Konkurencyjność i wzajemne wzmacnianie usług ekosystemowych

Transkrypt

1

2 Konkurencyjność i wzajemne wzmacnianie usług ekosystemowych

3 Konkurencyjność i wzajemne wzmacnianie usług ekosystemowych Użytki zielone Źródło: UK National Ecosystem Assessment, uknea.unep-wcmc.org

4 Konkurencyjność i wzajemne wzmacnianie usług ekosystemowych Tereny podmokłe (zlewnia rzeki Parret, hrabstwo Somerset, UK) Źródło: UK National Ecosystem Assessment

5 Konkurencyjność i wzajemne wzmacnianie usług ekosystemowych Tereny podmokłe regulacja obiegu wody a mezotroficzna, wilgotnolubna roślinność użytków zielonych Water table regime requirements for a mesotrophic wet grassland vegetation community. The level of the water table at different times of year determines the viability of different wetland services. Źródło: UK National Ecosystem Assessment, uknea.unep-wcmc.org

6 Konkurencyjność i wzajemne wzmacnianie usług ekosystemowych Pentland Hills, okolice Edynburga Źródło: UK National Ecosystem Assessment, uknea.unep-wcmc.org

7 Konkurencyjność i wzajemne wzmacnianie usług ekosystemowych Okolice WNGiG Źródło:

8 Konkurencyjność i wzajemne wzmacnianie usług ekosystemowych Lasy DRIVING SERVICES SYNERGY TRADE-OFF REGULATING SERVICES REGULATING SERVICES CULTURAL SERVICES CULTURAL SERVICES

9 Konkurencyjność i wzajemne wzmacnianie usług ekosystemowych Lasy Źródło: UK National Ecosystem Assessment, uknea.unep-wcmc.org

10 Ekosystem wartościowy, gdyż Właśnie, właściwie dlaczego? WARTOŚĆ EKONOMICZNA WARTOŚĆ SPOŁECZNA WARTOŚĆ ZDROWOTNA WARTOŚĆ HEDONISTYCZNA (PRZYJEMNOŚĆ, ESTETYKA) WARTOŚĆ EGZYSTENCJALNA INNE WARTOŚCI Różne wymiary wartości ekosystemów

11 Ekosystem wartościowy, gdyż Właśnie, właściwie dlaczego? Źródło: UK National Ecosystem Assessment

12 Metody wyceny usług ekosystemowych Ceny rynkowe Źródło: wroclaw.stat.gov.pl

13 Metody wyceny usług ekosystemowych Ceny rynkowe Źródło:

14 Jeśli usługa nie ma ceny, nie znaczy to, że nie ma wartości METODY WYCENY USŁUG NIERYNKOWYCH Wiele usług środowiskowych nie ma cen rynkowych. Jeszcze kilkadziesiąt lat temu ekonomia była bezradna wobec wyceny dóbr nierynkowych. Obecnie ekonomiści konstruują sztuczne rynki zastępcze (surogatowe) oraz hipotetyczne. (Harold Hotelling 1949 Metoda kosztów podróży; Robert Davis 1963 Metoda wyceny warunkowej) Ile byłbyś gotowy zapłacić, żeby zapewnić sobie dostęp do M. Bałtyckiego? (Albo ile żądałbyś, gdybyś miał zrezygnować z dostępu do niego?)

15 Jeśli usługa nie ma ceny, nie znaczy to, że nie ma wartości METODY WYCENY USŁUG NIERYNKOWYCH Metody wyceny dóbr nierynkowych dzielą się na 2 grupy: Metody deklarowanych preferencji (Stated Preference) (metody bezpośrednie) Metody ujawnionych preferencji (Revealed Preference) (metody pośrednie)

16 Jeśli usługa nie ma ceny, nie znaczy to, że nie ma wartości METODY WYCENY USŁUG NIERYNKOWYCH Metody deklarowanych preferencji (Stated Preference) (metody bezpośrednie) 1. Metoda wyceny warunkowej (Contingent Valuation) Pytania dotyczące hipotetycznego scenariusza (warunkiem odpowiedzi akceptacja scenariusza): Ile jesteś w stanie zapłacić za to, czego nie masz? (Gotowość do zapłaty) Ile jesteś gotowy przyjąć za to, że pozbawi się ciebie tego, co masz? (Gotowość do przyjęcia) Pytania te konstruuje się jako otwarte lub zamknięte. 2. Inne metody z tej grupy

17 Wartość rekreacyjna środowiska gminy Krajenka w opinii mieszkańców Metoda gotowości do zapłaty Źródło: Lupa 2012

18 Wartość rekreacyjna środowiska gminy Krajenka w opinii mieszkańców Metoda gotowości do zapłaty Gotowość do zapłaty (Willingness to pay - WTP) za użytkowanie walorów rekreacyjnych jezior, rzek i lasów oraz ich ochronę przed degradacją WTP (wartość średnia) = 287 zł/rok za 1 osobę deklarującą gotowość do zapłaty Analiza statystyczna wykazała znaczące różnice w rozkładzie WTP w zależności od: dochodu miejsca zamieszkania Szacowana wartość WTP = 1,34 mln zł/rok dla dorosłej populacji mieszkańców gotowych do zapłaty (4667 osób)

19 Jeśli usługa nie ma ceny, nie znaczy to, że nie ma wartości METODY WYCENY USŁUG NIERYNKOWYCH Metody ujawnionych preferencji (Revealed Preference) (metody pośrednie) 1. Metoda kosztów podróży (Travel Cost) 2. Metoda cen hedonicznych (Hedonic Price) 3. Inne metody z tej grupy

20 Wartość rekreacyjna środowiska gminy Krajenka w opinii mieszkańców Metoda kosztów podróży Źródło: Lupa 2012

21 Wartość rekreacyjna środowiska gminy Krajenka w opinii mieszkańców Metoda kosztów podróży Metoda kosztów podróży (Travel Cost) rekreacyjna wartość środowiska jako suma wydatków na podróż i kosztu poświęconego czasu TC (wartość średnia) dla 1 podróżującego: jeziora 174 zł/rok lasy 131 zł/rok rzeki 59 zł/rok Szacowana wartość TC dla populacji podróżującej: jeziora 0,97 mln zł/rok (5609 osób) lasy 0,90 mln zł/rok (6911 osób) rzeki 0,22 mln zł/rok (1737 osób) Źródło: Lupa 2012

22 Wartość krajobrazu w świetle cen terenów pod zabudowę Metoda cen hedonicznych Powiat poznański 6769 przeanalizowane transakcje Spadek wartości działki o 2,6%, czyli średnio ok. 4,08 zł za każde 100 m oddalenia od jeziora. Zależność notowana jest dla działek oddalonych o max 1 km od jeziora. Prognozowane ceny działek mieszkaniowych wynikające z sąsiedztwa jeziora o powierzchni co najmniej 3 ha. 1,2,3,4 - skupienia działek o wysokich prognozowanych cenach transakcyjnych Źródło: Łowicki 2010

23 Wartość krajobrazu w świetle cen terenów pod zabudowę Metoda cen hedonicznych Powiat poznański 6769 przeanalizowane transakcje Spadek wartości działki o 1,9%, czyli średnio ok. 2,98 zł za każde 100 m oddalenia od lasu Zależność notowana jest dla działek oddalonych o max 1 km od lasu Prognozowane ceny działek mieszkaniowych wynikające z sąsiedztwa lasu o powierzchni co najmniej 3 ha. 1,2,3,4 - skupienia działek o wysokich prognozowanych cenach transakcyjnych Źródło: Łowicki 2010

24 Cena gruntu jako wskaźnik wartości usług rekreacyjnych ekosystemów Metoda cen hedonicznych 445 przeanalizowanych transakcji Średnia wartość m 2 działki malała wraz z oddalaniem się od terenów zieleni o 1,0-1,7 zł na każde 100 m Zależność notowano dla działek oddalonych max 2-3 km od terenów zieleni Ceny gruntów pod zabudowę mieszkaniową przewidywane na podstawie odległości od terenów zieleni (zł/m 2 ). Powiat poznański Źródło: Łowicki 2012

25 Wartość krajobrazu w świetle cen terenów pod zabudowę Metoda cen hedonicznych Średnie ceny działek mieszkaniowych z uwzględnieniem ich zróżnicowania lokalizacyjnego, fizycznego, technicznego i użytkowego w powiecie poznańskim w latach Liczba analizowanych transakcji: Źródło: Łowicki 2010 Cecha Położenie względem Poznania Położenie względem dróg utwardzonych Przeznaczenie Uzbrojenie Wielkość działki Typ Średnia cena (zł/m 2 ) 0-1 km 58,45 1,001-3 km 47,37 3,001-8 km 38,82 >8,001 km 33, m 44,49 100,1-500 m 41,82 >500 m 35,51 MJ 44,42 MJ/U i MJ/U/IN 40,46 ML 31,83 Pełne 49,91 Brak gazu, kanalizacji i wody Brak tylko kanalizacji lub tylko gazu Brak gazu i kanalizacji 24,25 41,21 28, m 2 44, m 2 39,71 >3000 m 2 36,06