Wenus na tle Słońca. Sylwester Kołomański Tomasz Mrozek. Instytut Astronomiczny Uniwersytetu Wrocławskiego

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Wenus na tle Słońca. Sylwester Kołomański Tomasz Mrozek. Instytut Astronomiczny Uniwersytetu Wrocławskiego"

Transkrypt

1 Wenus na tle Słońca Sylwester Kołomański Tomasz Mrozek Instytut Astronomiczny Uniwersytetu Wrocławskiego

2 Instytut Astronomiczny UWr Czym się zajmujemy? uczymy studentów, prowadzimy badania naukowe (astrofizyka gwiazdowa, heliofizyka) popularyzujemy wiedzę o Wszechświecie: o piątkowe wykłady popularnonaukowe o Dolnośląski Festiwal Nauki o planetarium o Astro Izery Dowiedz się więcej o nas:

3 projekt Astro Izery

4 projekt Astro Izery

5 projekt Astro Izery

6 projekt Astro Izery

7 Współczesny obraz Układu Słonecznego

8 Ścieżka planetarna Orle - Kobyla Łąka - Chatka Górzystów Skala 1:1 mld (4.5 km długości) 2012 r. planety karłowate

9 Ruch w układzie Słonecznym -planety poruszają się po elipsach - im bliżej Słońca tym ruch szybszy Prawa ruchu planet sformułował Johannes Kepler, a sir Izaak Newton uzasadnił je fizycznie

10 Wenus Druga planeta od Słońca średnica równikowa: km (0.949 R Z ) masa: 4.87x10 24 kg (0.815 M Z ) przysp. grawitacyjne: 8.87 m/s 2 (0.904 g) średnia temperatura na powierzchni: 464⁰C ciśnienie atmosferyczne: 9322 kpa (92 p Z ) atmosfera: głównie CO % okres obrotu: okres orbitalny: -243 dni 224,7 dni

11 Wenus Dwie wyżyny: Ziemia Afrodyty rozmiar Ameryki Płd Ziemia Isztar Góry Maxwella z najwyższym szczytem 11 km Brak tektoniki płyt Brak pola magnetycznego Brak księżyca

12 Wenus na ziemskim niebie Wenus jest najjaśniejszym obiektem, po Słońcu i Księżycu, na ziemskim niebie

13 Fazy Wenus Koniunkcja górna Słońce Elongacja wschodnia Wenus Elongacja zachodnia Koniunkcja dolna Ziemia Słońce. Wenus Ziemia Co około 584 dni Wenus znajduje się w takim samym położeniu względem Słońca i Ziemi. Ze względu na nachylenie względem orbity Ziemi tylko raz na jakiś czas przechodzi przed tarczą Słońca

14 Tranzyt Wenus Tranzyt przejście jakiegoś ciała niebieskiego na tle innego Tranzyt Wenus to bardzo rzadkie zjawisko. Zdarza się co 121.5, 8, i 8 lat. Potem cykl powtarza się.

15 Historycznie udokumentowane obserwacje tranzytów Wenus ½ 121 ½ 105 ½ 105 ½ 4 grudnia 1639 r. 5 czerwca 1761 r. Jeremiah Horrocks obserwujący tranzyt Wenus Rosyjski astronom Michaił Łomonosow odkrywa istnienie atmosfery Wenus.

16 Historycznie udokumentowane obserwacje tranzytów Wenus 3 czerwca 1769 Tranzyt z 1769 roku był obserwowany nie tylko przez astronomów. Wyprawa kapitana Jamesa Cooka na żaglowcu Endeavour na Tahiti. Botanik Joseph Banks pokazuje tranzyt mieszkańcom Tahiti.

17 Historycznie udokumentowane obserwacje tranzytów Wenus 6 grudnia 1882 r. 8 czerwca 2004 r. Obserwacje z przestrzeni kosmicznej

18 O co tyle szumu? W 1663r. James Gregory uznawany za jednego z najważniejszych matematyków XVII wieku zaproponował metodę wyznaczenia odległości Ziemi od Słońca wykorzystującą obserwacje tranzytów Wenus. Własne metody wyznaczania odległości do Słońca zaproponowali również: Joseph-Nicolas Delisle Edmund Halley

19 Metoda W największym skrócie metoda opiera się o zjawisko paralaksy Obserwacje całego zjawiska są trudne i mogą być w dowolnym monecie przerwane przez np. chmury. Dlatego postanowiono określić moment kontaktu Wenus z tarczą Słońca W tym wypadku problemem stała się Czarna Kropla a b c c b a

20 Czarna kropla Zjawisko uniemożliwia dokładny pomiar momentu złączenia tarczy Wenus i Słońca W roku 1770 J. J. de Lalande wyjaśnił, że Czarna Kropla jest wynikiem rozmywania obrazu spowodowanego ruchami atmosfery ziemskiej

21 A jednak udało się! Metoda data paralaksa AU w " mln km Wenus Wenus Wenus radar paź.1771 marzec 1768 Sierpień 1766 marzec 1770

22 Tranzyt Wenus 2012 dolnośląskie wschód: III kontakt: IV kontakt: 4h39m 6h37m24.2s 6h54m52.2s

23 Dlaczego obserwować? Następny będzie miał miejsce 11 grudnia 2117 r.!!! i będzie niewidoczny z obszaru Polski

24 Bezpieczeństwo NIGDY NIE PATRZ WPROST W SŁOŃCE BEZ ODPOWIEDNIEJ OCHRONY OCZU - MOŻESZ OŚLEPNĄĆ W CIĄGU KILKU SEKUND! UPEWNIJ SIĘ, ŻE DO OCHRONY SWYCH OCZU UŻYWASZ WŁAŚCIWYCH FILTRÓW OPTYCZNYCH. NIGDY NIE OBSERWUJ BEZPOŚREDNIO SŁOŃCA PRZEZ TELESKOP, LORNETKĘ LUB INNY INSTRUMENT OPTYCZNY, NAWET JEŚLI SĄ ONE WYPOSAŻONE W FILTR. TAKIE OBSERWACJE MOGĄ ROBIĆ TYLKO DOŚWIADCZENI ASTRONOMOWIE POSIADAJĄCY ODPOWIEDNI SPRZĘT. JEŻELI NIE JESTEŚ PROFESJONALNYM OBSERWATOREM SŁOŃCA, OBSERWUJ JE WYŁĄCZNIE METODĄ PROJEKCYJNĄ CZYLI RZUTUJĄC OBRAZ SŁOŃCA NA EKRAN.

25 Metoda projekcyjna Można użyć lunety, lornetki, teleskopu Ważne jest zamontowanie ekranu, który rzuci cień

26 Teleskopy ze SPECJALNYMI filtrami folia mylarowa filtr Hα filtr Ca

Tomasz Mrozek 1,2, Sylwester Kołomański 1 1. Instytut Astronomiczny UWr 2. Zakład Fizyki Słońca CBK PAN. Astro Izery

Tomasz Mrozek 1,2, Sylwester Kołomański 1 1. Instytut Astronomiczny UWr 2. Zakład Fizyki Słońca CBK PAN. Astro Izery Tomasz Mrozek 1,2, Sylwester Kołomański 1 1. Instytut Astronomiczny UWr 2. Zakład Fizyki Słońca CBK PAN Astro Izery Po co nam Wszechświat? Podstawowe założenie OTW: sformułować prawa fizyczne i opis ruchu

Bardziej szczegółowo

Ruchy planet. Wykład 29 listopada 2005 roku

Ruchy planet. Wykład 29 listopada 2005 roku Ruchy planet planety wewnętrzne: Merkury, Wenus planety zewnętrzne: Mars, Jowisz, Saturn, Uran, Neptun, Pluton Ruch planet wewnętrznych zachodzi w cyklu: koniunkcja dolna, elongacja wschodnia, koniunkcja

Bardziej szczegółowo

Pozorne orbity planet Z notatek prof. Antoniego Opolskiego. Tomasz Mrozek Instytut Astronomiczny UWr Zakład Fizyki Słońca CBK PAN

Pozorne orbity planet Z notatek prof. Antoniego Opolskiego. Tomasz Mrozek Instytut Astronomiczny UWr Zakład Fizyki Słońca CBK PAN Pozorne orbity planet Z notatek prof. Antoniego Opolskiego Tomasz Mrozek Instytut Astronomiczny UWr Zakład Fizyki Słońca CBK PAN Początek Młody miłośnik astronomii patrzy w niebo Młody miłośnik astronomii

Bardziej szczegółowo

Dyfrakcja to zdolność fali do uginania się na krawędziach przeszkód. Dyfrakcja światła stanowi dowód na to, że światło ma charakter falowy.

Dyfrakcja to zdolność fali do uginania się na krawędziach przeszkód. Dyfrakcja światła stanowi dowód na to, że światło ma charakter falowy. ZAŁĄCZNIK V. SŁOWNICZEK. Czas uniwersalny Czas uniwersalny (skróty: UT lub UTC) jest taki sam, jak Greenwich Mean Time (skrót: GMT), tzn. średni czas słoneczny na południku zerowym w Greenwich, Anglia

Bardziej szczegółowo

ZAŁĄCZNIK IV. Obliczanie rotacji / translacji obrazów.

ZAŁĄCZNIK IV. Obliczanie rotacji / translacji obrazów. ZAŁĄCZNIK IV. Obliczanie rotacji / translacji obrazów. Jak to zostało przedstawione w części 5.2.1, jeżeli zrobimy Słońcu zdjęcie z jakiegoś miejsca na powierzchni ziemi w danym momencie t i dokładnie

Bardziej szczegółowo

Ziemia jako planeta w Układzie Słonecznym

Ziemia jako planeta w Układzie Słonecznym Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Ziemia jako planeta w Układzie Słonecznym Data courtesy Marc Imhoff of NASA GSFC and Christopher Elvidge of NOAA NGDC. Image by Craig Mayhew and Robert

Bardziej szczegółowo

Fizyka i Chemia Ziemi

Fizyka i Chemia Ziemi Fizyka i Chemia Ziemi Temat 4: Ruch geocentryczny i heliocentryczny planet T.J. Jopek jopek@amu.edu.pl IOA UAM Układ Planetarny - klasyfikacja. Planety grupy ziemskiej: Merkury Wenus Ziemia Mars 2. Planety

Bardziej szczegółowo

W poszukiwaniu nowej Ziemi. Andrzej Udalski Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego

W poszukiwaniu nowej Ziemi. Andrzej Udalski Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego W poszukiwaniu nowej Ziemi Andrzej Udalski Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego Gdzie mieszkamy? Ziemia: Masa = 1 M E Średnica = 1 R E Słońce: 1 M S = 333950 M E Średnica = 109 R E Jowisz

Bardziej szczegółowo

Sprawdzian Na rysunku przedstawiono siłę, którą kula o masie m przyciąga kulę o masie 2m.

Sprawdzian Na rysunku przedstawiono siłę, którą kula o masie m przyciąga kulę o masie 2m. Imię i nazwisko Data Klasa Wersja A Sprawdzian 1. 1. Orbita każdej planety jest elipsą, a Słońce znajduje się w jednym z jej ognisk. Treść tego prawa podał a) Kopernik. b) Newton. c) Galileusz. d) Kepler..

Bardziej szczegółowo

Odległość mierzy się zerami

Odległość mierzy się zerami Odległość mierzy się zerami Jednostki odległości w astronomii jednostka astronomiczna AU, j.a. rok świetlny l.y., r.św. parsek pc średnia odległość Ziemi od Słońca odległość przebyta przez światło w próżni

Bardziej szczegółowo

Wędrówki między układami współrzędnych

Wędrówki między układami współrzędnych Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Wędrówki między układami współrzędnych Piotr A. Dybczyński Układ równikowy godzinny i układ horyzontalny zenit północny biegun świata Z punkt wschodu szerokość

Bardziej szczegółowo

Wstęp do astrofizyki I

Wstęp do astrofizyki I Wstęp do astrofizyki I Wykład 10 Tomasz Kwiatkowski 8 grudzień 2010 r. Tomasz Kwiatkowski, Wstęp do astrofizyki I, Wykład 10 1/36 Plan wykładu Wyznaczanie mas ciał niebieskich Gwiazdy podwójne Optycznie

Bardziej szczegółowo

Podstawy fizyki sezon 1 VII. Pole grawitacyjne*

Podstawy fizyki sezon 1 VII. Pole grawitacyjne* Podstawy fizyki sezon 1 VII. Pole grawitacyjne* Agnieszka Obłąkowska-Mucha WFIiS, Katedra Oddziaływań i Detekcji Cząstek, D11, pok. 111 amucha@agh.edu.pl http://home.agh.edu.pl/~amucha * Resnick, Halliday,

Bardziej szczegółowo

PROSZĘ UWAŻNIE SŁUCHAĆ NA KOŃCU PREZENTACJI BĘDZIE TEST SPRAWDZAJĄCY

PROSZĘ UWAŻNIE SŁUCHAĆ NA KOŃCU PREZENTACJI BĘDZIE TEST SPRAWDZAJĄCY PROSZĘ UWAŻNIE SŁUCHAĆ NA KOŃCU PREZENTACJI BĘDZIE TEST SPRAWDZAJĄCY RUCH OBROTOWY ZIEMI Ruch obrotowy to ruch Ziemi wokół własnej osi. Oś Ziemi jest teoretyczną linią prostą, która przechodzi przez Biegun

Bardziej szczegółowo

Księżyc to ciało niebieskie pochodzenia naturalnego.

Księżyc to ciało niebieskie pochodzenia naturalnego. 2b. Nasz Księżyc Księżyc to ciało niebieskie pochodzenia naturalnego. Obiega on największe ciała układów planetarnych, tj. planeta, planeta karłowata czy planetoida. W niektórych przypadkach kiedy jest

Bardziej szczegółowo

Skala jasności w astronomii. Krzysztof Kamiński

Skala jasności w astronomii. Krzysztof Kamiński Skala jasności w astronomii Krzysztof Kamiński Obserwowana wielkość gwiazdowa (magnitudo) Skala wymyślona prawdopodobnie przez Hipparcha, który podzielił gwiazdy pod względem jasności na 6 grup (najjaśniejsze:

Bardziej szczegółowo

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii 5 Poziom podstawowy

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii 5 Poziom podstawowy Egzamin maturalny z fizyki i astronomii 5 Poziom podstawowy 14. Kule (3 pkt) Dwie małe jednorodne kule A i B o jednakowych masach umieszczono w odległości 10 cm od siebie. Kule te oddziaływały wówczas

Bardziej szczegółowo

Konkurs Astronomiczny Astrolabium III Edycja 25 marca 2015 roku Klasy I III Liceum Ogólnokształcącego Test Konkursowy

Konkurs Astronomiczny Astrolabium III Edycja 25 marca 2015 roku Klasy I III Liceum Ogólnokształcącego Test Konkursowy Instrukcja Zaznacz prawidłową odpowiedź. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna. Czas na rozwiązanie testu wynosi 75 minut. 1. Przyszłość. Ludzie mieszkają w stacjach kosmicznych w kształcie okręgu o promieniu

Bardziej szczegółowo

Ruch obiegowy Ziemi. Ruch obiegowy Ziemi. Cechy ruchu obiegowego. Cechy ruchu obiegowego

Ruch obiegowy Ziemi. Ruch obiegowy Ziemi. Cechy ruchu obiegowego. Cechy ruchu obiegowego Ruch obiegowy Ziemi Ruch obiegowy Ziemi Ziemia obiega Słońce po drodze zwanej orbitą ma ona kształt lekko wydłużonej elipsy Czas pełnego obiegu wynosi 365 dni 5 godzin 48 minut i 46 sekund okres ten nazywamy

Bardziej szczegółowo

Astronomia. Znając przyspieszenie grawitacyjne planety (ciała), obliczyć możemy ciężar ciała drugiego.

Astronomia. Znając przyspieszenie grawitacyjne planety (ciała), obliczyć możemy ciężar ciała drugiego. Astronomia M = masa ciała G = stała grawitacji (6,67 10-11 [N m 2 /kg 2 ]) R, r = odległość dwóch ciał/promień Fg = ciężar ciała g = przyspieszenie grawitacyjne ( 9,8 m/s²) V I = pierwsza prędkość kosmiczna

Bardziej szczegółowo

ETAP II. Astronomia to nauka. pochodzeniem i ewolucją. planet i gwiazd. na wydarzenia na Ziemi.

ETAP II. Astronomia to nauka. pochodzeniem i ewolucją. planet i gwiazd. na wydarzenia na Ziemi. ETAP II Konkurencja I Ach te definicje! (każda poprawnie ułożona definicja warta jest aż dwa punkty) Astronomia to nauka o ciałach niebieskich zajmująca się badaniem ich położenia, ruchów, odległości i

Bardziej szczegółowo

Konkurs Astronomiczny Astrolabium V Edycja 29 kwietnia 2019 roku Klasy IV VI Szkoły Podstawowej Odpowiedzi

Konkurs Astronomiczny Astrolabium V Edycja 29 kwietnia 2019 roku Klasy IV VI Szkoły Podstawowej Odpowiedzi Instrukcja Zaznacz prawidłową odpowiedź. W każdym pytaniu tylko jedna odpowiedź jest poprawna. Liczba punktów przyznawanych za właściwą odpowiedź na pytanie jest różna i uzależniona od stopnia trudności

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie długości i szerokości geograficznej z obserwacji astronomicznych.

Wyznaczanie długości i szerokości geograficznej z obserwacji astronomicznych. Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Wyznaczanie długości i szerokości geograficznej z obserwacji astronomicznych. Piotr A. Dybczyński Związek czasu słonecznego z gwiazdowym. Zadanie:

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie długości i szerokości geograficznej z obserwacji astronomicznych.

Wyznaczanie długości i szerokości geograficznej z obserwacji astronomicznych. Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Wyznaczanie długości i szerokości geograficznej z obserwacji astronomicznych. Piotr A. Dybczyński Związek czasu słonecznego z gwiazdowym. Zadanie:

Bardziej szczegółowo

ASTRONOMIA Klasa Ia Rok szkolny 2012/2013

ASTRONOMIA Klasa Ia Rok szkolny 2012/2013 1 ASTRONOMIA Klasa Ia Rok szkolny 2012/2013 NR Temat Konieczne 1 Niebo w oczach dawnych kultur i cywilizacji - wie, jakie były wyobrażenia starożytnych (zwłaszcza starożytnych Greków) na budowę Podstawowe

Bardziej szczegółowo

14 POLE GRAWITACYJNE. Włodzimierz Wolczyński. Wzór Newtona. G- stała grawitacji 6, Natężenie pola grawitacyjnego.

14 POLE GRAWITACYJNE. Włodzimierz Wolczyński. Wzór Newtona. G- stała grawitacji 6, Natężenie pola grawitacyjnego. Włodzimierz Wolczyński 14 POLE GRAWITACYJNE Wzór Newtona M r m G- stała grawitacji Natężenie pola grawitacyjnego 6,67 10 jednostka [ N/kg] Przyspieszenie grawitacyjne jednostka [m/s 2 ] Praca w polu grawitacyjnym

Bardziej szczegółowo

Grawitacja - powtórka

Grawitacja - powtórka Grawitacja - powtórka 1. Oceń prawdziwość każdego zdania. Zaznacz, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub, jeśli jest A. Jednorodne pole grawitacyjne istniejące w obszarze sali lekcyjnej jest wycinkiem centralnego

Bardziej szczegółowo

Ziemia jako zegar Piotr A. Dybczyński

Ziemia jako zegar Piotr A. Dybczyński Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Ziemia jako zegar Piotr A. Dybczyński Czas gwiazdowy N N N N N N N N N N N s = 0h N s = 0h Czemu taka dziwna tarcza? N s = 0h Czemu taka dziwna tarcza?

Bardziej szczegółowo

Poza przedstawionymi tutaj obserwacjami planet (Jowisza, Saturna) oraz Księżyca, zachęcamy również do obserwowania plam na Słońcu.

Poza przedstawionymi tutaj obserwacjami planet (Jowisza, Saturna) oraz Księżyca, zachęcamy również do obserwowania plam na Słońcu. Zachęcamy do eksperymentowania z amatorską fotografią nieba. W przygotowaniu się do obserwacji ciekawych zjawisk może pomóc darmowy program Stellarium oraz strony internetowe na przykład spaceweather.com

Bardziej szczegółowo

Wstęp do astrofizyki I

Wstęp do astrofizyki I Wstęp do astrofizyki I Wykład 1 Tomasz Kwiatkowski Tomasz Kwiatkowski, Wstęp do astrofizyki I, Wykład 1 1/30 Plan wykładu Uwagi wstępne Odległości do gwiazd Paralaksa trygonometryczna Hipparcos i Gaia

Bardziej szczegółowo

Zapisy podstawy programowej Uczeń: 2. 1) wyjaśnia cechy budowy i określa położenie różnych ciał niebieskich we Wszechświecie;

Zapisy podstawy programowej Uczeń: 2. 1) wyjaśnia cechy budowy i określa położenie różnych ciał niebieskich we Wszechświecie; Geografia listopad Liceum klasa I, poziom rozszerzony XI Ziemia we wszechświecie Zapisy podstawy programowej Uczeń: 2. 1) wyjaśnia cechy budowy i określa położenie różnych ciał niebieskich we Wszechświecie;

Bardziej szczegółowo

Astronomiczny elementarz

Astronomiczny elementarz Astronomiczny elementarz Pokaz dla uczniów klasy 5B Szkoły nr 175 Agnieszka Janiuk 25.06.2013 r. Astronomia najstarsza nauka przyrodnicza Stonehenge w Anglii budowla z okresu 3000 lat p.n.e. Starożytni

Bardziej szczegółowo

Niebo nad nami Styczeń 2018

Niebo nad nami Styczeń 2018 Niebo nad nami Styczeń 2018 Comiesięczny kalendarz astronomiczny STOWARZYSZENIE NA RZECZ WIEDZY I ROZWOJU WiR KOPERNIK WWW.WIRKOPERNIK.PL CZARNA 857, 37-125 CZARNA TEL: 603 155 527 E-MAIL: kontakt@wirkopernik.pl

Bardziej szczegółowo

Piotr Brych Wzajemne zakrycia planet Układu Słonecznego

Piotr Brych Wzajemne zakrycia planet Układu Słonecznego Piotr Brych Wzajemne zakrycia planet Układu Słonecznego 27 sierpnia 2006 roku nastąpiło zbliżenie Wenus do Saturna na odległość 0,07 czyli 4'. Odległość ta była kilkanaście razy większa niż średnica tarcz

Bardziej szczegółowo

Grawitacja okiem biol chemów i Linuxów.

Grawitacja okiem biol chemów i Linuxów. Grawitacja okiem biol chemów i Linuxów. Spis treści 1. Odrobina teorii 2. Prawo powszechnego ciążenia 3. Geotropizm 4. Grawitacja na małą skalę ciężkość ciał 5. Grawitacja nie z tej Ziemi 6. Grawitacja

Bardziej szczegółowo

Góry Izerskie. Wszechświat w pigułce.

Góry Izerskie. Wszechświat w pigułce. Góry Izerskie. Wszechświat w pigułce. Tomek Mrozek 1. Instytut Astronomiczny UWr 2. Zakład Fizyki Słońca CBK PAN Gdybym miał zacząć od samego początku Najpierw nie istniało nic, a potem to nic wybuchło

Bardziej szczegółowo

XXXIX OLIMPIADA GEOGRAFICZNA Zawody III stopnia pisemne podejście 2

XXXIX OLIMPIADA GEOGRAFICZNA Zawody III stopnia pisemne podejście 2 -2/1- Zadanie 8. W każdym z poniższych zdań wpisz lub podkreśl poprawną odpowiedź. XXXIX OLIMPIADA GEOGRAFICZNA Zawody III stopnia pisemne podejście 2 A. Słońce nie znajduje się dokładnie w centrum orbity

Bardziej szczegółowo

S T Y C Z E Ń. Mgławica Kooski Łeb Barnard 33 wewnątrz IC 434 w Orionie Źródło: NASA

S T Y C Z E Ń. Mgławica Kooski Łeb Barnard 33 wewnątrz IC 434 w Orionie Źródło: NASA Johannes Kepler Teleskop Keplera Mgławica Kooski Łeb Barnard wewnątrz IC w Orionie Źródło: NASA S T Y C Z E Ń 0 stycznia hm Ziemia znajduje się najbliżej Słońca w peryhelium. stycznia częściowe zaćmienie

Bardziej szczegółowo

OPIS MODUŁ KSZTAŁCENIA (SYLABUS)

OPIS MODUŁ KSZTAŁCENIA (SYLABUS) OPIS MODUŁ KSZTAŁCENIA (SYLABUS) I. Informacje ogólne: 1 Nazwa modułu kształcenia Astronomia ogólna 2 Kod modułu kształcenia 04-ASTR1-ASTROG90-1Z 3 Rodzaj modułu kształcenia obowiązkowy 4 Kierunek studiów

Bardziej szczegółowo

Sztuczny satelita Ziemi. Ruch w polu grawitacyjnym

Sztuczny satelita Ziemi. Ruch w polu grawitacyjnym Sztuczny satelita Ziemi Ruch w polu grawitacyjnym Sztuczny satelita Ziemi Jest to obiekt, któremu na pewnej wysokości nad powierzchnią Ziemi nadano prędkość wystarczającą do uzyskania przez niego ruchu

Bardziej szczegółowo

Prezentacja. Układ Słoneczny

Prezentacja. Układ Słoneczny Prezentacja Układ Słoneczny Układ Słoneczny Układ Słoneczny układ planetarny składający się ze Słońca i powiązanych z nim grawitacyjnie ciał niebieskich. Ciała te to osiem planet, 166 znanych księżyców

Bardziej szczegółowo

Aktywne Słońce. Tomasz Mrozek. Instytut Astronomiczny. Uniwersytet Wrocławski

Aktywne Słońce. Tomasz Mrozek. Instytut Astronomiczny. Uniwersytet Wrocławski Aktywne Słońce Tomasz Mrozek Instytut Astronomiczny Uniwersytet Wrocławski Heliofizyka XXI w Źródło energii słonecznej 600 mln ton wodoru zamienia się w hel w każdej sekundzie 4 mln ton jest przekształcane

Bardziej szczegółowo

STYCZEŃ Mgławica Koński Łeb Barnard 33 wewnątrz IC 434 w Orionie Źródło: NASA

STYCZEŃ Mgławica Koński Łeb Barnard 33 wewnątrz IC 434 w Orionie Źródło: NASA Johannes Kepler Teleskop Keplera Mgławica Koński Łeb Barnard wewnątrz IC w Orionie Źródło: NASA STYCZEŃ 0 stycznia hm Ziemia znajduje się najbliżej Słońca w peryhelium. stycznia częściowe zaćmienie Słońca.

Bardziej szczegółowo

Materiały edukacyjne Tranzyt Wenus Zestaw 3. Paralaksa. Zadanie 1. Paralaksa czyli zmiana

Materiały edukacyjne Tranzyt Wenus Zestaw 3. Paralaksa. Zadanie 1. Paralaksa czyli zmiana Materiały edukacyjne Tranzyt Wenus 2012 Zestaw 3. Paralaksa Zadanie 1. Paralaksa czyli zmiana Paralaksa to zjawisko pozornej zmiany położenia obiektu oglądanego z dwóch kierunków. W praktyce najłatwiej

Bardziej szczegółowo

SPRAWDZIAN NR Merkury krąży wokół Słońca po orbicie, którą możemy uznać za kołową.

SPRAWDZIAN NR Merkury krąży wokół Słońca po orbicie, którą możemy uznać za kołową. SPRAWDZIAN NR 1 IMIĘ I NAZWISKO: KLASA: GRUPA A 1. Merkury krąży wokół Słońca po orbicie, którą możemy uznać za kołową. Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Siłę powodującą ruch Merkurego wokół Słońca

Bardziej szczegółowo

Ziemia jako zegar Piotr A. Dybczyński

Ziemia jako zegar Piotr A. Dybczyński Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Ziemia jako zegar Piotr A. Dybczyński Czas gwiazdowy N N N N N N N N N N N s = 0h Miara czasowa kątów 360 = 24h 15 = 1h = 60m m 1 = 4 m 60' = 4 15' = 1m

Bardziej szczegółowo

OPIS MODUŁ KSZTAŁCENIA (SYLABUS)

OPIS MODUŁ KSZTAŁCENIA (SYLABUS) OPIS MODUŁ KSZTAŁCENIA (SYLABUS) I. Informacje ogólne: 1 Nazwa modułu Astronomia ogólna 2 Kod modułu 04-A-AOG-90-1Z 3 Rodzaj modułu obowiązkowy 4 Kierunek studiów astronomia 5 Poziom studiów I stopień

Bardziej szczegółowo

Cairns (Australia): Szerokość: 16º 55' " Długość: 145º 46' " Sapporo (Japonia): Szerokość: 43º 3' " Długość: 141º 21' 15.

Cairns (Australia): Szerokość: 16º 55'  Długość: 145º 46'  Sapporo (Japonia): Szerokość: 43º 3'  Długość: 141º 21' 15. 5 - Obliczenia przejścia Wenus z 5-6 czerwca 2012 r. 5.1. Wybieranie miejsca obserwacji. W tej części zajmiemy się nadchodzącym tranzytem Wenus, próbując wyobrazić sobie sytuację jak najbardziej zbliżoną

Bardziej szczegółowo

Jak zmieni się wartość siły oddziaływania między dwoma ciałami o masie m każde, jeżeli odległość między ich środkami zmniejszy się dwa razy.

Jak zmieni się wartość siły oddziaływania między dwoma ciałami o masie m każde, jeżeli odległość między ich środkami zmniejszy się dwa razy. I ABC FIZYKA 2018/2019 Tematyka kartkówek oraz zestaw zadań na sprawdzian - Dział I Grawitacja 1.1 1. Podaj główne założenia teorii geocentrycznej Ptolemeusza. 2. Podaj treść II prawa Keplera. 3. Odpowiedz

Bardziej szczegółowo

LVII Olimpiada Astronomiczna 2013/2014 Zadania zawodów III stopnia

LVII Olimpiada Astronomiczna 2013/2014 Zadania zawodów III stopnia Zadanie 1. LVII Olimpiada Astronomiczna 2013/2014 Zadania zawodów III stopnia Z północnego bieguna księżycowego wystrzelono pocisk, nadając mu prędkość początkową równą lokalnej pierwszej prędkości kosmicznej.

Bardziej szczegółowo

LX Olimpiada Astronomiczna 2016/2017 Zadania z zawodów III stopnia. S= L 4π r L

LX Olimpiada Astronomiczna 2016/2017 Zadania z zawodów III stopnia. S= L 4π r L LX Olimpiada Astronomiczna 2016/2017 Zadania z zawodów III stopnia 1. Przyjmij, że prędkość rotacji różnicowej Słońca, wyrażoną w stopniach na dobę, można opisać wzorem: gdzie φ jest szerokością heliograficzną.

Bardziej szczegółowo

LUDZIE. Grzegorz Żakowicz LO nr XVII. Zbigniew Kamiński Nadleśnictwo Świeradów. Sylwester Kołomański Tomasz Mrozek Paweł Preś IA UWr

LUDZIE. Grzegorz Żakowicz LO nr XVII. Zbigniew Kamiński Nadleśnictwo Świeradów. Sylwester Kołomański Tomasz Mrozek Paweł Preś IA UWr Projekty Izerskie LUDZIE Zbigniew Kamiński Nadleśnictwo Świeradów Grzegorz Żakowicz LO nr XVII Stanisław Kornafel Stacja Turystyczna Orle Towarzystwo Izerskie Sylwester Kołomański Tomasz Mrozek Paweł

Bardziej szczegółowo

Zestaw 1. Rozmiary kątowe str. 1 / 5

Zestaw 1. Rozmiary kątowe str. 1 / 5 Materiały edukacyjne Tranzyt Wenus 2012 Zestaw 1. Rozmiary kątowe Czy zauważyliście, że drzewo, które znajduje się daleko wydaje się być dużo mniejsze od tego co jest blisko? To zjawisko nazywane jest

Bardziej szczegółowo

14R2 POWTÓRKA FIKCYJNY EGZAMIN MATURALNYZ FIZYKI I ASTRONOMII - II POZIOM ROZSZERZONY

14R2 POWTÓRKA FIKCYJNY EGZAMIN MATURALNYZ FIZYKI I ASTRONOMII - II POZIOM ROZSZERZONY 14R2 POWTÓRKA FIKCYJNY EGZAMIN MATURALNYZ FIZYKI I ASTRONOMII - II POZIOM ROZSZERZONY Ruch jednostajny po okręgu Dynamika bryły sztywnej Pole grawitacyjne Rozwiązanie zadań należy zapisać w wyznaczonych

Bardziej szczegółowo

( W.Ogłoza, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Pracownia Astronomiczna)

( W.Ogłoza, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Pracownia Astronomiczna) TEMAT: Analiza zdjęć ciał niebieskich POJĘCIA: budowa i rozmiary składników Układu Słonecznego POMOCE: fotografie róŝnych ciał niebieskich, przybory kreślarskie, kalkulator ZADANIE: Wykorzystując załączone

Bardziej szczegółowo

GRAWITACJA MODUŁ 6 SCENARIUSZ TEMATYCZNY LEKCJA NR 2 FIZYKA ZAKRES ROZSZERZONY WIRTUALNE LABORATORIA FIZYCZNE NOWOCZESNĄ METODĄ NAUCZANIA.

GRAWITACJA MODUŁ 6 SCENARIUSZ TEMATYCZNY LEKCJA NR 2 FIZYKA ZAKRES ROZSZERZONY WIRTUALNE LABORATORIA FIZYCZNE NOWOCZESNĄ METODĄ NAUCZANIA. MODUŁ 6 SCENARIUSZ TEMATYCZNY GRAWITACJA OPRACOWANE W RAMACH PROJEKTU: FIZYKA ZAKRES ROZSZERZONY WIRTUALNE LABORATORIA FIZYCZNE NOWOCZESNĄ METODĄ NAUCZANIA. PROGRAM NAUCZANIA FIZYKI Z ELEMENTAMI TECHNOLOGII

Bardziej szczegółowo

4π 2 M = E e sin E G neu = sin z. i cos A i sin z i sin A i cos z i 1

4π 2 M = E e sin E G neu = sin z. i cos A i sin z i sin A i cos z i 1 1 Z jaką prędkością porusza się satelita na orbicie geostacjonarnej? 2 Wiedząc, że doba gwiazdowa na planecie X (stała grawitacyjna µ = 500 000 km 3 /s 2 ) trwa 24 godziny, oblicz promień orbity satelity

Bardziej szczegółowo

Fizyka i Chemia Ziemi

Fizyka i Chemia Ziemi Fizyka i Chemia Ziemi Temat 5: Zjawiska w układzie Ziemia - Księżyc T.J. Jopek jopek@amu.edu.pl IOA UAM 2012-01-26 T.J.Jopek, Fizyka i chemia Ziemi 1 Ruch orbitalny Księżyca Obserwowane tarcze Księżyca

Bardziej szczegółowo

Plan wykładu. Mechanika Układu Słonecznego

Plan wykładu. Mechanika Układu Słonecznego Mechanika nieba Marcin Kiraga: kiraga@astrouw.edu.pl 30 godzin wykładu + 30 godzin ćwiczeń wykłady poniedziałki godzina 13:15 ćwiczenia poniedziałki godzina 15:15 Warunki zaliczenia ćwiczeń: prace domowe

Bardziej szczegółowo

Obliczanie pozycji obiektu na podstawie znanych elementów orbity. Rysunek: Elementy orbity: rozmiar wielkiej półosi, mimośród, nachylenie

Obliczanie pozycji obiektu na podstawie znanych elementów orbity. Rysunek: Elementy orbity: rozmiar wielkiej półosi, mimośród, nachylenie Obliczanie pozycji obiektu na podstawie znanych elementów orbity Rysunek: Elementy orbity: rozmiar wielkiej półosi, mimośród, nachylenie a - wielka półoś orbity e - mimośród orbity i - nachylenie orbity

Bardziej szczegółowo

pobrano z serwisu Fizyka Dla Każdego - http://fizyka.dk - zadania fizyka, wzory fizyka, matura fizyka

pobrano z serwisu Fizyka Dla Każdego - http://fizyka.dk - zadania fizyka, wzory fizyka, matura fizyka 4. Pole grawitacyjne. Praca. Moc.Energia zadania z arkusza I 4.8 4.1 4.9 4.2 4.10 4.3 4.4 4.11 4.12 4.5 4.13 4.14 4.6 4.15 4.7 4.16 4.17 4. Pole grawitacyjne. Praca. Moc.Energia - 1 - 4.18 4.27 4.19 4.20

Bardziej szczegółowo

Ekosfery. Gimnazjum Klasy I III Doświadczenie konkursowe nr 5

Ekosfery. Gimnazjum Klasy I III Doświadczenie konkursowe nr 5 Gimnazjum Klasy I III Doświadczenie konkursowe nr 5 Rok 017 1. Wstęp teoretyczny Badanie planet pozasłonecznych (zwanych inaczej egzoplanetami) jest aktualnie jednym z najbardziej dynamicznie rozwijających

Bardziej szczegółowo

SCENARIUSZ DNIA OTWARTEGO PROMOCJA IZERSKIEGO OBSZARU CIEMNEGO NIEBA. *Parafia Pod Wezwaniem Św. Józefa w Świeradowie Zdroju

SCENARIUSZ DNIA OTWARTEGO PROMOCJA IZERSKIEGO OBSZARU CIEMNEGO NIEBA. *Parafia Pod Wezwaniem Św. Józefa w Świeradowie Zdroju SCENARIUSZ DNIA OTWARTEGO PROMOCJA IZERSKIEGO OBSZARU CIEMNEGO NIEBA 1. Termin: 01.10.2011r. 2. Organizatorzy: *Sobiesław Zasada Sp. z o.o. Oddział SKI&SUN Świeradów Zdrój *Burmistrz Miasta Świeradowa

Bardziej szczegółowo

Rotacja. W układzie związanym z planetą: siła odśrodkowa i siła Coroilisa. Potencjał efektywny w najprostszym przypadku (przybliżenie Roche a):

Rotacja. W układzie związanym z planetą: siła odśrodkowa i siła Coroilisa. Potencjał efektywny w najprostszym przypadku (przybliżenie Roche a): Rotacja W układzie związanym z planetą: siła odśrodkowa i siła Coroilisa. Potencjał efektywny w najprostszym przypadku (przybliżenie Roche a): Φ = ω2 r 2 sin 2 (θ) 2 GM r Z porównania wartości potencjału

Bardziej szczegółowo

Układ słoneczny. Rozpocznij

Układ słoneczny. Rozpocznij Układ słoneczny Rozpocznij Planety układu słonecznego Mapa Merkury Wenus Ziemia Mars Jowisz Saturn Neptun Uran Sprawdź co wiesz Merkury najmniejsza i najbliższa Słońcu planeta Układu Słonecznego. Jako

Bardziej szczegółowo

BEZPIECZNE OBSERWACJE SŁOŃCA

BEZPIECZNE OBSERWACJE SŁOŃCA BEZPIECZNE OBSERWACJE SŁOŃCA Słońce to jeden z najciekawszych obiektów do amatorskich badań astronomicznych. W porównaniu do innych jest to obiekt wyjątkowo łatwy do znalezienia każdy potrafi wskazać położenie

Bardziej szczegółowo

Plan wykładu. Mechanika układów planetarnych (Ukł. Słonecznego)

Plan wykładu. Mechanika układów planetarnych (Ukł. Słonecznego) Mechanika nieba Marcin Kiraga: kiraga@astrouw.edu.pl 30 godzin wykładu + 30 godzin ćwiczeń wykłady poniedziałki - godzina 15:15 ćwiczenia wtorki - godzina 12:15 Warunki zaliczenia ćwiczeń: prace domowe

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN I WOJEWÓDZKIEGO KONKURSU WIEDZY ASTRONOMICZNEJ KASJOPEJA

REGULAMIN I WOJEWÓDZKIEGO KONKURSU WIEDZY ASTRONOMICZNEJ KASJOPEJA REGULAMIN I WOJEWÓDZKIEGO KONKURSU WIEDZY ASTRONOMICZNEJ KASJOPEJA ORGANIZOWANEGO W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM W ROKU SZKOLNYM 2012/2013 DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNZJALNYCH I PONADGIMNAZJALYCH 1 Konkurs z astronomii

Bardziej szczegółowo

W poszukiwaniu życia pozaziemskiego

W poszukiwaniu życia pozaziemskiego W poszukiwaniu życia pozaziemskiego Czy istnieje życie we Wszechświecie? 1473 1543 r. TAK, bo: zasada kopernikaoska mówi, że Ziemia nie jest wyróżnionym miejscem we Wszechświecie Biblioteka Uniwersytetu

Bardziej szczegółowo

Sprawdzian 2. Fizyka Świat fizyki. Astronomia. Sprawdziany podsumowujące. sin = 0,0166 cos = 0,9999 tg = 0,01659 ctg = 60,3058

Sprawdzian 2. Fizyka Świat fizyki. Astronomia. Sprawdziany podsumowujące. sin = 0,0166 cos = 0,9999 tg = 0,01659 ctg = 60,3058 Imię i nazwisko Data Klasa Wersja A Sprawdzian.. Jedna jednostka astronomiczna to odległość jaką przebywa światło (biegnące z szybkością 300 000 km/h) w ciągu jednego roku. jaką przebywa światło (biegnące

Bardziej szczegółowo

Cykl saros. Szkoła Podstawowa Klasy VII-VIII Gimnazjum Klasa III Doświadczenie konkursowe 4

Cykl saros. Szkoła Podstawowa Klasy VII-VIII Gimnazjum Klasa III Doświadczenie konkursowe 4 Szkoła Podstawowa Klasy VII-VIII Gimnazjum Klasa III Doświadczenie konkursowe 4 Rok 2019 1. Wstęp teoretyczny Zaćmienia Słońca należą do najbardziej spektakularnych widowisk na niebie. Zachodzą one wtedy,

Bardziej szczegółowo

Analiza spektralna widma gwiezdnego

Analiza spektralna widma gwiezdnego Analiza spektralna widma gwiezdnego JG &WJ 13 kwietnia 2007 Wprowadzenie Wprowadzenie- światło- podstawowe źródło informacji Wprowadzenie- światło- podstawowe źródło informacji Wprowadzenie- światło- podstawowe

Bardziej szczegółowo

CZY TE SCENY TO TYLKO FIKCJA LITERACKA CZY. CZY STAROśYTNI EGIPCJANIE FAKTYCZNIE UMIELI TAK DOBRZE PRZEWIDYWAĆ ZAĆMIENIA?

CZY TE SCENY TO TYLKO FIKCJA LITERACKA CZY. CZY STAROśYTNI EGIPCJANIE FAKTYCZNIE UMIELI TAK DOBRZE PRZEWIDYWAĆ ZAĆMIENIA? MOTYW ZAĆMIENIA SŁOŃCA S W POWIEŚCI I FILMIE FARAON M CZY TE SCENY TO TYLKO FIKCJA LITERACKA CZY TEś CHOĆBY SZANSA MOśLIWO LIWOŚCI? CZY STAROśYTNI EGIPCJANIE FAKTYCZNIE UMIELI TAK DOBRZE PRZEWIDYWAĆ ZAĆMIENIA?

Bardziej szczegółowo

Układ słoneczny i jego planety

Układ słoneczny i jego planety Artykuł pobrano ze strony eioba.pl Układ słoneczny i jego planety Merkury Nazwa tej planety to imię rzymskiego boga handlu, uważanego przez niektórych również za patrona złodziei (odpowiednika greckiego

Bardziej szczegółowo

Fizyka układów planetarnych. Wenus. Wykład 3

Fizyka układów planetarnych. Wenus. Wykład 3 Fizyka układów planetarnych Wenus Wykład 3 parametr wartość okres synodyczny 583 d (1 rok i 7 mies) rozm. kątowy 10 66 WENUS MERKURY HORYZONT Słońce pod horyzontem Źródło: NASA Źródło: NASA Źródło: Wordpress

Bardziej szczegółowo

Plan Pracy Sekcji Astronomicznej w 2012/13 roku Cel główny: Poznajemy świat galaktyk jako podstawowego zbiorowiska gwiazd we Wszechświecie.

Plan Pracy Sekcji Astronomicznej w 2012/13 roku Cel główny: Poznajemy świat galaktyk jako podstawowego zbiorowiska gwiazd we Wszechświecie. Plan Pracy Sekcji Astronomicznej w 2012/13 roku Cel główny: Poznajemy świat galaktyk jako podstawowego zbiorowiska gwiazd we Wszechświecie. Cele pomocnicze: 1. Galaktyka jako zbiorowisko gwiazd 2. Obiekty

Bardziej szczegółowo

PODRĘCZNA INSTRUKCJA ASTRO-EXCELA

PODRĘCZNA INSTRUKCJA ASTRO-EXCELA 2015 rok Janusz Bańkowski, Bełchatów Patronat programu SOS PTMA PODRĘCZNA INSTRUKCJA ASTRO-EXCELA Wstęp Arkusz kalkulacyjny MS Excel to doskonałe narzędzie obliczeniowe wszechstronnego użytku. Za pomocą

Bardziej szczegółowo

Aplikacje informatyczne w Astronomii. Internet źródło informacji i planowanie obserwacji astronomicznych

Aplikacje informatyczne w Astronomii. Internet źródło informacji i planowanie obserwacji astronomicznych Aplikacje informatyczne w Astronomii Internet źródło informacji i planowanie obserwacji astronomicznych Planowanie obserwacji ciał Układu Słonecznego Plan zajęć: planety wewnętrzne planety zewnętrzne systemy

Bardziej szczegółowo

Kinematyka relatywistyczna

Kinematyka relatywistyczna Kinematyka relatywistyczna Fizyka I (B+C) Wykład V: Prędkość światła historia pomiarów doświadczenie Michelsona-Morleya prędkość graniczna Teoria względności Einsteina Dylatacja czasu Prędkość światła

Bardziej szczegółowo

Zaćmienie Słońca powstaje, gdy Księżyc znajdzie się pomiędzy Słońcem a Ziemią i tym samym przesłoni światło słoneczne.

Zaćmienie Słońca powstaje, gdy Księżyc znajdzie się pomiędzy Słońcem a Ziemią i tym samym przesłoni światło słoneczne. Zaćmienie Słońca powstaje, gdy Księżyc znajdzie się pomiędzy Słońcem a Ziemią i tym samym przesłoni światło słoneczne. Rodzaje zaćmień Słońca Zaćmienie częściowe Występuje, gdy obserwator nie znajduje

Bardziej szczegółowo

GRAWITACJA I ELEMENTY ASTRONOMII

GRAWITACJA I ELEMENTY ASTRONOMII MODUŁ 1 SCENARIUSZ TEMATYCZNY GRAWITACJA I ELEMENTY ASTRONOMII OPRACOWANE W RAMACH PROJEKTU: FIZYKA ZAKRES PODSTAWOWY WIRTUALNE LABORATORIA FIZYCZNE NOWOCZESNĄ METODĄ NAUCZANIA. PROGRAM NAUCZANIA FIZYKI

Bardziej szczegółowo

Elementy astronomii w nauczaniu przyrody. dr Krzysztof Rochowicz Zakład Dydaktyki Fizyki UMK 2011

Elementy astronomii w nauczaniu przyrody. dr Krzysztof Rochowicz Zakład Dydaktyki Fizyki UMK 2011 Elementy astronomii w nauczaniu przyrody dr Krzysztof Rochowicz Zakład Dydaktyki Fizyki UMK 2011 Szkic referatu Krótki przegląd wątków tematycznych przedmiotu Przyroda w podstawie MEN Astronomiczne zasoby

Bardziej szczegółowo

Analiza danych. 7 th International Olympiad on Astronomy & Astrophysics 27 July 5 August 2013, Volos Greece. Zadanie 1.

Analiza danych. 7 th International Olympiad on Astronomy & Astrophysics 27 July 5 August 2013, Volos Greece. Zadanie 1. Analiza danych Zadanie 1. Zdjęcie 1 przedstawiające część gwiazdozbioru Wielkiej Niedźwiedzicy, zostało zarejestrowane kamerą CCD o rozmiarze chipu 17mm 22mm. Wyznacz ogniskową f systemu optycznego oraz

Bardziej szczegółowo

Tomasz Ściężor. Almanach Astronomiczny na rok 2012

Tomasz Ściężor. Almanach Astronomiczny na rok 2012 Tomasz Ściężor Almanach Astronomiczny na rok 2012 Klub Astronomiczny Regulus Kraków 2011 1 Skład komputerowy almanachu wykonał autor publikacji Tomasz Ściężor Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część tej

Bardziej szczegółowo

Tomasz Ściężor. Almanach Astronomiczny na rok 2013

Tomasz Ściężor. Almanach Astronomiczny na rok 2013 Tomasz Ściężor Almanach Astronomiczny na rok 2013 Klub Astronomiczny Regulus Kraków 2012 1 Skład komputerowy almanachu wykonał autor publikacji Tomasz Ściężor Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część tej

Bardziej szczegółowo

Teleskop Levenhuk Strike 900 PRO (Bez Futerału Na Teleskop)

Teleskop Levenhuk Strike 900 PRO (Bez Futerału Na Teleskop) Dane aktualne na dzień: 28-09-2017 15:32 Link do produktu: http://www.e-matgdynia.pl/teleskop-levenhuk-strike-900-pro-bez-futeralu-na-teleskop-p-3313.html Teleskop Levenhuk Strike 900 PRO (Bez Futerału

Bardziej szczegółowo

LIV Olimpiada Astronomiczna 2010 / 2011 Zawody III stopnia

LIV Olimpiada Astronomiczna 2010 / 2011 Zawody III stopnia LIV Olimpiada Astronomiczna 2010 / 2011 Zawody III stopnia 1. Wskutek efektów relatywistycznych mierzony całkowity strumień promieniowania od gwiazdy, która porusza się w kierunku obserwatora z prędkością

Bardziej szczegółowo

1. Obserwacje nieba 2. Gwiazdozbiór na północnej strefie niebieskiej 3. Gwiazdozbiór na południowej strefie niebieskiej 4. Ruch gwiazd 5.

1. Obserwacje nieba 2. Gwiazdozbiór na północnej strefie niebieskiej 3. Gwiazdozbiór na południowej strefie niebieskiej 4. Ruch gwiazd 5. Budowa i ewolucja Wszechświata Autor: Weronika Gawrych Spis treści: 1. Obserwacje nieba 2. Gwiazdozbiór na północnej strefie niebieskiej 3. Gwiazdozbiór na południowej strefie niebieskiej 4. Ruch gwiazd

Bardziej szczegółowo

Odkryj planety naszego Układu Słonecznego W ciągu 90 minut przez wszechświat Na wycieczkę między Ehrenfriedersdorf i Drebach

Odkryj planety naszego Układu Słonecznego W ciągu 90 minut przez wszechświat Na wycieczkę między Ehrenfriedersdorf i Drebach Odkryj planety naszego Układu Słonecznego W ciągu 90 minut przez wszechświat Na wycieczkę między Ehrenfriedersdorf i Drebach układ planetarny - Sonnensystem Układ Słoneczny układ planetarny składający

Bardziej szczegółowo

Układ słoneczny, jego planety, księżyce i planetoidy

Układ słoneczny, jego planety, księżyce i planetoidy Układ słoneczny, jego planety, księżyce i planetoidy Układ słoneczny składa się z ośmiu planet, ich księżyców, komet, planetoid i planet karłowatych. Ma on około 4,6 x10 9 lat. W Układzie słonecznym wszystkie

Bardziej szczegółowo

Kinematyka relatywistyczna

Kinematyka relatywistyczna Kinematyka relatywistyczna Fizyka I (B+C) Wykład VI: Prędkość światła historia pomiarów doświadczenie Michelsona-Morleya prędkość graniczna Teoria względności Einsteina Dylatacja czasu Prędkość światła

Bardziej szczegółowo

Obraz Ziemi widzianej z Księżyca

Obraz Ziemi widzianej z Księżyca Grawitacja Obraz Ziemi widzianej z Księżyca Prawo powszechnego ciążenia Dwa punkty materialne o masach m 1 i m przyciągają się wzajemnie siłą proporcjonalną do iloczynu ich mas i odwrotnie proporcjonalną

Bardziej szczegółowo

Projekt ASTRONOM 2015 dofinansowany ze środków Warszawskich Inicjatyw Edukacyjnych i objęty honorowym patronatem Burmistrza Dzielnicy Ursynów

Projekt ASTRONOM 2015 dofinansowany ze środków Warszawskich Inicjatyw Edukacyjnych i objęty honorowym patronatem Burmistrza Dzielnicy Ursynów Organizator: Sponsor: Patronat honorowy: Trzy nauczycielki : pp.krystyna Brodzik, Magdalena Rozborska i Justyna Walendzik od wielu lat prowadziły w naszej szkole Konkurs Wiedzy Astronomicznej. Na spotkaniu

Bardziej szczegółowo

CASSINI-HUYGENS NA TYTANIE Najnowsze wyniki...

CASSINI-HUYGENS NA TYTANIE Najnowsze wyniki... 1 z 37 Tytan A. Odrzywołek CASSINI-HUYGENS NA TYTANIE Najnowsze wyniki... Piątek, 14 stycznia 2005 Próbnik Huygens, wysłany z najdroższej sondy kosmicznej Cassini, wyladował na Tytanie, odległym o ponad

Bardziej szczegółowo

Tajemnice Srebrnego Globu

Tajemnice Srebrnego Globu Tajemnice Srebrnego Globu Teorie powstania Księżyca Księżyc powstał w wyniku zderzenia pra Ziemi z ciałem niebieskim o rozmiarach zbliżonych do ziemskich Ziemia i Księżyc powstały równocześnie, na początku

Bardziej szczegółowo

Kontrola wiadomości Grawitacja i elementy astronomii

Kontrola wiadomości Grawitacja i elementy astronomii Kontrola wiadomości Grawitacja i elementy astronomii I LO im. Stefana Żeromskiego w Lęborku 15 października Kartkówka w klasie IA - 20 minut Grupa 1 1 Wykonaj rysunek ilustrujący sposób wyznaczania odległości

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie stałej słonecznej i mocy promieniowania Słońca

Wyznaczanie stałej słonecznej i mocy promieniowania Słońca Wyznaczanie stałej słonecznej i mocy promieniowania Słońca Jak poznać Wszechświat, jeśli nie mamy bezpośredniego dostępu do każdej jego części? Ta trudność jest codziennością dla astronomii. Obiekty astronomiczne

Bardziej szczegółowo

Konkurs Astronomiczny Astrolabium II Edycja 26 marca 2014 roku Klasy I III Liceum Ogólnokształcącego Test Konkursowy

Konkurs Astronomiczny Astrolabium II Edycja 26 marca 2014 roku Klasy I III Liceum Ogólnokształcącego Test Konkursowy Instrukcja Zaznacz prawidłową odpowiedź. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna. Czas na rozwiązanie testu wynosi 75 minut.. Do obserwacji Słońca wykorzystuje się filtr Hα, który przepuszcza z widma słonecznego

Bardziej szczegółowo

Niebo usiane planetami...

Niebo usiane planetami... Niebo usiane planetami... Marzenia o istnieniu pozasłonecznych planet spełniły się 21 kwietnia 1992 roku, kiedy to dwaj astronomowie: Polak Aleksander Wolszczan i Amerykanin Dale Frail podali do publicznej

Bardziej szczegółowo

14-TYP-2015 POWTÓRKA PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z FIZYKI I ASTRONOMII ROZSZERZONY

14-TYP-2015 POWTÓRKA PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z FIZYKI I ASTRONOMII ROZSZERZONY Włodzimierz Wolczyński 14-TYP-2015 POWTÓRKA PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z FIZYKI I ASTRONOMII ROZSZERZONY Obejmuje działy u mnie wyszczególnione w konspektach jako 10 RUCH JEDNOSTAJNY PO OKRĘGU 11 POWTÓRKA

Bardziej szczegółowo