Gdzie jest kometa C/2010 X1 Elenin?

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Gdzie jest kometa C/2010 X1 Elenin?"

Transkrypt

1 dr Ireneusz Włodarczyk Planetarium Śląskie Chorzów Aktualizacja Gdzie jest kometa C/2010 X1 Elenin? Trwają poszukiwania komety C/2010 X1 Elenin. Kometa, która miała być dobrze widoczna gołym okiem rozpadła się. Prawdopodobnie udało się sfotografować pozostałość po rozpadzie komety, w pobliżu jej miejsca efemerydalnego. Oto prawdopodobna fotografia obłoku po rozpadzie komety wykonana przez znanego łowcę komet, Michaela Jagera: Image - 4x300 sec 10"/3.8 Sigma x2 bin Czy planetoida 2010 KQ to kawałek rakiety? Aktualizacja W tych dniach szerzą się spekulacje na temat pochodzenia planetoidy 2010 KQ. Na podstawie obserwacji fotometrycznych już ustalono, że może to być kawałek rakiety. Pytanie jakiej. Aby odpowiedzieć na to pytanie należy obliczyć orbitę tego obiektu, a następnie obliczyć czas, w którym obiekt miał najmniejszą odległość do Ziemi. Wg moich obliczeń wygląda to na start rakiety pod koniec 2074 r. Której, nie wiadomo. Oto obliczenia: W oparciu o 83 optyczne obserwacje planetoidy 2010 KQ, z okresu: do obliczyłem dwie prognozowane orbity zderzeniowe na 2074 r. - możliwe źródłowe dla startowego członu rakiety. Orbita nominalna ma rms=0.461" r. - rozwiązanie I (klon 84) - rms=0.48" Epoka JD =2010/07/23 TDB KEP E ! RMS E E E E E E-03 Close approach to EARTH on 2010/05/ MJD at AU. Close approach to EARTH on 1991/08/ MJD at AU. Close approach to EARTH on 1975/04/ MJD at AU. Close approach to EARTH on 1974/12/ MJD at AU. Epoka JD =2075/04/28 TDB E E r. - rozwiązanie II (klon 31) - rms=0.55" Epoka JD =2010/07/23 TDB

2 KEP E ! RMS E E E E E E-03 Close approach to EARTH on 2010/05/ MJD at AU. Close approach to EARTH on 1991/08/ MJD at AU. Close approach to EARTH on 1975/04/ MJD at AU. Close approach to EARTH on 1974/12/ MJD at AU. Epoka JD =2075/04/28 TDB E Czy doszło do zderzenia komety z asteroidą lub też dwóch asteroid ze sobą? Aktualizacja Na taka możliwość wskazuje obraz obiektu P/2010 A2 wykonany teleskopem Huble a. Niektórzy uważali, że dwa blisko siebie na niebie obiekty mają wspólne zderzeniowe pochodzenie: P/2010 A2 oraz 2010 AA15. Istnieje też podejrzenie, że kometa P/2010A2, może być obiektem powstałym w wyniku niedawnego zderzenia dwóch planetoid. Korzystając z wszystkich 141 obserwacji z MPC, z których 104 wykorzystałem, z okresu: do obliczyłem orbitę tej komety wraz z błędami, rms=1.137". Epoka: JD TDT = 2010/01/13! Keplerian elements: a, e, i, long. node, arg. peric., mean anomaly KEP E ! RMS E E E E E E-01 Minimalna odległość miedzy dwoma obiektami: P/2010 A2 i 2010 AA15 w latach wyniosła u mnie AU i nastąpiła 22 listopada 2009 roku. Wynik obliczyłem dla orbity nominalnej. Wykres poniżej.

3 1.0 odleglosc P/2010 A AA15 [AU] dni od MJD (1995/10/10) Obserwacje z satelity WISE Aktualizacja Ma być coraz wiecej obserwacji optycznych z satelity WISE. Są już dwie obserwacje planetoidy 2010AB78. W oparciu o 8 obserwacji optycznych, w tym dwie z WISE, uzyskałem następującą orbitę wraz z blędami 1-sigma: Epoka JD =2010/01/04 TDB.! Keplerian elements: a, e, i, long. node, arg. peric., mean anomaly KEP E ! RMS E E E E E E+00 Obliczyłem, ze asteroida ma wiele zbliżeń z Ceres m.in. 2045/08/ AU, z Westą m.in. 2046/03/ AU i z Marsem np. 2018/08/ AU. Obliczenia wykonałem dla rozrzutu błędów 3 sigma. Aktualizacja 2010/01/17 Zbliżenie planetoidy 2010AL30 z Ziemią Planetoida 2010AL30 o średnicy ok. 10m przeleciała 13 stycznia 2010 r. ok. 12:30 UTC w odległości równej 1/3 odległości Ziemia- Księżyc!

4 Aktualizacja 2009/05/16 Zbliżenia planetoidy 2009DD45 z Ziemią Planetoida 2009DD45 o średnicy ok. 30 m przeleciała 2009/03/ UTC w odległości ok AU (j. astr.), czyli ok. 72 tys. km od Ziemi. J. astr. jest to jednostka astronomiczna średnia odległość Ziemia-Słońce. Wynosi ok. 149,6 mln km. Obliczenia wykonałem w oparciu o wspominany już wcześniej program grupy włosko-hiszpańskiej OrbFit. W ciągu najblizszych 100 lat będą możliwe podobne zbliżenia planetoidy 2009DD45 z Ziemią, co przedstawiono na poniższym rysunku. Obliczenia wykonano korzystając ze zmodyfikowanego wpomnianego programu OrbFit dokonując wyboru orbit (klonów) najbardziej pasujących do obserwacji. Dla 6 sigma, 2001 klonow, z dodatkowymi perturbacjami od Ceres, Pallas i Westy, oraz biorac wszystkie jej obserwacje - 113, z okresu: UTC do UTC, z rms=0.614" obliczylem jej wszystkie mozliwe zblizenia z Ziemia w latach: AU (72000 km), , , , , a od roku 2084 do 2105, zblizenia sa kazdego roku, miedzy a AU - minimalne mozliwe odleglosci.

5 Dziękuję Panu Rafałowi Bączkowiczowi z Planetarium Śląskiemu za pomoc przy uaktualnianiu strony Działu Astronomicznego. Dr Ireneusz Włodarczyk

Ruchy planet. Wykład 29 listopada 2005 roku

Ruchy planet. Wykład 29 listopada 2005 roku Ruchy planet planety wewnętrzne: Merkury, Wenus planety zewnętrzne: Mars, Jowisz, Saturn, Uran, Neptun, Pluton Ruch planet wewnętrznych zachodzi w cyklu: koniunkcja dolna, elongacja wschodnia, koniunkcja

Bardziej szczegółowo

Obserwacje astrometryczne planetoid i komet w Obserwatorium Astronomicznym w Chorzowie

Obserwacje astrometryczne planetoid i komet w Obserwatorium Astronomicznym w Chorzowie dr Ireneusz Włodarczyk Planetarium Śląskie Chorzów astrobit@ka.onet.pl Obserwacje astrometryczne planetoid i komet w Obserwatorium Astronomicznym w Chorzowie Obserwacje pozycyjne planetoid i komet w Obserwatorium

Bardziej szczegółowo

Opozycja... astronomiczna...

Opozycja... astronomiczna... Opozycja... astronomiczna... Pojęcie opozycja bez dodatków ją bliżej określających jest intuicyjnie zrozumiałe. Wyraz ma swoją etymologię łacińską - oppositio i oznacza przeciwstawienie. Przenosząc to

Bardziej szczegółowo

Wstęp do astrofizyki I

Wstęp do astrofizyki I Wstęp do astrofizyki I Wykład 10 Tomasz Kwiatkowski 8 grudzień 2010 r. Tomasz Kwiatkowski, Wstęp do astrofizyki I, Wykład 10 1/36 Plan wykładu Wyznaczanie mas ciał niebieskich Gwiazdy podwójne Optycznie

Bardziej szczegółowo

Ciała drobne w Układzie Słonecznym

Ciała drobne w Układzie Słonecznym Ciała drobne w Układzie Słonecznym Planety karłowate Pojęcie wprowadzone w 2006 r. podczas sympozjum Międzynarodowej Unii Astronomicznej Planetą karłowatą jest obiekt, który: znajduje się na orbicie wokół

Bardziej szczegółowo

2. Opis ogólny Rozmieszczenie ponad 550 tys. planetoid znanych w lipcu 2011 i uaktualnione ich pozycje są dostępne pod adresami:

2. Opis ogólny Rozmieszczenie ponad 550 tys. planetoid znanych w lipcu 2011 i uaktualnione ich pozycje są dostępne pod adresami: dr Ireneusz Włodarczyk Planetarium Śląskie Chorzów astrobit@ka.onet.pl CZY PLANETOIDY MOGĄ ZAGROZIĆ ZIEMI? uaktualniony na 2011/07/10 autorski artykuł opublikowany w czasopiśmie Urania Postępy Astronomii

Bardziej szczegółowo

1. Obserwacje nieba 2. Gwiazdozbiór na północnej strefie niebieskiej 3. Gwiazdozbiór na południowej strefie niebieskiej 4. Ruch gwiazd 5.

1. Obserwacje nieba 2. Gwiazdozbiór na północnej strefie niebieskiej 3. Gwiazdozbiór na południowej strefie niebieskiej 4. Ruch gwiazd 5. Budowa i ewolucja Wszechświata Autor: Weronika Gawrych Spis treści: 1. Obserwacje nieba 2. Gwiazdozbiór na północnej strefie niebieskiej 3. Gwiazdozbiór na południowej strefie niebieskiej 4. Ruch gwiazd

Bardziej szczegółowo

Z wizytą u Plutona. W poszukiwaniu nowych horyzontów. Tomasz Mrozek Instytut Astronomiczny UWr Zakład Fizyki Słońca CBK PAN

Z wizytą u Plutona. W poszukiwaniu nowych horyzontów. Tomasz Mrozek Instytut Astronomiczny UWr Zakład Fizyki Słońca CBK PAN Z wizytą u Plutona. W poszukiwaniu nowych horyzontów. Tomasz Mrozek Instytut Astronomiczny UWr Zakład Fizyki Słońca CBK PAN A co jest za tą górą, zakrętem, morzem? Jak wygląda Świat? Mapa świata z roku

Bardziej szczegółowo

Sprawdzian 2. Fizyka Świat fizyki. Astronomia. Sprawdziany podsumowujące. sin = 0,0166 cos = 0,9999 tg = 0,01659 ctg = 60,3058

Sprawdzian 2. Fizyka Świat fizyki. Astronomia. Sprawdziany podsumowujące. sin = 0,0166 cos = 0,9999 tg = 0,01659 ctg = 60,3058 Imię i nazwisko Data Klasa Wersja A Sprawdzian.. Jedna jednostka astronomiczna to odległość jaką przebywa światło (biegnące z szybkością 300 000 km/h) w ciągu jednego roku. jaką przebywa światło (biegnące

Bardziej szczegółowo

Skala jasności w astronomii. Krzysztof Kamiński

Skala jasności w astronomii. Krzysztof Kamiński Skala jasności w astronomii Krzysztof Kamiński Obserwowana wielkość gwiazdowa (magnitudo) Skala wymyślona prawdopodobnie przez Hipparcha, który podzielił gwiazdy pod względem jasności na 6 grup (najjaśniejsze:

Bardziej szczegółowo

Komety 2P/Encke 41P/Tuttle-Giacobini-Kresak C/2015 V2 (Johnson) Oznaczenia w tabeli:

Komety 2P/Encke 41P/Tuttle-Giacobini-Kresak C/2015 V2 (Johnson) Oznaczenia w tabeli: Komety W 2017 roku przez peryhelium przejdą 64 znane komety. Zamieszczona tabela podaje ich parametry. Teoretycznie dostępne dla obserwacji przez lornetki mogą być komety: 2P/Encke, 41P/Tuttle- Giacobini-Kresak,

Bardziej szczegółowo

Kontrola wiadomości Grawitacja i elementy astronomii

Kontrola wiadomości Grawitacja i elementy astronomii Kontrola wiadomości Grawitacja i elementy astronomii I LO im. Stefana Żeromskiego w Lęborku 15 października Kartkówka w klasie IA - 20 minut Grupa 1 1 Wykonaj rysunek ilustrujący sposób wyznaczania odległości

Bardziej szczegółowo

Fizyka i Chemia Ziemi

Fizyka i Chemia Ziemi Fizyka i Chemia Ziemi Temat 3: Układ Słoneczny cz. 2 T.J. Jopek jopek@amu.edu.pl IOA UAM 2012-01-26 T.J.Jopek, Fizyka i chemia Ziemi 1 Układ Słoneczny Układ Słoneczny stanowią: Układ Planetarny Słońce,

Bardziej szczegółowo

Poza przedstawionymi tutaj obserwacjami planet (Jowisza, Saturna) oraz Księżyca, zachęcamy również do obserwowania plam na Słońcu.

Poza przedstawionymi tutaj obserwacjami planet (Jowisza, Saturna) oraz Księżyca, zachęcamy również do obserwowania plam na Słońcu. Zachęcamy do eksperymentowania z amatorską fotografią nieba. W przygotowaniu się do obserwacji ciekawych zjawisk może pomóc darmowy program Stellarium oraz strony internetowe na przykład spaceweather.com

Bardziej szczegółowo

Zapisy podstawy programowej Uczeń: 2. 1) wyjaśnia cechy budowy i określa położenie różnych ciał niebieskich we Wszechświecie;

Zapisy podstawy programowej Uczeń: 2. 1) wyjaśnia cechy budowy i określa położenie różnych ciał niebieskich we Wszechświecie; Geografia listopad Liceum klasa I, poziom rozszerzony XI Ziemia we wszechświecie Zapisy podstawy programowej Uczeń: 2. 1) wyjaśnia cechy budowy i określa położenie różnych ciał niebieskich we Wszechświecie;

Bardziej szczegółowo

14R2 POWTÓRKA FIKCYJNY EGZAMIN MATURALNYZ FIZYKI I ASTRONOMII - II POZIOM ROZSZERZONY

14R2 POWTÓRKA FIKCYJNY EGZAMIN MATURALNYZ FIZYKI I ASTRONOMII - II POZIOM ROZSZERZONY 14R2 POWTÓRKA FIKCYJNY EGZAMIN MATURALNYZ FIZYKI I ASTRONOMII - II POZIOM ROZSZERZONY Ruch jednostajny po okręgu Dynamika bryły sztywnej Pole grawitacyjne Rozwiązanie zadań należy zapisać w wyznaczonych

Bardziej szczegółowo

ETAP II. Astronomia to nauka. pochodzeniem i ewolucją. planet i gwiazd. na wydarzenia na Ziemi.

ETAP II. Astronomia to nauka. pochodzeniem i ewolucją. planet i gwiazd. na wydarzenia na Ziemi. ETAP II Konkurencja I Ach te definicje! (każda poprawnie ułożona definicja warta jest aż dwa punkty) Astronomia to nauka o ciałach niebieskich zajmująca się badaniem ich położenia, ruchów, odległości i

Bardziej szczegółowo

Piotr Brych Wzajemne zakrycia planet Układu Słonecznego

Piotr Brych Wzajemne zakrycia planet Układu Słonecznego Piotr Brych Wzajemne zakrycia planet Układu Słonecznego 27 sierpnia 2006 roku nastąpiło zbliżenie Wenus do Saturna na odległość 0,07 czyli 4'. Odległość ta była kilkanaście razy większa niż średnica tarcz

Bardziej szczegółowo

W poszukiwaniu nowej Ziemi. Andrzej Udalski Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego

W poszukiwaniu nowej Ziemi. Andrzej Udalski Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego W poszukiwaniu nowej Ziemi Andrzej Udalski Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego Gdzie mieszkamy? Ziemia: Masa = 1 M E Średnica = 1 R E Słońce: 1 M S = 333950 M E Średnica = 109 R E Jowisz

Bardziej szczegółowo

Asteroida Ignatianum 1

Asteroida Ignatianum 1 Rocznik Filozoficzny Ignatianum The Ignatianum Philosophical Yearbook PL ISSN 2300 1402 www.ignatianum.edu.pl/rfi XIX / 2 (2013), s. 178 182 Sprawozdania i referaty Reports and Papers Robert J Wydział

Bardziej szczegółowo

Wędrówki między układami współrzędnych

Wędrówki między układami współrzędnych Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Wędrówki między układami współrzędnych Piotr A. Dybczyński Układ równikowy godzinny i układ horyzontalny zenit północny biegun świata Z punkt wschodu szerokość

Bardziej szczegółowo

Grawitacja - powtórka

Grawitacja - powtórka Grawitacja - powtórka 1. Oceń prawdziwość każdego zdania. Zaznacz, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub, jeśli jest A. Jednorodne pole grawitacyjne istniejące w obszarze sali lekcyjnej jest wycinkiem centralnego

Bardziej szczegółowo

LIV Olimpiada Astronomiczna 2010 / 2011 Zawody III stopnia

LIV Olimpiada Astronomiczna 2010 / 2011 Zawody III stopnia LIV Olimpiada Astronomiczna 2010 / 2011 Zawody III stopnia 1. Wskutek efektów relatywistycznych mierzony całkowity strumień promieniowania od gwiazdy, która porusza się w kierunku obserwatora z prędkością

Bardziej szczegółowo

( W.Ogłoza, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Pracownia Astronomiczna)

( W.Ogłoza, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Pracownia Astronomiczna) TEMAT: Analiza zdjęć ciał niebieskich POJĘCIA: budowa i rozmiary składników Układu Słonecznego POMOCE: fotografie róŝnych ciał niebieskich, przybory kreślarskie, kalkulator ZADANIE: Wykorzystując załączone

Bardziej szczegółowo

Czas w astronomii. Krzysztof Kamiński

Czas w astronomii. Krzysztof Kamiński Czas w astronomii Krzysztof Kamiński Czas gwiazdowy - kąt godzinny punktu Barana; lokalny na danym południku Ziemi; związany z układem równikowym równonocnym; odzwierciedla niejednorodności rotacji Ziemi

Bardziej szczegółowo

Mikołaj Kopernik patron naszej szkoły

Mikołaj Kopernik patron naszej szkoły Mikołaj Kopernik patron naszej szkoły W skrócie... Obserwacje astronomiczne: Mikołaj Kopernik, mimo licznych zainteresowań, nadal dogłębnie zajmował się teorią budowy świata. Wykazał między innymi pewne

Bardziej szczegółowo

Dyfrakcja to zdolność fali do uginania się na krawędziach przeszkód. Dyfrakcja światła stanowi dowód na to, że światło ma charakter falowy.

Dyfrakcja to zdolność fali do uginania się na krawędziach przeszkód. Dyfrakcja światła stanowi dowód na to, że światło ma charakter falowy. ZAŁĄCZNIK V. SŁOWNICZEK. Czas uniwersalny Czas uniwersalny (skróty: UT lub UTC) jest taki sam, jak Greenwich Mean Time (skrót: GMT), tzn. średni czas słoneczny na południku zerowym w Greenwich, Anglia

Bardziej szczegółowo

Konkurs Astronomiczny Astrolabium III Edycja 25 marca 2015 roku Klasy I III Liceum Ogólnokształcącego Test Konkursowy

Konkurs Astronomiczny Astrolabium III Edycja 25 marca 2015 roku Klasy I III Liceum Ogólnokształcącego Test Konkursowy Instrukcja Zaznacz prawidłową odpowiedź. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna. Czas na rozwiązanie testu wynosi 75 minut. 1. Przyszłość. Ludzie mieszkają w stacjach kosmicznych w kształcie okręgu o promieniu

Bardziej szczegółowo

PROJEKT PLANETOSTRADA. Model Układu Słonecznego

PROJEKT PLANETOSTRADA. Model Układu Słonecznego PROJEKT PLANETOSTRADA Model Układu Słonecznego Streszczenie: Niniejsze opracowanie przedstawia projekt umieszczenia w przestrzeni miasta stałej instalacji stanowiącej zespół obiektów typu mała architektura

Bardziej szczegółowo

Sztuczny satelita Ziemi. Ruch w polu grawitacyjnym

Sztuczny satelita Ziemi. Ruch w polu grawitacyjnym Sztuczny satelita Ziemi Ruch w polu grawitacyjnym Sztuczny satelita Ziemi Jest to obiekt, któremu na pewnej wysokości nad powierzchnią Ziemi nadano prędkość wystarczającą do uzyskania przez niego ruchu

Bardziej szczegółowo

Komety. P/2010 V1 (Ikeya-Murakami) α 2000 δ 2000 r m

Komety. P/2010 V1 (Ikeya-Murakami) α 2000 δ 2000 r m Komety W 2016 roku przez peryhelium przejdą 64 znane komety. Zamieszczona tabela podaje ich parametry. Teoretycznie dostępne dla obserwacji przez lornetki mogą być komety: P/2010 V1 (Ikeya- Murakami),

Bardziej szczegółowo

Elementy astronomii w geografii

Elementy astronomii w geografii Elementy astronomii w geografii Prowadzący: Marcin Kiraga kiraga@astrouw.edu.pl Podstawowe podręczniki: Jan Mietelski, Astronomia w geografii Eugeniusz Rybka, Astronomia ogólna Podręczniki uzupełniające:

Bardziej szczegółowo

CZĘŚCIOWE ZAĆMIENIE SŁOŃCA CZY WARTO POŚWIĘCAĆ MU UWAGĘ?

CZĘŚCIOWE ZAĆMIENIE SŁOŃCA CZY WARTO POŚWIĘCAĆ MU UWAGĘ? Mariusz Krukar Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii Oddział w Krośnie CZĘŚCIOWE ZAĆMIENIE SŁOŃCA CZY WARTO POŚWIĘCAĆ MU UWAGĘ? Materiały własne z obserwacji: Prawie całkowitego zaćmieni Słońca w Szkocji

Bardziej szczegółowo

Układ Słoneczny. Pokaz

Układ Słoneczny. Pokaz Układ Słoneczny Pokaz Rozmiary planet i Słońca Orbity planet Planety typu ziemskiego Merkury Najmniejsza planeta U.S. Brak atmosfery Powierzchnia podobna do powierzchni Księżyca zryta kraterami część oświetlona

Bardziej szczegółowo

XXXIX OLIMPIADA GEOGRAFICZNA Zawody III stopnia pisemne podejście 2

XXXIX OLIMPIADA GEOGRAFICZNA Zawody III stopnia pisemne podejście 2 -2/1- Zadanie 8. W każdym z poniższych zdań wpisz lub podkreśl poprawną odpowiedź. XXXIX OLIMPIADA GEOGRAFICZNA Zawody III stopnia pisemne podejście 2 A. Słońce nie znajduje się dokładnie w centrum orbity

Bardziej szczegółowo

Prezentacja. Układ Słoneczny

Prezentacja. Układ Słoneczny Prezentacja Układ Słoneczny Układ Słoneczny Układ Słoneczny układ planetarny składający się ze Słońca i powiązanych z nim grawitacyjnie ciał niebieskich. Ciała te to osiem planet, 166 znanych księżyców

Bardziej szczegółowo

Układ Słoneczny Układ Słoneczny

Układ Słoneczny Układ Słoneczny Fizyka i Chemia Ziemi Układ Słoneczny we Wszechświecie Układ Słoneczny cz. 1 T.J. Jopek jopek@amu.edu.pl IOA UAM 1 2 Układ Słoneczny Układ Słoneczny stanowią: Układ Planetarny Słońce, planety, Obłok Oorta

Bardziej szczegółowo

Odległość mierzy się zerami

Odległość mierzy się zerami Odległość mierzy się zerami Jednostki odległości w astronomii jednostka astronomiczna AU, j.a. rok świetlny l.y., r.św. parsek pc średnia odległość Ziemi od Słońca odległość przebyta przez światło w próżni

Bardziej szczegółowo

LX Olimpiada Astronomiczna 2016/2017 Zadania z zawodów III stopnia. S= L 4π r L

LX Olimpiada Astronomiczna 2016/2017 Zadania z zawodów III stopnia. S= L 4π r L LX Olimpiada Astronomiczna 2016/2017 Zadania z zawodów III stopnia 1. Przyjmij, że prędkość rotacji różnicowej Słońca, wyrażoną w stopniach na dobę, można opisać wzorem: gdzie φ jest szerokością heliograficzną.

Bardziej szczegółowo

Pożegnania. Mapa nieba, miedzioryt, XIX w.

Pożegnania. Mapa nieba, miedzioryt, XIX w. Pożegnania Opustoszałe gniazda bocianie, coraz wcześniejsze zachody Słońca, zimne noce i zmieniające barwy liście na drzewach i krzewach to zapowiedź pory jesiennej pożegnanie pięknego w tym roku gorącego

Bardziej szczegółowo

Jaki jest Wszechświat?

Jaki jest Wszechświat? 1 Jaki jest Wszechświat? Od najmłodszych lat posługujemy się terminem KOSMOS. Lubimy gry komputerowe czy filmy, których akcja rozgrywa się w Kosmosie, na przykład Gwiezdne Wojny. Znamy takie słowa, jak

Bardziej szczegółowo

ZAŁĄCZNIK IV. Obliczanie rotacji / translacji obrazów.

ZAŁĄCZNIK IV. Obliczanie rotacji / translacji obrazów. ZAŁĄCZNIK IV. Obliczanie rotacji / translacji obrazów. Jak to zostało przedstawione w części 5.2.1, jeżeli zrobimy Słońcu zdjęcie z jakiegoś miejsca na powierzchni ziemi w danym momencie t i dokładnie

Bardziej szczegółowo

Niebo nad nami Styczeń 2018

Niebo nad nami Styczeń 2018 Niebo nad nami Styczeń 2018 Comiesięczny kalendarz astronomiczny STOWARZYSZENIE NA RZECZ WIEDZY I ROZWOJU WiR KOPERNIK WWW.WIRKOPERNIK.PL CZARNA 857, 37-125 CZARNA TEL: 603 155 527 E-MAIL: kontakt@wirkopernik.pl

Bardziej szczegółowo

Analiza danych Strona 1 z 6

Analiza danych Strona 1 z 6 Analiza danych Strona 1 z 6 (D1) Pulsar podwójny Dzięki systematycznym badaniom na przestrzeni ostatnich dziesiątek lat astronom znalazł dużą liczbę pulsarów milisekundowych (okres obrotu < 10ms) W większość

Bardziej szczegółowo

a TB - średnia odległość planety od Słońca Giuseppe Piazzi OCR ( )

a TB - średnia odległość planety od Słońca Giuseppe Piazzi OCR ( ) Fizyka i Chemia Ziemi Układ Słoneczny cz. 2 T.J. Jopek jopek@amu.edu.pl IOA UAM Układ Słoneczny Układ Słoneczny stanowią: Układ Planetarny Słońce, planety, Obłok Oorta (komety) Pas Kuipera (planety karłowate

Bardziej szczegółowo

Układ Słoneczny. Fizyka i Chemia Ziemi. Odkrycie małych planet. Odległości planet od Słońca. Układ Słoneczny stanowią:

Układ Słoneczny. Fizyka i Chemia Ziemi. Odkrycie małych planet. Odległości planet od Słońca. Układ Słoneczny stanowią: Fizyka i Chemia Ziemi Układ Słoneczny cz. 2 T.J. Jopek jopek@amu.edu.pl IOA UAM Układ Słoneczny Układ Słoneczny stanowią: Układ Planetarny Słońce, planety, Obłok Oorta (komety) Pas Kuipera (planety karłowate

Bardziej szczegółowo

Księżyc to ciało niebieskie pochodzenia naturalnego.

Księżyc to ciało niebieskie pochodzenia naturalnego. 2b. Nasz Księżyc Księżyc to ciało niebieskie pochodzenia naturalnego. Obiega on największe ciała układów planetarnych, tj. planeta, planeta karłowata czy planetoida. W niektórych przypadkach kiedy jest

Bardziej szczegółowo

Aplikacje informatyczne w Astronomii. Internet źródło informacji i planowanie obserwacji astronomicznych

Aplikacje informatyczne w Astronomii. Internet źródło informacji i planowanie obserwacji astronomicznych Aplikacje informatyczne w Astronomii Internet źródło informacji i planowanie obserwacji astronomicznych Planowanie obserwacji ciał Układu Słonecznego Plan zajęć: planety wewnętrzne planety zewnętrzne systemy

Bardziej szczegółowo

Podstawy fizyki sezon 1 VII. Pole grawitacyjne*

Podstawy fizyki sezon 1 VII. Pole grawitacyjne* Podstawy fizyki sezon 1 VII. Pole grawitacyjne* Agnieszka Obłąkowska-Mucha WFIiS, Katedra Oddziaływań i Detekcji Cząstek, D11, pok. 111 amucha@agh.edu.pl http://home.agh.edu.pl/~amucha * Resnick, Halliday,

Bardziej szczegółowo

Sprawdzian Na rysunku przedstawiono siłę, którą kula o masie m przyciąga kulę o masie 2m.

Sprawdzian Na rysunku przedstawiono siłę, którą kula o masie m przyciąga kulę o masie 2m. Imię i nazwisko Data Klasa Wersja A Sprawdzian 1. 1. Orbita każdej planety jest elipsą, a Słońce znajduje się w jednym z jej ognisk. Treść tego prawa podał a) Kopernik. b) Newton. c) Galileusz. d) Kepler..

Bardziej szczegółowo

Orbita Hohmanna. Szkoła średnia Klasy I IV Doświadczenie konkursowe 1

Orbita Hohmanna. Szkoła średnia Klasy I IV Doświadczenie konkursowe 1 Szkoła średnia Klasy I IV Doświadczenie konkursowe 1 Rok 019 1. Wstęp teoretyczny Podróże kosmiczne znacznie różnią się od podróży ziemskich. Na Ziemi podróżujemy między punktami o ustalonym położeniu,

Bardziej szczegółowo

Zderzenie galaktyki Andromedy z Drogą Mleczną

Zderzenie galaktyki Andromedy z Drogą Mleczną Zderzenie galaktyki Andromedy z Drogą Mleczną Katarzyna Mikulska Zimowe Warsztaty Naukowe Naukowe w Żninie, luty 2014 Wszyscy doskonale znamy teorię Wielkiego Wybuchu. Wiemy, że Wszechświat się rozszerza,

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie długości i szerokości geograficznej z obserwacji astronomicznych.

Wyznaczanie długości i szerokości geograficznej z obserwacji astronomicznych. Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Wyznaczanie długości i szerokości geograficznej z obserwacji astronomicznych. Piotr A. Dybczyński Związek czasu słonecznego z gwiazdowym. Zadanie:

Bardziej szczegółowo

Układ Słoneczny. Juliusz Domański

Układ Słoneczny. Juliusz Domański Układ Słoneczny Juliusz Domański Do 1610 roku Układ Słoneczny stanowiły Słońce, Ziemia z Księżycem oraz 5 gwiazd błądzących (planet). Widoczne niekiedy na niebie komety bardzo długo uważano za zjawiska

Bardziej szczegółowo

LXIII OLIMPIADA FIZYCZNA ZAWODY III STOPNIA

LXIII OLIMPIADA FIZYCZNA ZAWODY III STOPNIA LXIII OLIMPIADA FIZYCZNA ZAWODY III STOPNIA CZEŚĆ TEORETYCZNA Za każde z trzech zadań można otrzymać maksymalnie 20 punktów. Zadanie 1. Zaobserwowano zbliżajac a się do Ziemi kulist a planetoidę o średnicy

Bardziej szczegółowo

WYPRAWY NA MARSA. Historia i perspektywy na przyszłość. Robert Kaczmarek IV rok nanotechnologii

WYPRAWY NA MARSA. Historia i perspektywy na przyszłość. Robert Kaczmarek IV rok nanotechnologii WYPRAWY NA MARSA Historia i perspektywy na przyszłość Mars Mars nazywany często czerwoną planetą jest czwartą w kolejności planetą układu słonecznego. Swoją barwę zawdzięcza wysokiej zawartości tlenków

Bardziej szczegółowo

Zaćmienie Słońca powstaje, gdy Księżyc znajdzie się pomiędzy Słońcem a Ziemią i tym samym przesłoni światło słoneczne.

Zaćmienie Słońca powstaje, gdy Księżyc znajdzie się pomiędzy Słońcem a Ziemią i tym samym przesłoni światło słoneczne. Zaćmienie Słońca powstaje, gdy Księżyc znajdzie się pomiędzy Słońcem a Ziemią i tym samym przesłoni światło słoneczne. Rodzaje zaćmień Słońca Zaćmienie częściowe Występuje, gdy obserwator nie znajduje

Bardziej szczegółowo

Układ Słoneczny. Powstanie Układu Słonecznego. Dysk protoplanetarny

Układ Słoneczny. Powstanie Układu Słonecznego. Dysk protoplanetarny Układ Słoneczny Powstanie Układu Słonecznego Układ Słoneczny uformował się około 4,6 mld lat temu w wyniku zagęszczania się obłoku materii składającego się głównie z gazów oraz nielicznych atomów pierwiastków

Bardziej szczegółowo

Komety 21P/Giacobini-Zinner 46P/Wirtanen 21P/Giacobini-Zinner 46P/Wirtanen Oznaczenia w tabeli:

Komety 21P/Giacobini-Zinner 46P/Wirtanen 21P/Giacobini-Zinner 46P/Wirtanen Oznaczenia w tabeli: Komety W 2018 roku przez peryhelium przejdzie 77 znanych komet. Zamieszczona tabela podaje ich parametry. Teoretycznie dostępne dla obserwacji przez lornetki mogą być komety: 21P/Giacobini-Zinner, 46P/Wirtanen

Bardziej szczegółowo

Granice Układu Słonecznego. Marek Stęślicki IA UWr

Granice Układu Słonecznego. Marek Stęślicki IA UWr Granice Układu Słonecznego Marek Stęślicki IA UWr Podstawowe pojęcia jednostka astronomiczna [AU] (odl. Ziemia - Słońce) 1 AU = 150 mln km płaszczyzna orbity ekliptyka Skala jasności orbita 1m 2m 3m 4m

Bardziej szczegółowo

Tomasz Mrozek 1,2, Sylwester Kołomański 1 1. Instytut Astronomiczny UWr 2. Zakład Fizyki Słońca CBK PAN. Astro Izery

Tomasz Mrozek 1,2, Sylwester Kołomański 1 1. Instytut Astronomiczny UWr 2. Zakład Fizyki Słońca CBK PAN. Astro Izery Tomasz Mrozek 1,2, Sylwester Kołomański 1 1. Instytut Astronomiczny UWr 2. Zakład Fizyki Słońca CBK PAN Astro Izery Po co nam Wszechświat? Podstawowe założenie OTW: sformułować prawa fizyczne i opis ruchu

Bardziej szczegółowo

PROSZĘ UWAŻNIE SŁUCHAĆ NA KOŃCU PREZENTACJI BĘDZIE TEST SPRAWDZAJĄCY

PROSZĘ UWAŻNIE SŁUCHAĆ NA KOŃCU PREZENTACJI BĘDZIE TEST SPRAWDZAJĄCY PROSZĘ UWAŻNIE SŁUCHAĆ NA KOŃCU PREZENTACJI BĘDZIE TEST SPRAWDZAJĄCY RUCH OBROTOWY ZIEMI Ruch obrotowy to ruch Ziemi wokół własnej osi. Oś Ziemi jest teoretyczną linią prostą, która przechodzi przez Biegun

Bardziej szczegółowo

pobrano z serwisu Fizyka Dla Każdego - http://fizyka.dk - zadania fizyka, wzory fizyka, matura fizyka

pobrano z serwisu Fizyka Dla Każdego - http://fizyka.dk - zadania fizyka, wzory fizyka, matura fizyka 4. Pole grawitacyjne. Praca. Moc.Energia zadania z arkusza I 4.8 4.1 4.9 4.2 4.10 4.3 4.4 4.11 4.12 4.5 4.13 4.14 4.6 4.15 4.7 4.16 4.17 4. Pole grawitacyjne. Praca. Moc.Energia - 1 - 4.18 4.27 4.19 4.20

Bardziej szczegółowo

Astroexpress 26. Waldemar Zwierzchlejski

Astroexpress 26. Waldemar Zwierzchlejski Astroexpress 26 Waldemar Zwierzchlejski Częstochowa, 23.01.2015 Sondy kosmiczne 2014 Waldemar Zwierzchlejski Częstochowa, 23.01.2015 STEREO = Solar TErrestrial RElations Observatory [2006] STEREO STEREO

Bardziej szczegółowo

Wenus na tle Słońca. Sylwester Kołomański Tomasz Mrozek. Instytut Astronomiczny Uniwersytetu Wrocławskiego

Wenus na tle Słońca. Sylwester Kołomański Tomasz Mrozek. Instytut Astronomiczny Uniwersytetu Wrocławskiego Wenus na tle Słońca Sylwester Kołomański Tomasz Mrozek Instytut Astronomiczny Uniwersytetu Wrocławskiego Instytut Astronomiczny UWr Czym się zajmujemy? uczymy studentów, prowadzimy badania naukowe (astrofizyka

Bardziej szczegółowo

Grawitacja + Astronomia

Grawitacja + Astronomia Grawitacja + Astronomia Matura 2005 Zadanie 31. Syriusz (14 pkt) Zimą najjaśniejszą gwiazdą naszego nocnego nieba jest Syriusz. Pod tą nazwą kryje się układ dwóch gwiazd poruszających się wokół wspólnego

Bardziej szczegółowo

LXI Olimpiada Astronomiczna 2017/2018 Zadania z zawodów III stopnia

LXI Olimpiada Astronomiczna 2017/2018 Zadania z zawodów III stopnia LXI Olimpiada Astronomiczna 2017/2018 Zadania z zawodów III stopnia 1. Okres obrotu Księżyca wokół osi jest równy jego okresowi orbitalnemu. Dzięki temu Księżyc jest stale zwrócony ku Ziemi jedną stroną.

Bardziej szczegółowo

niedziela poniedziałek wtorek środa czwartek piątek 17:00-20:00

niedziela poniedziałek wtorek środa czwartek piątek 17:00-20:00 Program pracy Sekcji Astronomicznej CK w soku szkolnym 219-22 data dzień godziny temat 219-8-16 piątek 21:-: Publiczne obserwacje częściowego zaćmienia Księżyca 219-8-12 poniedziałek 21:-: Publiczne Obserwacje

Bardziej szczegółowo

Układ Słoneczny. Szkoła Podstawowa Klasy IV VI Doświadczenie konkursowe nr 2

Układ Słoneczny. Szkoła Podstawowa Klasy IV VI Doświadczenie konkursowe nr 2 Szkoła Podstawowa Klasy IV VI Doświadczenie konkursowe nr 2 Rok 2019 1. Wstęp teoretyczny Wszyscy ludzie zamieszkują wspólną planetę Ziemię. Nasza planeta, tak jak siedem pozostałych, obiega Słońce dookoła.

Bardziej szczegółowo

Ę Ę Ę Ó Ę Ę Ó Ź ć Ł Ś Ó Ó Ł Ł Ż ć ć Ż Ą Ż ć Ę Ę ź ć ź Ą Ę Ż ć Ł Ę ć Ż Ę Ę ć ć Ż Ż Ę Ż Ż ć Ó Ę Ę ć Ę ć Ę Ę Ż Ż Ż Ż ź Ż Ę Ę ź Ę ź Ę Ż ć ć Ą Ę Ę ć Ę ć ć Ź Ą Ę ć Ę Ą Ę Ę Ę ć ć ć ć Ć Ą Ą ć Ę ć Ż ć Ę ć ć ć Ą

Bardziej szczegółowo

ż ż ć ż Ż ż ż ć Ł ń ń ź ć ń Ś ż Ł ć ż Ź ż ń ż Ż Ś ć ź ż ć Ś ń ń ź ż ź ń Ś ń Ś ż ń ń ż ć ż ż Ą ć ń ń ń ć ż ć Ś ż Ć ć ż Ś Ś ć Ż ż Ś ć Ż Ż Ż Ą ń ń ć ń Ż ć ń ż Ż ń ż Ś ń Ś Ś ć Ż Ż Ć Ó Ż Ść ż Ż ż ż ń Ż Ż ć

Bardziej szczegółowo

ń ń ź ź ć ń ń Ą Ź ń Ą ĄĄ Ą ń ź Ł Ł ń ć Ó Ą Ą ń ń ć ń ć ź ć ć Ó ć Ó ć Ś ć Ó ń ć ć ć ź ć Ą Ó Ź Ź Ź Ą ź Ó Ą ń ń Ź Ó Ź Ń ć Ń ć ź ń ń ń ń ń ń Ń ń Ź ń Ź Ź Ź ń ń ń Ą Ź Ó ĄĄ ń Ą ń ń Ó Ń Ó Ó ń Ą Ó ź ń ź Ą Ó Ą ź

Bardziej szczegółowo

Ą Ą Ś Ż Ą ć Ź ć Ó Ś Ż Ź Ó ć Ś Ż ć Ś Ź Ó ć Ż Ż Ź Ż Ó Ź Ó Ż Ż Ż Ż Ż Ś Ź Ś ć ć ć Ź ć ć Ó Ó Ó Ś Ą ć ć Ź Ż Ż Ż Ż ź Ż ź Ó Ś Ą Ź Ż Ż ć Ź Ó Ż Ó Ś Ą Ś Ś Ź Ż Ś Ż Ż Ź Ó ć Ś Ś Ść Ś Ż Ź Ó Ś Ó Ź Ó Ż Ź Ó Ś Ś Ż Ź Ż Ś

Bardziej szczegółowo

Ę Ł ć Ą ż Ł Ł Ą Ó ż Ł Ś Ę Ś Ó Ł Ń Ą Ą Ł Ą ĄĄ ż ć Ś Ź ć ć Ł ć ć ć Ś Ó Ś Ś ć ć ć ć Ó ć ć ć Ś ż Ł Ą ż Ś ż Ł ć ć Ó ć ć Ą ć Ś ć ż ć ć Ś ć Ł Ń ć ć Ę ć ć ć Ó ć ć ć ć ć ć ź ć ć Ó ć ć ć ć ć ż ć ć ć ć Ł ć ć ć ć

Bardziej szczegółowo

Ą Ł Ą Ą ś ś ż Ż ś ś ś ść ś ś Ą ś Ż ś ć ż ś ś ż ś ż Ć Ł Ż ż Ź ć ĄĄ Ż Ą Ż Ą Ź Ż Ł Ł Ę ś ś ś ż Ą ś Ą ś Ą Ż Ą Ż Ą Ć Ż Ż ś Ż Ą Ć Ł Ł Ę ś ż Ż ć ś ś ś ś Ż Ć ż ż ś ś ż ś ś Ż Ż ś ś ś ś ś Ż ż Ż ś ś Ż Ę ż ś ż Ź Ę

Bardziej szczegółowo

Ż ź ź ź ź ź ć ć Ą Ą ć Ą ź ź ć Ż Ś ź ć ć Ę ć ź ź ć ź Ą ĄĄ Ń Ą Ń ć ć ć ć Ę ć Ń ć ć ć ć Ą ć ć ć ć ć Ń Ń ć ć ź ź ć Ę Ę ć Ą ć ć ć ć ć Ń Ę ć ć ć ć ć ć ć ć ć ź ć ź Ą ć ć ć Ń ć ć ć ć ź ć ć ć Ń Ń ć ź ź ć ź ź ć

Bardziej szczegółowo

Ę Ę Ę Ę Ę Ź Ą Ę Ą Ę Ą Ą Ę ć Ś ć Ę Ą ź Ą Ź ć Ę Ź Ę ć Ą Ę Ś Ę Ę Ź Ą Ę ć ź Ą Ź Ę ź Ę Ą Ś Ł Ą Ź Ę Ę Ę Ę ć Ę Ą Ę Ę Ą Ś Ą Ę ź ć Ę Ę Ę ź Ź ź Ą Ź Ę Ź ź Ź ć ć Ę Ę Ę Ą Ą Ą Ę ć Ę Ę ć Ę Ę Ą Ę Ą Ę Ę Ę Ą Ę Ś ć Ą ć ć

Bardziej szczegółowo

Ł Ą Ś Ą Ą ź ć ź Ł Ą ć ć ć ć ź Ś ć ć ć Ą Ł ć ź ć ć ć ć Ł ć ć ć ć ć Ł Ą ć Ś Ś Ż ć ź Ą ź ź ź ć ź ć ć ć ć ź ź ć ź ź ź Ś ź ź ć ć ć ć Ś ć ź ź ć ć Ą ź ź ź ź ź ć ć ć ć Ś ć ć ć Ś ć Ż Ł Ś Ł Ł Ł Ł Ż Ł Ś Ś ź ć Ą

Bardziej szczegółowo

Astronomiczny elementarz

Astronomiczny elementarz Astronomiczny elementarz Pokaz dla uczniów klasy 5B Szkoły nr 175 Agnieszka Janiuk 25.06.2013 r. Astronomia najstarsza nauka przyrodnicza Stonehenge w Anglii budowla z okresu 3000 lat p.n.e. Starożytni

Bardziej szczegółowo

Tomasz Ściężor. Almanach Astronomiczny na rok 2014

Tomasz Ściężor. Almanach Astronomiczny na rok 2014 Tomasz Ściężor Almanach Astronomiczny na rok 2014 Klub Astronomiczny Regulus Kraków 2013 1 Recenzent prof. dr hab. Jerzy M. Kreiner Skład komputerowy almanachu wykonał autor publikacji Tomasz Ściężor Wszelkie

Bardziej szczegółowo

Oszacowywanie możliwości wykrywania śmieci kosmicznych za pomocą teleskopów Pi of the Sky

Oszacowywanie możliwości wykrywania śmieci kosmicznych za pomocą teleskopów Pi of the Sky Mirosław Należyty Agnieszka Majczyna Roman Wawrzaszek Marcin Sokołowski Wilga, 27.05.2010. Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego i Instytut Problemów Jądrowych w Warszawie Oszacowywanie

Bardziej szczegółowo

Obliczanie pozycji obiektu na podstawie znanych elementów orbity. Rysunek: Elementy orbity: rozmiar wielkiej półosi, mimośród, nachylenie

Obliczanie pozycji obiektu na podstawie znanych elementów orbity. Rysunek: Elementy orbity: rozmiar wielkiej półosi, mimośród, nachylenie Obliczanie pozycji obiektu na podstawie znanych elementów orbity Rysunek: Elementy orbity: rozmiar wielkiej półosi, mimośród, nachylenie a - wielka półoś orbity e - mimośród orbity i - nachylenie orbity

Bardziej szczegółowo

Układ Słoneczny Pytania:

Układ Słoneczny Pytania: Układ Słoneczny Pytania: Co to jest Układ Słoneczny? Czy znasz nazwy planet? Co jeszcze znajduje się w Układzie Słonecznym poza planetami? Co to jest Układ Słoneczny Układ Słoneczny to układ ciał niebieskich,

Bardziej szczegółowo

Konrad Słodowicz sk30792 AR22 Zadanie domowe satelita

Konrad Słodowicz sk30792 AR22 Zadanie domowe satelita Konrad Słodowicz sk3079 AR Zadanie domowe satelita Współrzędne kartezjańskie Do opisu ruchu satelity potrzebujemy 4 zmiennych stanu współrzędnych położenia i prędkości x =r x =r x 3 = r 3, x 4 = r 4 gdzie

Bardziej szczegółowo

Plan wykładu. Mechanika Układu Słonecznego

Plan wykładu. Mechanika Układu Słonecznego Mechanika nieba Marcin Kiraga: kiraga@astrouw.edu.pl 30 godzin wykładu + 30 godzin ćwiczeń wykłady poniedziałki godzina 13:15 ćwiczenia poniedziałki godzina 15:15 Warunki zaliczenia ćwiczeń: prace domowe

Bardziej szczegółowo

Gdzie się znajdujemy na Ziemi i w Kosmosie

Gdzie się znajdujemy na Ziemi i w Kosmosie Gdzie się znajdujemy na Ziemi i w Kosmosie Realizując ten temat wspólnie z uczniami zajęliśmy się określeniem położenia Ziemi w Kosmosie. Cele: Rozwijanie umiejętności określania kierunków geograficznych

Bardziej szczegółowo