) Gdy nadawca zadaje pytanie α o zbiorze odpowiedzi właściwych {p 1,, p n } (n>1), potencjalną implikaturą składnikową jest zbiór f f C (α, {p 1,..., p n }) := {B(n, p): p f c (p 1 ) f c (p n )}. Im-plikatura presupozycyjna f p (α) skończony zbiór potencjalnych presupozycji pragmatycznych Potencjalną presupozycję f p (α) wypowiedzi α można określić jako sumę f p (α), f p (α), f p (α) następująco: f p (α) := {B(n, β): α jest zdaniem postaci X v, że β Y, gdzie v jest czasownikiem faktywnym a X i Y są dowolnymi ciągami wyrażeń} f p (α) := {B(n, istnieje β): α jest zdaniem, w którym występuje deskrypcja określona β} f p (α) := {B(n, β): α jest zdaniem, w którym zdanie β występuje w zasięgu słowa zanim } Gdy osoba zadaje pytanie α o zbiorze odpowiedzi właściwych {p 1,, p n } (n>1), im-plikaturą presupozycyjną jest zbiór
4 f P (α, {p 1,..., p n }) := {B(n, p): p f p (p 1 ) f p (p n )}. Im-plikatura założeniowa Gdy osoba nadawca zadaje pytanie, takie, że p jest jednym z jego z założeń, to potencjalną implikaturą założeniową jego pytania jest f Z (α, {p 1,..., p n }) := {B(n, p)}. Implikatury potencjalne mogą zostać odwołane. By formalnie oddać kasację implikatury potencjalnej, wprowadzone jest działanie!. Definicja działania! przedstawia się następująco: X! Y = X {y: y Y ( Z X Y )[(Z {y}) NSP Z NSP]}. Zbiór X powiększamy o te elementy zbioru Y, które są niesprzeczne z dowolnym niesprzecznym podzbiorem X Y. W referacie zaproponujemy modyfikację algorytmu Gazdara, dzięki której możliwe będzie opisanie rewizji i kontrakcji przekonań ze względu na wypowiedź α. Zmianę O w O[α] w sytuacji, w której padło określone pytanie α o zbiorze odpowiedzi właściwych {p 1,, p n } (n>1), proponujemy zaś obliczać zgodnie ze wzorem: O[α n ] = ((((O! f Q (α,{p 1,, p n }))! f Z (α,{p 1,, p n }))! f C (α,{p 1,, p n } ))! f S (α,{p 1,, p n }))! f P (α,{p 1,, p n }) Literatura Gazdar, Gerald, (1979), Pragmatics: Implicature, Presupposition, and Logical Form. London: Academic Press Tokarz, Marek (1993), Elementy pragmatyki logicznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe PWN
5
Kłamstwo a implikatura konwersacyjna
Kłamstwo a implikatura konwersacyjna (1)Sekretariat przyjmuje interesantów we wszystkie dni tygodnia. (2) Nadawca przekonany jest, że (1) (3) Odbiorca nie jest przekonany, że (1) (4) Odbiorca nie jest
Kultura logiczna Klasyczny rachunek zdań 2/2
Kultura logiczna Klasyczny rachunek zdań 2/2 Bartosz Gostkowski bgostkowski@gmail.com Kraków 29 III 2 Plan wykładu: Wartościowanie w KRZ Tautologie KRZ Wartościowanie v, to funkcja, która posyła zbiór
Wstęp do logiki. Klasyczny Rachunek Zdań II
Wstęp do logiki Klasyczny Rachunek Zdań II DEF. 1 (Słownik). Następujące znaki tworzą słownik języka KRZ: p 1, p 2, p 3, (zmienne zdaniowe) ~,,,, (spójniki) ), ( (nawiasy). DEF. 2 (Wyrażenie). Wyrażeniem
LOGIKA I TEORIA ZBIORÓW
LOGIKA I TEORIA ZBIORÓW Logika Logika jest nauką zajmującą się zdaniami Z punktu widzenia logiki istotne jest, czy dane zdanie jest prawdziwe, czy nie Nie jest natomiast istotne o czym to zdanie mówi Definicja
Klasyczny rachunek zdań 1/2
Klasyczny rachunek zdań /2 Elementy logiki i metodologii nauk spotkanie VI Bartosz Gostkowski Poznań, 7 XI 9 Plan wykładu: Zdanie w sensie logicznym Klasyczny rachunek zdań reguły słownikowe reguły składniowe
Kultura logiczna Klasyczny rachunek zdań 1/2
Kultura logiczna Klasyczny rachunek zdań /2 Bartosz Gostkowski bgostkowski@gmail.com Kraków 22 III 2 Plan wykładu: Zdanie w sensie logicznym Klasyczny rachunek zdań reguły słownikowe reguły składniowe
Logika Matematyczna (1)
Logika Matematyczna (1) Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM www.logic.amu.edu.pl pogon@amu.edu.pl 4 X 2007 Jerzy Pogonowski (MEG) Logika Matematyczna (1) 4 X 2007 1 / 18 Plan konwersatorium Dzisiaj:
Logika Matematyczna (1)
Logika Matematyczna (1) Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM www.logic.amu.edu.pl pogon@amu.edu.pl Wprowadzenie Jerzy Pogonowski (MEG) Logika Matematyczna (1) Wprowadzenie 1 / 20 Plan konwersatorium
Logika Stosowana. Wykład 1 - Logika zdaniowa. Marcin Szczuka. Instytut Informatyki UW. Wykład monograficzny, semestr letni 2016/2017
Logika Stosowana Wykład 1 - Logika zdaniowa Marcin Szczuka Instytut Informatyki UW Wykład monograficzny, semestr letni 2016/2017 Marcin Szczuka (MIMUW) Logika Stosowana 2017 1 / 30 Plan wykładu 1 Język
Wstęp do logiki. Pytania i odpowiedzi
Wstęp do logiki Pytania i odpowiedzi 1 Pojęcie pytania i odpowiedzi DEF. 1. Pytanie to wyrażenie, które wskazuje na pewien brak w wiedzy subiektywnej lub obiektywnej i wskazuje na dążenie do uzupełnienia
Wprowadzenie do logiki Język jako system znaków słownych
Wprowadzenie do logiki Język jako system znaków słownych Mariusz Urbański Instytut Psychologii UAM Mariusz.Urbanski@.edu.pl język system znaków słownych skoro system, to musi być w tym jakiś porządek;
Rachunek logiczny. 1. Język rachunku logicznego.
Rachunek logiczny. Podstawową własnością rozumowania poprawnego jest zachowanie prawdy: rozumowanie poprawne musi się kończyć prawdziwą konkluzją, o ile wszystkie przesłanki leżące u jego podstaw były
Jest to zasadniczo powtórka ze szkoły średniej, być może z niektórymi rzeczami nowymi.
Logika Jest to zasadniczo powtórka ze szkoły średniej, być może z niektórymi rzeczami nowymi. Często słowu "logika" nadaje się szersze znaczenie niż temu o czym będzie poniżej: np. mówi się "logiczne myślenie"
Np. Olsztyn leży nad Łyną - zdanie prawdziwe, wartość logiczna 1 4 jest większe od 5 - zdanie fałszywe, wartość logiczna 0
ĆWICZENIE 1 Klasyczny Rachunek Zdań (KRZ): zdania w sensie logicznym, wartości logiczne, spójniki logiczne, zmienne zdaniowe, tabele prawdziwościowe dla spójników logicznych, formuły, wartościowanie zbioru
Filozofia z elementami logiki Język jako system znaków słownych część 2
Filozofia z elementami logiki Język jako system znaków słownych część 2 Mariusz Urbański Instytut Psychologii UAM Mariusz.Urbanski@.edu.pl Rozkład jazdy 1 Pojęcie znaku 2 Funkcje wypowiedzi językowych
166 Wstęp do statystyki matematycznej
166 Wstęp do statystyki matematycznej Etap trzeci realizacji procesu analizy danych statystycznych w zasadzie powinien rozwiązać nasz zasadniczy problem związany z identyfikacją cechy populacji generalnej
RACHUNEK ZDAŃ 7. Dla każdej tautologii w formie implikacji, której poprzednik również jest tautologią, następnik także jest tautologią.
Semantyczne twierdzenie o podstawianiu Jeżeli dana formuła rachunku zdań jest tautologią i wszystkie wystąpienia pewnej zmiennej zdaniowej w tej tautologii zastąpimy pewną ustaloną formułą, to otrzymana
dr hab. Maciej Witek, prof. US PRAGMATYKA rok akademicki 2016/2017
dr hab. Maciej Witek, prof. US http://kognitywistyka.usz.edu.pl/mwitek/ PRAGMATYKA rok akademicki 2016/2017 Temat 1: Wprowadzenie: czym jest pragmatyka Charles Morris (1938): syntaktyka formalne badania
Wstęp do logiki. Semiotyka
Wstęp do logiki Semiotyka DEF. 1. Językiem nazywamy system umownych znaków słownych. Komentarz. Skoro każdy język jest systemem, to jest w nim ustalony jakiś porządek, czy ogólniej hierarchia. Co to jest
Reguły gry zaliczenie przedmiotu wymaga zdania dwóch testów, z logiki (za ok. 5 tygodni) i z filozofii (w sesji); warunkiem koniecznym podejścia do
Reguły gry zaliczenie przedmiotu wymaga zdania dwóch testów, z logiki (za ok. 5 tygodni) i z filozofii (w sesji); warunkiem koniecznym podejścia do testu z filozofii jest zaliczenie testu z logiki i zaliczenie
Rok akademicki: 2017/2018 Kod: HKL s Punkty ECTS: 4. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne
Nazwa modułu: Logika Rok akademicki: 2017/2018 Kod: HKL-1-221-s Punkty ECTS: 4 Wydział: Humanistyczny Kierunek: Kulturoznawstwo Specjalność: Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne
Kultura logicznego myślenia
dr hab. Maciej Witek, prof. US Kultura logicznego myślenia rok akademicki 2017/2018, śemeśtr zimowy Temat 1: Semiotyka i jej dyścypliny kognitywiśtyka.uśz.edu.pl/mwitek dyzury: wtorki, godz. 14.00-15.30,
Logika Matematyczna (10)
Logika Matematyczna (10) Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM www.logic.amu.edu.pl pogon@amu.edu.pl Rezolucja w KRZ Jerzy Pogonowski (MEG) Logika Matematyczna (10) Rezolucja w KRZ 1 / 39 Plan
Logika Matematyczna (2,3)
Logika Matematyczna (2,3) Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM www.logic.amu.edu.pl pogon@amu.edu.pl 11, 18 X 2007 Jerzy Pogonowski (MEG) Logika Matematyczna (2,3) 11, 18 X 2007 1 / 34 Język KRZ
PRAGMATYKA rok akademicki 2015/2016 semestr zimowy. Temat 2: Grice a teoria znaczenia
PRAGMATYKA rok akademicki 2015/2016 semestr zimowy Temat 2: Grice a teoria znaczenia Pragmatyka: nauka badająca te aspekty znaczenia i funkcji wypowiedzi, które są zależne od jej kontekstu; studia nad
IDEOLOGIA, POSTAWA A KOMUNIKACJA
Aleksy Awdiejew Uniwersytet Jagielloński IDEOLOGIA, POSTAWA A KOMUNIKACJA Opublikowano w: Ideologie w słowach i obrazach, red. Irena Kamińska-Szmaj, Tomasz Piekot, Marcin Poprawa, Wrocław 2008 PRAGMATYCZNY
JEZYKOZNAWSTWO. I NAUKI O INFORMACJI, ROK I Logika Matematyczna: egzamin pisemny 11 czerwca Imię i Nazwisko:... FIGLARNE POZNANIANKI
JEZYKOZNAWSTWO I NAUKI O INFORMACJI, ROK I Logika Matematyczna: egzamin pisemny 11 czerwca 2012 Imię i Nazwisko:........................................................... FIGLARNE POZNANIANKI Wybierz
Lista 1 (elementy logiki)
Podstawy nauczania matematyki 1. Zdanie Lista 1 (elementy logiki) EE I rok W logice zdaniem logicznym nazywamy wyrażenie oznajmujące o którym można powiedzieć że jest prawdziwe lub fałszywe. Zdania z reguły
dr hab. Maciej Witek, prof. US TEORIE KOMPETENCJI KOMUNIKACYJNEJ rok akademicki 2017/2018, semestr letni
dr hab. Maciej Witek, prof. US http://kognitywistyka.usz.edu.pl/mwitek TEORIE KOMPETENCJI KOMUNIKACYJNEJ rok akademicki 2017/2018, semestr letni Temat 6: Teoria reprezentacji dyskursu segmentowanego problem
1. Wstęp do logiki. Matematyka jest nauką dedukcyjną. Nowe pojęcia definiujemy za pomocą pojęć pierwotnych lub pojęć uprzednio wprowadzonych.
Elementy logiki i teorii zbiorów. 1. Wstęp do logiki. Matematyka jest nauką dedukcyjną. Nowe pojęcia definiujemy za pomocą pojęć pierwotnych lub pojęć uprzednio wprowadzonych. Pojęcia pierwotne to najprostsze
Wstęp do Matematyki (4)
Wstęp do Matematyki (4) Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM www.logic.amu.edu.pl pogon@amu.edu.pl Liczby kardynalne Jerzy Pogonowski (MEG) Wstęp do Matematyki (4) Liczby kardynalne 1 / 33 Wprowadzenie
Podstawy logiki praktycznej
Podstawy logiki praktycznej Wykład 2: Język i części języka Dr Maciej Pichlak Uniwersytet Wrocławski Katedra Teorii i Filozofii Prawa maciej.pichlak@uwr.edu.pl Semiotyka Nauka o znakach język jako system
dr hab. Maciej Witek, prof. US http://kognitywistykanaus.pl/mwitek/ Etyka i komunikacja rok akademicki 2014/15
dr hab. Maciej Witek, prof. US http://kognitywistykanaus.pl/mwitek/ Etyka i komunikacja rok akademicki 2014/15 Temat 1 Co to jest komunikacja? Komunikacja konwencjonalna i niekonwencjonalna H.P. Grice
JEZYKOZNAWSTWO. I NAUKI O INFORMACJI, ROK I Logika Matematyczna: egzamin pisemny 18 czerwca Imię i Nazwisko:... I
JEZYKOZNAWSTWO I NAUKI O INFORMACJI, ROK I Logika Matematyczna: egzamin pisemny 18 czerwca 2013 Imię i Nazwisko:.................................................................................. I Wybierz
Kumulowanie się defektów jest możliwe - analiza i potwierdzenie tezy
Kumulowanie się defektów jest możliwe - analiza i potwierdzenie tezy Marek Żukowicz 14 marca 2018 Streszczenie Celem napisania artykułu jest próba podania konstruktywnego dowodu, który wyjaśnia, że niewielka
Metody dowodzenia twierdzeń i automatyzacja rozumowań Tabele syntetyczne: definicje i twierdzenia
Metody dowodzenia twierdzeń i automatyzacja rozumowań Tabele syntetyczne: definicje i twierdzenia Mariusz Urbański Instytut Psychologii UAM Mariusz.Urbanski@.edu.pl Metoda tabel syntetycznych (MTS) MTS
Tomasz A. Puczyłowski Zmiana przekonań w funkcji implikatury wypowiedzi. Filozofia Nauki 9/3,
Tomasz A. Puczyłowski Zmiana przekonań w funkcji implikatury wypowiedzi Filozofia Nauki 9/3, 113-131 2001 Filozofia Nauki Rok IX, 2001, Nr 3(35) Tomasz A. Puczyłowski Zmiana przekonań w funkcji implikatury
Paradoksy log o i g czne czn i inne 4 marca 2010
Paradoksy logiczne i inne 4 marca 2010 Paradoks Twierdzenie niezgodne z powszechnie przyjętym mniemaniem, rozumowanie, którego elementy są pozornie oczywiste, ale wskutek zawartego w nim błędu logicznego
Wstęp do logiki. Semiotyka cd.
Wstęp do logiki Semiotyka cd. Semiotyka: język Ujęcia języka proponowane przez językoznawców i logików różnią się istotnie w wielu punktach. Z punktu widzenia logiki każdy język można scharakteryzować
Wykład 11b. System aksjomatyczny Klasycznego Rachunku Predykatów. Aksjomaty i reguły inferencyjne
Andrzej Wiśniewski Logika I Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki Wykład 11b. System aksjomatyczny Klasycznego Rachunku Predykatów. Aksjomaty i reguły inferencyjne Istnieje wiele systemów aksjomatycznych
Wstęp do logiki. Klasyczny Rachunek Predykatów I
Wstęp do logiki Klasyczny Rachunek Predykatów I KRZ jest teorią stanowiącą wstępną część logiki formalnej, część zakładaną przez inne teorie. Przypomnijmy, jest on teorią związków logicznych między zdaniami
Wykład 11a. Składnia języka Klasycznego Rachunku Predykatów. Języki pierwszego rzędu.
Andrzej Wiśniewski Logika I Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki Wykład 11a. Składnia języka Klasycznego Rachunku Predykatów. Języki pierwszego rzędu. 1 Logika Klasyczna obejmuje dwie teorie:
CZY PYTANIE MUSI MIEĆ ZNAK ZAPYTANIA? O SPOSOBACH FORMUŁOWANIA PYTAŃ PRZEZ DZIECI
Małgorzata Dagiel CZY PYTANIE MUSI MIEĆ ZNAK ZAPYTANIA? O SPOSOBACH FORMUŁOWANIA PYTAŃ PRZEZ DZIECI Edukacja językowa na poziomie klas początkowych jest skoncentrowana na działaniach praktycznych dzieci.
Metody dowodzenia twierdzeń i automatyzacja rozumowań Systemy aksjomatyczne I
Metody dowodzenia twierdzeń i automatyzacja rozumowań Systemy aksjomatyczne I Mariusz Urbański Instytut Psychologii UAM Mariusz.Urbanski@.edu.pl OSTRZEŻENIE Niniejszy plik nie zawiera wykładu z Metod dowodzenia...
1 Przestrzeń liniowa. α 1 x α k x k = 0
Z43: Algebra liniowa Zagadnienie: przekształcenie liniowe, macierze, wyznaczniki Zadanie: przekształcenie liniowe, jądro i obraz, interpretacja geometryczna. Przestrzeń liniowa Już w starożytności człowiek
4 Klasyczny rachunek zdań
4 Klasyczny rachunek zdań Elementy Logiki i Teorii Mnogości 2015/2016 Spis najważniejszych tautologii: (a) p p prawo wyłączonego środka (b) ( p) p prawo podwójnej negacji (c) p q q p (d) p q q p prawo
Podstawowe Pojęcia. Semantyczne KRZ
Logika Matematyczna: Podstawowe Pojęcia Semantyczne KRZ I rok Językoznawstwa i Informacji Naukowej UAM 2006-2007 Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM http://www.logic.amu.edu.pl Dodatek: ściąga
Tautologia (wyrażenie uniwersalnie prawdziwe - prawo logiczne)
Tautologia (wyrażenie uniwersalnie prawdziwe - prawo logiczne) Definicja 1: Tautologia jest to takie wyrażenie, którego wartość logiczna jest prawdą przy wszystkich możliwych wartościowaniach zmiennych
Elementy logiki. Wojciech Buszkowski Wydział Matematyki i Informatyki UAM Zakład Teorii Obliczeń
Elementy logiki Wojciech Buszkowski Wydział Matematyki i Informatyki UAM Zakład Teorii Obliczeń 1 Klasyczny Rachunek Zdań 1.1 Spójniki logiczne Zdaniem w sensie logicznym nazywamy wyrażenie, które jest
Myślenie szybkie, myślenie wolne, implikatury skalarne
Zagadnienia kognitywistyki I: komunikacja, wspolne działanie i poznanie społeczne rok akademicki 2016/2017 semestr zimowy Temat 3: Myślenie szybkie, myślenie wolne, implikatury skalarne PLAN: 1. Tversky
Presupozycje próby wyjaśnienia zjawiska
PRAGMATYKA rok akademicki 2016/2017 semestr zimowy Temat 7: Presupozycje próby wyjaśnienia zjawiska Presupozycje, czyli założenia: 1. zdań, 2. wypowiedzi (aktów mowy). Presupozycje, czyli założenia: 1.
Co to jest znaczenie? Współczesne koncepcje znaczenia i najważn. i najważniejsze teorie semantyczne
Co to jest znaczenie? Współczesne koncepcje znaczenia i najważniejsze teorie semantyczne Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego 1 Koncepcje znaczenia 2 3 1. Koncepcje referencjalne znaczenie jako byt
Logika. Michał Lipnicki. 15 stycznia Zakład Logiki Stosowanej UAM. Michał Lipnicki () Logika 15 stycznia / 37
Logika Michał Lipnicki Zakład Logiki Stosowanej UAM 15 stycznia 2011 Michał Lipnicki () Logika 15 stycznia 2011 1 / 37 Wstęp Materiały na dzisiejsze zajęcia zostały opracowane na podstawie pomocy naukowych
Andrzej Wiśniewski Logika II. Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki
Andrzej Wiśniewski Logika II Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki Wykład 5. Wprowadzenie do semantyki teoriomodelowej cz.5. Wynikanie logiczne 1 Na poprzednim wykładzie udowodniliśmy m.in.:
Metoda Tablic Semantycznych
Procedura Plan Reguły Algorytm Logika obliczeniowa Instytut Informatyki Plan Procedura Reguły 1 Procedura decyzyjna Logiczna równoważność formuł Logiczna konsekwencja Procedura decyzyjna 2 Reguły α, β,
Idea. θ = θ 0, Hipoteza statystyczna Obszary krytyczne Błąd pierwszego i drugiego rodzaju p-wartość
Idea Niech θ oznacza parametr modelu statystycznego. Dotychczasowe rozważania dotyczyły metod estymacji tego parametru. Teraz zamiast szacować nieznaną wartość parametru będziemy weryfikowali hipotezę
WPROWADZENIE DO KOMUNIKACJI JĘZYK
WPROWADZENIE DO KOMUNIKACJI JĘZYK JĘZYK -TEMATY CZĘŚĆ WPROWADZAJĄCA 1. Czym jest język? 2. Jak nasze myśli wpływają na język? 3. Zasady jak się porozumiewać by być zrozumianym. 4. Jak język wpływa na nasze
SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA DLA KLASY IV
SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA DLA KLASY IV Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie spełnia wymagań kryterialnych na ocenę dopuszczającą. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: nawiązuje i
Logika Stosowana. Wykład 2 - Logika modalna Część 2. Marcin Szczuka. Instytut Informatyki UW. Wykład monograficzny, semestr letni 2016/2017
Logika Stosowana Wykład 2 - Logika modalna Część 2 Marcin Szczuka Instytut Informatyki UW Wykład monograficzny, semestr letni 2016/2017 Marcin Szczuka (MIMUW) Logika Stosowana 2017 1 / 27 Plan wykładu
WYMAGANIA PROGRAMOWE DLA KLASY IV SZKOŁY PODSTAWOWEJ Z PRZEDMIOTU JĘZYK POLSKI NA ROK SZKOLNY 2014/2015
WYMAGANIA PROGRAMOWE DLA KLASY IV SZKOŁY PODSTAWOWEJ Z PRZEDMIOTU JĘZYK POLSKI NA ROK SZKOLNY 2014/2015 Celujący Bardzo dobry Spełnia wymagania na ocenę bardzo dobrą i ponadto: Mówienie formułuje twórcze
powiat gmina szkoła 6A 6B
Analiza sprawdzianu po klasie szóstej 22 rok Analiza ilościowa: 3 25 2 23,6 22,82 24,8 28,4 2,33 5 5 powiat gmina 6A 6B 4 3 2 4 8 2 22 24 26 29 3 33 35 W 22 r. sprawdzian napisało 43 uczniów. Ogólny wynik
Faza Określania Wymagań
Faza Określania Wymagań Celem tej fazy jest dokładne określenie wymagań klienta wobec tworzonego systemu. W tej fazie dokonywana jest zamiana celów klienta na konkretne wymagania zapewniające osiągnięcie
Podstawy Informatyki. Algorytmy i ich poprawność
Podstawy Informatyki Algorytmy i ich poprawność Błędy Błędy: językowe logiczne Błędy językowe Związane ze składnią języka Wykrywane automatycznie przez kompilator lub interpreter Prosty sposób usuwania
Wymagania edukacyjne niezbędne do otrzymania przez ucznia śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych. z przedmiotu etyka
Wymagania edukacyjne niezbędne do otrzymania przez ucznia śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z przedmiotu etyka Klasa 5, rok szkolny 2017/2018 dr Grzegorz Rostkowski Odniesienia do podstawy
Cele kształcenia wymagania ogólne
Cele kształcenia wymagania ogólne konieczne ocena: dopuszczająca podstawowe ocena: dostateczna rozszerzone ocena: dobra dopełniające ocena: bardzo dobra ponadprogramowe ocena: celująca I Kształcenie literackie
P. H. Grice i teoria implikatury. sytuacja problemowa zastana przez Grice'a: teza o wieloznaczności versus teorie semantyczne Russella i Fregego
P. H. Grice i teoria implikatury sytuacja problemowa zastana przez Grice'a: teza o wieloznaczności versus teorie semantyczne Russella i Fregego P. H. Grice i teoria implikatury sytuacja problemowa zastana
CBOS Vilmorus Ltd CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI
CBOS Vilmorus Ltd CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-58 - 95, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89
I. Podstawowe pojęcia i oznaczenia logiczne i mnogościowe. Elementy teorii liczb rzeczywistych.
I. Podstawowe pojęcia i oznaczenia logiczne i mnogościowe. Elementy teorii liczb rzeczywistych. 1. Elementy logiki matematycznej. 1.1. Rachunek zdań. Definicja 1.1. Zdaniem logicznym nazywamy zdanie gramatyczne
Logika pragmatyczna. Logika pragmatyczna. Kontakt: Zaliczenie:
Logika pragmatyczna Logika pragmatyczna Kontakt: dr hab. inż. Adam Kasperski pokój 509 B4 adam.kasperski@pwr.wroc.pl materiały + literatura + informacje na stronie www. Zaliczenie: Kolokwium pisemne na
Filozofia z elementami logiki Klasyfikacja wnioskowań I część 1
Filozofia z elementami logiki Klasyfikacja wnioskowań I część 1 Mariusz Urbański Instytut Psychologii UAM Mariusz.Urbanski@amu.edu.pl Plan: definicja pojęcia wnioskowania wypowiedzi inferencyjne i wypowiedzi
1 Podstawowe oznaczenia
Poniżej mogą Państwo znaleźć skondensowane wiadomości z wykładu. Należy je traktować jako przegląd pojęć, które pojawiły się na wykładzie. Materiały te nie są w pełni tożsame z tym co pojawia się na wykładzie.
Statystyka matematyczna i ekonometria
Statystyka matematyczna i ekonometria Wykład 5 Anna Skowrońska-Szmer lato 2016/2017 Hipotezy 2 Hipoteza zerowa (H 0 )- hipoteza o wartości jednego (lub wielu) parametru populacji. Traktujemy ją jako prawdziwą
Wartościowanie wymuszone a szacunek dla odbiorcy w dyskursie politycznym
ALEKSY AWDIEJEW Wartościowanie wymuszone a szacunek dla odbiorcy w dyskursie politycznym Jeszcze tylko trzy dni zostało do wyborów! (Komunistyczne hasło propagandowe, koniec lat 70.) Przytoczone w motcie
II. FUNKCJE WIELU ZMIENNYCH
II. FUNKCJE WIELU ZMIENNYCH 1. Zbiory w przestrzeni R n Ustalmy dowolne n N. Definicja 1.1. Zbiór wszystkich uporzadkowanych układów (x 1,..., x n ) n liczb rzeczywistych, nazywamy przestrzenią n-wymiarową
Logika pragmatyczna dla inżynierów
Logika pragmatyczna Logika pragmatyczna dla inżynierów Kontakt: dr hab. inż. Adam Kasperski pokój 509 B4 adam.kasperski@pwr.edu.pl materiały + literatura + informacje na stronie www. Zaliczenie: Test pisemny
LOGIKA Klasyczny Rachunek Zdań
LOGIKA Klasyczny Rachunek Zdań Robert Trypuz trypuz@kul.pl 5 listopada 2013 Robert Trypuz (trypuz@kul.pl) Klasyczny Rachunek Zdań 5 listopada 2013 1 / 24 PLAN WYKŁADU 1 Alfabet i formuła KRZ 2 Zrozumieć
Statystyka matematyczna i ekonometria
Statystyka matematyczna i ekonometria Wykład 5 dr inż. Anna Skowrońska-Szmer zima 2017/2018 Hipotezy 2 Hipoteza zerowa (H 0 )- hipoteza o wartości jednego (lub wielu) parametru populacji. Traktujemy ją
Wstęp do logiki. Klasyczny Rachunek Zdań III
Wstęp do logiki Klasyczny Rachunek Zdań III Przypomnijmy: Logika: = Teoria form (schematów, reguł) poprawnych wnioskowań. Wnioskowaniem nazywamy jakąkolwiek skończoną co najmniej dwuwyrazową sekwencję
Algebra liniowa z geometrią
Algebra liniowa z geometrią Maciej Czarnecki 15 stycznia 2013 Spis treści 1 Geometria płaszczyzny 2 1.1 Wektory i skalary........................... 2 1.2 Macierze, wyznaczniki, układy równań liniowych.........
KRYTERIA OCEN Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW KLAS IV ZGODNE Z PROGRAMEM NAUCZANIA JĘZYKA POLSKIEGO SŁOWA NA START W KLASIE IV i VI SZKOŁY PODSTAWOWEJ.
Polska Szkoła w Moss im. Jana Brzechwy KRYTERIA OCEN Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW KLAS IV ZGODNE Z PROGRAMEM NAUCZANIA JĘZYKA POLSKIEGO SŁOWA NA START W KLASIE IV i VI SZKOŁY PODSTAWOWEJ. Nr dopuszczenia
Andrzej Wiśniewski Logika II. Wykład 6. Wprowadzenie do semantyki teoriomodelowej cz.6. Modele i pełność
Andrzej Wiśniewski Logika II Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki Wykład 6. Wprowadzenie do semantyki teoriomodelowej cz.6. Modele i pełność 1 Modele Jak zwykle zakładam, że pojęcia wprowadzone
Elementy logiki matematycznej
Elementy logiki matematycznej Przedmiotem logiki matematycznej jest badanie tzw. wyrażeń logicznych oraz metod rozumowania i sposobów dowodzenia używanych w matematyce, a także w innych dziedzinach, w
Metoda tabel semantycznych. Dedukcja drogi Watsonie, dedukcja... Definicja logicznej konsekwencji. Logika obliczeniowa.
Plan Procedura decyzyjna Reguły α i β - algorytm Plan Procedura decyzyjna Reguły α i β - algorytm Logika obliczeniowa Instytut Informatyki 1 Procedura decyzyjna Logiczna konsekwencja Teoria aksjomatyzowalna
Rozkład figury symetrycznej na dwie przystające
Rozkład figury symetrycznej na dwie przystające Tomasz Tkocz 10 X 2010 Streszczenie Tekst zawiera notatki do referatu z seminarium monograficznego Wybrane zagadnienia geometrii. Całość jest oparta na artykule
vf(c) =, vf(ft 1... t n )=vf(t 1 )... vf(t n ).
6. Wykład 6: Rachunek predykatów. Język pierwszego rzędu składa się z: symboli relacyjnych P i, i I, gdzie (P i ) oznaczać będzie ilość argumentów symbolu P i, symboli funkcyjnych f j, j J, gdzie (f j
Wstęp do Techniki Cyfrowej... Teoria automatów
Wstęp do Techniki Cyfrowej... Teoria automatów Alfabety i litery Układ logiczny opisywany jest przez wektory, których wartości reprezentowane są przez ciągi kombinacji zerojedynkowych. Zwiększenie stopnia
Notatki z Analizy Matematycznej 2. Jacek M. Jędrzejewski
Notatki z Analizy Matematycznej 2 Jacek M. Jędrzejewski Definicja 3.1. Niech (a n ) n=1 będzie ciągiem liczbowym. Dla każdej liczby naturalnej dodatniej n utwórzmy S n nazywamy n-tą sumą częściową. ROZDZIAŁ
Pytania semantyki filozoficznej: (i) jaki mechanizm ustala/stabilizuje semantyczne własności słów? (ii) dzięki czemu słowa coś znaczą?
Pytania semantyki filozoficznej: (i) jaki mechanizm ustala/stabilizuje semantyczne własności słów? (ii) dzięki czemu słowa coś znaczą? Pytania semantyki filozoficznej: (i) jaki mechanizm ustala/stabilizuje
Rozwiązania około dwustu łatwych zadań z języków formalnych i złożoności obliczeniowej i być może jednego chyba trudnego (w trakcie tworzenia)
Rozwiązania około dwustu łatwych zadań z języków formalnych i złożoności obliczeniowej i być może jednego chyba trudnego (w trakcie tworzenia) Kamil Matuszewski 20 lutego 2017 22 lutego 2017 Zadania, które
P. H. Grice ( ) i teoria implikatury. sytuacja problemowa zastana przez Grice'a:
P. H. Grice (1913 1988) i teoria implikatury sytuacja problemowa zastana przez Grice'a: teza o wieloznaczności versus teorie semantyczne Russella i Fregego P. H. Grice (1913 1988) i teoria implikatury
TOUCAN Team Evaluator OPIS FUNKCJONALNOŚCI
TOUCAN Team Evaluator OPIS FUNKCJONALNOŚCI SPIS TREŚCI Funkcje... 4 Ocena celów... 4 Definicja celów... 4 Procesowy model akceptacji -... 5 Ocena stopnia realizacji celu... 5 Ocena kompetencji... 5 Definicja
Wstęp do logiki. Klasyczny Rachunek Zdań IV
Wstęp do logiki Klasyczny Rachunek Zdań IV KRZ: kontrola poprawności wnioskowań WYPOWIEDŹ ARGUMENTACYJNA (1) Ponieważ PRZESŁANKI, więc WNIOSEK. Np. Ponieważ Zenek bał się przyznać do winy, więc skłamał.
Drzewa Semantyczne w KRZ
Drzewa Semantyczne w KRZ Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM www.logic.amu.edu.pl pogon@amu.edu.pl 7 XII 2006, 13:30 15:00 Jerzy Pogonowski (MEG) Drzewa Semantyczne w KRZ 7 XII 2006, 13:30 15:00
PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Matematyka Rodzaj przedmiotu: przedmiot obowiązkowy dla wszystkich specjalności Rodzaj zajęć: wykład, ćwiczenia Logika matematyczna Mathematical Logic Poziom przedmiotu: II
Matematyczne Podstawy Informatyki
Matematyczne Podstawy Informatyki dr inż. Andrzej Grosser Instytut Informatyki Teoretycznej i Stosowanej Politechnika Częstochowska Rok akademicki 2013/2014 Automat ze stosem Automat ze stosem to szóstka
5. OKREŚLANIE WARTOŚCI LOGICZNEJ ZDAŃ ZŁOŻONYCH
5. OKREŚLANIE WARTOŚCI LOGICZNEJ ZDAŃ ZŁOŻONYCH Temat, którym mamy się tu zająć, jest nudny i żmudny będziemy się uczyć techniki obliczania wartości logicznej zdań dowolnie złożonych. Po co? możecie zapytać.
Ziemia obraca się wokół Księżyca, bo posiadając odpowiednią wiedzę można stwierdzić, czy są prawdziwe, czy fałszywe. Zdaniami nie są wypowiedzi:
1 Elementy logiki W logice zdaniem nazywamy wypowiedź oznajmującą, która (w ramach danej nauki) jest albo prawdziwa, albo fałszywa. Tak więc zdanie może mieć jedną z dwóch wartości logicznych. Prawdziwość
PODSTAWY WNIOSKOWANIA STATYSTYCZNEGO czȩść II
PODSTAWY WNIOSKOWANIA STATYSTYCZNEGO czȩść II Szkic wykładu 1 Wprowadzenie 2 3 4 5 Weryfikacja hipotez statystycznych Obok estymacji drugim działem wnioskowania statystycznego jest weryfikacja hipotez
Kontekst. (1) Kontekst, w którym odbyła się dyskusja, miał wpływ na jakość użytych w niej argumentów.
Tadeusz Ciecierski Kontekst 1. Wstęp Wyrażenie kontekst zrobiło w ostatnich latach w naukach społecznych i filozofii oszałamiającą karierę. Niestety autorzy prac, w których termin ten się pojawia, nie