produktów spożywczych zawierających chorobotwórcze bakterie, toksyny, pasożyty, rotawirusy lub zanieczyszczenia chemiczne. Najczęstszą przyczyną
|
|
- Maksymilian Sobczyk
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 ARTYKUŁY Zatrucia pokarmowe Przeczytaj pełną wersję artykułu: Zatruciem pokarmowego, pokarmowym występujące nazywamy w krótkim ostre czasie schorzenie po spożyciu przewodu potraw lub produktów spożywczych zawierających chorobotwórcze bakterie, toksyny, pasożyty, rotawirusy lub zanieczyszczenia chemiczne. Najczęstszą przyczyną zatruć pokarmowych w Polsce są bakterie i wirusy: salmonella, campylobacter, pałeczka czerwonki, pałeczka okrężnicy, gronkowiec złocisty, laseczka jadu kiełbasianego, listeria oraz rotawirusy. Chorobotwórcze drobnoustroje, a zwłaszcza wytwarzane przez nie toksyny wywołują zwykle podrażnienie i ostry stan zapalny błony śluzowej żołądka i jelit. Stan zapalny powoduje wzrost przepuszczalności ściany jelit. Woda z osocza krwi przechodzi wówczas z naczyń krwionośnych do światła jelita, a drobnoustroje i ich toksyny są usuwane z wymiotami i biegunką. Czas, jaki upływa od chwili spożycia zatrutego pokarmu do wystąpienia objawów, różni się w zależności od rodzaju drobnoustroju. Najczęściej wynosi 6-36 godzin. Image not readable or empty /img/k.gif W ciepłej porze roku bakterie rozwijają się szybciej i zakażają tzw. wrażliwe surowce dla przetwórstwa spożywczego - np. jaja, mięso, mleko, itp. Najwięcej zatruć pokarmowych powodują nieświeże wyroby cukiernicze z dodatkiem kremów, lody przygotowywane metodą nieprzemysłową (nie z proszku), garmażeryjne sałatki jarzynowe z majonezem oraz potrawy z jaj, mięsa, ryb, ich przetwory i konserwy. Są one narażone na szybkie zepsucie ze względu na dużą zawartość wody i skład chemiczny, stanowiący dobre podłoże do rozwoju mikroorganizmów. W związku z tym latem zdarza się więcej zaburzeń przewodu pokarmowego związanych ze spożyciem
2 pokarmów zawierających substancje szkodliwe dla zdrowia. Salmonella W naszym kraju bakterie Salmonella enterica (zwane też pałeczkami paraduru ) są odpowiedzialne za większość zatruć pokarmowych. Bakterie te znajdują się głównie w mięsie i jego przetworach, drobiu, jajach i ich przetworach (majonezy, kremy, lody) oraz w rybach, twarogach, serach twardych, miękkich i topionych, a nawet w sokach owocowych. Zakażona żywność niczym się nie różni od zdrowej. Do zakażenia naszego układu trawiennego wystarczy ok. 20 bakterii. Objawy zatrucia występują najczęściej 672 godzin po spożyciu zanieczyszczonego pokarmu. Początek choroby jest nagły i manifestuje się wodnistą biegunką, tępymi bólami brzucha, mdłościami i wymiotami. Zaburzeniom pokarmowym zwykle towarzyszy gorączka (do 39 C), ból głowy, dreszcze, ogólne rozbicie. Burzliwe objawy ustępują po 2-3 dniach, ale wyzdrowienie - w lżejszych przypadkach - następuje po 7 dniach. O rozpoznaniu decyduje dodatni wynik posiewu z krwi i stolca. Po przebyciu choroby pałeczki mogą być wydalane z kałem przez kilka tygodni lub miesięcy i mogą zakażać otoczenie. Leczenie na ogół ogranicza się do prawidłowego nawadniania i żywienia. Wbrew powszechnej opinii zakażenie pałeczkami Salmonelli nie wymaga stosowania antybiotyków, jeśli nie chory nie ma obniżonej odporności. Leczenie antybiotykami takie należy rozważyć u niemowląt, w przypadku uogólnienia się zakażenia, oraz u dzieci i dorosłych z obniżoną odpornością (po przeszczepach, w podeszłym wieku, itp.). Zagrażają wówczas powikłania w postaci objawów toksycznych, zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej, posocznicy. Ciężej chorzy wymagają leczenia szpitalnego. Campylobacter W ostatnich latach nastąpił ogromny wzrost liczby zakażeń pokarmowych, których przyczyną są bakterie rodzaju Campylobacter, głównie gatunku Campylobacter jejuni (i Campylobacter coli). Campylobacter jejuni upodobała sobie tuszki drobiu, mleko, wody gruntowe. Szczyt zachorowań przypada na miesiące letnie. Szacuje się, że stanowią one najczęstszą przyczynę biegunek w Stanach Zjednoczonych, w Europie natomiast wywołują około 1% biegunek. Wywołuje objawy ostrej biegunki, gdy w naszym przewodzie znajdzie się około 500 tych mikroorganizmów. Campylobacter jejuni wywołuje ostre zapalenie żołądka i jelit, często o groźnym przebiegu, pozostawiające owrzodzenia. Objawy powodowane przez Campylobacter jejuni przypominają -
3 szczególnie u dzieci - ostre zapalenie wyrostka robaczkowego. Okres upływający od momentu wniknięcia bakterii do przewodu pokarmowego do wystąpienia pierwszych objawów jest bardzo długi i wynosi często 2 do 4 dni. Do najczęściej obserwowanych objawów należą: gorączka, nudności, utrata łaknienia, złe samopoczucie, bóle brzucha (przerywane, o charakterze skurczowym), biegunka (zwykle około 10 luźnych stolców, w 50% przypadków krwawych), bóle mięśniowe, bóle głowy. Objawy takie trwają od 1 do 21 dni. Najczęściej jednak ustępują po upływie tygodnia. Czerwonka Czerwonka - wysoce zakaźna choroba "brudnych rąk". Źródłem zakażenia jest kontakt z chorym człowiekiem lub zakażoną przezeń żywnością. Przyczyną wywołanej przez nią biegunki są różne gatunki pałeczki czerwonki (Shigella). Bakteria ta rozprzestrzenia się wraz z wydalaniem kału przez nosicieli i osób chorych, a do zakażenia dochodzi najczęściej metodą "brudnych rąk", poprzez zainfekowane pożywienia, czy wody gruntowe. Shigella zakaża najczęściej sałatki, surowe, warzywa, mleko i nabiał, drób, wody gruntowe w najbliższej okolicy. W odróżnieniu od salmonelli, aby doszło do zakażenia wystarczy kilka (ok. 10) bakterii! Shigella wytwarza dwa rodzaje toksyn: enterotoksynę i tzw. toksynę Shiga. Objawy choroby pojawiają się już w ciągu kilkunastu godzin od zakażenia. Są nimi częste skąpe wodniste stolce. Po początkowym okresie wodnistej biegunki, wysokiej gorączki, osłabienia, w ciągu 24 godzin dochodzi zwykle do wystąpienia parcia na stolec oraz zapalenia jelita grubego manifestującego się stolcami z krwią. Stolce bywają bolesne, z domieszką śluzu i niewielkich ilości krwi. Podstawą rozpoznania jest dodatni wynik badania bakteriologicznego kału. W przypadku czerwonki problemem jest nie tyle sama choroba, ale jej szybkie rozprzestrzenianie się w dużych skupiskach ludzi - na obozach, koloniach, w akademikach, hotelach. Toteż w przypadku zakażeń wywołanych przez pałeczki czerwonki natychmiastowe leczenie przeciwbakteryjne (antybiotykoterapia) jest bezwzględnie konieczne. Pałeczka okrężnicy Pałeczka okrężnicy (Escherichia coli) jest powszechnie występującą w naszym przewodzie pokarmowym bakterią, zazwyczaj nie sprawiającą nam kłopotu, dopóki nie namnoży się w pokarmach, które spożyjemy - w mięsie, mleku oraz różnego rodzaju ich przetworach. Zakażamy się najczęściej jedząc zakażone niedosmażone mięso, mielone
4 mięso wołowe, surowe mleko. Szczególnie narażone na nie są osoby, które korzystają z ulicznych punktów sprzedaży typu fast-food. Do wywołania objawów chorobowych wystarczy około drobnoutrojów. Jednym z najniebezpieczniejszych drobnoustrojów, jest jej odmiana - serotyp O157:H7. Ta odmiana pałeczki jest bardzo groźna, głównie ze względu na produkcję niebezpiecznej toksyny SLT. Ten typ bakterii coli jest często składnikiem normalnej flory bakteryjnej bydlęcego przewodu pokarmowego. Czasami dostaje się do mięsa wołowego, gdy podczas uboju zetknie się z nim zawartość jelit. Ryzyko zakażenia mięsem, które jest dokładnie usmażone, jest praktycznie zerowe. Natomiast krwiste befsztyki niedokładnie wysmażone kotlety mielone czy hamburgery mogą zawierać zakaźną bakterię. Niebezpieczną bakterię znaleziono także w: niepasteryzowanym mleku, jogurcie, salami czy nawet w winie z jabłek, które tradycyjnie uważano za bezpieczne bakteriologicznie. Mikroorganizm wytwarza toksynę SLT Bardzo podobną do toksyny Shigelli. Zakażenia Escherichia coli O157:H7 w wyniku produkcji toksyny powodują niebepieczne dla zdrowia komplikacje w postaci tzw. zespołu hemolityczno-uremicznego (HUS). W jego efekcie u około 10% zakażonych, a najczęściej są to dzieci, dochodzi do poważnego uszkodzenia nerek. Osoby, u których wystąpił HUS, często do końca życia skazane są na dializy, a nawet mogą wymagać przeszczepów nerek. Charakterystycznymi objawami są wymioty oraz bolesna, często krwawa biegunka. Objawy występują po godzinach od spożycia zakażonej potrawy i utrzymują się do 10 dni. Pacjenci często wymagają hospitalizacji. Zatrucia mogą prowadzić do poważnych uszkodzeń nerek. Gronkowiec złocisty Gronkowce (Staphylococcus aureus) dzielimy na koagulazo-ujemne i koagulazododatnie. Gronkowce koagulazo-dodatnie, np. gronkowiec złocisty są najbardziej chorobotwórcze, ze względu na silnie trującą toksynę, jaką wytwarza. Gronkowce występują wszędzie i wszędzie zakażają, są obecne w powietrzu, kurzu, ściekach, wodzie, mleku, mięsie i innych produktach spożywczych. Głównymi nosicielami gronkowców są ludzie (i zwierzęta). Gronkowiec występuje bezobjawowo w nosie i gardle, na włosach i na skórze zdrowych osobników. Zagrożenie dla zdrowia pojawia się jednak dopiero, gdy gronkowiec napotka odpowiedni pokarm, w którym szybko się rozwija i wytwarza silnie trującą toksynę. Źródłem skażenia żywności jest najczęściej pracownik wytwórstwa spożywczego oraz sprzęt i powierzchnie produkcyjne do wytwarzania żywności. Tą drogą pożywką dla gronkowca złocistego staja się popularne pokarmy: lody, ciastka z kremem i budyniem, jajka i sałatki garmażeryjne. Ponadto: mleko i nabiał, mięso i przetwory mięsne ("tatar", kotlety mielone), wędliny (np.
5 kaszanki, salceson), drób oraz przetwory z ryb. Zatrucie występuje szybko po spożyciu zakażonego pokarmu (1-6 godzin). Początkowo pojawiają się intensywne wymioty, bóle nadbrzusza i biegunka. Temperatura jest tylko nieznacznie podwyższona, może być też obniżona. Zatrucie szczepami gronkowca może spowodować zapaść i zagrożenie zgonem. W sytuacjach ostrych zakażeń z silnym odczynem zapalnym i zagrożeniem życia, konieczna jest hospitalizacja. Chory może otrzymać pomoc w postaci leku przeciwbakteryjnego, jakim są penicyliny półsyntetyczne lub cefalosporyny. Jad kiełbasiany Najpoważniejszym zagrożeniem są zatrucia wywołane przez toksynę bakterii o nazwie laseczka zgorzeli gazowej i jadu kiełbasianego, występującą w nieodpowiednio wysterylizowanych konserwach mięsnych, niedopieczonych mięsach i rybach, pozostawionych w temperaturze otoczenia. Zwiastunem zakażenia konserw są zwykle "wdęcia" konserw. Laseczka jadu kiełbasianego to inaczej Clostridium botulinum. Zabójcze dla zdrowia i życia są miliardowe części grama toksyny, jaką wytwarza laseczka jadu kiełbasianego tzw. nanogramy. Zatrucie może zakończyć się zgonem. Śmiertelna dawka toksyny jadu kiełbasianego wynosi bowiem tylko 0, g. Trucizny są odporne na ogrzewanie, aby je zlikwidować trzeba by gotować zakażoną żywność przez 5 godzin. Wbrew swej nazwie laseczki jadu kiełbasianego spotyka się nie tylko w wędlinach, ale także w różnych konserwach warzywnych czy rybnych, często przygotowywanych w domu (weki), peklowanym mięsie, serach dojrzewających. Jad kiełbasiany wykryto już w wielu rodzajach żywności, takich jak: kukurydza w puszcze, papryka, zielona fasolka, zupy, buraki, szparagi, grzyby, dojrzałe oliwki, szpinak, tuńczyk, mięso kurczaka, kurze wątróbki oraz pasztet z wątróbek, wędliny, szynka, kiełbasa, faszerowane bakłażany, homary, oraz wędzone i solone ryby. Zawsze zwracamy uwagę na tzw. wdęcia puszek wskazujące na zagrożenie rozwojem laseczki jadu kiełbasianego. Okres wylęgania choroby waha się od kilku godzin do kilku dni. Najpierw występują ogólne zaburzenia trawienne: ucisk w żołądku, odbijania, wymioty, biegunka, potem dochodzą do tego zaburzenia widzenia, suchość w ustach, wzdęcia brzucha, zaparcia, zatrzymanie moczu, porażenie oddychania. W razie podejrzenia zatrucia jadem kiełbasianym należy niezwłocznie udać się do szpitala. Niezbędna jest szybka pomoc lekarska. Listeria monocytogenes
6 Ta bakteria jest trudna do wykrycia i eliminacji z otoczenia człowieka, gdyż stale bytuje w jelitach wielu ludzi i zwierząt i na ogół nie przysparza kłopotów. Zaczyna zagrażać zdrowiu, gdy znajdzie pożywkę i zaczyna się intensywnie namnażać w pokarmach. Dawka toksyczna to około 1000 komórek bakterii w naszym przewodzie pokarmowym. Listeria monocytogenes może być postrachem osób dbających o higienę kuchni, gdyż rozwija się również w temperaturze panującej w lodówce. Jak też dlatego, że upodobała sobie mleko, sery, lody, surowe warzywa, kiełbasę, drób, mięso, ryby - a więc większość wrażliwych na temperaturę pokarmów, które przychowujemy w lodówce. Objawy zakażania pokarmowego bakterią imitują objawy grypy: wysoka gorączka, bóle stawów i mięśni, kaszel, itp. Objawy pojawiają się od 4 godzin do kilku dni po spożyciu zakażonego pokarmu. Powikłaniem zakażenia bakterią Listeria monocytogenes może być uszkodzenie płodu u kobiet ciężarnych. Bateria zagraża także swymi objawami zdrowiu niemowląt, osób starszych i chorych. Na szczęście zakażenia tym drobnoustrojem są rzadkie. Zasady samoobrony przed zakażeniami pokarmowymi Ostrożność na co dzień - Zakażone produkty mają czasem smak i zapach zjełczałego tłuszczu - takich unikajmy! - Unikajmy puszek, które mają wzdęte wieczka. - Najtańszy "antybiotyk" to mycie rąk po wyjściu z ubikacji i przed przygotowaniem posiłków Higiena kuchni - Utrzymywanie w czystości naczyń, sprzętów kuchennych i samej kuchni (ulubionym siedliskiem bakterii są wilgotne gąbki, zmywaki, drewniane deski do krojenia mięsa) - Myjmy dokładnie owoce i warzywa - bakterie, a także pleśnie i drożdże, występują też na warzywach i owocach, szczególnie w miejscach uszkodzeń miąższu i skórki. Są to np. bakterie fluoryzujące, gnilne, przetrwalnikowe, które mogą być przyczyną duru brzusznego, czerwonki, żółtaczki. - Nie trzymajmy produktów w otwartych puszkach. Jeżeli nie zostały spożyte od razu, należy przełożyć je na talerz i przechować w lodówce do kilkunastu godzin. - Konserwy przygotowywane w domu najlepiej sterylizować przez 3 kolejne dni, w odpowiednio wysokiej temperaturze. Jeżeli je tylko pasteryzujemy, trzeba je
7 przechowywać w temperaturze poniżej 5 C. Zasada ograniczonego zaufania do producenta - Unikamy lodów, kremówek i innych ciastek pochodzących od nieznanych wytwórców i przygodnych sprzedawców. - Nie należy kupować mięsa, drobiu i ryb niewiadomego pochodzenia. - Sprawdzajmy datę przydatności żywności do spożycia. Zasada szybkiej konsumpcji Niekiedy unikniemy zakażenia, jeśli łatwo psujący się produkt spożywczy spożyjemy zgodnie z wskazaniem na opakowaniu - lub możliwie bezzwłocznie. Przykładowo Listeria żyjąca w glebie i wodzie niekiedy pojawia się w lodówkach i zakaża czasem ser pleśniowy, nawet mleko UHT pozbawione jakiejkolwiek mikroflory. Po otwarciu aseptycznego opakowania UHT należy więc jak najszybciej wypić mleko. Image not found
Zatrucia bakteriami z rodzaju Salmonella
Zatrucia bakteriami z rodzaju Salmonella Drobnoustroje z rodzaju Salmonella są pierwotnymi patogenami wielu zwierząt, tj. ssaków i ptaków zarówno domowych, jak i hodowlanych oraz wolno żyjących. JAKIE
Bardziej szczegółowoń Ż Ń Oświata Zdrowotna i Promocja Zdrowia PSSE Brzesko - Barbara Jewiarz
5 1 0 2 ia w o I r C d Ś Z O ń zie WN Y D Ż y O ow t W a T i S w Ń Ś E Z C E I BEZP Oświata Zdrowotna i Promocja Zdrowia PSSE Brzesko - Barbara Jewiarz 7 kwietnia 2015 r. Światowy Dzień Zdrowia hasło tegorocznej
Bardziej szczegółowoZATRUCIA. Edukacja dla bezpieczeństwa PAMIETAJ!! TEKST PODKREŚLONY LUB WYTŁUSZCZONY JEST DO ZAPAMIĘTANIA. Opracował: mgr Mirosław Chorąży
ZATRUCIA Edukacja dla bezpieczeństwa PAMIETAJ!! TEKST PODKREŚLONY LUB WYTŁUSZCZONY JEST DO ZAPAMIĘTANIA Opracował: mgr Mirosław Chorąży ZATRUCIA TO ZESPÓŁ OBJAWÓW WYWOŁANYCH DZIAŁANIEM TRUCIZNY NA ORGANIZM
Bardziej szczegółowoMikrobiologiczne zatrucia pokarmowe znane i mało znane. Dr Małgorzata Jałosińska
Mikrobiologiczne zatrucia pokarmowe znane i mało znane Dr Małgorzata Jałosińska Skala problemu Wśród produktów żywnościowych wywołujących w ostatnich latach najliczniejsze masowe zatrucia pokarmowe w Polsce
Bardziej szczegółowoListerioza. Teresa Kłapeć
Listerioza Teresa Kłapeć Listerioza Jest to choroba zakaźna ludzi i zwierząt (zoonoza), wielopostaciowa, wykryta po raz pierwszy u człowieka w 1939 roku w Danii. Czynnikiem etiologicznym objawów chorobowych
Bardziej szczegółowo1. Zapobieganie zatruciom pokarmowym POSTĘPOWANIE PODCZAS ZAGROŻENIA MASOWYM ZATRUCIEM POKARMOWYM
POSTĘPOWANIE PODCZAS ZAGROŻENIA MASOWYM ZATRUCIEM POKARMOWYM Zatrucia pokarmowe są to choroby wywołane spożyciem pokarmów zawierających chorobotwórcze bakterie i ich toksyny, pasożyty, wirusy lub zanieczyszczenia
Bardziej szczegółowoZagrożenia mikrobiologiczne w przetwórstwie owocowym
Funded by the European Union s Seventh Framework Programme Zagrożenia mikrobiologiczne w przetwórstwie owocowym Anna Zadernowska Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Olsztyn Wydział Nauki o Żywności
Bardziej szczegółowoMali mieszkańcy naszych posiłków: Uwaga na zagrożenia Listeria monocytogenes w żywności. Elżbieta Maćkiw Zakład Bezpieczeństwa Żywności
Mali mieszkańcy naszych posiłków: Uwaga na zagrożenia Listeria monocytogenes w żywności Elżbieta Maćkiw Zakład Bezpieczeństwa Żywności Listeria monocytogenes Charakterystyka pałeczki Gram-dodatnie, nieprzetrwalnikujące,
Bardziej szczegółowo- tłumaczenie robocze - Wstępna Ocena Ryzyka sporządzona przez ECDC
- tłumaczenie robocze - Wstępna Ocena Ryzyka sporządzona przez ECDC Ognisko zachorowań wywołanych przez bakterie Escherichia coli wytwarzających toksynę Shiga (STEC) na terenie Niemiec 25 maja 2011 r.
Bardziej szczegółowoPROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE
PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE Koordynator profilaktyki : mgr piel. Anna Karczewska CELE: zwiększanie świadomości pacjenta na temat szczepionek przeciwko grypie zapobieganie zachorowań na grypę zapobieganie
Bardziej szczegółowoBEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCI W SEZONIE LETNIM INFORMACJE DLA KONSUMENTÓW
BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCI W SEZONIE LETNIM INFORMACJE DLA KONSUMENTÓW Nadchodzi lato, czas wysokich temperatur, wzmożonego ruchu turystycznego oraz sezonowych produktów spożywczych takich jak warzywa, owoce,
Bardziej szczegółowoUŻYTECZNA RADA: miej w bagażu choćby plastikowy nożyk do obierania owoców.
Owoce i warzywa należy spożywać kilka razy dziennie. Trzeba jednak pamiętać, aby były odpowiednio przygotowane! Po pierwsze, dobrze je umyj. Po drugie, samodzielnie obierz ze skóry lub łupiny nie kupuj
Bardziej szczegółowoNormy ilościowe i jakościowe dotyczące zawartości drobnoustrojów w produktach spożywczych.
Normy ilościowe i jakościowe dotyczące zawartości drobnoustrojów w produktach spożywczych. KATEDRA I ZAKŁAD MIKROBIOLOGII LEKARSKIEJ WUM W WARSZAWIE Dominika Lachowicz Źródła zanieczyszczenia mikrobiologicznego
Bardziej szczegółowoZakażenia i zatrucia pokarmowe - norowirusy-
Zakażenia i zatrucia pokarmowe - norowirusy- Oddział Nadzoru Przeciwepidemicznego Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Lublinie mgr Agnieszka Białkowska Zatrucia i zakażenia pokarmowe Wg Światowej
Bardziej szczegółowoBakterie helikalne: Campylobacter sp.
Bakterie helikalne: Campylobacter sp. Rodzaj Campylobacter Campylobacter - bakterie należący do klasy epsilon- Proteobacteria. Gram-ujemne, mikroaerofilne Rosną w obecności 10% dwutlenku węgla, Spiralne,
Bardziej szczegółowoPOUCZENIE W MYŚL 43 UST. 1 NR 1 USTAWY O ZAPOBIEGANIU ZAKAŻENIOM (IFSG) Informacje na temat higieny pracy ze środkami spożywczymi
POUCZENIE W MYŚL 43 UST. 1 NR 1 USTAWY O ZAPOBIEGANIU ZAKAŻENIOM (IFSG) Informacje na temat higieny pracy ze środkami spożywczymi Osoby, które zawodowo zajmują się produkcją, przetwórstwem lub wprowadzaniem
Bardziej szczegółowoSalmonella na śniadanie
hk_podstrona_lodowka.png [1] Fot. materiały prasowe Strona 1 z 6 Strona 2 z 6 Strona 3 z 6 Strona 4 z 6 7 kwietnia 2015 Polacy nie przestrzegają podstawowych zasad higieny podczas przygotowywania posiłków.
Bardziej szczegółowoTemat: Higiena i choroby układu oddechowego.
Temat: Higiena i choroby układu oddechowego. 1. Sprawność układu oddechowego - ważnym czynnikiem zdrowotnym. a) zanieczyszczenia powietrza Pyły miedzi, aluminium, żelaza, ołowiu, piaskowe, węglowe, azbestowe,
Bardziej szczegółowoErysipelothrix rhusiopathiae. Włoskowiec różycy
Erysipelothrix rhusiopathiae Włoskowiec różycy Erysipelothrix rhusiopathiae Erysipelothrix rhusiopathiae po raz pierwszy wyizolowany przez Kocha w 1876. Do rodzaju Erysipelothrix należy tylko E. rhusiopathiae
Bardziej szczegółowoŚwiatowy Dzień Zdrowia 7 kwietnia 2015
Światowy Dzień Zdrowia 7 kwietnia 2015 Światowy Dzień Zdrowia obchodzony jest każdego roku 7 kwietnia, aby uczcić rocznicę powstania Światowej Organizacji Zdrowia w 1948 roku. Każdego roku wybierany jest
Bardziej szczegółowoBurmistrz Miasta Chełmża Wójtowie Gmin
N.OZ.5441.2.2016 Dot.: ZP Toruń, 28 kwietnia 2016 roku Burmistrz Miasta Chełmża Wójtowie Gmin Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Toruniu, w związku ze zbliżającym się okresem letnim oraz trwającymi
Bardziej szczegółowoŚwiatowy Dzień Mycia Rąk
Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w m. st. Warszawie ul. Kochanowskiego 21, Oddział Promocji Zdrowia, ul. Cyrulików 35; tel. 22/311-80-07 08; e-mail: oswiatazdrowotna@pssewawa.pl Światowy Dzień
Bardziej szczegółowoZAKAŻENIA ROTAWIRUSAMI. Oddział Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Lublinie
ZAKAŻENIA ROTAWIRUSAMI Oddział Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Lublinie Czym są rotawirusy? Rotawirusy(łac.rota = koło) grupawirusównależących do rodziny
Bardziej szczegółowoŚwiatowy Dzień Zdrowia 2015: Bezpieczeństwo żywności
Światowy Dzień Zdrowia 2015: Bezpieczeństwo żywności Światowy Dzień Zdrowia Każdego roku Światowa Organizacja Zdrowia wybiera priorytetowy obszar ważny z punktu widzenia zdrowia publicznego, jako temat
Bardziej szczegółowoŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA 2015
ŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA 2015 7 kwietnia, w rocznicę powstania Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) obchodzony jest Światowego Dnia Zdrowia. Każdego roku WHO wybiera priorytetowy obszar ważny z punktu widzenia
Bardziej szczegółowoZapobiegajmy zatruciom pokarmowym!
Zapobiegajmy zatruciom pokarmowym! Największą liczbę zatruć pokarmowych odnotowuje się w okresie od maja do września, kiedy następuje wzrost ilości organizowania imprez okolicznościowych (przyjęcia z okazji
Bardziej szczegółowoZATRUCIA POKARMOWE KAŻDE ZATRUCIE POKARMOWE MOŻE BYĆ GROŹNE, SZCZEGÓLNIE DLA NIEMOWLĄT I DZIECI DO LAT 3, LUDZI OSŁABIONYCH I STARSZYCH.
ZATRUCIA POKARMOWE Zatrucia pokarmowe to ostre i gwałtowne dolegliwości żołądkowo-jelitowe objawiające się zwykle biegunką i wymiotami. Występują w stosunkowo krótkim czasie po spożyciu żywności skażonej
Bardziej szczegółowoPrezentacja zasad przechowywania żywności i przygotowywania posiłków w sposób bezpieczny, zalecanych przez WHO oraz wyników sondy "Co wiesz o swoim
Prezentacja zasad przechowywania żywności i przygotowywania posiłków w sposób bezpieczny, zalecanych przez WHO oraz wyników sondy "Co wiesz o swoim jedzeniu" przeprowadzonej przez uczniów naszego liceum,
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1319
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1319 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 5 Data wydania: 28 stycznia 2015 r. AB 1319 Kod identyfikacji
Bardziej szczegółowoŚwiatowy Dzień Zdrowia. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) powstała 7 kwietnia 1948 r. Biuro WHO w Polsce utworzone zostało w lipcu 1992 r.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) powstała 7 kwietnia 1948 r. Główna siedziba Organizacji znajduje się w Genewie. Polska jest krajem członkowskim WHO od początku jej istnienia. Biuro WHO w Polsce utworzone
Bardziej szczegółowoDlaczego konieczne jest podejmowanie specjalnych działań w zakresie bezpieczeństwa?
Pieczęć urzędu zdrowia Pouczenie zgodne z 43 ust. 1 ustawy o ochronie przed infekcjami (IfSG) Kto musi zostać pouczony? Przed pierwszym podjęciem pracy przy produktach spożywczych konieczne jest pouczenie
Bardziej szczegółowoANKIETA DLA RODZICÓW dotycząca ALERGII oraz NIETOLERANCJI ŻYWIENIOWYCH dla uczestników obozów organizowanych przez SportFun
NAZWISKO i IMIĘ DZIECKA Data urodzenia dziecka MIEJSCE i TERMIN turnusu TELEFON do rodzica/opiekuna ANKIETA DLA RODZICÓW dotycząca ALERGII oraz NIETOLERANCJI ŻYWIENIOWYCH dla uczestników obozów organizowanych
Bardziej szczegółowoTemat: Bakterie i wirusy - podstępne zagrożenie
LEKCJA 5 Temat: Bakterie i wirusy - podstępne zagrożenie Są wszechobecne. Unoszą się w powietrzu, którym oddychamy, znajdują się na przedmiotach, których dotykamy. Mikroorganizmy - jedne niezbędne do prawidłowego
Bardziej szczegółowoLOPERAMID WZF 2 mg, tabletki Loperamidi hydrochloridum
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta LOPERAMID WZF 2 mg, tabletki Loperamidi hydrochloridum Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona
Bardziej szczegółowoAutorki: Asia Pieczyńska Anna Parus Angelika Kolbertowicz Patrycja Banaś
Autorki: Asia Pieczyńska Anna Parus Angelika Kolbertowicz Patrycja Banaś Substancja bezpieczna Zalecana ostrożność Lepiej uważać Dodaje się ją do wyrobów cukierniczych, przetworów owocowych. Zapobiega
Bardziej szczegółowoWSKAZOWKI DOTYCZACE UNIKANIA ZARAZENIA PTASIA GRYPA
WSKAZOWKI DOTYCZACE UNIKANIA ZARAZENIA PTASIA GRYPA 2 Wskazowki dotyczace unika Co powinienes robic Trzymaj ptactwo domowe w ogrodzonym obszarze z dala od domu, w którym mieszkasz. Trzymaj kaczki i gęsi
Bardziej szczegółowoSZKARLATYNA PŁONICA NADAL GROŹNY PRZECIWNIK
SZKARLATYNA PŁONICA NADAL GROŹNY PRZECIWNIK OBJAWY Pierwsze objawy szkarlatyny są bardzo gwałtowne. Pojawia się silny ból gardła, kaszel i wymioty. Towarzyszą jej wysoka gorączka, bóle głowy i znaczne
Bardziej szczegółowoZakażenia układu moczowego
Zakażenia układu moczowego Zakażenia układu moczowego SPIS TREŚCI CO TO JEST UKŁAD MOCZOWY? nerka moczowód pęcherz moczowy cewka moczowa zobacz więcej NA CZYM POLEGA ZAKAŻENIE UKŁADU MOCZOWEGO? pałeczka
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1319
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1319 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 7 Data wydania: 23 czerwca 2016 r. AB 1319 Kod identyfikacji
Bardziej szczegółowoMikroflora surowców i przetworów mięsnych
40 wyposażenie przemysłu mięsnego Mikroflora surowców i przetworów mięsnych Mięso i jego przetwory stanowią doskonałe środowisko dla rozwoju drobnoustrojów, tak saprofitycznych, jak i patogennych. Ich
Bardziej szczegółowoII. Analiza sensoryczna w ocenie jakości produktów spożywczych
SPIS TREŚCI Wprowadzenie 11 I. Jakość żywności, systemy zarządzania jakością i klasyfikacja żywności 13 1. Wstęp 13 2. Określenia jakości 14 3. Systemy zapewniające prawidłową jakość produktów spożywczych
Bardziej szczegółowoBEZPIECZEŃSTWO SANITARNO-HIGIENICZNE PODRÓŻY
BEZPIECZEŃSTWO SANITARNO-HIGIENICZNE PODRÓŻY Należy pamiętać, że przebywając w zgromadzeniach ludzi, istnieje zwielokrotnione ryzyko nabycia zakażenia lub zachorowania na chorobę zakaźną. W takich okolicznościach
Bardziej szczegółowoPIĘĆ KROKÓW DO. podczas przygotowywania żywności. Oddzielaj żywność surową od ugotowanej. przedmiotów, np. noży i desek do krojenia
PIĘĆ KROKÓW DO BEZPIECZNIEJSZEJ ŻYWNOŚCI Utrzymuj czystość 4 myj ręce przed kontaktem z żywnością i podczas jej przygotowywania 4 myj ręce po wyjściu z toalety 4 myj i odkażaj wszystkie powierzchnie i
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1473
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1473 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 10 Data wydania: 24 maja 2019 r. Nazwa i adres ALS FOOD &
Bardziej szczegółowoInwazyjna choroba meningokokowa. Posocznica (sepsa) meningokokowa
Inwazyjna choroba meningokokowa Posocznica (sepsa) meningokokowa Sepsa, posocznica, meningokoki to słowa, które u większości ludzi wzbudzają niepokój. Każdy z nas: rodzic, opiekun, nauczyciel, dorosły
Bardziej szczegółowoJedzmy zdrowo na kolorowo!
Jedzmy zdrowo na kolorowo! Dlaczego powinniśmy jeść warzywa? Ponieważ są źródłem: -witamin: głównie: beta-karoten, witamina C, kwas foliowy oraz witaminy K, niacyna oraz witaminy E -składników mineralnych:
Bardziej szczegółowoNIETOLERANCJA A ALERGIA POKARMOWA
NIETOLERANCJA A ALERGIA POKARMOWA Nietolerancja i alergia pokarmowa to dwie mylone ze sobą reakcje organizmu na pokarmy, które dla zdrowych osób są nieszkodliwe. Nietolerancja pokarmowa w objawach przypomina
Bardziej szczegółowoAneks III. Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta
Aneks III Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta Uwaga: Konieczna może być późniejsza aktualizacja zmian w charakterystyce produktu leczniczego i ulotce
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1136
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1136 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 11, Data wydania: 7 grudnia 2018 r. Nazwa i adres AQM LAB POLSKA
Bardziej szczegółowoGrypa jest jedną z najczęściej występujących wirusowych chorób zakaźnych.
WIRUS GRYPY Grypa jest jedną z najczęściej występujących wirusowych chorób zakaźnych. Wirus grypy przenosi się drogą kropelkową poprzez kichanie, kaszel, rozmowę. W czasie kichnięcia wirus grypy porusza
Bardziej szczegółowoWybrane choroby przenoszone drogą pokarmową i ich przyczyny
Wybrane choroby przenoszone drogą pokarmową i ich przyczyny Występowanie zatruć ć pokarmowych u ludzi może być ć związane z obecnością w żywności i wodzie wirusów, bakterii, pasożytów, jak również substancji
Bardziej szczegółowoMOJE SZCZENIĘ MA BIEGUNKĘ! CO ROBIĆ?
MOJE SZCZENIĘ MA BIEGUNKĘ! CO ROBIĆ? Biegunka to nic innego jak oddawanie przez szczenię, z większą niż zazwyczaj częstotliwością, rzadkiego, nieuformowanego kału. Jeżeli dodatkowo podczas biegunki występują
Bardziej szczegółowoSZKOLENIE DOTYCZĄCE PROFILAKTYKI GRYPY SEZONOWEJ I NOWEJ GRYPY A(H1N1)
SZKOLENIE DOTYCZĄCE PROFILAKTYKI GRYPY SEZONOWEJ I NOWEJ GRYPY A(H1N1) Grypa sezonowa jest ostrą chorobą wirusową, która przenosi się drogą kropelkową, bądź też przez kontakt bezpośredni z zakażoną osobą
Bardziej szczegółowoKOMUNIKAT GŁÓWNEGO INSPEKTORATU SANITARNEGO W ZWIĄZKU Z WYSTĄPIENIEM PRZYPADKÓW ZAKAŻENIA WIRUSEM GRYPY ŚWIŃ TYPU A/H1N1 U LUDZI W USA I MEKSYKU
KOMUNIKAT GŁÓWNEGO INSPEKTORATU SANITARNEGO W ZWIĄZKU Z WYSTĄPIENIEM PRZYPADKÓW ZAKAŻENIA WIRUSEM GRYPY ŚWIŃ TYPU A/H1N1 U LUDZI W USA I MEKSYKU z dnia 26 kwietnia 2009 r. (godz. 19.00 ) (Źródło: WHO,
Bardziej szczegółowoWIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV
WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV Wątroba to największy i bardzo ważny narząd! Produkuje najważniejsze białka Produkuje żółć - bardzo istotny czynnik w procesie trawienia
Bardziej szczegółowoKrętki: Leptospira spp
Krętki: Leptospira spp Taksonomia Spirochaetes; Spirochaetes (klasa); Spirochaetales; Leptospiraceae Gatunki fenotypowe: L. alexanderi, L. alstoni, L. biflexa sp., L. borgpetersenii sp., L. fainei, L.
Bardziej szczegółowoSekcja Badania Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku
- badanie akredytowane przez PCA w arszawie zamieszczone w zakresie akredytacji PCA nr AB 539 - norma wycofana przez PKN, potwierdzona w laboratorium jako właściwa do oznaczania parametru 1 Mięso, drób
Bardziej szczegółowoZakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów
Zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów Health Protection Scotland Co to są zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A? Paciorkowce z grupy A (ang. Group A Streptococcus,
Bardziej szczegółowoGorączka krwotoczna Ebola informacja dla podróżnych 21 października 2014 r. Wersja 3
KOMISJA EUROPEJSKA DYREKCJA GENERALNA ds. ZDROWIA IKONSUMENTÓW Dyrekcja ds. zdrowia publicznego Wydział zagrożeń dla zdrowia Sekretariat Komitetu Bezpieczeństwa Zdrowia Gorączka krwotoczna Ebola informacja
Bardziej szczegółowoNie daj się grypie! Grypa przenosi się z osoby na osobę drogą kropelkową podczas
Nie daj się grypie! Jesień i zima to okres wzmożonych zachorowań na choroby górnych dróg oddechowych. Zachorowania mogą być wywoływane przez ponad 200 różnych gatunków wirusów. Najczęstszą przyczyną zachorowań
Bardziej szczegółowoSmectaGo Gotowa do wypicia zawiesina zawierająca diosmektyt w saszetkach
SmectaGo Gotowa do wypicia zawiesina zawierająca diosmektyt w saszetkach Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem wyrobu medycznego, ponieważ zawiera ona informacje ważne dla pacjenta.
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 22 kwietnia 2005 r.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki
Bardziej szczegółowoWYKAZ METOD BADAWCZYCH W WKJ 4
1 Próbki 2 Próbki Obecność Listeria monocytogenes Obecność specyficznego DNA dla Listeria monocytogenes Metoda jakościowa, hodowlana potwierdzona testami biochemicznymi Metoda real- time PCR (reakcja łańcuchowa
Bardziej szczegółowoKryteria kontroli jakości towaru podczas przyjęciu towaru
DINO POLSKA S.A. Załącznik nr 1 do procedury 3.1.1 Data wydania: 01.04.2015 r. Nr wydania: 1.0 Strona: 1 Stron: 5 Kryteria kontroli jakości towaru podczas przyjęciu towaru Grupa IA dostawa z Magazynu Centralnego
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 924
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 924 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 11 Data wydania: 17 marca 2017 r. Nazwa i adres AB 924 VET-LAB
Bardziej szczegółowoINFORMACJA DLA OSÓB POWRACAJĄCYCH Z REGIONU AFRYKI ZACHODNIEJ. Gwinea, Liberia, Sierra Leone, Nigeria
INFORMACJA DLA OSÓB POWRACAJĄCYCH Z REGIONU AFRYKI ZACHODNIEJ Gwinea, Liberia, Sierra Leone, Nigeria Od lutego 1014r. wystepują zachorowania na gorączkę krwotoczną Ebola w państawach Afryki Zachodniej.
Bardziej szczegółowoDefinicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA 2015-04-23
Definicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Wewnątrznaczyniowe zakażenie obejmujące struktury serca (np. zastawki, wsierdzie komór i przedsionków), duże naczynia krwionośne
Bardziej szczegółowoCzęstotliwość występowania tej choroby to 1: żywych urodzeń w Polsce ok. 5-6 przypadków rocznie.
GALAKTOZEMIA Częstotliwość występowania tej choroby to 1:60 000 żywych urodzeń w Polsce ok. 5-6 przypadków rocznie. galaktoza - cukier prosty (razem z glukozą i fruktozą wchłaniany w przewodzie pokarmowym),
Bardziej szczegółowoPowiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Wieruszowie
Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Wieruszowie Hcv HCV to wirus zapalenia wątroby typu C EPIDEMIOLOGIA Wg danych Państwowego Zakładu Higieny i Instytutu Hematologii i Transfuzjologii, uznawanych
Bardziej szczegółowoZakres badań Laboratorium Badań Żywności i Przedmiotów Użytku
Jaja i przetwory jajeczne i roślinne Suplementy diety z obszaru produkcji i obrotu - popłuczyny z opakowań Obecność Salmonella spp. Metoda hodowlana uzupełniona testami biochemicznymi i serologicznymi
Bardziej szczegółowoLISTA BADAŃ PROWADZONYCH W RAMACH ELASTYCZNEGO ZAKRESU AKREDYTACJI NR 1/LEM wydanie nr 6 z dnia Technika Real - time PCR
NR /LEM wydanie nr 6 z dnia.0.08 Technika Real - time PCR Oddział Mikrobiologii - Pracownia Molekularna Próbki środowiskowe: - woda ciepła użytkowa Ilość DNA Legionella spp. Zakres: od 4,4x0 GU/l ISO/TS
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 510
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 510 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 13 Data wydania: 30 lipca 2014 r. Nazwa i adres organizacji
Bardziej szczegółowoBadane cechy Metoda badawcza Badane obiekty Metodyka Metoda hodowlana
strona/stron 1/7 Wykaz metodyk badawczych stosowanych do badań żywności, materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością i kosmetyków w Oddziale Laboratoryjnym Badania Żywności Stosowane skróty/symbole:
Bardziej szczegółowoProf. Dr hab. Anna Wasilewska
Prof. Dr hab. Anna Wasilewska Określenie zespół hemolityczno - mocznicowy zostało po raz pierwszy użyte przez Gesslera i wsp. w 1955 roku, kiedy opisali u dzieci ostry zespół objawów obejmujących niedokrwistość
Bardziej szczegółowoWirusy pokarmowe jako czynniki etiologiczne zakażeń szpitalnych
Wirusy pokarmowe jako czynniki etiologiczne zakażeń szpitalnych Małopolskie Stowarzyszenie Komitetów i Zespołów ds. Zakażeń Szpitalnych 5 grudnia 2018 Bożena Burzyńska Biegunka jako paradoks I często i
Bardziej szczegółowoNorowirus: zimowa grypa żołądkowa
Norowirus: zimowa grypa żołądkowa Zapobiegaj rozprzestrzenianiu się wirusa. Porady dla wszystkich Polish version: Norovirus: the winter vomiting bug Jak uniknąć zakażenia norowirusem Nie ma stuprocentowo
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1164
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1164 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 7, Data wydania: 11 stycznia 2016 r. AB 1164 Kod identyfikacji
Bardziej szczegółowoBakterie - organizmy wywołujące choroby
MATERIAŁ NAUCZANIA Scenariusz lekcji otwartej z przyrody w klasie VI. Bakterie - organizmy wywołujące choroby Opracowała: Elżbieta Kowalska - bakterie, żywe organizmy mikroskopijnej wielkości, mające pozytywne
Bardziej szczegółowoLEGIONELOZA INFORMACJE DLA OSÓB PODRÓŻUJĄCYCH
1 LEGIONELOZA INFORMACJE DLA OSÓB PODRÓŻUJĄCYCH I. CO TO JEST LEGIONELOZA I LEGIONELOZOWE ZAPALENIE PŁUC, JAK MOŻE SIĘ OBJAWIAĆ? KIEDY DOCHODZI DO ZAKAŻENIA? JAK ZMNIEJSZYĆ RYZYKO ZACHOROWANIA? LEGIONELOZA
Bardziej szczegółowoBEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCI
ŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA - 7 KWIETNIA 2015 r. BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCI Kluczowe fakty Dostęp do wystarczającej ilości bezpiecznej i odpowiedniej pod względem wartości odżywczych żywności ma kluczowe znaczenie
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 924
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 924 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 13 Data wydania: 30 maja 2018 r. Nazwa i adres AB 924 VET-LAB
Bardziej szczegółowoDefinicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA
INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Definicja Wewnątrznaczyniowe zakażenie obejmujące struktury serca (np. zastawki, wsierdzie komór i przedsionków), duże naczynia krwionośne
Bardziej szczegółowo18 listopada. Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach
18 listopada Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach Dlaczego obchodzimy Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach? Antybiotyki stały się ofiarą własnego sukcesu. Ich powszechne nadużywanie w leczeniu i
Bardziej szczegółowoPROFILAKTYKA ZAGROŻEŃ MENINGOKOKOWYCH. 07.06.2010r
PROFILAKTYKA ZAGROŻEŃ MENINGOKOKOWYCH 07.06.2010r MENINGOKOKI INFORMACJE OGÓLNE Meningokoki to bakterie z gatunku Neisseria meningitidis zwane również dwoinkami zapalenia opon mózgowych. Wyodrębniono kilka
Bardziej szczegółowoZebrała i opracowała Maria Sałamacha
BÓLE BRZUCHA Zebrała i opracowała Maria Sałamacha Ból brzucha u dzieci ma zwykle charakter czynnościowy, co oznacza, że szczegółowe badania i analizy laboratoryjne nie wykazują żadnych odchyleń, jednak
Bardziej szczegółowoWYTYCZNE I ZALECENIA DLA PODMIOTÓW PRODUKCJI PODSTAWOWEJ
WYTYCZNE I ZALECENIA DLA PODMIOTÓW PRODUKCJI PODSTAWOWEJ Podmioty prowadzące produkcję podstawową produktów pochodzenia roślinnego, dostawy bezpośrednie oraz rolniczy handel zobowiązane są złożyć do właściwego
Bardziej szczegółowoPowiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Kutnie. Bezpieczne wakacje
Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Kutnie Bezpieczne wakacje Wakacje to czas wolny od szkoły i obowiązków, nauki czy pracy. Obozy, kolonie, wycieczki oraz wyjazdy zagraniczne, szczególnie połączone
Bardziej szczegółowoBadane cechy i metody badawcze
Mięso, drób i ich przetwory, 1 kawa, herbata, kakao, herbatki owocowe i ziołowe, ryby, owoce morza i ich przetwory, wyroby cukiernicze i ciastkarskie, owoce i warzywa, przetwory owocowe i warzywne przyprawy,,
Bardziej szczegółowoKryteria i częstotliwośd kontroli jakości towaru podczas przechowywania
Grupa II Grupa IB Grupa IA DINO POLSKA S.A. Załącznik nr 2 do procedury 3.1.2 Data wydania: 01.04.2015 r. Nr wydania: 1.0 Strona: 1 Stron: 8 Kryteria i częstotliwośd kontroli jakości towaru podczas przechowywania
Bardziej szczegółowoProbiotyki, prebiotyki i synbiotyki w żywieniu zwierząt
.pl Probiotyki, prebiotyki i synbiotyki w żywieniu zwierząt Autor: dr inż. Barbara Król Data: 2 stycznia 2016 W ostatnich latach obserwuje się wzmożone zainteresowanie probiotykami i prebiotykami zarówno
Bardziej szczegółowoRozdział 1.3, Szkodliwe Mikroby, prezentuje uczniom różne zagadnienia dotyczące wpływu szkodliwych mikrobów na zdrowie.
SZKOŁA PODSTAWOWA II Etap Edukacyjny: Klasy IV-VI Przyroda Cele kształcenia: I, II, III, IV i V Treści nauczania wymagania szczegółowe: 1 (1, 2), 5 (1, 2, 5), 9 (1, 4, 9, 13) Czas realizacji materiału
Bardziej szczegółowoOgnisko zatrucia pokarmowego
Ognisko zatrucia pokarmowego Ognisko zatrucia/zakażenia pokarmowego wg Dyrektywy 2003/99/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 listopada 2003 r. to wystąpienie, w określonych warunkach, dwóch lub
Bardziej szczegółowoWymagania weterynaryjne dla mleka i produktów mlecznych
Wymagania weterynaryjne dla mleka i produktów mlecznych Rozporządzenie MRiRW z dnia 18 sierpnia 2004 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych dla mleka i produktów mlecznych Rozporządzenie MRiRW z dnia 18
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 510
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 510 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 15, Data wydania: 13 czerwca 2016 r. AB 510 Nazwa i adres GRUPA
Bardziej szczegółowoInwazyjna Choroba Meningokokowa
Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w m. st. Warszawie ul. Kochanowskiego 21,, ul. Cyrulików 35; tel. 22/311-80-07 08; e-mail: oswiatazdrowotna@pssewawa.pl Inwazyjna Choroba Meningokokowa Profilaktyka
Bardziej szczegółowoPowiatowy Inspektorat Weterynarii w Bełchatowie. 30.01.2015r.
Powiatowy Inspektorat Weterynarii w Bełchatowie 30.01.2015r. Zakaźna i zaraźliwa, wirusowa choroba ptaków, zarówno drobiu, jak i ptaków dzikich i ozdobnych; Wrażliwe są ptaki w każdym wieku, śmiertelność
Bardziej szczegółowoWZW A. wątroby typu A. Zaszczep się przeciwko WZW A
WZW A Wirusowe zapalenie wątroby typu A Zaszczep się przeciwko WZW A 14 dni po zaszczepieniu u ponad 90% osób z prawidłową odpornością stwierdza się ochronne miano przeciwciał PSSE Tomaszów Maz. ul. Majowa
Bardziej szczegółowoProtokoły do zajęć praktycznych z mikrobiologii ogólnej i żywności dla studentów kierunku: Dietetyka
Protokoły do zajęć praktycznych z mikrobiologii ogólnej i żywności dla studentów kierunku: Dietetyka Protokół I, zajęcia praktyczne 1. Demonstracja wykonania preparatu barwionego metodą Grama (wykonuje
Bardziej szczegółowo