Małgorzata Gaweł Klinika Neurologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny
|
|
- Janina Stankiewicz
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Kryteria diagnostyczne stwardnienia bocznego zanikowego Małgorzata Gaweł Klinika Neurologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny
2 Stwardnienie boczne zanikowe (SLA) nieuleczalna choroba neurodegeneracyjna o nieznanej przyczynie i patogenezie zajęcie górnego i dolnego neuronu ruchowego tj wybiórcze uszkodzenie neuronów ruchowych kory mózgowej, pnia mózgu oraz rogów przednich rdzenia kręgowego 1,8/100 tyś osób najczęściej chorują osoby w V, VI dekadzie (5% przed 35 rż) w celu postawienia rozpoznania stosuje się kryteria kliniczne i elektromiograficzne
3 Stwardnienie boczne zanikowe (SLA) ma charakter sporadyczny (SALS-sporadic amyotrophic lateral sclerosis), około 5-10% postać rodzinna FALS (familial) większość autosomalnie dominująco (AD) z wysoką penetracją mutacji wiek zachorowania dla FALS jest wcześniejszy o około 10 lat 20% FALS - mutacja genu kodującego dysmutazę nadtl. SOD 1 2-5% FALS -mutacja genu kodującego TARDBP (TDP-43; transactive response DNA binding protein 43). 2% przypadków sporadycznych - mutacja SOD1, a także niekiedy TARDBP. inne mutacje związane z SLA np. w obrębie genu NEFH (neurofilament heavy subunit; dla podjednostki ciężkich neurofilamentów).
4 Postacie SLA Postać klasyczna SLA- zajęcie górnego i dolnego motoneuronu Postępujące porażenie opuszkowe (PBS, Progressive Bulbar Palsy)- objawy opuszkowe Postępujący zanik mięśni (PMA, Progressive Muscular Atrophy)- tylko dolny motoneuron Pierwotne stwardnienie boczne (PLS, Primary Lateral Sclerosis)-tylko górny motoneuron Warianty postać o początku opuszkowym ( bulbar onset ALS ) postać o początku rdzeniowym ( spinal onset ALS ), z zajęciem dolnego neuronu ruchowego o o zespół Flail arms (symetryczny, proksymalny niedowład i zanik mięśni kończyn górnych, z zanikiem mięśni obręczy barkowej i ramion tak, że ramiona zwisają bezwładnie) i Flail legs (asymetryczny, dystalny niedowład kończyn dolnych z osłabieniem odruchów ścięgnistych).
5 Kryteria El Escorial (1994,1998) objawy uszkodzenia dolnego neuronu ruchowego potwierdzone poprzez wyniki badania neurologicznego, elektrofizjologicznego lub neuropatologicznego objawy uszkodzenia górnego neuronu ruchowego potwierdzonych w badaniu neurologicznym stałego postępu choroby, przejawiającego się rozprzestrzenianiem się objawów w obrębie jednego regionu lub z jednego na inne regiony, które powinno być potwierdzone w badaniu neurologicznym lub poprzez informacje z wywiadu.
6 Kryteria El Escorial R 1. Klinicznie pewne SLA (obecność objawów uszkodzenia górnego i dolnego motoneuronu z 3 segmentów rdzenia kręgowego lub z opuszki rdzenia przedłużonego i z 2 segmentów rdzeniowych) 2. Klinicznie prawdopodobne SLA (obecność objawów uszkodzenia górnego i dolnego motoneuronu z 2 segmentów rdzenia kręgowego lub opuszki rdzenia przedłużonego) 3. Prawdopodobne rozpoznanie SLA poparte wynikami badań laboratoryjnych (obecność objawów klinicznych uszkodzenia górnego motoneuronu lub dolnego motoneuronu tylko w 1 segmencie oraz objawów uszkodzenia dolnego motoneuronu potwierdzonego badaniem EMG w mięśniach unerwionych przynajmniej z dwóch różnych poziomów rdzenia) 4. Możliwe rozpoznanie SLA (obecność klinicznych objawów uszkodzenia górnego i dolnego motoneuronu w 1 segmencie lub dolnego motoneuronu tylko w 2 segmentach) (Brooks i wsp. 2000)
7 Cele badania EMG w SLA (El Escorial R) 1. Potwierdzenie zmian elektrofizjologicznych w mięśniach klinicznie zajętych 2. Stwierdzenie zmian elektrofizjologicznych w mięśniach klinicznie prawidłowych 3. Wykluczenie innych procesów patologicznych Badanie powinno być wykonane przez doświadczonego elektrofizjologa oraz jego interpretacja powinna być połączona z informacjami dotyczącymi stanu klinicznego oraz innych badań dodatkowych. Liczba badanych mięśni- wystarczająca?
8 Elektrofizjologiczne kryteria zmian neurogennych wg. El Escorial R Obecność objawów czynnego odnerwienia fibrylacje dodatnie fale ostre Obecność objawów przewlekłego uszkodzenia neurogennego potencjały czynnościowe jednostek ruchowych PCJR z wydłużonym czasem trwania zwiększoną liczbą polifazowych PCJR z podwyższoną amplitudą zubożenie zapisu wysiłkowego niestabilność PCJR Fascykulacje uznano za cechę charakterystyczną dla SLA, szczególnie wówczas, gdy występują łącznie z objawami czynnego odnerwienia i reinerwacji
9 Segment zajęty = potwierdzenie poprzez wynik EMG zmian neurogennych w kk- w 2 mięśniach z danego poziomu unerwionych przez różne korzenie, dla opuszki rdzenia przedłużonego 1mięsień (m.języka, m.twarzy, m.żwacze),dla odcinka piersiowegozmiany w mięśniach przykręgosłupowych poniżej poziomu Th6 lub w m.prostym brzucha rekomendacje przynajmniej 3 kończyny - mięsnie proksymalne i dystalne o różnym unerwieniu korzeniowym i zakresie unerwienia nerwów obwodowych Th- przynajmniej 3 poziomy obustronnie mm opuszkowe- przynajmniej 1 ale więcej w przypadku podejrzenia postaci opuszkowej
10 Ustalenia odnośnie zmian neurogennych stwierdzanych w badaniu EMG w diagnostyce SLA, Konferencja Awaji Odchylenia w badaniu neurologicznym (kliniczne) oraz zmiany neurogenne stwierdzone w mięśniu w badaniu elektrofizjologicznym mają TAKĄ SAMĄ WARTOŚĆ DIAGNOSTYCZNĄ 2. Dla rozpoznania zmian o charakterze neurogennym niezbędne jest stwierdzenie a. potencjałów o podwyższonej amplitudzie, wydłużonym czasie trwania, zwykle ze wzrostem odsetka potencjałów wielofazowych b. zubożenia zapisu wysiłkowego c. w większości przypadków SLA obecne są niestabilne i złożone potencjały 3. Obecność fibrylacji i dodatnich fal ostrych 3. Obecność fascykulacji ma takie same znaczenie diagnostyczne jak obecność fibrylacji i dodatnich fal ostrych Carvalho M i wsp Electrodiagnostic criteria for diagnosis of ALS. Clin Neurophys 119(2008)
11 Zastosowanie badania przewodzenia w nerwach obwodowych w diagnostyce SLA: kryteria wyłączenia innych schorzeń (Awaji 2006) Dopuszczalne jest stwierdzenie: 1. Niewielkie obniżenie amplitudy odpowiedzi czuciowej i zwolnienie szybkości przewodzenia we włóknach czuciowych w przypadku współistnienia neuropatii o zdiagnozowanej przyczynie 2. Zwolnienia szybkości przewodzenia we włóknach ruchowych (75% dolnej granicy normy) i wydłużenia minimalnej latencji fali F do 130% górnej granicy normy 3. Wydłużenia latencji końcowej odpowiedzi ruchowej i czasu trwania odpowiedzi ruchowej do 150% wartości prawidłowych Podważa rozpoznanie SLA - Obecność bloku przewodzenia Carvalho M i wsp Electrodiagnostic criteria for diagnosis of ALS. Clin Neurophys 119(2008)
12 Czy zastosowanie kryteriów Awaji w istotny sposób zmienia stopień pewności rozpoznania SLA? Cele pracy: Ocena zmian elektromiograficznych w mięśniach u pacjentów z SLA Analiza wpływu nowego znaczenia fascykulacji na zmianę liczby zajętych segmentów u pacjentów z SLA Analiza wpływu zrównania znaczenia klinicznych i elektrofizjologicznych odchyleń dla rozpoznania SLA Odpowiedź na pytanie: czy zastosowanie kryteriów Awaji zmienia stopień pewności rozpoznania w ogólnej populacji pacjentów z SLA Gawel M, Kuźma-Kozakiewicz M, Szmidt-Salkowska E, Kamińska A. Are we really closer to improving the diagnostic sensitivity in ALS patients with Awaji criteria? Amyotrophic Lateral Sclerosis and Frontotemporal Dementia 2014;31(3):
13 Pacjenci n=160 Wiek (lata) 55.9±11.6 zakres Czas od 1 objawu do diagnozy (miesiące) 15.3±14.9 ALS-FRS 30.6±5.9 zakres 4-40 Fenotyp pacjentów z SLA n=160 Liczba pacjentów [%] klasyczne SLA Postępujące porażenie opuszkowe Pierwotne stwardnienie boczne Postępujący zanik mięśni Rozpoznanie według kryteriów El Escorial R Klinicznie pewne SLA Klinicznie prawdopodobne SLA Klinicznie prawdopodobne SLA poparte badaniami laboratoryjnymi 8 5 Klinicznie możliwe SLA 72 45
14 Analiza wpływu nowego znaczenia fascykulacji na zmianę liczby zajętych segmentów u pacjentów z SLA fascykulacje + reinerwacja <= > odnerwienie + reinerwacja Łącznie nowy aspekt fascykulacji przyczynił się do wzrostu liczby segmentów uznanych za zajęte u 16,8% (n=27) pacjentów, ale tylko w 1,5 % (n=2) pacjentów pozwoliło to na zmianę rozpoznania z klinicznie możliwego na klinicznie prawdopodobne. objawy kliniczne <= > zmiany elektromiograficzne Nowy aspekt znaczenia zmian elektromiograficznych przyczynił się do zwiększenie liczby segmentów uznanych za zajęte u 9,3 % (n=15) pacjentów. ale tylko w 3,7 % (n=6) pacjentów pozwoliło to na zmianę rozpoznania (wszyscy pacjenci mieli fenotyp klasycznego SLA)
15 Czy zastosowanie kryteriów SLA zmienia istotnie stopień pewności rozpoznania SLA w ogólnej populacji pacjentów z SLA Łącznie po zastosowaniu kryteriów Awaji poziom pewności diagnostycznej wzrósł w 5% przypadków (n=8) pacjentów z SLA, w 3,75% przypadków (n=6) rozpoznanie zostało zmienione z klinicznie prawdopodobnego popartego wynikami badań laboratoryjnych na możliwe El Escorial Awaji definite probable lab. sup. possible
16 WNIOSKI Kryteria Awaji były wprowadzone, aby zwiększyć diagnostyczną czułość w rozpoznawaniu SLA Wynik naszej analizy wskazuje, że algorytm Awaji zwiększa czułość diagnostyczną u ok.5% pacjentów z SLA Zastosowanie nowych kryteriów znacznie zwiększyło liczbę segmentów ocenianych jako zajęte (łącznie u 1/4 pacjentów), ale nie wpłynęło to znacząco na zmianę rozpoznania w ogólnej populacji chorych z SLA. Przyczyną braku wpływu na zmianę stopnia pewności rozpoznania SLA jest brak zmiany w zakresie kwalifikacji objawów uszkodzenia górnego motoneuronu
17 Niektórzy autorzy obserwowali dramatyczny zmianę stopnia pewności rozpoznania SLA po zastosowaniu nowych kryteriów ( nawet do 54%) Chen A i wsp. Experience with the Awaji island modifications to the ALS diagnostic criteria. Muscle Nerve 2010;42:831-2 Schrooten M. i wsp. Benefit of the Awaji diagnostic algorithm for amyotrophic lateral sclerosis:a prospective study. Ann Neurol 2011;70:79-83 Carvalho M i wsp. Awaji diagnostic criteria provide earlier diagnostis of motor neuron disease. J Neurol Neurosurg Psychiatry 2010;81:646-9 Przyczyny rozbieżności - duża grupa pacjentów z PMA (ok. 30%) - mały odsetek pacjentów z PLS (3%) - dość długi czas od wystąpienia pierwszych objawów do postawienia diagnozy - stosunkowo duża liczba pacjentów z klinicznie pewnym rozpoznaniem SLA (ok.30%)
18 Awaji Criteria for the Diagnosis of Amyotrophic Lateral Sclerosis João Costa i wsp. Arch Neurol ośrodków pacjentów More Author Information Arch Neurol. 2012;69(11): doi: /archneurol % - zmiana zaklasyfikowania na rozpoznanie o większym stopniu pewności Czułość AC 81,1% vs ER 62,2%
19 AWAJI criteria are not always superior to the previous criteria: A meta-analysis Jang J. i wsp. Muscle Nerve ośrodków (8 państw) 1121 pacjentów
20 AWAJI criteria are not always superior to the previous criteria: A meta-analysis Jang J. i wsp. Muscle Nerve % wszystkich pacjentów -klasyfkowanych jako klinicznie możliwe SLA, po zastosowaniu AC przeszło do klinicznie prawdopdobnego SLA. 20% wszystkich pacjentów-klasyfikowanych jako klinicznie prawdopodobne SLA poparte badaniami laboratoryjnymi po zastosowaniu AC przeszło do klinicznie możliwych
21 Geevasinga N. i wsp pacjentów
22 1086 pacjentów Number of patients (for calculating sensitivity) reec Awaji criteria Overall ( ) 0.70 ( ) Bulbar onset subgroup ( ) 0.72 ( ) Limb onset subgroup ( ) 0.73 ( ) Większa czułość dla AC, szczególnie dla postaci opuszkowych
23 WNIOSKI Kryteria Awaji zwiększają liczbę pacjentów z wyższym stopniem pewności rozpoznania, ale możliwość zmiany rozpoznania pod względem stopnia jego pewności zależy od klinicznego fenotypu pacjenta, od czasu jaki upłyną od rozpoznania choroby i od liczby poziomów górnego motoneuronu uważanych za zajęte.
24 Ogólne wskazówki diagnostyczne dotyczące rozpoznania SLA zaproponowane w ramach EFNS guidelines on the Clinical Management of ALS (2012) U pacjentów, u których dochodzi jednocześnie do objawów związanych z uszkodzeniem obwodowego i ośrodkowego neuronu ruchowego rozpoznanie oparte jest głównie na podstawie obrazu klinicznego 1. obecność objawów uszkodzenia dolnego neuronu ruchowego (włączając w to nieprawidłowości w badaniu elektromiograficznym stwierdzane w mięśniach bez objawów chorobowych) 2. obecność objawów uszkodzenia górnego neuronu ruchowego 3. postęp objawów chorobowych diagnoza przez wykluczenie zaburzeń czuciowych, zaburzeń zwieraczowych zaburzeń widzenia, zaburzeń autonomicznych objawów pozapiramidowych otępienia typu Alzheimera
25 EFNS guidelines on the Clinical Management of ALS (2012) modyfikacja z uwzględnieniem różnic w obu rodzajach kryteriów. 1.Klinicznie pewne SLA, w przypadku obecności objawów klinicznych lub elektrofizjologicznych na poziomie górnego i dolnego neuronu ruchowego z 3 segmentów 2. Klinicznie pewne SLA, poparte badania laboratoryjnymi w przypadku obecności uszkodzenia górnego i / lub dolnego neuronu ruchowego z 1 segmentu i gdy pacjent jest nosicielem mutacji w genie SOD Klinicznie prawdopodobne rozpoznanie SLA - obecność objawów klinicznych lub elektrofizjologicznych uszkodzenia górnego neuronu ruchowego i dolnego neuronu ruchowego w 2 segmentach, przy czym niektóre objawy uszkodzenia górnego neuronu ruchowego pochodzą z segmentu położonego poniżej tego, z którego pochodzą objawy uszkodzenia górnego neuronu ruchowego 4. Klinicznie możliwe rozpoznanie SLA - obecność klinicznych lub elektrofizjologicznych objawów uszkodzenia górnego i dolnego neuronu ruchowego w 1 i tym samym segmencie; lub wyłącznie górnego neuronu ruchowego przynajmniej w 2 segmentach; lub objawów uszkodzenia dolnego i górnego neuronu ruchowego w 2 segmentach przy czym objawy uszkodzenia górnego neuronu ruchowego nie pochodzą z segmentu położonego poniżej tego, z którego pochodzą objawy uszkodzenia górnego neuronu ruchowego.
26 elektrofizjologiczne badania dodatkowe Testy te mogą być zastosowane uzupełniająco do Ilościowego badania EMG 1. single fibre EMG 2. macro EMG 3. analiza zwroty/amplitudy i dekompozycja sygnału EMG 4. liczenie jednostek ruchowych MUNE 5. TMS- przezczaszkowa stymulacja magnetyczna MUNE Rutynowe badanie EMG
27 Inne badania dodatkowe. El Escorial- badania neuroobrazujące nie są niezbędne w przypadkach klinicznie pewnego rozpoznanie SLA EFNS guidelines on the Clinical Management of ALS (2012) - badanie rezonansu magnetycznego/ tomografii komputerowej (mózgu, odcinka szyjnego, piersiowego i lędźwiowego), jest włączone do rekomendowanych, obowiązkowych badań dodatkowych (klasa IV zaleceń), co jest jak najbardziej uzasadnione szczególnie we wczesnych stadiach choroby. Inne np. czynnościowy rezonans magnetyczny (fmri), PET, SPECT mają ograniczoną rolę w codziennej praktyce i służą głównie celom poznawczym. Traktografia? Biopsja mięśnia według kryteriów El Escorial służy w wyjątkowych przypadkach ostatecznemu wykluczeniu innych schorzeń, które swymi objawami mogą imitować SLA np. IBM.
28
Marta Lipowska Katedra i Klinika Neurologii Warszawski Uniwersytet Medyczny
Pacjent z asymetrycznym niedowładem Marta Lipowska Katedra i Klinika Neurologii Warszawski Uniwersytet Medyczny III Warszawskie Dni Chorób Nerwowo-Mięśniowych 25-26 maja 2018 Objawy dotyczące jednej kończyny
Bardziej szczegółowoMarta Lipowska Katedra i Klinika Neurologii Warszawski Uniwersytet Medyczny
Pacjent z asymetrycznym niedowładem Marta Lipowska Katedra i Klinika Neurologii Warszawski Uniwersytet Medyczny III Warszawskie Dni Chorób Nerwowo-Mięśniowych 25-26 maja 2018 Objawy dotyczące jednej kończyny
Bardziej szczegółowoPacjent z odsiebnym niedowładem
Pacjent z odsiebnym niedowładem Beata Szyluk Klinika Neurologii WUM III Warszawskie Dni Chorób Nerwowo-Mięśniowych, 25-26 maja 2018 Pacjent z odsiebnym niedowładem Wypadanie przedmiotów z rąk Trudności
Bardziej szczegółowoDiagnostyka elektrofizjologiczna neuropatii cukrzycowej
Diagnostyka elektrofizjologiczna neuropatii cukrzycowej Monika Ostrowska Oddział Neurologii z Pododdziałem Udarowym i Pododdziałem Rehabilitacyjnym Szpital im. Jana Pawła II w Krakowie II Warszawskie Dni
Bardziej szczegółowoStandardy postępowania w chorobach otępiennych. Maria Barcikowska
Standardy postępowania w chorobach otępiennych Maria Barcikowska Rozwój wiedzy od 1984 1. Przestało obowiązywać rozpoznanie AD przez wykluczenie - fenotyp został ostatecznie zdefiniowany 2. Rozwój metod
Bardziej szczegółowoBIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I KONTROLA RUCHOWA
BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I KONTROLA RUCHOWA MECHANIZMY KONTROLI RUCHOWEJ SYSTEMY ZSTĘPUJĄCE Korowe ośrodki motoryczne Kora motoryczna (planowanie, inicjacja i kierowanie
Bardziej szczegółowoDiagnostyka neurofizjologiczna uszkodzeń neuronu obwodowego
ISSN 1734 5251 Diagnostyka neurofizjologiczna uszkodzeń neuronu obwodowego Barbara Emeryk-Szajewska Klinika Neurologiczna Akademii Medycznej w Warszawie STRESZCZENIE Diagnostyka neurofizjologiczna uszkodzeń
Bardziej szczegółowoWysokie CK. Anna Kostera-Pruszczyk Klinika Neurologii Warszawski Uniwersytet Medyczny
Wysokie CK Anna Kostera-Pruszczyk Klinika Neurologii Warszawski Uniwersytet Medyczny Podwyższona CK czyli jaka Podwyższona CK czyli jaka AST, ALT CK w/n CK podwyższone Choroba wątroby Choroba mięśni (?)
Bardziej szczegółowoDr med. Halina Strugalska-Cynowska Klinika Neurologii AM w Warszawie
Dr med. Halina Strugalska-Cynowska Klinika Neurologii AM w Warszawie CHOROBY MIĘŚNI Większość pacjentów cierpiących na choroby mięśni i opinia publiczna nazywa tę grupę schorzeń zanikiem mięśni. Zanik
Bardziej szczegółowoSesja 9. Choroby neuronu ruchowego
ISSN 1734 5251 www.neuroedu.pl OFICJALNE PORTALE INTERNETOWE PTN www.ptneuro.pl Sesja 9. Choroby neuronu ruchowego Przewodniczą: prof. Hubert Kwieciński, dr hab. Agnieszka Słowik Genetyka stwardnienia
Bardziej szczegółowoBIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I KONTROLA RUCHOWA
BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I KONTROLA RUCHOWA MECHANIZMY KONTROLI RUCHOWEJ SYSTEMY ZSTĘPUJĄCE Korowe ośrodki motoryczne Kora motoryczna (planowanie, inicjacja i kierowanie
Bardziej szczegółowoPOTRZEBY DZIECKA Z PROBLEMAMI -DYSTROFIA MIĘŚNIOWA DUCHENNE A NEUROLOGICZNYMI W SZKOLE
POTRZEBY DZIECKA Z PROBLEMAMI NEUROLOGICZNYMI W SZKOLE -DYSTROFIA MIĘŚNIOWA DUCHENNE A Klinika Neurologii Rozwojowej Gdański Uniwersytet Medyczny Ewa Pilarska Dystrofie mięśniowe to grupa przewlekłych
Bardziej szczegółowoLaboratorium z Biomechatroniki
Wydział: Mechaniczny Technologiczny Kierunek: Grupa dziekańska: Semestr: pierwszy Dzień laboratorium: Godzina: Laboratorium z Biomechatroniki Ćwiczenie 4 Test goniometryczny (wahadło Wartenberga). . CEL
Bardziej szczegółowoElektrofizjologiczna diagnostyka zespołów korzeniowych
ISSN 1734 5251 www.neuroedu.pl OFICJALNE PORTALE INTERNETOWE PTN www.ptneuro.pl Elektrofizjologiczna diagnostyka zespołów korzeniowych Magdalena Koszewicz, Sławomir Budrewicz Katedra i Klinika Neurologii
Bardziej szczegółowoWarszawski Uniwersytet Medyczny II Wydział Lekarski Oddział Fizjoterapii
Warszawski Uniwersytet Medyczny II Wydział Lekarski Oddział Fizjoterapii Zastosowanie neuromobilizacji rdzenia kręgowego i korzeni rdzeniowych w leczeniu niedowładów spastycznych u pacjentów po udarach
Bardziej szczegółowospis treści Część i: Podstawy neuroanatomii i neurofizjologii... 15 Cele rozdziałów... 16 Słowa kluczowe... 16
spis treści Część i: Podstawy neuroanatomii i neurofizjologii... 15 Cele rozdziałów... 16 Słowa kluczowe... 16 1. Rozwój i podział układu nerwowego Janusz Moryś... 17 1.1. Rozwój rdzenia kręgowego... 17
Bardziej szczegółowoPrzygotowanie do samodzielnej pracy z pacjentem masaż w dyskopatii jako jedna z metod neurorehabilitacji
Przygotowanie do samodzielnej pracy z pacjentem masaż w dyskopatii jako jedna z metod neurorehabilitacji Czym jest dyskopatia? Jest to szerokie pojęcie obejmujące schorzenia krążka międzykręgowego. W większości
Bardziej szczegółowoEpidemiologia i klasyfikacja urazów rdzenia kręgowego
Epidemiologia i klasyfikacja urazów rdzenia kręgowego prof. Marek Harat Klinika Neurochirurgii 10 Wojskowego Szpitala Klinicznego w Bydgoszczy Polska Szkoła Neurochirurgii 2017 Częstość występowania urazów
Bardziej szczegółowoBADANIA GENETYCZNE W HODOWLI KOTÓW: CHOROBA SPICHRZENIOWA GLIKOGENU TYPU IV (GLYCOGEN STORAGE DISEASE TYPE IV - GSD IV)
BADANIA GENETYCZNE W HODOWLI KOTÓW: OBOWIĄZKOWE CHOROBA SPICHRZENIOWA GLIKOGENU TYPU IV (NFO) GANGLIOZYDOZA (KOR, BUR) ZALECANE RDZENIOWY ZANIK MIĘŚNI (MCO) NIEDOBÓR KINAZY PIROGRONIANOWEJ (ABY, SOM) POSTĘPUJĄCY
Bardziej szczegółowoSYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty) Podstawy fizjoterapii klinicznej w neurologii
SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2016-2019 (skrajne daty) 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Podstawy fizjoterapii klinicznej w neurologii Kod przedmiotu/ modułu*
Bardziej szczegółowoOtępienie- systemowe możliwości diagnostyczne w i terapeutyczne w Polsce. Maria Barcikowska, kierownik Kliniki Neurologii CSK MSWiA, Warszawa
Otępienie- systemowe możliwości diagnostyczne w i terapeutyczne w Polsce Maria Barcikowska, kierownik Kliniki Neurologii CSK MSWiA, Warszawa Epidemiologia 2010 Przewidywana liczba osób na świecie które
Bardziej szczegółowoTerapeutyczne Programy Zdrowotne 2012 Leczenie dystonii ogniskowych i połowiczego kurczu twarzy
Załącznik nr 13 do Zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu: LECZENIE DYSTONII OGNISKOWYCH I POŁOWICZEGO KURCZU TWARZY ICD-10 G24.3 - kręcz karku G24.5 - kurcz
Bardziej szczegółowoWADY SERCA U DZIECI Z ZESPOŁEM MARFANA
WADY SERCA U DZIECI Z ZESPOŁEM MARFANA lek. Małgorzata Ludzia Klinika Kardiologii Wieku Dziecięcego i Pediatrii Ogólnej Samodzielnego Publicznego Dziecięcego Szpitala Klinicznego Warszawa, 23.06.2018 Plan
Bardziej szczegółowoMałgorzata. rgowska. prof. dr hab. Ewy Matyja (IMDiK( PAN) na bazie prezentacji
Małgorzata Koter-Mórgowska rgowska na bazie prezentacji prof. dr hab. Ewy Matyja (IMDiK( PAN) 1/ bez zajęcia OUN - poronnie (abortive poliomyelitis), 4-8% 2/ z zajęciem OUN: a/ postać nieporaŝenna polio
Bardziej szczegółowoLIFTER SZCZEGÓLNIE ZALECANY W NASTĘPUJĄCYCH PRZYPADKACH: WYPOSAŻENIE STANDARDOWE: pionizator
Lifter LIFTER Pionizator statyczny LIFTER jest nowoczesnym urządzeniem rehabilitacyjnym. Pozwala pacjentowi na samodzielne spionizowanie się w urządzeniu. Możliwe jest to dzięki bardzo mocnemu siłownikowi
Bardziej szczegółowoSYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty) Podstawy fizjoterapii klinicznej w neurologii
SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2015-2018 (skrajne daty) 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Podstawy fizjoterapii klinicznej w neurologii Kod przedmiotu/ modułu*
Bardziej szczegółowoprof.zw.drhab. n. med. A N D R Z E J K W O L E K PATRONAT MERYTORYCZNY Komitet Rehabilitacji, Kultury Fizycznej i Integracji Społecznej PAN
PA TR ONA T MER YTOR YCZNY Komitet Rehabilitacji, Kultury Fizycznej i Integracji Społecznej PAN W NEUROLOGII NEUROCHIRURGII I * a :AfM 5f^itAweplsł ' 7 4 - «-w* T r% «I ; ' -' * * «.. i i i KWOLEK -2v
Bardziej szczegółowoMEDYCZNE SZKOLENIA PODYPLOMOWE PAKT ul. Kopernika 8/ Katowice tel
WIELOSPECJALISTYCZNY KURS MEDYCYNY MANUALNEJ - Zintegrowane metody terapii manualnej w tym osteopatyczne i chiropraktyczne, techniki części miękkich (mięśniowo-powięziowe, terapia punktów spustowych),
Bardziej szczegółowoCZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA OTĘPIEŃ
CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA OTĘPIEŃ Według raportu WHO z 2010 roku ilość osób z otępieniem na świecie wynosi 35,5 miliona, W Polsce oceniono w 2014 roku, że dotyczy ponad 500 000 osób z różnymi rodzajami otępienia,
Bardziej szczegółowoWieloogniskowa neuropatia ruchowa
Dr n. med. Marta Lipowska Klinika Neurologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Wieloogniskowa neuropatia ruchowa WSTĘP Wieloogniskowa neuropatia ruchowa (multiofocal motor neuropathy, MMN) jest to
Bardziej szczegółowoWojskowy Instytut Medycyny Lotniczej
dr hab. med. Rafał Rola Wojskowy Instytut Medycyny Lotniczej Warszawa dn.2017-05-31 Recenzja rozprawy doktorskiej lek Joanny Perzyńskiej -Mazan p.t. Neurofizjologiczne cechy uszkodzenia obwodowego układu
Bardziej szczegółowoLIFTER. pionizator statyczny
pionizator statyczny pionizator statyczny Pionizator statyczny TM jest nowoczesnym urządzeniem rehabilitacyjnym. Pozwala pacjentowi na samodzielne spionizowanie się w urządzeniu. Możliwe jest to dzięki
Bardziej szczegółowoLIFTER SZCZEGÓLNIE ZALECANY W NASTĘPUJĄCYCH PRZYPADKACH: WYPOSAŻENIE STANDARDOWE: pionizator
Lifter Pionizator statyczny LIFTER jest nowoczesnym urządzeniem rehabilitacyjnym. Pozwala pacjentowi na samodzielne spionizowanie się w urządzeniu. Możliwe jest to dzięki bardzo mocnemu siłownikowi elektrycznemu
Bardziej szczegółowoZastosowanie różnych metod komputerowej analizy potencjałów ruchowych w zapisie EMG
Alicja Kędzia Katedra i Zakład Anatomii Prawidłowej Akademii Medycznej we Wrocławiu Wojciech Derkowski Poradnia Neurologiczna i Pracownia EEG w Kluczborku Zastosowanie różnych metod komputerowej analizy
Bardziej szczegółowoUkład nerwowy. Klasyfikuj prace dotyczące układu nerwowego i chorób/zaburzeń układu nerwowego u dzieci w WS 340.
WL Układ nerwowy Klasyfikuj prace dotyczące układu nerwowego i chorób/zaburzeń układu nerwowego u dzieci w WS 340. Klasyfikuj: pielęgniarstwo neurologiczne w WY 160.5. WL 1-102 Wydawnictwa informacyjne
Bardziej szczegółowoPARAPION ACTIVE. pionizator statyczny
PARAPION ACTIVE pionizator statyczny pionizator statyczny Pionizator statyczny TM umożliwia pełną pionizację pacjenta i daje możliwość samodzielnego przemieszczania się. Otwiera to nowe horyzonty i przełamuje
Bardziej szczegółowoKrakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2014/2015
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu Wydział Zdrowia i Nauk Medycznych obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2014/2015 Kierunek studiów: Fizjoterapia
Bardziej szczegółowoLIFTER WSKAZANIA DO STOSOWANIA WYPOSAŻENIE STANDARDOWE. pionizator
Lifter LIFTER Pionizator statyczny LIFTER jest nowoczesnym urządzeniem rehabilitacyjnym. Pozwala pacjentowi na samodzielne spionizowanie się w urządzeniu. Możliwe jest to dzięki bardzo mocnemu siłownikowi
Bardziej szczegółowoHolter. odprowadzeń CM5, CS2, IS.
Norman Jefferis Jeff (1.1.1914-21.7.1983) amerykański biofizyk skonstruował urządzenie rejestrujące EKG przez 24 godziny, tzw. EKG. W zależności od typu aparatu sygnał EKG zapisywany jest z 2, 3, rzadziej
Bardziej szczegółowoWprowadzenie. ROZDZIAŁ 2 Neuroanatomia. Wprowadzenie 85 Układ ruchowy 86 Układ czuciowy 90 Układ wzrokowy 93 Pień mózgu 96 Móżdżek 100 Kora mózgu 103
ROZDZIAŁ 2 Neuroanatomia Wprowadzenie 85 Układ ruchowy 86 Układ czuciowy 90 Układ wzrokowy 93 Pień mózgu 96 Móżdżek 100 Kora mózgu 103 Wprowadzenie Udar mózgu jest schorzeniem uszkadzającym mózg. W związku
Bardziej szczegółowoSYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty)
SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2017-2022 (skrajne daty) 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Kliniczne podstawy fizjoterapii w neurologii i neurochirurgii Kod przedmiotu/
Bardziej szczegółowoKlinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii. Centralny Szpital Kliniczny
Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Centralny Szpital Kliniczny Dysphagia in the intensive care unit: epidemiology, mechanisms, and clinical management. Critical Care 2019, marzec Systematyczny
Bardziej szczegółowoSTWARDNIENIE BOCZNE ZANIKOWE
DARIUSZ ADAMEK BARBARA TOMIK STWARDNIENIE BOCZNE ZANIKOWE KRAKÓW 2005 Copyright by Dariusz Adamek, Barbara Tomik & ZOZ Ośrodek UMEA Shinoda Kuracejo Wydanie I. Kraków 2005 STWARDNIENIE BOCZNE ZANIKOWE
Bardziej szczegółowoGrant NCN 2011/03/B/ST7/03649. Model anatomiczno-neurologiczno-radiologiczny: obszar unaczynienia objawy neurologiczne - lokalizacja
Grant NCN 2011/03/B/ST7/03649 Model anatomiczno-neurologiczno-radiologiczny: obszar unaczynienia objawy neurologiczne - lokalizacja obszar unaczynienia objawy lokalizacja TĘTNICA SZYJNA WEWNĘTRZNA (OCZNA
Bardziej szczegółowoPROGRAM PRAKTYK ZAWODOWYCH W WYBRANYCH SPECJALIZACJIACH KLINICZNYCH
PROGRAM PRAKTYK ZAWODOWYCH W WYBRANYCH SPECJALIZACJIACH KLINICZNYCH Student w ramach realizacji praktyki klinicznej w danej specjalizacji dostępnej w wybranej placówce medycznej, powinien odbywać ją w
Bardziej szczegółowoInformacja dla pacjentów
info Informacja dla pacjentów ze szpiczakiem mnogim leczonych bortezomibem Polineuropatia indukowana bortezomibem Konsultacja merytoryczna: Prof. dr hab. Lidia Usnarska-Zubkiewicz Katedra i Klinika Hematologii,
Bardziej szczegółowoMonitoring neurofizjologiczny w chorobach rdzenia Dariusz J. Jaskólski
Monitoring neurofizjologiczny w chorobach rdzenia Dariusz J. Jaskólski Klinika Neurochirurgii i Onkologii Układu Nerwowego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi USK nr 1 im. N. Barlickiego Neurofizjologiczny
Bardziej szczegółowoAutor: Dr hab.n.med. Ryszard Kinalski. Sylabus: Neurofizjologia Kliniczna
1 Autor: Dr hab.n.med. Ryszard Kinalski. Sylabus: Neurofizjologia Kliniczna 1. Informacje o przedmiocie, jednostce koordynującej i osobach prowadzących zajęcia. 1.1. Nazwa przedmiotu: Neurofizjologia Kliniczna.
Bardziej szczegółowoOpis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych. Efekty kształcenia dla studiów podyplomowych WIEDZA
Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Nazwa studiów: NEUROLOGOPEDIA Z ELEMENTAMI AUDIOLOGII I FONIATRII Typ studiów: kwalifikacyjne/doskonalące Symbol Efekty kształcenia dla studiów
Bardziej szczegółowoRóżnicowanie pomiędzy chorobą Alzheimera a innymi otępieniami. Anna Barczak IMDiK, PAN Oddział Alzheimerowski, CSK MSWiA Warszawa
Różnicowanie pomiędzy chorobą Alzheimera a innymi otępieniami Anna Barczak IMDiK, PAN Oddział Alzheimerowski, CSK MSWiA Warszawa Diagnoza różnicowa otępienia Niezbędna dla właściwego rozpoznania i podjęcia
Bardziej szczegółowoFARMAKOTERAPIA STWARDNIENIA ROZSIANEGO TERAŹNIEJSZOŚĆ I PRZYSZŁOŚĆ
FARMAKOTERAPIA STWARDNIENIA ROZSIANEGO TERAŹNIEJSZOŚĆ I PRZYSZŁOŚĆ Prof. dr hab. med. Halina Bartosik - Psujek Katedra i Klinika Neurologii Uniwersytet Medyczny w Lublinie LEKI I RZUTU PREPARATY INTERFERONU
Bardziej szczegółowoSpis treści. Część I PROBLEMY KLINICZNO-DIAGNOSTYCZNE... 15. 1. Definicja, obraz kliniczny, podział Roman Michałowicz... 17 Piśmiennictwo...
9 Spis treści Część I PROBLEMY KLINICZNO-DIAGNOSTYCZNE............ 15 1. Definicja, obraz kliniczny, podział Roman Michałowicz........ 17 Piśmiennictwo................................ 26 2. Wady rozwojowe
Bardziej szczegółowoBadanie neurologiczne po NZK - propozycja checklisty
Badanie neurologiczne po NZK - propozycja checklisty Maciej Wawrzyńczyk Oddział Udarowy Klinika Neurologii SUM w Zabrzu Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu Najczęstsze przyczyny przewlekłych zaburzeń
Bardziej szczegółowoPróba oceny wpływu zabiegów neuromobilizacji na spoczynkowe napięcie spastyczne mięśni u pacjentów po udarach mózgu. Badanie pilotażowe
Łukasz Gąsior 1 Anna Józefiak 1, Fabian Mikuła 1 Próba oceny wpływu zabiegów neuromobilizacji na spoczynkowe napięcie spastyczne mięśni u pacjentów po udarach mózgu. Badanie pilotażowe 1 Studenckie Koło
Bardziej szczegółowoCzy przyszedł czas na zmianę rekomendacji diagnostycznych w celiakii?
Czy przyszedł czas na zmianę rekomendacji diagnostycznych w celiakii? Husby et al. J Pediatr Gastroenterol Nutr 2012; 54(1):136-60 Rozpoznanie celiakii bez biopsji jelitowej stare wytyczne ESPGHAN U pacjentów
Bardziej szczegółowoLECZENIE CHOROBY GAUCHERA ICD-10 E
załącznik nr 19 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008 r. Nazwa programu: LECZENIE CHOROBY GAUCHERA ICD-10 E 75 Zaburzenia przemian sfingolipidów i inne zaburzenia spichrzania
Bardziej szczegółowoGdańsk 10.10.2015 r.
Celiakia- czy nadążamy za zmieniającymi się rekomendacjami Gdańsk 10.10.2015 r. prof. dr hab. n. med. Barbara Kamińska Katedra i Klinika Pediatrii, Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci Gdański
Bardziej szczegółowoPAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2011/2012
PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS Obowiązuje od roku akademickiego: 2011/2012 Instytut Zdrowia Kierunek studiów: Ratownictwo medyczne Kod kierunku: 12.9 Specjalność: - 1. PRZEDMIOT
Bardziej szczegółowoDOROTA KACZMARSKA IWL, WUM, 5 ROK MISMAP, UW, 4 ROK
DOROTA KACZMARSKA IWL, WUM, 5 ROK MISMAP, UW, 4 ROK Od czego się zaczęło? rys historyczny Na czym polega nużliwość mięśni? etiopatogeneza Ile osób choruje? epidemiologia Jakie są objawy i przebieg? obraz
Bardziej szczegółowoBadania. przesiewowe stosowane w celu wczesnego wykrycia raka sutka. zalecenia National Comprehensive Cancer Network (NCCN)
Badania przesiewowe stosowane w celu wczesnego wykrycia raka sutka zalecenia National Comprehensive Cancer Network (NCCN) Cel wykonywania badań przesiewowych Jak powinna postępować każda kobieta? U jakich
Bardziej szczegółowoDiagnostyka uszkodzeń obwodowego układu nerwowego rola badania EMG. dr n. med. Kazimierz Tomczykiewicz
Diagnostyka uszkodzeń obwodowego układu nerwowego rola badania EMG Wstęp Elektromiografia (EMG) i elektroneurografia (ENG) - jest badaniem czynności elektrycznej nerwów i mięśni ENG szybkość przewodzenia
Bardziej szczegółowoBIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA I UKŁADY WYKONAWCZE SYSTEM MOTORYCZNY. SYSTEMY ZSTĘPUJĄCE Korowe ośrodki motoryczne
BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA I UKŁADY WYKONAWCZE SYSTEM MOTORYCZNY SYSTEMY ZSTĘPUJĄCE Korowe ośrodki motoryczne Kora motoryczna (planowanie, inicjacja i kierowanie ruchami dowolnymi) Ośrodki pnia
Bardziej szczegółowo1 Stwardnienie rozsiane. Zrozumieć chorobę Agnieszka Libront
1 2 Spis treści Rozdział I 7 1. Wstęp...7 2. Definicja jakości życia...8 3. Stwardnienie rozsiane...8 3.1 Definicja stwardnienia rozsianego...8 3.2 Rys historyczny...9 3.3 Epidemiologia... 10 3. 4 Przyczyny
Bardziej szczegółowoŚmierć mózgu. Janusz Trzebicki I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii WUM
Śmierć mózgu Janusz Trzebicki I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii WUM Proces śmierci Przerwanie czynności neurologicznych OUN Zatrzymanie czynności serca Zatrzymanie czynności oddechowej Śmierć
Bardziej szczegółowoPROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2014/2015 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2014/2015 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Patofizjologia Narządu Ruchu-Neurofizjologia Kliniczna 2. NAZWA
Bardziej szczegółowoROLA MIOGENNYCH PRZEDSIONKOWYCH POTENCJAŁÓW WYWOŁANYCH W DIAGNOSTYCE ZAWROTÓW GŁOWY O RÓŻNEJ ETIOLOGII
Dominik Bień ROLA MIOGENNYCH PRZEDSIONKOWYCH POTENCJAŁÓW WYWOŁANYCH W DIAGNOSTYCE ZAWROTÓW GŁOWY O RÓŻNEJ ETIOLOGII ROZPRAWA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH BADANIA WYKONANO W KLINICE OTORYNOLARYNGOLOGII
Bardziej szczegółowoPAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ I OCHRONY ZDROWIA. Katedra Fizjoterapii i Nauk o Zdrowiu. Kierunek: Fizjoterapia
Załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 12/2012 Rektora PWSZ w Koninie z dnia 28 lutego 2012 w sprawie ustalenia wzoru sylabusa PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ I OCHRONY ZDROWIA
Bardziej szczegółowoPrzykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji
PROGRAM POPRAWY WCZESNEGO WYKRYWANIA I DIAGNOZOWANIA NOWOTWORÓW U DZIECI W PIĘCIU WOJEWÓDZTWACH POLSKI Przykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji
Bardziej szczegółowoKrakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2012/2013
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2012/2013 WydziałPsychologii i Nauk Humanistycznych Kierunek studiów:
Bardziej szczegółowoSMART WSKAZANIA DO STOSOWANIA KOLORYSTYKA WYPOSAŻENIE STANDARDOWE. pionizator statyczny
Smart pionizator SMART pionizator statyczny Pionizator statyczny SMART to łatwe w obsłudze, lekkie, a przy tym wytrzymałe i stabilne urządzenie, umożliwiające pełną pionizację pacjenta. Prostota obsługi
Bardziej szczegółowoWIEDZA K_W01 Posiada ogólną wiedzę na temat neurologopedii jako specjalności logopedycznej. K_W02 Zna neurolingwistyczne i psycholingwistyczne
WIEDZA K_W01 Posiada ogólną wiedzę na temat neurologopedii jako specjalności logopedycznej. K_W02 Zna neurolingwistyczne i psycholingwistyczne uwarunkowania wypowiedzi językowych. K_W03 Posiada usystematyzowaną
Bardziej szczegółowoPODSTAWY USPRAWNIANIA NEUROROZWOJOWEGO WEDŁUG BERTY I KARELA BOBATHÓW
AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO im. Jerzego Kukuczki w Katowicach Małgorzata Matyja, Małgorzata Domagalska PODSTAWY USPRAWNIANIA NEUROROZWOJOWEGO WEDŁUG BERTY I KARELA BOBATHÓW Katowice 2011 A kadem ia
Bardziej szczegółowoPotencjały wywołane w diagnostyce stwardnienia rozsianego
Copyright 2005 Via Medica ISSN 1734 5251 Potencjały wywołane w diagnostyce stwardnienia rozsianego Małgorzata Zielińska Klinika Neurologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi STRESZCZENIE Potencjały wywołane
Bardziej szczegółowo2. Etiopatogeneza astmy... 14 2.1. Układ oddechowy... 14 2.2. Układ krążenia... 16
INTENSYWNA TERAPIA STANU ASTMATYCZNEGO 1. Definicja... 13 2. Etiopatogeneza astmy... 14 2.1. Układ oddechowy... 14 2.2. Układ krążenia... 16 3. Obraz kliniczny... 17 3.1. Rozpoznanie... 17 3.2. Diagnostyka
Bardziej szczegółowoKrakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2015/2016
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu WydziałZdrowia i Nauk Medycznych obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2015/2016 Kierunek studiów: Fizjoterapia
Bardziej szczegółowoPaństwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Prof. Edwarda F. Szczepanika w Suwałkach W - 25 C - 0 L - 0 ZP- 0 PZ- 8 0
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Prof. Edwarda F. Szczepanika w Suwałkach Instytut Ochrony Zdrowia Nazwa programu (kierunku) Specjalność: Nazwa przedmiotu: Pielęgniarstwo Pielęgniarstwo neurologiczne
Bardziej szczegółowou Czynniki ryzyka wystąpienia zakrzepicy? - przykłady cech osobniczych i stanów klinicznych - przykłady interwencji diagnostycznych i leczniczych
1 TROMBOFILIA 2 Trombofilia = nadkrzepliwość u Genetycznie uwarunkowana lub nabyta skłonność do występowania zakrzepicy żylnej, rzadko tętniczej, spowodowana nieprawidłowościami hematologicznymi 3 4 5
Bardziej szczegółowoWirus zapalenia wątroby typu B
Wirus zapalenia wątroby typu B Kliniczne następstwa zakażenia odsetek procentowy wyzdrowienie przewlekłe zakażenie Noworodki: 10% 90% Dzieci 1 5 lat: 70% 30% Dzieci starsze oraz 90% 5% - 10% Dorośli Choroby
Bardziej szczegółowoKluczowe znaczenie ma rozumienie procesu klinicznego jako kontinuum zdarzeń
Lek Anna Teresa Filipek-Gliszczyńska Ocena znaczenia biomarkerów w płynie mózgowo-rdzeniowym w prognozowaniu konwersji subiektywnych i łagodnych zaburzeń poznawczych do pełnoobjawowej choroby Alzheimera
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Neurologia
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Nazwa modułu Neurologia Obowiązkowy Lekarsko-Stomatologiczny (WLS)
Bardziej szczegółowoPOLIOMYELITIS. (choroba Heinego Medina, nagminne porażenie dziecięce, porażenie rogów przednich rdzenia, polio)
W latach 50. na chorobę Heinego-Medina chorowało w Europie i USA jedno na 5000 dzieci. Po wdrożeniu w Polsce masowych szczepień przeciw poliomyelitis, już w 1960 roku zarejestrowano mniej zachorowań. W
Bardziej szczegółowoRozdział 7. Nieprawidłowy zapis EEG: EEG w padaczce
Rozdział 7. Nieprawidłowy zapis EEG: EEG w padaczce Znaczenie zapisu EEG w rozpoznaniu i leczeniu EEG wspiera kliniczne rozpoznanie padaczki, ale na ogół nie powinno stanowić podstawy rozpoznania wobec
Bardziej szczegółowoKręcz okołoporodowy i porażenie splotu barkowego KONSEKWENCJE, PROBLEMY, PROWADZENIE
Kręcz okołoporodowy i porażenie splotu barkowego KONSEKWENCJE, PROBLEMY, PROWADZENIE KRĘCZ SZYI Inaczej kręcz karku polega na przymusowym przechyleniu głowy i szyi w stronę barku z jednoczesnym obróceniem
Bardziej szczegółowoMichał Dwornik 1, Aleksandra Marek 2, Aleksander Kłosiewicz 2, Katarzyna Wasiak 1, Maria Kłoda 1,3, Anna Koseska 4, Bartosz Kaczyński 5
Michał Dwornik 1, Aleksandra Marek 2, Aleksander Kłosiewicz 2, Katarzyna Wasiak 1, Maria Kłoda 1,3, Anna Koseska 4, Bartosz Kaczyński 5 Ocena zmian napięcia mięśniowego po zabiegach trakcji manualnej u
Bardziej szczegółowoBadania neurograficzne i elektromiograficzne w praktyce klinicznej
Neuroelektofizjologia Badania neurograficzne i elektromiograficzne w praktyce klinicznej Rafał Rola I Klinika Neurologiczna, Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa Adres do korespondencji: dr hab.
Bardziej szczegółowoOpis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych
Załącznik nr 2 do zarządzenia nr 100 Rektora UJ z 2 października 2017 r. Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Tabela odniesienia efektów kształcenia dla studiów podyplomowych
Bardziej szczegółowoWrodzone wady wewnątrzkanałowe
Wrodzone wady wewnątrzkanałowe Występują one w przebiegu wad tworzenia się tzw. struny grzbietowej ( rozwoju kręgosłupa i rdzenia). Określane są inaczej terminem dysrafii. Wady te przyjmują postać: rozszczepu
Bardziej szczegółowoPodkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko. Syllabus przedmiotowy 2016/ /2019
Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im Z i J Łyko Syllabus przedmiotowy 2016/2017-2018/2019 Wydział Fizjoterapii Kierunek studiów Fizjoterapia Specjalność ----------- Forma studiów Stacjonarne / Niestacjonarne
Bardziej szczegółowoPrzedmowa 11 Bożydar Latkowski Antoni Prusiński. Wprowadzenie 12 Antoni Prusiński. Część I. Wybrane problemy otoneurologii 21
Spis treści Przedmowa 11 Wprowadzenie 12 Część I. Wybrane problemy otoneurologii 21 1. ABC anatomii i fizjologii narządu przedsionkowego jako obwodowego receptora układu równowagi 22 2. Badanie otoneurologiczne
Bardziej szczegółowoJednostka chorobowa. Czas analizy [dni roboczych] Literatura Gen. Cena [PLN] Badany Gen. Materiał biologiczny. Chorobowa
Jednostka chorobowa Jednostka Oznaczenie Chorobowa testu OMIM TM Badany Gen Literatura Gen OMIM TM Opis/cel badania Zakres analizy Materiał biologiczny Czas analizy [dni roboczych] Cena [PLN] ALZHEIMERA
Bardziej szczegółowoPodkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. I J. Łyko Syllabus przedmiotowy 2017/ /2022 r.
Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. I J. Łyko Syllabus przedmiotowy 2017/18-2021/2022 r. Wydział Fizjoterapii Kierunek studiów Fizjoterapia Specjalność ----------- Forma studiów Stacjonarne Stopień
Bardziej szczegółowoPAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ I OCHRONY ZDROWIA. Katedra Fizjoterapii i Nauk o Zdrowiu. Kierunek: Fizjoterapia
PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ I OCHRONY ZDROWIA Katedra Fizjoterapii i Nauk o Zdrowiu Kierunek: Fizjoterapia SYLABUS Nazwa przedmiotu Fizjoterapia kliniczna w dysfunkcji
Bardziej szczegółowoNook. fotelik rehabilitacyjny
Nook NOOK Fotelik narożny NOOK pomaga dzieciom i młodzieży przyjąć prawidłową pozycję siedzącą z wyprostowanymi nogami. Co ważne pozycja taka wymusza właściwe ustawienie bioder. Zalecany jako pierwszy
Bardziej szczegółowoCzym jest badanie czynnościowe rezonansu magnetycznego? Oraz jaki ma związek z neuronawigacją?
Czym jest badanie czynnościowe rezonansu magnetycznego? Oraz jaki ma związek z neuronawigacją? Dolnośląski Szpital Specjalistyczny im. T. Marciniaka Centrum Medycyny Ratunkowej stale podnosi jakość prowadzonego
Bardziej szczegółowoLECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35)
LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) 1. Kryteria kwalifikacji: ŚWIADCZENIOBIORCY 1.1. Leczenie interferonem beta: 1) rozpoznanie postaci rzutowej stwardnienia rozsianego oparte na kryteriach
Bardziej szczegółowoZespół rowka nerwu. i leczenie
Zespół rowka nerwu łokciowego - diagnostyka i leczenie Zespół rowka nerwu łokciowego( zrnł) jest drugą pod względem częstości występowania opisywaną neuropatią uciskową kończyny górnej. Historia leczenia
Bardziej szczegółowoINŻYNIERIA REHABILITACYJNA Materiały dydaktyczne 3
INŻYNIERIA REHABILITACYJNA Materiały dydaktyczne 3 ZAOPATRZENIE ORTOTYCZNE Ortozą nazywamy każde urządzenie kompensujące dysfunkcję układu senso-motorycznego (Wooldrige 1972) Ortoza jest urządzeniem techniczny,
Bardziej szczegółowoMIGRENY. Henryk Dyczek 2010
MIGRENY Henryk Dyczek 2010 Wstęp http://zdrowie.flink.pl/migrenowe_bole_glowy.php Migrenowe bóle głowy stanowią problem epidemiologiczny, diagnostyczny i terapeutyczny. Powszechnie występuje niedostateczna
Bardziej szczegółowoKrakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2016/2017
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu WydziałLekarski i Nauk o Zdrowiu obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 06/07 Kierunek studiów: Fizjoterapia
Bardziej szczegółowoSYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty)
SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2015-2021 (skrajne daty) 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Neurochirurgia z neuroanatomią Kod przedmiotu/ modułu* Nch/F Wydział
Bardziej szczegółowo